Najczęstsze zaburzenia mowy u dzieci (…dlaczego nie można

Najczęstsze zaburzenia mowy u dzieci (…dlaczego nie
można bezwględnie ich lekceważyć….)
Opanowanie techniki mówienia, sprawność posługiwania się słowem, umożliwia dziecku
coraz lepsze i pełniejsze wchodzenie w interakcje z otaczającym środowiskiem.
Jeżeli dziecko z jakiś powodów nie opanuje prawideł w zakresie komunikacji dochodzi do
licznych nawarstwiających się zaburzeń/nieprawidłowości i to nie tylko w sferze mówienia ale
w znacznie szerszym spektrum. Wady wymowy bardzo często są podstawą zaburzeń
osobowości. Pojawia się logofobia (lęk przed mówieniem), wycofanie i osamotnienie.
Wadliwa mowa utrudnia, a czasami wręcz nie pozwala na pełny kontakt słowny z bliskimi. Co
gorsza dziecko z nienormatywną artykulacją zostaje często odrzucane przez grupę rówieśniczą,
która nie potrafi zaakceptować jego „inności”.
Sytuacja ulega dalszemu pogorszeniu w chwili pójścia dziecka do szkoły. Bardzo często
początkom edukacji towarzyszą błędy w czytaniu i pisaniu; jako następstwo złej wymowy.
Dziecko osiąga tym samym coraz gorsze wyniki w nauce. Staje się obiektem drwin
i wykluczenia. Przedłużająca się sytuacja może doprowadzić je do frustracji i całkowitej
izolacji. Stąd już blisko do depresji, a w skrajnych przypadkach prób samobójczych młodego
wrażliwego człowieka ,który nie potrafi odnaleźć się w okolicznościach ciągłej negatywnej
oceny.
Aby temu zaradzić niezbędna jest pomoc logopedy, przy czynnym udziale
rodziców/opiekunów oraz zachęta samego dziecka do pracy nad wyeliminowaniem
zaburzenia mowy.
Zaburzenie mowy to inaczej dyslalia(grec. dys-zaburzenie; lalia-mowa). Można również
spotkać się z innymi określeniami np. wada artykulacyjna, zaburzenie wymowy, zaburzenie
artykulacyjne.
Bez względu jakiego użyje się określenia problemem jest nieprawidłowa realizacja dźwięków
mowy.
Na skutek złego wymawiania głosek do dyslalii zalicza się następujące wady wymowy:








sygmatyzm(łac. sigmatismus)-seplenienie-nieprawidłowa realizacja głosek s, z ,c, dz, sz,
ż, cz, dż, ś ź ć dź,
rotacyzm(łac. rhotacismus)-reranie- nieprawidłowa realizacja głoski r
kappacyzm(łac.kappacismus)-kekanie- nieprawidłowa realizacja głoski k
gammacyzm(łac. gammacismus)-geganie- nieprawidłowa realizacja głoski g
lambdacyzm(łac. lambdacizsmus)-lelanie- nieprawidłowa realizacja głoski l
betacyzm(łac. betacismus)-nieprawidłowa realizacja głoski b i/lub p
mowa bezdźwięczna
inne odchylenia od normalnej artykulacji.
Dyslalia to oczywiście nie tylko jednostki wyżej wymienione, ale szereg innych zaburzeń mowy,
których podział uzależniony jest od miejsca, rodzaju, objawów i przyczyn je wywołujących.
Zatem jeżeli rodzic /opiekun zauważy w mowie dziecka inny niż normatywny sposób
wymowy powinien jak najszybciej udać się do logopedy. Oczekiwanie, że zaburzenie
„samo przejdzie” jest błędem! Nie dość, że nie przejdzie to dojdzie do utrwalenia
błędnych nawyków, które staną się znacznie trudniejsze do wyeliminowania.
Autor: mgr Celina Ibrom