Jak rozmawiać o narkotykach? Co możesz zrobić?

Andrzej Nowacki
Jak rozmawia o narkotykach?
Co mo esz zrobi ?
Je li jeste matk lub ojcem. Masz w tpliwo ci. Od pewnego czasu Twoje
dziecko chodzi senne, jakby ci gle zm czone, trudno jest si z nim dogada ,
odpowiada półsłówkami, zasypia przy stole, skar y si , e razi je ostre wiatło.
W chwil potem jest ju pełen energii i ma kłopoty z usiedzeniem na jednym
miejscu; du o mówi, prawie krzyczy, gestykuluje nerwowo, a byle co wytr ca je
z równowagi.
Nie wiesz, co si z nim wła ciwie dzieje. Bo przecie nie czu od niego
alkoholu, a jednak ma kłopoty z utrzymaniem równowagi. mieje si samo do
siebie, zjada szybko kolacj i zaraz zamyka si w swoim pokoju. A do
wszystkich wazonów powtykało indyjskie kadzidełka tłumacz c, e to odstrasza
mole.
Zazwyczaj uciekanie dziecka w wiat uzale nie wi e si głównie z
„niezrozumieniem” jego odczu i potrzeb wieku młodzie czego, nie akceptacj
rodowiska i najbli szego otoczenia. Aby unikn takiego stanu w domu i kr gu
rodzinnym, nale y zwraca szczególn uwag na to, co mówi i jakie ma
problemy. Nale y znale czas na wysłuchanie problemów, unika zło liwych i
krytycznych porówna z innymi rówie nikami. Młody człowiek doznaje w ten
sposób urazu, e jest odtr cony i niepotrzebny. Nale y tak kierowa swoimi
poczynaniami, aby miał wiar w siebie i poczucie bezpiecznego ogniska
domowego. W miar dyskretnie nale y pozna grono przyjaciół i jego zwyczaje.
Kontrolowa wspólnie z innymi rodzicami miejsca, w których przebywa i co
robi. Ka d anomali w zachowaniu trzeba sprawdzi , pozna jej przyczyn ,
aby w por podj odpowiednie działania. Ta sze jest zapobieganie ani eli
leczenie. Im wcze niej dojdzie do ujawnienia skłonno ci do rodków
narkotycznych, tym łatwiej jest nad tym zapanowa . Je eli dojdzie jednak do
faktu, e dziecko miało bezpo redni kontakt z narkotykami, co w dzisiejszych
czasach nie jest trudne, nie nale y popada w panik . Mo e został podany
wbrew woli? A mo e zaszło co , co spowodowało ch zwrócenia w ten sposób
na siebie uwagi? By mo e nagromadziły si kłopoty w rodowisku szkolnym
czy kole e skim? A by mo e powstała nieodparta ch zakosztowania
„zakazanego owocu”?. Nale y si zastanowi , w jaki sposób Ty jako Rodzic
mo esz zaradzi , aby pomóc dziecku w wydostaniu si z matni.
A mo e Ci to zupełnie nie obchodzi? Mo e to nic takiego-uspokajasz si - mo e
to tylko
„trudny okres dojrzewania”?.
A je li nie? Równie prawdopodobne jest to, e Twoje dziecko ma ju za sob
pierwszy kontakt z narkotykami. By mo e uległo modzie, towarzystwu, lub
tylko zaspokoiło swoj ciekawo . Cz sto jednak po pierwszym razie
przychodz kolejne. I wtedy nie ma mowy ju o „trudnym dojrzewaniu”,
„próbowaniu zakazanych owoców”. Narkotyk pojawia si w yciu coraz
cz ciej, a wraz z nim uzale nienie. Tak, Twoje dziecko te mo e zosta
narkomanem. Wi c nie powtarzaj z uporem, e „mojej Kasi (lub mojemu
Tomkowi) to si nie mogło przydarzy ”. Niestety, spostrze enia badaczy
dotycz ce zbie no ci „fali narkomanii”
z lat 1960-1970 w Stanach Zjednoczonych do tego, co w latach 1990-2000
dzieje si w Polsce. Grozi nam spadek redniej wieku inicjacji narkotykowej z
19 do 12 lat. Poza tym mo liwe jest, e a ok.60% młodzie y b dzie
eksperymentowało ze rodkami narkotycznymi.
Jak rozmawia o narkotykach? Wielu rodziców ma powa ne opory przed
tak rozmow : „Po co w dzieciaku rozbudza ciekawo ”- mówi – „mo e nic
nie wie, a jak zaczniemy o tym rozmawia to zacznie si tym interesowa ”.
Uwagi tego typu byłyby uzasadnione, gdyby yli na bezludnej wyspie, z dala od
filmów, gazet i handlarzy. Jednak w dzisiejszych czasach niemo liwe jest
odizolowanie dziecka od pewnych informacji. Pr dzej czy pó niej i tak si
dowie, czym s narkotyki i po co je ludzie za ywaj . Poinformuj go o tym
koledzy i to w taki sposób, e na pewno zechce spróbowa .
Dlatego zach cam rodziców: rozmawiajcie z dzie mi o rodkach
odurzaj cych, o ryzyku i skutkach ich za ywania. Róbcie to jednak w
odpowiedni sposób. Gro enie, straszenie lub wygłaszanie kaza sprawia, e
dzieci „robi si głuche”. Tego typu „pogadanki” wzmagaj zwykle ich opór,
wywołuj agresywne nastawienie do rodzica.
O wiele skuteczniejsze ni „nagonki” s rozmowy prowadzone w sposób
swobodny, przy okazji filmu, informacji czy te artykułu w gazecie. Nie
powinien to by monolog rodzica, lecz dyskusja z dzieckiem poprzedzona
pytaniem: „Co o tym my lisz?”, „Jakie jest twoje zdanie na ten temat?”.
Pami taj jednak, e przyst puj c do rozmowy o narkotykach trzeba by dobrze
przygotowanym (zna fakty dotycz ce uzale nienia i narkotyków) i …
cierpliwym.
Dziecko nie od razu zgadza si z pogl dami rodzica, szczególnie, je eli ma za
sob próby
z narkotykami lub te kolegów, którzy za ywaj ró ne rodki odurzaj ce.
Nie wahaj si zasi gn porady specjalisty, bo zwlekanie grozi tragedi ,
która oprócz dziecka dosi gnie równie Ciebie.
Adresy i telefony poradni znajdziesz w ka dej placówce lecznictwa
otwartego, komisariacie policji, czy o rodkach pomocy społecznej.
LITERATURA:
1) M. Pasek, Narkotyki? Na pewno nie moje dziecko. Pa stwowa Agencja
Rozwi zywania Problemów Alkoholowych, Warszawa 1998.
2) E. Vogler, W. B. Bartz, Nastolatki i alkohol. Kiedy nie wystarczy
powiedzie „nie”, Pa stwowa Agencja Rozwi zywania problemów
Alkoholowych, Warszawa 1995.