Prema Bhakti Ćandrika

Transkrypt

Śri
Prema Bhakti-ćandrika
Księżycowe promienie miłosnego oddania
Śrila Narottam Das Thakur Mahaśaja
z komentarzami Śrila Wiśwanatha Ćakrawartiego Thakura
Tytuł wydania angielskiego
Śri Prema Bhakti-candrika
–The Moonrays of Loving Devotion
Tłumaczenie – Dariusz Rusin (Diwja Simha Das)
Korekta – Dorota Ślawska (Diwja Kisiori Dewi Dasi)
DTP – Czesław Płoski (Ćamasa Muni Das)
© Copyright by Touchstone Media
© Copyright for Polish edition
by Wydawnictwo Bhakti-Wedantaa
ISBN 83-60275-02-5
Wydanie I
Warszawa 2006/519 Gaurabda
Dystrybucja
Wydawnictwo Bhakti-Wedanta
ul. Zakręt 11, 05-500 Piaseczno
Adres do korespondencji
ul. Marszałkowska 6/7, 00-590 Warszawa
tel./faks 0-22 398 02 77, kom. 0-601 592 111
[email protected]
www.bhakti-wedanta.pl
Czytelników zainteresowanych tematem książki zapraszamy
do korespondencji lub odwiedzenia miejsc kultury wisznuickiej:
 Świątynia Międzynarodowego Towarzystwa
Świadomości Kryszny
ul. Zakręt 11 Mysiadło k. Warszawy
05-500 Piaseczno, tel. 0-22 750 77 97
ul. Brodzka 157, 54-067 Wrocław
tel. 0-71 354 38 02
Czarnów 21, 58-424 Pisarzowice k/Kamiennej Góry
tel. 0-75 742 88 92
Spis treści
Wprowadzenie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Osiem modlitw
do Śrila Narottama Dasa Thakura . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Mangalaćarana
Pomyślna inwokacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Śri Guru Mahima
– chwały mistrza duchowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Ekanta bhakti
– proces umocnionej służby oddania. . . . . . . . . . . . . . . 41
Atma niwedana – pełne podporządkowanie . . . . . . . . . . 59
Jugala-bhadźana-nisztha
– umocniona służba oddania Boskiej Parze . . . . . . . . . . 63
Raganuga Bhakti Riti
– migawka miłosnego oddania . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
Tematy medytacji rozbudzonej
w prema bhakti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
Charakterystyka
czystego wielbiciela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Umocniona
miłosna służba oddania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
Ostatnie Instrukcje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
Dodatek Pierwszy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
Dodatek Drugi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Dodatek Trzeci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
5
Książka ta zadedykowana jest Jego Boskiej Miłości
A.C. Bhaktiwedancie Swamiemu Prabhupadzie,
który dał nam prawdziwe światło nauk Śrila Narottama
Dasa Thakura, oraz wielbicielom Pana Śri Ćajtanji
Mahaprabhu, którzy rozświetlają ciemność i ignorancję
żywych istot w tym świecie.
Wprowadzenie
Śrila Narottam Das Thakur Mahaśaja pojawił się w tym świecie
około czterystu lat temu. Skomponował i napisał wiele wspaniałych
pieśni pełnych duchowych instrukcji. Najbardziej popularnymi
jego pracami są Prarthana i Śri Prema Bhakti-ćandrika.
Prezentowana tu książka, znana również jako Rupanuga-gita,
jest esencją nauk Śri Ćajtanji Mahaprabhu.
Zwrot prema bhakti-ćandrika literacko możemy przetłumaczyć
jako „promienie księżyca miłosnej służby oddania dla Śri Kryszny”.
Kojące promienie księżyca prema-bhakti zmniejszają pożar materialnej egzystencji. Żywa istota może ukoić swoje cierpienie
pijąc chłodny nektar miłosnej służby oddania dla Radhy i Kryszny.
Osoba i misja Śri Ćajtanji Mahaprabhu została podsumowana
przez Swarupę Damodara Goswamiego w następującej śloce:
anarpita-caréà cirät karuëayävatérëaù kalau
samarpayitum unnatojjvala-rasäà sva-bhakti-çriyam
hariù puraöa-sundara-dyuti-kadamba-sandépitaù
sadä hådaya-kandare sphuratu vaù çacé-nandanaù
Niech Pan, którego ciało ma kolor stopionego złota i który
znany jest jako syn Śrimati Śaći Dewi, usytuuje się w zakątku
mego serca. Pojawił się On w tym wieku Kali, aby obdarzać
wszystkie żywe istoty bezprzyczynową łaską. Żadna wcześniejsza inkarnacja nie objawiła tyle miłosierdzia i duchowej
wiedzy, opisującej najwyższy smak płynący z miłosnej służby
dla Boga, Najwyższej Osoby.
Unnatodźdźwala-rasa jest esencją smaków miłosnej służby oddania, tym, czego pragną rupanugowie – osoby ściśle podążające
śladami Rupy Goswamiego. Co sprawia, że spadkobiercy Śrila
Rupy Goswamiego są tak unikalni? Śrimati Radharani posiada
7
Śri Prema Bhakti-ćandrika
niezliczoną ilość sakhich, którym przewodzą Lalita i Wiśakha Dewi.
Sakhi te są w tej samej grupie wiekowej, co Śrimati Radharani,
i czasami bezpośrednio obcują ze Śri Kryszną. Śrimati Radharani,
której zaufanymi służkami są mańdźari, aranżuje swoim zwolenniczkom osobiste spotkania z Kryszną.
Mańdźari oznacza „młodość” lub „pączek kwiatu”. Są to młode,
niewinne dziewczęta, które w poufny sposób służą Radharani.
Ich wiek nie przekracza trzynastu lat. Szczególnym przywilejem
mańdźari jest to, iż mogą być świadkami intymnych miłosnych
rozrywek Radhy i Kryszny, które ta Boska Para spełnia w gajach
Wryndawany. To odróżnia mańdźari od innych sakhich, które
nie mają możliwości wykonywania tak poufnej służby. Wszystkie
te służki czerpią transcendentalne szczęście płynące z bhakti-rasy.
Jedną z głównych mańdźari jest Śri Rupa Mańdźari, która
w rozrywkach Gaura-lila inkarnowała jako Śrila Rupa Goswami.
Śrila Narottam Das Thakur skomponował piękną pieśń gloryfikującą kurz z lotosowych stóp Śri Rupy Mańdźari. Pieśń ta – zapisana w Prarthanie – brzmi następująco: śri rupa mańdźari pada
sej more sampada sej mora bhadźana pudźana. Rupanuga bhadźana oznacza po prostu medytację o tym, by podążając śladami
Śrila Rupy Goswamiego stać się sługą Śrimati Radharani.
Tak, jak Najwyższy Pan Kryszna zniewala wszystkie żywe istoty
Swymi energiami, podobnie Śrimati Radharani zniewala Krysznę
za pomocą miłości i czarującej osobowości. Dlatego celem wielbicieli Śri Ćajtanji jest podążanie śladami Śrila Rupy Goswamiego,
by stać się niewinną służką Śrimati Radharani.
Miłość Radhiki do Kryszny jest tak wielka, iż Kryszna, niczym
szalony, przyjmuje rolę Śri Ćajtanji Mahaprabhu. Jako pokorny
sługa pragnie zrozumieć i smakować osobiście premę, którą Śrimati
Radharani żywi do Niego.
Śri Ćajtanja Mahaprabhu odkrył przed całym światem esencję
kryszna-bhakti. Ofiarował coś niezwykle rzadkiego, co nigdy nie było
8
wcześniej dostępne – miłość do Kryszny, która praktykowana jest
przez mieszkańców Wryndawan-dham. Pan Ćajtanja instruując
sześciu Goswamich, którym przewodzili Rupa oraz Sanatana
Goswami, prosił ich, by pisali książki dotyczące natury miłosnej
służby oddania dla Kryszny.
Goswami ci napisali wiele pism, takich jak: Śri Bryhad-bhagawatamryta, Bhakti-rasamryta-sindhu, Udźdźwala-nilamani, Hari-bhakti-wilasa, Lalita-madhawa, Szat-sandarbha, Widagdha-madhawa i wiele innych. Śrila Kryszna Das Kawiradź Goswami
zgromadził esencję tych pism i zaprezentował ją światu pod postacią Śri Ćajtanja Ćaritamryty.
Śrila Narottam Das Thakur Mahaśaja był uczniem Lokanatha
Goswamiego, jednego z głównych wykonawców woli Śri Gaurangi.
Ćajtanja Mahaprabhu polecił Lokanathowi Goswamiemu, aby
udał się do Wryndawany i odkrył zagubione miejsca rozrywek
Kryszny. Lokanath przepowiedział pojawienie się Narottama Dasa,
i to, że w przyszłości jego uczeń zamanifestuje unikalny styl kirtanu,
który będzie zniewalał umysły wszystkich żywych istot.
Narottam Das Thakur studiował razem ze Śriniwasem Aćarją
i Śjamanandą Prabhu pod kierunkiem Śrila Dźiwy Goswamiego.
Ta słynna trójka Wajsznawów otrzymała polecenie, aby dostarczyć
do Bengalu pisma święte Goswamich.
Autor tej książki, jako upełnomocniony aćarja, angażował się
w nauczanie zgodnie z czasem, miejscem i okolicznościami.
Komponował on w prostym stylu, posługując się wyłącznie językiem bengalskim. Pan Śri Ćajtanja Mahaprabhu nauczał w prosty
sposób, ale znaczenie jego nauk jest niezwykle głębokie. Nauki
Goswamich z Wryndawan mogą być nieco trudne w odbiorze
dla przeciętnego czytelnika, jednak z łatwością będą zrozumiane
dzięki temu dziełu Narottama Dasa Thakura.
Śri Prema Bhakti-ćandrika była jedyną książką, jaką zawsze nosił
przy sobie Gaura Kiśor Das Babadźi Maharadź. Bhaktisiddhanta
9
Saraswati Thakur poinstruował swoich uczniów, by codziennie
czytali to dzieło.
Śri Gaura Kiśor Das Babadźi pytany, jak można rozwinąć miłość
do Boga, odpowiedział kiedyś: „Proszę, udaj się na rynek i kup
dwie książki – Śri Prema Bhakti-ćandrikę oraz Prarthanę. Czytaj
je każdego dnia, a w ten sposób rozwiniesz miłość do Kryszny.”
Obecna edycja Śri Prema Bhakti-ćandriki jest z pewnością najbardziej kompletnym wydaniem w języku polskim. Wcześniej
ukazywały się pewne przekłady w języku angielskim, jednakże
żaden z nich nie był tak kompletny, jak ten.
W prezentowanym wydaniu szczęśliwie przedstawiamy również
krótkie komentarze Śrila Wiśwanatha Ćakrawartiego Thakura.
Warto wspomnieć w tym miejscu, iż było kilka komentarzy do
tej książki. Największą wartość dla Wisznuitów stanowią komentarze Śrila Radha Mohana Dasa – wnuka Śrila Śriniwasa Aćarji,
i prezentowane w tym wydaniu komentarze Wiśwanatha Thakura.
Jako wydawcy tej edycji Śri Prema Bhakti-ćandriki pokornie
żebrzemy o łaskę Śrila Narottama Dasa Thakura. Mamy nadzieję,
że ta prezentacja pomoże Czytelnikom rozwinąć prema-bhakti,
upragnioną miłość do Kryszny.
Dźaja Śri Radhe!
Iśwara Dasa
Gaura Purnima, Wryndawan Dham
2 marzec, 1999 r.
10
Śrila
Narottama Prabhoraszthakam
Osiem modlitw do Śrila Narottama Dasa Thakura
(Śrila Wiśwanath Ćakrawarti Thakur)
WERSET 1
çré kåñëa nämämåta varñi vaktra
candra prabhä dhvasta tamo bharäya
gauräìga deva anucaräya
tasmai namo namaù çréla narottamaya
Raz za razem ofiarowuję pokorne i pełne szacunku pokłony
Śrila Narottamowi Dasie Thakurze, który ściśle podąża za Śri
Gauranga Dewą. Z jego lotosowych ust wypływa czysty nektar
Świętych Imion Kryszny, które emanując wspaniałym blaskiem
niszczą wszelką ignorancję.
WERSET 2
saìkértanänanda jamnada häsya
danta dyuti dyotita dig-mukhäya
vedäçrudhärä snapitäya
tasmai namo namaù çréla narottamäya
Śrila Narottamowi Dasie Thakurze. Delikatnie uśmiechając się,
jest on całkowicie pochłonięty wszechpomyślnym intonowaniem
Świętych Imion Pana. Blask jego pięknych zębów rozchodzi się
we wszystkich kierunkach, a strumień gorących łez ekstazy stale
obmywa jego twarz.
11
WERSET 3
mådaìga näga çrütimätra
cancat padä yujä mandamanoharäya
sadyaù samudyat pulakäya
Śrila Narottamowi Dasie Thakurze. Docierające do jego uszu
rytmiczne dźwięki mrydangi sprawiają, że jego stopy zaczynają
się poruszać. Jego wspaniały taniec porywa umysły wszystkich,
a przyjemność, która z tego płynie, sprawia, że włosy zaczynają
jeżyć się w ekstazie.
WERSET 4
gandharva garbokñapaëa svaläsyavismäpitäçeña kåti vrajä
svasåöapäna prathithäya
Śrila Narottamowi Dasie Thakurze, którego taniec jest tak
piękny, iż pokonuje dumę Gandharwów. Zadziwia on zebranych ekspertów w tańcu i śpiewie. Śrila Narottam Das Thakur
zainicjował własny styl śpiewania oraz grania na mrydandze.
Styl ten został nazwany manohara sahi.
WERSET 5
änanda murcchä vanipäta-bhätadhulébharälankara vigrahäya
yad darçanaà bhägya bhareëa
Śrila Narottamowi Dasie Thakurze, który, pogrążony w ekstazie,
12
Śrila Narottama Prabhoraszthakam
czasami tracąc świadomość pada na ziemię. Jego błyszczące
ciało ozdobione jest kurzem. Tylko dzięki wielkiemu szczęściu
można mieć darśan z nim.
WERSET 6
sthale sthale yasya kåpa-prapäbhiù
kåñëa anya tåñëä jana saàhaténäm
nirmulitä eva bhavanti tasmai
namo namaù çréla narottamäya
Śrila Narottamowi Dasie Thakurze. Kiedy tylko jego łaska spływa
na zebranych ludzi, tracą oni smak do wszystkiego, co nie jest
związane ze Śri Kryszną.
WERSET 7
yad bhakti niñöha upalarekhika iva
sparçaù punaù çparçamaëiva yasya
prämäëyam evaà çrütivad yad éyaà
Śrila Narottamowi Dasie Thakurze. Jego wiara i stałość w oddaniu są silne jak skała, dotyk jest niczym kontakt z zamieniającym
wszystko w złoto kamieniem filozoficznym, a słowa są tak dobre,
jak oznajmienia pism świętych.
WERSET 8
murta eva bhakti kimayaà kim eña
vairägya-sära stuman nå-loke
saàbhävyate yaù kåtibhiù sada-eva
13
Śrila Narottamowi Dasie Thakurze. Kiedy tylko pobożne osoby
widzą go, zaczynają myśleć: „Czy nie jest on doskonałym uosobieniem oddania? Czy nie jest on inkarnacją wyrzeczenia, która
przebywa w tym świecie?”
WERSET 9
çré rädhikä kåñëa viläsa sindhau
nimajjataù çréla narottamasya
paöhed ya eväñöakam etad uccaiù
asau tadéyäà padavià prayäti
Osoba która przyciągana jest do transcendentalnego oceanu
rozrywek Śrimati Radharani i Śri Kryszny, powinna głośno recytować tych osiem wersetów, a z pewnością osiągnie tę samą siedzibę,
w której znalazł się Śrila Narottam Das Thakura.
WERSET 10
käruëya dåñöi çamitä çréta manyukoti
ramya adharodyadati sundara danta käntiù
çréman narottama mukhaà buja manda häsyaà läsyaà
tano tu hådi me vitarat svadäsyam
Dzięki bezprzyczynowej łasce Śrila Narottama Dasa Thakura
osoba, która pogrążona jest w złości, może stać się spokojną.
Niech jego kształtne wargi, błyszczące zęby, podobna do lotosu
twarz, świetlisty uśmiech i wspaniały taniec, zamanifestują się
w zakątku mego serca. Moim pragnieniem jest, bym mógł wykonywać osobistą służbę dla niego.
14
Mangalaćarana
Pomyślna inwokacja
ajïäna-timirändhasya
jïänäïjana-çaläkayä
cakñur unmélitaà yena
tasmai çré-gurave namaù
Urodziłem się w najciemniejszej ignorancji, a mój mistrz duchowy
otworzył moje oczy światłem wiedzy, dlatego ofiarowuję mu moje
pełne szacunku pokłony.
ZNACZENIE
advaita prakaöékåto narahari preñöhaù
svarüpapriyo nityänanda sakhaù
sanätana gatiù ñrérüpahåtketanaù
lakñmé präëapatir gadädhara rasolläsé
jagannäthabhuù saìgopästra sapärñadaù
sadayatäà devaù çacénandana
Pan Śri Ćajtanja Mahaprabhu, który jest bardzo drogi Narahari
i Swarupie Damodarowi, pojawił się na tym świecie w odpowiedzi na modlitwy Śri Adwajty Aćarji. Jest On przyjacielem
Nitjanandy Awadhuty i schronieniem Sanatany Goswamiego.
Wiecznie przebywa w sercu Śrila Rupy Goswamiego Prabhupady.
Jest Panem Lakszmi Dewi. Swym zachowaniem wprowadza
w zachwyt Gadadharę. Nie jest różny od Pana Dźagannatha,
któremu zawsze towarzyszą Jego wieczni wielbiciele i bronie.
Jest Panem wielbicieli i synem Matki Śaći.
(Inwokacja napisana przez Śrila Wiśwanatha Ćakrawartiego Thakura)
15
Tytuł książki – Śri Prema Bhakti-ćandrika – oznacza „księżycowe
promienie miłosnej służby oddania”. Zakłopotany podróżnik,
który zgubił się w lesie pełnym niebezpiecznych zwierząt, odnajdzie
właściwy kierunek patrząc na blask promieni księżyca. Podobnie
różne procesy sadhany opisane w tej książce, są niczym promienie
księżyca miłosnej służby oddania, wytyczające żywym istotom
jedyną i rzeczywistą drogę. Czytając tę książkę zaabsorbowana
materialnymi pragnieniami dźiwa, czy osoba, która zgubiła się
w tym świecie, bardzo szybko odnajdzie ostateczne przeznaczenie
– lotosowe stopy Śri Śri Radha-Madhawy.
Ten niezwykle cenny i rzadki skarb miłosnej służby oddania,
jest rozprowadzany przez najbardziej miłosierną inkarnację Boga,
Najwyższej Osoby, przez samego Gaurasundara. Wszechpomyślny
Gauranga ofiarował światu to, czego nie dała przed nim jeszcze
żadna inna inkarnacja.
Byśmy jednak mogli smakować transcendentalnych owoców
miłości do Boga, niezbędne jest przewodnictwo mistrza duchowego.
Po to, by uczynić tę książkę kompletną i uniknąć przeszkód, jakie
mogą pojawiają się na drodze życia duchowego, Śrila Narottam
Das Thakur ofiarowuje pokłony lotosowym stopom guru.
Autor tego wspaniałego dzieła śpiewając z wielką wdzięcznością
i pokorą, modli się, jak zwykła uwarunkowana żywa istota:
„Urodziłem się w najciemniejszej ignorancji”. Słowo agjana-timira
oznacza dwulicowość. Dusza, która od czasów niepamiętnych
pała awersją do Najwyższego Pana, zapomina o swej wiecznej
naturalnej pozycji sługi Kryszny, i właśnie z tego powodu wpada
w kleszcze Maji – energii iluzorycznej. Z braku wiedzy uwarunko
wana dusza, pochłonięta cielesnymi czynnościami, doświadcza
niezliczonych cierpień. Im bardziej zapomina o miłosnej służbie
dla Kryszny, tym bardziej angażuje się w szukanie własnego
szczęścia, co jeszcze bardziej okrywa ją ciemnością ignorancji.
Wszelkie wysiłki czynione dla osiągnięcia osobistego szczęścia,
które nie służą zadowoleniu Boga, Najwyższej Osoby, powodują,
16
Mangalaćarana – Pomyślna inwokacja
iż uwarunkowana dusza zostaje okryta ciemnością ignorancji.
Taka osoba może nawet myśleć, iż praktykuje religię, jednak jej
religijność jest religijnością oszusta.
Pragnienia dharmy (czynności religijnych), arthy (rozwoju
ekonomicznego), kamy (zadawalania materialnych zmysłów)
mokszy (wyzwolenia), są przeznaczone do zadowalania samego
siebie w celu osiągnięcia egocentrycznego szczęścia. Praktyka religijna zanieczyszczona takimi pragnieniami jest oszukańcza.
W Śri Ćajtanja-ćaritamrycie (Adi Lila 1.90, 92 i 94) znajduje się
następujące oznajmienie:
ajïäna-tamera näma kahiye ‘kaitava’
dharma-artha-käma-mokña-väïchä ädi saba
„Ciemność ignorancji, która zwana jest kajtawa – metodą oszukiwania, rozpoczyna się od religijności, rozwoju ekonomicznego,
zadowalania zmysłów i wyzwolenia.”
tära madhye mokña-väïchä kaitava-pradhäna
yähä haite kåñëa-bhakti haya antardhäna
„Głównym oszukańczym procesem jest pragnienie osiągnięcia
wyzwolenia przez wtopienie się w Najwyższego. Moksza powoduje trwały zanik miłosnej służby dla Kryszny.”
kåñëa-bhaktira bädhaka-yata çubhäçubha karma
seha eka jévera ajïäna-tamo-dharma
„Wszelkiego rodzaju czyny – zarówno pomyślne, jak i niepomyślne – które są szkodliwe dla pełnienia transcendentalnej
miłosnej służby dla Najwyższego Pana Śri Kryszny, są czynami
w ciemności ignorancji.”
Użyte w tym wersecie słowo agjana, oznacza wiedzę o Prawdzie
Absolutnej, Krysznie. Potwierdzenie tego, iż Kryszna jest Bogiem,
Najwyższą Osobą, znajdujemy w Brahma-samhicie 5.1:
éçvara paramaà kåñëa sac-cid-änanda-vigrahaù
anädir ädir govindaà sarva-käraëa-käraëam
17
„Kryszna znany jest jako Gowinda – Bóg, Najwyższa Osoba.
Posiada On wieczne, pełne szczęścia i wiedzy duchowe ciało.
Ta Najwyższa Istota jest przyczyną wszystkich przyczyn.”
Kryszna, który świeci księżycowym blaskiem nad wszystkimi,
który jest przyczyną stworzenia wszechświata i Panem wszystkich
panów, znany jest jako Gowinda. Prawdę o Krysznie, przyczynie
wszystkich przyczyn, którego wieczne ciało jest pełne szczęścia
i wiedzy, potwierdzają wszystkie osoby znające konkluzję pism
wedyjskich. Jest On również opisywany w Bhagawata-puranie 1.3.28:
ete cäàça-kaläù puàsaù kåñëas tu bhagavän svayam
indräri-vyäkulaà lokaà måòayanti yuge yuge
„Wszystkie z uprzednio wymienionych inkarnacji są albo pełnymi ekspansjami, albo też częściami pełnych ekspansji Pana,
ale Śri Kryszna jest Pierwotną Osobą, Bogiem. Jego inkarnacje
pojawiają się na różnych planetach, kiedykolwiek są one niepokojone przez ateistów. Pan inkarnuje, aby obronić wiernych.”
Także Śri Ćajtanja-ćaritamryta (Adi Lila 4.67) wyjaśnia:
kåñëe bhagavattä-jïäna-saàvitera sära
brahma-jïänädika saba tära parivära
„Istotą mocy samwit jest wiedza, że Bogiem, Najwyższą Osobą,
jest Pan Kryszna. Wszelkie inne rodzaje wiedzy, takie jak wiedza
o Brahmanie, są jej składnikami.”
Śri Kryszna jest Najwyższym Brahmanem, Duszą Najwyższą oraz
źródłem wszystkich form Najwyższego Pana. Ostateczna wola
należy do Niego i dlatego jest On jedynym obiektem uwielbienia.
Mój mistrz duchowy łaskawie poinstruował mnie o wspomnianej
supremacji Kryszny. Dzięki jego łasce mogę pokonać chorobę,
która sprawia, iż moje oczy pogrążone są w braku wiedzy o Prawdzie
Absolutnej. To on wlewa we mnie transcendentalną wizję Śri
Kryszny. Dzięki łasce mistrza duchowego mogę zaangażować się
w wieczną służbę dla mego Pana Śri Kryszny. Tę transcendentalną
18
wiedzę otrzymuję od najbardziej miłosiernego mistrza duchowego.
Ofiarowuję mu moje pełne szacunku pokłony.
çré-caitanya-mano ’bhéñöaà
sthäpitaà yena bhü-tale
svayam rüpaù kadä mahyaà
dadäti sva-padäntikam
„O, kiedy Śrila Rupa Goswami Prabhupada, który ustanowił
w tym materialnym świecie misję, mającą spełnić życzenie
Pana Ćajtanji, da mi schronienie u swych lotosowych stóp?”
ZNACZENIE: Spełniając pragnienie Śri Ćajtanji Mahaprabhu,
Śrila Rupa Goswami ustanowił (niruptam) w tym materialnym
świecie rasa śastra, dotyczące miłosnej służby oddania dla Pana.
Wiedza ta jest określana jako bhagawat-bhakti. Kiedy, ach, kiedy
Śrila Rupa Goswami łaskawie obdarzy mnie nidźa ćarana nikatam
– bliskością swych lotosowych stóp? Dzięki jego łasce pragnę podążać śladami (nidźa anućara) transcendentalnej służby oddania.
akhila-rasämåta-mürtiù
prasåmara-ruci-ruddha-täraka-päliù
kalita-çyämä-lalito
rädhä-preyän vidhur jayati
„Wysławiajmy Boga, Najwyższą Osobę! Mocą Swoich rozprzestrzeniających się wszechatrakcyjnych cech podbił On serca gopi
o imionach Taraka i Pali, pokonał Śjamę i Lalitę. Ten wszechatrakcyjny kochanek Śrimati Radharani jest oceanem przyjemności wszystkich smaków oddania.”
ZNACZENIE
Jego Boskiej Miłości A.C. Bhaktiwedanty Swamiego Prabhupada
(„Back to Godhead”, nr 3, cz. 17, 15 kwiecień 1960 rok)
Pan Kryszna – Bóg, Najwyższa Osoba, jest gloryfikowany w Swej
wiecznej formie, ponieważ jest On drogi Sobie Samemu. Poprzez
życzliwe czyny rozsiewa różnorodne rodzaje ras (aromatów).
19
Rasa w psychologicznym znaczeniu określa percepcję zmysłową.
Jednak percepcja zmysłowa, której doświadczamy w materialnej
koncepcji życia, jest wypaczeniem rzeczywistości. Do prawdziwej
realności można zbliżyć się poprzez samorealizację, zrozumienie
zawierającej wszystko Osobowej Formy Najwyższego, którym
jest wszechatrakcyjny Śri Kryszna.
Samo imię „Kryszna” wskazuje, iż posiada On wszelkie bogactwa,
takie jak zamożność, siłę, sławę, piękno, wiedzę czy wyrzeczenie.
Całkowite ucieleśnienie tych bogactw, połączonych razem w ich
pełnym wymiarze, ukazywane jest w czynnościach Najwyższego
Pana, które możemy oglądać tylko dzięki Jego bezprzyczynowej
łasce. Śri Kryszna zawsze pozostaje poza zasięgiem opartych na
domysłach czynności myślenia, czucia i woli żywych istot.
Wieczny małżonek Radharani, Kryszna, który częściowo zamanifestował się jako Ten, który wygłosił Bhagawad-gitę, posiada
nieograniczoną liczbę ekspansji, a każda z nich jest doskonała
i kompletna – widhu. Kryszna przez te ekspansje pokonuje wszelkie
troski Swych wielbicieli. Nawet asurowie – ateiści, wrogowie Pana
– są błogosławieni Jego łaską, kiedy Pan pozornie ich uśmierca.
To dzięki Jego bezprzyczynowej łasce osiągają wyzwolenie –
mukti – przeznaczenie impersonalistów i empirycznych filozofów.
W ten sposób Najwyższy Pan jest atrakcyjny zarówno dla asurów
(niewielbicieli, materialistów), jak również dla surów (wielbicieli).
Jest gloryfikowany zarówno przez jednych, jak i drugich. Na polu
bitewnym Kurukszetra Krysznę gloryfikowała nawet strona
przeciwników Ardżuny, kiedy Bhiszma zwrócił się do Niego jako
do krewnego tego zwycięskiego wojownika. Żołnierze ginący na
polu bitewnym osiągali w chwili śmierci najwyższy stan wyzwolenia po prostu dzięki skupieniu wzroku na Panu.
Kryszna jest pełen w Swych bogactwach, nie ma On równego
Sobie rywala i jest On Panem wszystkich stworzeń, dlatego też
wielbią Go największe osobistości stworzenia. Jest On atrakcyjny
także z powodu Swych osobistych ornamentów.
20
Pan Śri Kryszna widziany jest zawsze w przepięknej postawie
i udekorowany niezliczoną ilością ozdób. Jego kolczyki, korona,
bransolety, naszyjnik, pas bogato zdobiony wartościowymi kamieniami, zniewalający uśmiech na twarzy przystrojonej papką
z drzewa sandałowego, żółte jedwabne szaty – wszystko to razem
czyni Go najbardziej atrakcyjną osobą. Cała Bhagawata-purana
jest praktycznie żywym opisem Jego kompletności i atrakcyjności
– już na samym wstępie wynosi Pana Śri Krysznę na najwyższy
piedestał, przedstawiając Go jako Boga, oryginalną Najwyższą
Osobę, oraz źródło stworzenia i wszystkich inkarnacji. Rozważając
wszystkie te transcendentalne cechy i przejawy Jego osobowości,
szeroko opisane w literaturze wedyjskiej, możemy zrozumieć
ponad wszelką wątpliwość, że Pan Kryszna jest wszechatrakcyjną,
wieczną formą wszystkich ras.
W prezentowanym kontekście Jego duchowej osobowości, jest
On Panem wszelkich pierwotnych ras, takich jak śanta – duchowej
bierności, dasja – służenia, sakhja – przyjaźni, watsalja – rodzicielstwa i madhurja – miłości małżeńskiej. W transcendentalnej
formie wchodzi w relacje z mieszkańcami Wradźabhumi, stając
się ucieleśnieniem duchowego szczęścia. Szczęście to opisywane
jest także w Brahma sutrach.
Inne rasy, drugorzędne i indywidualnie połączone z Panem,
zostały dokładnie opisane na stronach Śrimad Bhagawatam, które
wyjaśnia, że Pan ukazał się na arenie króla Kamsy w Mathurze
jako: mallanam asani (piorun) – zapaśnikom; naranam narabara
(doskonały człowiek) – zwykłym obywatelom; strinam smara
murtiman (uosobiony Kupidyn) – obecnym tam kobietom; gopanam
swadźana (najbardziej ukochany krewny) – pasterzom z Wradźy;
asatam kitibhudźam sasta (praworządny władca) – łamiącym
prawo; swapitro śisu (maleńkie dziecko) – rodzicom; mrytju bhodźapate (uosobiona śmierć) – Kamsie, królowi Bhodźi; wirata
awidhuszam (forma kosmiczna) – mniej inteligentnym ludziom;
tattwam param joginam (Prawda Absolutna) – joginom mistykom;
21
wryszninam paradewa (najwyższe pełne uwielbienia Bóstwo) –
Wajsznawom oraz potomkom dynastii Wryszni. W ten sposób,
różnorodnie objawiając się żywym istotom, adekwatnie do ich
mocy pojmowania Go, Kryszna w towarzystwie starszego brata
Baladewy wkroczył na arenę króla Kamsy.
W pismach objawionych rasy opisywane są na dwanaście różnych
sposobów, prezentując się następująco: roudra (rasa złości), adbhuta
(wspaniała), śryngara (małżeńska), hasja (komiczna), wira (rycerska), daja (miłosierna), dasja (służebna), sakhja (braterska),
bhajanaka (bojaźni), wibhatsa (przerażenia), śanta (neutralna)
oraz watsalja (rodzicielska).
Śryngara i madhurja rasa są jedną i tą samą. Pan Śri Kryszna
doskonale ucieleśnia tych dwanaście ras, jak również pokazuje,
iż nie tylko cieszy się ze Śrimati Radharani madhurja rasą czy
śryngara rasą, ale również czerpie satysfakcję z wiwatsja rasy,
w której to zabija takie demony jak Kamsę, czy Dźarasandhę.
Jeśli chodzi o wzajemne relacje, to w procesie Boskiego stworzenia
nic nie przewyższa wspomnianych dwunastu ras. Funkcje żywych
istot są przyśpieszane przez jedną rasę w oryginalnej lub zniekształconej formie, jednak wszystkie one są emanacją Transcendencji.
Nie istnieje żaden rodzaj odwzajemniania ras, który nie pochodzi
od Najwyższego. Wszystko, co istnieje, ma swe źródło emanacji
w Najwyższej Istocie, co potwierdza pierwszy wers Wedanta sutry
– dźanmadjasja jataha. Kryszna – pierwotna forma Boga, jest
najwyższym źródłem opisanych powyżej ras. W ten zatem sposób
powiązana z Nim rasa staje się absolutna w swej naturze. Pan jest
Prawdą Absolutną i każda z powyższych ras, związana z odwzajemnianiem się w służbie dla Niego, również jest absolutna.
Pan jest odbiorcą przyjemności we wszystkich rasach, a osoba
odwzajemniająca się Mu w różnych rasach jest zarówno pośrednio,
jak i bezpośrednio Jego wiecznym sługą. Stąd też wielbiciele służący
Panu w jednej z głównych ras (dasja, sakhja, watsalja i madhurja),
są nadzwyczajnymi lub wiecznymi sługami, w odróżnieniu od
22
tych, którzy służą w drugorzędnych rasach: roudra, adbhuta, hasja
itp., których ogółem jest siedem.
Prawdziwą pozycją duszy jest tylko i wyłącznie służba dla Pana.
Żywa istota nie może w żadnym momencie swego istnienia stać się
Najwyższym Władcą, ani w aspekcie duchowym, ani fizycznym.
Z materialnego punktu widzenia żywa istota (dźiwa) może osiągnąć władzę, jednak będzie ona fałszywa. Gubiąc się w próbach
zdobycia takiej pozycji, sługa nie pożąda niczego innego, jak
unicestwienia własnej osobowości poprzez stopienie się w jedno
z Panem. To pragnienie stania się jednym z Panem nie zalicza się
nawet do śanta rasy, i stąd – poza pięcioma głównymi rasami –
wszystkie pozostałe objawiane są poza Królestwem Duchowym.
Jednakże ta jedność z Panem jest transcendentalnie realizowana
w głównych pięciu rasach, ponieważ w Królestwie Absolutu
(mimo iż zachodzi tam ciągła wymiana głównych ras pomiędzy
Najwyższym Panem i odwzajemniającymi się Mu duszami, czy
też Jego wiecznymi sługami) jakościowo nie ma różnicy pomiędzy
Panem i Jego sługami.
W sferze absolutnej nie ma różnicy pomiędzy Śrimati Radharani
i Kryszną, czy Jasiodą i Kryszną, itd. Odwzajemniający się w sferze
absolutnej, jak i w świecie względności, są zasadniczo i jakościowo
jednym i tym samym, jednakże ilościowo istnieje różnica między
nimi – jest Pan, a pozostali są Jego sługami.
Najwyższy Pan jest nieskończonym źródłem ras, podczas gdy
żywe istoty (dźiwy) są jedynie ich odbiorcami na miarę swoich
indywidualnych możliwości. Innymi słowy – Pan jest całością,
podczas kiedy Jego słudzy są jedynie cząstkami. Z racji swej natury,
owe cząstki mają ograniczoną zdolność odczuwania radości, i jako
takie nie mogą zostać określone mianem cieszących się we właściwym tego słowa znaczeniu. Dlatego też dusze odwzajemniające
się Panu w tych rasach winny być określane jako dające przyjemność, lub też mianem sług uczestniczących w przyjemności odczuwanej przez samego Pana.
23
Choć rasę podzielają zarówno Pan, jak i Jego słudzy, to Pan jest
dominującym odbiorcą przyjemności, podczas gdy Jego cząstki
są odbiorcami zdominowanymi. Prawdziwa przyjemność żywej
istoty jest doświadczana w ten właśnie sposób, jako że oryginalnie
jest ona emanacją Najwyższego. W przeciwnym wypadku stopi się
ona z Panem, niszcząc swą konstytucjonalną pozycję. Ta naturalna
pozycja cząstek Pana istnieje zasadniczo w Królestwie Absolutu,
podczas gdy drugorzędne rasy pojawiają się w świecie względności.
Gdy Pan pragnie odczuwać drugorzędne rasy ze swymi sługami,
dochodzi do powstania zależności, powołanych do życia przez wolę
Pana w świecie relatywnym. Kiedy takie zależności są powiązane
z Osobą Absolutu, rezultat jest identyczny, jak w przypadku którejś
z pierwszorzędnych ras. Z tego powodu wiwatsa rasa, przybierająca
formę widoczną między Panem a Kamsą, kończy się wyzwoleniem
Kamsy, który wtapia się w ciało Absolutnej Osoby.
Z tego powodu żywa istota, która pełni funkcję służebną, jeśli chce
zasmakować jednej z powyższych ras, musi odwzajemnić się Najwyższemu Panu, który jest nieskończonym oceanem i źródłem
wszelkich ras. Każdy może zaczerpnąć z tego źródła, ile tylko zapragnie; wystarczy jedynie wejść w relację wzajemności z Kryszną.
Gopala Tapani Upaniszad wskazuje ostatecznie, że Śri Kryszna
jest największym źródłem wszystkich ras, co znajduje również
potwierdzenie w śruti i w Wedach. Z tych przyczyn z natury
duchowa, żywa istota, winna zawsze medytować o Śri Krysznie,
by zaczerpnąć z odpowiedniej rasy, zgodnie z jej wyborem i pod
okiem mistrza duchowego.
Kryszna ukazał się Kamsie jako uosobiona śmierć, ponieważ
ten postanowił zabić Krysznę, kiedy tylko się pojawił. Podobnie
gopi pragną posiąść Krysznę jako kochanka, a Kryszna spełnia
ich pragnienie, ukazując się jako najbardziej fascynujący zalotnik,
którego można poznać za pośrednictwem madhurja rasy.
Konkluzja jest następująca: Najwyższy Pan odwzajemnia się
Swoim sługom w proporcji i jakości adekwatnej do ich służby
24
pełnionej dla Niego. Nikt nie jest w stanie uczynić niczego innego,
jak uczestniczyć w wymianach różnorodnych ras pomiędzy sobą
a Kryszną. W ten sposób wprost proporcjonalnie do wykonania
„iluzorycznej” służby skażonej energią materialną, zbiera się żniwo
swoich pragnień, podczas gdy w Królestwie Absolutu, gdzie iluzja
rzuca się w oczy jedynie z powodu swej nieobecności, podobna
służba jest transcendentalna. Najwyższej jakości służbę dla Śri
Kryszny wykonują gopi. To wzniosłe miłosne oddanie wychwalane
jest w Śrimad Bhagawatam następującymi słowami: „Jakież pokuty
spełniały gopi, że teraz są godne spijać nektar piękna Pana, które
jest tak samo niepojęte, jak Jego inne przymioty?”
Wymiana najwyższej transcendentalnej rasy zachodzi pomiędzy
Panem a gopi, pośród których wyjątkowymi są: Taraka, Pali, Śjama,
Lalita oraz Śrimati Radharani. Również Purany wymieniają
imiona następujących gopi: Gopali, Palika, Dhanja, Wiśakha,
Danisztha, Radha, Anuradha, Somabha, Taraka i inne. Z kolei
w Dwaraka Mahatmja, gopi: Lalita, Śjamala, Śajbja, Padma, Bhadra
i Wiśakha, są określane jako główne pośród dam Wradźabhumi.
Również w Skanda Puranie wymienione są imiona gopi. Pasterki
zostały przyciągnięte przez piękną i pociągającą postać Śri Kryszny.
Nie tylko uległy Jego niezwykłemu czarowi, ale poddały się kontroli Pana, ulegając miłosnym uczuciom kochanka i ukochanych.
Te czyste, transcendentalne odczucia, nigdy nie powinny być
porównywane z erotyzmem, jaki występuje w zwykłym świecie.
W wymianie tej najwyższej jakości rasy Śrimati Radharani jest
najznaczniejszym uczestnikiem. Dlatego też jest Ona symbolem
wszystkich ras w specyficzny sposób odwzajemnianych pomiędzy
Nią i Kryszną. Sposób odwzajemniania uczuć przez Radharani
nieznany jest nawet Krysznie, który jest i kompletny i doskonały.
W Ich związku płynie bezustanny potok transcendentalnej radości,
który jest najczystszą formą prześcigania się energii hladini, czy
też elementu transcendentalnej przyjemności spoczywającej
w Panu, lecz przejawiającego się właśnie w Radharani.
25
W Padma Puranie (Uttara kanda) taka wymiana najwyższych
transcendentalnych smaków jest potwierdzona poprzez wychwalanie miejsca znanego jako Radha kunda, gdzie Pan Kryszna i Śri
Radhika ukazali pełnię Swego związku. Radha kunda jest zatem
tak samo drogie Śri Krysznie, jak Śrimati Radharani. W Dwarace
Rukmini określana jest jako najważniejsza królowa Pana, i podobnie we Wryndawanie ponad Radharani nie ma innej gopi.
Zabawne wydarzenia z Wryndawany reprezentują wyższy stopień
wymiany ras, niż te występujące w Dwarace. W tym sensie Radha
bardziej zwraca na Siebie uwagę, niż Rukmini. Jest Ona tam
wszechatrakcyjnym symbolem wszechatrakcyjnego Pana, i dlatego też jest Ona najwyższym uosobieniem mocy hladini Pana.
Pan z własnej woli rozdwoił się na Radhę i Krysznę, a potem
ponownie złączył się w jeszcze bardziej atrakcyjną formę pod
postacią Śri Ćajtanji Mahaprabhu. Innymi słowy wielbiciele Śri
Ćajtanji Mahaprabhu to kandydaci mający pełne prawo do zbliżenia się do źródła wszystkich ras.
Według Śri Dźiwy Goswamiego Imiona Radhy i Kryszny wspomniane są w Rygwedzie jako „Radha Madhawa”. Tak zwani zwolennicy Wed, czyli ludzie o niewielkiej wiedzy, oddają się pragmatycznym dyskusjom dotyczącym Radharani i Kryszny, nie
zapoznając się z autorytatywnymi opiniami Goswamich, ze Śri
Rupą Goswamim i Śri Raghunathem Dasem Goswamim na czele.
Z tego też względu Narottam Das Thakur zaleca, aby ci, którzy
poważnie traktują naukę o transcendentalnych rasach, oddali się
pod opiekę miłosiernych Goswamich z Wryndawan, którzy porzucili wszelkie materialistyczne więzi łączące ich z arystokracją
oraz życiowym komfortem, i z własnej woli zaakceptowali surowy
sposób życia, by obdarować upadłe dusze, takie jak my, najcenniejszym darem – błogosławieństwem zrozumienia natury miłosnych
relacji Śri Śri Radhy i Kryszny.
Ta wzniosła transcendentalna nauka o owym uczuciu nie jest
łatwa do zrozumienia nawet dla najbardziej zdolnych i utalentowa26
nych osób, nie mówiąc już o materialistycznych oportunistach.
Ci, którzy próbują pojąć tematy miłości Radhy i Kryszny w kategoriach materialistycznej nauki doświadczalnej, jeśli nie zechcą
zaczerpnąć z ksiąg pozostawionych przez Goswamich, przepadną
w mroku zapomnienia.
27
1
Śri Guru Mahima
Chwały mistrza duchowego
TEKST 1
çré-guru-caraëa-padma, kebala-bhakati-sadma
bando mui säbadhäna mate
jähära prasäde bhäi, e bhava tariyä jäi
kåñëa-präpti haya jähä hate
Lotosowe stopy naszego mistrza duchowego są siedzibą czystej
służby oddania. Kłaniam się im z wielką czcią i szacunkiem.
Drogi bracie (mój drogi umyśle)! Dzięki jego łasce możemy
przekroczyć ocean materialnej egzystencji i osiągnąć Krysznę.
ZNACZENIE: Nie jest możliwe osiągnięcie Boga, Najwyższej
Osoby, czy służby oddania dla Niego, bez przyjęcia schronienia
lotosowych stóp mistrza duchowego. Dlatego jeśli ktoś pragnie
29
wkroczyć do świątyni służby oddania, najpierw musi przyjąć
schronienie lotosowych stóp mistrza duchowego. Właśnie dlatego
Śrila Narottam Das Thakur ofiarowuje swoje pokorne modlitwy
mistrzowi duchowemu.
Słowa śri guru oznaczają mistrza duchowego z jego całym bogactwem. Mistrz duchowy posiada moc wyzwolenia swego
ucznia z uścisku niewiedzy i przyprowadzenia go do lotosowych
stóp Kryszny. W kolejnych słowach dowiadujemy się, że mistrz
duchowy jest skarbnicą miłosnej służby oddania. Słowa śri-guru-ćarana-padma nie oznaczają tylko lotosowych stóp mistrza duchowego, ale również użyte są tu z respektem do ćarana Śridhary
Swamiego, ćarana Śri Goswamich itd. Słowo padma odnosi się
do mistrza duchowego, który ucieleśnia pełną transcendentalnej
słodyczy miłość do Śri Kryszny.
Możemy zrozumieć, że kwiaty lotosu oblegane są przez pszczoły,
które rozkoszują się ich nektarem. Podobnie słodka łaska guru
spijana jest przez jego wielbicieli. Takiego mistrza duchowego
możemy określić mianem kewala bhakati sadma, jako jedyne
schronienie czystej służby oddania. Słowa kewala bhakati oznaczają służbę oddania pozbawioną czynności przynoszących korzyści,
spekulacji oraz materialnych pragnień. Słowo mui oznacza „ja”.
Odnosząc się do natury czystej służby oddania, Śrila Narottam
Das Thakur używa słowa mui w celu ekspresji własnej pokory.
„Z wielką czcią i szacunkiem ofiarowuję moje pokorne pokłony
lotosowym stopom opisanego powyżej mistrza duchowego – guru.”
Należy wielbić mistrza duchowego z wielką bojaźnią i szacunkiem,
bez chęci materialnego zadowolenia. Powinniśmy odnaleźć w nas
pragnienie wielbienia mistrza duchowego i Śri Kryszny.
Sawadhana mate możemy inaczej odczytać jako sawadhana sane,
jednak jest to niewłaściwe. Sawadhana oznacza „z wielką czcią
i szacunkiem”, a słowo sane: „wykonując powtórnie te same błędy.”
30
Śri Guru Mahima – Chwały mistrza duchowego
TEKST 2
guru-mükha-padma-väkya, cittete kariya aikya
är nä kariha mane äçä
çré-guru-caraëe rati, ei se uttama-gati
je prasäde püre sarba äçä
Uczyń sercem i duszą nauki emanujące z lotosowych ust mistrza
duchowego. Mój drogi umyśle, nie pragnij niczego innego.
Przywiązując się do lotosowych stóp guru możemy bardzo
szybko uczynić duchowy postęp. Dzięki jego łasce spełniane są
wszystkie duchowe pragnienia.
ZNACZENIE: Mistrz duchowy instruuje nas na ścieżce miłosnej
służby oddania dla Pana Kryszny. Słowa emanujące z lotosowych
ust mistrza duchowego są potężne i z łatwością mogą doprowadzić
każdego do Pana. Jego nauki wypowiadane są w zgodzie z rozumieniem pism świętych. Osoba, pragnąca osiągnąć Krysznę powinna
uczynić słowa mistrza duchowego swoim sercem i duszą.
Słowo wakja użyte w tym tekście odnosi się do instrukcji prema-rasa tattwa, nauki dotyczącej miłosnego związku z Śri Kryszną.
Słowo sakja oznacza zdolność osiągnięcia Kryszny. Uttama gati
oznacza najwyższe przeznaczenie, ale może również określać
najlepszy cel, jaki można osiągnąć z pośród wszystkich możliwych.
Tym celem jest prema sewa, służba w miłości.
Słowa ćittete karija ajkja możemy inaczej przeczytać jako hrydi
kari maha shakja. Znaczy to, że wszelkie instrukcje dotyczące
wiecznego związku jako mandźari uczeń otrzymuje od mistrza
duchowego. Instrukcje te uczeń powinien gorliwie przechowywać
w głębi swego serca. Słowa sarwa aśa oznaczają, iż powinniśmy
pragnąć osiągnąć miłosną służbę Śri Śri Radhy i Kryszny. Powinna
być obecna w nas transcendentalna chciwość masowania lotosowych stóp Śri Śri Radhy i Kryszny, Boskiej Pary Wryndawana
nikuńdźa, ofiarowania im ćamary, przystrajania Ich perłami
i wspaniałymi klejnotami.
31
Kiedy Radha i Kryszna są zadowoleni, mistrz duchowy również
jest zadowolony. Jasja prasada bhagawat prasadah. Dzięki łasce
mistrza duchowego można osiągnąć łaskę Boga, Najwyższej Osoby.
Dzięki łasce mistrza duchowego możemy osiągnąć miłosną służbę
oddania dla Śri Śri Radha Kryszny.
TEKST 3
cakhu-däna dilä jei, janme janme prabhu sei
divya-jïäna håde prakäçita
prema-bhakti jähä haite, abidyä binäça jäte
bede gäya jähära carita
Mistrz duchowy obdarza mnie transcendentalną wizją, jest
moim panem narodziny po narodzinach. Dzięki jego łasce Boska
wiedza objawia się w moim sercu. On obdarza prema-bhakti
i niszczy ignorancję. Pisma wedyjskie opisują jego charakter.
ZNACZENIE: „Śri Kryszna jest moim jedynym Panem, a ja jego
wiecznym sługą.” Żywe istoty od dawien dawna nie pamiętają
o tej wrodzonej zależności. Korzystając ze sposobności zewnętrzna
energia Najwyższego Pana – Maja, dostarcza im nieograniczonych
materialnych cierpień, jak również sprawia, że utożsamiają swą
jaźń z przenikniętymi ignorancją ciałami. Mistrz duchowy jest
w stanie wyzwolić takie osoby z cierpień materialnej egzystencji
i usytuować je na ich rzeczywistych pozycjach. Zwrot ćakhu dan
dilo dźej oznacza, iż mistrz duchowy otwiera pogrążone w ciemnościach niewiedzy oczy, obdarzając trancendentalną wizją, dzięki
której jesteśmy zdolni przekroczyć ocean materialnej egzystencji
i oglądać najwyższą duchową rzeczywistość.
Słowa diwja gjana odnoszą się do wiedzy, dzięki której może
nauczyć się wielbić Krysznę. Taka wiedza jest objawiana w czyimś
sercu jedynie dzięki łasce śri guru. Słowa te oznaczają również
transcendentalną wiedzę, która inicjuje zrozumienie nauki Śri
32
Kryszny. W Hari Bhakti Wilasa jest powiedziane:
divya jïänaà yato dadyät kuryät päpasya saàkñyam
tasmäd dikñeti sä proktä deçike tattva kovidaiù
Osoba, inicjowana wiedzą o Krysznie oraz o jej związku z Panem,
jest wykształcona w transcendentalnej wiedzy. Dźanme dźanme
prabhu oznacza, iż mistrz duchowy posiada zdolność usunięcia
ciemności ignorancji z serca przyjmującej narodziny w tym świecie
żywej istoty i zaangażowania jej w miłosną służbę dla Śri Gowindy
transcendentalnego chłopca pasterza żyjącego we Wradźa Mandali,
usytuowanej ponad królestwem Maji. Dlatego też nieważne, czy
ktoś jest wielbicielem neofitą, czy też doskonałą duszą – dla każdej
z tych osób guru pozostanie zawsze uwielbionym panem.
Słowa wede gaja oznaczają, iż nie tylko Narottam Das Thakur
gloryfikuje mistrza duchowego, ale czynią to również Wedy i inna
uzupełniająca literatura wedyjska. Tak jak powiedział Śri Kryszna
do Uddhawy w Śrimad Bhagawatam (11.17.27) aćarjam mam
widźanijan – „Należy uważać mistrza duchowego za nie różnego
ode Mnie Samego.” Również Wedy mówią: aćarjawan puruszo
wedah, osoba posiadająca towarzystwo aćarji, naturalnie zaznajomiona jest z wiedzą wedyjską.
TEKST 4
çré-guru karuëä-sindhu, adhama janära bandhu
lokanätha lokera jébana
hä hä prabhü kara dayä, deha mora pada-chäyä
ebe jaça ghuñuk tribhüvana
O mistrzu duchowy, oceanie miłosierdzia, jesteś przyjacielem
i nauczycielem upadłych dusz oraz życiem i duszą wszystkich
ludzi. O panie! Bądź łaskawy dla mnie i daj mi schronienie
swoich lotosowych stóp. Twoje chwały głoszone są we wszystkich trzech światach.
33
TEKST 5
Śri Wajsznawa Mahima
Chwały Wisznuity
baiñëaba-caraëa-reëü bhüñana kariyä tanü
jähä haite anübhava haya
märjjana haya bhajana sädhu-saìge anükñaëa
ajïäna-abidyä-paräjaya
Dekoruję moje ciało kurzem pochodzącym z lotosowych stóp
Wajsznawów, ponieważ dzięki temu mogę doświadczyć transcendentalnych doznań. Poprzez stałe towarzystwo wielbicieli
oraz kultywację służby oddania dla Pana, można osiągnąć
oczyszczenie i pokonać ignorancję wyrastającą z niewiedzy.
ZNACZENIE: Słowa jaha hojte odnoszą się do osoby dekorującej ciało kurzem z lotosowych stóp wielbicieli, awidja – do pragnień
ćaturwarga (czterech celów życia: artha, dharma, kama i moksza).
TEKST 6
Chwały Śrila Rupy i Sanatany Goswamich
jaya sanätana rüpa prema-bhakti-rasa-küpa
jügala-ujjwala-rasa-tanü
jähära prasäde loka päçarila düùkha çoka
prakaöa kalpa-taru janü
Wszelka chwała Śri Rupie i Śri Sanatanie Goswamim, którzy są
rezerwuarem miłosnej służby oddania, jak również uosobieniem najwyższych transcendentalnych smaków prowadzących
do Śri Śri Radha Kryszny.
34
ZNACZENIE: Choć intonowanie Świętych Imion Pana zawiera
wszystkie z pośród sześćdziesięciu czterech gałęzi służby oddania,
Śrila Narottam Das Thakur ponownie mówi o samkirtanie, jako
o szczególnej gałęzi oddania spośród wszystkich innych. Podobnie
używając słów wajsznawa ćarana renu gloryfikuje on charakter
Wajsznawów. Szczególnie zaś gloryfikuje Goswamich mówiąc:
dźaja sanatana rupa… itd. Zwrot wajsznawa ćarana renu obejmuje
wszystkich Wajsznawów, takich jak: wielbiciele sakhja, watsalja,
itd. Istnieje pięć głównych związków w służbie oddania: śanta,
dasja, sakhja, watsalja i udźdźwala lub madhurja. Cechą śanta
rasy jest wtopienie się w Śri Krysznę, dasja rasy – służenie Panu,
sakhja rasy – towarzyszenie Panu bez uczucia strachu w nastroju
równości, watsalja rasy – uczucie rodzicielskie, udźdźwala rasy
– rozkoszowanie się smakami małżeńskimi.
Cechy każdej z ras zawarte są w kolejnej, następującej po niej,
dlatego zrozumiałe jest, że każda z nich jest nadrzędna do poprzedniej. W udźdźwala rasie możemy zobaczyć cechy wszystkich pięciu ras, dlatego jest ona najwyższą.
Z pośród towarzyszek udźdźwala rasy tylko te, które usytuowane są w grupie Śrimati Radharani, smakują najwyższą, niezrównaną słodycz Śri Śri Radha Madana-Mohan. Z pośród nich
tylko dziewczęce służki Śri Radharani są zdolne doświadczać
najwyższej słodyczy Ich Wysokości. Wiele sakhich nie może widzieć najbardziej poufnych rozrywek Śri Śri Radha Madhawa,
jednak dziewczęta Śri Radhiki mogą kąpać się w niezrównanie
słodkich transcendentalnych smakach. Dziewczęta te nazywają
się mańdźari (pączki kwiatowe) i wyrastają z pnącza pragnień
ukochanej Kryszny, Śrimati Radhiki.
Symptomy zadowolenia przejawiane przez poszczególne cechy
Śri Radhy i manifestujące się w osobach mańdźarich, nie są różne
od Śrila Rupy Goswamiego i Śrila Sanantany Goswamiego. Obaj
są najwyższymi „smakoszami” udźdźwala rasy (madhurja rasy).
Dlatego Śrila Narottam Das Thakur opisuje ich jako udźdźwala
35
rasa tanu, uosobienie udźdźwala rasy. Autor Śri Prema Bhakti-ćandriki nie porównuje Śri Rupy i Śri Sanatany do oceanu smaków
miłosnego oddania, raczej mówi o nich jako o osobach, które już
są źródłami miłosnego oddania. Powodem jest to, iż woda w oceanie
zmieszana jest z wodami różnych rzek, natomiast oryginalna
woda ze źródła nie posiada domieszek. Podobnie miłosna służba
oddania nauczana przez Śri Rupę i Śri Sanatanę Goswamich jest
niezmącona z rzekami karmy i gjany. Miłosna służba oddania
w oryginalnej postaci jest czysta. Stąd Narottam Das Thakur użył
słowa „źródło” zamiast „ocean”.
Podobnie w porze letniej spragniona osoba nie może ugasić
swego pragnienia i doznać ochłodzenia, pijąc wodę z rzeki czy
stawu, ponieważ woda taka jest ciepła. Jednak woda źródlana zawsze jest bardzo zimna. Dlatego też źródło służby oddania jest
w stanie ochłodzić spragnioną osobę, podczas gdy w wieku Kali,
który dostarcza tak wielu materialnych cierpień, gjana i joga nie
są w stanie ugasić ognia lamentów i iluzji żywej istoty. Proces
służby oddania sam w sobie jest w stanie kompletnie zdławić
ogień materialnych pragnień i cierpień usytuowanych w królestwie Maji żywych istot, oraz pomóc każdemu w rozkoszowaniu
się słodkimi smakami oddania dla Śri Radhy i Kryszny. Rupa
i Sanatana Goswami są schronieniem słodkich, chłodzących
smaków miłosnej służby oddania, dlatego też określeni zostali
mianem rasa kupa (źródłem transcendentalnych smaków).
Nawet w dzisiejszych czasach wiele osób natychmiast zapomina
o troskach oraz zmartwieniach, i rozkoszuje się smakami miłosnej
służby, spijając nektar ze źródełka pism świętych, które skomponowali Śri Rupa i Śri Sanatana Goswami.
Śrila Narottam Das Thakur porównuje ich do drzewa pragnień
służby oddania. Największą pomyślnością dla każdej osoby jest
przyjęcie schronienia ich lotosowych stóp.
36
TEKST 7
prema-bhakti-réti jata nija-granthe sü-bekata
kariyächena dui mahäçaya
jähära çrabana haite paränanda haya cite
jügala-madhüra-rasäçraya
Te dwie wielkie osobistości w swych pismach niezwykle szczegółowo opisały różnorodne rodzaje służby oddania. Słuchający
tych opisów poczuje w sercu szczęście transcendentalnej natury
i przyjmie schronienie słodkiej Boskiej Pary.
ZNACZENIE: Proces osiągania miłosnej służby oddania jest
procesem praktykowanym przez czystych wielbicieli. Wielbiciele
ci już osiągnęli stan miłosnego oddania, które zostało dokładnie
opisane w takich książkach jak: Bhakti-rasamryta-sindhu, Lalita-madhawa, Widagdha-madhawa, Udźdźwala-nilamani, Dana-keli
Kaumudi, Stawa-mala i Śri Bryhad Bhagawatamryta. Książki te
zostały napisane przez Śri Rupę i Śri Sanatanę Goswamich. Przez
czytanie i recytowanie tych pism serca wielbicieli pogrążają się
w oceanie miłosnej ekstazy, który przyjmuje schronienie słodkich
smaków Radhy i Madhawy. Ich autorzy znajdują się pod bezpośrednią opieką Śrimati Radharani, i dlatego Narottam Das Thakur
określa Rupę i Sanatanę mianem mahaśaja – wielkich osobistości.
W wielu książkach jest powiedziane, iż ktokolwiek przyjmuje
schronienie Śrimati Radhiki, jest wielką osobistością – radhike
ćarana aśraja, dźe kare se mahaśaja.
TEKST 8
jügala-kiçora-prema lakña bäna jini hema
hena dhana prakäçila jäìrä
jaya rüpa sanätana deha more sei dhana
se ratana mora gale härä
37
Miłosne rozrywki Boskiej Pary są niczym oczyszczone złoto.
O Śri Rupo i Śri Sanatano! Odsłoniliście przede mną ten największy skarb. Teraz, niczym girlandę, zawieszę te klejnoty miłości wokół mej szyi.
ZNACZENIE: Słowo lakszawanam odnosi się do oczyszczonego
złota, które świeci pełnym blaskiem i pozbawione jest wszelkich
zanieczyszczeń. W taki sam sposób cechą miłosnych wymian
pomiędzy Śri Radhą, a Panem Kryszną jest najwyższa, pozbawiona
wszelkiego egocentryzmu czystość uczuć.
Wszelka chwała Rupie i Sanatanie Goswamim, którzy są pełni
współczucia i poprzez swoje książki miłosiernie objawiają światu
skarb słodkiej miłości Śri Radhy i Kryszny. O najbardziej łaskawi!
Proszę, okażcie temu biedakowi skarb tej miłości, która gloryfikowana jest przez największych bogaczy. Proszę, załóżcie na mojej
szyi girlandę zrobioną z najszlachetniejszych kamieni premy.
TEKST 9
Śudha bhakti tattwa
Prawda mówiąca o najczystszej miłosnej służbie
bhägabata-çästra-marma naba-bidha bhakti-dharma
sadäyei kariba sü-sebana
anya-deväçraya näi tomäre kahila bhäi
ei bhakti parama-käraëa
Dziewięć procesów miłosnej służby oddania jest esencją Śrimad
Bhagawatam. Pragnę osobiście zaangażować się w wykonywanie
tych różnorodnych rodzajów służb. O mój bracie, nie przyjmę
schronienia półbogów i deklaruję, że jest to najlepszy sposób,
w jaki możemy osiągnąć miłosną służbę oddania.”
38
ZNACZENIE: O drogi bracie (umyśle), nie przyjmuj schronienia
w żadnym z półbogów, takich jak Brahma czy Śiwa, ale bez uchybień oddaj się Panu Krysznie i zaangażuj w dziewięć procesów
służby oddania.
TEKST 10
sädhu-çästra-guru-bäkya hådaye kariyä aikya
satata bhäsiba prema-mäjhe
karmé jïäni bhakti-héna ihäke karibe bhina
narottama ei tattwa gäje
Moim pragnieniem jest oczyszczenie serca przez słuchanie potrójnie zjednoczonych stwierdzeń (Wajsznawów, śastr – pism
świętych i guru – mistrza duchowego). Pragnę zawsze pływać
w bezgranicznym oceanie miłości do Boga. Dzięki tej metodzie
uwolnię się od towarzystwa osób pracujących dla materialnej
korzyści, umysłowych spekulantów i ludzi unikających służby
oddania. Ja, Narottam Das, śpiewam tę prawdę.
39
2
Ekanta bhakti
Proces umocnionej służby oddania
çrémad-rüpa-gosvämé-prabhupadenoktam
anyäbhiläñita-sunyam
jïäna-karmady-anavåtam
anukulyena kåñëänuçélanam bhaktir uttama
Śrila Rupa Goswami Prabhupada w swojej Bhakti-rasamryta-sindhu (1.1.11) mówi:
„Najwyższa jakość służby oddania to działanie w sposób przyjazny w stosunku do Boga, Najwyższej Osoby.” Oznacza to, że
nie można służyć podążając ścieżką monisty czy pracując dla
materialnej korzyści. Prawdziwa jest jedynie służba duchowa.”
41
ZNACZENIE
Jego Boskiej Miłości A.C. Bhaktiwedanty Swamiego Prabhupada
(„Back to Godhead”, Nr 3, cz. 20, 20 maj 1960 r.)
Śrila Rupa Goswami rozpoczyna od czystej służby oddania i od
razu definiuje charakterystykę niezafałszowanej służby dla Pana.
W Bhagawad-gicie powiedziane jest, że cztery klasy ludzi, którzy
spełniali w przeszłości pobożne uczynki, podejmują służbę oddania dla Najwyższego Pana. Są to: strapieni, dotknięci ubóstwem,
uczeni oraz dociekliwi. Ci pierwsi podejmują się duchowej służby
Panu w nadziei, że ten spojrzy na nich przychylnym okiem i ześle
łaskę. Ubodzy liczą, że dzięki służbie znikną ich strapienia. Uczeni
podejmują się służby duchowej nie ze względów materialnych,
ale dla zbawienia duchowego. Dociekliwi zaś pragną jedynie poznać
podstawy teizmu. Wyznawcy ci nie są prawdziwymi wiernymi,
ponieważ podejmują się służby licząc na osobisty zysk.
Śrila Rupa Goswami na początku definicji służby oddania pragnie
uzmysłowić nam, że w przypadku czystej służby nie ma w ogóle
kwestii korzyści osobistych. Taka służba musi być ofiarowana
Panu z czystej miłości, która drzemie w sercu każdej żywej istoty.
Nikogo nie trzeba uczyć, jak ma się śmiać, płakać czy rozpocząć
życie płciowe, wszystkie te czynności przychodzą nam naturalnie
z biegiem czasu. Podobnie miłość do Śri Kryszny, Boga, jest spontaniczna i nikt nie może nauczyć się jej za pomocą jakichś środków
zewnętrznych. Lecz tak, jak życie płciowe lub podobne czynności
człowieka zanikają z powodu słabej kondycji zdrowotnej, np. impotencji, tak samo z powodu choroby wywołanej długotrwałym
wystawieniem żywej istoty na niezdrowe warunki, powiązane
z egzystencją w energii materialnej, miłość do Boga musi zostać
rozbudzona za pomocą praktycznych i przypisanych czynności.
Podczas tego dyskursu czynności te zostaną omówione z dbałością o szczegóły. Jeśli chodzi o definicję czystej służby oddania,
to musi ona być aktywna. Przy czynnościach służebnych nie ma
42
Ekanta bhakti – Proces umocnionej służby oddania
miejsca na spekulacje umysłowe. Anuśilanam oznacza czynną
pracę, która musi obejmować ciało, umysł i mowę. Taka praktyczna praca wykonywana jest również w kategoriach tendencji
inicjatywnej, jak i stwarzającej trudności. Praktyczne działania
wykonywane są chętnie i niechętnie. Istnieje ogromna ilość rodzajów i grup czynności praktycznego myślenia, czucia i woli,
dla zadowolenia Kryszny. Głównym zadaniem w służbie duchowej
jest zaakceptowanie mistrza duchowego, zarówno inicjującego,
jak i instruującego, i zdobycie od niego wiedzy o kompletnej
problematyce dotyczącej służby duchowej.
Uczeń powinien być posłuszny najważniejszym zasadom w tej
kwestii, dzięki temu z czasem wyrobi w sobie przywiązanie oraz
smak ku służbie. Potem atmosfera stałego związku ze służbą oddania będzie stale wyczuwalna i dzięki niej wzniesie się do niezachwianej pozycji. Wyższe stopnie duchowego udoskonalenia zależeć będą
od łaskawości i błogosławieństwa wyższego stopniem wiernego,
który włączył się już w transcendentalną służbę oddania.
Słowo „Kryszna” wskazuje na Boga, Najwyższą Osobę, wraz
z jego niezliczonymi ekspansjami. Pan rozprzestrzenia się w nieskończoną i niepoliczalną liczbę form, takich jak: Rama, Nrysimha,
Waraha, oraz wiele innych inkarnacji czy ekspansji. Niektóre
z nich zostały wymienione w pismach, takich jak Bhagawata-purana, a wszystkie są Wisznu tattwą, przez co współistnieją na
równi z Śri Kryszną. Innymi słowy, „Kryszna” zawiera w sobie
wszystkie inne możliwe inkarnacje Boga, Najwyższej Osoby.
Proces służby duchowej w jej pierwszym stadium jest taki sam
dla Kryszny, Wisznu czy Narajana. Dopiero później zaczynają
pojawiać się różnice rasy, które zostały omówione na początku
tego tłumaczenia. W krytycznych studiach nad różnicami pomiędzy rasami istnieje specyficzna transcendentalna różnica
wzajemności służby duchowej, jednak w gruncie rzeczy nie ma
różnicy pomiędzy służbą dla Ramy czy Kryszny. O szczegółach
owych różnic mowa będzie później.
43
Ważne jest specyficzne użycie słowa anukuljena. Oznacza ono,
że służenie z miłością, a nie tylko zwykłe przywiązanie do Boga,
powinno być nazywane miłosną służbą. Kiedy owo przywiązanie
nie bierze się z przyjaźni, nie może być nazywane służbą oddania.
Związek demonicznego króla Kamsy z Kryszną był dokładnym
przeciwieństwem miłości, jednak istniało w nim pośrednie przywiązanie do Pana. Lecz takiego rodzaju przywiązanie nie może
być przyjęte za oddanie. Wielbiciel musi pełnić taką służbę dla
Pana, która jest dla Niego do przyjęcia. Dlatego też wielbiciel
neofita powinien szukać opieki u osoby bardziej zaawansowanej
duchowo, która służy już Panu pod okiem mistrza duchowego.
Guru jest bowiem łącznikiem pomiędzy wielbicielem a Kryszną.
Rozkaz Pana jest ogłaszany uczniom za pośrednictwem medium,
jakim jest mistrz duchowy. Stąd zaakceptowanie służby dla mistrza
duchowego jest pierwszym krokiem w służbie duchowej.
Dzięki studiom nad Bhagawad-gitą, która została bezpośrednio
wypowiedziana przez Pana, możemy zrozumieć nasze wieczne
relacje z Nim. Jest tam jasno powiedziane, że żywa istota musi
podjąć służbę dla Pana, odsuwając na bok inne obowiązki.
W owej księdze mądrości znajduje się także dalsza wskazówka,
mówiąca, że człowiek, który głosi chwały Śri Kryszny i naucza
Bhagawad-gity, jest najbardziej zaufanym sługą Pana. Z takiego
rozumienia owych słów rodzi się myśl, że naturą służby, która
jest najdroższa Panu, jest bezustanne zaangażowanie wielbiciela
bez żadnych odstępstw. A służbą taką, zwłaszcza w panującej
obecnie epoce duchowego zapomnienia, jest kształcenie ogółu
ludzkości w kwestii świadomości Boga.
Autentyczny nauczyciel duchowy powinien udzielać wskazówek
neofitom, zwłaszcza takich, które tyczą się pryncypiów ważnych
w pierwszych stadiach służby oddania. Dopóki ktoś nie rozwinął
w sobie zdolności do miłosnej służby dla Pana poprzez zaangażowanie się pod kierunkiem mistrza duchowego, dopóty osoba
taka nie jest w stanie zrobić kroku w przód. Sprawdziany związane
44
ze służbą oddania zostaną omówione z większą dokładnością
w dalszej części tej książki. Nikt nie może powiedzieć, że uczynił
jakiś postęp w służbie duchowej, nie będąc sprawdzonym po wykazywanych przez siebie symptomach.
Dźiwa Goswami wspomina, że kiedy mówimy o zaproszeniu
wojownika, nie oznacza to, że mamy na myśli jego rynsztunek.
Wojownik jest zawsze udekorowany różnymi rodzajami oręża.
Gospodarz nie ma na myśli sprawienia przyjemności broni, lecz
wojownikowi. Podobnie musimy wiedzieć, że Pan jest zadowolony
z naszej służby, a nie przywiązywać specjalnej wagi do formuł
i rytuałów. Jest wielu ludzi, którzy z nazwy tylko są wiernymi.
Kiedy dochodzi do trudnych sprawdzianów, okazują się być
ludźmi o słabej wierze. Pan Ćajtanja mówi, że Kryszna-prema,
czyli szczera miłość do Pana, są ostatnimi słowami w królestwie
służby oddania. W przypadku nieobecności takiej prawdziwej
miłości do Kryszny, której symptomem jest obojętność wobec
materialnych rzeczy, nie można stwierdzić, że adept uczynił postęp
na ścieżce służby oddania.
Słowo anu oznacza nieprzerwaną służbę dla Najwyższego Pana.
W jej wykonywanie musimy angażować się w każdej chwili naszego
życia i czynić to nieustannie. W procesie rozwoju służby oddania
nie może być przerw, po tym właśnie poznaje się prawdziwego
wielbiciela. Oprócz tego bezustannego zaangażowania istnieje
również wiele innych symptomów, dzięki którym można poznać
prawdziwego wiernego.
Wielbiciel musi być wolny od wszelkich żądz, innych niż pragnienie służby dla Pana. Jest to podstawowy wymóg, jeśli chodzi
o pierwszej klasy służbę duchową. Jest wiele pokus, takich jak:
karma, gjana, joga, które popadają w konflikt ze służbą oddania.
Gjana (wiedza) jest generalnie rozumiana w znaczeniu monizmu
lub pragnieniu stopienia się z Najwyższym. Kiedy mówimy, że
służba oddania nie może być tknięta przez gjanę, mamy na myśli
właśnie tę filozofię jedności. W przeciwnym przypadku wiedza
45
odnosząca się do kultury służby oddania, powinna być osiągnięta
z pełnym entuzjazmem. Bez pewnej, specyficznej wiedzy wypływającej z Wed, Puran, Mahabharaty oraz zasad pańćaratriki, nie
można mówić o autentycznej służbie oddania. Wszelkie pozory
służby oddania pozbawionej wiedzy z wyżej wymienionych pism,
są jedynie elementami zakłócającymi postęp na tej ścieżce.
Kiedy mówimy o karmie oddzielonej od służby duchowej, mamy
na myśli pracę dla korzyści, o której wspominano w smryti śastrach
przy okazji osiągnięcia wyższego poziomu egzystencji materialnej.
Służba oddania musi być wolna od takich czynności. Aczkolwiek
praca, która sprzyja rozwojowi służby duchowej, winna być kultywowana i kontynowana. Również zadania, które pomagają osiągnąć
oświecenie, nie powinny zostać zaniechane. Słowo adi oznacza sumę
wszystkich poczynań, takich jak joga czy niepotrzebne pokuty,
które prowadzą do poczucia spełnienia.
Królowie, tacy jak Rawana czy Hiranjakasipu, przez wiele lat
trwali w wyrzeczeniu, by osiągnąć tymczasowe poczucie spełnienia w zadowalaniu zmysłów. Ostatecznie, pomimo wszystkich
pokut oraz wyrzeczeń, jakie spełniali, nie potrafili się ochronić
i zostali ukarani przez Boga, Najwyższą Osobę.
Konkluzja jest taka, że kultywacja służby oddania Panu powinna
zostać ograniczona jedynie do czynności czystej służby oddania,
i niczego więcej. Takie czynności zostały szczegółowo opisane
w Śrimad Bhagawatam oraz innych pismach, do których zalicza
się także Bhakti-rasamryta-sindhu.
TEKST 1
anya-abhiläsa chäòi jïäna karma parihari
käya mane kariba bhajana
sädhu-saìge kåñëa-sebä nä püjiba devé-devä
46
Moim ciałem i umysłem będę wielbił Pana, porzucając pragnienia działań dla zysku i wszelkie umysłowe spekulacje.
W towarzystwie wielbicieli służył będę Krysznie, odrzucając
wielbienie półbogów. To jest najwyższy proces służby oddania.
TEKST 2
mahä janera jei patha täte habe anürata
pürbäpara kariyä bicära
sädhana-smaraëa-lélä ihäte nä kara helä
käya mane kariyä süsära
Uważnie i z szacunkiem pragnę podążać ścieżką ujawnioną
przez poprzednich i obecnych mahadźanów. Nie powinno się
zaniedbywać pamiętania rozrywek Pana. Służba oddania powinna być wykonywana zarówno w umyśle, jak i poprzez ciało.
Jest to esencją procesu sadhany.
ZNACZENIE: Zwrot „poprzedni mahadźanowie” odnosi się do
świętych mędrców z Dandakaranja, zaś słowo susara oznacza
najwyższą doskonałość. Jak wyjaśniają śruti, czyli pisma takie jak
Bryhat Wamana Purana, Ćandrakant i inne, mędrcy ci mieli olbrzymie pragnienie obcowania z Panem Śri Kryszną jako swoim
kochankiem. Przyjęli oni nastrój miłości prezentowany przez
gopi i zaangażowali się w miłosną służbę oddania dla Kryszny.
Poprzez swoje chciwe pragnienie Śri Bilwamangal Thakur również osiągnął nastrój sakhich, które służą pod przewodnictwem
kochanej Kryszny, Śrimati Radharani.
W ten sposób w tym wersecie objawiony został nastrój sakhi,
a także proces wielbienia Kryszny pod przewodnictwem sakhich.
Wszystkie te wielkie osoby, które pojawiły się przed Śri Ćajtanją
Mahaprabhu, są znane jako poprzedni mahadźanowie. Współczesnymi mahadźanami jest sześciu Goswamich z Wryndawan
na czele ze Śri Rupą i Śri Sanataną Goswamimi.
47
TEKST 3
asat-saìga sadä tyäga chäòa anya géta-räga
karmé jïäné parihari düre
kebala bhakata-saìga prema-kathä-rasa-raìga
lélä-kathä braja-rasa-püre
O mój drogi bracie, zawsze porzucaj towarzystwo karmich
i gjanich, porzuć również przywiązanie do śpiewania bezwartościowych piosenek, które nie mają nic wspólnego z Kryszną.
W towarzystwie wielbicieli pogrążaj się w tematach miłosnych
rozrywek Kryszny, mieszkańca Wradźi.
TEKST 4
jogé nyäsé karmé jïäné anya-deba-püjaka dhyäné
iha-loka düre parihari
karma dharma düùkha çoka jebä thäke anya joga
chäòi bhaja giribara-dhäré
Proszę, porzuć towarzystwo joginów, sannjasinów, karmich,
gjanich, myślicieli i wielbicieli półbogów. Porzuć także wszelkie
przywiązanie do owoców swych działań, religijne obowiązki,
bolączki, lament i materialne obiekty. Po prostu wielb Krysznę,
który podniósł Wzgórze Gowardhan.
ZNACZENIE: Słowo anja-joga mówi o przywiązaniu do żony,
dzieci i materialnych obiektów zmysłów.
TEKST 5
tértha-jäträ pariçrama kebala-manera-bhrama
sarba-siddhi gobinda-caraëa
dådha-biçwäsa håde dhari mada-mätsarjya parihari
sadä kara ananyä bhajana
48
Podróżowanie do świętych miejsc jest stratą energii i wynika
z iluzji. Lotosowe stopy Śri Gowindy są doskonałością życia.
Dlatego porzucając dumę i zazdrość, z wielką determinacją
w sercu, powinno się wielbić Pana bez żadnych odstępstw.
ZNACZENIE: Sarwasidhi określa doskonałość osiąganą za pomocą pobożnych czynności, takich jak odwiedzanie świętych
miejsc. Mada oznacza szczęście osiągane bez użycia inteligencji.
Matsarja oznacza brak zdolności tolerowania czyjejś wyższości.
TEKST 6
kåñëa-bhakta saìga kari kåñëa-bhakta aìga heri
çraddhänbita çrabaëa-kértana
arcana bandaëa dhyäna naba-bhakti mahä-jïäna
Najlepszymi procesami służby oddania są słuchanie, intonowanie, wielbienie, gloryfikowanie oraz medytowanie z wiarą
o Imionach, formach, cechach i rozrywkach Pana Śri Kryszny.
Te dziewięć form bhakti powinno być spełniane w towarzystwie
wielbicieli Pana.
ZNACZENIE: Pełne wiary słuchanie imion, opisów cech i rozrywek Najwyższego Pana zwane jest śrawana. Czyste i pełne wiary
intonowanie Imion Najwyższego Pana zwane jest kirtana. Pełne czci
ofiarowanie różnych składników przy użyciu właściwych mantr,
po uprzednim samooczyszczeniu, zwane jest arćana. Częściowe
pamiętanie Imion, cech i rozrywek Pana, zwane jest smaranam.
Dhjana jest innym słowem określającym smarana.
Jest pięć stadiów smaranam: smaranam, dharanam, dhjanam,
dhurbanu, smryti i samadhi. Częściowe zaangażowanie umysłu
w medytację o Najwyższym zwane jest smaranam. Zaprzestanie
myślenia o materialnych obiektach i skupienie umysłu na Panu,
49
zwane jest dharana. Charakterystyczne myślenie o Imionach,
formach Pana itp., zwane jest dhjana. Niczym niezakłócone myślenie o formach Najwyższego Pana, które jest niczym płynący
nektar, to dhruwanu smryti. Ciągła manifestacja Imion, form,
cech i rozrywek Pana, które są jedynymi obiektami medytacji,
jest nazwana samadhi. Słowo śraddhanwita, oznaczające „obdarzony wiarą”, używa się w odniesieniu do tych pięciu procesów.
TEKST 7
håséke gobinda-sebä nä püjiba devé-devä
ei ta ananya-bhakti-kathä
ära jata upälambha biçeña sakali dambha
dekhite lägaye mane byathä
Wszystkimi zmysłami pragnę służyć Śri Gowindzie. Nie będę
wielbił żadnych półbogów. Jest to najwyższa zasada czystej
służby oddania. Wszystkie inne procesy rodzą się z dumy. Kiedy
na nie patrzę, w mym sercu czuję olbrzymie cierpienie.
ZNACZENIE: Nie powinno się oddzielnie wielbić matki Parwati
i Pana Śiwy – wszystkimi zmysłami powinno się zaangażować
w wielbienie Śri Gowindy. Wszystkie wysiłki ludzkie powinny
mieć na celu jedynie kirtana, śrawana, czy katha o Krysznie.
TEKST 8
dehe baise ripü-gaëa jateka indriya-gaëa
keha kära bädhya nähi haya
çunile nä çuna käëa jänile nä jäne präëa
daòhäite nä päre niçcaya
W mym ciele rezyduje sześciu wrogów (iluzja, złość, chciwość,
duma, pożądanie i zazdrość), a także pięć zmysłów (wzroku,
50
słuchu, węchu, smaku i dotyku). Nie jestem w stanie ich kontrolować. Mimo, iż raz za razem słucham o tym, że wszystkimi
zmysłami powinno się służyć Krysznie, ciągle nie mogę zaakceptować tego faktu z silną determinacją.
TEKST 9
käma krodha moha lobha mada mätsarjya dambha-saha
sthäne sthäne nijükta kariba
änanda kari hådaya ripü kari paräjaya
anäyäse gobinda bhajiba
Zaangażuję właściwie pożądanie, złość, chciwość, iluzję, dumę
i zazdrość. W ten sposób pokonam mych wrogów i bez zakłóceń,
czując radość w sercu, będę wielbił Gowindę.
TEKST 10
kåñëa sevä kämärpane krodha bhakta-dwesi-jane
lobha sädhu-saìge hari-kathä
moha iñöa-läbha-bine mada kåñëa-guëa-gäne
nijükta kariba jathä tathä
Zaangażuję moje żądze w żarliwe służenie Panu Śri Krysznie.
Użyję złości przeciwko tym, którzy zazdrośni są o wielbicieli.
W towarzystwie Wajsznawów będę chciwie słuchał tematów
związanych z Najwyższym Panem Hari. Wyzwolę się z sideł iluzji,
kiedy osiągnę mego uwielbionego Pana. Z dumą będę intonował Jego chwały. W ten sposób zaangażuję moich prawdziwych
wrogów w pełnienie właściwych obowiązków.
TEKST 11
anyathä swatantra käma anarthädi jära näma
bhakti-pathe sadä deya bhaìga
51
kibä bä karite päre käma-krodha sädhakere
jadi haya sädhu-janära saìga
W innym wypadku puszczone wolno pożądliwe pragnienia,
które są źródłem niechcianych rzeczy, będą przeszkadzać mi
w wykonywaniu służby oddania. Jaką szkodę mogą wyrządzić
pożądliwe pragnienia i złość, gdy praktykuje się służbę oddania
w towarzystwie wielbicieli?
TEKST 12
krodha bä nä kare kibä krodha-tyaga sadä dibä
lobha moha ei ta kathana
chaya ripü sadä héna kariba manera adhéna
kåñëacandra kariyä smaraëa
Złość niszczy wszystko. Dlatego, zawsze będę unikać złości,
chciwości i iluzji. Będę kontrolował sześciu wrogów z pomocą
mego umysłu, który będzie pamiętał Pana Krysznę.
ZNACZENIE: Podążając za wersetem z Bhagawad-gity 7.14:
mam ewa je prapadjante majam etam taranti te, powinniśmy pamiętać o Najwyższym Panu Śri Krysznie i to wprowadzi kontrolę
nad opisywanymi wrogami.
TEKST 13
äpani päläbe saba çuniyä gobinda raba
siàha-rabe jena kari-gaëa
sakali vipatti jäbe mahänanda sükha päbe
jära haya ekäìta bhajana
Tak, jak jeleń natychmiast zrywa się do ucieczki, kiedy słyszy
ryk lwa, podobnie wszyscy ci wrogowie uciekną na dźwięk
52
imion Śri Gowindy. Osoba praktykująca czystą służbę oddania
odczuwa wielkie szczęście. Dzięki temu wszelkie przeszkody
stające na jej ścieżce są pokonywane.
TEKST 14
nä kariha asat-ceñöa läbha püjä pratiñöha
sadä cinta gobinda-caraëa
sakalé vipatti jäbe mahänanda sükha päbe
prema-bhakti parama-käraëa
Dlatego, mój drogi umyśle, nie czyń wysiłków dla osiągnięcia
złego towarzystwa, profitów, adoracji czy wyróżnienia. Zawsze
pamiętaj lotosowe stopy Gowindy. Proszę, z wielką radością
zaangażuj się w miłosną służbę oddania, a wszystkie twe obawy
zostaną zniszczone.
TEKST 15
asat-kriya kuöinäöi chäòa anya paripäöé
anya debe nä kariha rati
äpana äpana sthäne piréti sabhäya öane
bhakti-pathe paòaye bigati
Proszę, porzuć wszelką dwulicowość, iluzoryczne czynności
i poszukiwanie cielesnego szczęścia. Nie przywiązuj się do
wielbienia różnych półbogów. Materialna miłość i uczucia
międzyludzkie są atrakcyjne dla każdego, ale przyczyniając się
do powstawania iluzji, mogą powstrzymać postęp na ścieżce
służby oddania.
ZNACZENIE: Słowo asat-krija wskazuje, że nawet po wyrzeczeniu
się niereligijnych działań, następują czynności opisane w tym
wersecie. Je także należy porzucić aby móc iść ścieżką bhakti.
Sabhaja odnosi się do wszystkich ludzi.
53
TEKST 16
Najszthika Bhadźana
Umocniona służba oddania
äpana bhajana-patha tahe habe anürata
iñöa-deva-sthäne-lélä-gäëa
naiñöhika bhajana ei tomäre kahinü bhäi
hanumän tähäte pramäna
O drogi bracie, mój umyśle, bądź bezustannie zaangażowany
w służbę oddania i przywiąż się do gloryfikowania czynów
Pana Kryszny spełnianych w Wryndawanie. Działania w służbie
oddania znane są jako umocniona służba oddania. Najlepszym
przykładem umocnionego wielbiciela jest Hanuman.
TEKST 17
çrénäthe jänaké-näthe
cäbhedaù paramätmani
tathäpi mama sarvasvaà
rämaù kamala-locanaù
Hanuman wypowiedział następujące słowa: „Chociaż Śri Narajana – mąż Lakszmi Dewi, i Śri Rama – mąż Sita Dewi, obydwaj
są Duszą Najwyższą, to i tak lotosooki Śri Ramaćandra jest dla
mnie wszystkim.”
ZNACZENIE: Nie ma różnicy pomiędzy Narajanem, Panem
Lakszmi Dewi i Śri Ramaćandrą, mężem Sity. Obaj są Bogiem, Najwyższą Osobą. Jednak lotosooki Pan Śri Ramaćandra jest dla niego
wszystkim. Prócz Niego nic nie stanowi żadnej wartości.
W tym wersecie zostało ukazane oddanie awadhitwam dla upragnionego obiektu.
54
TEKST 18
devaloka pitåloka päya tärä- mahä-sükha
sädhu sädhu bale anükñana
jügala bhajana järä premänande bhäse tärä
tribhübanatäìdera nichani
Osoby wielbiące Boską Parę Śri Radhę i Krysznę, pływają
w oceanie ekstatycznej miłości. Wszyscy mieszkańcy trzech
światów oddają cześć takim osobom. Półbogowie i przodkowie
są bardzo zadowoleni i zsyłają na nich moc błogosławieństw,
śpiewając: „Brawo, wspaniale!”.
ZNACZENIE: Ludzie wielbiący półbogów, wielkich mędrców
oraz swych przodków, mogą myśleć, iż powinni spłacić dług wobec nich. Jednak Śrila Narottam Das Thakur mówi, że ten, kto
wielbi Pana Krysznę, porzucając czczenie półbogów, mędrców
i przodków, w rzeczywistości zadowala ich niezachwianą, miłosną
służbą oddania. Taki wielbiciel nie ma żadnych długów wobec
nikogo, niczym woda, która podlewa korzeń drzewa, odżywiając
w ten sposób wszystkie gałęzie i liście. Ten, kto oddaje swoje serce
Śri Krysznie – najwyższemu schronieniu wszystkich półbogów,
mędrców czy przodków, automatycznie ich zadowala. Spojrzą
oni na taką osobę i powiedzą:„Zobaczcie, to jest wielbiciel Śri
Kryszny, który ku naszej radości narodził się w naszej rodzinie,
on nas wyzwoli.” Nrytjanti pitarah sarwe nrytjanti ća pitamahah
madwamse wajsznawo dźatah sa me trata bhawisjati.
TEKST 19
påthak äbäsa-joge düùkamaya-viñaya-bhäge
braja bäsa gobinda-sevana
kåñëa-kathä kåñëa-näma satya-satya rasa-dhäma
braja-loka-saìge anükñaëa.
55
Nie powinno się rezydować w zwykłych miejscach, ciesząc się
obiektami materialnych pragnień, które ze swojej natury pełne
są cierpienia. Zamiast tego należy zamieszkać we Wryndawanie
i zaangażować się w służbę dla Gowindy. Intonowanie Świętych
Imion i dyskutowanie tematów związanych z Kryszną jest prawdziwym źródłem wszelkiej przyjemności i dlatego należy praktykować
je we Wradźi, w towarzystwie jej rezydentów.
ZNACZENIE: Słowo abasa-joge oznacza materialną, ziemską
tymczasową rezydencję. Wszystkie miejsca inne niż Wradźa są
zwyczajne, materialne i przemijające. Wszędzie tam, gdzie dostępne
jest przyziemne zadowolenie zmysłów, obecne są siły materialnej
natury i wszelkie cierpienie.
Jeśli człowiek przebywa w miejscach innych niż Wradźa, automatycznie cierpi z powodu trosk tego życia. Kiedy jednak znajduje
się w tym świętym miejscu, może szczęśliwie wielbić lotosowe
stopy Śri Gowindy. Jeśli nie jesteśmy zdolni, by osobiście przebywać
we Wryndawanie, możemy przenieść się tam swoim umysłem
i w ten sposób osiągnąć szczęście z wielbienia Śri Kryszny. Tak czy
inaczej, jeśli człowiek przebywa tam i nie wielbi lotosowych stóp
Śri Gowindy, nie będzie w stanie osiągnąć żadnego szczęścia.
W związku z tym Śrila Kryszna Das Kawiradź Goswami przemawia do nas w kolejnym wersecie.
TEKST 20
våndävane kimathavänija mandira vä
kärägåhe kimathavä kanakasane vä
éndram jaje kimathavä narakaà bhajämi
çré kåñëa-sevanämåta na sukhaà kadäpi
Żyjąc we Wryndawanie czy w domu, w więzieniu czy zasiadając
na złotym tronie, otrzymawszy pozycję króla niebios – Indry
czy udając się do piekła, w żadnym z tych miejsc nie ma szczęścia
bez wykonywania służby dla Kryszny.
56
ZNACZENIE: Jeśli ktoś stale przebywa we Wradźi, słucha o rozrywkach Kryszny oraz intonuje Święte Imiona w towarzystwie
jej mieszkańców, wtedy z pewnością osiągnie transcendentalne
szczęście. Jest to źródło najwyższego zadowolenia.
TEKST 21
sadä sebä-abhiläña mane kari biçoyäsa
sarbakhäya haiyä nirbhaya
narottama däsa bole paòinü asat-bhole
pariträëa kara mahäçaya
W moim umyśle zawsze pragnę służyć Ich Wysokościom z wielką
wiarą, odwagą i wszelkim szacunkiem. Narottam Das modli się:
„O Śri Kryszno, najbardziej miłosierny Panie, upadłem w ocean
materialnej iluzji, proszę, wyzwól mnie.”
ZNACZENIE: Słowo wiśojasa oznacza wiśwasa, czyli wiarę.
Utrzymując silną wiarę w powyższe stwierdzenia, człowiek może
przyjąć schronienie lotosowych stóp Pana Kryszny, co oznacza,
że może on żyć bez żadnego niepokoju z mieszkańcami Wradźi
i posiadać ciągłe pragnienie służenia Krysznie. Słowo mahaśaja
oznacza: „Och, Śri Kryszno!”
57
3
Atma niwedana
Pełne podporządkowanie
TEKST 1
tümi ta dayära sindhü adhama-janära bandhu
more prabhu kara abadhäna
paòinä asat-bhole käma-timiìgile gile
e nätha kara pariträëa
O Panie, jesteś oceanem miłosierdzia, przyjacielem biednych.
Proszę, bądź dla mnie łaskawy. Upadłem w ten ocean iluzji,
gdzie przerażające rekiny pożądania próbują mnie połknąć.
O Panie, proszę, ochroń mnie.
TEKST 2
jävat janama mora aparadhe hainü bhora
niskapaöe nä bhajinü tomä
tathäpi ha tümi gati nä chaòiha präëa-pati
müïi sama nähika adhamä
59
Od czasu mych narodzin popełniam wiele obraz, nie wielbię
Cię należycie. Czuję to ponad wszelką obłudę. Mimo tego jesteś
moim jedynym schronieniem. O Panie mego życia, proszę Cię,
nie zaniedbuj mnie. Czy jest ktoś bardziej upadły, niż ja?
TEKST 3
patita-päbana näma ghoñaëä tomära çyäma
upekhile nähi mora gati
jadi hai aparädhé tathäpiha tümi gati
satya satya jena saté pati
O Panie Śjamasundaro! Jesteś znany jako wybawca upadłych dusz.
Jeśli mnie zlekceważysz, nie będę miał żadnej alternatywy. Nawet,
jeśli popełniałem obrazy, i tak jesteś moją jedyną nadzieją – tak
jak mąż jest jedyną nadzieją dla cnotliwej żony.
TEKST 4
tümi ta parama debä nähi more upekhibä
çuna çuna präëera éçvara
jadi karon aparädha tathäpiha tümi nätha
sebä diyä kara anücara
O Panie mego serca, proszę, wysłuchaj moich modlitw. Jesteś
Najwyższym Panem, nie odrzucaj mnie. Nawet, jeśli popełniałem obrazy, nadal jesteś moim jedynym obrońcą. Proszę, obdarz
mnie nieznaczną służbą i przyjmij mnie na własnego sługę.
TEKST 5
käme mora hata cita nähi jäne nija hita
manera nä ghüce durbäsanä
more nätha aìgé kürü tumi bäïcha-kalpa-tarü
karüëä dekhüka sarba-janä
60
Atma niwedana – Pełne podporządkowanie
Moje serce przebija pożądanie i nie wiem, co jest dla mnie dobre.
Nie mogę pokonać materialnych pragnień, które zanieczyszczają
mój umysł. O Panie, jesteś niczym drzewo spełniające wszelkie
pragnienia. Proszę, zaakceptuj i oczyść mnie tak, aby każdy
mógł zobaczyć Twoją łaskę.
TEKST 6
mo-sama patita näi tribhüvane dekha cäi
narottama-pävana näma dhara
ghüñüka saàsäre näma patita-pävana çyäma
nija-däsa kara giridhara
O mój drogi Panie, proszę, spójrz łaskawie na wszystkie trzy
światy. Nie znajdziesz tam człowieka bardziej upadłego, niż ja.
Bądź wychwalany jako ten, który wyzwolił Narottama. Bądź
znany jako Pan Śjamasundara – wyzwoliciel upadłych dusz,
w trzech światach, w których panoszy się śmierć i narodziny.
Dlatego, o Giridhari, uczyń mnie Swoim sługą.
TEKST 7
narottama baòa düùkhé nätha more kara sükhé
tomära bhajana saìkértane
antaräya nähi jäya ei ta parama bhaya
nivedana karoì anükñana
O mój Panie, Narottam jest bardzo nieszczęśliwy. Proszę, uczyń
mnie szczęśliwym, inspirując do wykonywania samkirtanu.
Najbardziej obawiam się tego, że nie będę zdolny pokonać
przeszkód na ścieżce miłosnej służby oddania, dlatego modlę
się do Ciebie bezustannie.
ZNACZENIE: Antaraja oznacza przeszkody na ścieżce oddania,
przyjmujące formę zaabsorbowania cielesnymi czynnościami.
61
4
Jugala-bhadźana-nisztha
Umocniona służba oddania Boskiej Parze
TEKST 1
äna kathä äna byathä nähi jena jäïa tathä
tomära caraëa småti-säjhe
abirata abikala tüyä guëa kala-kala
gäi jena satera samäjhe
Powstrzymam się od chodzenia do miejsc, gdzie dyskutowane są
przyziemne tematy dotyczące cierpienia i materialnej przyjemności zmysłowej. Chcę pamiętać Twoje Boskie lotosowe stopy,
tak by były one zawsze udekorowane w moim sercu. Pragnę
właściwie i nieustannie śpiewać o Twoich transcendentalnych
cechach w towarzystwie wielbicieli.
ZNACZENIE: Gdziekolwiek mają miejsce rozmowy, które nie
dotyczą świadomości Kryszny, tam obecny jest niepokój i cierpnie.
Człowiek nie powinien udawać się w takie miejsca.
63
TEKST 2
anya-brata anya-däna nähi karoì bastu-jïäna
anya-sebä anya-deba-püjä
hä hä kåñëa bali bali beòäìa änanda kari
mane mora nahe jena düjä
Nie widzę żadnego powodu, dla którego miałbym przestrzegać
ślubów, dawać jałmużnę, służyć materialistycznym ludziom,
czy wielbić półbogów. Porzucając złudne myślenie, wędrując
będę w szczęściu wołał: „O Kryszno! O Kryszno!”
ZNACZENIE: Anja brata oznacza pełnienie pokut celem spełnienia materialnych pragnień. Słowa te jednak nie dotyczą przestrzegania ślubów wajsznawa-wrata, takich, jak np. ekadaszi itp.
Anjadana to dawanie jałmużny bez celu zadowolenia Kryszny
i Wajsznawów. Powinno się przyjąć nauki Kryszny, służbę oddania
dla Kryszny i nauki dotyczące pełnego oddania dla Kryszny, jako
jedyną prawdziwą wiedzę. Każda inna nauka, taka jak wiedza
impersonalna czy nauka dotycząca ciała, jest ignorancją. Dudźa
oznacza stan wątpliwości.
TEKST 3
jébane maraëe gati rädhä-kåñëa präëa-pati
düìhära piréti-rasa-sükhe
jügala bhajana jäìrä premänanda bhäse tärä
ei kathä rahu mora büke
Śri Radha i Kryszna są mymi władcami, jedynym celem w życiu
i śmierci. Osoby, które wielbią Boską Parę, cieszą się transcendentalnymi smakami, zawsze pływając w oceanie miłości do Boga.
Niech ten fakt wiecznie pozostanie w mym sercu.
64
Jugala-bhadźana-nisztha – Umocniona służba oddania Boskiej Parze
TEKST 4
jügala-caraëa-sebä ei dhana more dibä
jügalete manera piréti
jügala-kiçora-rüpa käma-rati gaëa-bhüpa
mane rahu o lélä-kiréti
Proszę, obdarz mnie skarbem służby dla Twych lotosowych stóp.
Niech Twoje Boskie formy i miłosne rozrywki nieustannie manifestują się w mym umyśle. Twoje piękno przewyższa piękno
Kamadewy i jego żony Rati. Niech Twoje najlepsze transcendentalne rozrywki będą obecne w mym sercu.
TEKST 5
daçanete tåëa dhari hä hä kiçora-kiçoré
caräëabje nibedana kari
braja-räja-kümära-çyäma båñabhänü kümäré näma
çré-rädhikä-näma manohäré
O młodzieńcza Boska Paro, o Śjamasundaro, synu króla Wradźi,
o Radhiko, piękna i czarująca córko króla Wryszabhanu. Wkładając słomę w usta modlę się do Waszych lotosowych stóp.
ZNACZENIE: Śri Kryszna jest manohari, chwyta umysł Radhiki
i innych bogiń szczęścia.
TEKST 6
kanaka-ketaké räi çyäma marakata käi
darapa-darapa karu cüra
naöa-bara-çikhariné naöinéra çiromaëé
düìhu-guëe düìhun-mana jhüra
Radhika przypomina złoty kwiat. Śjamasundar podobny jest
do niebieskiego szafiru. Ich piękno pokonuje dumę wszystkich.
Są Oni najlepszymi z pośród wszystkich tancerzy. Oczarowują
się nawzajem swymi drogocennymi cechami.
65
ZNACZENIE: Kaj oznacza pragnienie. Pawie pióro to specjalna
dekoracja na głowie Śri Kryszny, najlepszego z pośród tancerzy.
Na głowie Śri Radhiki, która także wspaniale tańczy, możemy zobaczyć klejnot mani.
TEKST 7
çrémükha sündara bara hema néla käntidhara
bhäva bhüñaëa karu çobhä
néla péta-bäsadhara gauré çyäma manohara
antarera bhäve düìhu lobhä
Twarze Śri Śjamasundara i Śri Radhiki są najbardziej czarujące
w czasie Ich miłosnych, ekstatycznych uniesień. Ich ciała tworzą
przepiękną kombinację koloru niebieskiego i złotego, Ich stroje
są złote i głęboko niebieskie. Przyciągają się wzajemnie poprzez
czysty nastrój miłości.
TEKST 8
äbharaëa manimaya prati aìge abhinaya
tachü päya déna narottama däsa
niçi dina guëa gäìa parama änanda päìa
mane mora ei abhiläña
Wargi Ich, udekorowane perłowymi ornamentami, poruszają
się z przepiękną gracją i dramaturgią. Narottam Das modli się
słowami: „Z wielką radością pragnę gloryfikować Wasze transcendentalne cechy dzień i noc.”
66
5
Raganuga Bhakti Riti
Migawka miłosnego oddania
TEKST 1
rägera bhajana-patha kahi ebe abhimata
loka-beda-sära ei bäné
sakhéra anügä haïä braje siddha-deha päïä
ei bhäbe jüòäbe paräné
Wyjaśnię teraz proces wielbienia Najwyższego Pana na ścieżce
głębokiego przywiązania – raganuga bhakti. Według pism wedyjskich i czystych wielbicieli, oznajmienia te stanowią esencję
wszelkiej wiedzy. Każdy powinien służyć Panu we Wryndawanie,
podążając śladami sakhich, w odpowiednim ciele duchowym.
Tylko w ten sposób dusza będzie w pełni usatysfakcjonowana.
67
TEKST 2-3
Prawda dotycząca Śri Radhiki i sakhich
çré rädhikära sakhé jata tähä bä kahiba kata
mükhya sakhé kariye gaëana
lalitä biçäkhä tathä süciträ campakalatä
raìgadevé südevé kathana
tüìgabidyä indürekhä ei añöa-sakhé lekhä
ebe kahi narma-sakhé gaëa
ihoì sebä saha caré priya-preñöha näma dhari
prema sebä kare anükñaëa
Istnieją niezliczone typy sakhich Śrimati Radharani, dlatego
opiszę jedynie najważniejsze z nich. Lalita, Wiśakha, Sućitra,
Sudewi, Ćampakalata, Rangadewi, Tungawidja, Indulekha – są
ośmioma zasadniczymi sakhi, najbardziej ukochanymi intymnymi współtowarzyszkami Śri Radhy i Kryszny. W nastroju
głębokiej miłości nieprzerwanie służą Ich Wysokościom.*
TEKST 4
sama snehä biñama snehä nä kariha düi lekha
kahi mätra adhika snehä gaëa
nirantara thäke sange kåñëa kathä lélä range
narma sakhé ei säba jana
Niektóre z sakhich są bardziej czułe dla Kryszny, inne większym
afektem obdarzają Śrimati Radharani. Wszystkie jednak pozostają ciągle z Śri Śri Radhą i Kryszną, zaangażowane w śpiewanie
o Ich Boskich rozrywkach. Są one określane jako najbardziej
poufne spośród sakhich.**
*
**
Zobacz Dodatek Pierwszy
Zobacz Dodatek Drugi
68
Raganuga Bhakti Riti – Migawka miłosnego oddania
TEKST 5
çré-rüpa-maïjaré sära çré-rati-maïjaré ära
labaìga-maïjaré maïjülalé
çré-rasa-maïjaré-saìge kasturikä-ädi raìge
prema-sebä kare kütühalé
Najbardziej ukochanymi służkami są te, które z chciwością angażują się w miłosną służbę dla Ich Wysokości. Są nimi: Śri Rupa
Mańdźari, Rasa Mańdźari, Ananga Mańdźari, Mandźulali, Śri
Rati Mańdźari i Kasturika Mańdźari.
TEKST 6
e-sabhara anügä haiïä prema-sebä niba cäïä
iìgite büjhiba saba käje
rüpa güëa dagamagi sadä haba anürägé
basati kariba sakhé mäjhe
Błagam te sakhi o możliwość pełnienia miłosnej służby dla Pana.
Nauczę się różnorodnych obowiązków, które są wykonywane
na znak odpowiednich gestów. Zachwycę się pięknem i cechami
Radhy i Kryszny, będę zawsze przywiązany do Nich, żyjąc między
transcendentalnymi służkami (sakhi).
TEKST 7
båndäbane dui jana cari-dike sakhé-gaëa
samayera sebä rasa sükhe
sakhéra iìgita habe camara dhüläba tabe
tämbüla jogäba cäìda-mükhe
Kiedy otrzymam znak od sakhich, ofiaruję ćamarę i betel lotosowym ustom Śri Radhy i Kryszny. Sakhi, wraz z Radhą i Kryszną
pomiędzy nimi, są doskonale świadome różnorodnych służb,
które powinny być wykonane we właściwym czasie.
69
TEKST 8
jügala-caraëa sebi niraëtara ei bhäbi
aëüräge thäkiba sadäya
sädhane bhäbiba jähä siddha-dehe päba tähä
räga pathera ei se upäya
Będę nieprzerwanie, z miłosnym przywiązaniem, służyć lotosowym stopom Śri Radhy i Kryszny. Jakakolwiek kontemplacja
podczas praktyk służby oddania z pewnością zakończy się doskonałością wraz z otrzymaniem duchowego ciała. Jest to doskonała
metoda na ścieżce przywiązania.
TEKST 9
sädhane je dhana cäi siddha-dehe tähä päi
pakwa pakwa mätra se bicära
päkile se prema-bhakti apakwe sädhana réti
bhakati-lakñaëa-tattva sära
Wszystko, do czego aspiruję jako osoba praktykująca proces służby
oddania, otrzymam wraz z moim duchowym ciałem. Służba
oddania może być pełniona w dwóch aspektach: niedojrzałości
i dojrzałości. W stanie niedojrzałym taka służba wykonywana
jest w sposób uregulowany i zwana jest sadhana bhakti, w dojrzałym prema bhakti – miłosną służbą oddania. Jest to esencja
wszelkiej prawdy dotyczącej czystej służby oddania.
TEKST 10
narottama däse kahe ei jena mora haye
braja-püre aëürage bäsa
sakhé-gaëa-gaëanäte ämäre gaëibe täte
tabahuì püriba abhiläña
Narottam Das modli się: „O mój Panie, proszę, pozwól mi żyć
we Wradźi i wlicz mnie w poczet Swoich sakhich. Jest to jedyne
pragnienie, jakie posiadam.”
70
Raganuga Bhakti Riti – Migawka miłosnego oddania
TEKST 11
tathä hisakhénaà saìginé-rüpäm
atmänaà väsanä-mayém
äjïä-sevä-paraà tat-tatkåpalankära-bhusitäm
Moja medytacja powinna wyglądać następująco: „Jestem towarzyszką sakhich i zawsze jestem w pełni zaangażowana w miłosną
służbę oddania pod ich ochroną. Me ciało udekorowane jest
różnymi ozdobami tak, by mogło zadowolić umysł Śri Kryszny.”
ZNACZENIE: Osoba poważnie praktykująca świadomość Kryszny,
pragnąca miłosnej służby dla Najwyższego Pana, powinna zawsze
myśleć: „Jestem towarzyszką Śri Lality i Śri Wiśakhi, jak również
Śri Rupy Mańdźari. Jestem służką Śri Śri Radha-Madhawy i przebywam pod Ich ochroną. Jestem udekorowana ornamentami,
które wcześniej nosiła Śrimati Radhika, i które przyciągają umysł
najbardziej czarującego Śri Kryszny. Jestem zawsze pochłonięta
miłosną służbą dla Radhy i Madhawy.”
TEKST 12
kåñëa smaran janaà cäsya
preñöhaà nija-saméhitam
tat-tat-kathä-rataç cäsau
kuryäd väsaà vraje sadä
Wielbiciel powinien zawsze myśleć, że Kryszna jest wewnątrz
niego. Powinien wybrać bardzo drogiego sługę Kryszny we
Wradźi i być stale zaangażowany w tematy dotyczące służenia.
Jeśli ktoś nie jest zdolny fizycznie udać się do Wryndawany, powinien przebywać tam myślami.
(Bhakti-rasamryta-sindhu 1.2.294)
71
ZNACZENIE: Zasadniczą cechą na ścieżce raganuga bhakti jest
ciągłe pamiętanie. Osoba praktykująca raganuga bhakti pamięta
specyficzne rozrywki Kryszny oraz pragnie wziąć w nich udział.
Każdy powinien przebywać we Wradźi w ciele materialnym oraz
duchowym. Zawsze powinno się być zaangażowanym w rozmowy
na tematy dotyczące świadomości Kryszny. Jeśli ktoś nie jest
zdolny, aby fizycznie udać się do Wryndawany, powinien żyć we
Wradźi swym oczyszczonym umysłem. Odnośnie życia w tym
świętym miejscu oraz oczyszczenia umysłu, Bhakti-rasamryta-sindhu wyjaśnia:
sevä sädhaka-rüpeëa
siddha-rüpeëa cätra hi
tad-bhäva-lipsunä käryä
vraja-lokänusärataù
„Zaawansowany wielbiciel, posiadający inklinacje, by wykonywać
spontaniczną, miłosną służbę, powinien podążać za osobami,
które są wiecznymi towarzyszami Śri Kryszny we Wryndawanie.
Taka osoba powinna wykonywać służbę zewnętrznie, jak uregulowany wielbiciel, jak również wewnętrznie na samozrealizowanej
pozycji. W ten sposób wielbiciel powinien wykonywać służbę
oddania dla Pana zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie.”
72
6
Tematy medytacji rozbudzonej
w prema bhakti
TEKST 1
jügala-caraëa-prété parama-änanda tati
rati-premä maya para-bandhe
kåñëa-näma-rädhä-näma upäsana rasa-dhäma
caraëe paòiye paränande
Pochłonięty duchowym szczęściem rozwinę intensywną miłość
do młodzieńczej Boskiej Pary, Śri Radhy i Kryszny, poprzez
słuchanie wspaniałych tematów o Ich miłosnych rozrywkach.
Wielbienie i intonowanie Ich Świętych Imion jest siedzibą
transcendentalnych smaków. Padam do Ich Boskich lotosowych
stóp w wielkiej ekstazie.
ZNACZENIE: Narottam Das Thakur modli się, aby jego przywiązanie do lotosowych stóp Radhy i Madhawy umocniło się.
Transcendentalne szczęście można osiągnąć poprzez proces
świadomości Kryszny. Słowo parannande odnosi się do miłosnych tematów. Niech mój umysł, w towarzystwie wielbicieli,
którzy zaznajomieni są z transcendentalnymi smakami Śri
Kryszny, będzie pochłonięty miłosnymi tematami.
73
TEKST 2
manera smaraëa präëa madhüra madhüra dhäma
jügala biläsa småti-sära
sädhya sädhana ei ihä bai ära näi
ei tattwa sarba-siddha-sära
Pamiętanie rozrywek Śri Kryszny jest życiem i duszą wielbicieli,
esencją wszystkich procesów, celem ludzkiego życia, najlepszą
rzeczą, jaką możemy zaplanować.
ZNACZENIE: Pamiętanie rozrywek Pana jest jedynym procesem
osiągnięcia celu ludzkiego życia. Jest esencją wszystkich instrukcji
dotyczących zasad i reguł. W takim stanie człowiek może rozkoszować się transcendentalnymi smakami rozrywek Śri Śri Radhy
i Kryszny. Ponad tym nie ma żadnego większego celu czy procesu,
jaki możemy sobie postawić lub wyobrazić. Pamiętanie rozrywek Boskiej Pary jest esencją wszystkich instrukcji danych przez
pisma święte. Jest to także potwierdzone w Padma Puranie:
smartavyaù satataà viñëur
vismartavyo na jätucit
sarve vidhi-niñedhäù syur
etayor eva kiìkaräù
„Kryszna jest oryginalnym Panem Wisznu, On powinien być
zawsze pamiętany i nie wolno o Nim zapomnieć w żadnych
okolicznościach. Wszystkie reguły i nakazy, które występują
w śastrach, powinny służyć tym dwóm zasadom”.
TEKST 3
jalada-sündara käìti madhüra madhüra bhäti
baidagadhi abadhi sübeça
péta-basana-dhara äbharaëa maëi-bara
mayüra-candrikä karu keça
74
Tematy medytacji rozbudzonej w prema bhakti
Ciało Śri Kryszny jest koloru słodkiej, przepięknej czarniawej
chmury. Jest On przecudnie odziany i jest największym ekspertem w wykonywaniu miłosnych rozrywek. Perłowe ornamenty
przystrajają Jego niebieskie szaty, a pawie piórko dekoruje Jego
przepiękne czarne, kręcone włosy.
ZNACZENIE: Madhura, madhura – te słowa oznaczają ekstremalną słodycz.
TEKST 4
mågamada candana küìküma bilepana
mana mürati tri-bhaìga
nabéna-küsümäbalé çré-aìge çobhaye bhäli
madhü-läbhe phire matta bhåìga
Papka sandałowa zmieszana z szafranem, jak również wspaniały olejek, nałożone są na Jego czoło. Stoi On w najbardziej
ujmującej pozycji, Jego piękne ciało, zgięte w trzech miejscach,
udekorowane jest pyłkami kwiatowymi, do których niczym do
miodu garną się pszczoły.
ZNACZENIE: Pszczoły są zawsze niespokojne, łaknąc nektaru,
który pochodzi ze świeżych kwiatów girlandy Najwyższego Pana,
Śri Kryszny.
TEKST 5
éñata madhüra-smita baidagadhi-lélämåta
lübadhala braja-badhü-båëda
caraëa-kamala-para maëimaya nüpüra
nakha-maëi jhalamala-candra
Słodki, atrakcyjny uśmiech Pana oraz Jego doświadczenie
w miłosnych rozrywkach chwyta umysły mieszkańców Wradźi.
Nabijane niebiańskimi klejnotami dzwoneczki zdobią Jego lotosowe stopy, a Jego perłowe paznokcie lśnią niczym księżyc.
75
TEKST 6
Wradźa parakija tattwa
Prawda dotycząca parakija bhawy we Wradźi
nüpüra-mürälé-dhwani küla-badhü-maräliné
çuniyä rahite näre ghare
hådaye bäòaye rati jena mile pati saté
külera dharama jara düre
Słysząc słodkie dźwięki Jego dzwoneczków oraz flet, który jest
niczym wołanie łabędziego samca na łabędzice Wradźi, gopi
nie mogą pozostać w swych domach. Zapominając o zwykłej,
ziemskiej moralności, serca ich są przyciągnięte do Kryszny.
Natychmiast, porzucając wszystko, biegną do Niego niczym
wierne żony, które pragną spotkać się ze swymi mężami.
TEKST 7
Śri Kryszna wigraha nitjatwa
Prawda dotycząca wiecznej formy Kryszny
gobinda-çaréra nitya taìhära sebaka satya
båndäbana-bhümi tejomaya
tähäte jamunä-jala kare nitya jhalamala
tära tére añöa küìja haya
Transcendentalne ciało Śri Gowindy jest wieczne, Jego słudzy
również są wieczni, a siedziba Wryndawany lśni niezwykłym
blaskiem. Woda Jamuny jest krystalicznie czysta. Osiem kuńdźa
i lasów położonych jest nad jej brzegami.
76
TEKST 8
çétala-kiraëa-kara kalpa-tarü-guëa-dhara
taru-latä saòa åtü-çobä
purna-candra-sama jyoti cidänanda-maya mürti
mahälélä-darçana-lobha
Lasy Wradźi są czarujące, niczym lśniące promienie księżyca.
Sześć pór roku upiększa te lasy, w których wszystkie drzewa są
drzewami pragnień. Szczęśliwa postać Kryszny jaśnieje bardziej,
niż księżyc w pełni. Człowiek powinien z chciwością pragnąć
ujrzenia Jego wspaniałych rozrywek.
TEKST 9
gobinda änandamaya nikaöe banitä-caya
bihare madhüra ati çobhä
duìhu preme dagamagi duìhu doìha anüragé
duìhu rüpa duìhu mana lobhä
Gowinda jest ucieleśnioną błogością. Jest otoczony przez gopi
i cieszy się z nimi różnymi słodkimi rozrywkami. W ten sposób
pochłonięci miłością, przyciągają się wzajemnym pięknem.
TEKST 10
braja-püra-banitära caraëa äçraya sära
kara mana ekänta kariyä
anya bola gaìdu-gola nä çuniha uttarola
räkha prema hådaye bhariyä
Och mój umyśle, bez odchylenia przyjmij schronienie lotosowych stóp dziewcząt z Wradźi. Nie słuchaj bezużytecznych
plotek, zamiast tego napełnij moje serce premą Kryszny.
ZNACZENIE: Słowo uttarola oznacza, że powinno się trzymać pragnienie miłosnej ekstazy w sercu i nie ukazywać tego publicznie.
77
TEKST 11
Zewnętrzne wyrzeczenie
w celu wewnętrznej samorealizacji
päpa-puìya-maya deha sakali anitya ehi
dhana jana saba michä dhanda
marile jäibe kothä nä päo tähäte byathä
tabü niti kara karjya manda
O mój umyśle, powinieneś wiedzieć to na pewno, że wszystkie
dwoistości grzechu i pobożności są tymczasowe. Bogactwo
oraz zwolennicy są iluzją. Nie wiesz, gdzie udasz się po śmierci.
Nie martwisz się o to, nadal kontynując grzeszną działalność.
TEKST 12
räjära je räjya-päöa jena natüjära näöa
dekhite dekhite kichü naya
hena mäyä kare jei parama éçwara sei
täìre mana sadä kara bhaya
Posiadanie i administracja królewska jest niczym teatr, który
kończy się we właściwym czasie. Och mój umyśle, wiedz, że to
Najwyższy Pan aranżuje ten pokaz przez Swoją złudną energię.
Zawsze obawiaj się wpływu iluzorycznej energii.
TEKST 13
päpe nä kariha mana adhama se päpé-jana
täre mana düre parihari
püìyaje sükhera dhäma tära nä laio näma
püìya mukti dui tyaga kari
O umyśle, nie pozwalaj sobie na grzeszne czynności, ponieważ
grzesznicy są najbardziej upadli. Odrzuć daleko od siebie towa78
rzystwo upadłych grzeszników. Chociaż szacunek jest lokum
szczęścia materialnego, nie walcz o niego, raczej zrezygnuj
z pragnienia sławy i wyzwolenia.
TEKST 14
prema-bhakti-südha-nidhi tähe düba nirabadhi
ära jata kñara nidhi präya
niraìtara sükha päbe sakala saìtapa jäbe
para-tattwa karile upäya
Miłosna służba oddania jest oceanem nektaru. Zawsze pływaj
w tym oceanie. Wszystko inne jest jak ocean soli. Jeśli będziesz
podążał tym procesem, osiągniesz wieczną błogość i wszystkie
twoje żale odejdą.
TEKST 15
anyera paraça jena nähi kadäcit hena
ihäte haibe sabädhäna
rädhä-kåñëa näma gäna ei se parama dhyäna
ära nä kariha paramäëa
Nigdy nie obcuj z niewielbicielami. Bądź bardzo ostrożny. Intonowanie Świętych Imion Radhy i Kryszny jest najwyższą formą
medytacji. Nie przyjmuj innego procesu jako celu życia.
ZNACZENIE: Nawet będąc w niebezpieczeństwie nie powinno
się obcować z niewielbicielami, takimi jak jogini, rzekomymi
transcendentalistami, karmi i gjanimi. Należy zawsze medytować
o pięknych formach Radhy i Kryszny i intonować Ich Imiona.
Oprócz tego, jako cel życia nie powinno się przyjmować innego
procesu takiego jak np. działanie dla korzyści.
79
TEKST 16
karmé jïäné miçra-bhakta nä habe täya anürakta
çuddha-bhajanete kara mana
braja-janera jei mata tähe habe anügata
ei se parama tattwa-dhana
Porzuć towarzystwo umysłowych spekulantów i zanieczyszczonych wielbicieli. Zamiast tego zaangażuj się w czystą służbę
oddania pod przewodnictwem mieszkańców Wradźi. Jest to
najwyższym skarbem.
TEKST 17
prärthanä karibe sadä çuddha-bhäve prema-kathä
näma-maìtre kariyä abheda
äñöika kariyä mana bhaja räìgä çré-caraëa
granthi-päpa habe pariccheda
Zawsze będę pragnął wychwalać transcendentalne tematy dotyczące Radhy i Kryszny, uważając Święte Imiona i mantry jako
nie różne od Nich. Umocnię mój umysł w czczeniu lotosowych
stóp Radhy i Kryszny. Wtedy węzły grzesznych pragnień w moim
sercu zostaną pocięte.
TEKST 18
rädhä-kåñëa çré-caraëa täte saba samarpaëa
çré-caraëe balihäri jäìa
düìhu näma çuni çuni bhakta mükhe püni püni
parama änanda sükha-päïä
Podporządkowuje się lotosowym stopom Śri Śri Radhy i Kryszny.
Przyjmuję Ich schronienie. Słuchając wielokrotnie imion Radhy
i Kryszny z ust czystych wielbicieli Pana osiągnę wielkie szczęście i pełną satysfakcję.
80
TEKST 19
hema-gauri-tanü räi äìkhi daraçana cäi
rodana kariba abhiläñe
jaladhara dhara dhara aìga ati manohara
rüpe guëe bhübana prakäçe
Będę pragnął oglądać złotawą karnację Śrimati Radharani.
Będę płakał, by zobaczyć czarującą formę Śri Kryszny, którego
cera jest niczym świeże, burzowe chmury.
TEKST 20
sakhé-gaëa cäri-päçe sebä kare abhiläñe
parama se sebä-sükha dhare
ei bhaëe mane mora ei rase haïä bhora
narottama sadä-i bihare
Sakhi ze wszystkich stron otaczają Boską Parę. Służąc Im czują
szczęście w swych sercach. Narottam Das pragnie całkowicie
zaabsorbować się miłosną transcententalną służbą służbą oddania,
czerpiąc jej niepojęte smaki.
81
7
Charakterystyka
czystego wielbiciela
TEKST
rädhä-kåñëa karoì dhyäna swapane nä bala äna
prema binä äna nähi cäìu
jügala-kiçora-prema lakña-bäëa jena hema
ärati-piréti-rase dhyäïa
Będę medytował o Radzie i Krysznie. Nie będę mówił o niczym
innym w moich snach. Nie będę pożądał niczego innego, poza
miłosną służbą dla wiecznie młodej Boskiej Pary. Uczucie między
Śri Śri Radhą i Śri Kryszną jest niczym złoto oczyszczone po
milion razy. Dlatego, o umyśle, proszę, byś ciągle medytował
o Radzie i Krysznie, jako jedynym obiekcie miłości.
ZNACZENIE: O mój umyśle, ponieważ byłeś w opłakanym stanie, zacznij teraz medytować o prawdziwej naturze piriti sukha,
szczęścia miłości.
83
TEKST 2
jala binü jena ména düùkha päya äyü héna
prema binü sei-mata bhakta
cätaka jalada-gati e-mati ekänta-räti
jäne jei sei anürakta
Tak jak ryba wyciągnięta z wody czuje ogromne cierpienie
i umiera, podobnie wielbiciel odczuwa ból, gdy pozbawiony
jest miłości do Boga. Niczym ptak ćakora, który spija tylko deszczówkę, wielbiciel bez skazy pożąda jedynie miłości do Boga.
TEKST3
maranda-bhramara jena cakora-candrikä tena
pati-bratä janera yena pati
anyatra nä cale mana jena daridrera dhana
ei-mata prema-bhakti-réti
Jak pszczoła lgnie do miodu, ptak ćakora do księżycowego nektaru, wierna żona do męża, a biedak do bogactwa, podobnie
umysł wielbiciela rwie się do służby dla Radhy i Kryszny.
TEKST 4
viñaya garala-maya tähe mäna sükha-caya
se nä sükha düùkha kari mäna
gobinda-biñaya-rasa saìga kara täìra däsa
prema-bhakti satya kari jäna
Rozkosze doczesne są pełne trucizny, jednak uważasz je za
przynoszące radość. Nie powinno się myśleć o nich jako o źródle
szczęścia, lecz należy je pojmować jako wielkie utrapienie.
Umysł powinien krążyć wokoło Śri Gowindy, łączyć się z Jego
wielbicielami i wykonywać miłosną służbę oddania, czyniąc ją
najwyższą wartością w życiu.
84
Charakterystyka czystego wielbiciela
TEKST 5
madhye madhye äche düñöa dåñöi kari haya rüñöa
güëake biguëa kari mäne
gobinda-bimükha-jane sphürti nahe hena dhane
laukika kariyä saba jäne
Czasami można spotkać szyderczych ludzi, których złości widok
poczynań wielbicieli. Uważają oni ich zalety za wady. Bogactwo
płynące z miłosnej służby duchowej nie objawia się w sercach
tych, którzy odrzucają Śri Gowindę, ponieważ uważają to bogactwo za coś zwykłego.
ZNACZENIE: Istnieje wielu łajdaków, którzy są wrogo nastawieni
do Śri Kryszny. Do ogromnej złości doprowadzają ich praktyki
wielbicieli. Uważają, że taniec, śpiew, śmiech i płacz wielbicieli
bierze się nie z ekstatycznej miłości, ale z szaleństwa i wad umysłu.
TEKST 6
ajïäna abhägyä jata nähi laya sata-mata
ahaìkare nä jäne äpanä
abhimäné bhakti-héna jaga-mäjhe sei déna
båthä tära açeña bhäbanä
Ci, których ogarnęła ignorancja, nigdy nie wstąpią na ścieżkę
wielbicieli. Takie osoby przepełnione są fałszywym ego, pychą
i niezliczonymi, bezużytecznymi żądzami. Padają ofiarami
materialnego świata, ponieważ nie ma w nich wzniosłych pragnień pełnienia czystej służby oddania.
TEKST 7
ära saba parihari parama éçwara hari
seva mana kari prema-äça
eka-braja-räja-püra gobinda rasika-bara
karaha sadäi abhiläña
85
O mój umyśle, porzuć wszystko i służ jedynie Najwyższemu
Zarządcy – Śri Hari. Pożądaj wszechpomyślnej miłości do Boga.
Pragnij służyć tylko Gowindzie, źródłu wszelkiej rozkoszy
w transcendentalnej Wryndawanie.
ZNACZENIE: Śrila Narottam Das Thakur mówi: „O mój umyśle,
proszę, byś ciągle pożądał schronienia lotosowych stóp Gowindy
z Wradźi. Gowinda jest znawcą wszelkich spraw małżeńskich.”
TEKST 8
narottama däsa kahe sadä mora präëa dahe
hena bhakta-saìga nä päiyä
abhägyera nähi ora michäja-hailü bhora
düùkha rahe antare jägiyä
Narottam Das mówi: „Kiedy nie mam kontaktu z wielbicielami,
myśli bez ustanku mnie palą. Nieszczęściu nie ma końca, jako
że pochłaniają mnie błędne rozumowania, a moje serce pełne
jest bólu udręki.”
86
8
Umocniona
miłosna służba oddania
TEKST 1
bacanera agocara båndäbana lélä-stala
swaprakäça premänanda-ghana
jähäte prakaöa sükha nähi jarä-måtyü-düùkha
kåñëa-lélä-rasa anükñaëa
Śri Wryndawana, miejsce odpoczynku Radhy i Kryszny, umyka
wszelkim próbom opisania. To miejsce jest samozamanifestowaną i pełną ekstazy miłością. Szczęście jest tam wiecznie obecne.
We Wryndawanie nie istnieją nieszczęścia starości czy śmierci.
Tam właśnie zawsze odpoczywa Kryszna.
ZNACZENIE: Śrila Narottam Das Thakur opisuje Wryndawanę,
mówiąc o waćanera agoćara. Kiedy nie można owego miejsca
opisać słowami, używana jest wtedy fraza waćanera agoćara.
„idaà våndävanaà ramyaà mama dhämaiva kevalam
atra ye paçavo pakñé-våkñäù kéöä narämaräù
ye vasanti mamädhiñëye måtä yanti mamälayam”
87
„Wryndawana jest mą ukochaną siedzibą. Każdy, kto żyje tam:
zwierzęta, ptaki, drzewa, owady, ludzie i półbogowie, kiedy
umrą, trafią do Mego wiecznego Królestwa.”
TEKST 2
rädhä-kåñëa düìhü prema lakña-bäna yena hema
jähära hillole rasa-sindhü
cakora nayana-prema käma-rati kare dhyäna
piréti sükhera düìhe bandhu
Czar miłości Radhy i Kryszny jest niczym złoto uszlachetniane
po milion razy. W oceanie transcendentalnej dojrzałości biją
fale. Oczy Boskiej Pary są jak ptaki ćakora, które spijają słodki
nektar. Kupidyn i jego małżonka zawsze medytują o tym, jak
osiągnąć miłość do Boga.
ZNACZENIE: Osoba pragnąca osiągnąć rati, powinna z miłością
medytować o pięknych oczach Śri Śri Radhy i Kryszny, których
oblicza są niczym ptaki ćakora. Jahara-hillola-lilarasa lub rozrywki we Wryndawan są niczym ocean, a miłość Śri Śri Radhy
i Kryszny jak fale, które poruszają jego tonią.
TEKST 3
rädhikä preyasé-barä bäma dike manoharä
kanaka-keçara-känti dhare
anürage-rakta çäòé néla-paööa manohäré
maëimoya äbharaëa pare
Złota cera Śrimati Radharani jest najcudowniejsza i najdroższa,
najbardziej czarowna i zniewalająca. Śri Radhika zasiada po
lewej stronie Śri Kryszny. Ubrana jest w czerwone sari o cudownych zdobieniach, a na nim nosi gustowny, niebieski szal.
Zdobi ją pięknie inkrustowana biżuteria.
88
Umocniona miłosna służba oddania
ZNACZENIE: Śri Radhika nosi sari w kolorze czerwieni, które
jest oznaką intensywnej więzi z Kryszną. Błękitny szal zarzucony
na sari symbolizuje Krysznę. Ponieważ tak jawne zbliżenie Ich
jest bardzo intymne, dlatego czerwone sari symbolicznie noszone
jest pod wierzchnią warstwą odzienia.
TEKST 4
karaye locana päëa rüpa-lélä düìhu dhyäna
änande magana sahacaré
beda-bidhi-agocara ratana-bedéra para
seba niti kiçora-kiçoré
Wszystkie sakhi oraz ich towarzyszki oczyma radośnie spijają
słodkie piękno Boskiej Pary. Medytują o Śri Śri Radzie i Krysznie.
Bez ustanku służą Młodej Parze, która siedząc w ozdobionej
klejnotami altanie, nie jest osiągalna przez Wedy.
TEKST 5
dürlabha janama hena nähi bhaja hari kena
ki lägiyä mara bhava baìdhe
chäňa anya kriyä karma nähi dekha veda-dharma
bhakti kara kåñëa-pada-dwandwa
O mój umyśle, służba dla Śri Hari jest tak trudna do osiągnięcia.
Dlaczego zatem wielbimy Go? Po prostu cierpimy w uścisku
materii. Porzućmy wszelkie bezcelowe działania i powinności
religijne opisane w Wedach i służmy lotosowym stopom Pana
z całkowitym oddaniem.
TEKST 6
biñaya biñama-gati nähi bhaja braja-pati
çré-nanda nandana sükha-sära
89
swarga ära apabarga saàsära naraka-bhoga
sarba-näça janama-bikära
Skutki doczesnych przyjemności zmysłowych są niezwykle niebezpieczne. Dlaczego nie wielbisz Nandanandany – Pana Wradźi,
i siedziby ekstatycznych rozkoszy? Pragnienie osiągnięcia planet
niebiańskich, wyzwolenie i radość ze świata materialnego, są
drogą prowadzącą do piekła. Niszczą one i rujnują błogosłwieństwo, jakie daje ludzka forma życia.
TEKST 7
dehe nä kariha äñöhä sannikate jama çästa
düùkhera samüdra karma-gati
dekhiya çuniya bhaja sädhü-çästra-mata yaja
jügala-caraëe kara rati
Nie opieraj swojej wiary na nietrwałym materialnym ciele, ponieważ Jamaradź, pan śmierci, oczekuje na ciebie. Przepływ
karmy jest niczym ocean smutku. Dokładnie rozważ te słowa
i – biorąc pod uwagę wskazówki sadhu i śastr – oddaj cześć lotosowym stopom Śri Radhy i Kryszny.
ZNACZENIE: Śrila Narottam Das Thakur poucza nas, że powinniśmy być świadomi nietrwałości materialnego ciała, tak jak
i świata, w którym zachodzi cykl narodzin i śmierci. Prawdę tę
powinniśmy poznać na podstawie pism świętych oraz własnych
doświadczeń. By ochronić się przed niebezpiecznymi warunkami
życia, zalecane jest ciągłe służenie lotosowym stopom Śri Radhy
i Śri Kryszny, tak jak zapisane jest to w świętych księgach.
TEKST 8
karma-khända jïäna-khända kevala biñera bhända
amåta baliyä jebä khäya
90
nänä joni sadä phire kadar jya bhakñaëa kare
tära janma adhaù-päte jäya
Doczesne rozkosze i spekulacje umysłowe są niczym kociołek,
w którym waży się trucizna. Ten, kto jej skosztuje, uzna ją za
nektar, a potem popadnie w cykl powtarzających się narodzin
i śmierci. Takie osoby będą spożywać obrzydliwe pokarmy,
a ich ludzka forma ulegnie zepsuciu.
TEKST 9
rädhä-kåñëe nähi rati anya jane bale pati
prema-bhakti réti nähi jäne
nähi bhaktira sandhäna bharame karaye dhyäna
båthä tära se chära jébane
Osoby, które nie wykształciły w sobie przywiązania do Radha
Kryszny, nie posiadają wiedzy o miłosnej służbie oddania.
Przyjmując innych panów i obrońców nie interesuje ich służba
oddania, wolą się poświęcać pseudo-medytacjom. Życie takich
osób pozbawione jest wszelkiej wartości i nic nie znaczy.
TEKST 10
jïäna karma kare loka nähi jäne bhakti-yoga
nänä-mate haiyä ajïäna
tära kathä nähi çuni paramärtha-tattwa jäni
prema-bhakti bhakta-gaëa-präëa
Mniej inteligentni ludzie oddają się pobożnym uczynkom
i zgłębianiu niepewnej wiedzy. Nie znają procesu służby oddania,
ponieważ różne sprzeczne opinie zwiodły ich z właściwej ścieżki.
Nie słuchajcie ich, lecz wiedzcie, iż transcendentalna służba
oddania jest życiem i duszą wielbicieli.
91
ZNACZENIE: Nie powinno się słuchać tego, co mówią karmi
i gjani. Miłosna służba oddania jest życiem i duszą wielbiciela,
a także nadrzędnym celem jego życia.
TEKST 11
jagat-byäpaka hari aja-bhava äjïä-käré
madhüra mürati lélä-kathä
ei tattwa jäne jei parama uttama sei
tära saìga kariba sarbathä
Choć Pan Śri Hari jest wszechprzenikający, a Brahma i Śiwa są
wykonawcami Jego woli, tym niemniej Jego forma i rozrywki
pełne są słodyczy. Ten, kto zrozumie tę naukę, jest najlepszym
z wielbicieli, a ja pragnę zawsze mu towarzyszyć.
TEKST 12
parama nägara kåñëa täìhe hao satåñëa
bhaja täìre braja-bhäva laïä
rasika-bhakata saìge rahiba piréti-raìge
braja-püre basati kariyä
Pan Kryszna jest najwyższym ukochanym. Dlatego winniście
zawsze być w Jego pobliżu i wielbić Go w nastroju Wradźi.
Zamieszkajcie we Wradźi i szukajcie towarzystwa wielbicieli,
którzy doceniają wartość miłosnej służby oddania.
ZNACZENIE: Śri Kryszna jest obecny wszędzie i sprawuje władzę
nad każdym. Z Jego rozkazu Pan Brahma tworzy, a Pan Śiwa
niszczy. Kryszna jest Najwyższym Bogiem i włada wszechświatem.
Jego forma i poczynania są pełne słodyczy, a nie bogactwa, które
pociąga za sobą zachwyt i podziw w czyimś sercu. To jest owa
wyjątkowa cecha, która odróżnia formę Najwyższego Śri Kryszny
od innych aspektów Pana.
92
TEKST 13
çré-guru-bhakata-jana tänhära caraëe mana
äropiyä kathä-anüsäre
sakhéra sarbathä mata haiyä täìhara jütha
sadäi bihare braja-püre
Umocnij umysł u lotosowych stóp swego mistrza duchowego
i innych wielbicieli. Zgodnie z ich radami i przewodnictwem
sakhich, bez ustanku służ Radzie i Krysznie we Wradźi.
ZNACZENIE: Aropija oznacza zaangażowanie umysłu. Katha
anusare, podążanie ścieżką postanowień śastr. Sakhira sarwatha
mata oznacza podążanie śladami sakhich z pełnym respektem.
TEKST 14
lélä-rasa-kathä gaëa jügala-kiçora präëa
prärthanä kariba abhiläse
jébane maraëe ei ära kichü nähi cäi
kahe déna narottama-däsa
Zawsze, zarówno za życia jak i umierając, będę z całego serca
śpiewał pieśni wychwalające miłosne rozrywki Radhy i Kryszny.
To moja jedyna nadzieja, nie mam więcej pragnień – tak mówi
biedny Narottam Das.
93
9
Ostatnie Instrukcje
TEKST 1
äna kathä nä baliba äna kathä nä çuniba
sakali kahiba paramärtha
prärthanä kariba sadä lälasä abhéñöa-kathä
ihä binä sakali anartha
Nie będę się angażował w niepotrzebne ziemskie dyskusje, ani
nie będę ich słuchał. Moim jedynym zaangażowaniem będzie
życie duchowe. Zawsze będę się modlił, bym mógł rozprawiać
o czcigodnym Panu, ponieważ wszystko inne jest niepotrzebne
i niepożądane.
ZNACZENIE: Duchowa służba dla Najwyższego Pana Śri Kryszny
jest najwyższym celem życia.
95
TEKST 2
éçwarera tattwa jata tähä bä kahiba kata
ananta apära kebä jäne
braja-püra-prema nitya ei se parama satya
bhaja bhaja anüräga-mane
Jak mogę wyjaśnić nauki Pana, skoro są one nieograniczone
i bezkresne? Jednak Jego miłosne czyny we Wradźi są wieczne
i słodkie jak nektar. O mój umyśle, proszę, wielb Najwyższą
Prawdę z jak najmocniejszym przywiązaniem.
TEKST 3
gobinda gokülacandra parama änanda-kanda
paribära-gopa-gopé saìge
nandéçwara jära dhäma giridhäré jäìra näma
sakhé-saìge täre bhaja raìge
Gowinda, podobny księżycowi Bóg, Najwyższa Osoba, unoszący
Wzgórze Gowardhan oraz źródło wszelkiej transcendentalnej
rozkoszy, otoczony przez gopali oraz gopi, wiedzie prosty żywot
w Nandagram. Służ Mu z radością w towarzystwie sakhich.
TEKST 4
prema-bhakti-tattwa ei tomäre kahinü bhäi
ära dürbasanä parihari
çré-guru-prasäde bhäi e saba bhajana päi
prema-bhakti sakhé anücaré
O bracie, opisałem ci właśnie, na czym polega miłosna służba
oddania. Proszę, wyzbądź się cielesnych żądz. Dzięki łasce swego
mistrza duchowego możesz wykonywać miłosną służbę oddania
i w ten sposób będziesz się zaliczać do grona służek sakhich.
96
Ostatnie Instrukcje
TEKST 5
särthaka bhajana-patha sädhu-saìge abirata
smaraëa bhajana kåñëa-kathä
prema-bhakti haya jadi tabe haya manaù çuddhi
tabe jäya hådayera byathä
Najlepszą ścieżką służby oddania jest ciągłe rozpamiętywanie
wszechpomyślnych rozrywek Pana Śri Kryszny w towarzystwie
oddanych wielbicieli. Umysł osoby, która w pełni angażuje się
w służbę oddania zostaje całkowicie oczyszczony, a z serca znika
wszelki niepokój.
TEKST 6
biñaya bipatti jäna saàsära swapana mäna
nara-tanü bhajanera müla
anüräge bhaja sadä prema-bhäbe lélä-kathä
ära jata hådayera çüla
Uważaj wszelkie materialne przedmioty za niebezpieczne, a życie
ziemskie traktuj jako sen. Forma ludzka jest stworzona po to,
by oddawać cześć Panu Krysznie. Zawsze wyśpiewuj chwały
miłosnych rozrywek Radhy i Kryszny. Inne tematy rozważań
są tylko powodem utrapień serca.
TEKST 7
Śri Radhikaśraja
Schronienie Śrimati Radharani
rädhikä-caraëa-renü bhüñana kariyä tanü
anäyäse päbe giridhäré
rädhikä-caraëäçraya ye kare se mahäçaya
täìre müïi jäi balihäri
97
Udekoruj ciało pyłem z lotosowych stóp Śri Radhy, a spłynie na
ciebie pełnia łask Kryszny, który podniósł Wzgórze Gowardhan.
Ten, kto szuka schronienia u lotosowych stóp Śri Radhiki, będzie
przeze mnie wychwalany jako wielka osoba.
TEKST 8
jaya jaya rädhä-näma båndäbana yäìra dhäma
kåñëa-sükha-biläsera nidhi
hena rädhä-guëa-gäna nä çunila mora käna
baìcita karila more bidhi
Wszelka chwała Świętym Imionom Śri Radhy, która po wieczne
czasy mieszka we Wradźi. Ona jest oceanem szczęścia Śri Kryszny.
Zostałem oszukany przez Opatrzność, ponieważ nie słyszałem
o chwałach Radhy.
TEKST 9
täìra bhakta-saìga sadä rasa-lélä-prema-kathä
je kahe se päya ghanaçyäma
éhäte bimükha jei tära kabhü siddhi näi
nähi jena çuni tära näma
Kto towarzyszy wielbicielom Radhy i wraz z nimi rozprawia o Jej
miłosnych czynnościach, z pewnością spotka Śjamasundara.
Każdy, kto uchyla się od takich rozmów, nigdy nie osiągnie doskonałości, a ja nie chcę nawet znać imienia tej osoby.
TEKST 10
kåñëa-näma-gäne bhäi rädhikä-caraëa päi
rädhä-näma-gäne kåñëacandra
saìkñepe kahila kathä ghücäo manera byathä
düùkha-maya anya kathä-dwandwa
98
Ostatnie Instrukcje
O bracie, po prostu śpiewaj Imię „Kryszna”, gdyż dzięki niemu
można osiągnąć lotosowe stopy Radhiki, a przez wychwalanie
Jej imion, można osiągnąć lotosowe stopy Kryszny. Tymi prostymi
słowami wyjawiłem ci wszystkie sposoby, dzięki którym możesz
uwolnić swoje serce od smutku i bólu. Inne tematy rozmyślań
są zaś pełne nieszczęść i niebezpiecznych dwoistości.
TEKST 11
ahaìkära abhimäna asat-saìga asaj-jïäna
chäòi bhaja guru-päda-padma
kara ätma-nibedana deha-geha-parijana
guru-bäkya parama mahattwa
Odrzućcie fałszywe ego i pychę. Zerwijcie złe związki i pozbądźcie się bezwartościowej wiedzy o świecie materialnym.
Czcijcie lotosowe stopy mistrza duchowego. Oddajcie mu wasze
ciała, domy i rodziny. Słowa z lotosowych ust mistrza duchowego
mają najwyższą wartość.
ZNACZENIE: W tym przypadku czytelnik powinien odnieść się
do poniższych wersów Śrimad-Bhagawatam 11.26.26:
tato duùsaìgam utsåjya satsu sajjeta buddhimän
santa eväsya chindanti mano-vyäsaìgam uktibhiù
„Każda inteligentna osoba bez wahania odrzuci złe towarzystwo, a zamiast niego pragnąć będzie znajomości ze świętymi
wielbicielami, których słowa zerwą więzy krępujące jej myśli.”
i powinno się także cytować poniższą sentencję:
divyädhanägära kuläbhimänino
dehädi-därätmaja nitybuddhayaù
iñöänyadeväna phalakäïkñino
ye jivanmåtänte na labhante keçavam
99
„Wszyscy ci, którzy są dumni z materialnej wiedzy, bogactwa,
domów, rodzin itp. oraz uważają swoje ciała i ich pochodne –
dzieci czy małżonków – za wieczne, są martwi, chociaż żyją.
Podobnie jest z tymi, którzy akceptują półbogów jako swych
panów tylko po to, żeby uzyskać jakieś doczesne korzyści. Nikt
z takich osób nie osiągnie Pana Kryszny.”
TEKST 12
Śri Gaura Upasana Kathawjatha
Znaczenie wielbienia Śri Gaurangi
çré-kåñëa-caitanyadeba rati-mati bhabe seba
prema-kalpa-taru-dätä
braja-räja-nandana rädhikä-jébana-dhana
aparüpa ei saba kathä
Proszę, służ Panu Śri Krysznie Ćajtanjadewie z przywiązaniem
i wielką determinacją, ponieważ jest On drzewem pragnień,
które daje miłość do Boga. Nie różni się niczym od Syna króla
Wradźi – życia i duszy Śri Radhiki. To jest po prostu wspaniałe.
TEKST 13
nabadwépe abatari rädhä-bhava angé kari
täìra känti aìgera bhüñana
tina bänchä abhiläsé çacé-garbhe parakäçi
sange laïä pariñada-gaëa
Śri Kryszna Ćajtanjadewa ukazał się w Nawadwip w nastroju
Śri Radhy, przyozdabiając Siebie wyglądem Radhy. By wypełnić
trzy życzenia, objawił się w łonie Matki Śaci i przybył tu wraz
ze Swymi towarzyszami.
100
Ostatnie Instrukcje
TEKST 14
gaura-hari-abatari premera bädara kari
sädhilä manera nija käja
rädhikära präëa-pati kiba bhabe kände niti
ihä büjhe bhakata-samäja
Pan Śri Gaurahari objawił się niczym deszcz miłości do Boga.
Tym sposobem zaspokoił Swe żądze. Jest On życiem i duszą Śri
Radhiki. Tylko Jego wielbiciele rozumieją lament i płacz Pana.
TEKST 15
Raganugjo Sadhana
Proces miłosnego przywiązania
gopate sädhile siddhi sädhana nabadhä bhakti
prärthanä kariba dainye sadä
kari hari-saìkértana sadäi bibhola mana
iñöa-läbha binü saba bädhä
Wewnętrznie należy koncentrować się na myśleniu o Śri Krysznie,
podczas gdy na zewnątrz powinno się być zajętym pełnieniem
dziewięciu procesów służby oddania, nigdy nie zapominając
o modlitwie i pokorze. Bez odchyleń należy intonować imię
„Hari”. Nie osiągnąwszy celu życia okaże się, że zostało ono
bezpowrotnie zmarnowane.
101
TEKST 16
Manah Śiksza
Instrukcje dla umysłu
saàsära bätojäre käma-phäìse bändhi märe
phükära karaha haridäsa
karaha bhakata-saìga prema-kathä-rasa-raìga
tabe haya bipada binäça
Zwodzi mnie świat materialny. Rozpustne pożądliwe pragnienia
zabiją mnie powoli, niczym zaciskająca się pętla szubienicy.
Lamentuj, o sługo Śri Hari. Powinieneś związać się z innymi
wielbicielami i dyskutować z nimi o miłości do Boga. Kiedy tak
uczynisz, wszelkie niebezpieczeństwa miną.
TEKST 17
stré-pütra bälaka kata mari jära çata çata
äpanäke hao säbadhäna
müïi se biñaye hata nä bhajinü hari-pada
mora ära nähi pariträëa
Setki żon i dzieci narodziło się i zmarło, a ja nadal nie jestem
ostrożny. Świat materialny mnie nuży, ponieważ nie oddaję
czci lotosowym stopom Hari. Przez to nie mogę oczekiwać
ochrony i oswobodzenia.
ZNACZENIE: O mój umyśle, od niepamiętnych czasów barbarzyńcy pod postacią cielesnych uciech zabijają cię, zaciskając na
szyi pętlę rozpustnych żądz. Nie wahaj się zwrócić do wielbicieli
Śri Kryszny i zwierz im się ze swego żałosnego stanu, ponieważ
tylko oni są w stanie przynieść ci ukojenie.
102
Ostatnie Instrukcje
TEKST 18
Rasika Bhakta Sanganisztha
Gotowość przystąpienia
do towarzystwa wielbicieli Rasika
rämacandra kabiräja sei saìge mora käja
täìra sanga binü saba çunya
haya janma jadi punaù täìra saìga haya jena
tabe haya narottama dhanya
Moim jedynym życzeniem jest towarzystwo Śri Ramaćandry
Kawiradźa. Bez niego wszystko jest puste oraz bez znaczenia.
Jeśli mam się ponownie narodzić, pragnę być w jego pobliżu.
Wtedy życie Narottama Dasa stanie się doskonałe.
ZNACZENIE: Przykazania mówią, iż życie wielbiciela stąpającego
po ścieżce raganuga-bhakti powinno być wypełnione ciągłym
smakowaniem cudownych rozrywek Śri Radhy i Śri Kryszny we
wspomnianym tu towarzystwie wielbicieli. Dlatego powinniśmy
modlić się o to, aby mieć sposobność obcowania z takimi wzniosłymi bhaktami. Z tego powodu Śrila Narottam Das Thakur pożąda
owego związku ze swym przyjacielem, Śrila Ramaćandrą Kawiradźem, nawet w przyszłym życiu.
Tak kończą się tłumaczenia Śrila Wiśwanatha Ćakrawartiego
Thakura do Śri Prema Bhakti-ćandriki Narottama Dasa Thakura
TEKST 19
äpana bhajana-kathä nä kahiba jathä tathä
ihäte haiba säbadhäna
nä kariha keha roña nä laiha mora doña
praëämaha bhaktera caraëe
103
Nie będę ujawniał tajemnic mojej ścieżki wielbienia Pana nikomu
i pod żadnym pozorem. W tym względzie będę postępował
z najwyższą ostrożnością. Proszę, nie złośćcie się na mnie z tego
powodu, ani nie czujcie się obrażeni. Składam najpokorniejsze
pokłony lotosowym stopom wielbicieli.
TEKST 20
çré-gauräìga prabhü more je boläna bäné
tähä kahi bhäla manda kichüi nä jäni
Każdą instrukcję, jaką powierzył mi Śri Gauranga Mahaprabhu,
wyjawiłem tu przed wami. W rzeczywistoci sam nie potrafię
czynić rozróżnień pomiędzy dobrem a złem.
TEKST 21
lokanätha prabhupäda hådeye biläsa
prema-bhakti-candrikä kahe narottama däsa
Umieszczając lotosowe stopy Śrila Lokanatha Prabhu w moim
sercu, ja – Narottam Das – opisałem Śri Prema Bhakti-ćandrikę.
Tak kończy się Śri Prema Bhakti-ćandrika
ułożona przez Śrila Narottama Dasa Thakura.
104
Dodatek Pierwszy
Bóg, Najwyższa Osoba – Śri Kryszna, jest wieczny, pełny wiedzy
i szczęścia. Bezosobowy Brahman jest blaskiem Jego ciała. Naddusza stanowi Jego zlokalizowany aspekt, a jako Narajan, Pan
Wajkunth, objawia Swe bogactwo. Posiada On trzy zasadnicze
siły, którymi są: energia wewnętrzna, marginalna i zewnętrzna.
Najważniejszą z nich jest ta pierwsza, która nosi miano duchowej.
Moc duchowa dzieli się na trzy kategorie: hladini, sandhini i samwit.
Spośród tych trzech rodzajów, najważniejsza jest hladini śakti.
Choć Śri Kryszna jest uosobieniem transcendentalnej rozkoszy,
to osiąga transcendentalne szczęście poprzez tę właśnie energię,
dzięki której mogą zakosztować go także wielbiciele. Owa moc
hladini pomaga Krysznie na dwa sposoby. Po pierwsze, jako siła
sama w sobie, a po drugie jako dominujące Bóstwo owej energii,
innymi słowy jako Śri Radhika. Cechą mahabhawy jest Radhika.
Jest Ona schronieniem dla mahabhawy, a każdy z Jej członków
udekorowany został Jej symptomem. Takie wyjaśnienie daje nam
Ćajtanja Ćaritamryta (Adi Lila 4.68, 69 i 71):
hlädinéra sära ‘prema’, prema-sära ‘bhäva’
bhävera parama-käñöhä, näma––‘mahä-bhäva’
„Esencją potencji hladini jest miłość do Boga, a esencja miłości
do Boga jest emocją [bhawa]. Całkowicie rozkwitające emocje
stają się mahabhawą.”
mahäbhäva-svarüpä çré-rädhä-öhäkuräëé
sarva-guëa-khani kåñëa-käntä-çiromaëi
„Śri Radha Thakurani jest uosobieniem mahabhawy. W Niej
zawierają się wszystkie dobre cechy, a wśród wszystkich kochających małżonek Pana Śri Kryszny, Ona jest niczym ozdobny
i drogocenny klejnot.”
105
kåñëa-prema-bhävita yäìra cittendriya-käya
kåñëa-nija-çakti rädhä kréòära sahäya
„Jej umysł, zmysły i ciało ogarnięte są miłością do Kryszny.
Ona jest energią Kryszny i Ona wspomaga Go we wszystkich
Jego transcendentalnych rozrywkach.”
Śri Radhika, uosobienie mahabhawy, aby zadowolić Krysznę,
źródło wszelkich rozkoszy, akceptuje wiele różnych transcendentalnych składników miłości. Aby sprawić jeszcze większą radość Krysznie i aby służyć Mu dojrzale na różne sposoby, rozprzestrzenia się w niezliczone gopi Wradźi. Owe towarzyszki
bezpośrednio są cielesnymi członkami Śrimati Radharani, tak
jak Kryszna jest schronieniem oraz źródłem wszelkich inkarnacji.
Śri Radhika stanowi opokę i początek wszelkich gopi Wradźi,
którym przewodzą Lalita i Ćandrawali. Śri Radhika jest oceanem
dojrzałej miłości i mahabhawy. Sakhi Wradźi są podzielone na
cztery następujące grupy: bipaksza lub przeciwników, takich jak
Ćandrawali, tatastha paksza czyli neutralnych, takich jak Bhadra,
suhit paksza zwanych dobrze życzącymi, np. Śjamala oraz sapaksza,
czyli będące w jednej grupie z Radhiką, takie jak sakhi, którym
przewodzi Lalita.
106
Dodatek Drugi
Sakhi dzielą się na pięć grup, znanych pod nazwami: sakhi, nitja-sakhi, prana-sakhi, prija-sakhi i parama-presztha-sakhi. Pomiędzy
nimi można znaleźć takie, które po równi oddają cześć Śri Radhice
oraz Krysznie, jak i takie, które skłaniają się ku jednemu z Nich.
Kusumita, Windhja, Kundalata i Dhanisztha znane są jako sakhi.
Największą miłością darzą Śri Krysznę. Kasturi, Mani-mańdźari
i inne noszą miano nitja-sakhi i skłaniają się ku Śri Radice. Stąd
zaliczają się do grupy zmiennie uczuciowych służek. Waszanti,
Śaszti-mańdźari, Lasika i inne, zwane są prana-sakhi. Sumadha,
Madana-lasa noszą miano prija-sakhi. Osiem sakhi, takich jak
Lalita czy Wiśakha, nazwane zostało param-presztha sakhi. Choć
po równi obdarzały one czcią Radhę i Krysznę, to niekiedy największe przywiązanie okazywały Śri Radhice.
Opis kolorów i strojów
LALITA: (Swarupa Damodara w Gaura-lila); jej drugie imię
brzmi Anuradha. Jej piękna cera jest jasno-żółta (goroćana).
Ubiera się w kolor podobny do barwy pawich piór. Imię jej matki brzmi Śaradi, ojca zaś Biśoka. Jej tak zwanym mężem jest
Bhajrawa. Lalitę, starszą od Radhiki o dwadzieścia siedem dni,
cechuje bystra i pełna sprzeczności natura. Do jej obowiązków
należy podawanie orzechów betel i kamfory. Mieszka w Lalitananda Kuńdźa, które kolorem przypomina blask błyskawicy. Jej
siedziba położona jest po północnej stronie podobnemu lotosowi
Jogapith, który składa się z ośmiu płatków. Do jej grupy należą
Ratnaprabha, Ratikeli, Subhadra, Bhadrarekhika, Sumukhi, Dhanisztha, Kalahamsi i Kalapini.
WIŚAKHA: (Ramananda Raj w Gaura-lila); jej cera jest kremowej
barwy z akcentami czerwieni, a strój zdobią różnorodne gwiazdy.
107
Jest bratanicą Dźatili. Imię jej matki to Dakszina, ojca zaś Pawan,
a jej tak zwanym mężem jest Bahika. Jej natura jest marginalna.
Wiśakha urodziła się w tym samym momencie, co Radhika. Jej
obowiązki to dekorowanie biżuterią Radhy i Kryszny oraz ubieranie Ich w różne stroje. Wiśakha zamieszkuje w podobnej do
koloru chmur rezydencji Wiśakhananda Kuńdźa po północnej
stronie Jogapitha. Towarzyszą jej: Madhawi, Malati, Ćandralekha,
Kuńdźari, Harini, Ćapala, Surabi i Subanana.
ĆITRA: (Gowindananda w Gaura-lila); jej piękna cera ma kolor
szafranu, a szaty barwę kryształu. Imię jej matki brzmi Ćarbika,
zaś ojca Ćatura. Jest on kuzynem króla Wryszabhanu. Jej tak
zwanym mężem jest Pithra. Charakter ma spokojny i taktowny.
Jest o dwadzieścia sześć dni młodsza od Radhy. Do jej obowiązków
należy zarzucanie girland z kwiatów na szyje Radhy i Kryszny.
Jej siedzibą jest cudowna Ćitrananda Kuńdźa, położna we wschodniej części Jogapith. Rasalika, Tilakini, Śouraseni, Sugandhika,
Ramila, Kamanagari, Nagari i Nagabelika należą do jej grupy.
INDULEKHA: (Basu Ramananda w Gaura-lila); ma zielono-żółtą
cerę, a szaty przypominają kwiaty granatu. Jej matka zwie się Bela,
a ojciec Sagar. Jej tak zwanym mężem jest Durbala. Z usposobienia
drażliwa; jest młodsza o trzy dni od Śrimati Radharani. Do jej
obowiązków należy ofiarowywanie miodu. Za siedzibę obrała
sobie złotego koloru Purnedra Kuńdźa w południowo-wschodnim płatku Jogapitha. Towarzyszy jej grupa sakhich: Rasatunga,
Tungabhadra, Rangawati, Sumangala, Ćitralekha, Wićitrangi,
Modani i Madanalasa.
ĆAMPAKALATA: (Śiwananda Sen w Gaura-lila); jej cera jest
podobna kwiatu ćampaka, a szaty mają barwę piór ptaka ćasa.
Imię jej matki brzmi Watika, ojca zaś Arama. Jej tak zwanym
mężem jest Ćandaksza. Z charakteru jest łagodna i uprzejma,
a starszeństwem ustępuje Radharani o jeden dzień. Jej służba
polega na ofiarowaniu klejnotów i ćamary. Siedzibą Ćampakalaty
108
Dodatek Drugi
jest Kamalata Kuńdźa położona na południowym płatku Jogapitha.
W jej grupie znajdują się: Kurungakszi, Sućarita, Manikundala,
Mańdźali, Ćandrika, Ćandralatika, Kandukakszi i Sumandira.
RANGADEWI: (Gowinda Gosz w Gaura-lila); jej cera przypomina płatki lotosu, a szaty są koloru kwiatu hibiskusa. Imię jej
matki brzmi Karuna, ojca zaś Ranga-sara. Jej tak zwany mąż to
Wakrekszana. Z charakteru jest niezbyt kłótliwa i liczy sobie
o siedemnaście dni mniej niż Radharani. Do jej obowiązków należy podawanie papki z drzewa sandałowego. Jej siedzibą jest
błękitne Rangadewi Kuńdźa, które znajduje się w południowo-zachodnim płatku Jogapith. Jej otoczenie stanowią sakhi: Indira,
Kalakanthi, Śaśikala, Kamala, Madhura, Kandarpa Sundari, Prema-mańdźari i Kamalatika.
TUNGAWIDJA: (Wakreśwar Pandit w Gaura-lila); jej cera jest
niczym kumkum zmieszany z kamforą i drzewem sandałowym.
Ubiera się w żółte szaty. Imię jej matki brzmi Medha, ojciec zaś
nazywa się Pauszkara. Jej tak zwany mąż nosi imię Walisz. Z charakteru jest liberalna. Liczy sobie pięć dni mniej niż Radharani.
Do jej obowiązków należy śpiew i taniec. Za siedzibę obrała sobie
pomarańczową Tungawidja Kuńdźa, która znajduje się na zachodnim płatku Jogapith. Do jej otoczenia należą sakhi: Sumadhja,
Mańdźumedha, Sumadhura, Gunaćuda, Madhurekszana, Tanumadhja, Madhusjanda i Barangada.
SUDEWI: (Wasudewa Ghosz w Gaura-lila); bliźniacza siostra
Rangadewi. Jej cera i strój jest identyczny z tym, jaki nosi Rangadewi. Jej tak zwanym mężem jest młodszy brat Wakrekszana.
Z usposobienia jest cięta i swarliwa, a do jej obowiązków należy
ofiarowywanie wody. Mieszka w Sudewi Kuńdźa o żółtych ścianach,
które umiejscowione jest w północno-zachodnim płatku Jogapith.
Jej otoczenie stanowią sakhi Kaweri, Ćarukabara, Sukeśi, Harahira,
Mańdźukuhi, Mahahira, Hara-kanti i Manohara.
109
Dodatek Trzeci
Opis kolorów i szat
ŚRI RUPA MAŃDŹARI: (Śrila Rupa Goswami w Gaura-lila);
jej cera jest cudownie jasno-żółta (goroćana). Zdobią ją szaty
w kolorach pawich piór, a służba polega na ofiarowywaniu złotawych orzechów betel. Zamieszkuje w Rupollasa Kuńdźa, położonej w północnej części Lalita Kuńdźa.
RATI MAŃDŹARI: (Śrila Raghunath Das Goswami w Gaura-lila); jej drugie imię brzmi Tulasi Mańdźari, choć niektórzy z ludzi nazywają ją Bhanumati Mańdźari. Jej cera jest podobna do
koloru błyskawicy, a szaty udekorowane gwiazdami. Jej zadaniem jest masowanie stóp Radhy i Kryszny. Zamieszkuje w Ratjamubudźa Kuńdźa, na południu od Indulekha Kuńdźa.
LAWANGA MAŃDŹARI: (Śrila Sanatan Goswami w Gaura-lila);
jej drugie imię to Rati-Mańdźari. Ma cerę przypominającą błyskawicę, nosi szaty przyozdobione gwiazdami. Jej zadaniem jest wykonywanie girland z goździków. Mieszka w Lawanga Kuńdźa,
położonym na wschód od Tungawidja Kuńdźa. Znana jest również jako Lila Mańdźari.
MAŃDŹULALI MAŃDŹARI: (Śrila Lokanath Goswami w Gaura-lila); jej cera jest niczym roztopione złoto, a szaty mają barwę jasnej czerwieni. Jej zadaniem jest ubieranie Śri Radhy i Śri Kryszny.
Zamieszkuje w Lilananda Kuńdźa położonym na północ od Wiśakha Kuńdźa. Znana jest także jako Lila Mańdźari.
RASA MAŃDŹARI: (Śrila Raghunath Bhatta Goswami w Gaura-lila); jej cera jest niczym kwiat ćampaka, a szaty są zrobione
z piór łabędzi. Jej powinnością jest malowanie, a za siedzibę obrała sobie Rasananda Kuńdźa, położone na wschód Ćitra Kuńdźa.
111
KASTURI MAŃDŹARI: (Śrila Krysznadas Kawiradź Goswami
w Gaura-lila); jej cera jest niczym czyste złoto, a szaty jakby wykonane z kryształu. Jej powinnością jest podawanie papki z drzewa
sandałowego. Za siedzibę służy jej Kasturi-ananda Kuńdźa, położone na północ od Sudewi Kuńdźa.
GUNA MAŃDŹARI: (Śrila Gopala Bhatta Goswami w Gaura-lila); jej cera jest niczym piorunowy błysk, a szaty mają kolor
kwiatów hibiskusa. Jej służba opiera się na ofiarowywaniu wody
Radzie i Krysznie. Mieszka w Gunananda Kuńdźa, które leży na
północny-wschód od Ćampakalata Kuńdźa.
WILASA MAŃDŹARI: (Śrila Dźiwa Goswami w Gaura-lila); jej
cera jest niczym złote łodygi kwiatów, a szaty przypominają
pszczoły. Jej obowiązkiem jest nakładanie makijażu Radzie
i Krysznie. Mieszka ona w Wilasananda Kuńdźa, które jest położone na zachód od Rangadewi Kuńdźa.
112

Prema Bhakti Ćandrika

Transkrypt

Podobne dokumenty

ŚriŚri - pan , grzecznościowy zwrot stosowany przed - Joga-Joga

wersja w formacie pdf - Stowarzyszenie Sathya Sai

Jak to jest, że Bóg, który jest doskonały stworzył człowieka, który

wersja w formacie pdf - Stowarzyszenie Sathya Sai

BIOLOGICZNE SPRZĘŻENIE ZWROTNE A

29. Bóg ma tysiąc różnych imion