Listy do Redakcji • Letters

diagnostyka laboratoryjna Journal of Laboratory Diagnostics
2011 • Volume 47 • Number 3 • 369
Listy do Redakcji • Letters
HIV ciągle kłopotliwy
Nie jest tajemnicą, że interpretacja wyników oznaczeń przesiewowych w kierunku zakażenia wirusem HIV przysparza
laboratoriom wiele problemów, szczególnie, gdy wartości
odczytywane znajdują się w zakresie niewiele przekraczającym podawany przez producenta punkt odcięcia. Laboratorium oczywiście ma obowiązek każdy wynik, który zgodnie
z instrukcją jest „reaktywny”, potwierdzić metodą Western
Blot i dopiero wówczas wydać wynik jako dodatni. Tym nie
mniej sam fakt przedłużającej się procedury, konieczności
udzielenia zainteresowanym szeregu wyjaśnień sprawia, że
sytuacja staje się dla wszystkich bardzo stresująca.
W Centralnym Laboratorium Centralnego Szpitala Klinicznego w Warszawie w okresie 4,5 roku (listopad 2006 – lipiec
2011) wykonano 16081 oznaczeń w kierunku HIV testem
HIV combi firmy Roche (HIV-1 antigen and total antibodies
to HIV-1 and HIV-2). Wynik „reaktywny” uzyskano w 106 surowicach (0,7% całości). Został on potwierdzony i wydany
jako „dodatni” w 21. W 85 przypadkach uzyskano wynik „reaktywny” oparty na COI zawierający się w granicach 1,3 – 22
przy wartości 1 uznanej za graniczną. Żaden z wyników nie
został potwierdzony, a w 7 przypadkach Western Blot był
raportowany jako wątpliwy. Powtarzalność odczytów tak dotyczących powtórzeń tej samej próbki, jak i próbki z drugiego
pobrania była bardzo dobra. Wyniki te w większości dotyczyły pacjentów szpitalnych, w tym dializowanych i pochodzących z oddziałów intensywnego nadzoru oraz kardiologii
inwazyjnej, prawie z reguły otrzymujących heparynę. Jednak kilka z nich stwierdzono u pacjentów ambulatoryjnych
i medycyny pracy. Laboratorium we własnym zakresie nie
było w stanie określić przyczyn wyników fałszywie reaktywnych. Należało jedynie przypuszczać, ze bądź metoda jest
zbyt czuła, bądź dochodzi do reakcji krzyżowych z obecnymi
w surowicy w wyniku terapii kompleksami białkowymi.
Wprowadzenie przez firmę nowego testu HIV combi PT (HIV1 antigen and total antibodies to HIV-1 and HIV-2) skłoniło nas
do wykonania badań porównawczych na niewielkim materiale
głównie archiwalnym, obejmującym 21 zamrożonych surowic
spośród w/w 85. Wynik zgodny - „reaktywny” nowym testem
uzyskano tylko w 8 przypadkach, w 13 surowicach wynik był
ujemny, zgodny z testem potwierdzenia. Nowa generacja
została wzbogacona o dodatkowy wstępny etap inkubacji
(stąd PT – pretreatment) w buforze MES, co prawdopodobnie
w korzystny sposób ogranicza reakcje krzyżowe. Oczywiście
w oparciu o spostrzeżenia własne nie można wypowiedzieć
się na temat wyników fałszywie ujemnych.
Dagna Bobilewicz, Barbara Serafińska
Zakład Diagnostyki Laboratoryjnej Wydziału Nauki
o Zdrowiu WUM, Warszawa
369