Analiza realizacji procedury "Niebieskie Karty" przez Policję lubuską

ANALIZA
REALIZACJI PROCEDURY INTERWENCJI
WOBEC PRZEMOCY W RODZINIE PN. „NIEBIESKIE KARTY”
PRZEZ JEDNOSTKI KPP/KMP WOJ. LUBUSKIEGO
I PÓŁROCZE 2013 ROKU
Wydział Prewencji
Komenda Wojewódzka Policji
w Gorzowie Wlkp.
Gorzów Wlkp., sierpień 2013 r.
I. WSTĘP
W celu oceny poziomu realizacji procedury interwencji Policji wobec przemocy
w rodzinie pn. "Niebieskie Karty" przez jednostki KPP/KMP woj. lubuskiego oraz oceny
zagrożenia przemocą domową w woj. lubuskim, przeprowadzono analizę danych
statystycznych obejmujących I półrocze 2013 roku w porównaniu z I półroczem 2012 roku.
Analizie poddano następujące aspekty:
 liczba wypełnionych formularzy „Niebieska Karta – A” przez Policję,
 liczba wypełnionych formularzy „Niebieska Karta – A” przez Policję w stosunku
do liczby mieszkańców powiatu,
 liczba osób, co do których istnieje podejrzenie, że są dotknięte przemocą
w rodzinie,
 liczba osób, co do których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie,
w tym pod wpływem alkoholu,
 liczba zatrzymanych osób, co do których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc
w rodzinie,
 liczba postępowań przygotowawczych i przestępstw stwierdzonych z art. 207 k.k.
II. ANALIZA DANYCH STATYSTYCZNYCH
1. Liczba interwencji Policji wobec przemocy w rodzinie
W woj. lubuskim w I półroczu 2013 roku policjanci wypełnili 1 365 formularzy
„Niebieska Karta – A”. W porównaniu z I półroczem roku poprzedniego, liczba
wypełnionych formularzy wzrosła o 31 %.
2
Wykres 1
31%
Liczba sporządzonych „Niebieskich Kart” wzrosła w 10 jednostkach terenowych
garnizonu lubuskiego. Największy wzrost zanotowano w KPP Świebodzin – o 226 % i KPP
Sulęcin – o 155%. Tylko w 2 jednostkach Policji woj. lubuskiego liczba sporządzonych
Niebieskich Kart spadła: w KPP Strzelce Kraj. – o 46% oraz KPP Żary – o 5%.
W celu oceny efektywności działań Policji w zakresie przeciwdziałania przemocy
w rodzinie, liczbę wypełnionych formularzy „Niebieska Karta – A” porównano z liczbą
mieszkańców poszczególnych powiatów i województwa. W skali województwa odsetek
liczby „Niebieskich Kart” w stosunku do liczby mieszkańców wyniósł 0,13% i zwiększył
się w porównaniu z I półroczem 2012 roku o 0,03 punkty procentowe. Największy odsetek
sporządzonych Niebieskich Kart osiągnięty został, podobnie jak w analogicznym okresie
roku ubiegłego na terenie KPP Wschowa – 0,37%, najmniejszy zaś na terenie powiatu
żagańskiego – 0,05 oraz strzelecko-drezdeneckiego –0,06%.
Spośród wszystkich wypełnionych przez Policję formularzy „Niebieska Karta – A”
w I półroczu 2013 r. w woj. lubuskim, większość (1075 – 79%) wszczynała procedurę
„Niebieskie Karty”, tzn. była sporządzona po raz pierwszy w danej rodzinie. 21% (290)
formularzy dotyczyło kolejnych przypadków przemocy w rodzinie w trakcie trwającej
procedury.
3
Wykres 2
2. Miejsce wypełnienia formularzy „Niebieska Karta – A”
Osoby, co do których istnieje podejrzenie, że są dotknięte przemocą w rodzinie
w większości zamieszkują miasta. 58% (791) formularzy „Niebieska Karta – A” policjanci
wypełnili w miastach, natomiast 42% (574) – na wsi. Podobny rozkład interwencji jest
stałym trendem, w statystykach notuje się go od kilku lat.
Wykres 3
4
3. Charakterystyka osób, co do których istnieje podejrzenie, że są dotknięte
przemocą w rodzinie
W I półroczu 2013 roku w woj. lubuskim zanotowano 1 854 osób, co do których
istnieje podejrzenie, że są dotknięte przemocą w rodzinie, co stanowi wzrost o 18%
w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego. Zdecydowaną większość spośród
osób pokrzywdzonych przemocą stanowią kobiety – 68% (1 253). Mężczyźni w grupie
pokrzywdzonych stanowią 11% (212). Odsetek ten zwiększył się o 3 punkty procentowe
w ciągu roku.
W wyniku przemocy domowej pokrzywdzonych zostało 389 osób małoletnich
do 18 roku życia, co stanowi 21% w stosunku do ogółu pokrzywdzonych. W porównaniu
z I półroczem 2012 roku, odsetek małoletnich wśród pokrzywdzonych przemocą w rodzinie
zmniejszył się o 7 punktów procentowych.
Wykres 4
5
Wykres 5
Struktura wieku zarówno mężczyzn jak i kobiet, co do których istnieje podejrzenie,
że są dotknięte przemocą w rodzinie jest podobna. Zdecydowaną większość stanowią
osoby do 65 roku życia – 73% (kobiety – 93% - 1157, mężczyźni – 92% - 194).
W I półroczu 2013 r. w woj. lubuskim pokrzywdzonych przemocą zostało 114 osób
starszych – w wieku od 66 lat, co stanowi 6% ogółu pokrzywdzonych. Wśród mężczyzn
było 8% osób starszych, natomiast wśród kobiet - 7%.
Wykres 6
6
W I półroczu 2013 r. w woj. lubuskim po interwencjach Policji wobec przemocy
w rodzinie 2 dzieci zostało umieszczonych u innej niezamieszkującej wspólnie osoby
najbliższej, w rodzinie zastępczej lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej.
4. Charakterystyka osób, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują
przemoc w rodzinie
W I półroczu 2013 r. w woj. lubuskim zanotowano 1 365 osób, wobec których
istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie. Wśród nich największą grupę
stanowili mężczyźni – 93% (1 272). Kobiety stosowały przemoc w 6% przypadków (83).
W porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego udział kobiet wśród sprawców
przemocy zwiększył się o 2 punkty procentowe. W 10 przypadkach (1%) osobami
stosującymi przemoc były osoby nieletnie. W ciągu roku ich udział wśród ogółu sprawców
wzrósł o 0,4 punkty procentowe.
Wykres 7
7
Wykres 8
Podczas interwencji Policji wobec przemocy w rodzinie zatrzymanych zostało 289
osób, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie, co stanowi 22%
wszystkich zanotowanych sprawców przemocy.
Wykres 9
1 046 os.
W większości przypadków (844 - 62%) osoby wobec których istnieje podejrzenie,
że stosują przemoc w rodzinie były pod wpływem alkoholu, z czego 96% (811) stanowili
8
mężczyźni, a 4% (32) kobiety. W porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego,
udział sprawców działających pod wpływem alkoholu w ogólnej liczbie sprawców
zwiększył się o 2 punkty procentowe.
Wykres 10
Większość osób, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie
będących pod wpływem alkoholu zostało doprowadzonych do wytrzeźwienia – 593 osoby,
co stanowi 70% wszystkich nietrzeźwych sprawców i 43% zanotowanych sprawców
przemocy ogółem.
Wykres 11
9
5. Liczba przypadków poszczególnych rodzajów przemocy
W I półroczu 2013 r. w woj. lubuskim funkcjonariusze Policji zanotowali najwięcej
przypadków przemocy psychicznej – 1 303 (46%), w dalszej kolejności – fizycznej – 992
(35%), seksualnej – 12 (0,4%) i innego rodzaju zachowań – 537 (19%).
Wykres 12
W porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego zmniejszyła się liczba
przypadków przemocy psychicznej o 3 punkty procentowe i fizycznej – o 5 punktów
procentowych. Przypadki przemocy seksualnej pozostają na tym samym poziomie,
natomiast zwiększyła się liczba innego rodzaju zachowań (t.j. niszczenie/uszkodzenie
mienia, zabór/przywłaszczenie mienia, groźba karalna/znieważenie, zmuszanie do picia
alkoholu, zażywania środków odurzających) – o 8 punktów procentowych.
10
Wykres 13
6. Rodzaje pomocy udzielonej osobie, co do której istnieje podejrzenie,
że jest dotknięta przemocą.
W wyniku interwencji Policji wobec przemocy w rodzinie w I półroczu 2013 r.
w woj. lubuskim 1 osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą
udzielono pomocy w postaci umieszczenia w ośrodku wsparcia, 1 osoba została
umieszczona w ośrodku interwencji kryzysowej, 1 – w domu dla matek z dziećmi,
4 osobom udzielono pomocy medycznej, a 30 – innego rodzaju pomocy.
7. Liczba postępowań przygotowawczych oraz przestępstw stwierdzonych
z art. 207 k.k.
W województwie lubuskim w I półroczu 2013 r. wszczęto 694 postępowania
przygotowawcze z art. 207 k.k., zakończono – 713, natomiast stwierdzono 363
przestępstwa z art. 207 k.k. W porównaniu z I półroczem 2012 r. liczba postępowań
wszczętych i zakończonych wzrosła (dynamikę przedstawia poniższa tabela). Zwiększyła
się również liczba przestępstw stwierdzonych – o 4,6%.
11
Tabela 2
Liczba postępowań przygotowawczych
oraz przestępstw stwierdzonych z art. 207 k.k.
okres
postępowania postępowania przestępstwa
wszczęte
zakończone
stwierdzone
I półrocze
2012 rok
547
573
347
I półrocze
2013 rok
694
713
363
dynamika
126,9
124,4
104,6
Liczba wszczętych postępowań przygotowawczych i przestępstw stwierdzonych
z art. 207 k.k. w porównaniu z I półroczem 2012 r. wzrosła. Największy wzrost można
zaobserwować w liczbie postępowań wszczętych.
Wykres 14
12
III. WNIOSKI
1. W I półroczu 2013 r. w woj. lubuskim znacznie wzrosła liczba wypełnionych
przez Policję formularzy „Niebieska Karta - A” – o 31%.
Może świadczyć
to o większej skuteczności Policji w realizacji procedury „Niebieskie Karty”, a także
większej liczbie zgłoszeń przypadków przemocy w rodzinie.
2. Zdecydowana większość (79%) formularzy „Niebieska Karta – A” wypełnionych
przez Policję wszczynała procedurę „Niebieskie Karty”, tzn. była sporządzona
po raz pierwszy w danej rodzinie.
3. Większość (58%) formularzy „Niebieska Karta – A” policjanci wypełnili w miastach.
Wynika to z większej liczby mieszkańców miast w woj. lubuskim. Odsetek liczby
„Niebieskich Kart” w stosunku do liczby mieszkańców miast wynosi 0,122% i jest
mniejszy niż odsetek liczby „Niebieskich Kart” w stosunku do liczby mieszkańców wsi,
który wynosi 0,153%. Oznacza to, że biorąc pod uwagę liczebność mieszkańców
miast i wsi w woj. lubuskim, w większej, choć nieznacznie, grupie mieszkańców wsi
niż miast zostały wypełnione formularze „Niebieska Karta – A”.
4. Zdecydowaną większość spośród osób, co do których istnieje podejrzenie,
że są dotknięte przemocą w rodzinie stanowią kobiety (68%). W porównaniu
do I półrocza poprzedniego roku zwiększył się o 3 punkty procentowe odsetek
mężczyzn w grupie pokrzywdzonych.
5. Wśród osób , co do których istnieje podejrzenie, że są dotknięte przemocą w rodzinie
zdecydowaną większość (73%) stanowią osoby do 65 roku życia. 6% wśród ogółu
pokrzywdzonych to osoby od 66 roku życia.
6. Wśród osób, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie
największą grupę stanowili mężczyźni (93%). Kobiety stosowały przemoc w 6%
przypadków , natomiast w 10 przypadkach (1%) osobami stosującymi przemoc były
osoby nieletnie.
13
7. 22 % wszystkich osób, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc
w rodzinie zostało zatrzymanych podczas interwencji Policji wobec przemocy
w
rodzinie.
Natomiast
43%
zanotowanych
sprawców
przemocy
zostało
doprowadzonych do wytrzeźwienia.
8. W większości przypadków (62%) osoby wobec których istnieje podejrzenie, że stosują
przemoc w rodzinie były pod wpływem alkoholu, to więcej o 2 punkty procentowe
niż w I półroczu 2012 r.
9. Funkcjonariusze Policji lubuskiej w I półroczu 2013 r. zanotowali najwięcej przypadków
przemocy psychicznej (46%).
10. W wyniku interwencji Policji wobec przemocy w rodzinie w I półroczu 2013 r.
w woj. lubuskim 37 osobom, co do których istnieje podejrzenie, że są dotknięte
przemocą udzielono pomocy w postaci umieszczenia w specjalistycznym ośrodku
wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, ośrodku interwencji kryzysowej, domu dla
matek z dziećmi, udzielenia pomocy medycznej oraz innego rodzaju pomocy.
11. Na podstawie statystyk można stwierdzić wzrost efektywności pracy Policji
w zakresie wszczynania postępowań przygotowawczych z art. 207 k.k.
Ich liczba, w porównaniu z I półroczem 2012 r. zwiększyła się o 26,9%. Wzrostowi
uległa również liczba przestępstw stwierdzonych z art. 207 k.k. – o 4,6%.
Opracowała:
nadkom. Anna Księżak-Nowak
Wydział Prewencji KWP w Gorzowie Wlkp.
Gorzów Wlkp., 28 sierpnia 2013 r.
14