BWST_T_02_09

Transkrypt

BWST_T_02_09

B.W.S.T s.c.
05-800 Pruszków, ul. Górna 15A
tel/fax +48 22 730 30 19; kom: +48 608 622 830 lub +48 606 292 435
[email protected]; [email protected]
PROJEKT BUDOWLANO - TECHNOLOGICZNY
`INWESTYCJA
STACJI UZDATNIANIA WODY W WYBOROWIE
STADIUM
PROJEKT BUDOWLANY
BRANŻA
TECHNOLOGICZNO - INSTALACYJNA
NAZWA
PROJEKT INSTALACJI TECHNOLOGICZNYCH I INSTALACJI
WODNYCH, DLA STACJI UZDATNIANIA WODY W
WYBOROWIE
OPRACOWANIA.
ZMIANA
OZNACZENIE TOMU DOKUMENTACJI
BWST_T_02_09
0
Biuro projektów oświadcza, że niniejsza praca projektowa jest wykonana zgodnie z umową,
obowiązującymi przepisami techniczno-budowlanymi oraz normami i zostaje wydana jako
kompletna z punktu widzenia celu, któremu ma służyć.
FUNKCJA
Imię i nazwisko
Popis
Nr. uprawnień
Sebastian Olejniczak
WYKONAWCA
Tomasz Włodarczyk
MAZ 0218POOS/07
SPRAWDZAJĄCY
Tomasz Włodarczyk
MAZ 0218POOS/07
GŁÓWNY
Tomasz Włodarczyk
PROJEKTANT
WARSZAWA
MARZEC
2009
Rozwiązania zawarte w niniejszym opracowaniu stanowią wyłączną własność B.W.S.T. sc i
mogą być stosowane, powielane oraz udostępniane osobom trzecim jedynie na podstawie
pisemnego zezwolenia ww. Biura z zastrzeżeniem wszelkich skutków prawnych.
Obiekt
Projekt Budowlano - Technologiczny
Nr arch.
Stacji Uzdatniania Wody w Wyborowie
PROJEKT INSTALACJI TECHNOLOGICZNYCH I
INSTALACJI WODNYCH, DLA STACJI UZDATNIANIA
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Strona koordynacyjna
Projekt skoordynowano
z branżą:
Pracownia
(symbol)
Koordynator
(imię i nazwisko)
Podpis
Cieplno - Mechaniczną
Budowlaną
Elektryczną
AKPiA
Technologiczną
Sprawdził kompletność koordynacji:
Kierownik Techniczny
Projektu/Gen.
Projektant
Tomasz Włodarczyk
Karta zmian
Lp.
Symbol
i data zmiany
Treść zmiany
Imię i Nazwisko
Podpis
1
2
3
4
Strona: 2/85
Rozwiązania zawarte w niniejszym opracowaniu stanowią wyłączną własność B.W.S.T. sc i mogą być stosowane,
powielane oraz udostępniane osobom trzecim jedynie na podstawie pisemnego zezwolenia ww. Biura
z zastrzeżeniem wszelkich skutków prawnych.
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
1.
2.
3.
4.
5.
6.
WSTĘP ZAKRES OPRACOWANIA. ........................................................................... 4
PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA. .................................................................................... 4
OPRACOWANIA ZWIĄZANE Z PROJEKTEM STACJI UZDATNIANIA WODY. ....... 5
DOBÓR ELEMENTÓW WYPOSAŻENIA STACJI....................................................... 7
WYKORZYSTYWANE NORMY I INSTRUKCJE. ........................................................ 8
ZAKRES OPRACOWANIA PROJEKTU TECHNOLOGICZNO –
INSTALACYJNEGO STACJI UZDATNIANIA WODY DLA GMINY CHĄŚNO.......... 10
7. OPIS PRAC NIE WCHODZĄCYCH W ZAKRES OPRACOWANIA PROJEKTU
TECHNOLOGICZNO – INSTALACYJNEGO STACJI UZDATNIANIA WODY DLA
GMINY CHĄŚNO. ...................................................................................................... 10
8. WYMAGANIA TECHNOLOGICZNE. ......................................................................... 11
8.1.
8.2.
8.3.
8.4.
Wydajność stacji uzdatniania. ...................................................................................................... 11
Stan istniejący. ............................................................................................................................... 11
Parametry jakościowe. .................................................................................................................. 11
Ujęcie wody. ................................................................................................................................... 12
9. OPIS PRZYJĘTEGO ROZWIĄZANIA TECHNOLOGICZNEGO ............................... 14
9.1.
Program wykonania stacji............................................................................................................. 14
9.2.
Pompa w studni. ............................................................................................................................ 14
9.3.
Sprawdzenie koniczności zastosowania zaworu zabezpieczającego instalację przed
ciśnieniem wytworzonym przez pompę głębinową.................................................................................. 15
9.4.
Koncepcja ogólna stacji uzdatniania wody................................................................................. 15
9.5.
Napowietrzanie wody w układzie otwartym. ............................................................................... 16
9.6.
Pompownia II stopnia. ................................................................................................................... 18
9.7.
Filtracja wody I stopnia. ................................................................................................................ 21
9.8.
Dozowanie podchlorynu sodu...................................................................................................... 23
9.9.
Filtracja wody II stopnia. ............................................................................................................... 26
9.10.
Filtracja na węglu aktywnym. ....................................................................................................... 29
9.11.
Końcowa dezynfekcja wody. ........................................................................................................ 32
9.12.
Magazynowanie wody uzdatnionej. ............................................................................................. 35
9.13.
Układ hydroforowy. ....................................................................................................................... 38
9.14.
Płukanie złóż filtrów I stopnia....................................................................................................... 41
9.15.
Płukanie złóż filtrów II stopnia...................................................................................................... 46
9.16.
Płukanie złóż filtrów węglowych. ................................................................................................. 48
9.17.
Zbiornik osadów. ........................................................................................................................... 50
9.18.
Przepompownia nadosadowych wód popłucznych. .................................................................. 51
10. ODPROWADZENIE ŚCIEKÓW ................................................................................. 52
11. EKSPLOATACJA I NADZÓR SYSTEMU.................................................................. 53
Podstawowe funkcje modułu sterowania pracą SUW: ............................................................................ 53
12. ZESTAWIENIE MOCY ............................................................................................... 56
13. WARUNKI TECHNICZNE MONTAŻU INSTALACJI Z TWORZYW SZTUCZNYCH. 57
14. WARUNKI TECHNICZNE MONTAŻU INSTALACJI RUROWYCH ZE STALI 304. .. 67
15. WARUNKI ODBIORU INSTALACJI RUROWYCH Z TWORZYW SZTUCZNYCH.... 74
16. WARUNKI ODBIORU INSTALACJI RUROWYCH Z STALI NIERDZEWNEJ .......... 78
17. ZAGADNIENIA BHP .................................................................................................. 82
18. OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA INSTRUKTAŻ PRACOWNIKÓW – KIERONIK
BUDOWY. .................................................................................................................. 83
Strona: 3/85
Rozwiązania zawarte w niniejszym opracowaniu stanowią wyłączną własność B.W.S.T. sc i mogą być
stosowane, powielane oraz udostępniane osobom trzecim jedynie na podstawie pisemnego zezwolenia ww.
Biura z zastrzeżeniem wszelkich skutków prawnych.
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
1. WSTĘP ZAKRES OPRACOWANIA.
Niniejszy projekt opracowano w ramach:
Umowy o symbolu 8/2008 zawartej między B.W.S.T. s.c., a Gminą Chąśno. Zakresem
opracowania jest „Projekt budowlano – technologiczno – instalacyjny SUW w
Wyborowie”.
Oferty techniczno handlowej z dnia 02.02.2009 r;
2. PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA.
Sprawozdanie z badań Próbki wody pod tytułem „ Dokumentacja badań technologicznych
wody ze studni nr 3 znajdującej się miejscowości Wyborów Gm. Chąśno” wykonane
przez firmę Pol – Gol na zlecenie wójta Gminy Chąśno;
Sprawozdanie z badań Próbki wody z dn. 22.01. 2009 r. wykonane w Zakładzie Chemii
Wody Politechniki Warszawskiej;
Sprawozdanie z badań Próbki wody oraz badania technologiczne wykonane przez firmę
KARTECH II;
Badania pilotowe wykonane przez firmę PP EKO;
Raport z badań pilotowych i technologicznych wykonane przez firmę PP EKO –
J111/RBT;
Wizja lokalna przeprowadzona na miejscu w obecności pracowników Gminy Chąśno;
Projekt prac geologicznych na wykonanie ujęcia wód podziemnych z utworów
trzeciorzędowych – otworu studziennego nr 3, dla potrzeb wodociągu wiejskiego w m.
Wyborów, Gm. Chąśno, powiat łowicki, woj. Łódzkie;
Strona: 4/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
3. OPRACOWANIA ZWIĄZANE Z PROJEKTEM STACJI
UZDATNIANIA WODY.
Projekt stacji uzdatniania należy rozpatrywać łącznie z następującymi dokumentacjami:
BWST_A_02_09 – „Projekt budowlano technologiczny” – Branża Architektura;
BWST_K_02_09 – „Projekt budowlano technologiczny” – Branża Konstrukcja;
BWST_SAK_02_09 – „Specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót budowlanych” Branża Architektura, Konstrukcja;
BWST_GT_02_09 – „Dokumentacja geotechniczna dla stacji uzdatniania wody w
Wyborowie” – Branża Geotechnika;
BWST_SAK_02_09 – „Specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót budowlanych” Branża Architektura, Konstrukcja;
BWST_EA_02_09 – „Dokumentacja elektryczna szafy sterowniczej” - Branża Automatyka
i Sterowanie;
BWST_E_02_09 – „Projekt instalacji elektrycznych wewnętrznych” - Branża Elektryczna;
BWST_IS_02_09 – „Projekt instalacji Wentylacji, ogrzewania i dobór jednostek
chłodzących dla stacji uzdatniania wody w Wyborowie” – Branża Instalacyjna;
BWST_IS_02_09 – „Instalacje sanitarne WOD - KAN. Sieci zewnętrzne” – Branża
Instalacyjna;
Kb-1 –„Budynek główny” – Kosztorys branży Budowlanej;
Kb-2 –„Zbiornik technologiczny żelbetowy” – Kosztorys branży Budowlanej;
Kb-3 –„Fundament pod zbiornika na wodę T-2A i T-2B” – Kosztorys branży Budowlanej;
Kb-4 –„Ogrodzenie terenu wokół SUW” – Kosztorys branży Budowlanej;
Kt-5a –„Technologia SUW” – Kosztorys branży Technologicznej;
Kinż-6a –„Sieć wodociągowa ze studni głębinowej do komory KZ2” – Kosztorys branży
Inżynieryjnej;
Kinż-6b –„Sieć wodociągowa z komory KZ3 do przepompowni P1” – Kosztorys branży
Inżynieryjnej;
Kinż-6c –„Sieć wodociągowa z SUW do sieci gminnej” – Kosztorys branży Inżynieryjnej;
Kinż-6d –„Sieć kanalizacji na terenie SUW” – Kosztorys branży Inżynieryjnej;
Kinż-6e –„Sieć kanalizacji osadów” – Kosztorys branży Inżynieryjnej;
Ks-7b –„Instalacja wentylacji w budynku głównym” – Kosztorys branży Sanitarna;
Kdr-8a –„Roboty drogowe na terenie SUW” – Kosztorys branży Drogowej;
Strona: 5/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Kel-9 –„Roboty elektryczne (zasilanie oświetlenie, AKPiA)” – Kosztorys branży
Elektrycznej;
Strona: 6/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
4. DOBÓR ELEMENTÓW WYPOSAŻENIA STACJI.
1. Użyte w dokumentacji nazwy wyrobów i elementów które wskazują lub mogłyby
kojarzyć się z producentem lub firmą nie mają na celu preferowania wyrobu lub
materiałów danego producenta, lecz wskazanie na wyrób materiał lub element, który
powinien posiadać cechy – parametry techniczne nie gorsze od podanego w
dokumentacji. Projektant dopuszcza zastosowanie równoważnych zamienników wyrobów
i urządzeń określonych w dokumentacji nazwą producenta i / lub znakiem towarowym
jeżeli oferowane wyroby równoważne posiadają parametry, cechy jakościowo-użytkowe
nie gorsze tzw. identyczne lub wyższe od wyrobów i urządzeń wymienionych w
dokumentacji. Oferent / Wykonawca powinien przedstawić (pod rygorem odrzucenia
oferty) listę oferowanych urządzeń wraz z ich szczegółowym opisem (w języku polskim)
zawierającym min. parametry i dane techniczne urządzeń. Jednocześnie projektant
zastrzega, iż w przypadku skierowania do jego akceptacji dokumentacji dotyczącej
urządzeń równoważnych możliwy czas odpowiedzi będzie wynosił do 10 dni roboczych.
2. Aprobata techniczna, certyfikat, opis techniczny, karta katalogowa, lub inny
dokument
dotyczący
oferowanego
urządzenia
lub
zamiennika,
określający
jego
podstawowe parametry techniczno-jakościowe, potwierdzający, iż oferowany wyrób
równoważny jest co najmniej odpowiednikiem wyrobu lub urządzenia podstawowego.
Strona: 7/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
5. WYKORZYSTYWANE NORMY I INSTRUKCJE.
Projekt opracowano w oparciu o poniższe normy i instrukcje:
−
EN ISO 6 412 – „Rysunek techniczny. Uproszczone przedstawianie rurociągów”. Część 1:
Zasady ogólne i rzutowanie prostokątne.
−
„Instrukcja projektowania, montażu i układania rur PVC-U i PE” – Gamrat S.A., Jasło, 2000r
−
PN-EN – 13480 – Rurociągi przemysłowe metalowe
−
PN-EN ISO 15874-1:2005 - Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do
przesyłania wody. Polietylen (PP). Część 1: Wymagania ogólne
−
PN-EN 15874-2:2005 - Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do przesyłania
wody. Polietylen (PP). Część 2: Rury.
−
wody. Polietylen (PP). Część 3: Kształtki.
−
wody. Polietylen (PP). Część 4: Armatura
−
PN-EN 15874-3:2005 - Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do instalacji
wody ciepłej i zimnej. Polipropylen (PP). Część 5: Przydatność systemu do stosowania
−
Dyrektywa 97/23/WE – Dyrektywa Parlamentu Europejskiego z dnia 29 maja 1997 roku w
sprawie zbliżenia przepisów prawnych państw członkowskich dotyczących urządzeń
ciśnieniowych;
−
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2002 r w sprawie rodzajów urządzeń
technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz. U. Nr. 120, poz. 1021, z dnia 29
lipca 2002 r.);
−
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 2005 r w sprawie zasadniczych wymagań
dla urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych.”
−
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 kwietnia 2002 r w sprawie warunków technicznych
dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe
przeznaczone do magazynowania materiałów trujących lub żrących.”
−
„Prawo Wodne” Dz.U. 2001 Nr 115 poz. 1229 – Ustawa z dnia 18.07.2001;
−
Ustawie z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym
odprowadzaniu ścieków ( tekst jednolity Dz. U. z 2006 r. Nr 123 poz. 858);
−
Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 21.04.2006 r. w sprawie
ochrony przeciwpożarowej budynków innych obiektów i terenów (Dz. U. nr 80 poz. 563)
Strona: 8/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
−
Nr tomu
BWST_T_02_09
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 26 września 1997
r.w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy - Dziennik Ustaw z 2003 r.
Nr 169 poz. 1650
Strona: 9/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
6. ZAKRES OPRACOWANIA PROJEKTU TECHNOLOGICZNO –
INSTALACYJNEGO STACJI UZDATNIANIA WODY DLA GMINY
CHĄŚNO.
Niniejsze opracowanie swoim zakresem obejmuje:
Dobór technologii dla Stacji Uzdatniania Wody na potrzeby stacji uzdatniania wody dla gminy
Chąśno;
Opracowanie schematu technologicznego instalacji Stacji Uzdatniania Wody na potrzeby
stacji uzdatniania wody dla Gminy Chąśno;
Dobór urządzeń instalacji Stacji Uzdatniania Wody na potrzeby gminy Chąśno;
Opracowanie projektu technologicznego instalacji Stacji Uzdatniania Wody na potrzeby
Gminy Chąśno;
Opracowanie projektu elektrycznego dla instalacji Stacji Uzdatniania Wody na potrzeby
Gminy Chąśno;
Opracowanie kosztorysu dla instalacji Stacji Uzdatniania Wody na potrzeby Gminy Chąśno;
Wydanie wytycznych dla branży architektonicznej, konstrukcyjnej, ciepłowniczej, elektrycznej
i sanitarnej;
Wydanie wytycznych dla sterowania procesem;
7. OPIS PRAC NIE WCHODZĄCYCH W ZAKRES OPRACOWANIA
PROJEKTU TECHNOLOGICZNO – INSTALACYJNEGO STACJI
UZDATNIANIA WODY DLA GMINY CHĄŚNO.
Niniejsze opracowanie swoim zakresem nie obejmuje:
Uzgodnień projektu z organami Administracji Państwowej;
Zaprojektowania i zbudowania trafostacji do zasilania elektrycznego Stacji Uzdatniania
Wody;
Strona: 10/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
8. WYMAGANIA TECHNOLOGICZNE.
8.1. Wydajność stacji uzdatniania.
Zgodnie z danymi użytkownika stacji dotyczącymi aktualnego zużycia wody i uzgodnionymi
wytycznymi, wydajność stacji uzdatniania wyniesie 20 m3/h, natomiast pompowni wody II0
określa się na poziomie 72m3/h.
8.2. Stan istniejący.
Położenie inwestycji w miejscowości Wyborów, gmina Chąśno, pow. Łódzki działka nr 241.
Wieś Wyborów zlokalizowana jest około 8 km od Łowicza i znajduje się w południowo
zachodniej części gminy Chąśno.
Na terenie działki zlokalizowana jest studnia wiercona nr 3 na potrzeby ujęcia wód
podziemnych z utworów trzeciorzędowych.
8.3. Parametry jakościowe.
Woda uzdatniona powinna spełniać wymagania stawiane wodzie do picia zgodnie z
rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 19 listopada 2002 r., a w szczególności:
Barwa
15
Mętność
1
Zapach
akceptowalny
Smak
akceptowalny
Żelazo
poniżej 0,2 mg/dm3
Mangan
poniżej 0,05 mg/dm3
Amoniak
poniżej 0,5 mg/dm3
Strona: 11/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
8.4. Ujęcie wody.
Ujecie wody składa się ze studni wierconej, zlokalizowanych na terenie działki 241/01
Charakterystyki studni oraz skład fizykochemiczny wody z nich pobieranej przedstawiono
poniżej.
Wyniki badania wody wykonane przez firmę POLGEOL
Barwa
Mętność
Zapach
Odczyn
Zasadowość
Twardość ogólna (CaCO3)
Żelazo ogólne
Mangan
Utlenialność
Siarczany
Chlorki
Przewodność elektryczna
Amoniak
Sucha pozostałość
40
13,1
nieakceptowalny
6,9
267
3,81
0,146
6,6
0,0
12,41
0,923
408
mg Pt/l
NTU
z 3G
pH
mg/l
mg/l
mg Fe/l
mg Mn/l
mg/l
mg/l
mg/l
mg NH4/l
mg NH4/l
mg/l
Wyniki badania wody wykonane przez Politechnikę Warszawską:
Barwa
Mętność
Zapach
Odczyn
Żelazo ogólne
Mangan
Amoniak
Azotyny
Azotany
Przewodność wł.
Zasadowość og.
Twardość og.
Zasadowość alkaliczna
Twardość niewęglanowa
Siarkowodór
Chlorki
Utlenialność
75
0,65
akceptowalny
6,93
12,47
0,228
0,52
0,061
0,87
521
6,35
233,5
1,68
n.w.
<0,01
17,0
7,6
mg Pt/l
NTU
z 3G
pH
mg Fe/l
mg Mn/l
mg NH4/l
mg NO2/l
mg NO3/l
µS/cm
mval/l
mgCaCO3/l
mval/l
mval/l
mg/l
mg/l
mgO2/l
Strona: 12/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Wyniki badania wody wykonane przez KARTECH II:
Barwa
Mętność
Zapach
Odczyn
Żelazo ogólne
Mangan
Amoniak
Azotyny
Azotany
Zasadowość og.
Twardość og.
Chlorki
Utlenialność
36
3
Nieakceptowany
7,24
1,15
0,21
2,4
0,051
0,3
7,1
198
23,5
5,2
mg Pt/l
NTU
z 3G
pH
mg Fe/l
mg Mn/l
mg NH4/l
mg NO2/l
mg NO3/l
mval/l
mgCaCO3/l
mg/l
mgO2/l
Badania różnią się znacznie w zakresie zawartości żelaza, barwy, utlenialności i amoniaku.
Próby pobierane były w znacznych odstępach czasu. Jest to związane z tym, że przed poborem
prób nie możliwe było przeprowadzenie wstępnego pompowania wody. Z uwagi na to przyjęto,
że najbliższe stanu rzeczywistego są badania nr 1, jako przeprowadzone po wstępnych
pompowniach. Przy doborze technologii założone zostało jednak, że mogą potwierdzić się
najgorsze wyniki badań i na nie dobrana została technologia.
Studnia
- rzędna terenu przy studni
96,10 m n pm
- depresja
….. m
- poziom statycznego zwierciadła wody w studni
…. m p.p.t.
- wydajność
40 m3/h
Strona: 13/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
9. OPIS PRZYJĘTEGO ROZWIĄZANIA
TECHNOLOGICZNEGO
Wykorzystana zostanie istniejąca studnia wiercona, jako ujęcie wody. Woda będzie
pompowana do zbiorników wstępnych. Urządzenia technologiczne stacji zostaną umieszczone w
projektowanym budynku stacji. Wydajność urządzeń uzdatniających 20 m3/h. Dla pokrycia
rozbiorów szczytowych zaprojektowano zbiornik wyrównawczy z pompownią III stopnia.
Wydajność zestawu hydroforowego podającego wodę do sieci 72 m3/h przy ciśnieniu 5 bar. Dla
sklarowania popłuczyn zostanie wykonany osadnik popłuczyn.
9.1. Program wykonania stacji.
Budowa stacji uzdatniania wody obejmować będzie,
Wykonanie zbiorników wstępnych 2 x 21 m3,
Wykonanie kolektorów wodociągowych i sanitarnych,
Wykonanie technologii uzdatniania wody na wydajność 20 m3/h z zastosowanie 3
stopniowej filtracji,
Uzbrojenie studni głębinowej wraz kolektorami tłocznymi,
Budowa osadnika popłuczyn,
Budowa pompowni wód czystych odprowadzanych do rowu melioracyjnego
Budowa zbiornika do gromadzenia osadów
Budowa zbiornika magazynowego wody uzdatnionej
w dalszym etapie przewiduje się możliwość rozbudowy stacji do wydajności docelowej 40
m3/h.
9.2. Pompa w studni.
W studni projektuje się pompę głębinową o następujących parametrach:
- wydajność – 40,0 m3/h,
- wysokość podnoszenia – 45 m sł. wody,
- moc silnika – 9,3 kW
- sprawność pompy 75%
Strona: 14/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Pompę dobrano wg kat. firmy VOGEL PUMPEN , typ Z646 6-L6W-B z silnikiem 9,3 kW. Pompa
charakteryzuje się korpusem stanowiącym jednolity odlew wykonanym wg poniższej specyfikacji
materiałowej o podwyższonej odporności na ewentualne zanieczyszczenia w postaci drobin
pisaku.
Pompa pojedyncza, tryb pracy 2 pool, 6 stopni.
Wykonanie materiałowe:
Wirnik
1.4301
Diffuser
1.4301
Wał pompy
1.4057
Sprzegło
1.4057
Valve
1.4301
osadzenie zaworu staliwo stopowe,
1.4308
Króciec tłoczny staliwo stopowe
1.4308
9.3. Sprawdzenie koniczności zastosowania zaworu
zabezpieczającego instalację przed ciśnieniem wytworzonym
przez pompę głębinową.
Ponieważ pompa głębinowa tłoczy wodę do zbiorników wstępnych otwartych, nie przewiduję się
stosowania zawodu bezpieczeństwa.
9.4. Koncepcja ogólna stacji uzdatniania wody.
Ujmowana ze studni woda poddawana będzie procesowi aeracji. Wybrano układ otwarty jako
optymalny, co potwierdzają zarówno doświadczenia projektującego jak również wskazówki z
badań technologicznych. Proces ma na celu wysycenie wody tlenem oraz wydmuchiwanie
zanieczyszczeń gazowych np. siarkowodoru, wolnego CO2 i amoniaku. W
procesie
napowietrzania podnosi się również pH wody (zgodnie z wynikami badań technologicznych do
poziomu 8,36-8,40), co jest zjawiskiem bardzo pożądanym w uzdatnianiu wody w procesie
odżelaziania i odmanganiania. Wysokie pH sprzyja również usuwaniu amoniaku. Im wyższe pH
tym większa jego zawartość jest fizycznie z wody wydmuchiwana.
Strona: 15/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Wysycenie wody tlenem jest niezbędne do utlenienia obecnych w wodzie kompleksów
organicznych oraz żelaza, zgodnie z reakcją:
Fe(HCO3)2 + H2O Fe(OH)2 + H2CO3
Powstający w tej reakcji wodorotlenek żelaza II jest wytrącany na złożach filtracyjnych
żwirowych i tym samym skutecznie usuwany z wody.
Napowietrzona woda podawana jest pod ciśnieniem na 2 równoległe filtry odżelaziające I
stopnia. Zakładana prędkość filtracji przez złoże 7 m3/h. Zgodnie z wynikami badań
technologicznych. Filtracja ma na celu usuniecie nadmiaru żelaza. Płukanie filtrów odbywa się
wodą uzdatnioną wspomaganą powietrzem z dmuchawy.
Następnie do wody dozowany jest podchloryn sodu. Ma to na celu utlenienie licznie
występujących w wodzie związków organicznych, co za tym idzie redukcję barwy. Podchloryn
sodu wspomagał będzie również proces utleniania manganu. W przypadku pojawiania się w
wodzie amoniaku, jego nadmiar również będzie utleniany.
Utleniona woda podana jest następnie na układ 2 równoległych filtrów II stopnia. Zakładana
prędkość filtracji przez złoże 7 m3/h. Zgodnie z wynikami badań technologicznych. Filtracja ma
na celu usuniecie nadmiaru manganu oraz redukcję barwy. Płukanie filtrów odbywa się wodą
uzdatnioną wspomaganą powietrzem z dmuchawy.
Odżelaziona i odmanganiona woda trafia na układ dwóch połączonych szeregowo filtrów z
węglem aktywnym. Ma to na celu usunięcie nadmiaru podchlorynu sodu dozowanego przed
filtrami II stopnia. Na złożu węglowym redukowana jest również nadmiarowa barwa. Na węglu
będą usunięte również wszystkie uboczne produkty chemicznego utleniania wody np. THM-y,
chloraminy, chlorofenole etc.
Woda po węglu gromadzona będzie w zbiornikach magazynowych, a następnie tłoczona w
sieć za pomocą zestawu hydroforowego. W zbiorniku woda będzie również chlorowana. Tym
razem dozowanie chloru ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa sanitarnego uzdatnianej wody.
9.5. Napowietrzanie wody w układzie otwartym.
Do napowietrzania zostaną wykorzystane zostaną dwa zbiorniki otwarte wyposażone w ruszty
napowietrzające. Woda ze studni wprowadzana będzie od dołu do zbiornika numer I. Źródłem
powietrza jest sprężarka jednostopniowa, rotacyjna, łopatkowa. Napowietrzanie drobno
pęcherzykowe z użyciem dyfuzorów rurowych silikonowych. Napowietrzanie będzie załączane
Strona: 16/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
synchronicznie do załączeń pompy głębinowej oraz w przypadku postoju studni okresowo przez
system sterowania.
Pojemność zbiornika została dobrana tak, żeby czas kontaktu wody i powietrza wynosił min. 15
min, dla wydajności docelowej.
Woda ze zbiornika numer I wpływa następnie grawitacyjne do zbiornika numer II. W zbiorniku
tym, zgodnie z sugestią wykonującego badania technologiczne, woda będzie zatrzymywana
przez min. 15 min.
Zbiornik ten wyposażony będzie również w ruszt napowietrzający. Ruszt będzie nie używany w
normalnej pracy (chyba, że w czasie rozruchu technologicznego stacji wykonawca technologii
stwierdzi, że poprawia to skuteczność pracy stacji). Jednak w przypadku przerwy technologicznej
potrzebnej dla czyszczenia zbiornika nr I, będzie załączany, tak aby zapewnić ciągła prace
stację. W tym celu przewiduje się również możliwość obejścia zbiornika nr I i zasilania wodą
studzienną bezpośrednio zbiornika nr II.
Komory dodatkowo wyposażono w system zrzutu wód dennych z dolnej części zbiornika
przewidzianej do gromadzenia osadów. System ten ma na celu ograniczenie częstotliwości
wyłączania zbiornika z eksploatacji i czyszczenia.
Zapotrzebowanie powietrza dla procesu aeracji, wynosi zgodnie z zaleceniami badań
technologicznych, do 2 m3 powietrza na 1 m3 wody. Zastosowane zostaną dwie równoległe
sprężarki. W wypadku awarii jednego z urządzeń, zachowana zostanie ciągłość pracy stacji.
Sprężarki
zapewnią
doprowadzenie
wymaganej
ilości
powietrza
do
6
dyfuzorów
zamontowanych w każdej z komór.
Dobrano
na
instalacji
napowietrzania
wody
następujące
elementy
-
warunki
równoważności:
sprężarki łopatkowe ERC 504L firmy MATTEI lub równoważne; dodatkowo filtr powietrza
MMF150 U lub równoważne; sprężarka przystosowana jest do pracy 24h na dobę;
jednostopniowa rotacyjna sprężarka łopatkowa, niski poziom hałasu, sprężone powietrze
najwyższej czystości;
Wydajność
0,7 m3/min
Nominalna prędkość obrotowa
1500 obrotów/min.
Ciśnienie robocze
7,5 bar
Poziom hałasu w odległości 1 m
70 dB
Chodzenie oleju powietrzem
Strona: 17/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Maksymalna zawartość oleju w powietrzu 3 ppm
Wymiary
1110 / 410 / 800 mm
Waga
110 kg
Moc znamionowa
4,0 kW
Izolacja
F klasa
2 szt. rotametr powietrza typ SK dystrybucja Kompleks lub równoważny;
zawór regulacyjny powietrza 1” firmy Camozzi lub równoważny;
4 szt. przepustnic między kołnierzowych z korpusem GG25 + epoksyd z dyskiem ze stali
316L uszczelnieniem EPDM, z napędami pneumatycznymi jednostronnego działania,
krańcówkami sygnalizującymi położenie i zaworami elektromagnetycznymi typu 3/2 na
napięcie 24 VDC. Powyższe parametry spełniają zawory SYLAX firmy Danfoss lub
równoważne;
1 szt. manometr tarczowy z obudową i przyłączem ze stali AISI304 wypełniony gliceryną
o zakresie wskazań 0...16 bar, z kurkiem manometrycznym ze stali 316,
4 szt. zaworów kulowych w wykonaniu 316/304/Teflon; zawory 3 częściowe z możliwości
inspekcji kuli zamykającej;
9.6. Pompownia II stopnia.
Napowietrzona woda będzie podawana na urządzenia stacji uzdatniania wody za pomocą
pomp drugiego stopnia.
Na obecnym etapie realizacji przewiduje się montaż dwu pomp pracujących w trybie 1+1 z
pozostawieniem miejsca na wstawienie trzeciej pompy w przypadku rozbudowy stacji.
W przypadku rozbudowy stacji planuje się jedynie wstawienie pompy w gotowy układ
hydrauliczny oraz jej zasilenie z wysterowaniem z centralnego układu sterowania.
Wymagania dotyczące parametrów pracy pomp oraz ich wykonania – warunki równoważności:
Ilość pomp
2 szt.
Ilość falowników w zestawie hydroforowym:
2 szt.;
Ilość czujników ciśnienia w zestawie:
2 szt.;
Liczba sterowników w zestawie:
2 szt.;
Strona: 18/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Zabezpieczenie suchobiegu typu MDR Kondor: 2 szt.;
Łączna moc zainstalowana w zestawie: n = 2 x 4,0 kW = 8,0 kW
Stopień ochrony:
IP54;
Materiał kolektorów:
AISI 304;
Materiał podstawy:
AISI 304;
Typ sterowania: płynne z regulacją obrotów każdej pompy z falownikami
zainstalowanymi na korpusie silnika
Praca pomp:
przemienna
Rozruch pomp:
łagodny – falownikiem
Rozbudowa zestawu
możliwa przez dostawienie pompy
Wydajność pompy
20 m3/h
Ciśnienie pompy przy w/w wydajności
3,5 bar
Korpus pomp
1.4404
Korpus uszczelniający pomp
1.4404
Wirnik pomp
1.4404
Pierścień wyrównawczy pomp
1.4404
Pierścień przeciwny wyrównawczy
1.4404
Wspornik pomp
Aluminium albo Żeliwo szare 20
Uszczelnienie mechaniczne
Wolframcarbid / Kohle / FPM
O-ring
FPM
Śruba napełniania i opróżniania
1.4401
Welle (SHE, SHS, SHF)
1.4401
Korpus łożyska (SHF) pomp
GG 20
UWAGA!!!
Nie dopuszcza się stosowania falowników zabudowanych w szafach lub jako oddzielne
urządzenia elektryczne ze względu na ograniczone miejsce do ich montażu projektowanej
rozdzielni budynku stacji.
Wymagania te spełniają pompy firmy VOGEL PUMPEN 2 pompy typ SHSH 32-200/40 z
silnikiem 4,0 kW lub równoważne spełniające w/w warunki.
Strona: 19/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Elementy wymagane wyposażenia zestawu – wymagania do równoważności:
orurowanie z rur i kształtek ze stali kwasoodpornej 304L wg dokumentacji projektowej,
2 szt. przepustnica DN125 między kołnierzowych na ssaniu z korpusem GG25 + epoksyd
z dyskiem ze stali 316L uszczelnieniem EPDM, z przekładnią ślimakową; Powyższe
parametry spełniają zawory SYLAX firmy Danfoss lub równoważne.
2 szt. przepustnic DN80 między kołnierzowych na tłoczeniu z korpusem GG25 + epoksyd
2 szt. przepustnic DN65 między kołnierzowych na tłoczeniu z korpusem GG25 + epoksyd
Przepływomierz łopatkowy do pomiaru ilości wody płuczącej typu 3-8550-2+3-8510-S0 z
sygnałem 4-20 mA; 1 wejściem; 2 przekaźniki niski i wysoki; produkcja Kompleks lub
równoważny.
2 szt. manometrów tarczowych z obudową i przyłączem ze stali AISI304 wypełnionych
gliceryną o zakresie wskazań 0...6 bar, z kurkami manometrycznymi ze stali 316,
1 szt. czujnik do pomiaru ciśnienia typu MBS300 z cyfrową kompensacją temperatury;
zakres pomiaru 2 – 4 bar, zakres czujnika 0 – 10 bar, sygnał 4 – 20 mA; Powyższe
parametry spełnia czujnik firmy Danfoss lub równoważne;
2 szt. kosze ssawne DN125 z przyłączem kołnierzowym na ssaniu z korpusem GG25 +
uszczelnieniem EPDM, zamknięcie grzybkowe wspomagane sprężyną, kosz ssawny ze
stali galwanizowanej; Powyższe parametry spełniają zawory typu 302 firmy Danfoss lub
równoważne.
2 szt. zaworów zwrotnych DN65 między kołnierzowych z korpusem GG25 +
uszczelnieniem EPDM, zamknięcie grzybkowe wspomagane sprężyną; Powyższe
parametry spełniają zawory typ 402 firmy Danfoss lub równoważne.
Strona: 20/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
9.7. Filtracja wody I stopnia.
Napowietrzona woda kierowana będzie za pomocą pomp dystrybucyjnych na układ filtrów I
stopnia. Maksymalna zalecana prędkość filtracji dla procesu odżelaziania to 10 m/h. Z uwagi na
dużą i zmienną zawartość żelaza zaprojektowano mniejsze obciążenie filtrów wynoszące 7 m/h.
Wymagana powierzchnia filtracji dla wydajności 20 m3/h wyniesie:
F=
Q
Vf
= 20/7 = 2,86 m2
Przyjęto 2 filtry o średnicy 1 500 mm.
Przy pracy równoległej 2 sztuk filtrów o średnicy 1 500 mm filtracynych rzeczywista prędkość
filtracji wyniesie:
Q
20
2 ⋅ F1 = 2 ⋅ 1,766 = 6,41 m/h
Vrz =
Przy rozbudowie stacji do wydajnosci docelowej 40 m3/h dobudowane zostana dwa kolejne
urządzenia odżelaziające.
Wymagane parametry filtrów – wymagania równoważności.
średnica wewnętrzna
- 1 500 mm,
powierzchnia przekroju
- 1,766 m2,
wysokość całkowita
- 3 100 mm,
wysokość cylindra
- 2 000 mm,
ciśnienie maksymalne
- 4,0 bar
wykonanie – stal węglowa pokrywana wew. żywicą epoksydową z atestem PZH grubość
powłoki g = 250-300 mikrometrów, na zew. zestaw epoksydowo-poliuretanowy g = 200 –
250 mikrometrów , odporna na działanie chloru do 1,5 mg/l.
dno klasyczne dyszowe,
3 szt. otworów włazowych;
przyłączą procesowe w płaszczu zbiornika DN100;
krócic spustowy do opróżniania filtra;
krócic odpowietrznika;
Strona: 21/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
dokumentacja UDT
Wymagania te spełniają zbiorniki ciśnieniowe firmy Kotłorembud lub równoważne.
Zestawy filtracyjne wypełnione będą wielowarstwowo złożami w następujący sposób (licząc od
dołu):
Warstwa podtrzymująca w obu zestawach filtracyjnych:
-złoże kwarcowe o uziarnieniu 3,15 – 5,6 mm, grubość warstwy
– 10 cm
– 10 cm
Właściwa warstwa filtracyjna:
- piasek kwarcowy o uziarnieniu 1,0 – 2,0 mm, grubość warstwy
– 50 cm
-piasek kwarcowy o uziarnieniu 0,7 – 1,25 mm, grubość warstwy
– 50 cm
- Hydroantracyt N, grubość warstwy
– 20 cm
Zastosowane żwiry musza posiadać atest PZH, być dostarczone w – warunki równoważności
dla złóż filtracyjnych:
formie suchej,
gęstość nasypowa 1 400 – 1 500 kg/ m3 wg DIN52110;
zawartość SiO2 powyżej 96%;
struktura – romboedryczna;
twardość wg Mossa > 7
Wymagania te spełnia żwir filtracyjny firmy Amberger Kaolinwerke Eduard Kick GmbH lub
równoważne.
Zastosowany Hydroantracyt musi posiadać atest PZH. Wymagania te spełnia Hydroantracy N
produkcji Rheinkalk Akdolit GmbH lub równoważny.
Elementy wymagane wyposażenia filtra – wymagania do równoważności:
orurowanie z rur i kształtek z PVC łączonych metoda klejona. Tolerancja rur według
normy
ISO 11922-1. Tolerancja kształtek zgodna z normą ISO 727-1; orurowanie z
atestami PZH. Wymagania te spełnia orurowanie firmy GF lub równoważne;
Strona: 22/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
napięcie 24 VDC. Powyższe parametry spełniają zawory SYLAX firmy Danfoss.
Powyższe parametry spełniają zawory SYLAX firmy Danfoss lub równoważne.
316L uszczelnieniem EPDM, z przekładnią ślimakową; Powyższe parametry spełniają
zawory SYLAX firmy Danfoss lub równoważne.
2 szt. manometrów tarczowych ze stali nierdzewnej wypełnione gliceryną z kurkami
manometrycznymi ze stali nierdzewnej o zakresie wskazań 0...6 bar,
Przetwornik ciśnienia różnicowego z kurkami manometrycznymi ze stali nierdzewnej z
sygnałem 4 – 20 mA z przyłączami ze stali nierdzewnej ¼”, komorą ze stali nierdzewnej.
Wymagania te spełnia przetwornik DELTA-trans lub równoważne;
zawór spustowy kulowy Ø 32 mm,
zawór probierczy ze stali 1.4571 z uszczelnieniem PTFE gwintem ¼”; Wymagania te
spełnia zawór typu 81B;
automatyczny układ odpowietrzania filtra dostarczony jako standardowe wyposażenie
zbiornika lub zawór odpowietrzająco - napowietrzający ze stali kwasoodpornej typ 1.12 fi
20,
Śrub ze stali A2 do mocowania przepustnic połączeniach między kołnierzowych;
Filtr wraz z orurowaniem oraz wyposażeniem i złożami filtracyjnymi stanowi zestaw filtracyjny o
wydajności 10 m3/h.
Sprężone powietrze do napędu siłowników i poduszki powietrznej uzyskiwane będzie z układu
sprężonego powietrza.
Sprężone powietrze musi być osuszone i odolejone oraz dostarczone pod ciśnieniem
minimum 6 bar.
9.8. Dozowanie podchlorynu sodu.
Dozowanie podchlorynu sodu odbywać się będzie bezpośrednio do rurociągu. Dozowana ilość
podchlorynu sodu zostanie ustalona w czasie rozruchu technologicznego stacji. Z uwagi na
zmienność parametrów wody ilość ta dostosowana będzie do stężenia zanieczyszczeń.
Strona: 23/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Maksymalna przewidywana dawka podchlorynu przeliczona na chlor to 5 mg/l. Przy
Projektowanej wydajności stacji 20 m3/h, wydajność dobowa brutto wyniesie ok. 480 m3.
Ponieważ chlor będzie wykorzystywany również do końcowej dezynfekcji wody konieczne jest
zapewnienie dodatkowych 1 – 1,5 mg Cl/l.
Łączne dobowe zapotrzebowanie na chlor wyniesie: 3 120 g
ZCl = 480 . (5 + 1,5) = 3 120 g
Z uwagi na koszt handlowego podchlorynu sodu oraz wymagania odnośnie jego
składowania jako produktu niebezpiecznego, projektuje się układ do produkcji rozcieńczonego
podchlorynu sodu z solanki na drodze elektrolizy.
Kompletny system do elektrolizy solanki złożony jest z:
zmiękczacz wody
podgrzewacz wody
elektrolizer
zbiornik podchlorynu elektrolitycznego
Elektrolizer musi spełniać poniższe warunki – warunki równoważności:
zbudowany z ogniw płaskich, które w literaturze noszą również nazwę "proste" (flat plate
cells - filter press configuration)
jedno ogniowo na prądzie 45A i napięciu 27V
stężenie chloru wolnego w elektrolicie wynosi 5 000 mg/l (+/-10%).
nie dopuszcza się stosowania ogniwach w których powstaje emulsja ciecz-gaz, z których
wydzielanie wodoru jest bardzo powolne i niezbędne jest stosowanie do wspomaganie
procesu wydzielania dmuchaw powietrza
elektrolizer ma zapewnić niskiemu stężeniu chloru, tak aby elektrolit nie był klasyfikowany
jako substancja niebezpieczna, podobnie jak sól pastylkowa z której jest uzyskiwany.
stężenie chloru mierzone w pomieszczeniu chlorowni podczas ciągłej pracy poniżej 0,4
mg/m3
Wymagania te spełnia elektrolizer OXA-100 o produkcji chloru 5 kg na dobę firmy ITS
Włodzimierz Cichomski lub równoważny.
Przy rozbudowie układu do wydajności docelowej 40 m3/h, zastosowany będzie drugi
połączony równolegle elektrolizer.
Strona: 24/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Wymagane godzinowa ilość chloru do utleniania wody przed II stopniem:
Q doz = 5 g/m3 . 20 m3/h = 100 g/h
Przy stężenie chloru w elektrolicie 5 000 mg/l wydajność pompy dozującej wyniesie 20 l/h
przy minimalnym przeciwciśnieniu 2,6 bar.
Powyższe wymagania dla dozowania podchlorynu do wody po filtrach spełnia pompa
membranowa firmy Grundfos typu DME 60 – 10 w wersji AR lub równoważne.
wydajność maksymalna – 60 l/h;
ciśnienie maksymalne – 10 bar;
moc silnika – 0,016 kW;
ręczne ustawienie dozowania w ml/h lub l/h;
sterowanie
impulsem
z
sterownika
zewnętrznego
lub
przepływomierza
z
bezpośrednim ustawieniem ml/impuls
zewnętrzne sterowanie analogowe 4-20 mA z regulowanym pasmem
czasowe sterowanie dawka (zegar wew.)
impulsowe sterowanie dawka (impuls zewn.)
funkcja kalibracji dopasowująca pompę do istniejącej instalacji;
funkcja antykawitacji w przypadku dozowania czynników o dużej lepkości i dużą
zawartością gazów lub długiego przewodu ssawnego;
max. granica wydajności;
licznik liczby skoków, godzin pracy i zał./wył zasilania;
10 opcji wyboru języka;
kontrola poziomu z wejściami dla dwóch sygnałów poziomu.
Każda z pomp wyposażona w:
Zestaw ssący 1000 mm z przyłączem 20 mm i czujnikiem poziomu;
Zawór dozujący DN10,19/27+25/34 PV/V/C;
Kabel sterujący do pomp dozujących o długości 5 m;
Przewiduje się dwie pompy. Jedna z pomp jest pompą rezerwową.
Dla zapewnia wymaganego (ustalonego w czasie badań technologicznych) czasu kontaktu
pomiędzy wodą, a chlorem oraz zapewniania wysokiego stopnia wymieszania mediów
Strona: 25/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
zastosowany zostanie flokulator rurowy typu FL20 NTW firmy NTW Artur Witowski lub
równoważny.
Flokulator ma zapewnić optymalne wymieszanie dozowanej chemii z wodą jak również
wymagany czas kontaktu niezbędny do przeprowadzenia procesów utleniania związków
zawartych w wodzie.
Budowa flokulatora powinna zapewnić w pierwszej strefie szybkie wymieszanie – ruch
turbulentny cieczy, w drugiej strefie spokojny kontakt wody z substancjami chemicznymi – ruch
zbliżony do laminarnego.
9.9. Filtracja wody II stopnia.
Napowietrzona i utleniona chemicznie woda kierowana będzie za na układ filtrów II stopnia.
Maksymalna zalecana prędkość filtracji dla procesu odmanganiania to 10 m/h. Z uwagi na dużą i
zmienną zawartość manganu oraz barwę zaprojektowano mniejsze obciążenie filtrów wynoszące
7 m/h. Zastosowane zostanie złoże katalityczne PYROLOX. Jest to złoże o bardzo wysokich
właściwościach utleniających. Skuteczne zarówno w usuwaniu manganu jak i barwy.
F=
Q
Vf
= 20/7 = 2,86 m2
Przy pracy równoległej 2 sztuk filtrów o średnicy 1 500 mm filtracynych rzeczywista prędkość
filtracji wyniesie:
Q
20
2 ⋅ F1 = 2 ⋅ 1,766 = 6,41 m/h
Vrz =
urządzenia odżelaziające.
Strona: 26/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
- 1 500 mm,
- 1,766 m2,
- 3 100 mm,
wysokość cylindra
- 2 000 mm,
- 4,0 bar
Nr tomu
BWST_T_02_09
dokumentacja UDT
dołu):
– 10 cm
– 10 cm
- piasek kwarcowy o uziarnieniu 1,0 – 2,0 mm, grubość warstwy
– 30 cm
-piasek kwarcowy o uziarnieniu 0,7 – 1,25 mm, grubość warstwy
– 40 cm
-PYROLOX, grubość warstwy
– 50 cm
Zastosowane żwiry musza posiadać atest PZH, być dostarczone – warunki równoważności:
formie suchej,
Strona: 27/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
równoważne
Zastosowane złoże katalityczne, naturalne (niemodyfikowane) musi spełniać poniższe warunki –
warunki równoważności
zawartości tlenku manganu IV na poziomie 75-80% wagowych;
zawartości kwarcu naturalnego na poziomie max. 3-5% wagowych;
gęstość > 2 000 kg/ m3
odporne na działanie dawek chloru powyżej 5 mg/l;
średnica ziaren 0,3-0,9 mm. Złoża muszą posiadać atest PZH oraz certyfikat NSF.
Wymagania to spełnia masa filtracyjna PYROLOX
firmy Prince Minerals INC lub
równoważne.
normy
Strona: 28/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
20,
minimum 6 bar.
9.10. Filtracja na węglu aktywnym.
Odżelaziona i odmanganiona woda kierowana będzie na układ filtrów z węglem aktywnym.
Zgodnie z wytycznymi z badań technologicznych zastosowana będzie prędkość filtracji przez
złoże 10 m/h, wysokość warstwy węgla 1 500 mm oraz zapewniony czas kontaktu min. 6-8 min.
Zastosowane zostanie węgiel aktywny ROW 08 SUPRA, jako że badania potwierdziły jego
największą skuteczność dla usuwania barwy i pozostałych zanieczyszczeń. Dlatego nie
dopuszcza się stosowania innych rodzi węgli aktywnych.
F=
Q
Vf
= 20/10 = 2,00 m2
Przy pracy 2 sztuk filtrów o średnicy 1 300 mm filtracynych rzeczywista prędkość filtracji
wyniesie:
Q
20
2 ⋅ F1 = 2 ⋅ 1,32 = 7,57 m/h
Vrz =
Strona: 29/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
urządzenia.
Przy założeniu warstwy filtracyjnej 1,5 m ilość węgla w filtrze wyniesie 1,99 m3. Wymagany
rzeczywisty czas kontaktu wyniesie:
2 ⋅ Pw 2 ⋅ 1,99
Trz = V
= 20 = 1/5 h = 12 min
Filtry spełniają wszystkie paramerty stawiane w badaniach technologicznych.
Ponieważ, czas kontaktu wody z węglem jest najważniejszym czynnikiem dla procesu sorbcji na
węglu aktywnym, proponujemy montaż filtrów w układzie szeregowym. Z doświadczenia
projekującego, układ taki jest o wiele korzystniejszy niż układ równoległy.
- 1 300 mm,
- 1,766 m2,
- 3 100 mm,
wysokość cylindra
- 2 000 mm,
- 4,0 bar
dokumentacja UDT
Strona: 30/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
dołu):
– 10 cm
– 10 cm
-Węgiel ROW 08 SUPRA, grubość warstwy
– 150 cm
Zastosowane żwiry musza posiadać atest PZH, być dostarczone – warunki równoważności:
formie suchej,
równoważne
normy
Strona: 31/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
20,
minimum 6 bar.
9.11. Końcowa dezynfekcja wody.
Do końcowej dezynfekcji wody wykorzystany będzie elektrolityczny podchloryn sodu. Opis
doboru i parametrów urządzenia we wcześniejszej części opracowania. Podchloryn dozowany
będzie przed zbiornikami magazynowymi. Dawka chloru na poziomie 1,1 - 1,5 mg/l, zapewni
wymagane stężenie chloru pozostałego na poziomie 0,3 – 0,4 mg/l.
Wymagane godzinowa ilość chloru do dezynfekcji końcowej wody:
Q doz = 1,5 g/m3 . 20 m3/h = 6 g/h
Przy stężenie chloru w elektrolicie 5 000 mg/l wydajność pompy dozującej wyniesie 6 l/h przy
minimalnym przeciwciśnieniu 6 bar. Panel kontrolny z boku, przystosowane do montażu na
konsoli.
Strona: 32/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Powyższe wymagania dla dozowania podchlorynu do wody podawanej na zbiornik
spełnia pompa membranowa firmy Grundfos typu DME 8 – 10 w wersji AR lub równoważne.
Wydajność maksymalna – 7,5 l/h;
Ciśnienie maksymalne – 10 bar;
Moc silnika – 0,008 kW;
sterowanie
impulsem
z
sterownika
zewnętrznego
lub
przepływomierza
z
Pompa wyposażona w:
Zestaw ssący z czujnikiem poziomu 4/6 PVC L = 1030 mm;
Zawór dozujący DN4, PVDF/FKM 4/6 mm;
Wymagania te spełniają pompy DME 8-10A-PV firmy GRUNDFOS lub równoważne.
Przed zbiornikiem podchloryn sodu mieszany będzie z wodą na mieszaczu statycznym.
Zastosowany będzie mieszacz o średnicy DN 80 z PP.
Mieszacz ma zapewnić skuteczne wymieszanie wody z zadozowanym podchlorynem poprzez
zastosowanie dwu spiralnego układu mieszania z wykorzystanie profilowanych kierownic.
Wymagania te spełnia urządzenie MS 80 NTW firmy NTW Artur Witowski lub równoważny.
Strona: 33/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Dodatkowo na układzie tłoczenie wody do sieci wodociągowej zamontowany zostanie układ do
ciągłego pomiaru zawartości chloru w wodzie. W przypadku spadku wartości chloru w wodzie
sieciowej poniżej zaprogramowanego poziomu nastąpi załączenie dodatkowych pomp
dozujących. Dobrano system kompaktowy CONEX DIS D i pompkę dozującą DME firmy
GRUNDFOS.
Do pomiaru stężenia chloru, a tym samym kontroli procesów dezynfekcji w wodzie
podawanej do sieci miejskiej zastosowano układ CONEX DIS-D.
Układ charakteryzuje się:
Kompletne urządzenie montowane na tablicy;
Wyprowadzony zestaw kabli przyłączeniowych;
Z kompensacją temperatury;
Elektroda odporna na ciśnienie z silnikiem czyszczącym;
Ze zintegrowanym czujnikiem przepływu;
Zasilanie 230V, 50 Hz;
Przekaźnik alarmowy;
Wyjście analogowe 4 – 20 mA;
Klasa izolacji IP65;
Powyższe wymagania spełnia układ do pomiaru i regulacji chloru typu DIS-D-A, D1-AU-QS,
W-G firmy Grundfos lub rownoważny.
Powyższe wymagania dla uzuepłęniania podchlorynu do wody podawanej na miasto
(korekta dawki) spełnia pompa membranowa firmy Grundfos typu DME 8 – 10 w wersji AR lub
równoważne.
Wydajność maksymalna – 7,5 l/h;
Ciśnienie maksymalne – 10 bar;
Moc silnika – 0,008 kW;
sterowanie
impulsem
z
sterownika
zewnętrznego
lub
przepływomierza
z
Strona: 34/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Pompa wyposażona w:
Zestaw ssący z czujnikiem poziomu 4/6 PVC L = 1030 mm;
Zawór dozujący DN4, PVDF/FKM 4/6 mm;
Wymagania te spełniają pompy DME 8-10A-PV firmy GRUNDFOS lub równoważne.
9.12. Magazynowanie wody uzdatnionej.
Uzdatniona woda po dezynfekcji gromadzona będzie w zbiorniku magazynowym.
Zastosowany zostanie jeden zbiorniki o pojemności 100 m3 z miejscem i kolektorami pod
zabudowę drugie zbiornika.
Zaprojektowano pionowy, jednokomorowy zbiorniki retencyjne typu ZRP3.
Zastosowanie zbiornika pozwala na wyrównanie okresowych deficytów wody, spowodowanych
najczęściej zbyt małą wydajnością studni na ujęciu w stosunku do zapotrzebowania. Zbiornik
retencyjny stanowią jednocześnie dodatkowe zabezpieczenie źródła wody z przeznaczeniem do
celów przeciwpożarowych.
Dobrany zbiornik retencyjny wykonany będzie z elementów stalowych (stal niskowęglowa),
atestowanych. Zbiornik składa się z płaszcza w kształcie pionowego walca zamkniętego od dołu
płaskim dnem, a od góry stożkowym dachem. W dachu znajduje się komin wentylacyjny oraz
króciec do montażu sondy pomiaru poziomu lustra cieczy w zbiorniku. Zbiornik posiada dwa
włazy rewizyjne:
1. na dachu właz prostokątny z izolowaną pokrywą
2. w dolnej części płaszcza właz okrągły
Strona: 35/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Ponadto zbiornik wyposażony jest w drabinę zewnętrzną oraz wewnętrzną umożliwiającą
bezpieczne wejście do wnętrza zbiornika. W skład wyposażenia technologicznego zbiornika
wchodzi również wewnętrzne orurowanie. Wszystkie króćce przyłączeniowe zakończone są
kołnierzami na ciśnienie PN10 lub PN 16 i znajdują się w płaszczu zbiornika co upraszcza
wykonanie fundamentu. Szczelność połączeń spawanych elementów prefabrykowanych
sprawdzana jest u producenta metodą penetracyjną (MT). Po zmontowaniu na placu budowy
zbiornik poddawany jest próbie szczelności umożliwiającej sprawdzenie spoin montażowych.
Od środka zbiornik malowany żywicą epoksydową o grubości finalnej warstwy 250 – 300
mikrometrów z atestem PZH. Wszystkie zewnętrzne elementy zbiornika malowane dwukrotnie
uniwersalną farbą podkładową oraz lakierem asfaltowym. Drabiny zewnętrzne oraz wewnętrzne
wykonywane są w wersji ocynkowanej.
Zakres montażu zbiorników obejmuje następujące operacje:
wykonanie izolacji przeciwwilgociowej fundamentu masą asfaltową IZOLBET Dp
wylanie na fundament masy asfaltowej
usadowienie dna zbiornika na fundamencie
połączenie(spawanie) sprefabtykowanych elementów płaszcza,
zamocowanie rurarzu wewnętrznego,
zamontowanie drabin zewnętrznych,
założenie termoizolacji płaszcza,
założenie płaszcza zabezpieczającego warstwę termoizolacyjną,
wykonanie próby szczelności.
Dane techniczne zaprojektowanego zbiornika – warunki równoważności
Pojemność całkowita
100 m3
Średnica całkowita
DN 5 700 mm
Średnica zewnętrzna z izolacją
DN 5 940 mm
Wysokość całkowita
7 300 mm
Masa pustego zbiornika z izolacją
13 000 kg
Ilość zbiorników
1 sztuka + 1 planowany
Gwarancja na zbiornik
minimum 36 miesięcy
Wszystkie powierzchnie zbiornika muszą być czyszczone metodą strumieniowo-ścierną
do stopnia czystości Sa2 ½ wg PN-EN ISO 12944-4 czystości, a następnie odtłuszczone;
Strona: 36/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
od środka zbiornik malowany żywicą epoksydową o grubości finalnej warstwy 250 – 300
mikrometrów z atestem PZH;
dach zbiornika wykonany jest w kształcie ściętego stożka, użebrowanego od strony
zewnętrznej;
na dachu musi znajdować się kominek wentylacyjny doprowadzający powietrze z
zewnątrz
z
opaską
z
tkaniny
filtracyjnej
dodatkowo
zabezpieczonej
siatką
drobnooczkową;
zbiornik musi posiadać izolacje termiczną na zewnętrznej stronie płaszcza stalowego z
wełny mineralnej o grubości g=100 mm, izolacja zadaszenia oraz właz na dachu
(styropian o grubości g=100 mm). Izolacja na zewnątrz zabezpieczona jest płaszczem z
blachy trapezowej ocynkowanej lub na indywidualne zamówienie z blachy cynkowanej.
Wymagania te spełnia zbiorniki zewnętrzny firmy KOTŁOREMBUD typ ZRP3 lub równoważny.
Elementy wyposażenia każdego zbiornika:
2 szt. przepustnica DN200 między kołnierzowych na ssaniu pomp z korpusem GG25 +
epoksyd z dyskiem ze stali
316L uszczelnieniem EPDM, z przekładnią ślimakową;
Powyższe parametry spełniają zawory SYLAX firmy Danfoss lub równoważnych.
2 szt. przepustnic DN125 między kołnierzowych z korpusem GG25 + epoksyd z dyskiem
ze stali
316L uszczelnieniem EPDM, z przekładnią ślimakową; Powyższe parametry
spełniają zawory SYLAX firmy Danfoss lub równoważnych.
ze stali
spełniają zawory SYLAX firmy Danfoss lub równoważnych.
2 szt. kamertonowe czujnik poziomu z elementem mającym kontakt z wodą wykonanym
ze stali 316, wyjście binarne 3 przewodowe PNP, 10 – 35 VDC, przyłącze procesowe ¾”;
Powyższe parametry spełniają czujniki typ FTL20 firmy Endress Hauser lub równoważne.
1 szt. hydrostatyczny pomiar poziomu napełnienia zbiornika z elektroniką w szczelnej
obudowie oraz 2-stopniowym filtrem do kompensacji ciśnienia atmosferycznego,
zapewniającym odporność celi na zmiany klimatyczne z wyjściem sygnałowym 4...20 mA
oraz wbudowanym zabezpieczeniem przed przepięciami, jednoczesnym pomiarem
poziomu oraz temperatury (wbudowany czujnik temperatury Pt100), z atestem
Strona: 37/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
higieniczny PZH dla kontaktu sondy z wodą pitną, zakres pomiarowy 100 – 700 mbar,
zakres czujnika 0 – 1 bar. Powyższe wymagania spełnia czujnik typu FMX167 firmy
Endress Hauser lub równoważne.
9.13. Układ hydroforowy.
Woda do sieci tłoczona będzie za pomocą zestawu hydroforowego. Z uwagi na cele p. poż.
Wydajność zestawu została ustalona na 72 m3h i ciśnienie pracy 5 bar. Wydajność tą
zapewniają 2 pompy. W zestawie należy przewidzieć możliwość rozbudowy o 3 pompę.
Parametry te spełnia np. zestaw hydroforowy prod. Lowara Vogel
Ilość pomp
2 szt.
2 szt.;
2 szt.;
Liczba sterowników w zestawie:
2 szt.;
Łączna moc zainstalowana w zestawie: n = 2 x 11 kW = 22 kW
Prąd znamionowy pomp
20 A
Prąd znamionowy falowników
27,8 A
Stopień ochrony:
IP55;
Częstotliwość
50 Hz;
Silnik – klasa sprawności
I;
AISI 304;
Materiał podstawy:
AISI 304;
Typ sterowania: płynne z regulacją obrotów każdej pompy z falownikami
zainstalowanymi na korpusie silnika
Komunikacja falowników
RS485;
Praca pomp:
przemienna
Rozruch pomp:
łagodny – falownikiem
Rozbudowa zestawu
Wydajność pompy
40 m3/h
5,0 bar
Strona: 38/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Sprawność
> 79 %;
NPSH pompy
≤2m
Korpus pomp
1.4301
Korpus zewnętrzny pomp
1.4301
Korpus łożyska pomp
węglik wolframu
Tuleja łożyska
ceramika
Siliciumcarbid / Kohle / EPDM
O-ring
EPDM
Krociec napełniania i opróżniania
1.4401
Wspornik pomp
GG 25
UWAGA!!!
Nie dopuszcza się stosowania falowników zabudowanych w szafach lub jako oddzielne
urządzenia elektryczne ze względu na ograniczone miejsce do ich montażu projektowanej
rozdzielni budynku stacji.
Powyższe wymagania spełnia zestaw hydroforowy prod. Lowara Vogel typu VDH 2.55/6-2 lub
równoważny.
Elementy wymagane wyposażenia zestawu – wymagania do równoważności:
4 szt. przepustnica DN100 między kołnierzowych na ssaniu z korpusem GG25 + epoksyd
2 szt. manometrów tarczowych z obudową i przyłączem ze stali AISI304 wypełnionych
gliceryną o zakresie wskazań 0...10 bar, z kurkami manometrycznymi ze stali 316,
2 szt. czujnik do pomiaru ciśnienia typu MBS300 z cyfrową kompensacją temperatury;
zakres pomiaru 2 – 4 bar, zakres czujnika 0 – 10 bar, sygnał 4 – 20 mA; Powyższe
parametry spełnia czujnik firmy Danfoss lub równoważne;
2 szt. zaworów zwrotnych DN100 między kołnierzowych z korpusem GG25 +
uszczelnieniem EPDM, zamknięcie grzybkowe wspomagane sprężyną; Powyższe
parametry spełniają zawory typ 402 firmy Danfoss lub równoważne.
Strona: 39/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Gotowy do podłączenia zestaw VDH 2.55/6-2 do podnoszenia ciśnienia z pionowymi
wielostopniowymi pompami wyposażonymi w jednostki sterujące Hydrovar HV 4.110
zamontowane bezpośrednio na silnikach każdej z pomp.
Zestaw składa się z trzech pomp firmy LOWARA SV407 o mocy 11 kW każda. Na każdej
pompie jest zamontowana jednostka sterująca Hydrovar HV 4.110 wyposażona w przetwornicę
częstotliwości, sterownik oraz przetwornik ciśnienia. Zestaw standardowo wyposażony w
kolektory ssawny i tłoczny wykonane z stali nierdzewnej , płytę montanową ze stali nierdzewnej,
zawory odcinające po obu stronach pomp, zawory zwrotne po stronie tłocznej, wyłącznik
suchobiegu, manometry ze stali nierdzewnej na każdym kolektorze i szafkę elektryczną z
odpowiednimi zabezpieczeniami.
Sterowanie za pomocą jednostek sterujących typu Hydrovar montowanych bezpośrednio
na silnikach każdej z pomp w zestawie hydroforowym umożliwia utrzymywanie stałego ciśnienia
w sieci niezależnie od rozbioru wody.
Płynna
regulacja
prędkości
obrotowej
przez
zainstalowane
oprogramowanie
w
sterownikach Hydrovarów umożliwia automatyczną kompensację strat ciśnienia powstającą przy
wzroście przepływu w rurociągu poprzez podnoszenie ciśnienia przy włączaniu się kolejnej
pompy do pracy.
W zestawach do sieci zaleca się zastosowanie tryb pracy Multicontroler, którego główną
cechą jest praca pomp z tą samą częstotliwością.
Jeżeli pierwsza pompa w układzie wielopompowym dochodzi do swojej maksymalnej
prędkości obrotowej następuje uwolnienie następnej pompy i wyrównanie częstotliwości obu
pomp i jest tak ze wszystkimi pompami w zależności od ilości zastosowanych pomp. Natomiast
kiedy pompy osiągają minimalną zaprogramowaną prędkość obrotową np. 38 Hz następuje
wyłączenie jednej z pomp oraz znowu wyrównanie częstotliwości pozostałych silników i tak dalej
z pozostałymi pompami w układzie. Ten tryb pracy pozwoli na zachowanie reżim procesu
równomiernego podawania wody do sieci wodociągowej i szybkiej reakcji układów pompowych
bez przyrostu ciśnienia w instalacji i powodowania uderzeń hydraulicznych, a tym samym
przyszłych awarii rurociągów.
Każda pompa jest uruchomiana i zatrzymywana ze zmienną prędkością obrotową, co
prowadzi do wydłużenia żywotności uszczelnień jak i innych części pomp naturalnie się
zużywających .
Strona: 40/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Główną zaletą proponowanych zestawów jest praca pomp w pętli zamkniętej.
Charakteryzuje się to tym iż każda pompa posiada swoją przetwornicę częstotliwości, niezależny
sterownik oraz pomiar z przetwornika ciśnienia komunikujących się ze sobą poprzez interfejs
RS485, nie posiadając jednocześnie nadrzędnego sterownika. Każda pompa ma informację o
sytuacji panującej w sieci z dwóch źródeł własnego przetwornika ciśnienia oraz innych
Hydrovarów. W przypadku awarii jakiegoś elementu wypada tylko jedna pompa a w przypadku
kiedy zestaw oparty jest na jednym sterowniku oraz jednym przetworniku ciśnienia awaria
jednego z tych elementów powoduje unieruchomienie całego zestawu lub w najlepszym wypadku
brak jakiejkolwiek regulacji co w konsekwencji może prowadzić do ponadnormatywnego wzrostu
ciśnienia w instalacji hydraulicznej.
Dodatkowymi funkcjami są: możliwość ustawienia dwóch wartości zadanych, dodatkowe
elektroniczne zabezpieczenie pomp przed pracą na sucho, definiowanie wymiany pompy
wiodącej co określony czas w celu równego zużycia pomp, odczyt ostatnich 5 awarii.
9.14. Płukanie złóż filtrów I stopnia.
Płukanie filtrów I stopnia wykonywane będzie pojedynczo powietrzem uzyskiwanym z
dmuchawy oraz pompą ze studni głębinowej. Częstotliwość płukań ustalona zostanie w trakcie
rozruchu. Wstępnie, z uwagi na wysoką zawartość żelaza projektuje się częstotliwość płukania
co 2 dni.
Filtry płukane będą tylko wówczas gdy spełnione będą następujące warunki:
- przefiltrowana została od poprzedniego płukania odpowiednia ilość wody lub upłynął
odpowiedni czas,
- płukanie realizowane będzie tylko w porze nocnej, przy napełnionym zbiorniku
wyrównawczo-magazynowym,
Płukanie wykonywane będzie powietrzem i wodą dla każdego filtra oddzielnie.
Sekwencja płukania:
- odwodnienie filtra,
- płukanie powietrzem,
- płukanie wodą,
- ułożenie złoża,
Strona: 41/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
- spust pierwszego filtratu,
- powrót do normalnej pracy (filtracji).
Płukanie powietrzem
Płukanie powietrzem realizowane będzie przez układ płukania powietrznego, w skład którego
wchodzą:
- dmuchawa powietrza,
- przepustnica z napędem pneumatycznym,
- manometry,
- zawory odcinające.
Zakłada się intensywność płukania powietrzem – 75 m3/h/m2 złoża.
Wymagana wydajność dmuchawy wyniesie:
Qp = Ff x q = 1,766 m2 x 75 m3 = 132,50 m3/h
Wymagany spręż dmuchawy 250 – 300 mbar
Zastosowane zostaną dwie równoległe dmuchawy o następujących parametrach:
spręż
300 mbar;
poziom hałasu
< 74 dBA;
moc
3,0 kW;
prąd
7,2 A;
waga
40 kg;
przyłącze
R 2 ½”;
Dmuchawy wyposażone w oryginalne elementy niezbędne do prawidłowego ich działania:
filtr powietrza
odwadniacz
zawór bezpieczeństwa
zawór zwrotny
Strona: 42/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Podłączenie dmuchawy należy wykonać poprzez zasyfonowanie. Na rurociągu tłocznym
zamontować zawór zwrotny bez sprężyny MV 2,5” oraz odwadniacz OV5. Dodatkowo należy
zamontować przepustnicę z napędem pneumatycznym. Otwarcie przepustnicy z uruchomieniem
dmuchawy, zamknięcie przepustnicy z zatrzymaniem dmuchawy.
Powyższe wymagania spełnia dmuchawa typ SV 7.430/1-01 wraz z odwadniaczem OV 5 i
zaworem zwrotnym MV firmy BECKER lub równoważne.
Płukanie wodne
Zakłada się intensywność płukania wodą, przy płukaniu wstecznym – 25 m3/h/m2 złoża przez
okres 10 minut.
Wydajność płukania - płukanie wsteczne wodą
Q = 25 x 1,766 = 44,15 m3/h
Płukanie wykonywane będzie pompą płuczącą, wodą ze zbiorników wyrównawczych .
Wydajność pompy wyniesie 70 m3/h.
Dobrano pompę
Ilość wody do płukania jednego filtra wyniesie:
Vw = Ip ⋅ F ⋅ t
gdzie:
Ip - założona intensywność płukania wodą [ m3/h/m2]
Strona: 43/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
F - powierzchnia filtracyjna jednego filtra [m2]
t - czas płukania wodą [s] Vw = 25 x 1,766/ 6 = 7,35 m3
Wydajność płukania - płukanie szybkie wodą
Q = 10 x 1,766 = 17,60 m3/h
Płukanie wykonywane będzie pompą uzdatnioną ze zbiornika magazynowego .
Vw = Ip ⋅ F ⋅ t
gdzie:
t - czas płukania wodą [s]
Vw = 10 x 1,766/ 6 = 3,0 m3
Odwodnienie filtra i zrzut pierwszego filtratu ok. 1,5 – 3 m3
Czasy płukania zostaną ustalone w czasie rozruchu technologicznego stacji.
Projektowany zrzut ścieków do zagęszczacza osadów około 12 m3.
Wymagania dotyczące parametrów pracy pomp oraz ich wykonania – warunki równoważności:
Ilość pomp
1 szt.
1 szt.;
1 szt.;
Łączna moc zainstalowana w zestawie: n = 1 x 4,0 kW = 4,0 kW
Stopień ochrony:
IP55;
AISI 304;
Materiał podstawy:
AISI 304;
Rozbudowa zestawu
Wydajność pompy
65 m3/h
1,5 bar
Korpus pomp
1.4404
Korpus uszczelniający pomp
1.4404
Wirnik pomp
1.4404
Strona: 44/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Pierścień wyrównawczy pomp
1.4404
Pierścień przeciwny wyrównawczy
1.4404
Wspornik pomp
Aluminium albo Żeliwo szare 20
Wolframcarbid / Kohle / FPM
O-ring
FPM
Śruba napełniania i opróżniania
1.4401
Welle (SHE, SHS, SHF)
1.4401
Korpus łożyska (SHF) pomp
GG 20
Wymagania te spełnia pompa firmy VOGEL PUMPEN typ SHSH 50-125/40 z silnikiem 4,0 kW
lub równoważne spełniające w/w warunki.
Elementy wyposażenia każdej z pomp płuczących zainstalowane bezpośrednio przy
pompach:
1 szt. przepustnic DN125 między kołnierzowych na ssaniu z korpusem GG25 + epoksyd z
dyskiem ze stali
316L uszczelnieniem EPDM, z przekładnią ślimakową; Powyższe
parametry spełniają zawory SYLAX firmy Danfoss lub równoważny.
1 szt. zawór zwrotny DN100 kołnierzowy z zamknięciem grzybkowym wspomaganym
sprężyną z korpusem z żeliwa szarego z uszczelnieniem z EPDM; położenie robocze
zaworu dowolne, PN16. Powyższe parametry spełniają zawory typ 402 firmy Danfoss lub
równoważny.
1 szt. przepustnic DN100 między kołnierzowych na tłoczeniu z korpusem GG25 +
epoksyd z dyskiem ze stali
316L uszczelnieniem EPDM, z przekładnią ślimakową;
Powyższe parametry spełniają zawory SYLAX firmy Danfoss lub równoważny.
dwu zaworów zawór spustowy kulowy DN20;
1 szt. czujnik do pomiaru ciśnienia typu MBS z cyfrową kompensacją temperatury; czujnik
zgodny z RoHS; z kurkiem manometrycznym ze stali 316; Powyższe parametry spełnia
czujnik firmy Danfoss lub równoważny;
Strona: 45/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Elementy wyposażenia stacji zainstalowane na rurociągu płuczącym za pompami P2:
1 szt. zawór antyskażeniowy DN100 z możliwością nadzoru, z otworem do kontroli
szczelności zamknięcia, korpus żeliwo szare, zamknięcie mosiądz / brąz / PPO,
uszczelnienie EPDM, owiercenie kołnierza PN10/16. Powyższe parametry spełniaj
zaworów typu EA453 firmy Danfoss lub równoważny.
ze stali
spełniają zawory SYLAX firmy Danfoss lub równoważny
Przepływomierz łopatkowy do pomiaru ilości wody płuczącej typu 3-8550-2+3-8510-S0 z
sygnałem 4-20 mA; 1 wejściem; 2 przekaźniki niski i wysoki; produkcja Kompleks lub
równoważny.
9.15. Płukanie złóż filtrów II stopnia.
Płukanie filtrów II stopnia wykonywane będzie pojedynczo powietrzem uzyskiwanym z
dmuchawy oraz pompami ze zbiornika wody uzdatnionej. Częstotliwość płukań ustalona zostanie
w trakcie rozruchu. Wstępnie, z uwagi na wysoką zawartość manganu projektuje się
częstotliwość płukania co 4 dni.
odpowiedni czas,
- płukanie realizowane będzie tylko w porze nocnej, przy napełnionym zbiorniku wyrównawczomagazynowym,
Płukanie wykonywane będzie powietrzem i wodą każdego filtra oddzielnie.
- odwodnienie filtra,
- płukanie powietrzem,
- płukanie wodą,
Strona: 46/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Płukanie powietrzem
Płukanie powietrzem realizowane będzie przez układ płukania powietrznego, w skład którego
wchodzą:
- dmuchawa powietrza,
- przepustnica z napędem pneumatycznym,
- manometry,
- zawory odcinające.
Zakłada się intensywność płukania powietrzem – 75 m3/h/m2 złoża.
Wymagana wydajność dmuchawy wyniesie:
Qp = Ff x q = 1,766 m2 x 75 m3 = 132,50 m3/h
Wymagany spręż dmuchawy 250 – 300 mbar
Zastosowane zostaną dwa równoległe wentylatory SV 7.430/1-01. Wentylatory powinny być
dostarczone z filtrem powietrza i zaworem przeciążeniowym.
Płukanie wodne
Zakłada się intensywność płukania wodą, przy płukaniu wstecznym – ok. 40 m3/h/m2 złoża
przez okres 10 minut.
Q = 40 x 1,766 = 70 m3/h
Dobrano pompę
Vw = Ip ⋅ F ⋅ t
gdzie:
Vw = 40 x 1,766/ 6 = 11,77 m3
Strona: 47/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Q = 10 x 1,766 = 17,60 m3/h
Vw = Ip ⋅ F ⋅ t
gdzie:
Vw = 10 x 1,766/ 6 = 3,0 m3
Odwodnienie filtra i zrzut pierwszego filtratu ok. 1,5 – 3 m3
Projektowany zrzut ścieków do kanalizacji około 16 m3.
9.16. Płukanie złóż filtrów węglowych.
Płukanie filtrów I stopnia wykonywane będzie pojedynczo powietrzem uzyskiwanym z
dmuchawy oraz pompą ze zbiornika wody uzdatnionej. Częstotliwość płukań ustalona zostanie w
trakcie rozruchu. Wstępnie projektuje się częstotliwość płukania co 7 dni.
odpowiedni czas,
- płukanie realizowane będzie tylko w porze nocnej, przy napełnionym zbiorniku wyrównawczomagazynowym,
Płukanie wykonywane będzie wodą dla każdego filtra oddzielnie.
- płukanie wodą,
Strona: 48/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Zakłada się intensywność płukania wodą, przy płukaniu wstecznym – 20 m3/h/m2 złoża przez
okres 10 minut.
Q = 20 x 1,32 = 26,4 m3/h
Dobrano pompę
Vw = Ip ⋅ F ⋅ t
gdzie:
t - czas płukania wodą [s] Vw = 20 x 1,32/ 6 = 4,4 m3
Q = 10 x 1,32 = 13,20 m3/h
Vw = Ip ⋅ F ⋅ t
gdzie:
Vw = 10 x 1,32/ 6 = 2,2 m3
Strona: 49/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Odwodnienie filtra i zrzut pierwszego filtratu ok. 1,5 m3
Projektowany zrzut ścieków do kanalizacji około 7 m3.
9.17. Zbiornik osadów.
Do gromadzenia wód popłucznych po procesie płukania filtrów przewidziano zbiornik ZO.
Zbiornik wykonany zostanie jako monolityczna konstrukcja żelbetowa o wymiarach:
Szerokość zbiornika
– 2 700 mm;
Długość zbiornika
– 3 500 mm;
Głębokość całkowita części prostopadłościennej
– 3 500 mm;
Głębokość czynna części prostopadłościennej
– 2 500 mm;
Głębokość części osadnikowej
– 1 700 mm;
Objętość całkowita zbiornika
- około 38 m3;
Objętość czynna zbiornika
- około 25 m3;
Zbiornik ZO wyposażony będzie w:
rurę centralną DN300 z deflektorem mającą na celu nie dopuszczać do podrywania
osadów z części osadowej; wymagania te spełnia rura typu RC40-NTW firmy NTW Artur
Witowski lub równoważna;
1 szt. hydrostatyczny pomiar poziomu napełnienia zbiornika z elektroniką w szczelnej
obudowie oraz 2-stopniowym filtrem do kompensacji ciśnienia atmosferycznego,
zapewniającym odporność celi na zmiany klimatyczne z wyjściem sygnałowym 4...20 mA
oraz wbudowanym zabezpieczeniem przed przepięciami, jednoczesnym pomiarem
poziomu oraz temperatury (wbudowany czujnik temperatury Pt100), z atestem
higieniczny PZH dla kontaktu sondy z wodą pitną, zakres pomiarowy 100 – 700 mbar,
zakres czujnika 0 – 1 bar. Powyższe wymagania spełnia czujnik typu FMX167 firmy
Endress Hauser lub równoważne.
Strona: 50/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
9.18. Przepompownia nadosadowych wód popłucznych.
Do gromadzenia nadosadowych wód popłucznych po procesie płukania filtrów ze
zbiornika ZO przewidziano przepompownię P1.
Przepompownia wyposażona jest w:
Pompy zatapialne o parametrach Q = 20 m3/h przy H = 10 m (praca wg reżimu opisanego
w punkcie 9), pompy wyposażone w stopę sprężającą umożliwiającą ich montaż i
demontaż bez koniczności wchodzenia do przepompowni, pompy wykonane z 1.4301 /
EPDM z przyłączem kołnierzowym DN50; wymagania te spełnia pompa typu DL 125
produkcji Lowara Vogel.
Hydrostatyczny pomiar poziomu;
Wyłączniki krańcowe poziomu;
Pomost obsługowy;
Obudowa przepompowni wykonana z kręgów betonowych firmy EKOL – Unison typu EU
3000.
Strona: 51/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
10.
Nr tomu
BWST_T_02_09
ODPROWADZENIE ŚCIEKÓW
Na terenie stacji będą powstawały następujące rodzaje ścieków:
- ścieki z płukania filtrów I i II stopnia kierowane do osadnika;
- ścieki z płukania filtrów węglowych oraz z posadzek kierowane będą do systemu kanalizacji i
oprowadzane do rowu.
Wody popłuczne będą kierowane do osadnika ZO, gdzie przewidziany jest proces
sedymentacji zawiesin z wytrąconych na filtrach wodorotlenków.
Woda sklarowana z osadnika trafi do pompowni zlokalizowanej przy osadniku i następnie
pompami o wyd. 2-3 m3/h i podnoszeniu 15 m sł. wody zostanie odprowadzona do studni
melioracyjnej KMR.
Odprowadzanie wód popłucznych będzie się odbywać za pośrednictwem przepustnicy V2.KZ3
znajdującej się w komorze zasów KZ3 do studni melioracyjnej. Odprowadzanie wód
nadosadowych z pompowni P1 będzie miało charakter ich dozowania tak aby nie powodować
przeciążenia całego systemu drenarskiego.
Osady z osadnika zostaną skierowane do zbiornika osadów. Ze zbiornika osadów przewiduje
się okresowy wywóz zanieczyszczeń na składowisko odpadów.
Strona: 52/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
11.
Nr tomu
BWST_T_02_09
EKSPLOATACJA I NADZÓR SYSTEMU
Sterowanie pracą stacji odbywać się będzie z:
szafy rozdzielczo mocowej SS01,
szafy rozdzielczo sterowniczej SS02
wyposażonej w automatyczne sterowniki SIMATIC S7 – 315. Sterownik zapewnia obsługę
następujących węzłów technologicznych:
•
Pompy głebionowej,
•
Zbiorników kontaktowych,
•
Pomp,
•
Filtrów
•
Zbiornika wody czystej,
•
Zestawu hydroforowego.
Sterowanie napędami przepustnic odcinających i kontrola ich położenia odbywać się będzie
poprzez wyspy zaworowe za pomocą sieci PROFIBUS DP.
Sterownik wyposażony jest w panel sterowniczy, który umożliwia komunikację w zakresie:
nastaw parametrów
zmiana trybu pracy
sterowanie urządzeń w trybie pracy ręcznej
zmian konfiguracji układu urządzeń technologicznych
odczytu wartości pomiarowych
odczytu historii stanów awaryjnych
kasowania stanów awaryjnych
Podstawowe funkcje modułu sterowania pracą SUW:
•
realizuje algorytm regeneracji filtrów po upłynięciu zadanej liczby dni lub po
przefiltrowaniu określonej ilości wody
•
umożliwia wprowadzenie czasów oraz konfiguracje cykli płukania filtrów
•
steruje pracą przepustnic z napędem pneumatycznym
•
steruje dwiema istniejącymi pompami głębinowymi
•
steruje dwiema dmuchawami powietrza
Strona: 53/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
•
steruje dwiema pompami płuczącymi
•
steruje opróżnianiem osadnika
•
steruje napełnianiem dwóch zbiorników retencyjnych
•
kontroluje ciśnienie sprężonego powietrza w celu awaryjnego, automatycznego
przesterowania przepustnic do stanu „praca filtra” przy spadku ciśnienia sprężonego
powietrza ( np. brak zasilania energetycznego, awaria sprężarki).
•
zabezpiecza pompy przed suchobiegiem
•
umożliwia zróżnicowany, chroniony hasłem poziom dostępu programu SUW
•
umożliwia poprzez wbudowany moduł GSM zdalną zmianę trybu pracy SUW oraz
zawiadamianie obsługi stacji o występujących awariach, a także o włamaniach i zalaniu
pomieszczeń SUW w postaci SMS-ów wysyłanych na wybrane numery telefonów
•
umożliwia współpracę z innymi jednostkami sterującymi
•
sterownik posiada rezerwowe analogowe i dwustanowe wejścia pomiarowe do
wykorzystania po ustaleniach z inwestorem
•
umożliwia komunikację i kontrolę z zestawem pompowym za pomocą protokołu MODBUS
RTU
•
kontroluje zadziałanie zabezpieczeń elektrycznych dla urządzeń technologicznych
•
posiada dwa wyjścia dwustanowe programowane zegarem tygodniowym
•
posiada dwa wyjścia dwustanowe przypisane do cyklu regeneracji lub jej części
•
generuje stany alarmowe w przypadku nieprawidłowej pracy urządzeń technologicznych
o
awaria zasilania pomp głębinowych, pośrednich, pomp płuczących, oraz dmuchaw
powietrza, wentylatorów napowietrzających
o
awaria zestawu hydroforowego
o
poziomy przepełnienia zbiorników
o
poziomy suchobiegu dla wszystkich pomp
o
zalanie pomieszczenia SUW
o
alarm włamaniowy
o
przekroczenie zadanych wartości ciśnień
Strona: 54/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Interfejs operatorski modułu sterowania pracą SUW
Kolorowy dotykowy panel o przekątnej 10,4”
graficznie odwzorowuje proces technologiczny z uwzględnieniem położenia zaworów
sterowanych i wszystkich rurociągów technologicznych, tj.:
o
wody surowej
o
wody uzdatnionej produkowanej przez poszczególne filtry
o
wody płuczącej
wskazuje chwilowe przepływy z dokładnością do 0,1 m3/h oraz umożliwia ich
archiwizację
graficznie (bargraf) oraz liczbowo przedstawia ilość wody w zbiornikach retencyjnych
przedstawia oraz umożliwia wybór trybu pracy (ręka, stop, auto) urządzeń
technologicznych SUW
przedstawia wartości mierzone przez aparaturę kontrolno-pomiarową
umożliwia sterowanie poszczególnymi zaworami
umożliwia ręczne rozpoczęcie płukania wybranego filtra
umożliwia współpracę z zewnętrznym stanowiskiem operatorskim w postaci komputera z
programem wizualizacyjnym
umożliwia graficzne przedstawienie stanów alarmowych
Powyższe wymagania spełnia rozdzielnia technologiczna typ TROX-200 firmy WATERTECH.
Strona: 55/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
12.
Nr tomu
BWST_T_02_09
ZESTAWIENIE MOCY
Tabela 1. Zestawienie mocy szafy SS01
Lp
Opis
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
Pompa głebionowa
25
26
27
28
29
Pompa wody po zbiorniku kontaktowym
Pompa wody po zbiorniku kontaktowym
Pompa wody po zbiorniku kon. II Etap
Sprężarka do napow. zb kontaktowego
Sprężarka do napow. zb kontaktowego
Wentylator do płukania filtrów
Wentylator do płukania filtrów
Pompa do płukania filtrów
Pompa do płukania filtrów
Pompa zestawu hydroforowego
Pompa zestawu hydroforowego
Pompa zestawu hydroforowego II Etap
Pomp ściekowa
Pompa ściekowa
Pompa dozująca
Pompa dozująca
Pompa dozująca
Pompa dozująca
Pompa dozująca
Pompa dozująca
Ozn. z
P&ID
PG1
P1A
P1B
P1C
S1
S2
D1
D2
P2A
P2B
P3A
P3B
P3C
P4A
P4B
CP1A
CP1B
CP2A
CP2B
CP3A
CP3B
Typ
Z646 6-L6W-B
SHSH 32-200/40
SHSH 32-200/40
SHSH 32-200/40
ERC 504L
ERC 504L
SV7.330/2-DSF
SV7.330/2-DSF
SHSH 50-125/40
SHSH 50-125/40
VDH 2.55/6-2
VDH 2.55/6-2
VDH 2.55/6-2
DL 125
DL 125
DME60-10
DME60-10
DME8-10
DME8-10
DME8-10
DME8-10
Centrala nawiewna
CWE-315-12-C
Centrala wywiewna
CWE-315-C
WVPOH(V)-160
Wentylator dachowy w chlorowni
Klimatyzator w pomieszczeniu pomp
31-020 HWI+31-020
HWO
31-065 HWI+31-065
HWO
Wentylatory w komorach
RF/2-125
Klimatyzator w pomieszczeniu rozdzielni
WO1
WO2
WO3
RF/2-125
RF/2-125
Moc [kW]
znaminowa szczytowa
[kW]
[kW]
9,3
9,3
4,0
4,0
4,0
0,0
4,0
0,0
4,0
4,0
4,0
0,0
3,0
0,0
3,0
3,0
4,0
0,0
4,0
0,0
11,0
11,0
11,0
0,0
11,0
11,0
1,5
1,5
1,5
0,0
0,1
0,1
0,1
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
12,3
12,3
0,3
0,3
0,1
0,1
Prąd
szczytowy
[A]
20,1
8,3
0,0
0,0
8,3
0,0
7,2
7,2
0,0
0,0
27,8
0,0
27,8
3,8
0,0
1,3
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
18,6
0,0
0,6
0,8
0,8
4,2
3,6
0,1
0,1
0,1
3,6
0,1
0,1
0,1
19,5
0,0
0,3
0,3
96,9
61,3
155,3
Strona: 56/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
13.
WARUNKI TECHNICZNE MONTAŻU INSTALACJI Z
TWORZYW SZTUCZNYCH.
Charakterystyka procesu montażowego
Proces montażowy zaczyna się w momencie:
a)
dostawy materiałów, składowania, transportu na plac budowy,
b)
przygotowania obiektu do montażu instalacji rurowej,
c)
montażu instalacji,
d)
prób i odbiorów międzyoperacyjnych, częściowych i końcowych
Cały proces wykonawstwa instalacji podlega ogólnym zasadom postępowania wynikających z:
- zasad i przepisów ogólnobudowlanych,
- ogólnych zasad i przepisów dla instalacji rurowych,
- ogólnych zasad postępowania związanych ze specyfiką stosowanych tworzyw sztucznych,
- doświadczenia i tzw. „uznanej praktyki inżynierskiej”,
- szczegółowych zasad i procedur postępowania określonych przez producenta rurociągów,
kształtek itp.
Wymagania podstawowe
Do montażu instalacji stosowane są ogólnie dostępne elementy. Muszą być one wykonywane wg
powszechnie stosowanych standardów, norm, itp. (rury, kształtki kielichowe, połączenia
gwintowe). Mogą być one dowolnie (co do rodzaju materiału i producenta) zestawiane ze sobą
dla spełnienia funkcji instalacji. Warunkiem jest jednak, aby elementy w całości lub w częściach
stanowiących połączenia (np. średnice rur i wymiary kielichów, rodzaje i wymiary gwintów) były
zgodne ze sobą.
Uwarunkowania związane z montażem
Jest szereg uwarunkowań związanych z montażem instalacji rurowych.
Najważniejsze, to:
A) Rodzaj przesyłanego medium
B) Parametry przesyłanego medium – temperatura, ciśnienie
C) Rodzaj tworzywa
a) tworzywa sztuczne, przy stosowaniu których możliwość odkształceń jest bardzo
ograniczona i instalacje prowadzone są prostymi odcinkami, a zmiany kierunków
Strona: 57/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
realizowane kształtkami (np. wszystkie rodzaje polipropylenu i PVC dla średnic
większych od 20mm)
b) tworzywa podatne, przy stosowaniu których trasy mogą być inne niż prostoliniowe,
a
zmiany
kierunków
mogą
być
realizowane
wygięciem
przewodów,
z
ograniczeniem wynikającym z minimalnego promienia gięcia, poniżej którego
muszą być stosowane kształtki (np. polibutylen, polietylen sieciowany)
c) minimalna temperatura, w jakiej może odbywać się montaż określona przez
producenta danego tworzywa sztucznego
D) Rodzaj połączenia
a) połączenia nie mogące przenosić sił poosiowych
b) połączenia mogące przenosić siły wynikające z obciążeń własnych rurociągu i
obciążeń zewnętrznych. Należą do nich wszelkiego rodzaju połączenia, w których
elementy łączone są połączone w sposób trwały (klejone, zgrzewane, za pomocą
elementów mechanicznych, itp.)
E) Technika łączenia rur i kształtek wyróżnia:
a) połączenia
gwintowe
z
uszczelniaczem
na
gwincie,
uszczelnieniem
powierzchniami kształtowymi bez elementu uszczelniającego (np. stożkowokuliste), z elementem uszczelniającym pomiędzy powierzchniami uszczelnianymi
(np. uszczelką gumową)
b) połączenia kołnierzowe z elementem uszczelniającym w postaci uszczelki lub
powierzchni kształtowych
c) połączenia kielichowe z różnymi rodzajami uszczelek gumowych („o-ring”,
wargowe, inne)
d) połączenia klejone
e) połączenia zgrzewane doczołowo lub kształtowo (mufowo)
f)
połączenia zaciskowe – polegające na zastosowaniu złączek metalowych, z
tworzywa lub mieszanych, powodujących mechaniczny zacisk rury. Zacisk może
być wywołany dokręceniem elementu gwintowego, kołnierza lub zaprasowaniem
elementu zaciskowego, a nawet samej rury.
F) Warunki ochrony instalacji przed uszkodzeniami
Generalną zasadą jest ochrona instalacji z tworzyw sztucznych przed uszkodzeniami
mechanicznymi, możliwymi do zaistnienia na skutek pracy samej instalacji (np. od
elementów współpracujących – ściany, podpory, przepusty, itp.) jak też na skutek
Strona: 58/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
ingerencji zewnętrznej (uszkodzenia celowe lub przypadkowe dokonywane przez
użytkowników obiektów). Dlatego należy:
- Wszystkie elementy współpracujące z instalacją – stykające się bezpośrednio z
tworzywem wyposażyć w elastyczną przekładkę. Najczęściej jest to przekładka z
gumy lub innego tworzywa sztucznego. Dotyczy to mocowań, podpór, przepustów,
itp. Niedopuszczalny jest bezpośredni styk z elementami mocującymi metalowymi,
zabetonowanie odcinka instalacji. Możliwe jest prowadzenie rury przewodowej
wewnątrz rury osłonowej.
G) Warunki ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym
Tworzywa sztuczne są dielektrykiem i instalacje z tworzyw sztucznych w żadnym
wypadku nie mogą być wykorzystywane jako zabezpieczenie (uziemienie)
H) Ochrona instalacji z tworzyw sztucznych przed uszkodzeniem przez środki chemiczne
Mogą to być rozpuszczalniki, środki utleniające i inne. Stąd też:
- Niedopuszczalne jest stosowanie materiałów izolacyjnych, stykających się
bezpośrednio z tworzywem, na bazie rozpuszczalników (np. lepiki)
- Stosowanie wszelkich środków i elementów zawierających substancje lotne,
aromatyczne mogące wydzielać się przez długi okres czasu powinno być
poprzedzone stwierdzeniem ich nieszkodliwości dla tworzywa
- Dopuszcza się malowanie instalacji ogólnie stosowanymi farbami i lakierami.
Wskazane jest jednak upewnienie się co do ich nieszkodliwości.
I)
Ochrona przed działaniem promieni UV i nadmiernym nagrzewaniem
Instalacje z tworzywa, tak jak i wyroby nie mogą być narażone na działanie promieni
UV i źródeł ciepła. Stąd też należy wyeliminować narażenie nieosłoniętych instalacji
na nadmierne naświetlanie słoneczne, jak też wyeliminować nagrzewanie od źródeł
ciepła.
Omówione wyżej uwarunkowania instalacji należy traktować jako ogólne. Wiążące są
szczegółowe warunki wykonywania, określone w instrukcjach montażowych producentów
rurociągów i złączek.
Strona: 59/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Składowanie, transport, przenoszenie wyrobów
Wyroby z tworzyw sztucznych są podatne na uszkodzenia mechaniczne, w związku z czym:
- Należy chronić je przed uszkodzeniami pochodzącymi od podłoża na którym są składowane
lub przewożone, od zawiesi transportowych lub od stosowania niewłaściwych narzędzi i
metod przeładunku.
- Rury w prostych odcinkach składować w stosach na równym podłożu, na podkładach
drewnianych o szerokości nie mniejszej niż 0,1m i w odstępach 1 do 2 metrów. Nie
przekraczać wysokości składowania ok.1m dla rur o mniejszych średnicach i 2m dla rur o
większych średnicach (jeśli szczegółowe wymagania nie stanowią inaczej).
- Rury w kręgach składować na płasko na równym podłożu na podkładach drewnianych,
pokrywających co najmniej 50% powierzchni składowania. Nie przekraczać wysokości
składowania 2m.
- Rury o różnych średnicach powinny być składowane oddzielnie, a gdy nie jest to możliwe, to
rury o większych średnicach i grubszych ściankach powinny znajdować się na spodzie. To
samo dotyczy układania rur na środkach transportowych.
- Szczególnie należy zwracać uwagę na zakończenia rur, należy zabezpieczać je ochronnymi
kapturkami, wkładkami.
- Nie dopuszczać do składowania w sposób powodujący wystąpienie odkształceń (zagięcia,
zagniecenia) – w miarę możności przechowywać i transportować w opakowaniach
fabrycznych.
- Nie dopuszczać do zrzucenia elementów.
- Niedopuszczalne jest „wleczenie” pojedynczych rur, wiązek lub kręgów po podłożu.
- Zachować szczególną ostrożność przy pracach w obniżonych temperaturach zewnętrznych,
ponieważ podatność na uszkodzenia mechaniczne w temperaturach ujemnych znacznie
wzrasta.
- Transport powinien być wykonywany pojazdami o odpowiedniej długości, tak by wolne końce
wystające poza skrzynię ładunkową nie były dłuższe niż 1 metr. Natomiast rury w kręgach
powinny leżeć na płasko na powierzchni ładunkowej.
- Kształtki, złączki i inne materiały (uszczelki, kleje, środki do czyszczenie i odtłuszczania, itp.)
powinny być składowane w sposób uporządkowany, z zachowaniem wyżej omówionych
środków ostrożności.
- Zwrócić trzeba szczególną uwagę na zabezpieczenie przeciwpożarowe substancji
łatwopalnych, jakimi są rozpuszczalniki i kleje.
Strona: 60/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Tworzywa sztuczne mają ograniczoną odporność na podwyższoną temperaturę i promieniowanie
UV, w związku z czym należy chronić przed:
- długotrwałą ekspozycją słoneczną
- nadmiernym nagrzewaniem od źródeł ciepła
Połączenia
Podstawowym i newralgicznym elementem każdej instalacji rurowej są połączenia. Stosowane
jest wiele rozwiązań połączeń, wynikających z różnych rozwiązań firm dostarczających rurociągi.
Ogólny podział połączeń i ogólne warunki ich wykonywania omówione są poniżej.
Połączenia gwintowe
Możliwe jest rozwiązanie z uszczelniaczem na gwincie lub uszczelniaczem na powierzchniach
kształtowych z uszczelką lub bez.
Gwint może być wykonany w materiale rodzimym złączki (uformowany w trakcie wtrysku lub
metodą obróbki mechanicznej) lub w postaci wkładki z gwintem z innego materiału (najczęściej
metalowej) zatopionej na stałe w złączce. Połączenia skręca się wstępnie ręcznie, a następnie
dokręca się za pomocą narzędzi uniwersalnych lub specjalnych przewidzianych przez
producenta. Bez względu na rodzaj stosowanego narzędzia, niedopuszczalne jest dokręcanie
zbyt mocne, a także powodowanie mechanicznych uszkodzeń elementów. Jako materiały
uszczelniające połączeń gwintowych z gwintami wykonanymi w tworzywie (bez wkładek
metalowych), również w przypadku gdy tylko jedna z łączonych części posiada gwint
ukształtowany w tworzywie sztucznym, nie mogą być stosowane materiały pęczniejące pod
wpływem wody (np. konopie).
Połączenia kołnierzowe
Uszczelnienie jest realizowane przez zastosowanie uszczelki płaskiej pomiędzy płaszczyznami
przylgowymi, uszczelki kształtowej pomiędzy odpowiednio uformowanymi powierzchniami, lub
bez uszczelki na odpowiednio ukształtowanych powierzchniach kształtowych. Powszechnie
stosowany jest luźny kołnierz z tworzywa lub innego materiału nałożony na ukształtowaną
końcówkę elementu łączonego. Wymiary kołnierzy łączonych elementów muszą być zgodne ze
Strona: 61/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
sobą. Elementy śrubowe muszą być dostosowane do wymiarów kołnierza oraz być jednakowej
długości. Muszą być użyte wszystkie przewidziane w połączeniu śruby. Po skręceniu długość
wystającego z nakrętki gwintu powinna być jednakowa i wynosić ok. 1,5-2 zwoje gwintu.
Niedopuszczalne jest przesunięcie osi łączonych elementów.
Połączenia klejone
Wykonywane są na odpowiednio uformowanych zakończeniach elementów. Część cylindryczna
zewnętrzna jest wsunięta w gładką mufę drugiego elementu. Powierzchnie obu łączonych
elementów muszą być czyste i odtłuszczone oraz pokryte klejem. Do czyszczenia i odtłuszczania
należy używać zalecanych przez producenta środków. Kleje stosowane do łączenia muszą być
odpowiednie do łączonych materiałów, zgodne z zaleceniem producenta oraz objęte specyfikacją
systemu w ramach certyfikatu (lub równorzędnego dokumentu). Powierzchnie łączone pokrywa
się klejem i po odczekaniu czasu przewidzianego instrukcją łączy się ze sobą. Po połączeniu
elementy należy unieruchomić w stosunku do siebie na czas również określony instrukcją.
Obciążenie połączenia może mieć miejsce dopiero po pewnym czasie przewidzianym instrukcją.
Należy zwrócić uwagę na korekty czasów wykonywania powyższych czynności związanych z
temperaturą otoczenia w jakiej wykonywane są połączenia (skracać przy podwyższonej
temperaturze, a wydłużać przy obniżonych temperaturach). Instrukcje wykonania określają
szczegółowo minimalną dopuszczalną temperaturę w jakiej dopuszcza się wykonywanie
połączeń klejonych. Generalnie można jednak przyjąć, że połączenia klejone nie powinny być
wykonywane w temperaturze
poniżej +50C. Niedopuszczalne jest używanie innych dodatkowych materiałów uszczelniających
w połączeniu klejonym. Kleje używane do wykonania połączeń muszą być świeże z nie
przekroczonym okresem trwałości. Niedopuszczalne jest rozcieńczanie kleju.
Połączenia zgrzewne
Wykonywane są przez połączenie nadtopionych powierzchni łączonych elementów, w wyniku
czego następuje polidyfuzyjne połączenie materiałów. Można rozróżnić następujące rodzaje
zgrzewania:
- Zgrzewanie mufowe elementów dla ich połączenia. Fragmenty łączonych elementów w
postaci części elementu z cylindryczną powierzchnią zewnętrzną (końcówka rury, kształtki) i
Strona: 62/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
mufy z cylindryczną powierzchnią wewnętrzną (np. końcówka kształtki) są jednocześnie
nagrzewane odpowiadającymi im wymiarowo końcówkami grzewczymi zgrzewarki. Po
odczekaniu przewidzianego instrukcją czasu, nagrzane elementy odejmowane są od
końcówek grzewczych łączone są ze sobą przez wsunięcie zewnętrznej części cylindrycznej
w mufę. Następnie przez chwilę przetrzymane bez wzajemnych przemieszczeń. Czas
nagrzewania obu zgrzewanych elementów jest określony instrukcją producenta. Należy
zwrócić uwagę na ewentualne niezbędne korekty czasu nagrzewania, np. przedłużenie w
przypadku obniżonej temperatury zewnętrznej lub zróżnicowanie czasu nagrzewania
łączonych elementów w przypadkach znacznych różnic grubości ścianek (np. łączenie
kształtek z rurami o cieńszych ściankach). Rozpoczęcie nagrzewania należy tak dobrać, aby
nagrzewanie obu elementów zostało zakończone jednocześnie. Końcówki grzewcze
zgrzewarki są elementami wymiennymi i dobieranymi do kształtu i wymiarów łączonych
elementów.
- Zgrzewanie doczołowe elementów dla ich połączenia. Ucięte prostopadle końce łączonych
elementów nagrzewane są przez określony instrukcją czas płaskim elementem grzejnym
zgrzewarki, a następnie dociskane są doczołowo do siebie za pomocą specjalnego
oprzyrządowania,
aż
do
wystąpienia
odpowiednio
formującej
się
wypływki.
Po
unieruchomieniu elementów na określony czas uzyskuje się połączenie.
- Zgrzewanie doczołowe elementów kształtowych. W niektórych systemach oferowane są
specjalne elementy kształtowe, np. tzw. siodełka do zgrzewania z zewnętrzną powierzchnią
rury. Zasada wykonywania połączenia zgrzewanego jest identyczna jak omówione wyżej
zgrzewanie
doczołowe,
z
tym
że
używane
są
końcówki
grzewcze
o
kształcie
odpowiadającym łączonym elementom.
- Zgrzewanie doczołowe dla wykonania kształtek z wykonywanych z półfabrykatów, którymi są
odpowiednio wcięte wycinki rur. Zgrzewanie wykonywane jest tak jak omówione wyżej
zgrzewanie doczołowe. Ten rodzaj połączeń wykonywany jest zarówno jako połączenie
montażowe (w trakcie wykonywania montażu rurociągu) jak też dla prefabrykacji kształtek.
- Zgrzewanie przy pomocy złącz elektrooporowych. Jest to odmiana zgrzewania mufowego,
polegająca na tym, że zamiast zgrzewarki jest zastosowana specjalna kształtka stanowiąca
jednocześnie element łączący rurociągu, z zatopionym w niej oporowym przewodem
grzejnym. Po połączeniu ze sobą łączonych elementów (nasunięcie złącza elektrooporowego
na cylindryczny fragment łączonego elementu) grzejny przewód oporowy podłączony jest do
zewnętrznego źródła prądu. Po podłączeniu zasilania następuje rozgrzanie i nadtopienie
Strona: 63/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
materiału rur i złącza elektrooporowego. Zasilanie sterowane jest przeważnie firmowym
sterownikiem pozwalającym na ustalenie parametrów zgrzewania (czasu), odpowiednich dla
danego połączenia. Po wyłączeniu zasilania łączone elementy muszą pozostać przez
określony czas unieruchomione względem siebie. Zalecane parametry zgrzewania są ujęte w
ISO11414.
Warunkiem poprawnego wykonania połączeń zgrzewanych jest:
- użycie elementów o odpowiednich wymiarach, do zgrzewania powierzchniami cylindrycznymi
i o dobrze przygotowanych powierzchniach czołowych, dla elementów zgrzewnych
doczołowo
- powierzchnie łączone muszą być czyste, odtłuszczone i bez wad powierzchniowych lub
pozostałości warstw zewnętrznych, które powinny być dokładnie usunięte (np. zewnętrzne
warstwy rur stabilizowanych)
- dotrzymanie przewidzianych parametrów zgrzewania
- zastosowanie właściwej zgrzewarki przewidzianej do danego rodzaju połączeń, w tym
również odpowiednich, w dobrym stanie i czystych końcówek grzejnych
Uwaga!
Zaleca się używanie zgrzewarek firmowych zalecanych przez producenta danego systemu.
Jednak często oferowane i dostarczane są zgrzewarki nie związane z konkretnym systemem
tzw. uniwersalne. Również często zgrzewarki mają regulowane lub przełączalne temperatury
nagrzewania. Konieczne jest więc przed przystąpieniem do zgrzewania sprawdzenie czy
zgrzewarka
posiada
właściwie
nastawioną
temperaturę.
Konieczne
jest
okresowe
kontrolowanie temperatury nagrzewania, jeśli zgrzewarka nie ma regulacji i zgodności nastaw
z faktycznymi temperaturami w przypadku zgrzewarek z regulowanymi lub przełączanymi
temperaturami. Bieżąca kontrola może być wykonywana np. kredkami termo wskaźnikowymi
dobranymi do zadanej temperatury.
Zaleca się staranność przy wykonywaniu połączenia.
Inne parametry zgrzewania takie jak:
- siła docisku przy rozgrzewaniu i właściwym zgrzewaniu powierzchni
- czas rozgrzewania
- czas dogrzewania
- czas zgrzewania i chłodzenia
powinny być ściśle przestrzegane wg instrukcji producenta.
Strona: 64/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Po zakończeniu zgrzewania czołowego i zdemontowaniu urządzenia zgrzewającego należy
skontrolować miejsce zgrzewania. Kontrola polega na pomierzeniu wymiarów nadlewu
(szerokości i grubości) i oszacowaniu wartości tych odchyleń. Wartości te nie powinny
przekraczać dopuszczalnych odchyleń podanych przez danego producenta.
Przy zgrzewaniu przy użyciu złącz elektrooporowych należy przestrzegać aby powierzchnie
łączone powinny być gładkie i czyste (zeskrobana warstwa tlenku) a kształtki z przewodem
grzejnym powinny być zapakowane aż do chwili ich użycia.
W przypadku stwierdzenia istotnych nieprawidłowości w wykonanym złączu należy je rozciąć i
wykonać powtórnie.
Wykonane połączenie należy pozostawić bez żadnych obciążeń (prób szczelności, nawiercanie)
na minimum 1 godzinę w celu ustabilizowania naprężeń wewnętrznych.
W przypadku złączy kołnierzowych należy stosować śruby z materiału opornego na korozję lub
też zabezpieczyć śruby antykorozyjnie.
Mocowania
Instalacje rurowe mają ograniczoną zdolność przenoszenia obciążeń wynikających z ciężaru
własnego i przesyłanego medium. Ze wzrostem temperatury (np. od przesyłanego medium),
następuje zmniejszenie sztywności rur i może powodować to znaczne odkształcenia instalacji.
Ponadto tworzywa wykazują znaczną wydłużalność cieplną (kilka do kilkunastokrotnie większą
niż np. elementy stalowe). Z tym łączy się konieczność stosowania większej ilości zamocowań
rur. Będą to mocowania (podpory) stałe i przesuwne. Podpory stałe powinny uniemożliwiać
przesuwanie się rury względem uchwytu. Generalnie może to być realizowane przez mocowanie
uchwytem pomiędzy stałymi elementami rurociągu (np. kształtkami zgrzanymi z rurą).
Dopuszcza się inne wykonania podpór stałych zgodnie z zaleceniami producenta rurociągu.
W przypadku połączeń rur ze złączkami zaciskowymi niedopuszczalne jest usytuowanie podpór
stałych pomiędzy kształtkami gdyż występujące obciążenia mogą powodować wyrywanie rury ze
złączki.
Mocowania przesuwne pozwalają na przemieszczanie się rury względem uchwytu, wzdłuż osi
rury.
Przy doborze mocowań poza uzasadnieniem technicznym wynikającym z obciążeń rurociągu,
może również zachodzić konieczność stosowania dodatkowych mocowań dla zapewnienia
estetyki wykonania fragmentów instalacji, szczególnie tych prowadzonych na-tynkowo.
Strona: 65/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Dla instalacji lub sieci wykonywanych z połączeniami, które nie mogą przenosić sił osiowych (np.
połączenia kielichowe), mocowania muszą spełnić dodatkowo warunek przenoszenia tych sił.
Najczęściej będzie to dotyczyło instalacji podziemnych, gdzie rolę elementu mocującego spełnia
grunt lub specjalnie wykonywane bloki oporowe z betonu. Przy stosowaniu betonowych bloków
oporowych konieczne jest oddzielenie rur i kształtek od betonu folią lub taśmą z tworzywa.
Kompensacje
W przypadkach instalacji pracujących z medium o wyższych lub zmiennych temperaturach
(ciepła woda, centralne ogrzewanie) konieczne jest stosowanie kompensacji. Kompensacje
mogą być realizowane przez wykorzystanie możliwości kontrolowanych odkształceń fragmentów
instalacji, stanowiących kompensator kształtowy. Kompensatory wymagają odpowiednio
zaprojektowanych podpór stałych i przesuwnych.
Rodzaj stosowanych podpór i kompensacji jest również uzależniony od rodzaju tworzywa z
jakiego wykonywana jest instalacja. W przypadku instalacji wykonanej z tworzyw sztucznych (np.
PVC, polipropylen) bezwzględnie konieczne jest stosowanie kompensacji i podpór narzucających
określone kierunki ruchów instalacji. Należy wyeliminować możliwość uszkodzeń elementów od
nadmiernych odkształceń lub kolizji z innymi fragmentami instalacji lub obiektu. Natomiast w
przypadku tworzyw podatnych (np. polietylen, polibutylen) możliwe jest kompensowanie
wydłużeń pozwalając na odkształcenia i wyboczenia fragmentów instalacji.
Warunkiem jednak jest zabezpieczenie „ruchomych” fragmentów instalacji przed uszkodzeniami
np. przez stosowanie elastycznych okładzin. Niedopuszczalne jest powstawanie na skutek
odkształceń dodatkowych sił rozrywających instalację lub wyrywających rurę ze złączki.
Strona: 66/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
14.
WARUNKI
TECHNICZNE
RUROWYCH ZE STALI 304.
MONTAŻU
Nr tomu
BWST_T_02_09
INSTALACJI
Charakterystyka procesu montażowego
Proces montażowy zaczyna się w momencie:
a) dostawy materiałów, składowania, transportu na plac budowy,
b) przygotowania obiektu do montażu instalacji rurowej,
c) montażu instalacji (sieci),
d) prób i odbiorów międzyoperacyjnych, częściowych i końcowych
Cały proces wykonawstwa instalacji podlega ogólnym zasadom postępowania wynikających z:
- zasad i przepisów ogólnobudowlanych,
- ogólnych zasad i przepisów dla instalacji rurowych,
- ogólnych zasad postępowania związanych ze specyfiką stosowanych tworzyw sztucznych,
- doświadczenia i tzw. „uznanej praktyki inżynierskiej”,
- szczegółowych zasad i procedur postępowania określonych przez producenta rurociągów,
kształtek itp.
Wymagania podstawowe
Do montażu instalacji stosowane są ogólnie dostępne elementy. Muszą być one wykonywane wg
powszechnie stosowanych standardów, norm, itp. (rury, kształtki kielichowe, połączenia
gwintowe). Mogą być one dowolnie (co do rodzaju materiału i producenta) zestawiane ze sobą
dla spełnienia funkcji instalacji. Warunkiem jest jednak, aby elementy w całości lub w częściach
stanowiących połączenia (np. średnice rur i wymiary kielichów, rodzaje i wymiary gwintów) były
zgodne ze sobą.
Uwarunkowania związane z montażem
Jest szereg uwarunkowań związanych z montażem instalacji rurowych.
Najważniejsze, to:
A) Rodzaj przesyłanego medium
Strona: 67/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
B) Parametry przesyłanego medium – temperatura, ciśnienie
C) Rodzaj stali
D) Rodzaj połączenia
a) połączenia nie mogące przenosić sił poosiowych
b) połączenia mogące przenosić siły wynikające z obciążeń własnych rurociągu i
obciążeń zewnętrznych. Należą do nich wszelkiego rodzaju połączenia, w których
elementy łączone są połączone w sposób trwały (klejone, zgrzewane, za pomocą
elementów mechanicznych, itp.)
E) Technika łączenia rur i kształtek wyróżnia:
c) połączenia
gwintowe
z
uszczelniaczem
na
gwincie,
uszczelnieniem
powierzchniami kształtowymi bez elementu uszczelniającego (np. stożkowokuliste), z elementem uszczelniającym pomiędzy powierzchniami uszczelnianymi
(np. uszczelką gumową)
d) połączenia kołnierzowe z elementem uszczelniającym w postaci uszczelki lub
powierzchni kształtowych
e) połączenia spawane
F) Warunki ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym
Stale nierdzewne są przewodnikami i instalacje ze stali nierdzewnej w wymagają
uziemienia
Omówione wyżej uwarunkowania instalacji należy traktować jako ogólne. Wiążące są
szczegółowe warunki wykonywania, określone w instrukcjach montażowych producentów
rurociągów i złączek.
Składowanie, transport, przenoszenie wyrobów
Wyroby ze stali są podatne na zarysowania i uszkodzenia powierzchni pogarszające ich wygląd
po wykonaniu instalacji, w związku z czym:
- Należy chronić je przed uszkodzeniami pochodzącymi od podłoża na którym są składowane
lub przewożone, od zawiesi transportowych lub od stosowania niewłaściwych narzędzi i
metod przeładunku.
- Rury w prostych odcinkach składować w stosach na równym podłożu, na podkładach
drewnianych o szerokości nie mniejszej niż 0,1m i w odstępach 1 do 2 metrów. Nie
Strona: 68/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
przekraczać wysokości składowania ok.1m dla rur o mniejszych średnicach i 2m dla rur o
większych średnicach (jeśli szczegółowe wymagania nie stanowią inaczej).
- Rury o różnych średnicach powinny być składowane oddzielnie, a gdy nie jest to możliwe, to
rury o większych średnicach i grubszych ściankach powinny znajdować się na spodzie. To
samo dotyczy układania rur na środkach transportowych.
- Szczególnie należy zwracać uwagę na zakończenia rur, należy zabezpieczać je ochronnymi
kapturkami, wkładkami.
- Nie dopuszczać do składowania w sposób powodujący wystąpienie odkształceń (zagięcia,
zagniecenia) – w miarę możności przechowywać i transportować w opakowaniach
fabrycznych.
- Nie dopuszczać do zrzucenia elementów.
- Niedopuszczalne jest „wleczenie rur, wiązek po podłożu.
- - Transport powinien być wykonywany pojazdami o odpowiedniej długości, tak by wolne
końce wystające poza skrzynię ładunkową nie były dłuższe niż 1 metr. Natomiast rury w
kręgach powinny leżeć na płasko na powierzchni ładunkowej.
- Kształtki, złączki i inne materiały (uszczelki, środki do czyszczenie itp.) powinny być
składowane w sposób uporządkowany, z zachowaniem wyżej omówionych środków
ostrożności.
Połączenia
Podstawowym i newralgicznym elementem każdej instalacji rurowej są połączenia. Stosowane
jest wiele rozwiązań połączeń, wynikających z różnych rozwiązań firm dostarczających rurociągi.
Ogólny podział połączeń i ogólne warunki ich wykonywania omówione są poniżej.
Połączenia gwintowe
Możliwe jest rozwiązanie z uszczelniaczem na gwincie lub uszczelniaczem na powierzchniach
kształtowych z uszczelką lub bez.
Gwint może być wykonany w materiale rodzimym złączki. Połączenia skręca się wstępnie
ręcznie, a następnie dokręca się za pomocą narzędzi uniwersalnych lub specjalnych
przewidzianych
przez
producenta.
Bez
względu
na
rodzaj
stosowanego
narzędzia,
Strona: 69/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
niedopuszczalne jest dokręcanie zbyt mocne, a także powodowanie mechanicznych uszkodzeń
elementów.
Połączenia kołnierzowe
Uszczelnienie jest realizowane przez zastosowanie uszczelki płaskiej pomiędzy płaszczyznami
przylgowymi, uszczelki kształtowej pomiędzy odpowiednio uformowanymi powierzchniami, lub
bez uszczelki na odpowiednio ukształtowanych powierzchniach kształtowych. Powszechnie
stosowany jest luźny kołnierz lub kołnierz wpawany. Wymiary kołnierzy łączonych elementów
muszą być zgodne ze sobą. Elementy śrubowe muszą być dostosowane do wymiarów kołnierza
oraz być jednakowej długości. Muszą być użyte wszystkie przewidziane w połączeniu śruby. Po
skręceniu długość wystającego z nakrętki gwintu powinna być jednakowa i wynosić ok. 1,5-2
zwoje gwintu. Niedopuszczalne jest przesunięcie osi łączonych elementów.
Połączenia spawane- procedura spawania stali nierdzewnej.
Gaz osłonowy – argon
6-8 l/min
Gaz osłaniający grań – argon lub mieszanka
Wodoru i azotu (10% H2 i 90% N2 )
4-6 l/min
Metoda spawania
TIG
Liczba warstw
1
Elektroda wolframowa
Torowana (WT 20)
Średnica
1,6 – 2,0 mm
Spoiwo
OK. Tigrot 16.10
Lub 16.30
Średnica
1,6 – 2,0 mm
Zasilanie, biegunowość
Prąd stały, biegun. (-)
Natężenie prądu
50 – 65 A
Prędkość spawania
- mm/min.
Długość
spoiny
na
jedną - mm/min.
elektrodę
Strona: 70/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Sczepianie
Spoiny sczepne należy wykonywać w kolejności pokazanej na diagramie
Oprzeć dyszę gazową o rurę, tak aby łuk się zajarzył przy właściwym ustawieniu elektrody.
Wykonać niewielkie spoiny chroniąc je przed utlenieniem. W tym celu odpowiednio użyć gazu
osłonowego wypływającego z uchwytu.
Strona: 71/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Spawanie
Wykonać spoiny w sposób pokazany na rysunku poniżej.
Spawanie do przodu
- wytapiać spoiwo do jeziorka spawalniczego przy jego przedniej krawędzi;
- podczas spawania trzymać spoiwo w obrębie osłony gazowej;
- podczas spawania utrzymywać jednakową długość łuku;
- jeśli możliwe, wykorzystywać rękę jako wspornik podtrzymujący uchwyt w trakcie jego
przemieszczania.
Jedną z oznak, świadczących o uzyskaniu przetopu, jest wirowanie tlenków w jeziorku
spawalniczym.
Strona: 72/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Przerywanie spawania
- wyłączyć prąd spawania, upewniwszy się przedtem, czy jest włączona funkcja płynnego
opadanie natężenia prądu.
- chronić spoinę przed utlenieniem, wykorzystując gaz osłonowy wypływający z uchwytu.
Wznawianie spawania
- rozpocząć ponownie spawanie na spoinie, w odległości ok. 10-15 mm od miejsca przerwania
spawania.
Kończenie spawania
- „wejść ” na poprzednią spoinę na odległość ok. 10-15 mm;
- wyłączyć prąd spawania, upewniwszy się przedtem, czy jest włączona funkcja płynnego
opadania natężenia prądu;
- zmniejszyć prędkość spawania;
- chronić spoinę przed utlenieniem.
Strona: 73/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
15.
WARUNKI ODBIORU INSTALACJI RUROWYCH Z TWORZYW
SZTUCZNYCH
Wymagania ogólne
Odbiór przeprowadzony jest dla całej instalacji lub sieci składającej się z rurociągów i urządzeń w
niej zamontowanych.
Odbiór instalacji rurowych z tworzyw sztucznych polega na sprawdzeniu cech i wymagań
wynikających ze specyfiki wyrobów z tworzyw sztucznych.
Badania przeprowadzone przy odbiorze instalacji mają na celu stwierdzenie:
a) zgodność wykonania z projektem,
b) jakości zamontowanych rur, kształtek, armatury, połączeń i urządzeń,
c) jakości wykonania robót montażowych,
d) spełnienia wymagań funkcjonalnych.
Warunki przystąpienia do badań przy odbiorze
Instalacje mogą być przedstawione do badań przy odbiorze gdy są spełnione następujące
warunki:
a) zakończone wszystkie roboty montażowe,
b) zakończone roboty budowlane i wykończeniowe,
c) wykonana w sposób stały instalacja elektryczna, wentylacyjna itp.
d) wykonano sprawdzenie działania urządzeń technologicznych i osprzętu instalacji
Rodzaje odbiorów
Odbiór robót i instalacji rurowych może następować w różnych fazach wykonywania robót.
Rozróżnia się:
odbiór międzyoperacyjny – odbiór przeprowadzany szczególnie wówczas jeśli dalsze roboty
wykonywane będą przez inne brygady tego samego lub innego wykonawcy,
Strona: 74/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
odbiór częściowy – odbiór przeprowadzany w stosunku do faz robót zanikających zamykających
lub elementów, które podlegają zakryciu np. podłoża w wykopie, przewody zakryte w bruzdach,
itp.
odbiór końcowy – odbiór całkowicie wykonanej instalacji przed przekazaniem do eksploatacji.
Dokumenty przy odbiorze
Przy odbiorze częściowym powinny być przedstawione co najmniej następujące dokumenty:
a) projekt techniczny z naniesionymi uzgodnieniami i uzasadnionymi zmianami dokonanymi
w trakcie wykonywania robót,
b) dziennik budowy, a w przypadku pełnienia nadzoru autorskiego, także książkę nadzoru
autorskiego,
c) certyfikaty i inne dokumenty dotyczące jakości wbudowanych elementów,
d) protokoły odbiorów międzyoperacyjnych i poprzednich odbiorów częściowych
e) inne dokumenty specyficzne dla rodzaju wykonywanej instalacji rurowej.
Przy odbiorze końcowym powinny być przedstawione co najmniej następujące dokumenty:
a) wymienione w pkt. A-c jak dla odbioru częściowego, przy czym w przypadku
wprowadzenia dużej liczby zmian w projekcie technicznym powodujących, że projekt
staje się mało czytelny powinna być przedstawiona dokumentacja powykonawcza,
b) protokoły wszystkich odbiorów częściowych,
c) protokoły odbioru urządzeń wchodzących w skład instalacji,
d) protokoły szczelności.
Zakresy badań i sprawdzeń przy odbiorach
Badania i sprawdzenia podczas odbioru można sklasyfikować w dwóch grupach:
- sprawy formalne, tj.:
- identyfikacja dokumentacyjna instalacji (projekt, specyfikacja materiałowa, niezbędne
uzgodnienia, itp.),
- sprawdzenie czy materiały posiadają odpowiednie certyfikaty lub świadectwa jakościowe,
Strona: 75/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
- czy wykonawca posiada instrukcje producentów dla wyrobów stosowanych w danej
instalacji, czy posiada środki techniczne jakie są przewidziane dla stosowania danego
wyrobu
- odbiór techniczny i próby, tj.:
- identyfikacja materiałów zabudowanych w instalacji i sprawdzenie czy zabudowane
materiały (wyroby) są zgodne z przewidzianymi w zestawieniu materiałowym i z
wymaganymi świadectwami,
- czy instalacja jest wykonana zgodnie z dokumentacją projektową,
- czy metody i środki techniczne zastosowane do wykonania są zgodne z ogólnymi
zasadami i szczegółowymi instrukcjami producentów,
- sprawdzenie poprawności i zgodności z dokumentacją tras i rozprowadzenia instalacji,
- sprawdzenie poprawności mocowań, kompensacji, itp.,
- sprawdzenie poprawności i jakości wykonania montażu wszystkich elementów i połączeń,
- próby szczelności,
- próby ciśnieniowe.
Wszystkie odbiory i próby powinny być przeprowadzone przed zakryciem instalacji w całości.
Jeżeli organizacja budowy wymaga zakrywania instalacji dla prowadzenia dalszych prac
budowlanych możliwe jest wykonywanie odbiorów częściowych na warunkach odbioru
końcowego.
Próby szczelności instalacji
Szczelność instalacji sprawdza się na:
- przecieki czynnika na zewnątrz instalacji
Każda instalacja musi być poddana w pierwszej kolejności obserwacji w celu ujawnienia
ewentualnych przecieków zewnętrznych. Ujawnione przy obserwacji i w trakcie następnych prób
nieszczelności muszą być usuwane. Po uszczelnieniu i braku widocznych przecieków
przeprowadza się próby ciśnieniowe. W przypadku instalacji bezciśnieniowych mogą być
przeprowadzone próby podciśnieniowe. Warunki i parametry przeprowadzania prób muszą być
zgodne z tymi jakie zawierają instrukcje montażowe producenta elementów instalacji.
Z uwagi na specyficzne własności tworzyw sztucznych (podatność na odkształcenia) podane są
ogólne warunki przeprowadzania prób ciśnieniowych.
Strona: 76/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Instalacja przed przystąpieniem do próby ciśnieniowej (nadciśnieniowej) musi być uprzednio
przygotowana. A więc muszą być usunięte wszystkie ujawnione wcześniej nieszczelności.
Należy odłączyć wszystkie elementy i armaturę, które przy ciśnieniu podwyższonym powyżej
ciśnienia pracy mogłyby zakłócić próbę (np. zawory bezpieczeństwa) lub ulec uszkodzeniu (np.
zawory regulacyjne, czujniki,
itp.). Odłączone elementy należy zastąpić zaślepkami lub np.
zaworami odcinającymi. Do instalacji należy przyłączyć manometr o odpowiednim zakresie
pomiarowym z dokładnością odczytu 0,01 MPa. Manometr przyłącza się w miejscu
występowania najwyższego ciśnienia (najczęściej będzie to najniższy punkt instalacji).
Przygotowaną do próby instalację należy napełnić wodą i dokładnie odpowietrzyć. Dla instalacji
lub sieci ciśnieniowych podnieść ciśnienie do wartości 1,5 krotnej najwyższego ciśnienia
roboczego. Ciśnienie to w kresie 30 minut należy dwukrotnie podnosić do pierwotnej wartości co
10 minut. Po dalszych 30 minutach spadek ciśnienia nie może przekraczać 0,06 MPa. W czasie
następnych 120 minut spadek ciśnienia nie powinien przekroczyć 0,02 MPa. W przypadku
wystąpienia w trakcie próby przecieków należy je usunąć i ponownie wykonać całą próbę od
początku.
Próbę hydrauliczną dla rurociągów z PE, PP należy przeprowadzić sposobem opisanym w PNEN 805:2002 (dokładnie w załączniku A27 do tej normy).
Uwaga!
Utrzymywać w czasie prób stałą temperaturę ponieważ może to wpływać na zmiany ciśnienia.
Protokół odbioru instalacji
Wyniki przeprowadzonych badań podczas odbiorów częściowych i końcowych powinny być ujęte
w formie protokołu. Jeżeli w czasie odbiorów jakieś wymagania nie zostały spełnione lub też
ujawniono usterki należy wykazać to w protokole z jednoczesnym określeniem terminu usunięcia.
Strona: 77/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
16.
WARUNKI ODBIORU INSTALACJI RUROWYCH Z STALI
NIERDZEWNEJ
Wymagania ogólne
Odbiór przeprowadzony jest dla całej instalacji lub sieci składającej się z rurociągów i urządzeń w
niej zamontowanych.
Na podstawie Dyrektywy 97/23/WE określono maksymalne ciśnienie w instalacji spawanej:
DN (największa średnica rurociągu) x Ps (najwyższe dopuszczalne ciśnienie) = 150 x 6 = 900
bar, co mieści się poniżej wartości granicznej równej 2000 bar. W związku z tym rurociągi są
poddawane jedynie oględzinom zewnętrznym i próbie ciśnieniowej.
Na podstawie WUDT-UC-WO-W/11:01.2005 i zaliczeniu rurociągów do klasy gdzie: ciśnienie
maksymalne mieści się w przedziale 0,07 MPa < PS < 1,6 MPa przy temperaturze niższej niż Ts
<200 C i współczynniku zb = 0,7 instalacja nie wymaga badań radiologicznych.
Badania przeprowadzone przy odbiorze instalacji mają na celu stwierdzenie:
a) zgodność wykonania z projektem,
b) jakości zamontowanych rur, kształtek, armatury, połączeń i urządzeń,
c) jakości wykonania robót montażowych,
d) spełnienia wymagań funkcjonalnych.
Warunki przystąpienia do badań przy odbiorze
Instalacje mogą być przedstawione do badań przy odbiorze, gdy są spełnione następujące
warunki:
a) zakończone wszystkie roboty montażowe,
b) zakończone roboty budowlane i wykończeniowe,
c) wykonana w sposób stały instalacja elektryczna, wentylacyjna itp.
d) wykonano sprawdzenie działania urządzeń technologicznych i osprzętu instalacji
Strona: 78/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Rodzaje odbiorów
Odbiór robót i instalacji rurowych może następować w różnych fazach wykonywania robót.
Rozróżnia się:
odbiór międzyoperacyjny – odbiór przeprowadzany szczególnie wówczas jeśli dalsze roboty
wykonywane będą przez inne brygady tego samego lub innego wykonawcy,
odbiór częściowy – odbiór przeprowadzany w stosunku do faz robót zanikających zamykających
lub elementów, które podlegają zakryciu np. podłoża w wykopie, przewody zakryte w bruzdach,
itp.
odbiór końcowy – odbiór całkowicie wykonanej instalacji przed przekazaniem do eksploatacji.
Dokumenty przy odbiorze
Przy odbiorze częściowym powinny być przedstawione co najmniej następujące dokumenty:
a) projekt techniczny z naniesionymi uzgodnieniami i uzasadnionymi zmianami dokonanymi
w trakcie wykonywania robót,
b) dziennik budowy, a w przypadku pełnienia nadzoru autorskiego, także książkę nadzoru
autorskiego,
c) certyfikaty i inne dokumenty dotyczące jakości wbudowanych elementów,
d) protokoły odbiorów międzyoperacyjnych i poprzednich odbiorów częściowych
e) inne dokumenty specyficzne dla rodzaju wykonywanej instalacji rurowej.
Przy odbiorze końcowym powinny być przedstawione co najmniej następujące dokumenty:
a) wymienione w pkt. A-c jak dla odbioru częściowego, przy czym w przypadku
wprowadzenia dużej liczby zmian w projekcie technicznym powodujących, że projekt
staje się mało czytelny powinna być przedstawiona dokumentacja powykonawcza,
b) protokoły wszystkich odbiorów częściowych,
c) protokoły odbioru urządzeń wchodzących w skład instalacji,
d) protokoły szczelności.
Zakresy badań i sprawdzeń przy odbiorach
Badania i sprawdzenia podczas odbioru można sklasyfikować w dwóch grupach:
Strona: 79/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
- sprawy formalne, tj.:
- identyfikacja dokumentacyjna instalacji (projekt, specyfikacja materiałowa, niezbędne
uzgodnienia, itp.),
- sprawdzenie czy materiały posiadają odpowiednie certyfikaty lub świadectwa jakościowe,
- odbiór techniczny i próby, tj.:
- identyfikacja materiałów zabudowanych w instalacji i sprawdzenie czy zabudowane
materiały (wyroby) są zgodne z przewidzianymi w zestawieniu materiałowym i z
wymaganymi świadectwami,
- czy instalacja jest wykonana zgodnie z dokumentacją projektową,
- czy metody i środki techniczne zastosowane do wykonania są zgodne z ogólnymi
zasadami i szczegółowymi instrukcjami producentów,
- sprawdzenie poprawności i zgodności z dokumentacją tras i rozprowadzenia instalacji,
- sprawdzenie poprawności mocowań, kompensacji, itp.,
- sprawdzenie poprawności i jakości wykonania montażu wszystkich elementów i połączeń
PN-EN 1708-1,
- próby szczelności,
- próby ciśnieniowe.
Wszystkie odbiory i próby powinny być przeprowadzone przed zakryciem instalacji w całości.
Jeżeli organizacja budowy wymaga zakrywania instalacji dla prowadzenia dalszych prac
budowlanych możliwe jest wykonywanie odbiorów częściowych na warunkach odbioru
końcowego.
Próby szczelności instalacji
Szczelność instalacji sprawdza się na:
- przecieki czynnika na zewnątrz instalacji
Każda instalacja musi być poddana w pierwszej kolejności obserwacji w celu ujawnienia
ewentualnych przecieków zewnętrznych. Ujawnione przy obserwacji i w trakcie następnych prób
nieszczelności muszą być usuwane. Po uszczelnieniu i braku widocznych przecieków
przeprowadza się próby ciśnieniowe. W przypadku instalacji bezciśnieniowych mogą być
przeprowadzone próby podciśnieniowe. Warunki i parametry przeprowadzania prób muszą być
zgodne z tymi, jakie zawierają instrukcje montażowe producenta elementów instalacji.
Strona: 80/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
Instalacja przed przystąpieniem do próby ciśnieniowej (nadciśnieniowej) musi być uprzednio
przygotowana. A więc muszą być usunięte wszystkie ujawnione wcześniej nieszczelności.
Należy odłączyć wszystkie elementy i armaturę, które przy ciśnieniu podwyższonym powyżej
ciśnienia pracy mogłyby zakłócić próbę (np. zawory bezpieczeństwa) lub ulec uszkodzeniu (np.
zawory regulacyjne, czujniki, itp.). Odłączone elementy należy zastąpić zaślepkami lub np.
zaworami odcinającymi. Do instalacji należy przyłączyć manometr o odpowiednim zakresie
pomiarowym z dokładnością odczytu 0,01 MPa. Manometr przyłącza się w miejscu
występowania najwyższego ciśnienia (najczęściej będzie to najniższy punkt instalacji).
Przygotowaną do próby instalację należy napełnić wodą i dokładnie odpowietrzyć. Dla instalacji
lub sieci ciśnieniowych podnieść ciśnienie do wartości 1,5 krotnej najwyższego ciśnienia
roboczego. Ciśnienie to w kresie 30 minut należy dwukrotnie podnosić do pierwotnej wartości co
10 minut. Po dalszych 30 minutach spadek ciśnienia nie może przekraczać 0,06 MPa. W czasie
następnych 120 minut spadek ciśnienia nie powinien przekroczyć 0,02 MPa. W przypadku
wystąpienia w trakcie próby przecieków należy je usunąć i ponownie wykonać całą próbę od
początku.
Uwaga!
Utrzymywać w czasie prób stałą temperaturę, ponieważ może to wpływać na zmiany ciśnienia.
Protokół odbioru instalacji
Wyniki przeprowadzonych badań podczas odbiorów częściowych i końcowych powinny być ujęte
w formie protokołu. Jeżeli w czasie odbiorów jakieś wymagania nie zostały spełnione lub też
ujawniono usterki należy wykazać to w protokole z jednoczesnym określeniem
Strona: 81/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
17.
Nr tomu
BWST_T_02_09
ZAGADNIENIA BHP
Wszystkie prace związane z robotami budowlano-montażowymi należy wykonać zgodnie z
Rozporządzeniem Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dn. 72.03.28
(Dz.U.Nr13)
Materiały stosowane do budowy wodociągu powinny posiadać atesty zdrowotne odpowiednich
władz sanitarnych. Ponadto na podstawie art.10 ustawy z dnia 94.07.07 Prawo Budowlane
(Dz.U.89/94) oraz ustawy z dnia 94.05.20 Dyrektora Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji
(M.P. 39/94) na wyroby przemysłowe i budowlane zastosowane w projektach i wymienione w
powyższym zarządzeniu, wymagane są certyfikaty na znak bezpieczeństwa.
Szczegółowe zasady wykonania i odbioru projektowanych robót regulują odpowiednie normy:
PN-B-01440:1998 – Technika sanitarna. Istotne wielkości, symbole i jednostki miar
PN-81/B-10740 – Stacje hydroforowe. Wymagania i badania przy odbiorze
PN-82/M-34140.03 – Instalacje do uzdatniania wody. Instalacje do filtrowania w filtrach
zamkniętych. Wymagania i badania przy odbiorze
PN-81/B-10700.00 – Instalacje wewnętrzne wodociągowe i kanalizacyjne. Wymagania i badania
przy odbiorze
PN-85/M-75002 – Armatura przepływowa instalacji wodociągowej.
UWAGA : Wszystkie roboty budowlano - montażowe wykonywać zgodnie z „
Warunkami Technicznymi Wykonawstwa i Odbioru Robót Budowlano - Montażowych ‘’
obowiązującymi normami, sztuką budowlaną, przez osoby uprawnione, zachowując
przepisy BHP.
Stosować materiały mające aktualne aprobaty techniczne, certyfikaty jakościowe
oraz certyfikaty potwierdzające skład materiałowy odpowiadający zaprojektowanym
urządzeniom.
Strona: 82/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
18.
OSOBA
ODPOWIEDZIALNA
ZA
PRACOWNIKÓW – KIERONIK BUDOWY.
Nr tomu
BWST_T_02_09
INSTRUKTAŻ
Kierownik budowy powinien:
•
zapoznać pracowników z zakresem robót oraz określić strefy szczególnie niebezpieczne
•
określić zasady postępowania w celu eliminacji zagrożeń zdrowia i życia
•
określić zasady postępowania w przypadku wystąpienia tych zagrożeń
•
zapoznać pracowników z przepisami BHP
techniczne
Środki
i
organizacyjne
zapobiegające
niebezpieczeństwom
wynikającym
z
wykonywania robót budowlanych w strefach szczególnego zagrożenia zdrowia lub w ich
sąsiedztwie:
Instalacje rozdziału energii elektrycznej na terenie budowy powinny być zaprojektowane i
wykonane oraz utrzymywane i użytkowane w taki sposób, aby nie stanowiły zagrożenia
pożarowego lub wybuchowego, lecz chroniły pracowników przed porażeniem prądem
elektrycznym.
Roboty związane z podłączeniem, sprawdzaniem, konserwacją i naprawą instalacji i urządzeń
elektrycznych mogą być wykonywane wyłącznie przez osoby posiadające odpowiednie
uprawnienia.
Żurawie samojezdne, koparki i inne urządzenia ruchome, które mogą zbliżyć się na
niebezpieczną odległość do w/w napowietrznych lub kablowych linii elektroenergetycznych,
powinny być wyposażone w sygnalizatory napięcia.
Rozdzielnice budowlane prądu elektrycznego znajdujące się na terenie budowy należy
zabezpieczyć przed dostępem osób nieupoważnionych.
Rozdzielnice powinny być usytuowane w odległości nie większej niż 50,0 m od odbiorników
energii.
Przewody elektryczne zasilające urządzenia mechaniczne powinny być zabezpieczone
przed uszkodzeniami mechanicznymi, a ich połączenia z urządzeniami mechanicznymi
wykonane w sposób zapewniający bezpieczeństwo pracy osób obsługujących takie urządzenia.
Okresowe kontrole stanu stacjonarnych urządzeń elektrycznych pod względem bezpieczeństwa
powinny być przeprowadzane, co najmniej jeden raz w miesiącu, natomiast kontrola stanu i
oporności izolacji tych urządzeń, co najmniej dwa razy w roku, a ponadto:
Strona: 83/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
- przed uruchomieniem urządzenia po dokonaniu zmian i napraw części elektrycznych i
mechanicznych,
- przed uruchomieniem urządzenia, jeżeli urządzenie było nieczynne przez ponad miesiąc,
- przed uruchomieniem urządzenia po jego przemieszczeniu.
W przypadkach zastosowania urządzeń ochronnych różnicowoprądowych w w/w
instalacjach, należy sprawdzać ich działanie każdorazowo przed przystąpieniem do pracy.
Dokonywane naprawy i przeglądy urządzeń elektrycznych powinny być odnotowywane w książce
konserwacji urządzeń.
Roboty ziemne powinny być prowadzone na podstawie projektu określającego położenie
instalacji i urządzeń podziemnych, mogących znaleźć się w zasięgu prowadzonych robót.
Wykonywanie robót ziemnych w bezpośrednim sąsiedztwie sieci, takich jak:
- elektroenergetyczne,
- gazowe,
- telekomunikacyjne,
- ciepłownicze,
- wodociągowe i kanalizacyjne,
powinno być poprzedzone określeniem przez kierownika budowy bezpiecznej odległości, w jakiej
mogą być one wykonywane od istniejącej sieci i sposobu wykonywania tych robót.
W czasie wykonywania robót ziemnych miejsca niebezpieczne należy ogrodzić i umieścić
napisy ostrzegawcze.
W czasie wykonywania wykopów w miejscach dostępnych dla osób niezatrudnionych
przy tych robotach, należy wokół wykopów pozostawionych na czas zmroku i w nocy ustawić
balustrady zaopatrzone w światło ostrzegawcze koloru czerwonego.
Poręcze balustrad powinny znajdować się na wysokości 1,10 m nad terenem i w odległości nie
mniejszej niż 1,0 m od krawędzi wykopu.
Wykopy o ścianach pionowych nie umocnionych, bez rozparcia lub podparcia mogą być
wykonywane tylko do głębokości 1,0 m w gruntach zwartych, w przypadku, gdy teren przy
wykopie nie jest obciążony w pasie o szerokości równej głębokości wykopu.
Wykopy bez umocnień o głębokości większej niż 1,0 m, lecz nie większej od 2,0 m można
wykonywać, jeżeli pozwalają na to wyniki badań gruntu i dokumentacja geologiczno –
inżynierska.
Ruch środków transportowych obok wykopów powinien odbywać się poza granicą klina
naturalnego odłamu gruntu.
Strona: 84/85
Obiekt
Nr arch.
WODY W WYBOROWIE
Nr tomu
BWST_T_02_09
W czasie wykonywania robót ziemnych nie powinno dopuszczać się do tworzenia nawisów
gruntu.
Przebywanie osób pomiędzy ścianą wykopu a koparką, nawet w czasie postoju jest zabronione.
Zakładanie obudowy lub montaż rur w uprzednio wykonanym wykopie o ścianach pionowych i na
głębokości powyżej 1,0 m wymaga tymczasowego zabezpieczenia osób klatkami osłonowymi lub
obudową prefabrykowaną.
Strona: 85/85

BWST_T_02_09

Transkrypt

Podobne dokumenty

Warszawski Rolno Spożywczy Rynek Hurtowy SA Bronisze

oferta pracy - Łęczyńska Energetyka

karta projektu Remont SUW Sąpolno

TECHNIK OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW, STACJI

Remont stacji uzdatniania wody w Witkowie

Budowa stacji uzdatniania wody w Malinowicach INWESTOR Gmina

Budowa zbiornika wody pitnej na istniejącej stacji

Stacja Uzdatniania Wody

Budowa stacji uzdatniania wody

OŚWIADCZENIE „Dostawa i montaż rozdzielnic niskiego napięcia