docegzamin maturalny z wiedzy o spo£eczeństwie
download 
Reklamacja Transkrypt
egzamin maturalny z wiedzy o spo£eczeństwie
Pobrano z www.arkuszematuralne.pl / Zobacz też www.ccrpg.pl ( Crimson Creation RPG ) (Wpisuje zdaj¹cy przed rozpoczêciem pracy) Miejsce na naklejkê z kodem KOD ZDAJ¥CEGO MWO-W1A1P-021 EGZAMIN MATURALNY Z WIEDZY O SPO£ECZEÑSTWIE ARKUSZ I Arkusz I Czas pracy 60 minut MAJ ROK 2002 Instrukcja dla zdaj¹cego 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Proszê sprawdziæ, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 8 stron. Ewentualny brak nale¿y zg³osiæ przewodnicz¹cemu zespo³u nadzoruj¹cego egzamin. Proszê uwa¿nie czytaæ wszystkie polecenia. Odpowiedzi trzeba zapisaæ czytelnie w miejscu na to przeznaczonym przy ka¿dym zadaniu. Proszê pisaæ tylko w kolorze niebieskim lub czarnym; nie pisaæ o³ówkiem. Nie wolno u¿ywaæ korektora. B³êdne zapisy trzeba wyranie przekreliæ. Wszelkie notatki nale¿y sporz¹dzaæ tylko w brudnopisie, który nie bêdzie oceniany. Obok ka¿dego zadania podana jest maksymalna liczba punktów, któr¹ mo¿na uzyskaæ za jego poprawne rozwi¹zanie. Podczas egzaminu mo¿na korzystaæ z tekstu Konstytucji RP. Do ostatniej kartki arkusza do³¹czona jest karta odpowiedzi, któr¹ wype³nia egzaminator. ¯yczymy powodzenia! (Wpisuje zdaj¹cy przed rozpoczêciem pracy) PESEL ZDAJ¥CEGO Za rozwi¹zanie wszystkich zadañ mo¿na otrzymaæ 30 punktów Egzamin maturalny z wiedzy o spo³eczeñstwie Arkusz I 2 Zadanie 1. (1 pkt) Wymieñ g³ówne zasady bêd¹ce podstaw¹ wspó³czesnego pañstwa demokratycznego: A. .................................... B. ..................................... C. .................................... Zadanie 2. (1 pkt) Podaj datê (tylko rok) oraz region Polski, gdzie mia³o miejsce opisane w piosence wydarzenie. Na drzwiach ponieli go wiêtojañsk¹ Naprzeciw glinom, naprzeciw tankom Ch³opcy stoczniowcy pomcijcie druha Janek Winiewski pad³ ....................................................................................................................................................... Zadanie 3. (1 pkt) Który z poni¿szych aktów prawnych jest aktem wykonawczym ? A. konstytucja, B. ustawa, C. rozporz¹dzenie, D. umowa miêdzynarodowa. Zadanie 4. (1 pkt) Powód to osoba: A. która jest stron¹ w karnym procesie s¹dowym, B. która wszczyna proces przez wniesienie sprawy do s¹du, C. sk³adaj¹ca zeznanie w s¹dzie na temat konkretnego wydarzenia, D. upowa¿niona do podejmowania czynnoci prawnych w imieniu okrelonych osób. Zadanie 5. (1 pkt) Która z form prasowych powinna zawieraæ najmniej elementów interpretuj¹cych fakty ? A. felieton, B. komentarz, C. komunikat, D. wywiad. Zadanie 6. (1 pkt) Decentralizacja w³adzy publicznej polega na: A. du¿ej liczbie mianowanych urzêdników lokalnych, B. hierarchicznej zale¿noci organów samorz¹dowych, C. istnieniu szerokiego samorz¹du terytorialnego, D. istnieniu du¿ej liczby szczebli administracji pañstwowej. Egzamin maturalny z wiedzy o spo³eczeñstwie Arkusz I 3 Zadanie 7. (1 pkt) Uzupe³nij tekst, wstawiaj¹c w wykropkowane miejsca odpowiednie wyrazy i daty (tylko rok). Wybory do Sejmu i Senatu 4 czerwca ......... r. zakoñczy³y siê zwyciêstwem Solidarnoci, poniewa¿ kandydaci opozycji zyskali zdecydowane poparcie spo³eczne i zdobyli 161 mandatów w ................... i 99 miejsc w ......................... Wybory doprowadzi³y do powo³ania pierwszego niekomunistycznego rz¹du, którego premierem zosta³ ............................................. Realizowany przez ten rz¹d plan, którego autorem by³ ............................................., rozpocz¹³ proces przemian gospodarczych w Polsce. Zadanie 8. (2 pkt) Rozwiñ skróty (podaj pe³ne nazwy instytucji) i wstaw odpowiednie z nich we w³aciwe miejsce w tekcie poni¿ej. • NBP -................................................................................................................................... • MFW -................................................................................................................................. • PKB -................................................................................................................................... • ZUS -................................................................................................................................... Rada Polityki Pieniê¿nej jest organem ........., który jest bankiem centralnym naszego kraju. Realizuje on politykê pieniê¿n¹ pañstwa, ma wy³¹cznoæ na emisjê polskiej waluty, dba o wartoæ z³otówki. Przy realizacji tych zadañ musz¹ byæ brane pod uwagê ró¿ne czynniki, takie jak wielkoæ inflacji, wzrost ..........., stan bilansu p³atniczego pañstwa. Czêsto uwzglêdnia siê równie¿ opinie ekspertów zagranicznych z ............, czy Banku wiatowego. Zadanie 9. (1 pkt) Przyporz¹dkuj wymienione ni¿ej uprawnienia do instytucji. 1. Naczelny S¹d Administracyjny 2. Trybuna³ Stanu 3. S¹d Najwy¿szy 4. Trybuna³ Konstytucyjny 1 - .................. 2 - .................. A. bada zgodnoæ przepisów prawa wydawanych przez centralne organy pañstwowe z ustaw¹ zasadnicz¹ B. rozpatruje skargi na decyzje administracyjne C. rozpatruje rewizje nadzwyczajne 3 - .................. Egzamin maturalny z wiedzy o spo³eczeñstwie Arkusz I 4 Zadanie 10. (1 pkt) Przyporz¹dkuj typy partii do hase³, których mog³yby u¿yæ w swoich programach wyborczych. 1. partie konserwatywne 2. partie liberalne 3. partie socjaldemokratyczne 1 - ............. 2 - ............. A. Wolny cz³owiek w wolnym kraju. B. Wolnoæ jest nie do pogodzenia z istnieniem jakiejkolwiek w³adzy. C. Dobrobyt i praca dla wszystkich. D. Pañstwo silne rodzin¹. 3 - ............. Zadanie 11. (1 pkt) Przyporz¹dkuj organizacje miêdzynarodowe do w³aciwych dla nich celów dzia³ania. 2. MOP A. utworzenie wspólnego rynku us³ug, pracy, towarów obejmuj¹cego wszystkie pañstwa cz³onkowskie B. interwencje zbrojne w sytuacji konfliktu 3. UNESCO C. rozwój badañ naukowych i ochrona dziedzictwa kulturowego 1. NATO D. rozwój ustawodawstwa pracy i ochrona praw pracowniczych 1 - .............. 2 - .............. 3 - .............. Zadanie 12. (1 pkt) Przyporz¹dkuj instytucje do odpowiadaj¹cych im kompetencji. 1. Europejski Trybuna³ Praw Cz³owieka w Strasburgu 2. Miêdzynarodowy Trybuna³ Sprawiedliwoci w Hadze 3. Komitet Praw Cz³owieka w Genewie A. mog¹ siê do niego zwracaæ obywatele pañstw sygnatariuszy Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Cz³owieka i Obywatela B. rozpatruje indywidualne petycje osób powo³uj¹cych siê na Miêdzynarodowy Pakt Praw Osobistych i Politycznych C. s¹dzi zbrodniarzy wojennych i zbrodnie przeciw ludzkoci D. ocenia zgodnoæ prawa danego kraju z jego konstytucj¹ 1-............ 2-............ 3-........... Zadanie 13. (1 pkt) Wyjanij pojêcie podstawa opodatkowania. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... Egzamin maturalny z wiedzy o spo³eczeñstwie Arkusz I 5 Zadanie 14. (1 pkt) Wyjanij, jakie wydarzenie historyczne przedstawia poni¿szy rysunek i podaj jego datê (tylko rok). ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... Zadanie 15. (1 pkt) Uzupe³nij uproszczony schemat przedstawiaj¹cy fragment trybu uchwalania ustawy, wpisuj¹c odpowiednie instytucje w puste rubryki. Trzecie czytanie na posiedzeniu Sejmu G³osowanie Nie zg³asza Zg³asza poprawki lub wniosek o odrzucenie Marsza³ek Sejmu Komisje Sejmowe Sprawozdanie G³osowanie na posiedzeniu Egzamin maturalny z wiedzy o spo³eczeñstwie Arkusz I 6 Zadanie 16. (2 pkt) Przeczytaj poni¿szy cytat i odpowiedz na pytania. [...] A jelibymy (czego Bo¿e uchowaj) co przeciw prawom, wolnociom, artyku³om, kondycjom wykroczyli, albo czego nie wype³niali, tedy obywatele koronni obojga narodu od pos³uszeñstwa i wiary nam powinnej wolne czynimy i panowania” A. Z jakiego dokumentu pochodzi ten cytat? ...................................................................................................................................................... B. Jakie prawo obywateli zosta³o sformu³owane w tekcie ? ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... Zadanie 17. (2 pkt) A. Wyjanij termin: struktura spo³eczna. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... B. Podaj dwa przyk³ady przemian w strukturze spo³ecznej III RP po 1989 roku. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 18. (3 pkt) Wpisz pod biogramem nazwisko znanej postaci XX w. • Filozof i prawnik. Przez 20 lat pe³ni³ obowi¹zki radcy prawnego poza swoj¹ ojczyzn¹, gdzie zetkn¹³ siê z dyskryminacja rasow¹. Po powrocie do kraju prowadzi³ dzia³alnoæ polityczn¹ i spo³eczn¹, za co by³ wiêziony przez Anglików ³¹cznie przez 50 lat. Propaguj¹c walkê bez przemocy zyska³ ogromny autorytet moralny i doprowadzi³ do uwolnienia ojczyzny spod zale¿noci kolonialnej. .............................................................................. • Pisarz, dzia³acz opozycyjny w latach siedemdziesi¹tych i osiemdziesi¹tych, wspó³twórca niezale¿nego ugrupowania Karta 77, aresztowany przez w³adze komunistyczne swego kraju. W roku 1989 wybrany przez Zgromadzenie Federalne na stanowisko prezydenta. ............................................................................. • Polityk, premier i minister spraw zagranicznych. W 1950 r. przyczyni³ siê do przyjêcia planu nazwanego jego imieniem. Doprowadzi³ do podpisania traktatu paryskiego powo³uj¹cego do ¿ycia Europejsk¹ Wspólnotê Wêgla i Stali. ............................................................................. Egzamin maturalny z wiedzy o spo³eczeñstwie Arkusz I 7 Zadanie 19. (1 pkt) Wyjanij, jaka jest ró¿nica w trybie obsadzania urzêdu wojewody i starosty. ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ Zadanie 20. (2 pkt) Wymieñ po jednym przyk³adzie kompetencji prezydenta RP w zakresie: • w³adzy ustawodawczej..................................................................................................... • w³adzy wykonawczej........................................................................................................ • w³adzy s¹downiczej.......................................................................................................... Zadanie 21. (1 pkt) Nastêpuj¹ce wydarzenia od najdawniejszego. A. B. C. D. 1.......... u³ó¿ w kolejnoci chronologicznej, zaczynaj¹c Przyjêcie Polski do NATO. Zburzenie muru berliñskiego. Podpisanie traktatu z Maastricht. Wybór Karola Wojty³y na papie¿a. 2.......... 3.......... 4.......... Zadanie 22. (3 pkt) Wyjanij krótko w jaki sposób proporcjonalna ordynacja wyborcza - bez wprowadzania klauzuli zaporowej, (progu wyborczego) wp³ywa³aby na: • reprezentatywnoæ parlamentu................................................................................................ ................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................... • stabilnoæ w³adzy wykonawczej............................................................................................ ................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................... • system partyjny....................................................................................................................... ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................ 8 Egzamin maturalny z wiedzy o spo³eczeñstwie Arkusz I BRUDNOPIS (Wpisuje zdaj¹cy przed rozpoczêciem pracy) Miejsce na naklejkê z kodem KOD ZDAJ¥CEGO MWO-W2A1P-021 EGZAMIN MATURALNY Z WIEDZY O SPO£ECZEÑSTWIE ARKUSZ II Arkusz II Czas pracy 90 minut MAJ ROK 2002 Instrukcja dla zdaj¹cego 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Proszê sprawdziæ, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 12 stron. Ewentualny brak nale¿y zg³osiæ przewodnicz¹cemu zespo³u nadzoruj¹cego egzamin. Proszê uwa¿nie czytaæ wszystkie polecenia. Odpowiedzi trzeba zapisaæ czytelnie w miejscu na to przeznaczonym przy ka¿dym zadaniu. Proszê pisaæ tylko w kolorze niebieskim lub czarnym; nie pisaæ o³ówkiem. Nie wolno u¿ywaæ korektora. B³êdne zapisy nale¿y wyranie przekreliæ. Wszelkie notatki nale¿y sporz¹dzaæ tylko w brudnopisie, który nie bêdzie oceniany. Obok ka¿dego zadania podana jest maksymalna liczba punktów, któr¹ mo¿na uzyskaæ za jego poprawne rozwi¹zanie. Podczas pisania mo¿na korzystaæ z tekstu Konstytucji RP. Do ostatniej kartki arkusza do³¹czona jest karta odpowiedzi, któr¹ wype³nia egzaminator. ¯yczymy powodzenia! (Wpisuje zdaj¹cy przed rozpoczêciem pracy) PESEL ZDAJ¥CEGO Za rozwi¹zanie wszystkich zadañ mo¿na otrzymaæ 40 punktów 2 Egzamin maturalny z wiedzy o spo³eczeñstwie Arkusz II Zadanie 23. (9 pkt) Zapoznaj siê z fragmentem Kodeksu Pracy i odpowiedz na podane ni¿ej pytania. Art. 22. § 1. Przez nawi¹zanie stosunku pracy pracownik zobowi¹zuje siê do wykonywania pracy okrelonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. § 11. Zatrudnienie w warunkach okrelonych w § 1 jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez wzglêdu na nazwê zawartej przez strony umowy. § 2. Pracownikiem mo¿e byæ osoba, która ukoñczy³a 18 lat. Na warunkach okrelonych w dziale dziewi¹tym pracownikiem mo¿e byæ równie¿ osoba, która nie ukoñczy³a 18 lat. (...) Art. 25. § 1. Umowê o pracê zawiera siê na czas nie okrelony, na czas okrelony lub na czas wykonania okrelonej pracy. § 2. Ka¿da z umów, o których mowa w § 1, mo¿e byæ poprzedzona umow¹ o pracê na okres próbny, nie przekraczaj¹cy 3 miesiêcy. Art. 251. Zawarcie kolejnej umowy o pracê na czas okrelony jest równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy o pracê na czas nie okrelony, je¿eli poprzednio strony dwukrotnie zawar³y umowê o pracê na czas okrelony na nastêpuj¹ce po sobie okresy, o ile przerwa miêdzy rozwi¹zaniem poprzedniej a nawi¹zaniem kolejnej umowy o pracê nie przekroczy³a jednego miesi¹ca. (...) Art. 29. § 1. Umowa o pracê powinna byæ zawarta na pimie, z wyranym okreleniem rodzaju i warunków umowy, a w szczególnoci powinna okrelaæ: 1) rodzaj pracy i miejsce jej wykonywania oraz termin rozpoczêcia pracy, 2) wynagrodzenie odpowiadaj¹ce rodzajowi pracy. § 3. Je¿eli umowa o pracê nie zosta³a zawarta na pimie, pracodawca powinien niezw³ocznie, nie póniej jednak ni¿ w ci¹gu 7 dni od dnia rozpoczêcia pracy, potwierdziæ pracownikowi na pimie rodzaj umowy i jej warunki. Art. 32. § 1. Ka¿da ze stron mo¿e rozwi¹zaæ za wypowiedzeniem umowê o pracê zawart¹ na: 1) okres próbny, 2) (uchylony), 3) czas nie okrelony. § 2. Rozwi¹zanie umowy o pracê nastêpuje z up³ywem okresu wypowiedzenia. Art. 39. Pracodawca nie mo¿e wypowiedzieæ umowy o pracê pracownikowi, któremu brakuje nie wiêcej ni¿ 2 lata do osi¹gniêcia wieku emerytalnego, je¿eli okres zatrudnienia umo¿liwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osi¹gniêciem tego wieku. (...) Art. 41. Pracodawca nie mo¿e wypowiedzieæ umowy o pracê w czasie urlopu pracownika, a tak¿e w czasie innej usprawiedliwionej nieobecnoci pracownika w pracy, je¿eli nie up³yn¹³ jeszcze okres uprawniaj¹cy do rozwi¹zania umowy o pracê bez wypowiedzenia. Art. 41. § 1. W razie og³oszenia upad³oci lub likwidacji pracodawcy, nie stosuje siê przepisów art. 38, 39 i 41, ani przepisów szczególnych dotycz¹cych ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwi¹zaniem umowy o pracê. § 2. W razie og³oszenia upad³oci lub likwidacji pracodawcy, umowa o pracê zawarta na czas okrelony lub na czas wykonania okrelonej pracy mo¿e byæ rozwi¹zana przez ka¿d¹ ze stron za dwutygodniowym wypowiedzeniem. (...) Egzamin maturalny z wiedzy o spo³eczeñstwie Arkusz II 3 1. Jaki rodzaj relacji miêdzy pracownikiem a pracodawc¹ jest w rozumieniu Kodeksu Pracy stosunkiem pracy? ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. Ile razy pracodawca mo¿e zawrzeæ z tym samym pracownikiem umowê o pracê na czas okrelony? ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 3. Co powinno byæ okrelone w umowie o pracê? ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 4. Pan Kowalski jest architektem w biurze projektowym Domy i Biurowce z Krakowa. Domy i Biurowce wygra³y przetarg na zaprojektowanie nowej siedziby warszawskiej firmy Produkcja i Handel. Pan Kowalski od tego czasu nie zajmuje siê niczym innym jak tylko projektowaniem biurowca dla Produkcji i Handlu: przeniós³ siê do Warszawy, godzinami rozmawia o swoim projekcie z zarz¹dem Produkcji i Handlu. Czy pana Kowalskiego i firmê Produkcja i Handel ³¹czy stosunek pracy? Uzasadnij krótko swoj¹ odpowied. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 4 Egzamin maturalny z wiedzy o spo³eczeñstwie Arkusz II 5. Wkrótce po oddaniu nowej siedziby firma Produkcja i Handel popad³a w k³opoty finansowe i zbankrutowa³a. Wszyscy jej pracownicy otrzymali wymówienia. Pani Kamiñska w przysz³ym roku mia³a przejæ na emeryturê, za¿¹da³a wiêc od w³acicieli Produkcji i Handlu odszkodowania za bezprawne zwolnienie z pracy pracownika, który podlega szczególnej ochronie w okresie przedemerytalnym. Czy pani Kamiñska ma szansê na odszkodowanie? Uzasadnij krótko swoj¹ odpowied. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 24. (12 pkt) Przeanalizuj dane zawarte w tabelach i tekcie interpelacji i odpowiedz na podane ni¿ej pytania. Tabela 1. Procent uczniów, którzy w ci¹gu ostatnich 12 miesiêcy u¿ywali narkotyków lub brali udzia³ w prywatkach z narkotykami - badania w pierwszych klasach szkó³ ponadpodstawowych w jednej z dzielnic du¿ego miasta. 1996 1998 U¿ywanie narkotyków w czasie ostatnich 12 mies. 14,2 16,7 Udzia³ w prywatkach z narkotykami w czasie ostatnich 12 mies. 38,2 47,6 Tabela 2. Procent uczniów, którzy wskazali miejsca, gdzie mo¿na kupiæ narkotyki - badania ogólnopolskie w pierwszych i trzecich klasach szkó³ ponadpodstawowych. Pierwsze klasy Trzecie klasy Nie znam takich miejsc 51,1 44,9 Ulica, park 20,5 24,2 Szko³a 24,1 28,9 Dyskoteka, bar 29,6 39,3 Mieszkanie dealera 18,3 19,1 Inne miejsce 5,0 4,4 Egzamin maturalny z wiedzy o spo³eczeñstwie Arkusz II 5 Tabela 3. Procent uczniów, którzy chocia¿ raz w ¿yciu u¿ywali narkotyków - badania ogólnopolskie w pierwszych i trzecich klasach szkó³ ponadpodstawowych. Pierwsze klasy Trzecie klasy 1995 1999 1995 1999 Konopie 10,1 15,1 17,1 22,4 Amfetamina 2,9 7,4 2,8 10,5 LSD 1,9 4,0 2,7 3,5 Kokaina 0,8 1,9 0,8 1,8 Heroina 0,8 5,7 0,6 6,8 Ecstasy 0,8 2,8 0,6 2,7 Fragment interpelacji poselskiej nr 745 z 3 kadencji Sejmu. Cyt. Narkomania w naszym kraju nie jest ju¿ problemem marginalnym. Obecnie rynek narkobiznesu rozwin¹³ siê i swoje kolejne ofiary zdobywa w sposób podstêpny. Powszechnie znany jest fakt, ¿e narkotyki rozprowadzane s¹ ju¿ w szko³ach podstawowych, kiedy to m³ody cz³owiek podatny jest na wp³yw otoczenia. W³anie w okresie, kiedy nastolatek prze¿ywa kryzys wartoci dotychczasowych autorytetów poszukuje nowych wartoci. Niestety, szko³y nie reaguj¹ w odpowiedni sposób na nowe zjawisko. Nauczyciele czêsto przyznaj¹, ¿e problemu nie dostrzega siê, nie wykazuje, poniewa¿ wp³ynê³oby to na obraz szko³y w oczach spo³eczeñstwa czy dane statystyczne. Problem, wiêc nie istnieje w wiadomoci w³adz szko³y [...]. W zwi¹zku z tym do szkó³ docieraj¹ dealerzy, którzy ½promuj¹½ narkotyk. Licz¹c na ciekawoæ m³odzie¿y, czy chêæ zaimponowania rówienikom, bezp³atnie dostarczaj¹ narkotyki do momentu, kiedy jednostka siê uzale¿nia. 1. Okrel, wynikaj¹ce z tabeli nr1 tendencje dostêpnoci i wielkoci spo¿ycia narkotyków. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 6 Egzamin maturalny z wiedzy o spo³eczeñstwie Arkusz II 2. Spo¿ycie których dwóch narkotyków wzros³o najbardziej (o ile procent?) w klasach pierwszych i trzecich. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 3. Na podstawie danych z tabeli i fragmentu interpelacji poselskiej wymieñ co najmniej cztery przyczyny wzrostu spo¿ycia narkotyków. ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 4. Napisz w imieniu Rady Rodziców petycjê do w³adz lokalnych, domagaj¹c¹ siê podjêcia dzia³añ, chroni¹cych dzieci z waszej szko³y przed dealerami. Przedstaw w niej postulowane dzia³ania. ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ Egzamin maturalny z wiedzy o spo³eczeñstwie Arkusz II 7 ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 8 Egzamin maturalny z wiedzy o spo³eczeñstwie Arkusz II Zadanie 25. (11 pkt) Zapoznaj siê z fragmentem tekstu Johna Lockea i odpowiedz na podane ni¿ej pytania. § 22. Naturalna wolnoæ cz³owieka sprowadza siê do bycia wolnym od jakiejkolwiek nadrzêdnej w³adzy na ziemi i niepodlegania w zasadach swego postêpowania woli b¹d w³adzy ustawodawczej ¿adnego cz³owieka, a tylko prawu natury. Wolnoæ cz³owieka w spo³eczeñstwie sprowadza siê do niepodlegania ¿adnej innej w³adzy ustawodawczej, a tylko tej powo³anej na mocy zgody we wspólnocie, ani te¿ panowaniu czyjekolwiek woli, ani ograniczeniom jakiegokolwiek prawa innego ni¿ to, które uchwali legislatywa zgodnie z pok³adanym w niej zaufaniem (...). Wolnoæ ludzi pod w³adz¹ rz¹du oznacza ¿ycie pod rz¹dami sta³ych praw, powszechnych w tym spo³eczeñstwie i uchwalanych przez powo³an¹ w nim w³adzê ustawodawcz¹. Jest to wolnoæ do kierowania moj¹ w³asn¹ wol¹ we wszystkich sprawach, w których prawa tego nie zakazuj¹, oraz niepodlegania zmiennej, niepewnej, nieznanej, arbitralnej woli innego cz³owieka. Natomiast wolnoæ natury nie zna innych ograniczeñ poza prawem natury. John Locke, Dwa traktaty o rz¹dzie, Traktat drugi, Warszawa 1992. 1. Wymieñ dwie formy wolnoci przedstawione przez autora tekstu. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. Scharakteryzuj koncepcjê wolnoci cz³owieka w spo³eczeñstwie, za któr¹ opowiada siê John Locke. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Egzamin maturalny z wiedzy o spo³eczeñstwie Arkusz II 9 3. Na podstawie tekstu przedstaw warunki realizacji wolnoci jednostki w ramach pañstwa. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 4. Przytocz fragment tekstu, który wskazuje, ¿e John Locke by³ przeciwnikiem rz¹dów absolutnych. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 5. Krótko wyjanij, jakie jest znaczenie myli J. Lockea dla rozwoju pogl¹dów o pañstwie i spo³eczeñstwie. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... Egzamin maturalny z wiedzy o spo³eczeñstwie Arkusz II 10 Zadanie 26. (8 pkt) Dokonaj analizy wykresu i odpowiedz na podane ni¿ej pytania. Wykres ilustruj¹cy wielkoæ nak³adów inwestycyjnych w Polsce wed³ug sektorów w³asnoci. 80000 nak³ady inwestycyjne w mln z³ 70000 60000 50000 sektor publiczny 40000 sektor prywatny 30000 20000 10000 0 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 rok 1. Okrel tendencje zmiany wielkoci nak³adów inwestycyjnych w sektorze publicznym. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2a) Przedstaw, jak zmienia³y siê wielkoci nak³adów inwestycyjnych w sektorze prywatnym w porównaniu z sektorem publicznym w okresie1989-1999. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Egzamin maturalny z wiedzy o spo³eczeñstwie Arkusz II 11 2b) Wymieñ dwie przyczyny tych zmian w polskiej gospodarce. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 3. Wymieñ trzy ród³a finansowania inwestycji wykorzystywane przez przedsiêbiorstwa prywatne: a) ...................................................... b) ...................................................... c) ...................................................... 12 Egzamin maturalny z wiedzy o spo³eczeñstwie Arkusz II BRUDNOPIS
