Walidacja, ERK i KRK w kontekście idei uczenia się przez całe życie
Transkrypt
Walidacja, ERK i KRK w kontekście idei uczenia się przez całe życie
Witold WOŹNIAK, KOWEZiU Walidacja, ERK i KRK w kontekście idei uczenia się przez całe życie 19 kwietnia 2011 r. Zagadnienia • Założenia LLL • Założenia i cele KRK – ERK • Walidacja – założenia, cele, warunki, zasady • Projekt modelu walidacji • Instytucje ds. walidacji • Wyzwania Główne założenia LLL • osoba ucząca się w centrum zainteresowania • pełniejsze wykorzystanie efektów uczenia się osób w różnych miejscach, formach i okresach życia, a przede wszystkim lepsze wykorzystanie doświadczenia życiowego, w tym zawodowego • gwarantowanie przez państwo równego traktowania różnych dróg uczenia się, poprzez opieranie krajowych systemów kwalifikacji na efektach uczenia się • wskaźnikiem skuteczności polityki skupionej na osobach uczących się jest ich wiedza, umiejętności i inne kompetencje, a nie cechy dotyczące instytucji (np. wzrost nakładów na szkolnictwo i szkolenia w firmach, jakość programów, podręczników i kadry) Cele LLL z dokumentu: Perspektywa uczenia się przez całe życie Kreatywność i innowacyjność Przejrzysty i spójny krajowy system kwalifikacji Różnorodna i dostępna oferta form wczesnej opieki i edukacji Kształcenie i szkolenie dopasowane do potrzeb gospodarki i zmian na rynku pracy Środowisko pracy i zaangażowania społecznego sprzyjające uczeniu się przez całe życie Europejskie Ramy Kwalifikacji (ERK) ERK są wspólnym europejskim układem odniesienia umożliwiającym wzajemne porównywanie i powiązanie systemów kwalifikacji w poszczególnych krajach (żeby jedno pasowało do drugiego) Krajowe Ramy Kwalifikacji (KRK) Krajowe Ramy Kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie: są narzędziem służącym w danym kraju do klasyfikowania kwalifikacji według poziomu danej kwalifikacji; KRK ma jasne odniesienie do ERK Z prac Zespołu Ekspertów ds. KRK Założenia KRK • Możliwość odniesienia kwalifikacji do EQF • Czytelność systemu edukacyjnego dla obywateli • Dialog z rynkiem pracy • Integracja edukacji ogólnej, zawodowej i wyższej • Spójność systemu kwalifikacji • Wspólny aparat pojęciowy • Przesunięcie akcentu z procesu na wynik • Promocja i wsparcie uczenia się przez całe życie Jens Bjornavold, Cedefop (Warszawa, listopad 2009) Cele wprowadzenia KRK 1. Przejście z systemu edukacji skoncentrowanego na procesie nauczania do systemu opartego na efektach uczenia się 2. Stworzenie systemu umożliwiającego uznawanie efektów uczenia się pozaformalnego i nieformalnego 3. Stworzenie praktycznych możliwości szybkiego reagowania na nowe potrzeby społeczeństwa, w tym rynku pracy Cele wprowadzenia KRK II 4. Zapewnienie większej integracji wszystkich trzech rodzajów (sektorów) edukacji w Polsce (ogólnej, zawodowej, wyższej) 5. Stworzenie warunków umożliwiających uznawanie kwalifikacji nadawanych w Polsce w innych krajach, w tym zwłaszcza w państwach członkowskich UE 6. Zrealizowanie zobowiązań, które wynikają z uzgodnionych w ramach UE uregulowań dotyczących tego obszaru Walidacja walidacja efektów uczenia się to „proces potwierdzania, że określone, poddane ocenie efekty uczenia się uzyskane przez uczącego się odpowiadają konkretnym efektom wymaganym w ramach jednostki (uczenia się) lub kwalifikacji” Załącznik nr 1. do dokumentu Komisji Wspólnot Europejskich pt.: ZALECENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY w sprawie ustanowienia Europejskiego systemu transferu i akumulacji punktów w kształceniu i szkoleniu zawodowym (ECVET) [SEK(2008) 442 SEK(2008) 443] (Bruksela, dnia 9.4.2008) Europejski kontekst walidacji Zaleca się: • stosowanie podejścia opartego na efektach uczenia się przy definiowaniu i opisywaniu kwalifikacji • należy propagować walidację ocenionych efektów uczenia się pozaformalnego i nieformalnego Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady w z dnia 18 czerwca 2009 r. w sprawie ustanowienia europejskiego systemu transferu osiągnięć w kształceniu i szkoleniu zawodowym (ECVET) Kontekst europejski II „każdy poziom kwalifikacji powinien być zasadniczo osiągalny przez osoby podążające różnymi ścieżkami edukacji i kariery” Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie ustanowienia europejskich ram kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie (EQF) Cele wprowadzenia walidacji kompetencji 1. Umożliwienie nadania statusu formalnego kompetencjom zdobywanym w toku uczenia się pozaformalnego i nieformalnego, w tym – w toku pracy 2. Ułatwienie migracji zarobkowej i edukacyjnej w ramach UE 3. Zdobywanie zatrudnienia zgodnego z posiadanymi kwalifikacjami 4. Ukierunkowanie dalszego uczenia się Walidacja jako odpowiedź na potrzeby • Doświadczenia wynikające z migracji • Potrzeby osób indywidualnych potwierdzone w ramach projektów walidacyjnych • Mobilność na dynamicznym rynku • Rozwój idei i praktyki LLL • Brak rozwiązań kompleksowych Warunki wstępne • upowszechnienie stosowania języka kwalifikacji w obszarach edukacji i rynku pracy • inwentaryzacja kwalifikacji i utworzenie ich centralnego rejestru • identyfikacja aktualnie funkcjonujących praktyk walidacyjnych (branżowych, lokalnych i innych) • stworzenie mechanizmów gwarantujących równoważność efektów uczenia się, osiąganych w systemie formalnym, pozaformalnym i nieformalnym • zapewnienie jakości procesu/procedur walidacyjnych • zapewnienie warunków prawnych i instytucjonalnych dla sprawnego funkcjonowania walidacji • utworzenie – w ramach Instytucji ds. Krajowego Systemu Kwalifikacji (IKSK) – rejestru instytucji walidujących oraz wprowadzenie mechanizmów akredytowania/licencjonowania tych instytucji • centralna instytucja czuwająca nad standardami walidacji – IKSK Zasady European guidelines for validating*… przedstawia zbiór zasad, na których powinna się opierać walidacja. Są wśród nich: • • • • • • • • • • Zasada dobrowolności Zasada przestrzegania prywatności osób ubiegających się o walidację Zasada równego dostępu oraz uczciwego traktowania Zasada zaangażowania różnych interesariuszy przy ustanawianiu systemu walidacji Zasada obecności w systemie mechanizmów doradztwa dla indywidualnych osób ubiegających się o walidację Zasada oparcia systemu walidacji na mechanizmach zapewniania jakości Zasada uczciwości, przejrzystości i wsparcia procesów, procedur i kryteriów walidacji przez system zapewniania jakości Zasada uwzględniania uprawnionych interesów interesariuszy oraz zrównoważonego udziału różnych zainteresowanych podmiotów Zasada obiektywizmu procesu walidacji i unikania konfliktu interesów Zasada posiadania odpowiednich kompetencji zawodowych przez osoby przeprowadzające ocenę * European guidelines for validating non-formal and informal learning. CEDEFOP, 2009. Zasady II Zestaw ten można uzupełnić również o zasady: • Spójności z Krajowym Systemem Kwalifikacji • Rozłączności procesu uczenia się i oceny jego efektów • Wiarygodności procesów, procedur i kryteriów walidacji Propozycja modelu walidacji Dalsze uczenie się Rynek pracy Rynek pracy Dyplom lub inny dokument potwierdzający kwalifikację Walidacja Ocenianie – egzamin zewnętrzny efektów Standard kwalifikacji (przewidywany efekt uczenia się, np. podstawa programowa) uczenia się Inny dokument niż dyplom potwierdzający kwalifikację (awans zawodowy, funkcja społeczna, zwolnienie z części programu uczenia się formalnego) Walidacja Ocenianie efektów uczenia się efektów Uczenie się uzupełniające uczenia się Dokumentowanie efektów uczenia się/doświadczeń edukacyjnych Informacja i doradztwo edukacyjnozawodowe, wsparcie Identyfikacja kompetencji Uczenie się formalne Uczenie się pozaformalne i nieformalne Rynek pracy Inny dokument niż dyplom potwierdzający kwalifikację (awans zawodowy, funkcja Dalsze uczenie się społeczna, zwolnienie z części programu uczenia się formalnego) Dyplom lub inny dokument potwierdzający kwalifikację INSTYTUCJE WALIDUJĄCE PROCEDURY egzamin portfolio dyskusja obserwacja udokumentowane doświadczenie mieszane lub inne OCENIANIE – metody Informacja, poradnictwo, doradztwo edukacyjne i zawodowe; wsparcie IDENTYFIKACJA KOMPETENCJI KLIENT Jak walidować? Instytucje Instytucja ds. Krajowego Systemu Kwalifikacji Standardy jakości dotyczące: System akredytacji/licencji -kadry -bazy -procedur Regionalne/lokalne, branżowe ośrodki egzaminowania/walidacji Instytucje Proponowane zadania IKSK dotyczące walidacji: – prowadzenie i aktualizowanie rejestru kwalifikacji. Należy określić zasady wprowadzania nowych kwalifikacji do rejestru i zasady usuwania ich z rejestru, tj. • jakie podmioty mogą je zgłaszać • jakie warunki powinny spełniać te kwalifikacje • jakie stosuje się procedury prowadzące do uzyskania kwalifikacji – opracowywanie standardów jakości na potrzeby akredytacji/licencjonowania instytucji/placówek walidujących – udzielanie licencji/akredytacji na przeprowadzanie egzaminów potwierdzających kwalifikacje i/lub walidację kompetencji (należy określić szczegółowe warunki takiej akredytacji, okres na jaki jest udzielana itp.) – prowadzenie i aktualizowanie rejestru instytucji/placówek przeprowadzających egzaminy potwierdzające kwalifikacje i/lub walidację kompetencji – monitorowanie instytucji/placówek przeprowadzających egzaminy potwierdzające kwalifikacje i/lub walidację kompetencji Instytucje Proponowane zadania regionalnych/lokalnych, branżowych ośrodków egzaminowania/walidacji: − przeprowadzanie egzaminów i/lub innych form oceniania efektów uczenia się − wydawanie dyplomów potwierdzających kwalifikacje i/lub innych dokumentów potwierdzających efekty uczenia się − prowadzenie i archiwizowanie dokumentacji procesów walidacji − prowadzenie rejestru egzaminatorów i walidatorów − prowadzenie banków zadań egzaminacyjnych (teoretycznych i praktycznych) i procedur walidacyjnych − doradztwo (?) − jakie jeszcze? − ………….. Wyzwania • finansowanie procesu walidacji • walidacja w kontekście zawodów regulowanych • dostępność polskiego systemu walidacji dla osób spoza Polski i spoza UE • proces odnawiania certyfikatów/dyplomów wydawanych na czas określony (określenie warunków zapewnienia ważności danej kwalifikacji) Dziękuję [email protected]