Działania pracy logopedycznej wykorzystujące techniki improwizacji

mgr Ewa Trzeszan
pedagog edukacji wczesnoszkolnej
neurologopeda
terapeuta pedagogiczny
Działania pracy logopedycznej
wykorzystujące techniki improwizacji twórczej C. Freineta, K. Orffa.
A. Ćwiczenia wstępne:
1) Ćwiczenia aparatu oddechowego(program autorski,, Zabawy z Oddeszkiem ”).
2) Ćwiczenia motoryki narządów mowy(zestaw zebranych ćwiczeń).
3) Ćwiczenia odprężające i relaksujące(zestaw zebranych ćwiczeń relaksacyjnych).
B. Usuwanie wad wymowy:
1)
•
•
•
•
seplenienia szeregu sz ż cz dż, s z c dz, ś ź ć dź
wywoływanie ww. głosek w izolacji, ćwiczenia z samogłoskami
ćwiczenia w nagłosie, sródgłosie i wygłosie wyrazu
ćwiczenia poznanych głosek w zwrotach, zdaniach, zagadkach, rebusach,
automatyzacja na materiale literowym i w wymowie potocznej.
2)
•
•
•
•
•
rerania:
ćwiczenia wibracji języka i wędzidełka,
powtarzanie głosek t i d oraz sylab tda, tdo …,
ćwiczenia głoski r , z głoskami t i d oraz z innymi spółgłoskami - sylaby, wyrazy,
ćwiczenia r z samogłoskami,
zwroty, zdania, zagadki, rebusy- automatyzacja na materiale literowym i w wymowie
spontanicznej.
3)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ćwiczenia dźwięczności( Freinet, Orff):
kontrola pracy wiązadeł głosowych,
odsłuchiwanie z nagrań
ćwiczenia samogłosek
ćwiczenia słuchu fonematycznego
ćwiczenia logorytmiczne
ćwiczenia muzyczno- plastyczne
ćwiczenia z wykorzystaniem instrumentarium K. Orffa
powtarzanie dźwięków izolowanych
powtarzanie kompleksów dźwiękonaśladowczych,
ćwiczenia głosek w izolacji i z samogłoskami w nagłosie i środgłosie
utrwalanie w zwrotach, wyrazach, zdaniach
różnicowanie głosek opozycyjnych
4)
•
•
•
•
wywoływanie głosek k i g:
ćwiczenia tylnej części grzbietu języka,
wywoływanie ww. głosek,
ćwiczenia głosek w izolacji, z samogłoskami, w nagłosie i środgłosie i wygłosie wyrazu
utrwalanie w zwrotach, wyrazach i zdaniach
5)
•
•
•
nauka zniekształconych samogłosek:
wykształcanie wzorców kinestetycznych
metoda wzrokowa
metoda słuchowa
C. Terapia jąkania-obejmuje:
•
•
•
•
•
•
•
•
ćwiczenia odprężające i relaksujące
ćwiczenia obniżające napięcie mięśni warg, policzków i języka,
ćwiczenia oddechowe( wyrabianie oddechu przeponowego, długiej fazy wydechowej,
równomierności
siły
wydechu,
ekonomicznego
zużywania
powietrza,
umiejętności
synchronizowania pauz oddechowych- wdechu- z treścią wypowiedzi)
ćwiczenia głosowe(obniżenie napięcia wiązadeł głosowych),
ćwiczenia wyrazistości samogłosek,
ćwiczenia warg, języka i dolnej szczęki,
elementy psychoterapii,
ćwiczenia ze sztucznym echem tzw. metodą mówienia z jednoczesnym słuchaniem
wypowiadanych słów.
D. Postępowanie logopedyczne w przypadku dyzartrii i dysglosji
1) ćwiczenia oddechowe-wydłużanie fazy wydechowej,
2) ćwiczenia głosowe-utrzymywanie jednakowego natężenia i wysokości głosu
3) ćwiczenia mięśni biorących udział w czynnościach żucia i połykania (opuszczanie i unoszenie
dolnej szczęki i ćwiczenia mięśni warg itd.)
4) ćwiczenia podniebienia miękkiego-wymawianie głosek z przedłużonym zwarciem,
5) bierny masaż podniebienia
6) ćwiczenia zwierającego pierścienia gardłowego,
7) zwalczanie nawyku kierowania powietrza przez jamę nosową w czasie mowy,
8) pozbycie się grymasów twarzy,
9) ćwiczenia autokontroli słuchowej-wykształcenie wrażliwości słuchowej na różnice między
brzmieniem własnego głosu, a głosu logopedy,
10) ćwiczenia artykulacyjne:
• osiągnięcie poprawnej artykulacji spółgłosek spółgłosek i zmniejszenie nosowania
• zwiększenie elastyczności mięśni podniebienia i tylnej ściany gardła
• uzyskania lepszej sprawności ruchowej mięsni fonacyjnych, artykulacyjnych oddechowych.
E. Kształcenie językowe
Głównym celem kształcenia językowego jest wyrabianie sprawności językowej. Jest to związane a
wiedzą o budowie i funkcjonowaniu języka. Konsekwencją tego jest wyszczególnienie:
o ćwiczeń w mówieniu i pisaniu,
o nauki o języku
Ćwiczenia w mówieniu i pisaniu powiększają kompetencje językową ucznia oraz doskonalą
poprawność wypowiadania się w mowie jak i w piśmie. Służą temu ćwiczenia słownikowe, ćwiczenia
gramatyczno-stylistyczne, Ćwiczenia kompozycyjne i ćwiczenia w pisaniu dłuższych form wypowiedzi.
© Ewa Trzeszan