Pobierz PDF - Wydawnictwo UMCS

Spis treści
Spis treści
Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1. Pojęcie współczesnego fundamentalizmu religijnego . . . . . . . . . . . . . . . .
1.1. Pojęcie fundamentalizmu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.2. Specyfika fundamentalizmu religijnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.3. Fundamentalizm jako ruch polityczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.4. Fundamentalizm wobec zjawisk ekstremizmu, terroryzmu
i świętej wojny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.4.1. Fundamentalizm religijny jako ekstremizm . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.4.2. Terroryzm jako metoda fundamentalistycznego działania . . . . . .
1.4.3. Tradycja świętej wojny wobec fundamentalizmu religijnego . . . . .
2. Narodziny i rozwój fundamentalizmu protestanckiego w USA . . . . . . . .
2.1. Pozycja religii w amerykańskiej przestrzeni społeczno-politycznej . . . . .
2.1.1. Prawne podstawy wolności religijnej w USA . . . . . . . . . . . . . . . .
2.1.2. Amerykańska religia obywatelska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.1.3. Religijna tradycja Stanów Zjednoczonych . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.2. Początki amerykańskiego fundamentalizmu protestanckiego . . . . . . . . .
2.2.1. Źródła integracji środowiska protestanckiego na przełomie
XIX i XX wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.2.2. Formy współpracy międzywyznaniowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.2.3. Instytucjonalizacja ruchu fundamentalistycznego . . . . . . . . . . . .
9
11
23
24
32
42
52
53
58
64
71
72
73
78
85
91
92
98
104
6
Spis treści
2.3. Rozwój amerykańskiego fundamentalizmu protestanckiego w XX wieku . . 110
2.3.1. Antymodernistyczna krucjata w latach 20. XX wieku . . . . . . . . 111
2.3.2. Wewnętrzne napięcia w ruchu fundamentalistycznym . . . . . . . . 116
2.3.3. Ożywienie polityczne i narodziny Religijnej Prawicy . . . . . . . . . 122
3. Organizacja ruchu fundamentalistycznego w USA . . . . . . . . . . . . . . . . 129
3.1. Organizacje i przedsięwzięcia o charakterze politycznym . . . . . . . . . . 130
3.1.1. Jerry Falwell i Moral Majority . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132
3.1.2. Pat Robertson i Christian Coalition of America . . . . . . . . . . . . 138
3.1.3. James C. Dobson i Focus on the Family . . . . . . . . . . . . . . . . . 144
3.1.4. Fundamentalistyczne koalicje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148
3.1.5. Organizacje jednej sprawy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152
3.2. Organizacje pozapolityczne i przedsięwzięcia wyspecjalizowane . . . . . 160
3.2.1. Teleewangelizm i fundamentalistyczne media . . . . . . . . . . . . . . 161
3.2.2. Fundamentalistyczne instytucje edukacyjne i naukowe . . . . . . . 166
3.2.3. Organizacje społecznego zaangażowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171
3.2.4. Zrzeszenia fundamentalistycznych Kościołów . . . . . . . . . . . . . . 175
3.3. Inne ruchy o podłożu fundamentalistycznym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178
3.3.1. Współczesny ruch antyaborcyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179
3.3.2. Chrześcijański Rekonstrukcjonizm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184
3.3.3. Ruch Chrześcijańskiej Tożsamości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190
4. Idee współczesnego fundamentalizmu protestanckiego w USA . . . . . . . 197
4.1. Spuścizna ideologiczna The Fundamentals . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198
4.1.1. Protestanckie wyznanie wiary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198
4.1.2. Separatyzm i afiliacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204
4.1.3. Walka z liberałami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207
4.2. Rodzina i jej współczesne zagrożenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211
4.2.1. Kryzys tradycyjnej rodziny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212
4.2.2. Aborcja jako naruszenie prawa do życia . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216
4.2.3. Chrześcijańska rodzina wobec feminizmu i homoseksualizmu . . 219
4.2.4. Problem świeckiej edukacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222
4.3. Chrześcijańska wizja Ameryki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 225
4.3.1. Religijne dziedzictwo USA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226
4.3.2. Fundamentalistyczna wizja państwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 230
4.3.3. Zagrożenia współczesnego państwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 235
4.4. Fundamentalistyczny plan działania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239
4.4.1. Ożywienie moralne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240
4.4.2. Zaangażowanie polityczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242
7
Spis treści
5. Działalność amerykańskich fundamentalistów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.1. Partycypacja polityczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.1.1. Mobilizacja społeczeństwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.1.2. Działalność partyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.1.3. Realizacja własnego programu politycznego . . . . . . . . . . . . . . .
5.2. Batalie prawne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.2.1. Działalność legislacyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.2.2. Zmagania sądowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.3. Protest i obywatelskie nieposłuszeństwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.4. Przemoc jako ostateczna metoda realizacji celów politycznych . . . . . .
5.5. Modlitwa jako forma politycznego zaangażowania . . . . . . . . . . . . . . .
249
250
251
259
268
273
275
282
286
290
293
Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 303
Spis tabel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 309
Aneks 1
Ocena postawy amerykańskich senatorów w postaci congressional report card,
przygotowana przez Christian Coalition of America na początku 2012 roku
(wraz z tłumaczeniem) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311
Aneks 2
Strona z broszury 2012 Presidential Voter Guide,
przygotowanej przez organizację Family Research Council Action
(wraz z tłumaczeniem) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 315
Aneks 3
Treść broszury How to Effectively Communicate with Congressmen
and Senators w języku angielskim i polskim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317
Aneks 4
Strona z broszury 2012 Values Voter Presidential Voter Guide,
przygotowanej przez organizację Family Research Council Action
(wraz z tłumaczeniem) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 321
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323