115 Marchewka.qxp - Medycyna Sportowa

Transkrypt

115 Marchewka.qxp
2008-12-19
18:31
Page 1
Medycyna Sportowa
© MEDSPORTPRESS, 2008; 5(6); Vol. 24, 330-336
ed
.
Katedra Rehabilitacji Klinicznej, Wydzia³ Rehabilitacji Ruchowej, Akademia Wychowania Fizycznego,
Kraków
Department of Clinical Rehabilitation, Faculty of Motor Rehabilitation, University School of Physical
Education, Krakow
roh
ibit
WP£YW SZKÓ£: SPECJALNEJ, INTEGRACYJNEJ
I PUBLICZNEJ NA ROZWÓJ ZAINTERESOWAÑ
I WYKORZYSTANIE CZASU WOLNEGO
UCZNIÓW
THE INFLUENCE OF SPECIAL NEEDS SCHOOL, INTEGRATED
SCHOOL AND ORDINARY SCHOOL FOR DEVELOPMENT
OF AFTER SCHOOL HOBBIES AND FOR CONSUMPTION
OF PUPILS' LEISURE TIME
tio
Author’s Contribution
A – Study Design
B – Data Collection
C – Statistical Analysis
D – Data Interpretation
E – Manuscript Preparation
F – Literature Search
G – Funds Collection
Anna Marchewka(A,C,D,E,F), Barbara Su³kowska(B,C)
np
Zaanga¿owanie Autorów
A – Przygotowanie projektu
badawczego
B – Zbieranie danych
C – Analiza statystyczna
D – Interpretacja danych
E – Przygotowanie manuskryptu
F – Opracowanie piœmiennictwa
G – Pozyskanie funduszy
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
ARTYKU£ ORYGINALNY / ORIGINAL ARTICLE
ibu
S³owa kluczowe: zajêcia pozalekcyjne, czas wolny, zainteresowania uczniów
Key words: after school hobbies, leisure, pupils' activity
Streszczenie
-
us
al
Summary
4333
2
0
10
for
pe
rs
on
Background. One of the main goals of every kind of school is to develop different skills in
pupils and to organize extracurricular activities during leisure time. The aim of this study was to
collect essential information, which would be useful to determine whether different types of
schools satisfy the needs of youth, regarding different forms of extracurricular activities, helpful
in developing various skills and hobbies.
Material and methods. Subjects from Cracow junior high classes attending special needs
school (mentally retarded pupils), integrated school (mentally retarded and normal pupils) and
public school (normal pupils) participated in the study. The type of school was the factor differentiating the three groups of subjects. The total of 75 pupils including 45 boys and 31 girls were subjected to examination (average age 15,9±0,9). The study consisted in a survey using
a questionnaire containing 30 questions.
Results. The study results indicate that in all above mentioned schools, authentic activity of
various hobby clubs, sports sections or handicraft studios can attract the youth and prompt them
to perform leisure activities that would contribute to the development of individual pupils' skills.
Conclusions. Although the majority of study subjects fully accept school, they also need
different extracurricular activities. Intensification of the already existing activities may also be required as a remedy against passive, non demanding physical or intellectual forms of leisure activity in youth.
y is
Word count:
Tables:
Figures:
References:
is c
op
Adres do korespondencji / Address for correspondence
dr hab. Anna Marchewka
Katedra Rehabilitacji Klinicznej, Wydzia³ Rehabilitacji Ruchowej, Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie
31-571 Kraków, Al. Jana Paw³a II 78, tel./fax: (0-12) 683-13-70, e-mail: [email protected]
Otrzymano / Received
Zaakceptowano / Accepted
Th
-
-
eo
nly
-d
istr
Wstêp. Wykorzystanie czasu wolnego na ró¿norodne zajêcia poœwiêcone rozwojowi zdolnoœci i zainteresowañ m³odzie¿y jest jednym z g³ównych zadañ szko³y. Celem przeprowadzonych badañ by³o zebranie informacji, czy i w jakim zakresie w ró¿nych typach szkó³ zaspokajane s¹ potrzeby m³odzie¿y odnoœnie ró¿nych form zajêæ pozalekcyjnych rozwijaj¹cych indywidualne zdolnoœci i zainteresowania.
Materia³ i metody. Badaniami objêto uczniów klas gimnazjalnych uczêszczaj¹cych w okresie badañ do Specjalnych Oœrodków Szkolno-Wychowawczych (uczniowie niepe³nosprawni
umys³owo), do Zespo³u Szkó³ Integracyjnych (uczniowie sprawni i niepe³nosprawni umys³owo)
oraz do publicznego Gimnazjum z terenu Krakowa (uczniowie sprawni umys³owo). Czynnikiem
ró¿nicuj¹cym trzy grupy badanych by³ typ placówki. Badaniami objêto ³¹cznie 75 osób, w tym 44
ch³opców i 31 dziewcz¹t, o œredniej wieku 15,9±0,9. Technikê badawcz¹ stanowi³ kwestionariusz
ankiety zawieraj¹cy 30 pytañ.
Wyniki. W œwietle uzyskanych wyników przedstawionych w pracy jednoznacznie mo¿na stwierdziæ, ¿e we wszystkich analizowanych typach szkó³ autentyczna dzia³alnoœæ ró¿nych
kó³ zainteresowañ, sekcji sportowych i pracowni tematycznych potrafi przyci¹gn¹æ m³odzie¿
i wype³niæ ich wolny czas po¿yteczn¹, rozwijaj¹c¹ umiejêtnoœci prac¹.
Wnioski. Chocia¿ wiêkszoœæ ankietowanych w pe³ni akceptuje szko³ê, to szerszy wachlarz
zajêæ pozalekcyjnych oraz intensyfikacja ju¿ istniej¹cych wydaje siê byæ jedynym lekarstwem,
mog¹cym zwalczyæ konkurencjê biernych form spêdzania czasu wolnego, które nie wymagaj¹
¿adnego wysi³ku umys³owego i fizycznego.
330
15.07.2008 r.
23.10.2008 r.
115 Marchewka.qxp
2008-12-19
18:31
Page 2
-
Background
Szko³a pe³ni wiele wa¿nych funkcji spo³ecznych.
Jednym z jej g³ównych zadañ jest rozwój zdolnoœci
i zainteresowañ m³odzie¿y. W przestrzeni szkolnej,
kszta³tuj¹cej postawy, charaktery, zainteresowania
m³odzie¿y, znajduj¹ siê uczniowie i nauczyciele, którzy wspólnie realizuj¹ oficjalny program, ale tak¿e
wchodz¹ w ró¿norakie wzajemne relacje w czasie
wolnym, pozalekcyjnym, w grupach harcerskich,
w kó³kach zainteresowañ, w klubach sportowych i innych zespo³ach nieformalnych. Wszelkiego typu
wspólne wycieczki, rajdy, biwaki ucz¹ m³odzie¿ samodzielnoœci, dyscypliny, wspó³pracy z kolegami, pozwalaj¹ poznaæ ró¿ne formy aktywnego, twórczego
spêdzania czasu wolnego.
Nie licz¹c weekendu, w skali tygodnia, uczniowie
maj¹ kilkanaœcie godzin wolnych od obowi¹zków. Jeœli m³odzie¿ nie potrafi „po¿ytecznie” wykorzystywaæ
wolnego czasu, czêsto z nudów, z ciekawoœci siêga
po papierosy, alkohol b¹dŸ narkotyki. Takie zachowania wynikaj¹ g³ównie z braku mocno zakorzenionych
nawyków zwi¹zanych z ró¿norodnymi formami spêdzania czasu wolnego. O zdrowiu cz³owieka w du¿ym stopniu decyduje styl ¿ycia i zachowania zdrowotne, które kszta³towane s¹ w dzieciñstwie i m³odoœci przez rodziców, œrodki masowego przekazu i œrodowisko szkolne. Poniewa¿ powszechnie uwa¿a siê,
¿e edukacja prozdrowotna jest najbardziej op³acaln¹
d³ugofalow¹ inwestycj¹ dla zdrowia spo³eczeñstwa
[1], rozwój zainteresowañ i efektywne wykorzystanie
czasu wolnego uczniów powinno byæ strategicznym
celem szko³y, rodziców i wszystkich zwi¹zanych
z m³odzie¿¹ instytucji.
Celem przeprowadzonych badañ by³o zebranie
informacji, czy i w jakim zakresie w ró¿nych typach
szkó³ zaspokajane s¹ potrzeby m³odzie¿y odnoœnie
ró¿nych form zajêæ pozalekcyjnych rozwijaj¹cych
zdolnoœci i zainteresowania.
School performs many different social functions.
One of its main tasks is the development of skills and
hobbies in pupils. At school, where pupils' attitudes,
character and hobbies are shaped, apart from official
educative programme implementation, mutual relations are developed between the teachers and youth
during leisure time, extracurricular activities, scouting
meetings, hobby clubs, sports clubs and other informal groups. All kinds of excursions, rides and youth
camps develop self-sufficiency, discipline, cooperation with peers and enable to learn different forms of
active and creative forms of leisure activities.
Apart from the weekends, pupils have several
leisure hours weekly to their disposal. If young people cannot spend their leisure time "productively",
they frequently try tobacco smoking, alcohol or substance, out of curiosity. Such behaviours mainly
result from the lack of habits connected with performing different forms of leisure activities. Human
health is to a large extent determined by the lifestyle
and health-related behaviours, which are formed in
our early and late childhood by parents, mass media
and school environment. As health-promoting education is generally believed to be the most beneficial
long-term "investment" affecting our wellness [1], the
strategy of school, parents and all institutions dealing
with youth education, should aim at the development
of pupils' hobbies and effective ways of leisure time
spending. The aim of the study was to collect information whether and to what extent the needs of
pupils are satisfied by different forms of extracurricular activities, developing their skills and hobbies.
eo
nly
-d
istr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
Wstêp
us
Materia³ i metody
is c
op
y is
for
pe
rs
on
al
Badaniami objêto uczniów klas gimnazjalnych uczêszczaj¹cych w okresie badañ do Specjalnych Oœrodków Szkolno-Wychowawczych, do Zespo³u Szkó³ Integracyjnych i do publicznego Gimnazjum z terenu
Krakowa. Czynnikiem ró¿nicuj¹cym trzy grupy badanych by³ typ placówki.
Badaniami objêto ³¹cznie 75 osób, w tym 44
ch³opców i 31 dziewcz¹t, o œredniej wieku 15,9±0,9.
Grupa m³odzie¿y ze Szkó³ Specjalnych (nS) liczy³a 25 osób, 10 dziewcz¹t i 15 ch³opców od 14 do 18
lat, ze œredni¹ wieku 15,9. Druga grupa to 25 uczniów
trzecich klas gimnazjalnych, 16 ch³opców i 9 dziewcz¹t z Zespo³u Szkó³ Integracyjnych (nI), od 15 do 17
lat, ze œredni¹ wieku 15,8. Trzecia grupa to uczniowie
publicznego Gimnazjum w Krakowie (nP), w liczbie 25 badanych, w tym 12 dziewcz¹t i 13 ch³opców
w wieku od 16 do 17 lat, ze œredni¹ wieku 16,1.
W badaniach zastosowano metodê sonda¿u diagnostycznego. Technikê badawcz¹ stanowi³ kwestionariusz ankiety zawieraj¹cy 30 pytañ. Wykorzystano
w nim formê pytañ zamkniêtych i otwartych.
Zosta³a przeprowadzona analiza statystyczna
podstawowych parametrów wszystkich zebranych
wyników. W przypadku danych o charakterze iloœciowym, wyniki analizy zosta³y opisane za pomoc¹ na-
Th
-
-
-
-
Marchewka A. i wsp., Wp³yw ró¿nych szkó³ na zainteresowania i wykorzystanie czasu wolnego uczniów
Material and methods
The sample comprised junior high school pupils,
attending at that time Special Education Centres,
Integrated Schools and the Public Junior High School
in Krakow. The factor differentiating the three groups
of subjects was the kind of school.
The total of 75 subjects including 44 boys and 31
girls (mean age 15.9±0.9) participated in the study.
The group from special needs schools (nS) consisted of 25 subjects including 10 girls and 15 boys (the
mean age=15.9). The second group consisted of 25
junior high school pupils including 16 boys and 9 girls
from the Integrated Schools(nI), aged 15-17 years
(the mean age=15.8. The third group (n=25) from the
Public Junior High in Krakow (nP), consisted of 12
girls and 13 boys aged 16-17 years (the mean age
=16.1). The examiners used a diagnostic survey for
the study. This was in a form of a questionnaire including 30 items. Both open and closed questions
were used.
A statistic analysis was made of basic parameters
of all the collected results: the average values and
standard deviation (SD), and the data which were not
qualitative (categorised) variables, were determined
by comparison of the total number of cases and the
percentage values for each group.
331
115 Marchewka.qxp
2008-12-19
18:31
Page 3
-
ed
.
stêpuj¹cych parametrów: wartoœæ œrednia i odchylenie standardowe, natomiast dane, które mia³y charakter zmiennych jakoœciowych (kategoryzowanych),
zosta³y opisane przez zestawienie bezwzglêdnej liczby przypadków i procentowy udzia³ w analizowanej
grupie.
Results
Niezale¿nie od typu szko³y uczniowie dobrze czuj¹ siê wœród swoich kolegów z klasy. Spoœród
wszystkich badanych tylko 5 osób ¿ywi niechêæ do
swoich rówieœników ze szko³y, w tym 3 uczniów ze
szko³y specjalnej i 2 ze szko³y integracyjnej. Prawie
wszyscy ankietowani zauwa¿aj¹ na terenie swojej
szko³y dzia³alnoœæ kó³ naukowych lub sekcji sportowych czy te¿ harcerstwa. Wiêkszoœæ ankietowanych
ze szko³y publicznej (nP=23) stwierdza, ¿e na terenie
ich placówki dzia³a Uczniowski Klub Sportowy (UKS).
Natomiast tylko kilkanaœcie osób ze szko³y integracyjnej (nI=13) potwierdza dzia³anie UKS-u w ich jednostce. W placówce specjalnej nieco wiêcej ni¿ po³owa uczniów (ns=17) wie o istnieniu Uczniowskiego
Klubu Sportowego, pozosta³a czêœæ nic o nim nie
wie, b¹dŸ uwa¿a, ¿e w ich œrodowisku nie ma takiej
organizacji.
Respondenci ze szko³y integracyjnej jednog³oœnie
stwierdzaj¹, ¿e maj¹ mo¿liwoœæ skorzystania w czasie wolnym od lekcji ze szkolnej pracowni komputerowej (nI=25). Ankietowani ze szko³y specjalnej równie¿ nie narzekaj¹ na dostêp do komputera (nS=23).
Najgorzej pod tym wzglêdem wypada szko³a publiczna (nP=15).
Najczêœciej wymieniane przez uczniów szko³y
specjalnej aktywne formy spêdzania czasu wolnego
w miesi¹cu poprzedzaj¹cym ankietowanie to: gry zespo³owe, jazda na rowerze, wycieczki i spacery oraz
si³ownia. Najmniej popularny by³ aerobic i bieganie.
W szkole integracyjnej i publicznej najczêstsz¹
form¹ spêdzania czasu pozalekcyjnego s¹ gry zespo³owe i spotkania ze znajomymi. Wychowankowie
szkó³ publicznych i integracyjnych rzadko pojawiaj¹
siê na si³owni, ma³o popularne s¹ równie¿ wycieczki
i spacery, szczególnie wœród uczniów szko³y integracyjnej w porównaniu do pozosta³ych typów szkó³
(Tab. 1).
Realizowane bierne formy spêdzania czasu wolnego w miesi¹cu poprzedzaj¹cym ankietowanie we
wszystkich szko³ach by³y bardzo podobne. M³odzie¿
wype³nia wolne chwile g³ównie ogl¹daj¹c telewizjê,
graj¹c na komputerze, s³uchaj¹c muzyki oraz „leniuchuj¹c” (Tab. 2).
Zg³oszona przez poszczególnych ankietowanych
liczba aktywnych form spêdzania czasu wolnego
w miesi¹cu poprzedzaj¹cym badanie, pozwala okreœliæ poziom ró¿norodnoœci zainteresowañ uczniów
w trzech typach szkó³. Piêæ lub wiêcej aktywnych
form spêdzania czasu wolnego zg³osi³o 36% badanej
m³odzie¿y ze szko³y publicznej, 16% uczniów ze szko³y specjalnej i 0% z placówki integracyjnej. Wœród ankietowanych ze szkó³ integracyjnej i specjalnej, po³owa uczniów nie wyodrêbnia³a ¿adnej, jedn¹, b¹dŸ
maksymalnie dwie formy spêdzania czasu wolnego,
co œwiadczy o g³êbokim niedostatku zainteresowañ.
Wiêkszoœæ ankietowanych z poszczególnych typów szkó³ posiada grupê przyjació³, z którymi spêdza
swój wolny czas (nS=20, nI=24, nP=23). Ponad po³o-
Regardless the kind of school, schoolchildren feel
well among their classmates. Among all studied subjects, only 5 (including 3 special and 2 integrated
school pupils) reported aversion to their schoolmates. Almost all respondents were aware of having
scientific clubs, sports clubs or scouting organisations at their schools. The majority of respondents
from the public school (nP=23) report Pupil's Sports
Clubs activity at their school. Only several integrated
school pupils (nI=13) know about such club at their
school. At the special needs school, slightly more
than half of the pupils (ns=17) know about such
sports club at their school, while the remaining pupils
do not know about it or think there is no such a club
at their school.
All the integrated school pupils (nI=25) report they
can use a computer room at their school during their
leisure time. The respondents from the special needs
school (nS=23) also reported the availability of computers. The worst results were in this case obtained
in the public school pupils (nP=15).
As for special needs school pupils, the most frequently reported active leisure activities during the
month preceding the survey included: team games,
cycling, hiking and fitness training. The least popular
activities included aerobic and jogging.
At the integrated school, the most popular leisure
activities reported included team games and meetings with friends. Public and integrated school pupils
rarely use fitness rooms. Neither hiking nor walking is
popular among these pupils, as compared to pupils
from other kinds of schools (Tab. 1).
The reported passive leisure activities turned out
to be similar in each school a month prior to the survey. The respondents spent their leisure time mainly
watching TV, playing computer games, llistening to
music or "lazing" (Tab. 2).
Active forms of rest reported during the month
preceding the survey allows to determine the diversity of hobbies of pupils from the three types of
schools. Five or more forms of leisure activity were
reported by 36% of the studied public school pupils,
16% of special school pupils and 0% of integrated
school pupils. Half of the respondents from the integrated school and special needs school did not report
any leisure activity or reported one, maximum two
forms of leisure activity, which is indicative of having
no hobbies.
Most of the respondents from each kind of school
have their friends with whom they spend their leisure
time (nS=20, nI=24, nP=23). Over a half of the public school pupils would like to spend their leisure time
only with their normal peers, while the rest likes
spending time both with normal and disabled peers.
Conversely, among the pupils of integrated schools,
the majority turned out to accept both normal and disabled children. There was no person who liked
spending time with his disabled schoolmates only in
is c
op
y is
for
pe
rs
on
al
us
eo
nly
-d
istr
ibu
tio
np
roh
ibit
Wyniki
Th
-
-
-
-
Marchewka A. et al., Influence of different schools on hobbies and leisure activites in pupils
332
115 Marchewka.qxp
2008-12-19
18:31
Page 4
wa uczniów ze szko³y publicznej chcia³aby spêdzaæ
swój wolny czas wy³¹cznie z osobami pe³nosprawnymi, natomiast pozostali opowiadaj¹ siê za kontaktami
pozalekcyjnymi – tak z osobami pe³nosprawnymi, jak
any of these schools. As for special school pupils,
their attitudes are totally different. More than 1/4 of
the respondents reported they preferred spending
their time with their disabled peers only, 1/3- both
roh
ibit
np
tio
eo
nly
-d
istr
ibu
us
al
on
pe
rs
for
Tab. 2. Bierne formy spêdzania czasu wolnego w ci¹gu ostatniego miesi¹ca*
Tab. 2. Passive forms of leisure activities a month prior to the investigation*
Th
is c
op
y is
-
ed
.
Tab. 1. Aktywne formy spêdzania czasu wolnego w ci¹gu ostatniego miesi¹ca*
Tab. 1. Active forms of leisure a month prior to investigation*
-
-
333
115 Marchewka.qxp
2008-12-19
18:31
Page 5
np
roh
ibit
ed
.
with normal and disabled children, and the rest – only
with normal children.
Most of special school pupils have a good friend
at school (nS=15) or in the family (nS=4). More than
a half of the respondents from the public school
found a friend in a neighbourhood (nP=12), and less
than 1 – at school (nP=6). The respondents from the
integrated school have friends mainly among their
schoolmates(nI=11) or neighbours (nI=10).
tio
i niepe³nosprawnymi. Odwrotn¹ sytuacjê mamy
w przypadku szko³y integracyjnej, gdzie wiêkszoœæ
uczniów akceptuje towarzystwo osób pe³nosprawnych i niepe³nosprawnych. W obu szko³ach ¿adna
osoba nie chce spêdzaæ czasu tylko z osobami niepe³nosprawnymi. Zupe³nie inne spojrzenie w powy¿szej kwestii prezentuj¹ uczniowie ze szko³y specjalnej. Ponad jedna czwarta ankietowanych osób woli
spêdzaæ czas wolny tylko w gronie osób niepe³nosprawnych, jedna trzecia w grupie osób pe³nosprawnych i niepe³nosprawnych, a pozostali preferuj¹ jedynie kr¹g osób pe³nosprawnych.
Wiêkszoœæ uczniów ze szko³y specjalnej ma swojego dobrego przyjaciela w szkole (nS=15) lub w rodzinie (nS=4). Ponad po³owa respondentów ze szko³y publicznej odnalaz³a przyjaciela w s¹siedztwie
(nP=12), a mniej ni¿ jedna czwarta w szkole (nP=6).
Ankietowani ze szko³y integracyjnej posiadaj¹ przyjació³ g³ównie ze œrodowiska szkolnego (nI=11) lub
z s¹siedztwa (nI=10).
-
Dyskusja
Discussion
-d
istr
ibu
Time balance worked out for schoolchildren by
pedagogues and physicians indicates that the norms
for pupils' mental load are significantly exceeded.
After summing up the time spent at school, doing
homework and watching TV, we find that these takes
about 70 passively spent hours weekly. The majority
of schoolchildren lead strikingly unhealthy lives with
sleep and movement deficiency, too long hours spent
at school and at home and wrong dietary habits [2,3].
Sports classes may have a significant influence
on encouraging pupils to participate in motor activities during their leisure time and to attend the School
Sports Club meetings, which involve typically sports
activity, provided the classes are interesting enough
to attract children. Our own study results indicate that
almost every second pupil of an integrated school
and public school is dissatisfied with his sports classes and says they are unattractive. Special needs
school pupils are more satisfied with their sports
classes, and as many as 76% reported being satisfied with them in their questionnaire. Almost all the
respondents from the public school and half of the
respondents from the special needs school knew
about School Sports Club activity at their school. At
the integrated school in turn, as few as 36% knew
there was such a club at their school. Unfortunately,
school sports clubs are not popular in every school
and their role in the development of pupils' hobbies is
not always important among children and youth.
The analysis results show that less than half of
public and integrated school pupils likes spending
time both with normal and disabled colleagues. It is
optimistic, although we should remember that the
remaining part of the respondents still does not
accept disabled pupils, and that there are cases
when disabled pupils feel they are worse and rejected by their healthy classmates.
The study analysis by Lipiñska-Lokœ [4] revealed
a negative phenomenon concerning the relations
between healthy and disabled pupils in integrated
classes. In the studied group of disabled children, the
percentage of pupils reporting a negative attitude
towards their school was high. These children disliked their school. The study by Lipiñska-Lokœ showed
is c
op
y is
for
pe
rs
on
al
us
eo
nly
Bilanse czasu dzieci uczêszczaj¹cych do szkó³,
sporz¹dzone przez pedagogów i lekarzy, wskazuj¹,
¿e normy obci¹¿eñ ucznia s¹ znacznie przekraczane. Po zsumowaniu czasu przeznaczonego na zajêcia szkolne, odrabianie lekcji w domu i ogl¹danie telewizji, otrzymujemy oko³o 70 godzin biernych zajêæ
tygodniowo. Wiêkszoœæ badanej m³odzie¿y szkolnej
prowadzi ra¿¹co nieprawid³owy, antyzdrowotny tryb
¿ycia, który przejawia siê niedoborem snu i ruchu,
zbyt d³ug¹ nauk¹ w szkole i w domu oraz niewystarczaj¹c¹ liczb¹ spo¿ywanych posi³ków [2,3].
Szkolne lekcje wychowania fizycznego maj¹ du¿y
wp³yw na zachêcanie uczniów do aktywnoœci ruchowej w czasie wolnym, do udzia³u w zajêciach Uczniowskiego Klubu Sportowego, do aktywnoœci typowo sportowej, pod warunkiem, ¿e s¹ atrakcyjnie przeprowadzane. Z badañ w³asnych wynika, ¿e prawie co
drugi uczeñ ze szko³y integracyjnej i szko³y publicznej jest niezadowolony z zajêæ wychowania fizycznego i uwa¿a je za ma³o atrakcyjne. Bardziej usatysfakcjonowani zajêciami wychowania fizycznego s¹
uczniowie szko³y specjalnej, gdzie 76% ankietowanych postrzega je jako bardzo interesuj¹ce. Prawie
wszyscy ankietowani ze szko³y publicznej i ponad
po³owa ze szko³y specjalnej zauwa¿a dzia³alnoœæ
Uczniowskiego Klubu Sportowego na terenie szko³y.
Natomiast w szkole integracyjnej zaledwie 36% wie,
¿e na terenie ich szko³y dzia³a UKS. Niestety, nie
w ka¿dej szkole Uczniowskie Kluby Sportowe ciesz¹
siê popularnoœci¹ i odgrywaj¹ znacz¹c¹ rolê w rozwoju zainteresowañ pozalekcyjnych wœród dzieci
i m³odzie¿y.
Z analizy badañ wynika, ¿e mniej wiêcej po³owa
uczniów ze szko³y publicznej i integracyjnej chêtnie
spêdza swój wolny czas z osobami zarówno pe³nosprawnymi, jak i niepe³nosprawnymi. Napawa to optymizmem, chocia¿ nie mo¿na zapominaæ, ¿e pozosta³a czêœæ ankietowanych jest niechêtna niepe³nosprawnym kolegom i ¿e nadal w szkole pojawiaj¹ siê
sytuacje, w których m³odzie¿ niepe³nosprawna czuje
siê gorsza, odrzucona przez ca³¹ spo³ecznoœæ klasow¹. Niekorzystny obraz spo³ecznego funkcjonowania
uczniów niepe³nosprawnych w klasach integracyjnych wy³oni³ siê z analizy badañ Lipiñskiej-Lokœ [4].
Th
-
-
-
-
334
115 Marchewka.qxp
2008-12-19
18:31
Page 6
eo
us
al
ed
.
roh
ibit
np
tio
ibu
-d
istr
on
pe
rs
for
Wnioski
Conclusions
1. Dostêpnoœæ poza lekcjami pracowni komputerowej, obecnoœæ w szkole innych, aktywnych i atrakcyjnych struktur (kó³ naukowych, harcerstwa
i Uczniowskiego Klubu Sportowego) ma wp³yw
na sposób spêdzania czasu wolnego przez m³odzie¿.
2. W szko³ach publicznej, integracyjnej i specjalnej
preferencje uczniów odnoœnie czynnych i biernych form spêdzania czasu wolnego s¹ podobne.
1. Availability of a computer room and different
school clubs (topical clubs, scouting and school
sports clubs) influences pupils' choice of hobbies
and leisure activities.
2. Pupils' preferences regarding active and passive
leisure activities, turned out to be similar at the
public, integrated and special needs school.
3. At the three above mentioned schools, a large part
of youth prefers passive rest with a computer or TV.
y is
op
is c
Th
-
that most of the disabled pupils had no positive experience with school. Their negative attitudes were
most often due to poor grades and poor relations with
their peers.
The age between 14 and 18 years is the period of
the most intensive physiological, mental and social
development of a child. Children at that age can easily change their hobbies and are characterised by a
relatively low consistency of choice and motivation to
achieve the desired goals. Therefore, it is difficult to
motivate children to make thoughtful decisions concerning selection of leisure time activities if they have
no previous experience with such activities – at home
or at school. Our analysis shows that in every school,
including social, integrated and public schools, they are
such organisations as scouting, sports sections, pupils'
clubs and school sports clubs, influencing to a large
extent children's hobbies; however, their influence on
pupils' extracurricular activities might be bigger.
Analysing the problem of leisure time activities,
we notice that most of children prefers passive rest
[5,6,7]. Wyrwich-Hejduk [8] posed the following question: "Does television makes family life more difficult
or maybe it facilitates looking after children?" Our
study results indicate that television is very popular
and for most of the respondents, it is a favourite passive leisure activity. Besides, computer games and
simple "lazing" are equally popular amongst children.
The above observations are not very optimistic.
Kaczmarkiewicz and Szymañski [3] in their study
show that watching TV, playing computer games and
browsing the internet are favourite leisure activities
among youth aged 14-23 years. Reading books and
papers or magazines is less popular. Among active
forms of rest, the most preferred ones are walking,
jogging and cycling. Other active forms of rest are
definitely less popular.
The opinion that leisure activities should favour
both mental and physical health becomes increasingly more popular. The most effective way of recreation, contributing to health improvement of an individual and the whole population, is motor activity [9].
Contemporary medicine, among different health-conditioning factors, emphasises active rest as a preferable for of leisure activity, with movement as a key
element [10].
nly
W badanej grupie dzieci niepe³nosprawnych, ucz¹cych siê w klasach integracyjnych, wskaŸnik procentowy osób deklaruj¹cych negatywny stosunek do
szko³y by³ znaczny. Dzieci te nie lubi³y swojej klasy.
W badaniach Lipiñskiej-Lokœ wiêkszoœæ uczniów niepe³nosprawnych nie dozna³a pozytywnych prze¿yæ
w szkole. Natomiast negatywne odczucia najczêœciej
by³y spowodowane otrzymaniem z³ego stopnia i z³ym
kontaktem z rówieœnikami.
Wiek 14-18 lat to okres najintensywniejszego dojrzewania fizjologicznego, psychicznego, a tak¿e spo³ecznego dziecka. Charakteryzuje siê on zmiennoœci¹ zainteresowañ i zbyt ma³¹ konsekwencj¹ wyborów i d¹¿eñ w osi¹ganiu zamierzonych celów i pragnieñ. Dlatego trudno jest wzbudziæ wartoœciowe,
przemyœlane decyzje w zakresie zagospodarowania
czasu wolnego, jeœli wczeœniej m³odzie¿ nie pozna³a
ich w domu i w szkole. Z analizy w³asnych badañ wynika, ¿e we wszystkich szko³ach, zarówno specjalnej,
integracyjnej, jak i publicznej, dzia³aj¹ takie struktury
jak: harcerstwo, sekcje sportowe, kó³ka naukowe
i Uczniowskie Kluby Sportowe, które maj¹ du¿y
wp³yw, ale mog³yby mieæ znacznie wiêkszy, na rozwój zainteresowañ pozaszkolnych m³odzie¿y.
Przygl¹daj¹c siê problemowi czasu wolnego zauwa¿amy, ¿e coraz wiêcej osób preferuje bierny odpoczynek [5,6,7]. Wyrwich-Hejduk [8] postawi³a pytanie: „czy telewizja utrudnia ¿ycie rodzinne, czy mo¿e
jest wygodna w „opiece” nad dzieæmi?”. Z badañ w³asnych wynika, ¿e telewizja cieszy siê ogromn¹ popularnoœci¹ i jest dla wiêkszoœci ankietowanych, niezale¿nie od typu szko³y, ulubionym sposobem spêdzania biernie wolnego czasu. Obok telewizji du¿ym zainteresowaniem ciesz¹ siê równie¿ gry komputerowe
i zwyk³e „leniuchowanie”. Powy¿sze obserwacje nie
napawaj¹ zbytnim optymizmem. Z badañ Kaczmarkiewicz i Szymañskiego [3] wynika, ¿e wœród m³odzie¿y w wieku 14-23 lat najbardziej popularn¹ form¹
spêdzania wolnego czasu jest równie¿ ogl¹danie telewizji, granie na komputerze i surfowanie po Internecie. Mniejszym zainteresowaniem cieszy siê czytanie
ksi¹¿ek i prasy. Z czynnych form wypoczynku m³odzie¿ preferuje spacery, bieganie i jazdê na rowerze.
Inne czynne formy spêdzania czasu wolnego s¹ wybierane raczej niechêtnie.
Doœæ powszechne staje siê przekonanie, ¿e zajêcia w czasie wolnym powinny w równej mierze sprzyjaæ zdrowiu psychicznemu, jak i fizycznemu. Najskuteczniejszym œrodkiem rekreacji, s³u¿¹cym poprawie
zdrowia zarówno jednostki, jak i ca³ej populacji, jest
aktywnoœæ ruchowa [9]. Wspó³czesna medycyna,
wœród ró¿nych czynników warunkuj¹cych zdrowie,
na poczesnym miejscu wymienia aktywne formy spêdzania czasu wolnego, ze szczególnym uwzglêdnieniem form o charakterze ruchowym [10].
-
-
-
-
335
115 Marchewka.qxp
2008-12-19
18:31
Page 7
ed
.
roh
ibit
Piœmiennictwo / References
for
pe
rs
on
al
us
eo
nly
-d
istr
ibu
tio
1. Krajewska M, Grabowski H, Grabowski W³. Edukacja zdrowotna a styl ¿ycia uczniów gimnazjum. [W:] Promocja zdrowia w hierarchii wartoœci. Lublin 2005; 92-96.
2. Juszkiewicz M. Prophylactic role of physical activity. [W:] Promocja zdrowia w hierarchii wartoœci. Lublin
2005; 294-297.
3. Kaczmarkiewicz A, Szymañski P. Styl ¿ycia a zachowanie zdrowotne m³odzie¿y. [W:] Promocja zdrowia
w hierarchii wartoœci. Lublin 2005; 298-304.
4. Lipiñska-Lokœ J. Psychospo³eczne funkcjonowanie uczniów niepe³nosprawnych w klasach integracyjnych.
[W:] Cz³owiek niepe³nosprawny w ró¿nych fazach ¿ycia (red. J. B¹bka). Warszawa 2004; 81-91.
5. Mynarski W, Tomik R. Formy i zakres aktywnoœci ruchowej w czasie wolnym uczennic i uczniów gimnazjum.
[W:] Promocja zdrowia w hierarchii wartoœci. Lublin 2005; 28-31.
6. Woynarowska B. Zachowania zdrowotne. [W:] Zdrowie i szko³a (red. B. Wojnarowska). Warszawa 2000.
7. ¯wirska J, Pióreczka B, Derdaœ A, Schlegel-Zawadzka M. Wybrane parametry sposobu ¿ywienia i aktywnoœci fizycznej w wystêpowaniu zaburzeñ od¿ywiania m³odzie¿y gimnazjalnej ma³opolski. Promocja zdrowia
w hierarchii wartoœci. Lublin 2005; 493-497.
8. Wyrwich-Hejduk E. Swoisty styl ¿ycia rodziny z telewizj¹. [W:] Promocja zdrowia w hierarchii wartoœci. Lublin 2005; 360-363.
9. Toczek-Werner S. Stan wiedzy i jej percepcja jako istotny warunek rekreacyjnego zachowania siê cz³owieka. [W:] Czas wolny w ró¿nych jego aspektach (red. Kêdzior J, Wawrzak-Chodaczek M). Prace Pedagogiczne CXXXII. Wroc³aw 2000; 24-35.
10. Taranowicz I. Zachowania w zdrowiu i chorobie. [W:] Zdrowie i choroba. Wybrane problemy socjologii i medycyny (red. Barañski J, Pi¹tkowski W). Wroc³aw 2002.
y is
op
is c
Th
-
4. Besides, the pupils from those schools are generally not interested in organised forms of intensive
active rest.
5. Over 1/4 of the respondents from the special
school preferred spending their leisure time with
disabled colleagues.
6. Over a half of the respondents from the integrated school preferred spending their leisure time
with healthy colleagues.
7. The majority of respondents entirely accept school
and, regardless its type, they feel comfortable
among their classmates.
np
du¿a czêœæ m³odzie¿y preferuje bierny odpoczynek przed telewizorem b¹dŸ komputerem.
m³odzie¿ wykazuje brak zainteresowania zorganizowanymi, intensywnymi formami spêdzania czasu wolnego.
5. Wiêcej ni¿ czwarta czêœæ ankietowanych osób ze
szko³y specjalnej woli spêdzaæ czas wolny w gronie osób niepe³nosprawnych.
6. Wiêcej ni¿ po³owa ankietowanych osób ze szko³y
integracyjnej i publicznej woli spêdzaæ czas wolny
w grupie osób pe³nosprawnych.
7. Wiêkszoœæ ankietowanych w pe³ni akceptuje
szko³ê i niezale¿nie od typu szko³y uczniowie dobrze czuj¹ siê wœród swoich kolegów z klasy.
-
-
-
-
336

115 Marchewka.qxp - Medycyna Sportowa

Transkrypt

Podobne dokumenty

Dziennik Ustaw Nr 188

Jak kochać to tylko w D³ugoszu

W programie: Występy dzieci i m³odzie¿y szkolnej Pokaz

Wielka Orkiestra Świ¹tecznej Pomocy

Gdańska 116A Strzelnica Parking Autobusów Stadion Gimnazjum

ulotka zs111 - Zespół Szkół nr 1 w Łazach

Plakat organizacyjny

Leszek Bartłomiejczyk Dyrektor sektora publicznego SAP EMEA

Plakat - Szkoła zawodowych perspektyw

link do orginału ulotki PDF