POLTRANSPLANT

D
WYTNIJ I WYPE£NIJ
Nazwisko
Imiê
Pesel
C
Wyniki przeszczepiania narz¹dów s¹ coraz lepsze dziêki czemu
rozszerzaj¹ siê wskazania do leczenia t¹ metod¹. Wzrasta liczba
osób oczekuj¹cych na przeszczepienie i wyd³u¿a siê czas ich oczekiwania na operacjê co mo¿e stworzyæ zagro¿enie dla ¿ycia tych
chorych.
Wiedza spo³eczeñstwa o tym jak¹ wartoœæ dla setek œmiertelnie
chorych ma przeszczepienie narz¹du jest nadal niewystarczaj¹ca.
Sprzeciw na pobranie narz¹du wyra¿any przez rodzinê zmar³ego
powoduje, ¿e nie mo¿na uratowaæ ¿ycia wielu chorym. Nale¿y prowadziæ sta³¹ kampaniê edukacyjn¹, informuj¹c¹ o potrzebach
i wynikach przeszczepiania narz¹dów, która pomo¿e przekonaæ
spo³eczeñstwo o skutecznoœci tej metody leczenia.
J
Adres
Data
OŒWIADCZENIE WOLI
W nadziei ratowania ¯ycia innych
wyra¿am zgodê
na pobranie po œmierci moich narz¹dów
do przeszczepiania.
Podpis
zy w Polsce istnieje ryzyko handlu narz¹dami?
Aby unikn¹æ takiego ryzyka, obowi¹zuj¹ce przepisy przewiduj¹, ¿e pobranie narz¹du i jego przeszczepienie mo¿e mieæ miejsce jedynie w upowa¿nionych oœrodkach medycznych. Przeszczepianie jest skomplikowan¹ procedur¹, anga¿uj¹c¹ tak wielu
wysokiej klasy specjalistów, ¿e pok¹tne przeszczepianie narz¹dów jest praktycznie niemo¿liwe. Pobrane narz¹dy rozdzielane
s¹ zgodnie z kryteriami medycznymi. Ich losy, od pobrania a¿ do
przeszczepienia znajduj¹ siê pod kontrol¹ upowa¿nionych oœrodków.
Ustawa Transplantacyjna penalizuje wszelkie próby komercjalizacji przeszczepienia narz¹dów w Polsce.
Tekst ten zawiera podstawowe informacje o pobieraniu
i przeszczepianiu tkanek i narz¹dów.
Ma pomóc w podjêciu niezale¿nej decyzji, dotycz¹cej
sprzeciwu lub zgody na oddanie swych narz¹dów
po œmierci, w celu ratowania ¿ycia innych.
laczego w Polsce brakuje narz¹dów?
POLTRANSPLANT
PRZESZCZEPIANIE
NARZ¥DÓW
DAREM ¯YCIA
ak zakomunikowaæ wolê o sprzeciwie lub
zgodzie na pobranie narz¹dów po œmierci?
Zgodnie z ustaw¹ z dnia 1 stycznia 2006 pobranie komórek, tkanek i narz¹dów ze zw³ok ludzkich mo¿na dokonaæ, je¿eli osoba
zmar³a nie wyrazi³a za ¿ycia sprzeciwu.
Sprzeciw nale¿y zg³osiæ osobiœcie lub listownie w Centralnym
Rejestrze Sprzeciwów w Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnym
do spraw Transplantacji, ul. Lindleya 4, 02-005 Warszawa na
formularzu, który mo¿na otrzymaæ w zak³adach opieki zdrowotnej lub na stronie internetowej www.poltransplant.org.pl.
Po dokonaniu wpisu w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów, osoba
zg³aszaj¹ca otrzyma listem poleconym potwierdzenie wpisu. Sprzeciw jest skuteczny od daty wpisu do rejestru , która bêdzie uwidoczniona na potwierdzeniu. Je¿eli formularz bêdzie Ÿle wype³niony,
sprzeciw nie zostanie zarejestrowany, o czym osoba zainteresowana zostanie powiadomiona listownie.
Moc prawn¹ ma równie¿ noszone przy sobie w³asnorêcznie podpisane oœwiadczenie sprzeciwu lub oœwiadczenie ustne z³o¿one
w obecnoœci dwóch œwiadków pisemnie przez nich potwierdzone.
W przypadku ma³oletniego lub innej osoby, która nie ma pe³nej
zdolnoœci do czynnoœci prawnych, sprzeciw mo¿e wyraziæ za ¿ycia przedstawiciel ustawowy tej osoby. Ma³oletni powy¿ej lat 16
lub inne osoby, które nie maj¹ pe³nej zdolnoœci do czynnoœci prawnych, mog¹ same wyraziæ sprzeciw.
W ka¿dym przypadku bardzo wa¿ne jest zawiadomienie najbli¿szych o swojej decyzji.
Osoba wyra¿aj¹ca zgodê na oddanie po œmierci swoich tkanek i narz¹dów do przeszczepienia dla ratowania ¿ycia i przywracania
zdrowia ludziom chorym mo¿e tak¿e nosiæ przy sobie w³asnorêcznie podpisane oœwiadczenie woli. Takie oœwiadczenie woli ma charakter informacyjny i nie zwalnia lekarzy, maj¹cego zamiar pobraæ
narz¹dy z obowi¹zku sprawdzenia w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów, czy osoba ta nie wyrazi³a sprzeciwu za ¿ycia.
Co ka¿dy z nas
powinien wiedzieæ
o przeszczepianiu
narz¹dów?
C
zemu s³u¿y przeszczepianie narz¹dów?
Przeszczepianie narz¹dów jest metod¹ ratowania ¿ycia osoby
chorej, który potrzebuje zdrowego narz¹du, aby ¿yæ. Metoda ta polega na wszczepieniu biorcy narz¹du lub tkanek pochodz¹cych od
innego cz³owieka.
K
Wed³ug polskiego prawa ka¿da osoba zmar³a mo¿e byæ uwa¿ana
za potencjalnego dawcê tkanek i narz¹dów, jeœli za ¿ycia nie wyrazi³a sprzeciwu.
Lekarze, pod opiek¹ których by³ zmar³y, informuj¹ zwykle rodzinê
o œmierci i zamiarze pobrania narz¹dów do przeszczepienia, ale nie
musz¹ prosiæ jej o wyra¿enie na to zgody.
Jeœli zmar³y pozostawi³ pisemny zapis dotycz¹cy jego woli odnoœnie pobrania narz¹dów po œmierci, lekarze respektuj¹ jego decyzjê. Bliscy mog¹ jedynie potwierdziæ opiniê zmar³ego na temat pobrania narz¹dów, jeœli j¹ znaj¹.
POLTRANSPLANT
OŒWIADCZENIE WOLI
W nadziei ratowania ¯ycia innych
wyra¿am zgodê
na pobranie po œmierci moich narz¹dów
do przeszczepienia.
iedy mo¿na pobraæ narz¹dy do przeszczepiania?
Niektóre narz¹dy(nerka, segment w¹troby) lub tkanki (szpik kostny)
mo¿na pobieraæ od osób ¿ywych pod warunkiem, ¿e dawca wyrazi na to zgodê, a jego ¿ycie nie bêdzie nara¿one na niebezpieczeñstwo. Jednak wiêkszoœæ narz¹dów i tkanek do przeszczepienia pobiera siê ze zw³ok osób, które za ¿ycia nie wyrazi³y sprzeciwu
na pobranie.
Nerki, serce, p³uca, w¹trobê, trzustkê i rogówkê mo¿na pobraæ od
osoby zmar³ej, kiedy zosta³y ju¿ wyczerpane wszystkie mo¿liwoœci leczenia i u której stwierdzono komisyjnie œmieræ mózgow¹.
C
zy lekarze powinni skontaktowaæ siê z rodzin¹
zmar³ego przed pobraniem?
C
o to jest œmieræ mózgowa?
Œmieræ mózgowa to prawdziwa œmieræ cz³owieka. Ustanie kr¹¿enia krwi w mózgu powoduje nieodwracalne jego uszkodzenie
i chocia¿ przy pomocy specjalnej aparatury mo¿na pewien czas
utrzymaæ czynnoœæ serca i oddychania, stwarzaj¹cych pozory ¿ycia, wiadomo ¿e cz³owiek nie ¿yje. U takich osób komisja lekarska
z³o¿ona z trzech lekarzy, w tym co najmniej jednego specjalisty
w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii oraz jednego specjalisty w dziedzinie neurologii lub neurochirurgii, po przeprowadzeniu serii badañ orzeka œmieræ mózgow¹ w celu od³¹czenia od
aparatury wentyluj¹cej zw³oki.
Przed od³¹czeniem aparatury nale¿y rozpatrzyæ mo¿liwoœæ pobrania niektórych narz¹dów do przeszczepienia. Pozostaje wtedy
tylko kilka godzin, aby upewniæ siê co do woli zmar³ego dotycz¹cej oddania tkanek i narz¹dów po œmierci (sprawdzenie w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów czy osoba ta nie zarejestrowa³a sprzeciwu na pobranie narz¹dów po œmierci) i zorganizowaæ
przeszczepienie narz¹dów.
J
ak przebiega pobranie narz¹dów
i transplantacja?
Kiedy komisja lekarska stwierdza œmieræ mózgow¹, lekarz informuje o tym rodzinê zmar³ego. Po upewnieniu siê, ¿e zmar³y nie wyrazi³ za ¿ycia sprzeciwu na pobranie narz¹dów, mo¿na podj¹æ
czynnoœci zwi¹zane z pobraniem.
Pobranie narz¹dów do przeszczepianie jest operacj¹ chirurgiczn¹,
w czasie której cia³o dawcy traktowane jest z nale¿ytym szacunkiem.
Przeszczepia siê tylko narz¹dy pochodz¹ce od ludzi nie dotkniêtych chorobami. Przed przeszczepieniem wykonuje siê badania wykluczaj¹ce choroby, które mog³yby zostaæ przekazane biorcy przeszczepu.
Chorzy, którym dokonano przeszczepienia, zwykle nie poznaj¹ nazwiska dawcy, który uratowa³ im ¿ycie, poniewa¿ dar narz¹dów
od zmar³ego jest anonimowy.
J
akie s¹ wyniki przeszczepiania narz¹dów?
Po udanym przeszczepieniu narz¹du pacjenci mog¹ prowadziæ
normalne ¿ycie, kontynuowaæ naukê, podj¹æ pracê. Biorcy przeszczepu nerki zwalniaj¹ miejsce dializacyjne innym potrzebuj¹cym
chorym. Nie bez znaczenia jest tak¿e fakt, ¿e przeszczepienie
nerek wymaga mniejszych nak³adów finansowych ni¿ dializoterapia.
Wyniki transplantacji narz¹dów i tkanek w naszym kraju nie ró¿ni¹ siê od wyników uzyskiwanych przez inne oœrodki europejskie.
POLTRANSPLANT
Centrum
Organizacyjno-Koordynacyjne
do spraw Transplantacji
POLTRANSPLANT
02-005 Warszawa, ul. Lindleya 4
tel. 022 622 58 06, fax 022 622 32 43
www.poltransplant.org.pl
[email protected]
PRZESZCZEPIANIE
NARZ¥DÓW
DAREM ¯YCIA