Dojrzałość szkolna - Centrum medyczne ENEL-MED

Dojrzałość szkolna
Najprostszą definicją DOJRZAŁOŚCI SZKOLNEJ dziecka jest jego gotowość do wejścia w
kolejny etap rozwojowy jakim jest edukacja. Inaczej mówiąc, przygotowanie dziecka do
zmiany dotychczasowego trybu życia jednocześnie w kilku obszarach: społecznym,
emocjonalnym, poznawczym i fizycznym. Wiele mówi się o tym szczególnie w kontekście
nowej Ustawy MENiS, która przewiduje objęcie obowiązkową edukacją przedszkolną
dzieci pięcioletnie. Jedno jest pewne - wszystkim stronom począwszy od urzędników,
przez dyrektorów szkół, nauczycieli i rodziców przyświeca troska o dobro dziecka.
Czym jest szkoła?
Jest taką samą organizacją jak każda inna firma, w której pracują rodzice z tą drobną
różnicą, że priorytetem w jej funkcjonowaniu powinno być zapewnienie bezpieczeństwa
dzieciom. W następnej kolejności możliwość nauki zdobycia wiedzy, najlepiej od
wybitnych nauczycieli w atmosferze wzajemnego zrozumienia.
Jak przygotować dziecko?
Jak więc rodzice powinni przygotować swoje pociechy do przeżywania przygody w tej
specyficznej organizacji? Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, gdyż
potrzeby rodziców i poglądy na wychowanie, a co za tym idzie odporność dziecka na
pokonywanie pojawiających się trudności, są różne. Wystarczy zwrócić uwagę na
najważniejsze aspekty i najpotrzebniejsze umiejętności dziecka rozpoczynającego naukę
w szkole.
Wybrane aspekty:
Nowe otoczenie – stare wzorce zachowań
Pierwsze czego doświadcza dziecko to nowe otoczenie, jakże odmienne od dotychczas mu
znanego. Nowy budynek, sala, pani, a nawet dzieci napawają go niepokojem. W takiej
sytuacji dziecko poszukuje informacji obserwując zachowanie swoich rodziców. Widząc
spokojnego, otwartego na nowości rodzica buduje swoje przekonanie, że jest dobrze. A
co jeśli widzi miotającego się rodzica, który spóźnił się na rozpoczęcie roku, nie wie gdzie
wejść, gdzie stanąć, a w dodatku ciągnie dziecko za rękę? Maluch gromadzi obawy swoje
i rodziców, potrzebuje czasu, żeby przekonać się o co chodzi w nowej rzeczywistości i
niestety ten problem musi przejść sam. Towarzyszmy więc swojemu dziecku i nie
przeszkadzajmy. Nie zapewniajmy naszych pociech, że w szkole jest fajnie bo z ich
perspektywy przez pierwsze tygodnie (a nawet dłużej) wcale tak nie musi być. Im
sprawniej nawiąże ono nowe znajomości, tym chętniej będzie chodziło do szkoły. Dzieci
nie różnią się w sposobie odczuwania rzeczywistości od dorosłych - czują się dobrze tam
gdzie otaczają ich przyjaźni ludzie i gdzie mogą odnosić sukcesy.
Centrum Medyczne ENEL-MED S.A. Biuro Zarządu, ul. Słomińskiego 19 lok. 524, 00-195 Warszawa
Tel. 022 431 77 00, fax. 022 431 77 05, www.enel.pl
Punktualność – nie narażaj dziecka na dodatkowy stres
Bardzo istotna jest punktualność. To rodzice muszą zdążyć przyprowadzić dziecko na
czas do szkoły, żeby nie narażać go na niepotrzebną frustrację, gdy miejsce przy
ulubionym koledze lub fajnej koleżance będzie już zajęte lub 15-25 par oczu codziennie
będzie spoglądać, kiedy kolejny raz samo wchodzi do klasy. „Łatka” spóźnialskiego dla
dziecka to już duży problem, nie wystarczy rada „nie słuchaj ich”. Dziecko na starcie nie
powinno być przegrane.
Uczmy dzieci obrony siebie bez agresji
Umiejętność odnalezienia się w grupie, nawiązanie kontaktu, odpowiedź tu i teraz na
zadane pytanie, dopytanie co, jak i kiedy, grzeczna i kulturalna odmowa, bronienie
swojego zdania z wykluczeniem agresji słownej i fizycznej, umiejętność przyjęcia
odmowy i słów krytyki - to tylko niektóre umiejętności społeczne jakie dziecko będzie
prezentowało w nowej grupie klasowej. Klasa jest zbiorem różnorodnych środowisk
rodzinnych i wychowawczych, które umożliwiają konfrontowanie się z naturalną
rzeczywistością społeczną, a nie wyselekcjonowaną grupą podobieństw. Nie
zapominajmy, że przynajmniej na tym etapie rozwojowym, dziecko jest ukształtowane
przez rodziców. Wszystkie dzieci muszą wiedzieć, że ich obowiązkiem jest uczyć się i
bronić w chwili zagrożenia, ale nie mają prawa krzywdzić innych tylko dlatego, że tak im
się chce. Dzieci poniżane poniżają, bite biją, wyśmiewane wyśmiewają, obrażane
obrażają. Powtarzajmy dzieciom „bądź taki dla innych, jaki chciałbyś, żeby inni byli dla
ciebie”. Sygnały od wychowawcy, że jest inaczej traktujmy poważnie. Agresywni ludzie
nie biorą się znikąd.
Jak uchronić dziecko przed byciem klasową „fajtłapą”?
Umiejętność wykonania czynności samoobsługowych np. przebranie się w strój od w-f i
ponowne samodzielne ubranie się , wiązanie butów, zapięcie guzików, czynności
higieniczne w toalecie, odłożenie zabawek i pomocy szkolnych na miejsce, sprzątnięcie po
sobie ławki, dosunięcie krzesła, spakowanie plecaka ale także stanie na jednej nodze czy
złapanie rzuconej piłki - to tylko kilka obszarów, które mogą przyczynić się do zyskania
etykietki klasowej fajtłapy. Często dorośli dla swojej, a nie dziecka wygody wyręczają,
wprowadzają szereg udogodnień w jego codziennym życiu, pod pretekstem „żeby miało
lepiej, lżej” ale co potem? Nie umie zjeść nie pokrojonej kanapki, podkoszulkę zakłada na
sweter, szuka prawej skarpetki na prawą nogę, zrzuca na podłogę resztki po
zatemperowanej kredce itp. 5-6 latek powinien samodzielnie wiązać buty nie tylko po to,
by nie odstawać od rówieśników, ale także dlatego, że jest to doskonałe i naturalne
ćwiczenie koordynacji wzrokowo-ruchowej i ćwiczenie drobnych ruchów dłoni
niezbędnych do rozwijania zdolności pisania. Pamiętajmy, że dziecko będąc w grupie
nieustannie porównuje swoje umiejętności do innych i jest porównywane przez nich.
Dzięki temu może zdobywać rzeczywistą wiedzę o sobie i posiadanych umiejętnościach.
Dziecko przy pomocy rodziców oraz nauczyciela powinno z każdym tygodniem czynić
postępy.
Centrum Medyczne ENEL-MED S.A. Biuro Zarządu, ul. Słomińskiego 19 lok. 524, 00-195 Warszawa
Tel. 022 431 77 00, fax. 022 431 77 05, www.enel.pl
Inteligencji emocjonalnej i społecznej nie zastąpią dodatkowe kursy
Należy zwrócić uwagę, że na tym etapie rozwoju mało istotne są takie zdolności dziecka
jak pisanie i czytanie, mówienie i śpiewanie po angielsku, demonstrowanie sztuki walk
wschodnich czy okazanie dyplomu z ukończenia szkoły dobrych manier. Nie można
zmusić świata, by podziwiał i lubił nasze dziecko dlatego, że jest lepsze od innych, ale
obowiązkiem rodzica jest przygotowanie go do poradzenia sobie z pojawiającymi się
trudnościami i przeciwnościami. Życie pokazuje, że inteligencja emocjonalna i inteligencja
społeczna warunkują późniejsze sukcesy w życiu, reszty można się nauczyć w dobrej i
bezpiecznej szkole. W miarę upływu kolejnych miesięcy będziecie państwo świadkami
nowych trudności z jakimi przyjdzie Waszym dzieciom się zmierzyć, ale rolą rodziców jest
TOWARZYSZYĆ swojemu dziecku w jego problemach i dorastaniu.
Katarzyna Markowska - psycholog w Centrum Medycznym ENEL-MED
Centrum Medyczne ENEL-MED S.A. Biuro Zarządu, ul. Słomińskiego 19 lok. 524, 00-195 Warszawa
Tel. 022 431 77 00, fax. 022 431 77 05, www.enel.pl