Koleda 2013.indd - diecezja.Rzeszow.pl

WIZYTA DUSZPASTERSKA
2013/2014
Słowo Biskupa Rzeszowskiego
2
•I•
PROGRAM DUSZPASTERSKI
NA ROK 2013/2014
W DIECEZJI RZESZOWSKIEJ
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Wprowadzenie
Program na lata 2013-2014 jest pierwszą częścią czteroletniego
programu duszpasterskiego (2013-2017), któremu towarzyszy hasło:
„Przez Chrystusa, z Chrystusem, w Chrystusie. Przez wiarę i chrzest
do świadectwa”.
Temat Programu w nowym roku liturgicznym brzmi: Wierzę
w Syna Bożego. Kluczem tego programu, jest kerygmat, czyli „orędzie
zbawienia dokonanego i objawionego przez Boga w Jezusie Chrystusie, głoszone w Jego imieniu, weryfikowane, potwierdzone i strzeżone
w Kościele dzięki asystencji Ducha Świętego w celu nawrócenia i zbawienia ludzi” (EK, t. VIII, k. 1360).
Wśród priorytetów programu są:
– Słowo Boże, czyli propagowanie Biblii jako Słowa Bożego, ukazywanie jej ważności w życiu chrześcijańskim oraz pogłębianie duchowości biblijnej;
– Ewangelizacja, czyli „podjęcie różnorodnych działań preewangelizacyjnych i przeprowadzenie rekolekcji kerygmatycznych, oraz wsparcie wiernych, by mogli znaleźć swoje miejsce we wspólnotach”;
– katecheza dorosłych przed chrztem dziecka.
3
1. Słowo Boże
W nowym roku duszpasterskim mamy odkrywać Żywe Słowo Boże
– Jezusa Chrystusa oraz Księgę Pisma św. Jesteśmy wezwani do propagowanie Biblii jako Słowa Bożego, ukazywania jej ważności w życiu
chrześcijańskim oraz pogłębiania duchowości biblijnej; Zachęcamy do
różnych działań popularyzujących znajomość Biblii, do pogłębiania
duchowości biblijnej, tworzenia parafialnych kręgów biblijnych, które
są często prawdziwą „szkołą wzrostu” świadomości tożsamości chrześcijańskiej.
W programach homiletycznych i katechetycznych sugeruje się podjęcie następujących treści:
– Pismo święte jako Słowo Boże,
– Bóg, który przychodzi przez Słowo,
– Wiara w Jezusa Chrystusa – Słowo Boga,
– Wybranie i powołanie do wiary,
– Powołanie do bycia uczniem Chrystusa,
– Powołanie do życia we wspólnocie”.
–
–
–
–
–
Zadania tego roku:
Wyeksponować Pismo św. w świątyni, w Sali katechetycznej,
w domach,
Zadbać o lekcjonarze i ewangeliarz,
Utworzenie grup biblijnych w parafiach,
Dzień biblijny (niedziela biblijna) w parafiach,
Zachęta do udziału wiernych w „Dziele biblijnym”.
2. Kerygmat
Drugim zadaniem nowego roku duszpasterskiego jest głoszenie
kerygmatu, czyli orędzia zbawienia objawionego i dokonanego przez
4
Boga w Jezusie Chrystusie. Ważnym zadaniem tego roku powinno być
wyjście do osób niewierzących, wątpiących i poszukujących. Niezbędne do tego będzie podjęcie różnorodnych działań preewangelizacyjnych i przeprowadzenie rekolekcji kerygmatycznych. Ważnym zadaniem tego roku będzie także wsparcie wiernych, by mogli znaleźć swoje miejsce we wspólnotach”;
Kerygmat zawiera najważniejsze prawdy, które winno się głosić
z żywą wiarą popartą świadectwem życia:
– Bóg kocha człowieka (miłość).
– Człowiek oddalił się od Stwórcy (grzech).
– Pan zsyła nam Zbawiciela (zbawienie).
– Przyjęcie Chrystusa jako Pana i Zbawiciela (osobiste przyjęcie
przez wiarę).
Dzieło ewangelizacji ma być odpowiedzią na postępującą dechrystianizację. Stad konieczność przeprowadzania w parafiach rekolekcji
kerygmatycznych. Potrzebna jest przedtem formacja samych ewangelizatorów – stąd rekolekcje kerygmatyczne dla księży i katechetów
świeckich. Rekolekcje kerygmatyczne powinny się odbywać w parafiach Wielkim Poście i mieć swoje dopełnienie w Wigilii Paschalnej
z centralnym punktem odnowy przymierza chrzcielnego.
Przygotowanie do rekolekcji kerygmatycznych rozpoczęłoby się
poprzez m.in.: odwiedziny duszpasterskie, katechezę młodzieży i dorosłych, rozmowy indywidualne, promocję na plakatach czy ulotkach
oraz za pośrednictwem internetu. Adresatem działań preewangelizacyjnych powinny być przede wszystkim osoby nie uczestniczące aktywnie
w życiu Kościoła.
Zadania roku:
– Głoszenie kerygmatu w czasie homilii, katechez, przygotowania do
sakramentów,
– Homilie w 4. niedzielę miesiąca poświęcone kerygmatowi,
– Przygotowanie książeczek na wizytę duszpasterską,
5
– Rekolekcje kerygmatyczne w parafiach Diecezji,
– Katechezy kerygmatycze dla szkół średnich,
– Rekolekcje kerygmatyczne dla bierzmowanych i maturzystów –
DD „Tabor”,
– Wykorzystanie ambony (tradycyjnej) do głoszenia słowa Bożego
w czasie rekolekcji, kazań kerygmatycznych
3. Katecheza dorosłych przed chrztem dziecka
Ważną rolę pełni wreszcie katecheza dorosłych przed chrztem
dziecka. Katecheza ta ma się koncentrować wokół sakramentów inicjacji chrześcijańskiej i jako taka ma być wprowadzana w praktykę parafii. Katechezy te mogliby prowadzić duszpasterze lub przygotowani
świeccy katechiści.
Nad wypracowaniem szczegółowych wytycznych w tym zakresie
pracuje powołany w styczniu br. specjalny zespół Episkopatu.
Zadania tego roku:
– Przygotowanie rodziców, chrzestnych i całej parafii do chrztu dzieci
przez katechezę dla dorosłych,
– Przygotowanie programu dla diecezji w oparciu o program ogólnopolski katechez chrzcielnych i pochrzcielnych,
– Katecheza dla rodziców przez I Komunią dzieci,
– Katecheza dla rodziców przed bierzmowaniem ich dzieci,
– Podjęcie zadania stałej katechezy dla dorosłych w parafiach,
– Wyeksponowanie chrzcielnicy i chrzest przy chrzcielnicy,
– Zachęta wiernych do poznania daty chrztu i przychodzenie do
chrzcielnicy w rocznicę chrztu.
6
4. Symbole roku
W obecnym cyklu 4-letnim programu duszpasterskiego będą towarzyszyć poszczególnym etapom odpowiednie symbole:
– w 2013-14 r. będzie to świeca i światło (patronką tego roku będzie bł. Karolina Kózkówna, której 100. rocznica śmierci przypada
w 2014 r.),
– w 2014-2015 r. symbolem będzie krzyż,
– w 2015-2016 r. symbolami będę woda i biała szata,
– w 2016-2017 r. olej i namaszczenie.
5. Bł. Karolina Kózka
patronką roku duszpasterskiego 2013/2014
Rok 2013/2014 został ogłoszony rokiem bł. Karoliny z okazji
100-lecia jej śmierci –
• Rozpoczęcie Roku bł. Karoliny – 18 listopada 2013 w kościele
bł. Karoliny.
• Wprowadzenie 18. dnia miesiąca jako dnia bł. Karoliny w trakcie
tego roku.
• Zakończenie Roku bł. Karoliny – 18 listopada 2014 – jako uroczystość diecezjalna.
Propozycje:
– katecheza multimedialna o bł. Karolinie
– przygotowanie życiorysu z odniesieniem do współczesnego młodego człowieka (dla kandydatów do bierzmowania)
– przygotowanie cyklu katechez o bł. Karolinie w Radio VIA
– spotkania młodzieży przygotowującej się do bierzmowania –
bł. Karolina jako wzór.
7
6. Wyznanie wiary Chrystus naszego Pana
Owocem nowego roku duszpasterskiego ma być nasze osobiste i wspólnotowe wyznanie wiary w Chrystusa jako naszego Pana
i Zbawcę.
–
–
–
–
–
Czynić będziemy to w różnych grupach i przy różnych okazjach
Odnowienie Rady Ruchów Katolickich i zorganizowanie Kongresu
Ruchów
„Festiwal Wiary” – ewangelizacja Rzeszowa 20-21 czerwca 2014
24 maja, Dziękczynienie za kanonizację Jan Pawła II i Dzień Świętości Kapłańskiej, Katedra 24 maja 2014 r. godz. 10.00
Zakończenie Roku bł. Karoliny – 18 listopada 2014
Zakończenie roku duszpasterskiego – Uroczystość Chrystusa Króla 2014.
7. Inne wydarzenia Roku duszpasterskiego 2013/2014
a. Przygotowanie do kanonizacji Jana Pawła II
W niedzielę miłosierdzia, 27 kwietnia 2014 r. odbędzie się kanonizacja Jana Pawła II i Jana XXIII - ogłosił papież Franciszek podczas
konsystorza w Watykanie 30 września br.
Warto przygotować parafię i wiernych do przeżycia i pogłębienia
znaczenia tego wydarzenia:
– Przygotowanie do wyjazdu i do uczestniczenia w tej uroczystości,
– Przygotowanie duchowe przez nowennie miesięcy – modlitewne
spotkania a kościele 16 dnia każdego miesiąca
– Poznawanie nauczania Jana Pawła i jego świadectwa życia przez
wykłady, wystawy, prezentacje przemówień papieskich.
8
b. Przygotowanie do Spotkania Młodych w Krakowie w 2016 r.
Rozpoczęliśmy trzyletnie przygotowanie do wielkiego wydarzenia JAKI9M BĘDĄ Światowe Dni Młodzieży w Polsce- Krakowie
w 19916 r. z udziałem Ojca Świętego.
Przygotowania do ŚDM rozpoczną się od peregrynacji krzyża Światowych Dni Młodzieży po polskich diecezjach. Jan Paweł II
22 kwietnia 1984 roku przekazał go młodzieży, mówiąc: „Nieście go
na cały świat i mówcie wszystkim o miłości Chrystusa do człowieka”.
Polska młodzież przejmie krzyż w Niedzielę Palmową, 13 kwietnia 2014 roku na pl. Św. Piotra. Pielgrzymka krzyża rozpocznie się
14 kwietnia 2014 roku od Poznania, a zakończy się w Krakowie w 2016
roku podczas Światowych Dni Młodzieży.
c. Przygotowanie do 1050. rocznicy chrztu Polski w 2016 r.
Rozpoczynamy przygotowania do obchodów 1050. rocznicy chrztu
Polski, które odbędą się w 2016 r. Warto podjąć zadanie rozwijania
wśród wiernych duchowości chrzcielnej w nawiązaniu do wydarzenia
sprzed 1050 lat, popularyzować założenia jubileuszu, ukazywać chrzest
Polski jako wydarzenie kościelne i polityczne oraz przygotować szeroką ofertę kulturalną (wykłady, wystawy, konferencje, koncerty i spektakle) na temat znaczenia chrystianizacji Polski.
Ks. Jerzy Buczek
9
• II •
DLACZEGO WARTO CZYTAĆ
PISMO ŚWIĘTE?
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Nowy rok duszpasterski ma nas prowadzić do pogłębienia i wyznania wiary w Jezusa Chrystusa, jako naszego Pana i Zbawiciela. Wielką
pomocą w tym względzie jest Pismo św.
Żyjemy w świecie komunikatorów wśród których zaczynają dominować internetowe narzędzia. Książki powoli wydają się odchodzić
do lamusa. Wśród młodzieży powstaje przekonanie, że nie warto ich
czytać ponieważ wszystko można znaleźć w Internecie. Coraz większą
rolę odgrywa techniczne myślenie. Wycinkowa wiedza stawiana jest
w miejsce mądrości. Humanizm zaczyna oznaczać utylitaryzm w sensie zdobywania przyjemności i ułatwiania sobie życia. Również średnie
pokolenie zmuszone do nieustannej gonitwy za dobrami materialnymi,
coraz mniejszą uwagę zaczyna pokładać w wartościach duchowych,
których źródłem poznania jest literatura.
Tego typu myślenie ma również negatywny wpływ na naszą wiarę,
ponieważ jej fundamenty są zawarte w Biblii – spisanym słowie Bożym. Bóg od najdawniejszych czasów wykorzystywał zdolność człowieka do komunikowania się przez słowo, aby mu się objawiać. Czynił to w określonej sytuacji egzystencjalnej w sposób zgodny z możliwościami poznawczymi człowieka, zawsze jednak wysoko stawiając
epistemologiczną poprzeczkę. W ten sposób przyczyniał się do jego
rozwoju. Ponieważ Bóg jest duchem, a człowiek stworzeniem składa10
jącym się z ducha i materii najczęściej forma przekazu opierała się na
doświadczeniach ludzi, którzy w sposób szczególny otworzyli się na
Niego i w ten sposób odkryli Jego rolę w ich życiu. Jest w nią wpisane
swoiste misterium dostępne tylko poprzez pewien wysiłek poznawczy
oparty zarówno na sercu jak i rozumie oświeconymi łaską Bożą. Zanurzenie się w owo misterium i odkrycie bogactwa Bożego przesłania
jest możliwe tylko dla tych, którzy najpierw się pochylą nad słowem
Bożym wcielonym w ludzkie słowo, a potem otworzą się na nie.
Pochylenie się nad Biblią i otworzenie się na słowo Boże stanowi
punkt krytyczny w relacji Bóg człowiek. Prawdę tę podkreślają autorzy natchnieni zarówno Starego jak i Nowego Testamentu, zdając sobie
sprawę z pojawiających się w tym względzie przeszkód. W przeszłości
pierwszą i podstawową było postawienie człowieka w miejscu Boga,
ale kolejną brak dostępu do słowa Bożego. Współcześnie pierwsza
przyczyna pozostała niezmieniona, druga uległa zmianie: pojawiła się
niechęć do sięgania po wartościowe słowo pisane. Jeszcze ważniejszym powodem jest zanikająca wiara. Widać zwrotną zależność: ludzie
słabo wierzą (lub nie wierzą) w Chrystusa ponieważ nie czytają Pisma
Świętego i nie czytają Pisma Świętego ponieważ słabo wierzą (lub nie
wierzą) w Chrystusa. W ten sposób świat staje się coraz bardziej dekadencki gdzie słowo „miłość”, tak często wymienianie, stało się pustym
sloganem. Bez Boga bowiem nie ma prawdziwej miłości. Nawet wielu
ludzi uważających się za chrześcijan w praktyce zachowuje się jak prymitywni poganie co prowadzi do brutalizacji codzienności, wyprania
jej z podstawowych wartości humanistycznych.
Potrzeba wrócić do prawdziwych wzorców, poszukać autentycznej
mądrości, będącej źródłem pokoju i szczęścia nie tylko doczesnego ale
i wiecznego. Dobrą okazję stanowi okres Bożego Narodzenia - czas
radości, ale i zadumy nad wielkim wydarzeniem wiary jakim jest Wcielenie Słowa Bożego z miłości dla człowieka. Pozostawienie na pewien
czas tego co materialne, próba przedefiniowania życiowych priorytetów w świetle nastrojowych kolęd, pomoże nam oderwać się od kultury
technicznej, skoncentrowanej tylko i wyłącznie na świecie doczesnym.
Może to być najlepszy moment na rozpoczęcie regularnego kontaktu ze
11
słowem Bożym zawartym w Biblii. Wymaga on przełamania swoistej
niechęci do słowa drukowanego, ale jeśli pojawi się właściwa motywacja, nie będzie z tym problemu.
Należy pamiętać, że Pismo Święte jest natchnione przez Boga tzn.
zawiera nie tylko objawione prawdy zbawcze, ale również światło i moc
Ducha Świętego. Maryja otwierając się na nie spowodowała diametralną przemianę swojego życia rodząc Zbawiciela, wywierając w ten sposób pozytywny wpływ na całą ludzkość. Podchodząc z otwartym sercem do lektury Biblii, można być pewnym sukcesu. Słowo Boże posiada w sobie olbrzymi dynamizm. Bóg poprzez nie: stworzył świat, Jego
Syn stał się Człowiekiem, rozrasta się Królestwo Boże na ziemi, a ludzie prości odkrywają prawdy niedostępne dla wykształconych ignorantów wiary (zob. Mt 11,25; Łk 10,21). Czytający je z biegiem czasu
wchodzi w żywą relację z Bogiem, a sama Księga staje się najlepszym
przewodnikiem życia z którym trudno się rozstać. W wymiarze wiary
wywiera wpływ skutkujący głębszym poznaniem Boga, pogłębieniem
wiary w Chrystusa, odczytaniem woli Bożej, zdobyciem prawdziwej
mądrości, otwarciem na drugiego człowieka. W sensie ogólnym prowadzi do humanizacji życia, a co za tym idzie prymatu ducha nad materią
i dobra nad złem.
Czytanie Pisma Świętego związane jest z trudami: przemiany
leniwej do czytania i grzesznej mentalności, wchodzenia w niezgłębione tajemnice wiary, ale również z wysiłkiem przekraczania literackiej
warstwy Biblii. Historia objawiania się Boga człowiekowi trwała setki
lat, dokonywała się na terenach Bliskiego Wschodu, gdzie panuje różna
od Zachodniej kultura. Stąd nierzadko treść Pisma Świętego wydaje
się być skomplikowana. W Dziejach Apostolskich opisana jest sytuacja
gdzie urzędnik królowej egipskiej Kandaki wracający z Jerozolimy
czytał fragment Księgi Izajasza. Na pytanie Filipa „czy rozumiesz co
czytasz?” odpowiedział „Jakżeż mogę rozumieć, jeśli mi nikt nie wyjaśni?” (Dz 8,31).
Współczesny „Etiop” ma więcej szczęścia. Oprócz licznych książek, komentarzy, czasopism interpretujących i popularyzujących Pismo Święte, istnieje strona internetowa biblista.pl (Dzieło Biblijne)
12
prowadzona przez „Dzieło Biblijne im. bł. Jana Pawła II”, gdzie regularnie zamieszczane są lectio divina do niedzielnych czytań mszalnych.
Dzieło Biblijne wydaje w formie kwartalnika „Krąg Biblijny”, zawierający artykuły i komentarze do niedzielnych czytań mszalnych. Raz
w tygodniu w telewizji „Trwam” w sobotę o godz. 10.00 prowadzone są wykłady przez profesorów, członków Stowarzyszenia Biblistów
Polskich w ramach Telewizyjnego Uniwersytetu Biblijnego. Wykłady
te są również dostępne na wspomnianej stronie biblista.pl. W naszej
Diecezji jest prowadzone dwuletnie Studium Biblijne dla osób, które
pragną pogłębić swoją znajomość Biblii. W wielu parafiach są prowadzone spotkania biblijne. Chrystus zaprasza nas dzisiaj jak niegdyś
św. Augustyna: „bierz i czytaj (Biblię)”.
Ks. Marek Dzik
13
• III •
GŁOSZENIE KERYGMATU
I NOWA EWANGELIZACJA
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
W
nowym roku duszpasterskim jesteśmy wezwani do odkrycia
orędzia zbawienia objawionego i dokonanego przez Boga w Jezusie
Chrystusie.
1. Wiara a religijność
Dlaczego przeżywaliśmy Rok Wiary, ogłoszony przez Benedykta
XVI? Odpowiadając na to pytanie zacytujmy samego papieża, według
którego był on niezbędny, ze względu na głęboki kryzys wiary, który
dotknął wielu ludzi (PF2). Rodzi się więc pytanie czym jest wiara?
Aby na nie odpowiedzieć trzeba dokonać prostego i ważnego rozróżnienia pomiędzy WIARĄ a RELIGIJNOŚCIĄ. Czym innym jest wiara
a czymś innym religijność. Wiara to RELACJA między żywą Osobą
Boga a człowiekiem. Wiara to spotkanie z OSOBĄ Boga. Religijność
natomiast jest wyrazem wiary. Do niej można zaliczyć tzw.: chodzenie
do kościoła, przestrzeganie przykazań, zachowywanie tradycji, bycie
moralnie dobrym. Problemem Kościoła w Polsce jest fakt, że jest wielu
ludzi religijnych a niekoniecznie wierzących. Całe więc działanie Kościoła ma zmierzać ku temu, aby człowiek na nowo dał się zewangeli14
zować, czyli aby odnowił więź, relację z żywą OSOBĄ Jezusa Chrystusa, aby na nowo spotkał GO w swoim życiu.
2. Źródła wiary
Papież Benedykt przypomina, że istnieją dwa zasadnicze źródła
wiary. Pierwsze to: słuchanie Słowa Bożego, drugie źródło to sakramenty święte. Musimy na nowo z chęcią karmić się Słowem Bożym,
wiernie przekazywanym przez Kościół, i Chlebem życia, danymi jako
wsparcie tym, którzy są uczniami Jezusa(PF3).
3. Potrzeba nowej ewangelizacji
Warto przypomnieć, że pierwszy raz o nowej ewangelizacji wspomniał papież Jan Paweł II w Polsce w Nowej Hucie 1979 roku. Natomiast w przemówieniu na Haiti w 1983 roku stwierdził, że nowa ewangalizacja powinna być „nowa w zapale, metodzie i środkach wyrazu”.
Istotą nowej ewangelizacji ma być nawiązanie na nowo relacji z żywą
Osobą Jezusa Chrystusa, który obdarza jako jedyny człowieka nową jakością życia, nowym zapałem i nową energią. Źródłem tej nowości jest
Duch Święty. Papież Benedykt przypomina, że Kościół musi bardziej
zaangażować się na rzecz nowej ewangelizacji, aby na nowo odkryć
w wierzeniu radość i odnaleźć zapał do przekazywania wiary(PF7).
4. Nawrócenie a kerygmat
Spotkanie przez człowieka na nowo w swoim życiu Jezusa Chrystusa musi być połączone z nawróceniem, które zawsze jest darem. Rok
Wiary jest zachętą do autentycznego nawrócenia się do Pana, jedynego
Zbawiciela świata(PF 6). To nawrócenie jest łaską, darem. Dzieje Apo15
stolskie pokazują konkretną dynamikę procesu nawrócenia. Na początku człowiek, który ma doświadczenie Boga świadczy słowem, w mocy
Ducha Świętego, że spotkał w swoim życiu Jezusa Zmartwychwstałego. Pod wpływem tego głoszenia, które nazywa się KERYGMĄ słuchający przeżywa proces nawrócenia. Treścią kerygmy jest kerygmat,
jest nim Jezus Chrystus.
5. Kerygmat
W ramach Szkoły Nowej Ewangelizacji wypracowano sześć punktów kerygmatycznych:
a. Miłość Boża
Pismo św. mówi, że Bóg kocha człowieka, jak gdyby człowiek był
jedyny na świecie. Każdy z nas jest dla Niego wyjątkowym i dlatego
Bóg, choć jest wszechmogący, nie może jednej rzeczy: nie może przestać
nas kochać: „Bo góry mogą ustąpić i pagórki się zachwiać, ale miłość
moja nie odstąpi od ciebie” (Iz 54,10)! Bóg kocha nas bezwarunkowo
tzn. za darmo, bo jesteśmy Jego dziećmi. Bóg kocha nas jak Ojciec. Nikt
nie potrzebuje udawać, ze jest kimś innym, aby On go kochał. Nie trzeba
być lepszym, bo On nie kocha za coś, ale pomimo. Kocha każdego takim,
jakim jest. Miłość Boża jest za darmowa, nie trzeba jej kupować.
b. Grzech
Dlaczego jednak nie zawsze ta miłość jest odczuwalna? Skąd wątpliwości, że Bóg nas kocha? To grzech przeszkadza nam w doświadczaniu miłości Bożej: „Wszyscy bowiem zgrzeszyli i pozbawieni są chwały
Bożej” (Rz 3, 23). Nawet jeśli ktoś sądzi, że nie jest taki zły, on też jest
grzesznikiem, bo grzech to nie tylko zabijanie, kradzież i kłamstwa,
16
ale każdy czyn przeciwny woli Bożej. Wtedy w centrum wszystkiego,
stawia się własne „ja”. Skłonność do grzechu niczym siła grawitacji nie
pozwala nam oderwać się od zła. Ani dobre intencje, ani przyzwoite
czyny, ani nasza sprawiedliwość nie są w stanie sprawić, ze osiągniemy
zbawienie. Potrzebny jest Ktoś wolny od grzechów. Tylko ten człowiek,
który uzna się grzesznikiem, ten otrzyma skuteczną pomoc, podobnie
jak chory zostanie wyleczony wtedy, gdy przyzna się do choroby.
c. Jezus Chrystus jedyny Zbawiciel człowieka
Jakie jest wiec rozwiązanie ludzkiego grzechu. Jedynym rozwiązaniem jest Jezus Chrystus. Bóg zszedł do bezradnego człowieka. Kiedy
wydawało się, że nie ma już żadnej możliwości rozwiązania najważniejszego dla człowieka problemu, wtedy Bóg zrealizował swoją obietnicę
zbawienia. „Tak bowiem Bóg umiłował świat, ze Syna swego Jednorodzonego dal, aby każdy kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie
wieczne. Albowiem Bóg nie posłał swego Syna na świat po to, aby świat
potępił, ale po to, by świat został przez Niego zbawiony” (J 3,16-17).
W ten sposób grzech został przebaczony dzięki krwi Chrystusa, który
wisząc na krzyżu błagał Ojca mówiąc: „Ojcze przebacz im, bo nie wiedza, co czynią”. Jezus Chrystus umarł zamiast mnie, biorąc na siebie
karę śmierci, na jaką zasłużyłem swoimi grzechami. Łotr (Łk 23,39-43),
który był skazany na śmierć przez ukrzyżowanie, uznając swoja winę,
zwrócił się do Jezusa o ratunek. Jezus nie odrzucił go, lecz umierającemu dał nowe życie: „Dziś ze mną będziesz w raju”. Jezus przywraca
sens życia. Przez swoją śmierć i zmartwychwstanie do nowego życia,
daje w konsekwencji życie wieczne!
d. Uznać w sercu że Jezus jest moim Panem i Zbawicielem
Co należy zrobić, aby żyć życiem Jezusa? - spytał tłum św. Piotra
w poranek zesłania Ducha Świętego. Pytasz i Ty: Co zrobić, abym w moim
17
życiu był szczęśliwy? Nawróćcie się - powiedział wtedy Piotr - a weźmiecie w darze Ducha Świętego” (Dz 2,38). Są chrześcijanie, którzy sądzą,
że są blisko Boga, a jednak trwają w grzechach. Dlaczego? Ponieważ
nie wystarczy kręcić się blisko Boga. Trzeba zwrócić się ku Bogu twarzą
czyli być z Nim szczerym. Wtedy doświadcza się całkowitej przemiany. Nawrócenie - to przyjęcie życia, jakie proponuje Jezus. Nawrócenie
możliwe jest dzięki słuchaniu Słowa i przystępowaniu do sakramentów.
Jaki jest warunek osiągnięcia zbawienia? Zaprosić Jezusa do swojego
życia ogłaszając, go osobistym Panem i Zbawicielem. Chodzi o to, aby
w pełni zdecydować, że od tej pory słowa Jezusa liczą się w moich
decyzjach. Panowanie Jezusa jest albo całkowite, albo nie jest panowaniem. Albo Jezus jest stuprocentowym Panem, albo nim nie jest. Jezus
nie prosi o wiele: On prosi o wszystko. Chce abyśmy go naśladowali
w swoim życiu.
e. Otworzyć się na działanie Ducha Świętego
Jak wytrwać w radykalnym naśladowaniu Chrystusa? Trzeba poprosić o pomoc Ducha św. On nigdy nie odmawia człowiekowi proszącemu: „Ja wam powiadam: Proście, a będzie wam dane; szukajcie, a znajdziecie; kołaczcie, a otworzą wam. Każdy bowiem, kto prosi,
otrzymuje; kto szuka, znajduje; a kołaczącemu otworzą. Jeżeli którego
z was, ojców, syn poprosi o chleb, czy poda mu kamień? Albo o rybę,
czy zamiast ryby poda mu węża? Lub też gdy prosi o jajko, czy poda
mu skorpiona? Jeśli wiec wy, choć źli jesteście, umiecie dawać dobre
dary swoim dzieciom, o ileż bardziej Ojciec z nieba da Ducha Świętego
tym, którzy Go proszą” (Łk 11, 9 - 13). Duch Święty czyni z nas radosnych i odważnych świadków żywego Jezusa Chrystusa. On był siła
napędową dla apostołów zamkniętych w Wieczerniku pełnych lęku. Po
zesłaniu Ducha Świętego apostołowie wyszli z odwagą, radością na
ulice Jerozolimy i stali się świadkami. Zaczęli przepowiadać kerygmat
z nowym zapałem, radością i mocą.
18
f. Odkryć na nowo, że potrzebuję Kościoła jako wspólnoty
Apostołowie przepowiadając Jezusa gromadzili wokół siebie
uczniów. Tworzyli pierwsze wspólnoty chrześcijan czyli Kościół. Jezus
zmartwychwstały przychodzi do człowieka przez tajemnicę Kościoła
w swoim Słowie i sakramentach świętych. Jest to droga rodzenia wiary.
Dzisiaj na nowo należy odkryć wartość Kościoła jako wspólnoty. Bo
razem jest łatwiej i prościej iść przez życie. Kościół jest naszym domem, jest źródłem pokoju, radości. Jest przestrzenią jednoczenia ludzi
z sobą i Bogiem. Kościół pomimo tego że gromadzi nas ludzi słabych
grzeszników, jest święty świętością Boga. Warto poszukać w swojej parafii konkretnej grupy formacyjnej, w której dokonuje się pogłębienie
wiary, czyli relacji z Jezusem.
6. Klucz ewangelizacji
Kluczem skutecznej ewangelizacji jest ŚWIADECTWO dlatego że:
a. Zostaliśmy do świadectwa wezwani. Jezus nakazał: „Idźcie na cały
świat i głoście Ewangelię wszelkiemu stworzeniu” (Mk 16,15).
Przed Wniebowstąpieniem powiedział: „Tak jest napisane: Mesjasz
będzie cierpiał i trzeciego dnia zmartwychwstanie, w imię Jego
głoszone będzie nawrócenie i odpuszczenie grzechów wszystkim
narodom, począwszy od Jerozolimy. Wy jesteście świadkami tego”
(Łk 24,46-48).
b. Świadectwo słowa rodzi wiarę. „Przeto wiara rodzi się z tego co się
słyszy, tym zaś, co się słyszy jest słowo Chrystusa” (Rz 10,17).
c. Głoszenie słowa posiada moc zbawczą. „Skoro bowiem świat przez
mądrość nie poznał Boga w mądrością Bożej, spodobało się Bogu
przez głupstwo głoszenia słowa zbawić wierzących” (1Kor 1,21).
d. Świadectwo jest doświadczeniem osobistym konkretnego człowieka. Temu doświadczeniu nikt, nie jest w wstanie zaprzeczyć.
W dziejach apostolskich Piotr i Jan mówią: „Bo my nie możemy nie
19
mówić tego, cośmy widzieli i słyszeli”. Przed dzisiejszym człowiekiem musi stanąć ktoś, kto powie, że Jezus żyje i wchodzi w życie
człowieka.
7. Świadectwo – cechy i etapy
Chrześcijanin swoim słowem i czynami powinien dawać dobre
świadectwo o Chrystusie. Na spotkaniach modlitewnych, czuwaniach
czy Dniach Wspólnoty zrodziła się praktyka „dawania świadectwa”.
Warto przypomnieć, że takie świadectwo ma swoje trzy cechy i powinno zawierać cztery etapy.
CECHY: R, K, CH
R – radosne
K – krótkie
CH – Chrystocentryczne
a)
b)
c)
d)
ETAPY:
Jak wyglądało:
Moje życie przed spotkaniem Jezusa
Samo spotkanie Jezusa
Moje życie po spotkaniu Jezusa
Zachęta do oddania życia Jezusowi
8. Źródła ewangelizacji
Cała ewangelizacja będzie miała sens jeżeli będzie ona czerpała
moc z sakramentów i modlitwy. Mówił o tym Jan Paweł II w Gorzowie
Wielkopolskim w 1997 roku. „Eucharystia jest pokarmem duchowym,
z którego w szczególny sposób czerpiemy wewnętrzną siłę do dawania
świadectwa, i dzięki któremu możemy przynosić obfity owoc. Dlatego
tak ważne jest uczestnictwo w niedzielnej Mszy Świętej.(…) Aby da20
wać świadectwo o Chrystusie, trzeba się do tego przygotować. Rodzi
się ono bowiem, dojrzewa i uszlachetnia w atmosferze modlitwy, owej
głębokiej i tajemniczej rozmowy z Bogiem. Na klęczkach! Nie można ukazywać Chrystusa innym, jeżeli wcześniej się Go nie spotka we
własnym życiu. Tylko wówczas świadectwo to będzie miało prawdziwą wartość. Stanie się zaczynem dla ludzkości, solą ziemi i światłem
rozjaśniającym mroki naszym braciom kroczącym po ścieżkach tego
świata.”
Ks. Piotr Gnat
21
• IV •
PRZYGOTOWANIE DO SAKRAMENTÓW
INICJACJI CHRZEŚCIJAŃSKIEJ
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Sakramentami
inicjacji chrześcijańskiej cała tradycja nazywa
chrzest, bierzmowanie i Eucharystię, czy trzy pierwsze sakramenty, które otwierają przed chrześcijaninem drogę do Kościoła. Świadome przeżywanie mocy i łaski, jaka płynie z sakramentów inicjacji
chrześcijańskiej jest niesłychanie ważne dla naszej drogi wiary, gdyż
wszystkie one dają nam potrzebne łaski do odważnego stawiania czoła trudnościom, jakie niesie nasze codzienność. Można powiedzieć, że
świadomie i dobrze przyjęte sakramenty są dla człowieka fundamentem wiary i życia w Kościele. Aby je jednak dobrze przeżywać, trzeba
się do nich odpowiednio przygotować.
Chrzest
Ogromna większość katolików w Polsce
przyjęła sakrament chrztu świętego w dzieciństwie. Taka jest tradycja Kościoła, który
podkreśla, że wiara rodziców i chrzestnych
gwarantuje wychowanie w wierze i stopniowe wprowadzanie dziecka w życie Kościoła
oraz obowiązki chrześcijańskie.
22
Każdy jednak, kto dojrzale przeżywa swoją wiarę i dla kogo relacja
z Chrystusem jest jedną z podstawowych wartości w życiu musi mieć
świadomość, że łaskę sakramentu chrztu świętego trzeba nieustannie
odnawiać. Teologia wylicza kilka skutków chrztu świętego. Przede
wszystkim jest on sakramentem wiary, dzięki któremu każdy ochrzczony może dać swoją własną odpowiedź na Ewangelię Jezusa Chrystusa.
Chrzest jest także bramą, przez którą człowiek wchodzi do wspólnoty
Kościoła. Następnie chrzest uwalnia od grzechu pierworodnego i osobistego. Wreszcie każdy przyjmujący sakrament chrztu świętego wchodzi w najgłębszą relację z Jezusem Chrystusem, który za nas umarł
i zmartwychwstał. Dzięki temu otrzymuje moc do umierania dla grzechu i do zmartwychwstania do prawdziwego życia.
Kościół w ciągu roku daje nam wiele okazji do tego , aby świadomie odnawiać w sobie moc sakramentu chrztu świętego. Dzięki temu
każdy ochrzczony może odkryć jak wielki dar otrzymał i co z tym darem może i powinien zrobić.
 Pierwszą i najważniejszą okazją jest noc Zmartwychwstania, czyli
obrzędy Wigilii Paschalnej. Wtedy każdy z nas jest zaproszony, aby
uroczyście odnowić przyrzeczenia sakramentu chrztu świętego (trzymając w rękach zapalone świece). Aby móc przeżyć święta wielkanocne w całej ich pełni i głębi, trzeba wyznać, że rzeczywiście moc
śmierci i zmartwychwstania Chrystusa, która objawiła się w każdym
z nas w chwili chrztu świętego, jest ciągle obecna w naszym życiu.
 Dla rodziców i chrzestnych taką samą okazją do zadania sobie pytania: „co się stało z moim chrztem?” jest przygotowanie do sakramentu ich własnych dzieci. Chrzest dziecka nie może być tylko
obrzędem, który trzeba wykonać, bo tak mówi tradycja. W czasie
chrztu dziecka rodzice i chrzestni sami wobec całej parafii wypowiadają, że wiara ma dla nich znaczenie i że znak krzyża, jest
ważnym elementem ich życia. Bez refleksji nad tym tematem i bez
świadomej decyzji wychowania dziecka w wierze – chrzest stanie
się jakimś pustym obrzędem, który nic nie daje.
 I wreszcie, ilekroć w naszych parafiach uczestniczymy w udzielaniu
sakramentu chrztu świętego, jesteśmy zaproszeni do tego, aby wspól23
nie z rodzicami i chrzestnymi wyrzekać się grzechu i szatana oraz
wyznać wiarę w Boga i w Kościół. Wyznanie wiary całej wspólnoty
jest tutaj fundamentalne, bo jest to ta sama wiara, którą kiedyś wyznawano w czasie naszego chrztu i którą mamy żyć na co dzień.
Bierzmowanie
Sakrament bierzmowania przyjmujemy już
świadomie. Każdy raczej pamięta dzień, w którym przez posługę Księdza Biskupa otrzymał
pełnię daru Ducha Świętego. Co więcej, do
bierzmowania przystępujemy po dłuższym
czasie przygotowania w parafii. Duch Święty, który napełnia nas w bierzmowaniu przede wszystkim daje moc do
świadectwa o Chrystusie. Bierzmowany wie czym jest wiara, jak ją wyznawać i jak o niej świadczyć w codzienności. Wie także jakie jest jego
miejsce w Kościele i że bez Kościoła nie jest możliwa prawdziwa relacja
z Bogiem. Owocem bierzmowania, które napełnia wierzącego Duchem
Świętym jest więc dojrzała domagająca się świadectwa oraz świadome
i odpowiedzialne uczestnictwo w życiu Kościoła.
Podobnie jak chrzest, także bierzmowanie wymaga odpowiedniego
odnowienia łaski, jaką Duch Święty udziela w tym sakramencie. Dojrzały chrześcijanin to ten, kto pyta o własną wiarę i relację do Chrystusa, o odwagę w wyznawaniu tej wiary, o znajomość Pisma św. i życie
Ewangelią w codzienności, o systematyczne przystępowanie do sakramentów świętych oraz o zaangażowanie w życie własnej parafii i całego Kościoła. To są pytania, które koniecznie muszą sobie zadać rodzice
młodzieży przystępującej do bierzmowania, ale od podobnych pytań
nie może uciec nikt, kto już przyjął bierzmowanie.
Działanie Ducha Świętego jest bardzo konkretne: On jest dawcą jedności i miłości. Gdy się na Niego zamykamy, czekają nas tylko podziały i lęk. Właśnie dlatego każdy z nas potrzebuje świadomego odkrycia
w sobie mocy sakramentu bierzmowania, który kiedyś przyjęliśmy.
24
Eucharystia
Chrystus obecny w Eucharystii towarzyszy nam nieustannie na naszej drodze wiary.
Właściwie podczas każdej Mszy św. jesteśmy
zaproszeni do tego, aby przystąpić do Komunii
św., bo tak naprawdę uczestnictwo w Eucharystii będzie pełne i świadome. Przyjęcie Bardzo
często przychodzimy do Kościoła, aby spotkać
się z Chrystusem, słuchamy Jego Słowa, ale
powstrzymujemy się od przyjęcia Jego Ciała, które jest prawdziwym
pokarmem i umocnieniem na drodze naszego codziennego zmagania
się z wyzwaniami, jakie niesie życie. Dlatego warto zapytać się w jaki
sposób odpowiadamy na zaproszenie, które kieruje do nas sam Chrystus. Pełne uczestnictwo w Eucharystii i owocne przyjęcie Komunii św.
jest możliwe po spełnieniu kilku warunków.
 Pierwszym i najważniejszym z nich jest stan łaski uświęcającej.
Prawdą jest, że grzech ciężki zamyka nam drogę do Komunii św.,
gdyż niszczy on naszą łączność z Bogiem i z innymi ludźmi. Jednak
musimy pamiętać, że zawsze w sytuacji grzechu na drodze do ołtarza stoi konfesjonał i miłosierne oblicze przebaczającego Ojca. Sakrament pokuty porządkuje nasze życie, leczy z choroby, jaką jest
grzech i pokazuje drogę prawdziwego uzdrowienia. Tą drogą jest
zawsze Chrystus nieustannie obecny w sakramencie Eucharystii.
 Drugim warunkiem dobrego przygotowania się do przyjęcia Komunii św. jest uczestnictwo w całej Mszy św. Słuchanie Bożego Słowa
i wspólna modlitwa w najprostszy i najbardziej naturalny sposób
prowadzą do spotkania z Chrystusem Eucharystycznym.
 Wreszcie bardzo ważnym warunkiem, który stawia przed nami
prawo kanoniczne jest post eucharystyczny, czyli powstrzymanie
się od spożywania jakichkolwiek posiłków w ciągu godziny przed
przyjęciem Komunii św. Post eucharystyczny jest starożytną praktyką w Kościele i nieustannie wskazuje na nieskończoną wartość
Komunii św., a jako że nie można jej stawiać na równi z niczym in25
nym na świecie, należy świadomie przeżyć przynajmniej ten krótki
– godzinny – czas przygotowania się do niej.
Chrzest, bierzmowanie i Eucharystia to sakramenty, które czynią
z nas chrześcijan. Życie łaską, jakiej Bóg nam w nich udziela jest konieczne dla świadomego przeżywania naszej wiary. Musimy wrócić do
łaski naszego chrztu, do mocy jaką Duch Święty udzielił nam w bierzmowaniu i do piękna częstego przystępowania do Eucharystii.
Ks. Tomasz Bać
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
BŁ. KAROLINA KÓZKA
– ŚWIĘTA NA NASZE CZASY
18 XI 2014 roku będziemy obchodzić 100-lecie męczeńskiej
śmierci prostej dziewczyny z podtarnowskiej wsi Wał-Ruda, zamordowanej w wieku zaledwie 17 lat przez carskiego żołnierza.
Karolina broniła się pragnąć zachować dziewictwo. Jej sponiewierane ciało znaleziono w lesie po kilku dniach od zdarzenia. Pogrzeb Karoliny był wielką manifestacją miejscowej ludności, która
z przekonaniem mówiła, że uczestniczy w pogrzebie męczennicy.
SIŁA „ZDROWEJ RODZINY”
Karolina wzrastała w atmosferze żywej i autentycznej wiary, która
wyrażała się we wspólnej rodzinnej modlitwie wieczorem i przy posiłkach, w śpiewaniu Godzinek, częstym przystępowaniu do sakramentów i regularnym uczestniczeniu we Mszy, także w dzień powszedni.
Ich uboga chata była nazywana „kościółkiem”. Krewni i sąsiedzi gro26
madzili się tam często na czytanie Pisma świętego, żywotów świętych
i religijnych czasopism. JAK MOJA RODZINA TROSZCZY SIĘ
O DUCHOWY WZROST?
OSOBISTA FORMACJA
Karolina od najmłodszych lat ukochała modlitwę. Nie rozstawała
się z otrzymanym od matki różańcem - modliła się nie tylko w ciągu
dnia, ale i w nocy. Nie poprzestawała na tym, że poznała jakąś prawdę
wiary lub usłyszała ważne słowo; zawsze spieszyła, by przekazać je
innym. Katechizowała swoje rodzeństwo i inne dzieci, śpiewała z nimi
pieśni religijne, modliła się i zachęcała do życia wg Bożych przykazań.
Wrażliwa na potrzeby bliźnich, chętnie zajmowała się chorymi i starszymi. Odwiedzała ich, oddając im różne posługi i czytając pisma religijne. JAK TROSZCZĘ SIĘ O SWOJE ŻYCIE WEWNĘTRZNE?
ŚWIADECTWO ŻYCIA
Bł. Karolina żyła świadomością, że trzeba całym życiem świadczyć
o Chrystusie. Nie ocaliła życia doczesnego. Znalazła śmierć. Oddała to życie, aby zyskać życie z Chrystusem w Bogu. Dobrze przeszłą
próbę wiary, czystości i męstwa... Jest patronką Ruchu Czystych Serc,
KSM-u, a także Diecezji Rzeszowskiej. JAK BĘDĘ NAŚLADOWAĆ
BŁ. KAROLINĘ BY MĄDRZE PRZEŻYĆ SWOJE ŻYCIE?
Ks. Paweł Samborski
Przygotowanie do druku: ks. dr Jerzy Buczek, ks. dr Marek Dzik,
ks. dr Tomasz Bać, ks. mgr Piotr Gnat, ks. mgr Paweł Samborski
ISBN
Druk: Bonus Liber Sp. z o.o., Wydawnictwo i Drukarnia Diecezji Rzeszowskiej
35-020 Rzeszów, ul. 17 Pułku Piechoty 7, tel. 17 852 59 38, www.bonusliber.pl
27
BŁOGOSŁAWIEŃSTWO KOLĘDOWE
Dobry i miłosierny Boże, polecamy Twojej opiece nasz dom, rodzinę i wszystko, co posiadamy. Błogosław nam, strzeż od złego, chroń
w niebezpieczeństwie, zachowaj od nieszczęścia, umacniaj naszą wiarę, a w smutku i cierpieniu daj ufną nadzieję. Spraw, abyśmy zawsze
byli z Tobą złączeni. Przez Chrystusa Pana Naszego. Amen.
Ojcze niebieski, wysłuchaj nasze prośby:
– Pozostań w tej rodzinie i mieszkaj z nią przez wszystkie dni nowego
roku,
W.: Wysłuchaj nas, Panie.
– Niech wszyscy domownicy codziennie doświadczają Twojej obecności i pomocy,
– Pomóż nam wszystkim zwyciężać zło dobrem,
– Pomóż nam być otwartymi na potrzeby bliźnich,
– Chorym członkom naszych rodzin przywróć zdrowie, a zmarłych
naszych przyjm do chwały nieba.
Wiekuisty Boże, Ty z Ojcowską dobrocią zaradzasz ludzkim potrzebom. Ześlij hojne błogosławieństwo + na ten dom i tę rodzinę
i darem swojej łaski uświęć jego mieszkańców. Niech wiernie zachowują Twoje przykazania i tak korzystają z obecnego czasu, aby
kiedyś doszli do przygotowanego im mieszkania w niebie. Przez
Chrystusa Pana naszego. Amen.
MODLITWA DO DZIECIĄTKA JEZUS W ŻŁÓBKU
JEZU DZIECIĘ złożone w żłóbku. Synu Boga żywego, Synu Dziewicy Maryi, pobłogosław mnie i pomóż mi być małym we własnym
mniemaniu, abym mógł podobać się Tobie. Uczyń mnie małym jak
kropla wody, abym się zagubił w oceanie Twojej miłości. Pobłogosław
moje serce, aby się stało czyste i kochało tylko Ciebie, a wszystko inne
w Tobie i dla Ciebie. Pobłogosław mój umysł, aby z łatwością przyjmował prawdy świętej wiary. Pobłogosław moją wolę, aby pragnęła i szukała tylko Ciebie. Oddaję Ci moje serce na Twoje mieszkanie. Weź je na
własność – niech zawsze należy do Ciebie, w życiu i po śmierci. Amen.