Pierwotne rasy zwierząt gospodarskich

SYLABUS (KARTA PRZEDMIOTU/MODUŁU)
Nazwa przedmiotu/modułu (zgodna z zatwierdzonym programem studiów na kierunku)
Punkty
ECTS
Pierwotne rasy zwierząt gospodarskich
Numer
katalogowy
4
Nazwa w j. angielskim
The native breeds of livestock
Jednostka(i) realizująca(e) przedmiot/moduł (instytut/katedra)
Jednostki - Wydział Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach
Kierownik przedmiotu/modułu
dr hab. Karolina Szulc
Kierunek studiów
Poziom
Profil
Semestr
Zootechnika
II
ogólnoakademicki II
Specjalność
Specjalizacja magisterska
Hodowla zwierząt wolnożyjących i amatorskich
Ochrona i hodowla zwierząt wolnożyjących
RODZAJE ZAJĘĆ I ICH WYMIAR GODZINOWY
(zajęcia zorganizowane i praca własna studenta)
Forma studiów: stacjonarne
­ wykłady
­ ćwiczenia …
­ inne z udziałem nauczyciela
­ konsultacje
­ praca własna studenta
Forma studiów: niestacjonarne
15
30
15
40
­
10
15
10
­ wykłady
­ ćwiczenia …
­ inne z udziałem nauczyciela
­ konsultacje
­ praca własna studenta
­
65
Odniesienie
do efektów
kierunkowych
Odniesienie
do efektów
obszarowych
Z2A_W02
Wiedza
E1 –Posiada konkretną wiedzę na temat możliwości wykorzystania zasad
pracy hodowlanej w celu utrzymania niewielkich populacji pierwotnych ras
rodzimych w nie zmienionej formie, unikając nadmiernego spokrewnienia.
E2 – ma rozszerzona wiedzę o roli i znaczeniu środowiska przyrodniczego i
zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz jego
zagrożeniach. Potrafi wskazać poszczególne gatunki, a w ich obrębie rasy
pierwotne, których użytkowanie w określonych warunkach przyrodniczoekonomicznych będzie najbardziej korzystne dla lokalnych społeczności.
R2A_W05
R2A_W04
R2A_W06
Umiejętności
Łączna liczba godzin: 100
Łączna liczba godzin: 100
CEL PRZEDMIOTU/MODUŁU
Celem jest przedstawienie podstawowych gatunków zwierząt gospodarskich, a w ich obrębie pierwotnych ras.
Omówienie powstania i charakterystyki ras pierwotnych, sposobów ich utrzymania i ich wpływu na środowisko.
Przedstawione zostaną również przykłady wykorzystania zwierząt do kształtowania i ochrony krajobrazu.
METODY DYDAKTYCZNE
Założenia i cele przedmiotu zostaną zrealizowane za pomocą wykładów i ćwiczeń z wykorzystaniem
prezentacji multimedialnych. Dodatkowo studenci zapoznają się z zasadami działania programów
komputerowych umożliwiających zarządzanie stadem zwierząt rodzimych.
E1 –Potrafi podjąć działania zmierzające do założenia i prowadzenia
hodowli zachowawczych pierwotnych ras zwierząt, z wykorzystaniem
wszystkich możliwości finansowego wsparcia takiej działalności.
E2 –Umie ocenić możliwości wykorzystania różnych ras zwierząt w celu
utrzymania cennych elementów krajobrazu a także potrafi wskazać
możliwości wykorzystania surowców pozyskiwanych od ras zachowawczych
do produkcji żywności ekologicznej i prozdrowotnej.
Z2A_U04
Z2A_U08
E1 – prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z
wykonywaniem zawodu.
E2 – ma świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej
odpowiedzialności za produkcję żywności wysokiej jakości, dobrostan
zwierząt oraz kształtowanie i stan środowiska naturalnego
Z2A_K05
R2A_K04
Z2A_K06
R2A_K05
Kompetencje
społeczne
EFEKTY KSZTAŁCENIA
Z2A_W10
Z2A_W11
R2A_U04
R2A_U06
R2A_U07
Z2A_U11
Metody weryfikacji efektów kształcenia
Kolokwium
Egzamin ustny
Numery efektów
R2A_W05, R2A_W06
R2A_U02, R2A_U05
Jw. + R2A_K04, 2A_K05
TREŚCI KSZTAŁCENIA
Wykłady
Statystyka ras bydła i innych przedstawicieli rodziny Bovinae na świecie Powody ogólne dla których chroni się
rasy bydła, zasady ochrony. Znaczenie ras pierwotnych bydła i innych przedstawicieli rodziny Bovinae w
ochronie przyrody. Przegląd pierwotnych ras owiec i kóz. Systemy chowu owiec i kóz. Możliwości wykorzystania
specyficznych cech obu gatunków. Hodowla zachowawcza drobiu w Polsce. Systematyka gatunku świnia
domowa Pierwotne rasy świń Systematyka, ewolucja i udomowienie koniowatych. Pierwotne rasy koni.
Ćwiczenia
Rasy pierwotne bydła w Polsce – historia i charakterystyka. Programy hodowlane dla rodzimych ras bydła w
Polsce. Pomoc państwa i UE w ochronie rodzimych i rzadko występujących ras bydła. Rodzime i rzadko
występujące rasy bydła na świecie. Rola owiec i kóz w pielęgnacji krajobrazu. Ekonomiczne aspekty pielęgnacji
krajobrazu małymi przeżuwaczami. Pastwiska podgórskie i górskie Podhala i Tatr Polskich oraz innych
obszarów górskich. Rodzime rasy kur nieśnych. Krajowe rasy kaczek i gęsi. Krajowe północne i południowe
odmiany gęsi. Świnia w krajobrazie. Systemy utrzymania świń. Zagrożenia populacji pierwotnych. Założenia
programu hodowlanego ochrony zasobów genetycznych konika polskiego i koni huculskich. Rasy koni
roboczych. Produkcja zdrowej żywności przy udziale koni – działalność stowarzyszenia producentów zdrowej
żywności i użytkowników koni roboczych.
Formy i kryteria zaliczenia przedmiotu/modułu
Egzamin ustny
Procentowy udział w końcowej
ocenie
100%
WYKAZ LITERATURY
Literatura podstawowa:
Krajowa Strategia zrównoważonego użytkowania i ochrony zasobów genetycznych zwierząt gospodarskich
(http://www.bioroznorodnosc.izoo.krakow.pl/krajowa-strategia)
Plan działań do Krajowej Strategii (http://www.bioroznorodnosc.izoo.krakow.pl/krajowa-strategia)
K. Oldenbroek (2007). Utilisation & conservation of farm animal genetic resources. Wageningen Pers.
Cywa-Benko K. (2004). Program ochrony zasobów genetycznych populacji kur nieśnych. Wyd. IZ, Kraków.
Cywa-Benko K. (2002). Charakterystyka genetyczna i fenotypowa rodzimych rodów kur objętych programem
ochrony bioróżnorodności. Wyd. IZ, Kraków;
Szulc K., Buczyński J.T. (2012). Stare rasy świń w Europie. Wielkopolskie Wyd. Rol;
Sambraus H.H. (2000). Rasy zwierząt gospodarskich. Wyd. Multum H.M. Mikołajczak
Crafford R.D. (1990). Poultry Genetic resources evolution, diversity and conversation. Poultry Breeding and
Genetics;
Instytut Zootechniki – PIB, Dział Ochrony Zasobów Genetycznych Zwierząt (2006). Polskie rasy zachowawcze.
Atlas zwierząt gospodarskich objętych programem ochrony w Polsce. Wyd. IZ, Kraków;
Instytut Zootechniki – PIB, Dział Ochrony Zasobów Genetycznych Zwierząt (aktualne wydanie). Wyniki oceny
wartości użytkowej i hodowlanej ras zwierząt gospodarskich objętych programem ochrony zasobów
genetycznych zwierząt. Wyd. IZ, Kraków
Literatura uzupełniająca:
Wilson E.O., Peter F.M. (red) (1988) Biodiversity . National Academy Press. Washington DC.
Wilson E. (1999) Różnorodność życia. PWN, Warszawa.
Mackenzie A., Ball A., Virdee S. (2007) Krótkie wykłady – ekologia . PWN, Warszawa.
Ustawa z dnia 29 czerwca 2007 r. o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich
Ustawa z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego
Funduszu Rolnego na rzecz rozwoju obszarów wiejskich (Dz. U. Nr 64 poz. 427, z póź.zm.
Konwencja o różnorodności biologicznej sporządzona w Rio de Janeiro dnia 5 czerwca 1992 roku (Dz.U. z 2002
r. Nr 184, poz.1532)