przewodnik dydaktyczny - Warszawski Uniwersytet Medyczny

WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY
DLA STUDENTÓW III ROKU
WYDZIAŁU LEKARSKIEGO
Kierunek zdrowie publiczne
specjalność elektroradiologia
Rok Akademicki 2009/2010
27
Opracowanie edytorskie i druk:
Oficyna Wydawnicza Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Zam. 10 / 2010
nakład 45 egz.
tel. (022) 5720 327
e-mail: [email protected]
www.oficynawydawnicza.wum.edu.pl
28
Spis treści
1.
WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO.......3
2.
Plan studiów na rok akademicki 2009/2010............................6
3.
REZONANS MAGNETYCZNY.....................................................................9
4.
ULTRASONOGRAFIA.....................................................................................11
5.
DIAGNOSTYKA ELEKTROMEDYCZNA UKŁADU NERWOWEGO....12
6.
RADIOBIOLOGIA I OCHRONA RADIOLOGICZNA................................14
7.
MEDYCYNA NUKLEARNA..........................................................................17
8.
METODOLOGIA BADAŃ NAUKOWYCH.................................................19
9.
UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE I ZDROWOTNE.....................................20
10. ŻYWIENIE CZŁOWIEKA..............................................................................22
11. ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE W OCHRONIE ZDROWIA.............23
12. ZAJĘCIA PRAKTYCZNE – PRAKTYKA ZAWODOWA............................25
WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO
REKTOR – prof. dr hab. MAREK KRAWCZYK
PROREKTOR ds. DYDAKTYCZNO–WYCHOWAWCZYCH
– prof. dr hab. MAREK KULUS
PROREKTOR ds. NAUKI I WSPÓŁPRACY Z ZAGRANICĄ
– prof. dr hab. SŁAWOMIR MAJEWSKI
PROREKTOR ds. KLINICZNYCH, INWESTYCJI i współpracy z regionem
– dr hab. SŁAWOMIR NAZAREWSKI
PROREKTOR ds. KADR
– prof. dr hab. ANNA KAMIŃSKA
DZIEKAN I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO
– prof. dr hab. MIROSŁAW WIELGOŚ
Prodziekan ds. I / II r.
– prof. dr hab. BARBARA GÓRNICKA
Prodziekan ds. III / IV r. – prof. dr hab. KAZIMIERZ NIEMCZYK
Prodziekan ds. V / VI r. – prof. dr hab. KRZYSZTOF ZIENIEWICZ
Prodziekan ds. przewodów doktorskich – prof. dr hab. CEZARY KOWALEWSKI
Prodziekan ds. studiów doktoranckich – prof. dr hab. PIOTR PRUSZCZYK
Prodziekan ds. Oddziału Stomatologicznego – prof. dr hab. RENATA GÓRSKA
Pełnomocnik Dziekana ds. nauczania Elektroradiologii
– dr hab. ANDRZEJ CIESZANOWSKI
Pełnomocnik Dziekana ds. nauczania Audiofonologii – VACAT
Pełnomocnik Dziekana ds. nauczania Higieny Stomatologicznej
– dr hab. SYLWIA SŁOTWIŃSKA
Pełnomocnik Dziekana ds. nauczania Technik Dentystycznych
– prof. dr hab. LEOPOLD WAGNER
Przewodniczący Rady Pedagogicznej III r. – dr hab. med. Andrzej Cieszanowski
p.o. Kierownika dziekanatu – mgr Joanna Kwiatkowska, tel. (022) 57 20 208,
fax (022) 57 20 266, pok. 208.
SEKRETARIAT I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO
Sprawy studenckie III r. studiów p. Iwona Dybowska, pok. 213 c, przyjmuje w poniedziałek,
wtorek, czwartek, piątek w godz. 1030–1500, tel. (022) 5720 262, fax: (022) 5720 266.
SEKCJA SPRAW BYTOWYCH STUDENTÓW tel. (022) 57 20 814, 57 20 815.
WŁADZE UCZELNI urzędują na ul. Żwirki i Wigury 61.
Przychodnia dla studentów WUM: Niepubliczny ZOZ Centrum Medyczne WUM
ul. Banacha 1 a, tel. (022) 599 18 01, 02-03.
Podział roku akademickiego 2009 / 2010
SEMESTR ZIMOWY
od dnia
do dnia
28.09.2009
20.12.2009
okres zajęć dydaktycznych
21.12.2009
03.01.2010
wakacje zimowe
04.01.2010
24.01.2010
okres zajęć dydaktycznych
25.01.2010
31.01.2010
sesja egzaminacyjna zimowa
01.02.2010
07.02.2010
przerwa semestralna
08.02.2010
14.02.2010
sesja poprawkowa
SEMESTR LETNI
od dnia
do dnia
15.02.2010
03.04.2010
okres zajęć dydaktycznych
06.04.2010
11.04.2010
wakacje wiosenne
12.04.2010
06.06.2010
okres zajęć dydaktycznych
07.06.2010
30.06.2010
sesja egzaminacyjna letnia
30.08.2010
04.09.2010
sesja poprawkowa
Skład Osobowy Zarządu Wydziałowego Samorządu Studentów
I Wydziału Lekarskiego z Oddziałem Stomatologii
Mieści się przy ulicy Oczki 5 – Dom Medyka, tel. / fax (022) 628-83-06, pok. 301 III p.
Przewodnicząca
Nicole Sochacki
Studentka VI roku, kierunek Lekarski
tel.: 602 461 018, e-mail: [email protected]
V-ce Przewodniczący
Bartosz Matejkowski
Student V roku, kierunek Lekarsko-Dentystyczny
tel.: 796 888 106, e-mail: [email protected]
V-ce Przewodniczący
Przewodniczący Komisji Sportu i Turystyki
Natalia Szyller
Studentka IV roku, kierunek Farmacja
tel.: 796 888 105
Przewodnicząca Komisji Kultury
Marta Bukowska
Studentka III roku, kierunek Zdrowie Publiczne
tel.: 796 888 102, e-mail: [email protected]
Przewodnicząca Komisji Informacji i Promocji
Anita Misztalewska
Studentka V roku, kierunek Lekarsko-Dentystyczny
tel.: 796 888 101, e-mail: [email protected]
Przewodnicząca Komisji Dydaktyki
Alicja Olesiejuk
Studentka VI roku, kierunek Lekarski
tel.: 796 888 104, e-mail: [email protected]
Sekretarz
Ewa Grędowska
Studentka III roku, kierunek Ratownictwo Medyczne
tel.: 796 888 103, e-mail: [email protected]
Plan studiów na rok akademicki 2009/2010
16
18
10
152
Metodologia badań naukowych (1) zaliczenie
Język obcy (1)
Seminarium licencjackie (2)
R a z e m:
egzamin
egzamin
24
30
24
10
20
egzamin
zaliczenie
egzamin
Diagnostyka elektromedycz.
układu nerwowego (1)
Radiobiologia i ochrona
radiologiczna (1)
Medycyna nuklearna (1)
egzamin
zaliczenie
Rezonans magnetyczny (1)
Ultrasonografia (1)
10
124 10
16
24
30
24
10
20
17
3
18
18
I Zakład Radiologii Klinicznej
I Zakład Radiologii Klinicznej
Katedra i Klinika Psychiatryczna
Katedra i Klinika Neurologii
Zakład Biofizyki i Fizjologii
NZME
Człowieka
1W13 Zakład Medycyny Nuklearnej
Zakład Dydaktyki i Efektów
NZD
Kształcenia
S1
Studium Języków Obcych
Indywidualni opiekunowie prac
1WJ
1WC
1W11
1W11
c.kurs
c.kurs
c.kurs
c.kurs
c.kurs
c.kurs
c.kurs
20
20
I Wydział Lekarski, kierunek zdrowie publiczne, specjalność elektroradiologia – I stopnia studia niestacjonarne (d. zaoczne)
Rok studiów III
Minimalna liczba
Nazwa przedmiotu
Wymiar godzin
studentów
w grupie
w
tym:
Kod
Jednostka dydaktyczna
Forma
obowiązujących
(1 – semestr zimowy,
na
zajęciach
**
zaliczenia
jednostki
prowadząca zajęcia
studenta
2 – semestr letni)
wyk. sem. ćwicz.
wyk. sem. ćwicz.*
Plan studiów na rok akademicki 2009/2010
egzamin
zaliczenie
24
15
Metodologia badań naukowych (1) zaliczenie
zaliczenie
zaliczenie
Ubezpieczenie społeczne
i zdrowotne (1)
Żywienie człowieka (1)
Organizacja i zarządzanie
w ochronie zdrowia (1)
Seminarium licencjackie (2)
Praktyki zawodowe: (2)
Rentgenodiagnostyka
75
egzamin
15
170
350
150
zaliczenie
egzamin
15
30
105
75
90
zaliczenie
Radiobiologia i ochrona
radiologiczna (1)
Medycyna nuklearna (1)
Diagnostyka elektromedycz. układu
egzamin
nerwowego (1)
Rezonans magnetyczny (1)
Ultrasonografia (1)
15
5
15
170
24
30
30
30
10
30
26
4
350
150
75
75
10
45
75
65
60
52
8
1W11
1W12
NZB
1 M31
NZB
NZD
1W13
NZME
1WJ
1WC
1W11
1W11
I Zakład Radiologii Klinicznej
II Zakład Radiologii Klinicznej
Indywidualni opiekunowie prac
c.kurs
c.kurs
Zakład Medycyny Zapobiegawczej
i Higieny
Zakład Zdrowia Publicznego
c.kurs
Zakład Zdrowia Publicznego
Zakład Medycyny Nuklearnej
Zakład Dydaktyki i Efektów
Kształcenia
Zakład Biofizyki i Fizjologii Człowieka
Katedra i Klinika Psychiatryczna
Katedra i Klinika Neurologii
I Zakład Radiologii Klinicznej
I Zakład Radiologii Klinicznej
20
20
20
20
20
20
20
20
10
10
10
10
10
10
10
10
I Wydział Lekarski, kierunek zdrowie publiczne, specjalność elektroradiologia – I stopnia studia stacjonarne i niestacjonarne (d. wieczorowe)
Rok studiów III
Minimalna liczba
Nazwa przedmiotu
Wymiar godzin
w tym:
Forma
Kod
Jednostka dydaktyczna prowadząca studentów w grupie na
(1 – semestr zimowy,
obowiązujących
zajęciach **
zaliczenia
jednostki
zajęcia
2 – semestr letni)
studenta
wyk. sem. ćwicz.*
wyk. sem. ćwicz.
Elektrokardiografia
praktyczna
R a z e m:
MR
Radioterapia
Medycyna nuklearna
Diagnostyka elektromed.
605
324
964
35
25
25
50
25
75
25
50
25
25
50
25
75
1S13
1WJ
1WR
1W13
1W11
Katedra i Klinika Psychiatryczna
I Katedra i Klinika Kardiologii
Klinika Chorób Wewnętrznych
i Kardiologii
I Zakład Radiologii Klinicznej
Instytut Onkologii Zakład Radioterapii
Zakład Medycyny Nuklearnej
10
10
10
10
10
10
REZONANS MAGNETYCZNY
I Zakład Radiologii Klinicznej WUM
02–004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5, tel. (022) 502 10 73, fax (022) 502 21 10,
e-mail.: [email protected]
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Marek Gołębiowski
Odpowiedzialny za dydaktykę: prof. dr hab. med. Marek Gołębiowski
e-mail: [email protected]
Godziny przyjęć studentów: 800–1300.
Roczny wymiar zajęć 105 godzin, w tym 30 godzin seminariów i 75 godzin ćwiczeń.
Zajęcia realizowane są w I i II Zakładzie Radiologii Klinicznej Jednostką koordynująca zajęcia
jest I Zakład Radiologii Klinicznej WUM ul. Chałubińskiego 5.
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Zajęcia odbywają się w semestrze zimowym. Seminaria prowadzone są dla całej grupy ćwiczenia
odbywają się rotacyjnie w pracowniach MR obu zakładów.
CEL NAUCZANIA
Program nauczania obejmuje podstawy metodyczne i techniczne badań rezonansu magnetycznego
ze szczególnym uwzględnieniem tomografii MR, badań naczyniowych czynnościowych
i spektroskopii. Omówione zostaną wskazania i przeciwwskazania do badań MR, zastosowanie
diagnostyczne metody oraz kierunki jej rozwoju. Ćwiczenia obejmują naukę sposobów wykonywania
badań, opracowania uzyskanych wyników oraz opieki nad chorym przed i w trakcie badania.
TEMATYKA SEMINARIÓW
1. Zjawisko rezonansu magnetycznego – podstawy fizyczne metodyki MR. Ogólna charakterystyka
sygnału MR.
2. Budowa tomografu MR i podstawy uzyskiwania obrazów. Parametry systemu kontrolowane
przez operatora. Krytyczne wartości parametrów systemu. Konserwacja systemu. Okresowe
strojenie parametrów tomografu za pomocą fantomów wodnych. Uzupełnienie ciekłego helu,
wymiana głowicy „coldhead”.
3. Przegląd tomografów MR różnych producentów z uwzględnieniem starych i nowych modeli
aparatów na wyposażaniu polskich pracowni.
4. Zagrożenia dla badanych pacjentów i personelu obsługującego MR.
5. Sposób umieszczenia osoby badanej w aparacie i jego wpływ na badanie. Podstawowe przekroje/
płaszczyzny obrazowania. Podstawowe parametry obrazów:
– definicja TR, TE, flip angle i ich wpływ na własności obrazów,
– właściwości obrazów T1, T2 i PD z przykładami zastosowań,
– obrazy typu „in phase” i „out phase” – zależność od TE,
– pole widzenia (FOV), matryca, faza,
– pojęcie woksela i jego związek z grubością warstwy,
– stosunek sygnału/szum (Signal/Noise – S/N ratio),
– sekwencje „objętościowe”.
6. Cewki – rodzaje, zastosowanie, wady i zalety poszczególnych typów. Definicja sekwencji
MR z przykładowymi schematami blokowymi. Rodzaje artefaktów na obrazach, sposoby ich
usuwania. Sekwencje najbardziej podatne na powstanie artefaktów.
7. Metody i zastosowanie bramkowania podczas akwizycji obrazów. Sposoby przyśpieszania
czasu akwizycji obrazów oraz przetwarzanie surowych danych (raw data).
8. Badanie przy użyciu środka kontrastowego MR. Badanie dynamiczne i czynnościowe.
Posługiwanie się strzykawką automatyczną.
9. Główne zasady ekonomicznego i diagnostycznego drukowanie obrazów na kliszach.
10.Badanie MR ośrodkowego układu nerwowego. Metodyka badania. Zastosowanie kliniczne.
11. Badanie MR układu kostno-stawowego.
12.Badanie MR serca i układu naczyniowego.
13.Badanie MR jamy brzusznej.
14.Informatyka w pracowni MR.
15.Spektroskopia NMR (MRS) w medycynie.
– podstawy fizyczne,
– główne zastosowanie spektroskopii w medycynie,
– strojenie aparatu przed przeprowadzeniem badania,
– piki najważniejszych metabolitów ocenianych w MRS,
– ocena jakości uzyskanych widm,
– przykłady widm spektroskopii protonowych i fosforowych w różnych jednostkach
chorobowych,
– spektroskopia pojedynczego voxela, 2D i 3D,
– analiza obrazów na stacji graficznej, tworzenie map metabolitów.
16.Badania czynnościowe mózgowia metodą BOLD.
– podstawy metodyki i charakterystyczne właściwości sekwencji,
– pojęcie „paradygmy”,
– analiza „czuciowa” i „ruchowa”,
– zastosowanie BOLD w różnych sytuacjach klinicznych,
– obróbka danych na stacji graficznej.
17.Przyszłość tomografii MR – kierunki rozwoju:
– szybkie obrazowanie „czasu rzeczywistego”,
– interwencyjny MR w neurochirurgii i angiologii,
– rozwój tomografii MR całego ciała o polu 3T i większym,
– system „krótkiego magnesu” z ruchomym stołem.
ZASADY I FORMY ZALICZANIA
Podstawą zaliczenia jest obecność na wszystkich zajęciach i aktywny w nich udział oraz egzamin
w ostatnim dniu zajęć.
PIŚMIENNICTWO
1. „Radiologia – Diagnostyka Obrazowa Rtg, TK, USG, MR i medycyna nuklearna” pod red.
B. Pruszyńskiego. PZWL, Warszawa 2003.
2. „Neuroradiologia” pod red. J. Waleckiego, Wyd. UN-O, Warszawa 2000.
3. „Rezonans magnetyczny i tomografia komputerowa w praktyce klinicznej” pod red.
J. Waleckiego i A. Ziemiańskiego. Wyd. Springer PWN. Warszawa 1997.
10
ULTRASONOGRAFIA
I Zakład Radiologii Klinicznej
02-004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5, tel. (022) 502 10 73, fax (022) 502 21 10.
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Marek Gołębiowski
e-mail: [email protected]
Odpowiedzialny za dydaktykę: dr Janusz Gołębiewski
Godziny przyjęć studentów 800–1300.
Roczny wymiar zajęć 75 godzin, w tym 10 godzin seminariów i 65 godzin ćwiczeń. Zajęcia
realizowane są w I Zakładzie Radiologii Klinicznej ul. Chałubińskiego 5.
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Zajęcia odbywają się w semestrze zimowym.
Seminaria prowadzone są dla całej grupy.
Ćwiczenia odbywają się rotacyjnie w pracowniach USG Zakładu.
CEL NAUCZANIA
Program nauczania obejmuje podstawy metodyczne i techniczne badań USG. Omówione
zostaną wskazania do badań, zastosowanie diagnostyczne metody oraz kierunki jej rozwoju.
Przedstawione zostaną sposoby opracowania i wykorzystania wyników, a także przygotowania
chorych do badania.
TEMATYKA ZAJĘĆ
1. Ogólna charakterystyka ultrasonograficznych obrazów diagnostycznych. Biologiczne efekty
działań ultrasonograficznych. Podstawy metodyczne i techniczne badań. Organizacja pracowni
ultradźwiękowej.
2. Diagnostyka ultradźwiękowa jamy brzusznej i układu moczo-płciowego i przestrzeni
zaotrzewnowej.
3. Badania ultradźwiękowe w ginekologii i położnictwie.
4. Badanie narządów szyi. Diagnostyka układu mięśniowo-szkieletowego.
5. Ultrasonografia dopplerowska.
ZASADY OCENY
Obowiązuje zaliczenie wszystkich zajęć. Nieobecność na zajęciach można odrobić. Kontrola
wyników nauczania odbywa się w ciągu całego czasu trwania zajęć. W ostatnim dniu ćwiczeń
dokonywany jest sprawdzian wiadomości.
PIŚMIENNICTWO
1. „Radiologia – Diagnostyka obrazowa, Rtg, TK, USG, MR i medycyna nuklearna” pod red.
B. Pruszyńskiego, PZWL, Warszawa 2003.
2. „Ultrasonografia dopplerowska. Zastosowanie kliniczne” pod red. G. Małka. Medipage.
Warszawa 2003.
3. „Diagnostyka ultrasonograficzna” pod red. P. E. S. Palmera. PZWL, Warszawa 2000.
4. „Wstęp do ultrasonografii, podstawy fizyczne i instrumentacja” pod red. T. Popieli i Kuliga.
Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne. Vesalius 2003.
11
DIAGNOSTYKA ELEKTROMEDYCZNA UKŁADU NERWOWEGO
Katedra i Klinika Psychiatryczna WUM
00-665 Warszawa, ul. Nowowiejska 27, tel. (022) 825 12 36, fax (022) 825 13 15,
e-mail: [email protected]
Kierownik Katedry: prof. dr hab. med. Waldemar Szelenberger
Odpowiedzialni za dydaktykę: dr Tadeusz Piotrowski i dr Andrzej Wakarow
Katedra i Klinika Neurologii WUM
Samodzielny Publiczny Centralny Szpital Kliniczny, 02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A,
tel.: (022) 599 28 58, e-mail: [email protected]
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. Hubert Kwieciński
Odpowiedzialna za dydaktykę:
Przyjęcia w sprawach studenckich codziennie po uzgodnieniu telefonicznym.
Roczny wymiar zajęć: 90 godz. wg poniższego podziału:
seminaria – 30 godzin, ćwiczenia – 60 godzin.
CEL NAUCZANIA
Celem nauczania jest zapoznanie studentów ze współczesnymi metodami diagnostycznymi
z zakresu neurofizjologii klinicznej i praktyczne opanowanie elektroencefalografii klinicznej,
badania potencjałów wywołanych i polisomnografii. W ramach pracy licencjackiej możliwe jest
pogłębienie wiedzy z zakresu elektroencefalografii lub polisomnografii i uzyskanie certyfikatu
Polskiego Towarzystwa Neurofizjologii Klinicznej.
PROGRAM NAUCZANIA
1. Powstawanie czynności bioelektrycznej w mózgu.
2. Historia elektroencefalografii (EEG).
3. Budowa aparatu EEG.
4. Technika badania diagnostycznego EEG.
5. Rozpoznawanie i usuwanie artefaktów.
6. Standardy badania EEG według Międzynarodowej Federacji Towarzystw Neurofizjologii
Klinicznej.
7. Ewolucja zapisu EEG u osób zdrowych w ciągu życia.
8. Obraz EEG w chorobach układu nerwowego.
9. Interpretacja i standardy opisu EEG dla celów klinicznych.
10.Podstawy fizjologiczne potencjałów wywołanych.
11. Metody rejestracji potencjałów wywołanych.
12.Morfologia potencjałów wywołanych i zastosowania w diagnostyce klinicznej.
13.Ilościowe metody analizy czynności bioelektrycznej i analiza przestrzenna.
14.Integracja elektrofizjologicznych i radiologicznych metod neuroobrazowania.
15.Podstawy fizjologii i patologii snu.
16.Technika badania polisomnograficznego.
17.Interpretacja polisomnogramu.
18.Elektromiograf – zasady rejestracji.
19.Metody badań elektroneurograficznych.
20.Metody badań elektromiograficznych.
21.Zastosowanie elektromiografii w diagnostyce chorób nerwowo-mięśniowych.
12
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Seminaria nr 1 do nr 17 odbędą w sali wykładowej Katedry i Kliniki Psychiatrycznej na
ul. Nowowiejskiej 27, w godz. 815–900, po 15 minutowej przerwie ćwiczenia będą odbywać się
w Pracowni EEG/Pracowni Badania Snu – w godz. 915 – 1300. Seminaria nr 18–19 odbędą się
w Katedrze i Klinice Neurologii CSK ul. Banacha 1a, blok D, VIII p., ćwiczenia będą odbywać się
w Pracowni Elektromiograficznej Kliniki w godz. 915–1300.
Dokładny plan zajęć znajduje się na tablicy ogłoszeń przed sekretariatem Kliniki i na stronie
internetowej.
ZASADY I FORMA ZALICZANIA
Wszystkie zajęcia muszą być zaliczone. Zajęcia opuszczone trzeba odrobić. Przy 1–
2 nieobecnościach usprawiedliwionych można odrobić ćwiczenia podczas nocnego badania
polisomnograficznego lub w czasie badań rutynowych w pracowni EEG (do ustalenia z asystentem).
Jeżeli liczba nieobecności usprawiedliwionych jest większa niż 2, sposób zaliczenia ćwiczeń ustala
osoba odpowiedzialna za dydaktykę w porozumieniu z kierownikiem Kliniki. Kontrola wyników
nauczania odbywa się w toku całego czasu trwania zajęć. W ostatnim dniu ćwiczeń asystent dokonuje
sprawdzenia wiadomości. Zajęcia kończą się egzaminem testowym, który przeprowadzany jest
w sesji zimowej.
PIŚMIENNICTWO OBOWIĄZKOWE
1. „Elektroencefalografia kliniczna” red. J. Majkowski, PZWL, Warszawa 1989.
2. „Potencjały wywołane” red. W. Szelenberger, Elmiko 2001.
3. „Podstawy EEG z mini atlasem”. A. J. Rowan i E. Tolunsky Wyd. Med. Urban end Partnet.
Wrocław 2004.
4. Potencjały wywołane. W. Szelenberger, L. Miko, Warszawa 2001.
Piśmiennictwo zalecane
1. „EEG Primer” Fisch B., Fisch and Spehlmann’s, Elsevier Science BV, Amsterdam 1999.
2. „Atlas elektroencefalografii” red. J. Majkowski, PZWL, Warszawa 1975.
3. „Elektroencephalography” Niedermeyer E, Lopes da Silva F, Williams & Wilkins, Baltimore 1999.
13
RADIOBIOLOGIA I OCHRONA RADIOLOGICZNA
Zakład Biofizyki i Fizjologii Człowieka WUM
02-004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5, tel. (022) 628 78 46, (022) 628 63 34.
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Jacek Przybylski
e-mail: [email protected]
Odpowiedzialny za dydaktykę: prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Dunajski
PROGRAM NAUCZANIA
Celem nauczania jest zapoznanie się studentów z elementami nadzoru nad aparatami
i pracowniami rentgenowskimi w zakresie określonym przez Rozporządzenie Ministra Zdrowia
z dnia 11 września 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków bezpiecznej pracy z aparatami
rentgenowskimi o energii promieniowania do 300 keV stosowanymi w celach medycznych
Roczny wymiar zajęć: 30 godzin seminariów.
TEMATY SEMINARIÓW
I. Podstawowe pojęcia z zakresu fizyki jądrowej:
1. Zjawisko promieniotwórczości;
a) budowa atomu,
b) prawo rozpadu promieniotwórczego,
c) rodzaje promieniowania,
d) właściwości promieniowania,
e) promieniotwórczość naturalna,
f) promieniotwórczość sztuczna.
2. Promieniowanie rentgenowskie;
a) zjawisko oraz mechanizm powstawania promieniowania rentgenowskiego,
b) oddziaływanie jonizującego promieniowania elektromagnetycznego z materią (zjawisko
fotoelektryczne, efekt Comptona, tworzenie par, rozproszenie spójne),
c) osłabienie i pochłanianie promieniowania X; całkowity współczynnik pochłaniania,
d) filtracja promieniowania rentgenowskiego.
II.
Zasady działania aparatu rentgenowskiego:
1. Rodzaje aparatów rentgenowskich.
2. Elementy zestawu rentgenowskiego;
a) generator wysokiego napięcia,
b) lampa rentgenowska,
c) stolik rozdzielczy,
d) ścianki, statyw,
e) detektor obrazu (błona, ekran, tor wizyjny, radiografia cyfrowa).
3. Powstanie obrazu rentgenowskiego;
a) sposoby otrzymywania obrazu,
b) folie wzmacniające,
c) wzmacniacz obrazu, tor wizyjny,
d) zapis obrazu,
e) pamięciowe płyty obrazowe,
f) panele obrazowe,
g) inne metody rejestracji obrazów rentgenowskich.
4. Wymagania ochron przed promieniowaniem związane z budową i działaniem zestawu
rentgenowskiego;
14
a)
b)
c)
d)
e)
f)
przysłony głębinowe i kształt wiązki promieniowania,
filtry dodatkowe,
kratki przeciwrozproszeniowe,
dobór parametrów ekspozycji (różne rodzaje automatów AEC, ABC, itp.),
warunki eksploatacji zestawu rentgenowskiego,
słony przed promieniowaniem.
III. Jednostki pomiarowe stosowane w ochronie radiologicznej.
Dawki promieniowania jonizującego:
1. Jednostki dawki.
2. Dawki graniczne.
IV.
Obliczanie dawek i wymaganych grubości osłon wokół źródeł promieniowania rentgenowskiego:
1. Obliczanie dawek promieniowania jonizującego.
2. Osłony przed promieniowaniem X.
3. Obliczanie grubości osłon.
V.
1.
2.
3.
4.
5.
Podstawy detekcji promieniowania. Przyrządy dozymetryczne:
Sposoby pomiaru promieniowania jonizującego.
Detektory gazowe (komora jonizacyjna, licznik proporcjonalny, licznik Geigera-Muellera).
Detektory scyntylacyjne.
Detektory półprzewodnikowe.
Dokładność metod dozymetrycznych.
VI.
Ocena narażenia. Kontrola dawek otrzymywanych przez pracowników:
1. Istota kontroli otrzymywanych dawek. Organizacja sprawowania kontroli.
2. Podstawy prawne kontroli dawek;
a) pomiary kontrolne dawek indywidualnych,
b) pomiary dozymetryczne w środowisku pracy.
3. Metody wykonywania pomiarów dawek indywidualnych;
c) metoda fotometryczna,
d) inne metody pomiarów.
VII. Działanie promieniowania jonizującego na materię żywą:
1. Efekty działania na poziomie molekularnym.
2. Efekty działania na poziomie komórki.
3. Efekty działania na poziomie organizmu.
4. Względna skuteczność biologiczna różnych rodzajów promieniowania.
VIII. Działanie promieniowania jonizującego na organizm człowieka:
1. Następstwa deterministyczne.
2. Następstwa stochastyczne;
a) nowotwory popromienne – ryzyko wywołania,
b) badania epidemiologiczne nad wywołaniem nowotworów popromiennych, mierniki i modele
epidemiologiczne.
3. Dziedziczne następstwa napromieniowania.
IX.
Narażenie i ochrona osób pracujących przy obsłudze aparatów rentgenowskich:
1. Sposoby i środki zapewniające bezpieczeństwo pracy przy wykorzystaniu promieniowania
jonizującego.
2. Obserwowane poziomy ekspozycji zawodowej.
15
X.
Ekspozycja medyczna – narażenie pacjentów w diagnostyce rentgenowskiej:
1. Diagnostyka rentgenowska jako źródło otrzymywanej dawki promieniowania jonizującego.
2. Ekspozycja pacjentów na promieniowanie X przy różnych typach badań.
3. Odpowiedzialność personelu medycznego wobec pacjentów z tytułu użycia promieniowania
jonizującego.
4. Czynniki wpływające na wartość dawki otrzymywanej przez pacjenta. Sposoby ograniczania
zbędnego napromieniowania:
XI.
Warunki bezpiecznego stosowania promieniowanie jonizującego w celach medycznych:
1. Podstawowe zasady bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego w rentgenodiagnostyce.
2. Program zapewnienia jakości w rentgenodiagnostyce.
3. Program zapewnienia jakości w odniesieniu do aparatów rentgenowskich stosowanych
w gabinetach stomatologicznych.
4. Program zapewniania jakości w ciemni fotograficznej.
5. Analiza zdjęć odrzuconych.
6. Kryteria właściwego wykonywania badań rentgenowskich.
7. Ochrona kobiet ciężarnych w warunkach rentgenowskiej ekspozycji medycznej.
8. Warunki stosowania promieniowania jonizującego w radiologii interwencyjnej.
XII. Zasady systemu ochrony przed promieniowaniem jonizującym.
Organizacja ochrony radiologicznej w Polsce:
1. Geneza współczesnego systemu ochrony radiologicznej. Warunki funkcjonowania systemu
ochrony radiologicznej.
2. Podział odpowiedzialności. Rola Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
3. Optymalizacja ochrony radiologicznej.
4. Zezwolenia wydawane na podstawie ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo Atomowe.
5. System ochrony radiologicznej w Polsce.
XIII. Krajowe i europejskie przepisy prawa z zakresu ochrony radiologicznej:
1. Przepisy krajowe.
2. Przepisy europejskie i zalecenia międzynarodowe.
XIV. Obowiązki inspektora ochrony radiologicznej w pracowni rentgenowskiej.
ZASADY I FORMY ZALICZENIA ZAJĘĆ
Podstawą zaliczenia zajęć jest aktywna obecność na wszystkich zajęciach oraz sprawdzian
w ostatnim dniu zajęć.
Piśmiennictwo
1. „Wskazania praktyczne z zakresu ochrony radiologicznej w radiologii interwencyjnej. IMP
2000”. ISBN 83–88261–86–X. Oficyna Wydawnicza IMP.
2. „Człowiek i promieniowanie jonizujące” pod red. A. Hryniewicza, PWN, Warszawa 2001.
16
MEDYCYNA NUKLEARNA
Zakład Medycyny Nuklearnej WUM
Samodzielny Publiczny Centralny Szpital Kliniczny, 02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A,
tel./fax (022) 599 22 70, e–mail.: [email protected]
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Leszek Królicki
Odpowiedzialny za dydaktykę: dr inż. Adam Bajera
Godziny przyjęć w sprawach studenckich: codziennie w godz. 1000–1200.
Zajęcia i odbywają się w godz. 815–1300 w sali konferencyjnej Zakładu Medycyny Nuklearnej oraz
w pracowniach izotopowych zakładu.
PROGRAM NAUCZANIA
Zajęcia obejmują zagadnienia z zakresu medycyny nuklearnej:
1. Elementy fizyki jądrowej. Aparatura medyczna.
Podstawowe pojęcia z zakresu fizyki jądrowej, rodzaje promieniowania. Aparatura i podstawowe
jednostki pomiarowe – licznik Geigera–Müllera, sonda scyntylacyjna. Zasady działania
scyntygrafu i gammakamery. PET. Aparatura ultradźwiękowa.
2. Radiochemia i radioochrona.
Definicja radiofarmaceutyku – specyficzne właściwości fizyko–chemiczne, biologiczne
i scyntygraficzne. Generator molibdenowo–technetowy. Znaczniki izotopowe, znakowane
nuklidem technetu 99 m. Dobór dawki promieniowania jonizującego. Biologiczne skutki
promieniowania jonizującego.
3. Zasady ochrony przed promieniowaniem jonizującym.
4. Badania narządowe;
a) badania izotopowe,
b) diagnostyka radioizotopowa wątroby, dróg żółciowych, nadnerczy i przytarczyc,
c) diagnostyka radioizotopowa nerek,
d) radioizotopowe metody diagnostyczne w neurologii i kardiologii,
e) radioimmunologia,
f) badania izotopowe w diagnostyce kości i płuc,
g) nowoczesne techniki w medycynie nuklearnej.
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Szczegółowy program zajęć dostępny jest w sekretariacie Zakładu Medycyny Nuklearnej.
Student zobowiązany jest do posiadania własnego fartucha. Ćwiczenia w pracowniach izotopowych
i radioimmunologicznej odbywają się w bloku B.
ZASADY I FORMY NAUCZANIA
Do zaliczenia mogą przystąpić osoby, które były obecne na wszystkich zajęciach. Zaliczenie
ćwiczeń odbywa się w formie egzaminu składającego się z części teoretycznej i praktycznej.
Piśmiennictwo obowiązkowe
1. „Medycyna Nuklearna” L. Królicki, Fundacja im. Rydygiera, Warszawa 1996.
2. „Radiologia” red. L. S. Zgliczyński, PZWL, Warszawa 1989.
Piśmiennictwo zalecane
1. „Medycyna Nuklearna” P. Lass, Skrypt dla studentów AM, Gdańsk 1994.
2. „Medycyna Nuklearna „K. Toth, J. Przedlacki, PZWL, Warszawa 1983.
3. „Tyreologia praktyczna”, W. Gąsiorowski, PZWL, Warszawa 1994.
17
STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE
Opiekun Koła: dr med. Małgorzata Kobylecka.
Członkowie Koła uczestniczą w comiesięcznych spotkaniach koła. Samodzielnie realizują
własny program badawczy oraz uczestniczą w pracach naukowych Zakładu.
18
METODOLOGIA BADAŃ NAUKOWYCH
Zakład Dydaktyki i Efektów Kształcenia WUM
02-007 Warszawa, ul. Oczki 4, tel. (022) 502 14 57, (022) 622 96 78 fax (022) 622 96 79.
Kierownik Pracowni: dr med. Henryk Rebandel
e-mail.: [email protected]
Odpowiedzialny za dydaktykę: dr med. Henryk Rebandel
Godziny przyjęć studentów: codziennie 900–1200.
FORMA I CZAS TRWANIA ZAJĘĆ
Zajęcia prowadzone są systemem seminaryjnym: 24 godziny seminariów.
W roku akademickim obejmują 6 godzin.
CEL NAUCZANIA I ZAKRES PRZEDMIOTU
Zajęcia służą przygotowaniu studentów do wykonania, a następnie napisania (zgodnie z zasadami
i najlepszą praktyką) pracy licencjackiej.
PROGRAM NAUCZANIA
1. Praca licencjacka: przepisy i zasady postępowania, układ i konstrukcja pracy, przygotowanie
i opracowanie dokumentacji wyników, problem i definicja plagiatu, prawa autorskie i zasady
cytowań.
2. Przygotowanie i wykonanie prezentacji: rodzaje prezentacji, zasady przygotowania i wygłaszania
oraz najczęściej popełniane błędy.
3. Badanie zjawisk przyrodniczych: obserwacja i eksperyment, eksperyment kliniczny na
człowieku (problemy deontologiczne), ogólne zasady dokonywania pomiarów, powtarzalność
i odtwarzalność wyników badań, przygotowanie planu i protokołu eksperymentu, ogólne zasady
zbierania danych.
4. Badania populacyjne: typ danych i metody ich pozyskiwania, układ zbieranego materiału,
podstawy statystycznej analizy danych.
5. Narzędzia informatyczne: podstawowe pojęcia dotyczące gromadzenia, przechowywania
i przesyłania informacji z wykorzystaniem komputera osobistego, sposoby wykorzystania
Internetu w zbieraniu informacji naukowych, bazy danych i bazy medyczne.
METODY I ORGANIZACJA PRACY
Zajęcia seminaryjne prowadzone są w grupach studenckich.
ZASADY I FORMY ZALICZANIA
Kontrola wyników nauczania prowadzona jest na zajęciach seminaryjnych.
Obecność na zajęciach jest obowiązkowa. Zajęcia kończą się zaliczeniem.
19
UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE I ZDROWOTNE
Zakład Zdrowia Publicznego Centralny Szpital Kliniczny
02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A, blok F, tel. (022) 599 21 80, fax (022) 599 21 81.
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Janusz Ślusarczyk
Odpowiedzialny za dydaktykę: dr Anna Huk
Wymiar zajęć: 15 godzin wykładów.
CEL NAUCZANIA
Celem zajęć jest zapoznanie studentów w podstawowymi zasadami systemu ubezpieczeń
społecznych funkcjonujących w Polsce oraz systemu ubezpieczeń zdrowotnych. Studenci powinni
poznać rodzaje ubezpieczenia społecznego, warunki podlegania ubezpieczeniu oraz katalog
świadczeń przysługujących w ramach poszczególnych rodzajów ubezpieczenia społecznego.
Studenci powinni poznać zasady podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz zakres podmiotowy
i przedmiotowy ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Celem zajęć będzie także określenie katalogu świadczeń opieki zdrowotnej przysługujących
pacjentowi a finansowanych ze środków publicznych.
TEMATYKA WYKŁADÓW
1. Kształtowanie się systemów ubezpieczenia zdrowotnego. Ustawa o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych jako podstawowy akt prawny
regulujący organizację systemu ubezpieczeń zdrowotnych.
Poznanie modelów finansowania ochrony zdrowia. Rozwój systemu ubezpieczenia zdrowotnego
w Polsce. Zasady organizacji i funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w Polsce. Akty prawne
regulujące finansowanie udzielania świadczeń zdrowotnych. Poznanie zakresu przedmiotowego
i podmiotowego ustawy. Zadania władz publicznych w systemie ubezpieczeń zdrowotnych.
2. Zasady podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu. Składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Postępowanie w sprawie zawierania umów ze świadczeniodawcami. Prywatne
ubezpieczenia zdrowotne.
Wskazanie zasad podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu (obowiązkowe i dobrowolne
ubezpieczenia zdrowotne). Określenie zakresu świadczeń przysługujących z ubezpieczenia
zdrowotnego, wskazanie funkcjonujących w systemie ochrony zdrowia trybów zawierania
kontraktów (konkurs ofert i rokowania). Określenie możliwości prawnych wprowadzenia
w Polsce prywatnych ubezpieczeń zdrowotnych. Obecnie funkcjonujące w Polsce rozwiązania
w zakresie prywatnych ubezpieczeń – quasi ubezpieczenia prywatne.
3. Ubezpieczenia społeczne w systemie zabezpieczenia społecznego. Geneza i rodzaje
ubezpieczeń społecznych. Struktura systemu ubezpieczeń społecznych.
Poznanie definicji ubezpieczenia społecznego, podstawowych cech wyróżniających ubezpieczenie
społeczne, określenie aktów prawnych regulujących problematykę ubezpieczenia społecznego (prawo
krajowe i międzynarodowe). Charakterystyka reform ubezpieczeń społecznych w Polsce, dokonanie
podziału ubezpieczeń społecznych (ze względu na formę świadczenia, czas trwania, sytuację
życiową w jakiej są wypłacane), charakterystyka stosunku ubezpieczeniowego. Poznanie systemu
organizacyjnego, finansowego i informacyjnego ubezpieczeń i charakterystyka poszczególnych jego
elementów. Pensja brutto i pensja netto (rodzaje i wysokość odprowadzanych składek).
4. Emerytury i renty z funduszu ubezpieczeń społecznych.
Poznanie zakresu świadczeń z funduszu ubezpieczeń społecznych, przesłanki nabycia prawa do
tych świadczeń. Emerytury (emerytury w zależności od daty urodzenia oraz rodzaju wykonywanej
pracy). Renty z tytułu niezdolności do pracy i renta rodzinna. Pojęcie i rodzaje niezdolności
do pracy, przesłanki nabycia renty z tytułu niezdolności do pracy, renta szkoleniowa i tryb
orzekania, renta rodzinna, zasiłek pogrzebowy. Zasady przyznawania i wypłaty świadczeń.
20
5. Świadczenia pieniężne w razie choroby i macierzyństwa. Ubezpieczenie społeczne z tytułu
wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Zakres przedmiotowy i podmiotowy ubezpieczenia chorobowego. Świadczenia pieniężne
Przysługujące z ubezpieczenia chorobowego, ryzyka ubezpieczeniowe. Krótkie omówienie
zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku rehabilitacyjnego, wyrównawczego
i macierzyńskiego. Poznanie definicji wypadku przy pracy i choroby zawodowej, rodzaje
wypadków przy pracy, zakres podmiotowy ubezpieczenia społecznego z tytułu wypadków przy
pracy i chorób zawodowych, postępowanie w sprawach z tego zakresu.
6. Organizacja i funkcjonowanie funduszy emerytalnych (II filar). Pracownicze programy
emerytalne i indywidualne konta emerytalne (III filar).
Filar drugi w nowym systemie emerytalnym, działalność lokacyjna OFE, wypłata środków
z OFE, wypłata świadczeń emerytalnych z OFE. Trzeci filar ubezpieczenia społecznego, formy
pracowniczego programu emerytalnego. Formy indywidualnego konta emerytalnego, osoby
uprawnione do gromadzenia środków na indywidualnym koncie emerytalnym.
7. Wspólnotowa koordynacja zabezpieczenia społecznego.
Pojęcie i zasady ogólne wspólnotowej koordynacji zabezpieczenia społecznego, zakres
podmiotowy i przedmiotowy wspólnotowej koordynacji zabezpieczenia społecznego, skutki
włączenia polskiego systemu zabezpieczenia społecznego w ramy wspólnotowej koordynacji.
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Wykłady odbywają się raz w tygodniu w semestrze zimowym w wymiarze 2 godzin.
Miejsce zajęć: sala seminaryjna Centrum Dydaktycznego WUM, Warszawa ul. Żwirki
i Wigury 61.
ZASADY I FORMY ZALICZANIA ZAJĘĆ
Zaliczenie pisemne w formie testowej – test jednokrotnego wyboru. Z uwagi na fakt, że nie są
przewidziane seminaria z tego przedmiotu obecność na wykładach jest obowiązkowa (dopuszczalna
jest 1 nieobecność nieusprawiedliwiona).
PIŚMIENNICTWO ZALECANE
1. „System ubezpieczeń społecznych. Zagadnienia podstawowe”: Z. Kluszczyńska, W. Koczur, G. Szpor,
T. Szumlicz, Warszawa 2004.
2. „Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych”: Z. Salwa, Warszawa 2004.
3. „Prawo socjalne” W. Muszalski, Warszawa 1995.
4. „Ubezpieczenia społeczne. Część ogólna”: I. Jędrasik–Jankowska, Warszawa 2003.
5. „Ubezpieczenia społeczne. Ubezpieczenia rentowe. Ubezpieczenia emerytalne”:
I. Jędrasik-Jankowska, Warszawa 2003.
6. „Ubezpieczenia społeczne. Ubezpieczenia chorobowe. Ubezpieczenia wypadkowe”:
I. Jędrasik-Jankowska, Warszawa 2003.
7. „Koordynacja polskiego systemu zabezpieczenia społecznego z regulacjami unijnymi. Ekspertyzy
prawne”: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, tom. I, red. B. Kazenas, G. Uścińska,
Warszawa 2002.
8. „Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych”.
21
ŻYWIENIE CZŁOWIEKA
ZAKŁAD MEDYCYNY ZAPOBIEGAWCZEJ I HIGIENY INSTYTUTU MEDYCYNY
SPOŁECZNEJ
02-007 Warszawa, Oczki 3, tel. (022) 621-51-97
Kierownik Zakładu: Prof. dr hab. n. med. Longina Kłosiewicz-Latoszek
Tel. (022) 621-51-97. Godziny przyjęć w sprawach studenckich: codziennie w godz. 1000–1300.
Odpowiedzialna za dydaktykę – dr n. med. D. Szostak-Węgierek
Wymiar godzin: 5 godzin – wykłady, 10 godzin – ćwiczenia.
Zajęcia odbywają się na terenie Instytutu Medycyny Społecznej WUM, ul. Oczki 3 oraz na terenie
innych placówek naukowych.
PRZEDMIOT
Normy żywienia. Wiedza o produktach spożywczych. Metody oceny sposobu żywienia. Ocena
podstawowej i całkowitej przemiany materii. Ocena stanu odżywienia. Zasady prawidłowego
żywienia. Zaburzenia odżywiania. Choroby związane z żywnością, żywieniem i odżywianiem.
Zasady postępowania dietetycznego w profilaktyce chorób powstających na tle wadliwego
żywienia.
Cel nauczania
Celem nauczania jest przedstawienie znaczenia żywienia w zachowaniu prawidłowego stanu zdrowia.
ZASADY I FORMA OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA
Po zakończeniu zajęć – sprawdzian pisemny.
Warunkiem dopuszczenia do sprawdzianu jest obecność na ćwiczeniach.
LITERATURA OBOWIĄZKOWA
1. „Zarys medycyny środowiskowej” red. L. Kłosiewicz-Latoszek i H. Kirschner (skrypt)
Literatura zalecana
1. „Podstawy higieny” red. T. Marcinkowski.
2. „Aktualne problemy zdrowotne” red. H. Kirschner i J. Kopczyński.
3. „Medycyna zapobiegawcza i środowiskowa” red. Z. Jethon i A. Grzybowski.
4. „Higiena, profilaktyka i organizacja w zawodach medycznych” red. J. T. Marcinkowski.
5. „Żywienie człowieka zdrowego i chorego” red. J. Hasik, J. Gawęcki.
6. „Bromatologia. Zarys nauki o żywności i żywieniu” red. H. Gertig i J. Przysławski.
22
ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE W OCHRONIE ZDROWIA
Zakład Zdrowia Publicznego Centralny Szpital Kliniczny
02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A, blok F, tel. (022) 599 21 80, fax (022) 599 21 81.
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Janusz Ślusarczyk
Odpowiedzialny za dydaktykę: dr med. Wojciech Boratyński
Godziny przyjęć w sprawach studenckich oraz dyżury podane są do wiadomości zainteresowanych
na tablicy ogłoszeń w Zakładzie Zdrowia Publicznego.
Wymiar zajęć: 15 godzin wykładów.
CEL NAUCZANIA
Celem nauczania jest wprowadzenie studentów w zakres podstaw teorii organizacji w ochronie
zdrowia. Nauczenie ich komunikowania interpersonalnego przydatnego dla kadry zarządzającej.
TEMATYKA WYKŁADÓW
1. Podstawy teorii organizacji i zarządzania.
Celem wykładu jest wprowadzenie studentów w zakres podstaw teorii organizacji
i zarządzania.
Przedstawienie podstawowych definicji: organizacji i zarządzania. Podstawy tworzenia
organizacji. Miejsce zarządzania wśród innych dyscyplin. Podział szczebli zarządzania. Teorie
zarządzania: nurt behawioralny, neoklasyczny, szkoła systemowa, teoria chaosu.
2. Rozwój teorii zarządzania.
Prezentacja rozwoju teorii zarządzania. Przedstawienie poszczególnych etapów rozwoju
zarządzania. Adam Szmith. Klasycy teorii zarządzania od fordyzmu. Podstawy rozwoju
zarządzania kierunków zasobów ludzkich.
3. Planowanie.
Potrzeba planowania: istota i znaczenie. Główne i poboczne cele planowania. Hierarchia
planowania. Rodzaje planowania wg.: czasookresu, problemów. Etapy planowania. Podstawowe
trudności w tworzeniu planów.
4. Zarządzanie strategiczne.
Podstawy strategii. Procesy zarządzania strategicznego. Wizja i misja strategii. Główne koncepcje
strategii. Analiza typu SWOT. Macierze: Boston Consulting Group, General Electric.
5. Zarządzanie zasobami ludzkimi.
Planowanie zatrudnienia. Prowadzenie rekrutacji pracowników. Dobór pracowników.
Wprowadzanie nowych pracowników. Szkolenie pracowników. Określanie poziomu
wynagrodzenia do możliwości zakładu pracy. Znaczenie narzędzi wpływu. Definicja konfliktu.
Przyczyny powstawania konfliktów. Rozwiązywanie konfliktów (mediacja, arbitraż,
rozwiązywanie sporów). Kompetencje. Ustawiczne kształcenia kadr – wytyczne UE. Programy
szkoleniowe.
6. Reengineering.
Definicja. Cechy i fazy. Zastosowanie reengineeringu. Czynniki wpływające na działania
pozytywnego i negatywnego reengineeringu.
7. Benchmarking.
Definicja. Typologia i procedura benchmarkingu. Czynniki wpływające na działania pozytywnego
i negatywnego benchmarkingu.
8. Outsourcing.
Definicja. Podstawy. Cele i zasady outsourcingu. Czynniki wpływające na działania pozytywnego
i negatywnego outsourcingu.
23
9. Podstawy organizacji i ochrony zdrowia w RP.
Celem wykładów jest przedstawienie studentom organizacji ochrony zdrowia w Polsce
w myśl obowiązujących przepisów prawnych dotyczących ochrony zdrowia oraz podziału
administracyjnego kraju.
Podstawowy podział administracji publicznej działającej w ochronie zdrowia. Ministerstwo
Zdrowia. Podział podstawowych funkcji w Ministerstwie. Zadania Ministra Zdrowia (Ministra
Właściwego do Spraw Zdrowia). Jego kompetencje w stosunku do jednostek ochrony zdrowia.
10.Działania podstawowej opieki zdrowotnej.
Zapoznanie studentów z aktualnie obowiązującą strukturą działania podstawowej opieki
zdrowotnej.
Formy udzielania świadczeń medycznych. Formy wykonywania zawodów medycznych.
Wzajemne relacje.
11. Techniki negocjacji.
Kogo lubimy i dlaczego. Komunikacja niewerbalna. Wykorzystanie umiejętności mowy ciała
dla uzyskania lepszych ocen w czasie egzaminów oraz w przyszłym poszukiwaniu pracy.
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Wykłady odbywają się raz w tygodniu w semestrze zimowym w wymiarze 2 godzin.
Miejsce zajęć: sala seminaryjna Centrum Dydaktycznego AM, Warszawa, ul. Żwirki i Wigury 61.
ZASADY I FORMA ZALICZENIA ZAJĘĆ
Wykłady. Jedno spotkanie w formie seminarium dotyczy technik negocjacji.
Zaliczenie odbywa się w formie testu.
PIŚMIENNICTWO ZALECANE
1. System ochrony zdrowia po trzech latach jego reformowania – raport syntetyczny w: „Opieka
zdrowotna w Polsce po reformie”, CASE – Centrum Analiz Społeczno–Ekonomicznych,
Warszawa 2002.
2. „Zarządzanie w opiece zdrowotnej”: Kautsch M i in., Kraków 2001.
3. „Organizacja ochrony zdrowia”: Dercz M., Izdebski H., Warszawa 2001.
4. „Zarządzanie, teoria i praktyka”: Koźmińska A. K. i in., Warszawa 2004.
5. „Podstawy zarządzanie”: Robins S. P., Decenzo D. A., Warszawa 2002.
6. „Renegocjowanie opieki zdrowotnej”: Marcus L. J. i in., Kraków 2000.
7. „Podstawy zarządzania opieką zdrowotną”; Shortell S. M., Kaluzny A. D., Kraków 2001.
24
ZAJĘCIA PRAKTYCZNE – PRAKTYKA ZAWODOWA
Zajęcia praktyczne w VI semestrze mają za zadanie uzupełnienie i pogłębienie wiedzy z zakresu
dotychczas nauczanych badań tematycznych w czasie 14-tygodniowych ćwiczeń:
1.
2.
3.
4.
Rentgenodiagnostyka (7 tygodni) – I i II Zakład Radiologii Klinicznej.
Elektrofizjologia (3 tygodnie) – Katedra i Klinika Kardiologii, Katedra i Klinika Psychiatrii.
Radioterapia (3 tygodnie) – Zakład Teleradioterapii Centrum Onkologii.
Medycyna Nuklearna (1 tydzień) – Zakład Medycyny Nuklearnej.
Studenci będą doskonalić umiejętności praktyczne w pracowniach diagnostycznych i terapeutycznych zakładów nauczających. Zajęcia będą prowadzone przez instruktorów zawodu i nauczycieli akademickich.
Odpowiedzialny za organizację zajęć fakultatywnych:
I Zakład Radiologii Klinicznej – mgr Wojciech Trojanowski
Zajęcia rozpoczynają się pierwszego dnia nauczania VI semestru w sali seminaryjnej I Zakładu
Radiologii Klinicznej (spotkanie informacyjne).
Zajęcia prowadzone będą w systemie rotacyjnym w następujących Klinikach i Zakładach.
1. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii
02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A.
Tel. do sekretariatu: (022) 599-29-58
Kierownik: prof. dr hab. med. Grzegorz Opolski
Odpowiedzialny za organizację zajęć: dr med. Edward Koźluk wewn. 29-17
e-mail: [email protected]
2. Katedra i Klinika Psychiatryczna
00-665 Warszawa, ul. Nowowiejska 27.
Tel. do sekretariatu: 022 825-12-36
Kierownik: prof. dr hab. med. Waldemar Szelenberger, e-mail: [email protected]
Odpowiedzialna za organizację zajęć: dr med. Małgorzata Kostecka
3. I Zakład Radiologii Klinicznej WUM
02-004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5.
Tel. do sekretariatu: 022 502-10-73
Kierownik: prof. dr hab. med. Marek Gołębiowski, e-mail: [email protected]
Odpowiedzialny za organizację zajęć : mgr Wojciech Trojanowski
4. II Zakład Radiologii Klinicznej WUM
02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A.
Tel. (022) 599-23-00, (022) 599-21-22, fax (022) 599-23-02
Kierownik: prof. dr hab. med. Olgierd Rowiński, e-mail: [email protected]
Odpowiedzialna na organizację: dr med., Magdalena Januszewicz
st. technik: Barbara Raczkowska wewn. 24-03, 24-18
25
5. Zakład Medycyny Nuklearnej WUM
02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A.
Tel. do sekretariatu: (022) 599-22-70, fax (022) 599-22-70
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Leszek Królicki
Odpowiedzialny za organizację: prof. dr hab. med. Leszek Królicki, e-mail: [email protected]
6. Zakład Teleradioterapii Centrum Onkologii WUM
02-781 Warszawa-Ursynów, ul. Roentgena 5.
Tel. (022) 546-20-76, (022) 546-26-44, fax (022) 643-92-87
Kierownik Zakładu: doc. dr hab. med. Krzysztof Bujko
Odpowiedzialny za dydaktykę: dr med. Zbigniew Szutkowski, e-mail: [email protected]
oraz st. technik Ewa Zielińska; (022) 546-25-13, 546-26-25
7. Elektrokardiografia
Klinika Chorób wewnętrznych i Kardiologii Instytutu Stomatologii WUM
02-005 Warszawa, Lindleya 4
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Piotr Pruszczyk
Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Anna Lipińska
Liczba godzin: 25
Zajęcia odbywają się w semestrze letnim w ramach praktyk zawodowych.
Tematy zajęć:
Anatomia i fizjologia mięśnia sercowego. Budowa i i czynności układu bodźco-przewodzącego serca.
Technika wykonywania badania ekg. Budowa aparatu ekg. przygotowanie pacjenta, kalibracja aparatu, najczęstrze błędy techniczne. Standardowe i dodatkowe odprowadzenia ekg.
Ogólny opis krzywej elektrokardiograficznej. Związek między krzywą ekg. a zjawiskami elektrycznymi i chemodynamicznymi zachodzącymi w sercu.
Prawidłowy ekg. podstawowe pojęcia; załamek, odcinek, odstęp, linia izoelektryczna, uniesienie/
obniżenie odcinków. Obliczenie częstości rytmu serca.
Zaburzenia rytmu serca: mechanizm zaburzeń rytmu serca. Częstoskurcze nadkomorowe. Złożone
komorowe zaburzenia rytmu serca.
EKG w stabilnej i niestabilnej chorobie wieńcowej. zawał serca. Definicja, kryteria rozpoznania.
Rozpoznanie i umiejscowienie zawału. postępowanie w przypadku podejrzenia zawału.
EKG w różnych stanach chorobowych: zapalenie osierdzia, wady serca, zator tętnicy płucnej, zaburzenia elektrolitowe, niedokrwistość, choroby tarczycy.
Wpływ leków na ekg.
Podstawą zaliczenia jest obecność na wszystkich ćwiczeniach i aktywny w nich udział. Usprawiedliwioną nieobecność należy odrobić indywidualnie.
26