WYKŁAD II

Wstęp do pedagogiki pracy 1
wykład II
Przeobrażenia w sferze pracy
społeczeństwo wiedzy,
dynamizm zmian, globalizacja, informatyzacja, automatyzacja
wartość pracy – „od dobra naturalnego do cennego” , naturalizacja zatrudnienia
naturalizacja zatrudnienia
ponowoczesność „płynna rzeczywistość” Z. Bauman
współczesny rynek pracy- trendy (informatyzacja)
przejście od pracownika taylorowskiego do pracownika kreatywnego
elastyczne formy zatrudnienia
postęp techniczny (wymaga na pracodawcach odpowiedzialnego i
przemyślanego doboru pracowników)
bezrobocie i jego dynamika, brak długoterminowych prognoz
zawody nadwyżkowe i deficytowe (monitoring zawodów)
kierunki zamawiane (Program Kierunków Zamawianych, Program Wspierania
Kompetencji)
kadra dopasowana do wymogów firmy
dewaluacja dyplomu, wzrost znaczenia umiejętności i cech
osobowości
modele kompetencyjne pracownika (kompetencje zbudowane na kwalifikacjach)
pokolenie Baby Booners X,Y, Z na rynku pracy (konieczność zarządzania wiekiem
i różnorodnością)
firmy wielokulturowe ( z kapitałem zagranicznym)
kryzys państwa, kryzys pracy, kryzys tożsamości
LLL – Lifelong Learning (edukacja całożyciowa)
miejsce pracy – miejscem edukacji
edukacja pozaformalna i formalna(formy krótkoterminowe)
Urodzeni
POKOLENIE
Baby Boomers
POKOLENIE X
POKOLENIE Y
POKOLENIE Z
1940-1960
1960-1970
1970-1990
Po 1990
Dorastanie
główne medium:
gazety, kino, radio
środek lokomocji –
pociąg głównie
główne medium TV
doświadczyli narodzin
komputera osobistego
podróżują głównie
samochodem, czasem
samolotem i koleją
produkty na kartki
Kontekst
historyczno ekonomiczny
pełne zatrudnienie
doświadczyli
wzrastającej
konsumpcji
roczniki powojenne
czas kryzysu lat70tych
upadek komunizmu
wzrost masowego
bezrobocia i
niepewności
zatrudnienia
spadek siły zakupowej
umowy na czas
określony
wychowani,
socjalizowani przez
komputer osobisty
doświadczyli
narodzin Internetu
podróżują głównie
samochodem
czas wzrostu
ekonomicznego
duży wpływ Stanów
zjednoczonych (na
politykę,
nie korzystają z
bibliotek, nie lubią
papierowych gazet i
ręcznego pisania
żyją i funkcjonują w
wirtualnym świecie
nie istnieje dla nich
życie bez komputerów,
smartphonów i
Internetu
wolni,
indywidualiści
brak granic…..
1
Wstęp do pedagogiki pracy 2
wykład II
PRACA
nastawieni
pozytywnie
mają silne
poczucie obowiązku i
naturalny szacunek
do autorytetów
lojalni i wierni
swojej firmie
sukces osobisty =
sukces zawodowy
gotowi poświęcić
życie prywatne dla
pracy
formaliści ( mniej
wszechstronni niż
młodsi pracownicy
raczej pesymiści
„szklanka w połowie
pusta”
nie zawsze są pewni
swoich kompetencji
są mniej oddani firmie
– żeby robić cos dla
firmy musza czuć się
częścią zespołu
stawiają na własny
rozwój i karierę
cenią informację
zwrotną
realiści nastawieni
na konsumpcje
pewni siebie
potrafią
funkcjonować w sytuacji
permanentnej zmiany
brak pewności
zatrudnienia
bardziej poszukują
szczęścia „work life
balance”
praca ma być
wyzwaniem
dążą do szybkich
karier
chcą konkretne
wynagrodzenie
elastyczna praca
źle czują się w
relacjach opartych na
autorytetach
praca = przyjemność
problem z relacjami
pracowniczymi
nie lubią krytyki
prawdopodobnie nie
będą przywiązywać
się do miejsca pracy
( będą mogli
pracować wszędzie)
…..??
źródło: Weroniczak L., Człowiek w obliczu szybo dokonujących się zmian, [w:] Majerska J., (red.), ...
bo życie to nieustanny rozwój, Poznań 2010
Przeobrażenia w sferze pracy – kandydat do pracy źródło: Oczekiwania pracodawców a
pracownicy jutra. Na podstawie badań zrealizowanych w 2012 roku w ramach III edycji projektu Bilans
Kapitału Ludzkiego, M.Jelonek, D.Szklarczyk, A.Balcerzak–Raczyńska, PARP, s.12
doświadczenie, wykształcenie
znajomość języków obcych, znajomość obsługi komputera (podstawa)
prawo jazdy
wysoka kultura osobista, autoprezentacja, umiejętność nawiązywania,
utrzymania i kończenia kontaktów biznesowych
kreatywność, dyspozycyjność, samodzielność, odpowiedzialność,
obowiązkowość
odporność na stres, umiejętności przywódcze, umiejętność organizacji pracy
własnej i innych
umiejętności komunikacyjne, punktualność/terminowość, pracowitość
chęć do pracy i nauki (szybkość uczenia się), automotywacja
dyscyplina, uczciwość, wiarygodność,
self-made-man
2
Wstęp do pedagogiki pracy 3
wykład II
źródło: Adzuna Polska
źródło: Adzuna Polska
3
Wstęp do pedagogiki pracy 4
wykład II
Przeobrażenia w sferze pracy – kandydat do pracy (wartość rynkowa kandydata
do pracy) źródło: http://alexba.eu/twoja-wartosc-rynkowa/ dostęp 12.09.2016
WARTOŚC RYNKOWA KANDYDATA - jak to obLiczyć ?
Wartość rynkowa kandydata do pracy = umiejętności zawodowe(wiedza i
kompetencje) x autoprezentacja (bardzo dobre pierwsze wrażenie) x kontakty biznesowe
(networking)
Maksymalna punktacja za każde = 10 punktów
10 x 10 x 10 = 1000
Przeobrażenia w sferze pracy – kandydat do pracy - ZARZUTY
źródło: http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,391148,pracodawcy-absolwentom-brakujeumiejetnosci-miekkich.html
brak kompetencji
niechęć do współpracy
wymagania nieadekwatne do umiejętności i posiadanej wiedzy
brak doświadczenia zawodowego
nie potrafią zarządzać czasem ( swoim i współpracowników)
nie potrafią przyjąć krytyki
są mało lojalni
mało samodzielni, boją się odpowiedzialności
Skraca się czas pracy u jednego pracodawcy
Wiek
pracowników
Przeciętny okres pracy w jednej firmie (w latach)
1 rok
2-3 lata
4-5 lat
6-7…
8-9…
10…
25 – 30 lat
74,07% 25,93%
31 – 40 lat
51,69% 40,07%
5,62%
1,87%
0,37%
0,37%
41 – 50 lat
20,71% 54,29%
16,43%
4,29%
0,71%
3,57%
powyżej 50
4,55%
34,85%
36,36%
16,67%
6,06% 1,52%
cała grupa
38%
42,6%
12,4%
4,4%
1,2%
1,4%
Źródło: badanie IPK 2005 w Doradca Zawodowy 4/2009. Suchar M., Kariera – wielowymiarowy scenariusz
przebiegu życia zawodowego, s. 25.
4
Wstęp do pedagogiki pracy 5
wykład II
ZJAWISKO PREKARIATU - Prekariusze to osoby zatrudnione na
podstawie elastycznych form zatrudnienia ( nowa klasa społeczna)
Za twórcę tego pojęcia uznaje się Guya Standinga - w książce „The Precariat: The New
Dangerous Class” („Prekariat: Nowa niebezpieczna klasa”), zwraca szczególną uwagę na
socjoekonomiczny aspekt, charakteryzując prekariat jako ludzi pozbawionych siedmiu
gwarancji zatrudnienia:
1. gwarancji rynku pracy, czyli odpowiednich możliwości pracy;
2. gwarancji zatrudnienia – odpowiednia ochrona pracownika przed zwolnieniem i
stosowne dostosowanie w tym względzie przepisów prawnych;
3. gwarancji pracy – gwarancja związana z wykonywaniem danej pracy, z
pewnością wykonywania takich, a nie innych obowiązków;
4. gwarancji bezpieczeństwa w pracy – szeroko pojęta ochrona zdrowia
pracownika;
5. gwarancji reprodukcji umiejętności – zapewnienie nauki zawodu, szkoleń, jak i
właściwego wykorzystania nabytych umiejętności w pracy;
6. gwarancji dochodu – dopasowana do wykonywanej pracy stała pensja;
7. gwarancji reprezentacji – gwarancja przedstawicielstwa interesów pracownika,
na przykład bycie członkiem niezależnego związku zawodowego
Guy Standing wyróżnia trzy aspekty, które charakteryzują prekariat
1. szczególne stosunki produkcji: niestabilność zatrudnienia, brak tożsamości
zawodowej, konieczność wykonywania pracy poniżej poziomu wykształcenia,
konieczność pracy także poza godzinami pracy zawodowej
2. szczególne stosunki dystrybucji: brak/utrudniony dostęp do świadczeń
(emerytury, świadczenia chorobowe itp)
3. szczególny stosunek do państwa: postępująca utrata praw politycznych i
socjalnych.
4.
Prekariat ma nie obejmować poszczególnych grup zawodowych, ale pewne części
wszystkich grup, w zależności od poziomu dochodów, stabliności zatrudnienia,
bezpieczeństwa socjalnego i istniejących ścieżek dalszego rozwoju.
Jest to teoria dyskutowana wśród socjologów i ekonomistów.
Źródło: Guy Standing: Prekariat: Nowa niebezpieczna klasa. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014
5