I. PODSTAWY PRAWNE: 1. Konwencja o prawach

Transkrypt

I. PODSTAWY PRAWNE: 1. Konwencja o prawach
PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOLNEJ
ZESPOŁU SZKÓŁ nr 2 W KATOWICACH
na lata 2013 – 2016
W roku szkolnym2013/2014 dokonano ewaluacji programu wychowawczego, na podstawie której wprowadzono
priorytety do oddziaływań profilaktycznych na lata 2013-2016
PROFILAKTYKA
JEST CHRONIENIEM CZŁOWIEKA W ROZWOJU PRZED ZAGROŻENIEM
I REAGOWANIEM NA NIE.
JEJ CELEM JEST OCHRONA CZŁOWIEKA, DZIECKA, UCZNIA, WYCHOWANKA PRZED WSZELKIMI
ZAKŁÓCENIAMI ROZWOJU.
Program profilaktyki szkolnej oparty o czynniki ryzyka oraz o czynniki chroniące, obejmuje poziom profilaktyki
pierwszo i drugorzędowej. Jest programem zawierającym oddziaływania informacyjne, afektywną edukację,
kształtującym kompetencje społeczne.
I. PODSTAWY PRAWNE:
1. Konwencja o prawach dziecka
2. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej
3. Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. z późniejszymi zmianami
(tekst jednolity Dz.U. z 2004 r., Nr 256 poz. 2572; obowiązuje od 17 grudnia 2004 r.).
4. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26
października 1982 r. (tekst jednolity - Dz. U. z 2002r. Nr 147, poz.1231; Dz. U. z
2007r. Nr 70, poz. 473).
5. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz.U. z 2005r. Nr
179, poz. 1485 z późniejszymi zmianami: Dz. U. z 2006r. Nr 7 poz. 47 i 48; Dz. U. z
2006r Nr 66 poz. 469; Nr 120 poz. 826).
6. Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982 r.
(tekst jednolity: Dz. U. z 2002 r. Nr 11, poz. 109 z późniejszymi zmianami)
7. Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów
tytoniowych z dnia 9 listopada 1995 r. (tekst jednolity: Dz. U. Nr 10. z 1996 r., poz. 55
z późniejszymi zmianami: 1997r. Nr 88, poz. 554 i Nr 121, poz. 770; 1999 r. Nr 96,
poz.1107; 2003 r. Nr 229, poz. 2274).
8. Ustawa o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 23 lipca 2008r.
(Dz. U. z 2008r. Nr 180 poz. 1108). Ustawie o ochronie zdrowia psychicznego z dnia
19 sierpnia 1994 r. (Dz. U. Nr 111, poz. 535; z późniejszymi zmianami - Dz. U. Nr
113, poz. 731 z 1997 r., Dz. U. Nr 141, poz. 1183 z 2005 r.).
9. Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 10 czerwca 2010 r. (Dz. U.
Nr 125, poz. 842).
10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie
szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych,
w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 199).
11. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w
sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w
publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2013 r., poz. 532).
12. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2012 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków organizowania kształcenia,
wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych
społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub
integracyjnych (Dz. U. z 2012r., poz. 982).
13. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie
podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w
poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012r. poz. 977).
Programy narodowe i krajowe:
1. Narodowy Program Zdrowia
2. Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
3. Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii
4. Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV
5. Program Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród
Dzieci i Młodzieży
6. Narodowy Plan Działań na rzecz Dzieci
7. Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego
8. Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce
9. Rządowy Program „Bezpieczna i Przyjazna Szkoła” .
II. PSYCHOSPOŁECZNA DIAGNOZA ŚRODOWISKA SZKOLNEGO ZOSTAŁA
DOKONANA NA PODSTAWIE:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Metody obserwacji jednostek i grup młodzieży.
Ankiet przeprowadzonych wśród młodzieży i rodziców.
Wywiadów z uczniami, nauczycielami i rodzicami.
Analizy dokumentacji wychowawców klasowych.
Analizy dokumentacji pedagoga szkolnego.
Analizy dzienników szkolnych.
III. Struktura programu profilaktycznego Zespołu Szkół Nr 2
im. J. Iwaszkiewicza w Katowicach
POZIOMY REALIZACJI
Diagnoza problemów
wychowawczych
Monitoring i koordynowanie
przebiegu realizacji projektu
warsztaty prowadzone
w czasie lekcji wychowawczych
zajęcia pokazowe dla nauczycieli
stażystów i kontraktowych
warsztaty dla nauczycieli, pracowników
udział w warsztatach
doskonalących w ramach
WDN
udział grona w analizie
ilościowej i jakościowej
wyników badań ankietowych
badania ankietowe
programy profilaktyczne dla stałych
zespołów klasowych
interwencje kryzysowe
praca z indywidualnym uczniem
tworzenie grup i objęcie ich socjoterapią
grupy wsparcia dla rodziców
szkolenie dla wychowawców
do prowadzenia spotkań z
rodzicami w zakresie
profilaktyki
poradnictwo dla rodziców,
pomoc psychopedagogiczna
Pedagog:
- koordynuje i monitoruje przebieg realizacji programu profilaktycznego na terenie
szkoły,
- udziela wsparcia wychowawcom klas w pracy z uczniami i rodzicami,
- opracowuje narzędzia diagnostyczne potrzebne do realizacji projektu,
- prowadzi diagnozę obrazów problemowych wśród uczniów poprzez obserwację,
wywiady, rozmowy indywidualne z uczniami, wychowawcami, analizę dokumentacji.
- organizuje interwencję kryzysową,
- kieruje uczniów zagrożonych na zajęcia grupowe prowadzone przez placówki
specjalistyczne,
- szkoli wychowawców w zakresie przygotowania ich do prowadzenia spotkań
tematycznych z rodzicami.
Wychowawcy klas:
- biorą udział w warsztatach szkoleniowych w ramach WDN, między innymi w zakresie
przygotowania do prowadzenia spotkań tematycznych z rodzicami,
- przygotowują, tworzą i realizują programy wychowawcze i profilaktyczne dla swojej
klasy,
- prowadzą diagnozę obrazów problemowych wśród uczniów poprzez obserwację,
wywiady, indywidualne rozmowy, ankiety.
Rada Pedagogiczna:
- bierze udział w warsztatach w celu zmotywowania kadry pedagogicznej do
podejmowania działań na terenie szkoły.
Uczniowie:
- poddawani są badaniom diagnostycznym, zajęciom grupowym, programom
profilaktycznym.
Rodzice:
- konsultują się indywidualnie z pedagogiem lub wychowawcą,
- biorą udział w szkoleniach dla rodziców prowadzonych przez pedagoga szkolnego,
specjalistę lub wychowawcę,
- motywują środowisko rodzinne do podjęcia współpracy w oddziaływaniach
profilaktyczno – wychowawczych wobec uczniów,
- współpracują z placówkami specjalistycznymi.
IV. IDENTYFIKACJA PROBLEMU:
Na podstawie obserwacji środowiska szkolnego oraz wyników diagnozy zauważa się, iż na
terenie Zespołu Szkół nr 2 występują następujące problemy:
1. Niski poziom komunikacji interpersonalnej, słabe więzi grupowe w klasach szkolnych
2 Palenie papierosów, używanie alkoholu
3 Niska odporność na stres, nieumiejętność radzenia sobie w sytuacjach trudnych
4. Problem agresji słownej – używanie wulgaryzmów
5. Problem wysokiej absencji i spóźnień
6. Zagrożenie psychomanipulacją (ze strony nieformalnych grup społecznych)
7. Trudności dydaktyczne – brak zainteresowania nauką
8. Brak kultury osobistej niektórych uczniów
9. charakter relacji uczeń – osoba dorosła
W wyniku ewaluacji przeprowadzonej w roku szkolnym 2009/2010 zaplanowano
wzmocnienie działań profilaktycznych w następujących obszarach:
- skutki sięgania po alkohol, papierosy i środki psychoaktywne (także „dopalacze”)
jako początek uzależnienia i ukazywanie innych sposobów radzenia sobie z napięciem i
stresem poprzez przedstawianie alternatywnych możliwości rozwiązywania sytuacji
trudnych;
- nauka odmawiania, ćwiczenie asertywności pojmowanej jako działanie –
„stanowczo, łagodnie i bez lęku”;
- przeciwdziałanie zjawiskom przemocy i agresji wśród uczniów oraz narastającej
liczbie absencji na lekcjach;
- zapobieganie uzależnieniom od Internetu, gier komputerowych, komórek i innych
urządzeń tego typu (np. odtwarzacze mp3).
Uczniowie oczekują od szkoły:
- wiedzy na temat skutecznej ochrony przed agresją, napadami i kradzieżami poza
szkołą,
- jak radzić sobie ze stresem,
- jak efektywnie się uczyć,
- jak wybrać dalszy sposób kształcenia, zawód, pracę,
- kształcenia pozytywnych relacji interpersonalnych,
- wiedzy na temat uzależnienia,
- wiedzy na temat HIV, AIDS,
- wiedzy na temat zdrowego trybu życia,
- pomocy w sytuacjach konfliktowych,
- wiedzy jak nie ulegać manipulacji,
- kształcenia podstaw asertywnych.
Rodzice oczekują od szkoły:
-
atmosfery bezpieczeństwa,
zapewnienia indywidualnego rozwoju dziecka,
pobudzania zdolności i zainteresowań,
dobrej, pełnej informacji na zebraniach,
wyczerpującej informacji o dalszym kształceniu, maturze, egzaminach,
zwracaniu uwagi na relacje społeczne w zespole klasowym.
Nauczyciele oczekują od rodziców:
- pomocy w realizacji programu wychowawczego (np. wycieczki, imprezy, zadania
podejmowane przez uczniów, kultura bycia, strój, wygląd),
- dbania o właściwą frekwencję uczniów,
- pomocy w planowaniu i zorganizowaniu nauki dziecka w domu.
V. CELE PROGRAMU PROFILAKTYKI
Głównym celem naszego programu profilaktyki jest:
1. Kształtowanie pozytywnych zachowań i postaw
- poszanowanie prawa, norm, wartości i autorytetów społecznych,
- zainteresowanie nauką szkolną,
- przynależność do pozytywnej grupy rówieśniczej,
- silna więź emocjonalna z rodzicami.
2.
-
Eliminacja lub redukcja czynników ryzyka. Najważniejsze zachowania ryzykowne to:
palenie tytoniu,
używanie alkoholu,
używanie środków psychoaktywnych (narkotyków, leków, „dopalaczy”),
wczesna aktywność seksualna,
zachowania agresywne i chuligańskie, konflikty z prawem.
Celem naszych działań prewencyjnych jest:
1. Kształtowanie takich cech osobowości i postaw, które w naturalny sposób podniosą
odporność naszych uczniów na manipulacje i czynniki ryzyka tj.:
- budowanie pozytywnego i realnego obrazu siebie,
- kształtowanie satysfakcjonujących relacji interpersonalnych,
- umiejętności radzenia sobie ze stresem,
- wyrażania uczuć,
- autonomii myślenia,
- asertywności.
2. Wyposażenie naszej młodzieży w wiedzę i umiejętności w zakresie rozpoznawania i
przeciwdziałania uzależnieniom, agresji i technikom manipulacji w mediach.
VI. PRIORYTETY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH I PROFILAKTYCZNYCH –
OBSZARY DZIAŁAŃ PREWENCYJNO – PROFILAKTYCZNYCH
1. KSZTAŁTOWANIE DOJRZAŁEJ OSOBOWOŚCI UCZNIÓW
a) profilaktyka zdrowia fizycznego:
- problemy dojrzewania płciowego,
- profilaktyka zdrowego trybu życia,
- profilaktyka chorób cywilizacyjnych, HIV, AIDS.
- profilaktyka uzależnień.
b) profilaktyka zdrowia psychicznego:
- problemy wieku rozwojowego, dojrzewanie psychiczne, problemy natury
emocjonalnej,
- problematyka niskiej odporności na stres, nieumiejętności radzenia sobie w
sytuacjach trudnych,
c)
-
Profilaktyka zdrowia społecznego:
problemy adaptacyjne,
alienacja, samotność jednostek,
problemy rodzinne, konflikty z rodzicami,
zagrożenie psychomanipulacją (ze strony nieformalnych grup społecznych),
przeciwdziałanie zachowaniom agresywnym,
kształtowanie efektywnej komunikacji w relacji uczeń - nauczyciel.
2. PRZECIWDZIAŁANIE ABSENCJI SZKOLNEJ
podnoszenie frekwencji
- - monitoring nieobecności uczniów,
- opracowanie metod kontroli zjawiska absencji szkolnej,
- opracowanie i wdrożenie procedur przeciwdziałania wysokiej absencji,
- współpraca z IV komisariatem policji w zakresie przeciwdziałania absencji
i prawidłowego realizowania obowiązku nauki.
3. KSZTAŁTOWANIE KONSTRUKTYWNYCH SPOSOBÓW
ROZWIĄZYWANIA SYTUACJI KONFLIKTOWYCH - PROCEDURY
ROZWIĄZYWANIA KONFLIKTÓW
a) konflikt uczeń – nauczyciel:
- indywidualna rozmowa ucznia z nauczycielem,
- rozwiązanie konfliktu.
- w przypadku braku porozumienia zgłoszenie problemu wychowawcy klasy,
- rozmowa wychowawcy z zainteresowanym nauczycielem w celu rozpoznania i
wyjaśnienia problemu,
- rozwiązanie konfliktu.
- w przypadku braku porozumienia zgłoszenie problemu pedagogowi szkolnemu lub
przedstawienie go na posiedzeniu zespołu wychowawczego. Rozwiązanie konfliktu,
- rozwiązanie konfliktu.
- w przypadku braku porozumienia zgłoszenie problemu dyrektorowi szkoły.
b) konflikt uczeń – wychowawca:
- indywidualna rozmowa ucznia z wychowawcą,
- rozwiązanie konfliktu.
- w przypadku braku porozumienia zgłoszenie problemu opiekunowi samorządu
szkolnego,
- rozmowa opiekuna samorządu z wychowawcą w celu rozpoznania i wyjaśnienia
problemu.
- rozwiązanie konfliktu.
- w przypadku braku porozumienia zgłoszenie problemu pedagogowi szkolnemu lub
przedstawienie go na posiedzeniu zespołu wychowawczego lub zespołu klasowego,
rozwiązanie konfliktu.
w przypadku braku porozumienia zgłoszenie problemu dyrektorowi szkoły.
konflikt rodzic – nauczyciel:
indywidualna rozmowa rodzica z nauczycielem.
rozwiązanie konfliktu.
w przypadku braku porozumienia zgłoszenie problemu wychowawcy klasy,
rozmowa wychowawcy z zainteresowanym nauczycielem w celu rozpoznania i
wyjaśnienia problemu.
- rozwiązanie konfliktu.
- w przypadku braku porozumienia zgłoszenie problemu dyrektorowi szkoły.
d) konflikt rodzic - wychowawca:
- indywidualna rozmowa rodzica z wychowawcą.
- rozwiązanie konfliktu.
- w przypadku braku porozumienia zgłoszenie problemu dyrektorowi szkoły.
c)
-
4. PRZECIWDZIAŁANIE ZJAWISKOM AGRESJI I PRZEMOCY NA TERENIE
SZKOŁY
a) cele
- zmniejszenie skali zjawiska agresji i przemocy rówieśniczej na terenie szkoły
- poprawa skuteczności działań interwencyjnych i korekcyjnych wobec uczniów
będących sprawcami przemocy rówieśniczej,
- zwiększenie skuteczności ochrony ofiar przemocy, zwiększenie dostępności i
skuteczności udzielanej pomocy,
b) sposoby realizacji
- systematyczne diagnozowanie zjawiska agresji i przemocy oraz innych zjawisk
patologicznych w szkole
- udzielanie pomocy ofiarom przemocy oraz oddziaływanie na sprawców przemocy,
- podnoszenie wrażliwości i odpowiedzialności w odniesieniu do wszystkich
przejawów agresji i przemocy rówieśniczej,
- zapobieganie i interweniowanie w sytuacjach zagrożenia przemocą poprzez
organizowanie zajęć profilaktycznych,
- upowszechnienie narzędzi i metod ochrony bezpieczeństwa uczniów w szkole –
procedura postępowania w sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu uczniów,
- tworzenie warunków zapobiegających i przeciwdziałających zjawiskom agresji i
przemocy.
c) oczekiwane efekty
- zmianę traktowania problemu agresji i przemocy rówieśniczej (zmniejszenie
przyzwolenia na przemoc),
- promowanie umiejętności rozwiązywania problemów i konfliktów bez przemocy,
- edukację uczniów, nauczycieli i rodziców w zakresie przyczyn, skutków i sposobów
radzenia sobie z agresją i przemocą,
- wzmocnienie i rozszerzenie interdyscyplinarnego systemu oddziaływań
wychowawczych.
VII. PLAN ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH - KIERUNKI DZIAŁAŃ
INTERWENCYJNO – PROFILAKTYCZNYCH – rok szkolny 2013/2016
BLOKI TEMATYCZNE I SPOSOBY REALIZACJI
Poziom pierwszy – klasy pierwsze:
1. Wdrażanie ucznia do funkcjonowania w nowym środowisku
- integracja klasy zajęcia „pierwszego dnia”,
- obóz integracyjny, wyjazdy do teatru, kina, wycieczki szkolne
- zajęcia z pedagogiem.
2. Zapoznanie ze statutem szkoły
- prawa i obowiązki,
- szkolny system oceniania – wychowawca.
3. Profilaktyka przeciwdziałania zagrożeniom
- kształtowanie postaw asertywnych,
- radzenie sobie z presją grupy,
- umiejętność odmawiania,
- samoakceptacja – specjalistyczne warsztaty psycholog,
- profilaktyka uzależnień.
4. Kształtowanie odpowiednich postaw
- zasady dobrego wychowania,
- współpraca w zespole,
- umiejętność konstruktywnej samooceny,
- metody efektywnego uczenia się i planowania własnej pracy.
Poziom drugi– klasy drugie:
1. Funkcjonowanie w środowisku szkolnym
- rozwiązywanie konfliktów,
- sposoby radzenia sobie w sytuacji trudnej,
- organizacja czasu wolnego,
- efektywne metody uczenia się,
- konstruktywne metody radzenia sobie z trudnymi emocjami i ich wyrażaniem.
2. Profilaktyka przeciwdziałania zagrożeniom
- zagrożenia chorobami cywilizacyjnymi tj. choroby krążenia, choroby przenoszone
drogą płciową, choroby nowotworowe, genetyczne,
- walka z nałogami – jako czynnikami chorobotwórczymi (alkoholizm, narkomania,
nikotynizm, lekomania itp.),
- sterydy i ich wpływ na organizm, uzywanie srodków psychostymulujących.
przeciwdziałanie agresji -warsztaty.
3. Kształtowanie właściwych postaw
- rozumienie pojęć „miłość”, „przyjaźń”, rodzina”, „godność”, „lojalność”
i umiejętność szanowania ich w codziennym życiu,
- kształtowanie postawy patriotycznej związanej z szacunkiem dla ojczyzny,
współczesne rozumienie pojęcia „patriotyzm”,
- kształtowanie umiejętności udzielania pierwszej pomoc
- rozwijanie postawy świadomego i samodzielnego obywatela - umiejętność
zdobywania i selekcjonowania informacji
- kształtowanie hierarchii wartości i własnych celów
- rozwijanie postawy altruizmu, wrażliwości na drugiego człowieka wraz z jego
potrzebami poprzez Szkolne Koło Wolontariuszy
Poziom trzeci – klasy trzecie i czwarte
1. Profilaktyka przeciwdziałania zagrożeniom
- sposoby radzenia sobie ze stresem ze szczególnym podkreśleniem metod
pokonywania stresu egzaminacyjnego,
2.
3.
4.
5.
- skuteczna obrona przed psychomanipulacjią ze strony sekt i wpływomi reklamy,
- metody chronienia się przed sterowaniem świadomością przez media.
Kształtowanie właściwych postaw
- w zależności od pojawiających się problemów,
- pierwsza pomoc zajęcia praktyczne z udziałem specjalisty,
- rozwijanie postawy altruizmu i pomocy drugiemu człowiekowi,
- rozwijanie postawy tolerancji, akceptowania inności i niepełnosprawności,
- rozwijanie umiejętności udzielania wsparcia ludziom w sytuacjach trudnych.
Techniki efektywnego uczenia się
- skuteczne metody powtórek większych partii materiału,
- umiejętne korzystanie z notatek,
- efektywne mnemotechniki,
Rozwijanie umiejętności autoprezentacji
- komunikacja niewerbalna,
- skuteczne metody wywierania wpływu.
Preorientacja zawodowa
- określenie indywidualnych predyspozycji zawodowych,
- zdobywanie informacji na temat możliwości edukacji po szkole średniej - Targi
Edukacyjne,
- spotkanie z przedstawicielem biura pracy – rozeznanie w rynku pracy i prognozach,
udział w zajęciach dotyczących preorientacji zawodowej
- Spotkanie z doradcą zawodowym, indywidualne konsultacje, zajęcia prowadzone
przez pracowników Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej, Młodzieżowego
Centrum Kariery, i in.
VIII. KIERUNKI DZIAŁAŃ INTERWENCYJNYCH I PROFILAKTYCZNYCH
Klasa pierwsza:
adaptacja w nowym środowisku, kształtowanie poczucia bezpieczeństwa w szkole,
rozwój umiejętności intrapersonalnych i interpersonalnych, integracja grupy,
zagrożenia: psychomanipulacja, choroby cywilizacyjne.
CELE SZCZEGÓŁOWE
1. ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI INTRAPERSONALNYCH.
a) umiejętności nabywane przez ucznia
- uczeń zna mocne i słabe strony własnej osobowości, jest dobrze zmotywowany do
pracy i osiągania celów,
- uczeń zna skuteczne metody uczenia się, potrafi wykorzystać wiedzę w praktyce,
- uczeń z problemami w nauce jest objęty indywidualną opieką pedagogiczną,
korzysta z możliwości terapii pedagogicznej.
b) sposób realizacji
- zajęcia przedmiotowe, zajęcia wychowawcze, psychoedukacja.
c) realizatorzy
- wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, Poradnia PsychologicznoPedagogiczna,
d) sposób monitorowania i dowody realizacji
- dzienniki lekcyjne, dziennik pedagoga szkolnego, karty ucznia, obserwacja, badania
diagnostyczne z wykorzystaniem metod socjometrii, wywiadu bezpośredniego i
kwestionariuszy ankiet.
2. ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI INTERPERSONALNYCH, ADAPTACJA
W NOWYM ŚRODOWISKU, INTEGRACJA GRUPY.
a) umiejętności nabywane przez ucznia
- uczeń potrafi nawiązywać satysfakcjonujące relacje interpersonalne,
- uczeń szanuje drugiego człowieka, jest tolerancyjny, na co dzień postępuje zgodnie
z obowiązującymi normami społecznymi,
- uczeń umiejętnie porozumiewa się i utrzymuje dobre relacje z innymi ludźmi oraz
radzi sobie z presją środowiska,
- uczeń korzysta na terenie szkoły z możliwości rozwoju własnych zainteresowań
- uczeń jest wrażliwy na drugiego człowieka, chętnie pomaga innym
- uczeń z problemami adaptacyjnymi jest objęty indywidualną opieką pedagogiczną i
psychologiczną
b) sposób realizacji
- wycieczki integracyjne, zajęcia wychowawcze, zajęcia integracyjne wycieczki
przedmiotowe, działalność kół zainteresowań, działalność szkolnego koła
wolontariatu, psychoedukacja, terapia indywidualna.
c) realizatorzy
- wychowawcy, nauczyciele przedmiotu, pedagog szkolny, Poradnia PsychologicznoPedagogiczna, Specjalistyczna Poradnia Rodzinna.
d) sposób monitorowania i dowody realizacji
- dzienniki lekcyjne, dziennik pedagoga szkolnego, karty ucznia, obserwacja, badania
diagnostyczne z wykorzystaniem metod socjometrii, wywiadu bezpośredniego i
kwestionariuszy ankiet.
3. PRZECIWDZIAŁANIE AGRESJI I PRZEMOCY W SZKOLE; DZIAŁANIA
NA RZECZ PODNIESIENIA POCZUCIA BEZPIECZEŃSTWA WŚRÓD
UCZNIÓW.
a) umiejętności nabywane przez ucznia
- uczeń zna mechanizmy powstawania zachowań agresywnych, wie na czym polega
postawa asertywna, agresywna i uległa,
- uczeń wie jak radzić sobie w sytuacji przemocy i reagować na to zjawisko,
- uczeń zna zasady bezpiecznego życia, czynniki chroniące oraz czynniki ryzyka,
- uczeń zagrożony demoralizacją jest objęty indywidualną opieką pedagogicznopsychologiczną.
b) sposób realizacji
- zajęcia wychowawcze,zajęcia psychoedukacyjne,działania szkoły na rzecz
podniesienia poziomu bezpieczeństwa uczniów: zabezpieczenia elektroniczne drzwi,
portiernia, monitoring zewnętrzny.
c) realizatorzy
- dyrektor szkoły, wychowawcy, nauczyciele przedmiotu, pedagog szkolny, Poradnia
Psychologiczno-Pedagogiczna, Specjalistyczna Poradnia Rodzinna, Komenda
Miejska Policji.
d) sposób monitorowania i dowody realizacji
- dzienniki lekcyjne, dziennik pedagoga szkolnego, karty ucznia, obserwacja,badania
diagnostyczne z wykorzystaniem metod socjometrii, wywiadu bezpośredniego i
kwestionariuszy ankiet.
4. ZAGROŻENIE PSYCHOMANIPULACJĄ – DZIAŁANIA ZAPOBIEGAWCZE.
umiejętności nabywane przez ucznia
uczeń potrafi rozpoznać techniki manipulacji,
uczeń wie, czym jest sekta, wie jak werbuje sekta,
uczeń ma świadomość szkodliwości oddziaływań sekty na człowieka,
uczeń wie gdzie szukać pomocy dla osób uzależnionych przez sektę.
sposób realizacji
zajęcia wychowawcze, zajęcia psychoedukacyjne.
realizatorzy
wychowawcy, pedagog szkolny, Śląskie Centrum Informacji o Sektach i Grupach
Psychomanipulacyjnych w Katowicach.
d) sposób monitorowania i dowody realizacji
dzienniki lekcyjne, dziennik pedagoga szkolnego, potwierdzenie w/w instytucji.
5. ZAGROŻENIE- CHOROBY CYWILIZACYJNE.
a) umiejętności nabywane przez ucznia
- uczeń rozumie znaczenie profilaktycznych badań medycznych,
- uczeń zna główne czynniki zagrażające zdrowiu,
- uczeń rozwija umiejętność korzystania z pomocy medycznej, psychologicznej oraz
innych form wsparcia.
b) sposób realizacji
- zajęcia przedmiotowe.
c) realizatorzy
- nauczyciele przedmiotu, pielęgniarka szkolna.
d) sposób monitorowania i dowody realizacji
- dzienniki lekcyjne.
a)
b)
c)
-
6. ZAPOZNANIE Z METODAMI EFEKTYWNEGO UCZENIA SIĘ I
PLANOWANIA WŁASNEJ PRACY
a) umiejętności nabywane przez ucznia
- uczeń zna podstawowe metody efektywnego uczenia się,
- uczeń potrafi efektywnie organizować swoją naukę uwzględniając zasady powtórek
i przerw,
- uczeń zna metody organizowania powtórek
- uczeń potrafi określić i wyeliminować czynniki utrudniające skuteczne, uczenie się.
b) sposób realizacji
- warsztaty szkoleniowe, zajęcia przedmiotowe.
c) realizatorzy
- pedagog szkolny, pracownicy Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej.
d) sposób monitorowania i dowody realizacji
- dziennik pedagoga, dzienniki lekcyjne.
klasa druga
dojrzałość fizyczna, psychiczna, społeczna, akceptacja siebie, podejmowanie decyzji,
relacje z innymi, radzenie sobie z emocjami i stresem, zagrożenia: zaburzenia jedzenia,
uzależnienia.
CELE SZCZEGÓŁOWE
1. PROPAGOWANIE ZDROWEGO STYLU ŻYCIA.
a) umiejętności nabywane przez ucznia
- uczeń posiada umiejętność powiązania stylu życia ze zdrowiem oraz chorobą,
- uczeń dba o odpowiednią masę ciała, sylwetkę, dobrą kondycję oraz wydolność
fizyczną oraz chroni się przed zanieczyszczeniami środowiska,
- uczeń zna równowagę pomiędzy pracą a wypoczynkiem oraz aktywnie spędza czas
wolny,
- uczeń świadomie dąży do ochrony, utrzymania i poprawy zdrowia własnego oraz
osób wśród których uczeń żyje,
- uczeń zna osobowe i społeczne umiejętności niezbędne dla ochrony, poprawy i
utrzymania zdrowia.
b) sposób realizacji
- zajęcia przedmiotowe
c) realizatorzy
- nauczyciele przedmiotu
d) sposób monitorowania i dowody realizacji
- dzienniki lekcyjne
2. PROMOCJA ŻYCIA BEZ NAŁOGÓW (ZAGROŻENIE ALKOHOLIZMEM,
NARKOMANIĄ I PALENIEM TYTONIU, SIĘGANIE PO ŚRODKI
PSYCHOSTYMULUJACE, TZW. „DOPALACZE)
a) umiejętności nabywane przez ucznia
- uczeń zna mechanizmy powstawania uzależnień, ma świadomość szkodliwości
uzależnień dla zdrowia, wie gdzie zwrócić o pomoc dla osoby uzależnionej,
- uczeń zna także uwarunkowania podaży i popytu na substancje psychoaktywne oraz
przepisy prawa dotyczące używania substancji psychoaktywnych,
- osoba zagrożona uzależnieniem jest objęta indywidualną opieką pedagogicznopsychologiczną,
- nauczyciele uczestniczą w szkoleniach dotyczących uzależnień.
b) sposób realizacji
- program profilaktyczny „Noe”, „Korekta”, „Debata” – przeciwdziałający
uzależnieniom od alkoholu i narkotyków, zajęcia z profilaktyki uzależnień dot.
Narkomanii, zajęcia wychowawcze, zajęcia przedmiotowe.
c) realizatorzy
- wychowawcy, pedagog szkolny, nauczyciele przedmiotu, Poradnia PsychologicznoPedagogiczna, Specjalistyczna Poradnia Rodzinna, Ośrodek Szkolno-Profilaktyczny
im. ks. Franciszka Blachnickiego w Katowicach, Polskie Towarzystwo
Zapobiegania Narkomanii, Komenda Miejska Policji w Katowicach.
d) sposób monitorowania i dowody realizacji
- dzienniki lekcyjne, dziennik pedagoga szkolnego, potwierdzenia Poradni PP oraz
Specjalistycznej Poradni Rodzinnej, Polskiego Towarzystwa Zapobiegania
Narkomanii oraz Komendy Miejskiej Policji w Katowicach.
3. PROMOCJA ZDROWEGO ŻYWIENIA;
(ZAGROŻENIE ANOREKSJĄ, BULIMIĄ, OTYŁOŚCIĄ).
a) umiejętności nabywane przez ucznia
- uczeń zna zasady prawidłowego żywienia
- uczeń wie, jakie istnieje zagrożenie ze strony nieprawidłowych nawyków
żywieniowych i związanych z tym zaburzeń i chorób
- uczeń rozumie związek pomiędzy sposobem żywienia a samopoczuciem oraz
zdolnością do pracy i nauki
- zna sprzyjające zdrowiu produkty spożywcze oraz sposoby ich przechowywania
- osoby z zaburzeniami jedzenia objęte są indywidualną opieką pedagogicznopsychologiczną.
b) sposób realizacji
- zajęcia przedmiotowe, zajęcia psychoedukacyjne.
c) realizatorzy
- wychowawcy, nauczyciele przedmiotu, pedagog szkolny, Poradnia PedagogicznoPsychologiczna, Wojewódzka Poradnia Zdrowia Psychicznego Dzieci i Młodzieży
w Katowicach.
d) sposób monitorowania i dowody realizacji
- zapisy w dziennikach lekcyjnych.
4. ZWIĘKSZENIE ODPORNOŚCI NA STRES.
a) umiejętności nabywane przez ucznia
- uczeń wie czym jest stres biologiczny i społeczny, potrafi określić jego mechanizmy
powstawania, potrafi określić długo i krótkotrwałe konsekwencje stresu,
- uczeń zna metody radzenia sobie ze stresem,
- uczeń nadwrażliwy, mający problemy emocjonalne objęty jest indywidualną opieką
pedagogiczno-psychologiczną.
b) sposób realizacji
- zajęcia przedmiotowe, warsztaty psychoedukacyjne.
c) realizatorzy
- wychowawcy, nauczyciele przedmiotu, pedagog szkolny, Poradnia Psychologiczno
– Pedagogiczna, Specjalistyczna Poradnia Rodzinna.
d) sposób monitorowania i dowody realizacji
5. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych:
-radzenie sobie z agresją
-konstruktywne sposoby rozwiązywania konfliktów
-efektywna komunikacja interpersonalna
a) umiejętności nabywane przez ucznia
- uczeń wie, co to są sytuacje trudne, potrafi je zidentyfikować i nazwać,
- uczeń zna sposoby radzenia sobie z sytuacjami trudnymi i metody zapobiegania ich
eskalacji,
- uczeń potrafi konstruktywnie rozwiązywać.
b) sposób realizacji
- zajęcia przedmiotowe, warsztaty psychoedukacyjne.
c) realizatorzy
- wychowawcy, nauczyciele przedmiotu, pedagog szkolny, Poradnia Psychologiczno
– Pedagogiczna, Specjalistyczna Poradnia Rodzinna.
d) sposób monitorowania i dowody realizacji
6. Kształtowanie właściwych postaw: tolerancji, otwartości, altruizmu
a) umiejętności nabywane przez ucznia
- uczeń wie co znaczą pojęcia tolerancja, altruizm,
- uczeń potrafi w swoim zachowania kierować się wartościami uwzględniającymi
dobro innych osób,
- uczeń potrafi bezinteresownie angażować się w działalność pomocową.
b) sposób realizacji
- zajęcia pomocowe.
c) realizatorzy
- pedagog , wychowawcy, zaproszeni specjaliści.
d) sposób monitorowania i dowody realizacji
zapisy w dzienniku lekcyjnym, dzienniku pedagoga szkolnego, potwierdzenie w/w
instytucji.
Klasa III I IV
wybór drogi życiowej, autoprezentacja, stres egzaminacyjny.
CELE SZCZEGÓŁOWE
1. EDUKACJA ZAWODOWA
a) umiejętności nabywane przez ucznia
- uczeń potrafi dokonać analizy własnych kompetencji zawodowych i cech
osobistych przydatnych w pracy zawodowej,
- uczeń zna rolę wiedzy, zainteresowań i cech charakteru/osobowości w wyborze
kierunku kształcenia i zawodu,
- uczeń zna ofertę edukacyjną uczelni wyższych i aktualną sytuację na rynku pracy.
b) sposób realizacji
- zajęcia prozawodowe, testy zawodowe, rozmowy indywidualne, doradztwo
zawodowe.
c) realizatorzy
- pedagog szkolny, doradcy zawodowi z Poradni Psychologiczno Pedagogicznej,
Wojewódzki Urząd Pracy, Ochotnicze Hufce Pracy.
d) sposób monitorowania i dowody realizacji
- zapisy w dzienniku pedagoga.
2. AUTOPREZENTACJA, RADZENIE SOBIE ZE STRESEM
EGZAMINACYJNYM.
a) umiejętności nabywane przez ucznia
- uczeń posiada dobre rozeznanie i potrafi dokonywać analizy własnych umiejętności
i cech charakteru osobowości,
- uczeń zna zasady dobrej autoprezentacji i potrafi przygotować się do wystąpienia
publicznego,
- uczeń zna mechanizmy powstawania stresu egzaminacyjnego, zna skuteczne metody
radzenia sobie z napięciem.
b) sposób realizacji
- warsztaty psychoedukacyjne.
c) realizatorzy
- pedagog szkolny, doradcy zawodowi z Poradni Psychologiczno-Pedagogi-cznej.
d) sposób monitorowania i dowody realizacji
- zapisy w dzienniku pedagoga, zapisy w dziennikach lekcyjnych.
3. PROMOCJA ŻYCIA BEZ NAŁOGÓW (ZAGROŻENIE ALKOHOLIZMEM,
NARKOMANIĄ I PALENIEM TYTONIU, SIĘGANIE PO ŚRODKI
PSYCHOSTYMULUJACE, TZW. „DOPALACZE)
a) umiejętności nabywane przez ucznia
- uczeń zna mechanizmy powstawania uzależnień, ma świadomość szkodliwości
uzależnień dla zdrowia, wie gdzie zwrócić o pomoc dla osoby uzależnionej,
- uczeń zna także uwarunkowania podaży i popytu na substancje psychoaktywne oraz
przepisy prawa dotyczące używania substancji psychoaktywnych,
- osoba zagrożona uzależnieniem jest objęta indywidualną opieką pedagogicznopsychologiczną,
- nauczyciele uczestniczą w szkoleniach dotyczących uzależnień.
b) sposób realizacji
- program profilaktyczny ”Korekta”, „Noe”, „Debata”– przeciwdziałający
uzależnieniom od alkoholu i narkotyków, zajęcia z profilaktyki uzależnień dot.
Narkomanii, zajęcia wychowawcze, zajęcia przedmiotowe.
c) realizatorzy
- wychowawcy, pedagog szkolny, nauczyciele przedmiotu, Poradnia PsychologicznoPedagogiczna, Specjalistyczna Poradnia Rodzinna, Ośrodek Szkolno-Profilaktyczny
im. Ks. Franciszka Blachnickiego w Katowicach, Polskie Towarzystwo
Zapobiegania Narkomanii, Komenda Miejska Policji w Katowicach.
d) sposób monitorowania i dowody realizacji
- dzienniki lekcyjne, dziennik pedagoga szkolnego, potwierdzenie Poradni PP.
Ewaluacja programu profilaktycznego w roku szkolnym 2013/2014.
Wnioski rekomendacje.
Zadowolenie uczniów.
W badaniu poziomu zadowolenia uczniów należy podkreślić, iż uczniowie generalnie są zadowoleni za swojej
szkoły, dzielnicy, z kontaktów z rówieśnikami, ze sposobu spędzania czasu wolnego oraz z tego jakimi są.
Niewłaściwe zachowanie.
Uczniowie podkreślają, iż palenie papierosów, picie alkoholu, używanie wulgaryzmów, solidarność z rówieśnikami
za wszelką cenę, ukrywanie prawdy przed rodzicami na temat kolegów, nieobecność w szkole bez wiedzy
rodziców, ukrywanie prawdy przed rodzicami dotyczącej własnych doświadczeń to zachowania nie zaliczane
według ich rozeznania do czynów niewłaściwych co potwierdzają procentowe obliczenia wyników ankiet. Należy
podkreślić , że wskazało tak jedynie 37%procent respondentów.
Deklarowane wartości.
Wśród tych znaczących są dla nich te, które dotyczą relacji z drugim człowiekiem, tzn. – posiadanie przyjaciół,
miłości, realizowanie swoich zainteresowań i pragnień. Najmniejszym szacunkiem obdarzyli natomiast osiąganie
sukcesów w nauce, bycie bogatym, wygodne urządzenie się w życiu dorosłym, bycie człowiekiem godnym
zaufania.
Dotyczy własnych doświadczeń zachowań ryzykownych.
Należy podkreślić, iż często uczniowie nie chcieli wypełniać tych rubryk w ankiecie. Większość pytań
pozostawiono bez odpowiedzi. Wydaje się, że mieli ograniczone zaufanie do wykorzystania wyników badań.
Podkreślali, że używają wulgaryzmów, piją często alkohol, palą papierosy, wagarują, ukrywają prawdę przed
rodzicami. Nieliczni zauważyli sytuacje dotyczące stosowania przemocy lub niszczenia mienia. Wielu dopisywało
wulgaryzmy lub komentarze – „co was to obchodzi”, „nie będę kapować” lub „to moja sprawa”.
Świadomość obecności zachowań ryzykownych w otoczeniu.
Uczniowie podają, że w ich otoczeniu powszechne jest spożywanie alkoholu, palenie papierosów, wulgaryzmy
(ponad 90% respondentów). Do częstych zachowań należą: wagary, trudności w nauce wynikające z nieuczenia
się.
Pojedyncze osoby zaznaczyły ucieczki z domu, pobicia, kradzieże w sklepach. Nikt nie zaznaczył kradzieży
rzeczy należących do kolegów, zakłócenia porządku w miejscach publicznych.
W rozmowach indywidualnych uczniowie podkreślali, że mogłoby to być potraktowane jako donos na kolegę i
wprowadzenie do szkoły policji.
Spędzanie czasu wolnego.
Uczniowie wolny czas spędzają głównie na spotykaniu się z kolegami, oglądaniu telewizji, grach komputerowych,
surfując po Internecie, słuchając muzyki, jeżdżąc na rowerze.
Zdecydowanie mniej wskazało czytanie książek, pomaganie innym ludziom oraz uprawianie sportu. Odpowiedź
taką zaznaczyło jedynie 4% respondentów.