Ćw. Nr 1 Obrotowa mapa nieba Podpis

07.03.2006.
Ćw. Nr 1
Sebastian Gajos
Łukasz Kuliński
Obrotowa mapa nieba
Ocena:
Podpis:
1.Część teoretyczna:
Płaszczyzną podstawową układu równikowego jest płaszczyzna równika świata. Oś x
skierowana jest ku punktowi przecięcia się równika z ekliptyką. Punkt ten nazywany jest
punktem równonocy wiosennej lub punktem Barana( ).
Oś y skierowana jest prawoskrętnie, a oś z pokrywa się z osią świata i skierowana jest do
bieguna północnego (rys.).
Współrzędne równikowe to rektascensja α i deklinacja δ.
Rektascensja α jest kątem dwuściennym pomiędzy południkiem przechodzącym przez punkt
Barana, a południkiem przechodzącym przez dany obiekt. Mierzy się ją od punktu równonocy
wzdłuż równika i liczy w zakresie od 0° do 360° ale częściej podaje się jej wartość w mierze
godzinnej to jest od 0h do 24h.
Deklinacja δ jest kątem środkowym między kierunkiem na dany obiekt a jego rzutem na
płaszczyznę równika. Liczona jest od 0° do 90° dla punktów na półkuli północnej i od 0° do
–90° dla punktów na półkuli południowej
Obrotowa mapa nieba pozwala na przybliżone odtworzenie wyglądu nieba dla danego czasu.
Pozwala ona również określić godzinę, o jakiej niebo będzie wyglądało w określony sposób,
na przykład, o której godzinie danego dnia wschodzić będzie Syriusz. Czas na jaki
nastawiamy mapkę jest czasem miejscowym. Pozycję Słońca na dany dzień można w
przybliżeniu określić jako przecięcie linii ekliptyki z południkiem niebieskim w momencie
górowania Słońca. Czas gwiazdowy dla danej chwili odpowiada rektascensji punktu barana.
Godzinę wschodu lub zachodu obiektu otrzymuje się po ustawieniu go na linii horyzontu, zaś
godzinę górowania po ustawieniu go nad południowym punktem horyzontu.
Tabela zawiera nazwy czterech jasnych gwiazdy widocznych na niebie 07.03.2006.o godzinie
22:00 i ich współrzędne rektascensję i deklinację.
Nazwa gwiazdy
Syriusz
Aldebaran
Capella
Pollux
Rektascensja α
6h45min
4h36min
6h17min
7h45min
Deklinacja δ
-16o43min
+16o31min
+46o00min
+28o00min
Czas gwiazdowy będzie wynosił: 9h24min.
Tabela zawiera współrzędne równikowe (rektascensje i deklinacje) wszystkich planet Układu
Słonecznego, Słońca i Księżyca dla dnia 07.03.2006 dla godz. 22:00
Merkury
Wenus
Mars
Jowisz
Saturn
Uran
Neptun
Pluton
Słońce
Księżyc
Rektascensja α
32h36min
20h10min
4h26min
15h06min
8h30min
22h50min
21h23min
17h45min
23h09min
5h03min
Deklinacja δ
+01o28min
-16o05min
+23o30min
-16o11min
+19o42min
-08o08min
-15o30min
-15o51min
-05o27min
+27o11min
Tabela zawiera momenty: wschodów zachodów i górowania planet, Słońca i Księżyca. Dla
dnia 7.03.2006
Merkury
Wenus
Mars
Jowisz
Saturn
Uran
Neptun
Pluton
Słońce
Księżyc
wschód
6h06min
4h09min
8h52min
23h06min
13h21min
6h07min
5h18min
1h43min
6h10min
9h18min
górowanie
12h17min
8h50min
17h06min
3h46min
21h10min
11h30min
10h02min
6h25min
11h49min
18h22min
Zachód
18h28min
13h31min
1h20min
8h26min
4h59min
16h54min
14h47min
11h07min
17h27min
2h31min
Do sprawozdania dołączona jest mapa nieba wykonana na kalce technicznej.
Na mapie zaznaczone jest położenie Księżyca i planet widocznych dnia 07.03.2006. o
godzinie 22:00 Marsa i Saturna, pozostałe planety i Słońce o tej porze nie będą widoczne.
Zaznaczyliśmy również położenie stron świata, równik niebieski i ekliptykę.
Wartości rektascensji i deklinacji a także momenty wschodów, górowania i zachodów
wyznaczyliśmy za pomocą programu Cartes du Ziel.
Wnioski:
Obrotowa mapa nieba, po odpowiednim ustawieniu, pokazuje tylko tą część nieba, która dla
zadanej daty i godziny jest widoczna ponad horyzontem. Jej wadą jest bardzo mała skala
(dużym odległościom kątowym pomiędzy obiektami odpowiadają bardzo małe odległości na
mapie) zmniejszająca czytelność mapy. Odczytane przez użytkownika współrzędne gwiazd
mogą być obarczone błędem. Osoby korzystające z takiej mapy po raz pierwszy muszą
pamiętać o tym, że konfiguracje gwiazdozbiorów położonych w pobliżu horyzontu mogą być
zniekształcone (trochę niepodobne do konfiguracji widocznej na niebie). Zniekształcenie to,
jest spowodowane odwzorowaniem sfery na płaszczyznę.