Język polski

Szczegółowe kryteria ocen z języka polskiego dla pierwszej klasy gimnazjum
Ocena
dopuszczająca
dostateczna
dobra
bardzo dobra
celująca
Kształcenie literackie
i kulturalne
Uczeń:
- odtwarza, relacjonuje
przebieg akcji utworu;
- wyodrębnia i ustala ważność
postaci utworu;
- wskazuje elementy świata
przedstawionego utworu
literackiego.
Uczeń (jw. oraz):
- odróżnia fikcję od
rzeczywistości historycznej,
- zna gatunki literackie objęte
programem klasy pierwszej,
- potrafi sformułować problem
i główną myśl utworu,
- potrafi przekazać własne
przeżycia związane z lekturą,
filmem i widowiskiem.
Uczeń (jw. oraz):
- umie wykorzystać dialog i
monolog w charakterystyce
pośredniej,
- zna cechy gatunków
literackich i przy pomocy
nauczyciela według nich
klasyfikuje utwory;
- dostrzega charakterystyczne
cechy języka utworu
literackiego (indywidualizacja,
gwarowość, archaizacja itp.)
Uczeń (jw. oraz):
- dokonuje samodzielnej,
pełnej charakterystyki
bohatera literackiego,
filmowego, teatralnego;
- dokonuje charakterystyki
porównawczej, dostrzega
kontrast;
- określa istotę i przyczyny
konfliktu dramatycznego;
- rozumie motywy
postępowania bohaterów;
- podejmuje działania twórcze
– recytacja, gra dramatyczna,
inscenizacja, praca plastyczna,
muzyczna itp.
Uczeń (jw. oraz):
- rozszerza własną lekturę –
dobrowolnie bierze udział w
Formy wypowiedzi
Nauka o języku
Uczeń:
- w miarę poprawnie redaguje
wypowiedzi pisemne znane z
niższych klas,
- zabiera glos w swobodnych
wypowiedziach na tematy
związane z lekturą, filmem,
widowiskiem i własnymi
przeżyciami.
Uczeń:
- rozpoznaje w tekście części
mowy i części zdania;
- zna podstawowe pojęcia
słowotwórcze w zakresie
klasy pierwszej;
- zna podstawowe
zagadnienia składniowe w
zakresie klasy pierwszej.
Uczeń (jw. oraz):
- zna istotę form wypowiedzi
przewidzianych w klasie
pierwszej, daje samodzielną
próbę redagowania ich;
- poprawnie redaguje
wypowiedzi pisemne z
niższych klas.
Uczeń (jw. oraz):
- zna rodzaje okoliczników,
- zna partykułę i wykrzyknik,
- rozróżnia zdania
współrzędnie i podrzędnie
złożone.
Uczeń (jw. oraz):
- poprawnie wypowiada się
pisemnie w określonej formie
wypowiedzi,
- stosuje cytaty z utworów
literackich.
Uczeń (jw. oraz):
- dostrzega i wyodrębnia
partykułę i wykrzyknik,
- zna i potrafi rozpoznać
rodzaje zdań podrzędnych w
zakresie klasy pierwszej,
- rozróżnia rodzaje
okoliczników
- rozpoznaje wyrazy
pokrewne i tworzy rodzinę
wyrazów.
Uczeń (jw. oraz):
- umiejętnie wprowadza,
wyodrębniając interpunkcję,
cytaty do wypowiedzi
pisemnej.
Uczeń (jw. oraz):
- dokonuje pełnej analizy
zdania złożonego podrzędnie
łącznie z opisem i wykresem,
- wyodrębnia i rozpoznaje
rodzaje okoliczników i
sposoby ich wyrażania,
- wyodrębnia rdzeń w
rodzinie wyrazów,
- rozpoznaje wyrazy złożone
i ich typy.
Uczeń (jw. oraz):
- podejmuje działania
twórcze,
Uczeń (jw. oraz):
- wykonuje samodzielnie
ćwiczenia o większym
różnorodnych konkursach
(literackich, ortograficznych,
recytatorskich itp.)
- stosuje różne techniki
notowania,
- posiada umiejętność
dostosowania formy
wypowiedzi pisemnej do
tematu.
stopniu trudności ( oznaczone
w podręczniku gwiazdką)
Szczegółowe kryteria ocen z języka polskiego dla drugiej klasy gimnazjum
Ocena
dopuszczająca
dostateczna
dobra
bardzo dobra
Kształcenie literackie
i kulturalne
Uczeń:
- poprawnie łączy nazwiska
autorów i tytuły ich dzieł,
- potrafi sformułować krótką
informację o autorze,
- wskazuje lub wyodrębnia
elementy świata
przedstawionego.
Formy wypowiedzi
Nauka o języku
Uczeń:
- w miarę poprawnie redaguje
wypowiedzi pisemne z
niższych klas,
- zabiera głos w dyskusji po
uprzednim przygotowaniu,
- wykonuje notatkę na
podstawie poznanej treści.
Uczeń:
- rozpoznaje i nazywa części
mowy,
- odróżnia zdania złożone
współrzędnie od
podrzędnych,
- zna podstawowe pojęcia
słowotwórcze,
- zna ogólny podział głosek.
Uczeń (jw. oraz):
- zna rodzaje imiesłowów,
- określa funkcję składniową
części mowy, zna części
zdania;
- zna rodzaje zdań
współrzędnych i
podrzędnych,
- posiada umiejętności
wyodrębniania cząstek
słowotwórczych,
- charakteryzuje głoski, zna
podstawowe zasady
akcentowania.
Uczeń (jw. oraz):
- praktycznie wyodrębnia i
rozpoznaje rodzaje
imiesłowów,
- odróżnia imiesłów od
przymiotnika,
- rozumie rolę narządów
mowy w tworzeniu głosek.
Uczeń (jw. oraz):
- określa właściwości liryki
jako rodzaju literackiego,
- rozróżnia gatunki liryczne,
- rozumie ogólny sens
poznanych utworów,
- rozumie cicho przeczytany
tekst,
- układa dialog wg fragmentu
utworu epickiego lub
lirycznego.
Uczeń (jw. oraz):
- odróżnia poznane formy
wypowiedzi, zna ich cechy;
- streszcza tekst nieliteracki,
- pisze rozprawkę na tematy
związane z lekturą.
Uczeń (jw. oraz):
- wyodrębnia motywy
działania, określa przeżycia i
uczucia bohaterów
literackich;
- przy pomocy nauczyciela
określa kompozycję utworu
epickiego i dramatu;
- samodzielnie określa formę
narracji, typy narratora,
sytuacji lirycznej, podmiotu
lirycznego;
- wskazuje i nazywa
podstawowe środki
stylistyczne.
Uczeń (jw. oraz):
- uzasadnia tekstem motywy
działania, przeżycia i uczucia
bohatera;
- potrafi przedstawiać własne
motywy działania i uczucia;
Uczeń (jw. oraz):
- redaguje opis przeżyć
wewnętrznych własnych w
określonej sytuacji,
- redaguje podanie, życiorys;
- wprowadza cytaty do
wypowiedzi pisemnej.
Uczeń (jw. oraz):
- samodzielnie i poprawnie
pod względem językowym
redaguje poznane formy
wypowiedzi.
Uczeń (jw. oraz):
- rozumie i podaje związek
formy odmiany z funkcją
składniową,
- zna i rozpoznaje funkcje
formantów słowotwórczych.
celująca
- samodzielnie odkrywa i
opisuje kompozycję utworu
literackiego;
- rozumie i określa funkcję
środków stylistycznych w
utworze literackim;
- przekształca tekst epicki lub
liryczny w dramatyczny.
Uczeń (jw. oraz):
- samodzielnie poszerza
własną lekturę ,
- chętnie podejmuje twórcze
działania artystyczne
( gra dramatyczna,
inscenizacja, przekład
intersemiotyczny)
- dobrowolnie bierze udział w
konkursach przedmiotowych
i artystycznych szkolnych i
poza szkołą zgodnie ze
swoimi zainteresowaniami;
Uczeń (jw. oraz):
- samodzielnie i twórczo,
bardzo dobrze pod względem
tematycznym,
kompozycyjnym,
słownikowym i językowym
redaguje prace pisemne.
Uczeń (jw. oraz):
- rozszerza wiadomości z
poszczególnych działów
nauki o języku wykonując
ćwiczenia o większym
stopniu trudności (oznaczone
w podręczniku gwiazdką)
Szczegółowe kryteria ocen z języka polskiego dla trzeciej klasy gimnazjum
1. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:
- posiadł wiedzę i umiejętności zawarte w programie nauczania i przewidziane dla oceny bardzo dobrej;
- czyta ze zrozumieniem, z ukierunkowaniem na wybór określonych informacji,
- odczytuje krytycznie różnorodne teksty kultury, wykorzystując programy komputerowe
i inne kompendia wiedzy, odczytując znaki pozajęzykowe;
- prezentuje własne poglądy, stanowisko, opinie i efekty pracy;
- pisze bezbłędnie, posługując się dłuższymi formami wypowiedzi; stosuje różne
techniki notowania;
- tworzy swój warsztat pracy umysłowej;
- dobrowolnie bierze udział w konkursach szkolnych oraz przedmiotowych i artystycznych w szkole i
poza nią zgodnie ze swoimi zainteresowaniami.
2. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:
- opanował pełny zakres wiedzy określony programem nauczania;
- radzi sobie w różnych sytuacjach komunikacyjnych, dostosowuje swoją wypowiedź ustną
i pisemną do odbiorcy i intencji;
- swobodnie, spójnie, logicznie i płynnie wypowiada się na temat lektury i innych tekstów
kultury, własnych przeżyć, zainteresowań, zdarzeń z życia codziennego i publicznego;
- opanował podstawową wiedzę systemową o języku, buduje wypowiedź zgodnie z jego
regułami;
- aktywnie uczestniczy w dyskusji tematycznej i problemowej: słucha, zadaje pytania,
formułuje problemy, próbuje je rozwiązać i wyciągnąć wnioski;
- wygłasza w sposób twórczy różnorodne teksty z pamięci z zachowaniem zasad sztuki
mówienia i recytacji oraz wynikających z postaw ludycznych, emocjonalnych
i estetycznych;
- słucha uważnie, selektywnie i aktywnie;
- czyta głośno, biegle, wyraźnie i wyraziście, oddając artykulacją intencję tekstu;
- czyta ze zrozumieniem różnorodne teksty ( literatura, publicystyka, instrukcje, słowniki,
mapy, encyklopedie, przewodniki), wykorzystuje programy komputerowe;
- zwraca uwagę na różnorodność form przekazu, wielość środków wyrazu, język symboli,
odmienność stylów;
- dostrzega związki utworów z biografiami twórców i czasem historycznym;
- odkrywa w literaturze i sztuce wartości uniwersalne, świadomie uczestniczy w kulturze
współczesnej;
- pisze poprawnie językowo i stylistycznie dłuższe formy wypowiedzi, pisma użytkowe
i różnorodne gatunki wypowiedzi (zaproszenia, ogłoszenia, życzenia i dedykacje itp.);
- podejmuje twórcze działania, bierze udział w konkursach przedmiotowych
i artystycznych.
3. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:
- nie opanował w pełni wiadomości i umiejętności określonych programem nauczania,
- samodzielnie i poprawnie posługuje się wiadomościami przewidzianymi w punkcie 2.
4. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:
- orientuje się w podstawowych wiadomościach i wykazuje się w średnim stopniu umiejętnościami
określonymi programem nauczania,
- samodzielnie i przy pomocy nauczyciela realizuje zadania przewidziane w punkcie 2.
5. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:
- ma braki w wiadomościach, lecz nie przekreślają one możliwości zdobycia
podstawowej wiedzy w ciągu dalszej nauki;
- posiada w niewielkim stopniu umiejętności zawarte w punkcie 2.
6. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który:
- nie opanował wiadomości i umiejętności określonych programem, a braki uniemożliwiają
dalsze zdobywanie wiedzy;
- nie jest w stanie nawet przy pomocy nauczyciela osiągnąć w niewielkim stopniu
umiejętności wymienione w punkcie 2.