Autoreferat

Transkrypt

Autoreferat
3
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Imię i nazwisko
Anetta Kępczyńska-Walczak
Posiadane dyplomy i stopnie naukowe
1.
1997 - magister inżynier architekt, dyplom uzyskany na Wydziale Budownictwa,
Architektury i Inżynierii Środowiska Politechniki Łódzkiej na podstawie pracy dyplomowej
Campus Szkoły Filmowej – rewitalizacja kwartału Kilińskiego-Fabryczna-Targowa-Tylna
w Łodzi, wykonanej pod kierunkiem dr inż. arch. Elżbiety Muszyńskiej.
2.
1996 - dyplom ukończenia studiów podyplomowych z komputerowego wspomagania
projektowania (Postgraduate Diploma in Computer Aided Building Design) na University
of Strathclyde w Glasgow.
3.
1998 - dyplom ukończenia pedagogicznych studiów podyplomowych w Studium
Pedagogicznym przy Politechnice Łódzkiej, uprawniających do podjęcia zawodu
nauczyciela.
4.
2004 - Doctor of Philosophy, stopień uzyskany na University of Strathclyde w Glasgow
na podstawie rozprawy A model proposal for digitisation and recording data on
architectural heritage in Poland based on European guidelines and best practices,
wykonanej pod kierunkiem prof. Thomasa Mavera i prof. Stefana Wrony. W toku
postępowania nostryfikacyjnego uznany przez Wydział Architektury Politechniki
Warszawskiej za równorzędny ze stopniem doktora nauk technicznych w dyscyplinie
architektura i urbanistyka.
Informacje o dotychczasowym zatrudnieniu
1.
1997-2004 asystent w Instytucie Architektury i Urbanistyki Wydziału Budownictwa,
Architektury i Inżynierii Środowiska Politechniki Łódzkiej.
2.
od 2005 roku adiunkt w Instytucie Architektury i Urbanistyki Wydziału Budownictwa,
Architektury i Inżynierii Środowiska Politechniki Łódzkiej.
3.
2008-2010 w Krajowym Ośrodku Badań i Dokumentacji Zabytków Pełnomocnik
Dyrektora KOBiDZ do spraw wdrażania Ogólnopolskiej Bazy Danych o Zabytkach.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 1
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Wskazanie osiągnięcia wynikającego z art. 16 ust. 2 ustawy
z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule
naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki
(Dz. U. nr 65, poz. 595 ze zm.)
Tytuł osiągnięcia naukowego/artystycznego
Zarządzanie dziedzictwem kulturowym w społeczeństwie opartym na wiedzy.
Autor/autorzy, tytuł/tytuły publikacji, rok wydania, nazwa
wydawnictwa
Anetta Kępczyńska-Walczak, Zarządzanie dziedzictwem kulturowym w społeczeństwie
opartym na wiedzy, Politechnika Łódzka, Łódź 2014, ISBN 978-83-7283-583-3.
Praca, wydana w serii Monografie Politechniki Łódzkiej, obejmuje 256 stron w tym
15 ilustracji (w większości autorskich diagramów) oraz 4 tabele.
Omówienie celu naukowego ww. pracy i osiągniętych wyników wraz
z omówieniem ich ewentualnego wykorzystania
Uwarunkowania i cel naukowy
Celem monografii jest wieloaspektowe przedstawienie związków ochrony dziedzictwa
kulturowego, technologii cyfrowych, społeczeństwa informacyjnego oraz zarządzania
w sektorze publicznym. To poszukiwanie odpowiedzi na pytanie: jak powinno się zarządzać
dziedzictwem kulturowym oraz jak prezentować ideę ochrony zabytków społeczeństwu?
Publikacja jest wynikiem wieloletnich zainteresowań autorki, doświadczenia zawodowego
oraz pracy badawczej, której spektrum krystalizowało się od 2006 roku. Z nakreślonego
zakresu tematycznego pracy oraz dokonanego przeglądu wynika, że ze względu na
interdyscyplinarność badań konieczne było zapoznanie się ze źródłami i literaturą z różnych
dziedzin z pogranicza nauk technicznych, humanistycznych i społecznych - w szczególności
zaś ochrony i konserwacji zabytków, technologii informacyjnych oraz zarządzania. Bardzo
ważne w toku prac studialnych stały się obserwacje autorki, dotyczące funkcjonowania
systemu ochrony zabytków w Polsce. Zostały one poparte doświadczeniem zawodowym,
wynikającym z pełnienia funkcji pełnomocnika Dyrektora Krajowego Ośrodka Badań
i Dokumentacji Zabytków ds. ogólnopolskiego systemu informacji o zabytkach w latach 20082010 oraz inicjatora i koordynatora udziału tej instytucji w międzynarodowym projekcie
CARARE. Doświadczenie wzbogacił udział w pracach Zespołu ds. digitalizacji Ministerstwa
Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz w Radzie ds. Implementacji Dyrektywy INSPIRE przy
Głównym Geodecie Kraju.
Już od lat dziewięćdziesiątych XX wieku pojawiały się opracowania, świadczące o rosnącym
zainteresowaniu wykorzystaniem technologii informacyjnych przez badaczy i specjalistów
zajmujących się zabytkami. Początkowo koncentrowały się one przede wszystkim na
systemach baz danych. Zaś w ostatnich latach ukazało się kilka znaczących publikacji,
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 2
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
poświęconych roli technik cyfrowych, czy szerzej, nowych mediów w dziedzinie dziedzictwa
kulturowego. Są to w większości prace przedstawiające wybrane zagadnienia merytoryczne,
techniczne, społeczne, a nawet ekonomiczne, dotyczące wpływu szybkiego rozwoju
technologii na dokumentację i prezentację dziedzictwa. Brak jednak całościowego
spojrzenia, łączącego wszystkie wątki wpływające na obecny stan rzeczy. Być może wynika
to z trudności związanych z badaniami o charakterze interdyscyplinarnym. Swoją refleksję na
ten temat Franco Nicolucci, jeden z liderów europejskiej sieci EPOCH, zawarł
w następujących słowach: „rozpoczęcie pracy badawczej w dziedzinie łączącej różne
dyscypliny naukowe wymaga odwagi (…) nie tylko tematy takie uzyskują mniejsze wsparcie,
ale także może to negatywnie wpłynąć na karierę badacza, cierpiącego z powodu syndromu
niedopasowania - »spróbuj gdzie indziej«. Zastosowanie technologii informacyjnych
w dziedzictwie kulturowym nie jest w tym względzie wyjątkiem”.
W świetle powyższego celem badawczym jest połączenie wątków ochrony dziedzictwa
kulturowego, technologii cyfrowych, społeczeństwa informacyjnego oraz zarządzania
w sektorze publicznym. Oczywiście nie należy przez to rozumieć, że przesłaniem pracy jest
konstatacja, iż technologia i komputery są panaceum na wszystkie problemy związane
z zarządzaniem i ochroną dziedzictwa kulturowego. Parafrazując słowa profesora Seamusa
Rossa, specjalizującego się w problematyce digitalizacji dóbr kultury, studium traktuje
o wykorzystaniu doświadczenia z przeszłości do zarządzania dziedziną wymykającą się
spod kontroli, o przepowiadaniu nieprzewidywalnego, a także o technologii.
Kluczowym wątkiem wprowadzającym jest analiza relacji między zabytkiem a dziedzictwem
oraz ochroną i zarządzaniem. Zasadnicza różnica polega na tym, że zabytek traktowany jest
jako element czy dokument przeszłości, natomiast dziedzictwo ma status elementu
współczesności i służy współczesnym celom. W takim ujęciu problematyki newralgiczna
staje się percepcja historii i teraźniejszości przez społeczeństwo, decydujące o tym, które
składniki kultury posiadają rangę dziedzictwa kulturowego, zasługującego na ochronę.
Ochrona zabytków koncentruje się na przekazaniu wiedzy na temat przeszłości za
pośrednictwem jak najmniej przekształconych obiektów. Zarządzanie dziedzictwem skupia
się na zaspokajaniu potrzeb społeczeństwa w zakresie jakości i percepcji historycznie
ukształtowanego środowiska kulturowego. Z jednej strony konserwacja traci rację bytu, jeśli
nie spotyka się z zainteresowaniem społecznym. Z drugiej - trudno sobie wyobrazić
zarządzanie dziedzictwem wobec braku dobrze zachowanych obiektów zabytkowych.
Ze względu na to, że tematyka pracy obejmuje zagadnienia z zakresu zarządzania,
dziedzictwa kulturowego oraz technologii informacyjnych, wymagała ona szerokiego,
przekrojowego rozpoznania stanu badań we wszystkich wymienionych dziedzinach, zarówno
w kraju jak i za granicą.
Rewolucja informacyjna jest postrzegana w literaturze przedmiotu jako niezwykle znaczący
okres w dziejach ludzkości, ponieważ utożsamiana jest z początkiem nowego etapu jej
rozwoju. Pojawienie się i upowszechnienie przełomowych wynalazków - komputera i sieci
internetowej - zmieniło dotychczasowy sposób funkcjonowania ludzi i organizacji. Coraz
większą rolę zaczęły odgrywać aktywa niematerialne, takie jak: wiedza, umiejętności,
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 3
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
kreatywność, inteligencja. Charakterystyczny dla gospodarki opartej na wiedzy rozwój
technologii informacyjnych i komunikacyjnych ułatwia codzienne życie oraz prowadzenie
działalności gospodarczej. Z założenia cyfrowa rewolucja dąży do całkowitej dematerializacji
informacji i uwolnienia jej od nośnika, umożliwiając w ten sposób otwarty i nieograniczony
przepływ wiedzy.
Świadomość konieczności zmian jest obecna w wypowiedziach wielu specjalistów
z dziedziny ochrony dziedzictwa kulturowego. Środowiska konserwatorskie wielu krajów
odeszły od statycznej ochrony zabytków na rzecz włączania dziedzictwa w zachodzące
procesy społeczno-gospodarcze, a w rezultacie zapewnienia kontynuacji tożsamości
lokalnych. Według niektórych z nich współczesne zarządzanie dziedzictwem w dużej mierze
oznacza zarządzanie zmianą. Takie podejście, podkreślające włączanie zabytków do
współczesnego życia, rachunek ekonomiczny, wartości materialne i użytkowe zabytków,
z pewnością przemawia do decydentów i polityków, pomagając pozyskać ich dla
problematyki ochrony dziedzictwa. Jednocześnie jednak zarządzanie zmianą odnosi się do
założenia, że zabytki są powierzonym nam nieodnawialnym zasobem, którym trzeba
umiejętnie i oszczędnie gospodarować dla dobra publicznego oraz konserwować dla
przyszłych pokoleń, gdyż błędne decyzje mogą doprowadzić do jego całkowitego
wyczerpania.
Ocena administracji rządowej i samorządowej najczęściej dokonywana jest przez pryzmat
ich sprawności i efektywności. Równocześnie wiele tradycyjnych narzędzi polityki staje się
we współczesnym świecie nieskutecznych, dlatego rodzi się konieczność poprawy działania
administracji poprzez jej modernizację. Wynika to nie tylko ze zmieniającego się zakresu
i przedmiotu ochrony zabytków. Bardzo duże znaczenie mają zachodzące współcześnie
zmiany społeczno-gospodarcze, których genezy można upatrywać w gwałtownym postępie
technologicznym i cywilizacyjnym ostatnich dziesięcioleci. W rezultacie jednocześnie
z rosnącą potrzebą zmian w zarządzaniu dziedzictwem kulturowym można zaobserwować
ewolucję postaw, relacji i potrzeb przejawianych we współczesnym społeczeństwie, będącej
efektem coraz większej roli technologii informacyjnych w życiu codziennym.
W odniesieniu do głównej tematyki studium, czyli ochrony dziedzictwa kulturowego, można
wyodrębnić następujące zagadnienia: zarządzanie dziedzictwem rozumianym jako
nieodnawialny zasób; zarządzanie instytucjami uczestniczącymi w procesie ochrony
dziedzictwa oraz zarządzanie wiedzą (zarządzanie informacją i zarządzanie oparte na
wiedzy).
Układ pracy
Praca obejmuje sześć rozdziałów. Pierwszy z nich ma za zadanie zapewnić niezbędny
kontekst historyczny, koncentrując się na zagadnieniach niezwykle istotnych z punktu
widzenia tematyki pracy, czyli ewolucji zakresu i metod ochrony spuścizny kulturowej
minionych pokoleń. Dużą wagę przyłożono do syntetycznego przedstawienia rozwoju służb
konserwatorskich w Polsce, a także ich obecnej organizacji i kondycji w kontekście wyzwań,
z którymi muszą się zmierzyć. Podkreślone zostało rosnące znaczenie ochrony
zintegrowanej oraz zarządzania dziedzictwem. Drugi rozdział dedykowano kolejnej,
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 4
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
kluczowej dla istoty pracy problematyce, czyli rozwojowi społeczeństwa informacyjnego na
tle postępu technologicznego. Wskazane zostały głębokie przemiany społeczne,
gospodarcze i kulturowe, jakie obserwuje się w ostatnim okresie na całym świecie. Na tym
tle przedstawiono sytuację w naszym kraju, ze szczególnym naciskiem na wpływ technologii
informacyjnych i komunikacyjnych na szeroko rozumiane działania dotyczące dziedzictwa
kulturowego. Następny rozdział kieruje uwagę czytelnika na kwestie związane z teorią
zarządzania, prymarne z punktu widzenia tematyki pracy. Dlatego dużo miejsca poświęcono
zarządzaniu w sektorze publicznym, jego ewolucji od początku XX wieku, jak również
informatycznym systemom wspierającym procesy decyzyjne. Wynikające z tego
spostrzeżenia zostały odniesione do struktur organizacyjnych polskiego systemu ochrony
dziedzictwa. Przedmiotem czwartego rozdziału jest zastosowanie systemów informacyjnych
w zarządzaniu dziedzictwem kulturowym w wybranych krajach europejskich. Przegląd został
podzielony na dwie części. W pierwszej szczegółowo omówiono dokonania trzech państw,
w których działania mają charakter zintegrowany, a ponadto wyróżniają się na tle
pozostałych zarówno pod względem rozwiązań z zakresu zarządzania jak i nowoczesnych
technologii. W drugiej części rozdziału zostały przedstawione wybrane przykłady z innych
krajów, obrazujące różny stopień wdrożenia i zaawansowania systemów IT w zarządzaniu
dobrami kultury. Natomiast w kolejnym rozdziale zawarto analizę uwarunkowań, stanu
obecnego oraz potencjalnych kierunków rozwoju sektora zarządzania dziedzictwem
kulturowym w oparciu o technologie informacyjne. Podkreślono rolę czynników
zewnętrznych, które wywarły wpływ na wdrażanie technologii komputerowych w tej
dziedzinie. Duża uwaga została poświęcona powstającemu Zintegrowanemu Systemowi
Informacji o Zabytkach oraz opracowaniu związanemu z systemem informacji
geoprzestrzennej dla ochrony krajobrazu kulturowego. Ostatni - szósty rozdział stanowi
podsumowanie trzech głównych wątków poruszanych w pracy: zintegrowanego zarządzania
dziedzictwem kulturowym, wykorzystania technologii informacyjnych oraz organizacji struktur
odpowiedzialnych za ochronę zabytków w Polsce. W zakończeniu zawarte zostało autorskie
spojrzenie na powyższe kwestie.
Wnioski
W ciągu półwiecza, które upłynęło od przyjęcia Karty Weneckiej, zaszły zmiany w istotny
sposób wpływające na zakres i przedmiot ochrony. Znacząco wzrosła liczba obiektów
uznawanych za zabytkowe. Zwiększyło się także ich zróżnicowanie typologiczne. I chociaż
wciąż trwa debata w środowisku konserwatorskim, to wydaje się, że kierunek zmian jest
przesądzony - doktryna ochrony zabytków nie może dłużej ograniczać się jedynie do zasad
określonych na początku XX wieku. Istnieje konieczność szerszego spojrzenia na spuściznę
kulturową przeszłości, uwzględniającego mniej wartościowe obiekty i obszary, które jednak
odgrywają istotną rolę dla percepcji i tożsamości poszczególnych miejsc i regionów. Takie
ukierunkowanie ochrony zabytków wymaga rozszerzenia metod ich ochrony,
uwzględniających uwarunkowania społeczne i gospodarcze. Prowadzi to do koncepcji
ochrony zintegrowanej, łączącej wiele aspektów z różnych dziedzin, dla których oczywistym
spoiwem staje się krajobraz kulturowy oraz planowanie przestrzenne.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 5
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Jednocześnie, odnosząc się do ewolucji postrzegania spuścizny przeszłości i jej znaczenia
dla społeczeństwa, należy podkreślić, iż założenie, że chroni się to, co jest istotne obecnie i
dla współczesnych pokoleń, niesie szereg poważnych zagrożeń. Trzeba w tym kontekście
przywołać sytuację z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku, kiedy zabudowa
dziewiętnastowieczna była powszechnie uznawana za bezwartościową (decydenci nie
wytypowali jej do zachowania, społeczeństwo nie uznało za swoje dziedzictwo), co
potencjalnie otwierało (i w rzeczywistości otworzyło) drogę dla nowych inwestycji,
negujących dotychczasowe rozwiązania przestrzenne, czego rezultaty można obserwować w
wielu miastach europejskich, np. Glasgow czy Łodzi. Obecnie ówczesne działania uważa się
za błąd i nieodwracalną stratę substancji historycznej. Można także pokusić się o analogię
do kultury masowej, której treści adresowane są do masowego odbiorcy i cechują się
wysokim stopniem standaryzacji. Co więcej, uważa się, że kulturę masową cechuje niska
wartość, brak oryginalności, antyintelektualizm, silna komercjalizacja, a także nastawienie na
zaspokajanie najprostszych potrzeb. W konsekwencji schlebianie niskim gustom ogółu
doprowadza do obniżenia jakości kultury, do hegemonii bylejakości. Kultura jednak może się
odrodzić – zabytki nie. Obiekty zabytkowe - jako dobro nieodnawialne - łatwo mogą ulec
bezpowrotnej utracie w wyniku przekształceń, odpowiadających strywializowanemu
zapotrzebowaniu na dziedzictwo lub też w wyniku całkowitego braku ich akceptacji.
Polityka kulturalna sektora publicznego powinna zatem zmierzać do sytuacji, w której zabytki
staną się źródłem harmonii i satysfakcji a nie konfliktu. Drogą do jej realizacji może być
wdrażanie metod nowoczesnego zarządzania, które - w świetle aktualnych koncepcji - mogą
obejmować przeróżne dziedziny i obszary życia społeczno-gospodarczego. W ostatnich
dziesięcioleciach zaznaczyła się silna tendencja do zwiększania roli zarządzania w sektorze
publicznym, którego integralną część stanowią służby konserwatorskie. Jest to związane
z dążeniem do zbliżenia stosowanych w tej dziedzinie metod do rozwiązań znanych
z sektora przedsiębiorstw. Widoczny jest coraz większy nacisk na efektywność oraz
rozważne zarządzanie zasobami, do których zalicza się środowisko przyrodnicze i kulturowe,
a także dobra niematerialne - między innymi wiedzę, uznawaną za jeden z fundamentów
współczesnego rozwoju gospodarczego.
W tym kontekście, warto spojrzeć na ochronę dziedzictwa kulturowego jako dziedzinę opartą
na wiedzy. Działania służb konserwatorskich tradycyjnie opierają się na utrzymaniu „spirali
wiedzy” poprzez krytyczne podejście do uprzednich działań. Trudno także sobie wyobrazić
podjęcie prawidłowej decyzji przez konserwatora bez uprzedniego zapoznania się
z obiektem, jego historią, a także przeanalizowania możliwych konsekwencji proponowanych
działań. Wiedza w konserwacji ma zatem znaczenie fundamentalne.
Co więcej, nie ulega wątpliwości, że działania dotyczące dziedzictwa, uważanego za dobro
nieodnawialne, wymagają wysokospecjalistycznej wiedzy z różnych dyscyplin. Specyfika
dziedziny implikuje zatem dostęp do jak najpełniejszej informacji na temat poszczególnych
obiektów, ich przeszłości i stanu obecnego. Jest to bardzo ważne na wszystkich etapach
procesu, obejmującego zarówno formułowanie zaleceń konserwatorskich, projektowanie,
uzgadnianie dokumentacji, jak i wykonawstwo. Ze względu zaś na złożoność problematyki
związanej z ochroną dziedzictwa kulturowego oraz przemiany cywilizacyjne, wynikające
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 6
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
z dynamicznego rozwoju technologii informacyjnych, trudno sobie wyobrazić sprawny
i skuteczny system zarządzania, który nie wykorzystuje nowoczesnych rozwiązań
informatycznych.
Zgodnie ze współczesnymi koncepcjami z zakresu zarządzania, jedną z głównych przyczyn
nieskuteczności podejmowanych decyzji jest zmienność rzeczywistości o niespotykanych
wcześniej skali oraz tempie. Natomiast jedną z konsekwencji takiego stanu rzeczy jest
nadmiarowość informacji - informacji w większości bezwartościowych, zbędnych,
trywialnych, niedokładnych, a nawet fałszywych. Mówi się powszechnie o szumie lub potopie
informacyjnym. Zjawisko to implikuje konieczność wsparcia procesu decyzyjnego poprzez
zapewnienie łatwego i szybkiego dostępu do zakumulowanej, interdyscyplinarnej wiedzy,
pochodzącej z wiarygodnych źródeł. Zintegrowane zarządzanie wymaga zintegrowanych
systemów informacyjnych.
Reasumując, zintegrowane zarządzanie dziedzictwem kulturowym to systematyczne
działania, mające na celu utrzymanie wartości kulturowych dla obecnych i przyszłych
pokoleń.
Jednocześnie
współczesna
ochrona
dziedzictwa
kulturowego
jest
interdyscyplinarną dziedziną opartą na wiedzy, a fundament jej dalszego rozwoju stanowi
inteligentne zarządzanie zgromadzonymi informacjami.
W świetle powyższych spostrzeżeń, odnoszących się do problematyki związanej ze
sprawnym funkcjonowaniem instytucji odpowiedzialnych za ochronę dziedzictwa, na
pierwszy plan wysuwają się takie zagadnienia, jak szybkość dostępu do wiarygodnych
i precyzyjnych danych oraz ich przetwarzania. Niewątpliwie dostęp do informacji wspomaga
podjęcie właściwych decyzji zarówno w skali planistycznej, jak i pojedynczego obiektu, na
każdym etapie procesu i w odniesieniu do wszystkich typów działań przy zabytkach.
Osłabione, pozbawione autorytetu, często upolitycznione instytucje ochrony dziedzictwa
kulturowego nie są przygotowane do stawienia czoła wyzwaniom, jakie przynoszą
współczesne realia społeczno-gospodarcze. Nowoczesna ochrona musi w istocie oznaczać
mądre zarządzanie potencjałem dziedzictwa i ciągłe poszukiwanie kompromisu między
doktryną konserwatorską a nieuchronną zmianą. Wymaga to od służb konserwatorskich
coraz większej wiedzy w zakresie ekonomii, teorii zarządzania, marketingu, a także prawa
i administracji publicznej. Specyfika dziedziny wymaga ponadto dostępu do jak najpełniejszej
informacji na temat poszczególnych obiektów, ich przeszłości i stanu obecnego. Potrzebne
są zatem rozwiązania, umożliwiające łatwy i szybki dostęp do zakumulowanej wiedzy. Obok
konieczności zapewnienia wsparcia merytorycznego dla konserwatorów należy podnieść
kwestię usprawnienia komunikacji społecznej, wynikającą z faktu, iż nie da się skutecznie
chronić dziedzictwa kulturowego bez społecznego przyzwolenia. Jednocześnie jednak trzeba
pamiętać, że społeczeństwo nie jest ani jednorodne ani statyczne. Podlega ono
dynamicznym zmianom - zwłaszcza w ostatnim okresie ewolucja postaw, zachowań,
poglądów i potrzeb przybrała rewolucyjny charakter, przede wszystkim za sprawą rozwoju
technologii informacyjnych, które zmieniają nasz stosunek do świata i otoczenia, ale także
współuczestniczą w budowaniu relacji i stosunków międzyludzkich. Do najważniejszych
zjawisk społecznych ostatnich lat zaliczyć należy dryf cywilizacyjny, globalizację,
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 7
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
fragmentację i komercjalizację. Wymienić tutaj należy także kryzys autorytetów i starych
instytucji, mobilność i nomadyczność, migracje sieciowe.
Wyedukowane społeczeństwo jest bardziej zaangażowane w sprawy ochrony dziedzictwa
kulturowego. Ludzie, dobrze poinformowani o wielowymiarowej wartości dziedzictwa, będą
bardziej skłonni je docenić i uznać za warte ochrony, a co za tym idzie przeznaczyć na ten
cel środki publiczne oraz prywatne. Natomiast społeczności, pozbawionej takiej wiedzy,
łatwiej jest zaakceptować zniszczenia spuścizny przeszłości, aby stworzyć miejsce dla
nowych inwestycji. A zatem rola edukacji społecznej w zarządzaniu dziedzictwem jest nie do
przecenienia.
Charakterystyczny dla gospodarki opartej na wiedzy rozwój technologii informacyjnych
i komunikacyjnych ułatwia codzienne życie oraz prowadzenie działalności gospodarczej.
Jednocześnie łatwość publikowania różnych treści sprawia, iż Internet pełen jest informacji
mylnych lub wtórnych, stając się swoistym śmietnikiem naszej cywilizacji. Przywołana w
pracy tak zwana eksplozja informacji odnosi się przede wszystkim do gwałtownego,
lawinowego wzrostu powszechnie dostępnych informacji, nie odnosi się jednak do
zawartości merytorycznej, która - jak widać w rzeczywistości - jest w dużej mierze miernej
wartości.
Nasza rzeczywistość oscyluje między dwoma wymiarami: analogowym i cyfrowym, światem
fizycznych reprezentacji i zapisu binarnego. Jak w tej sytuacji należy podchodzić do kwestii
związanych z ochroną zabytków i zarządzaniem dziedzictwem? W tym kontekście rodzą się
pytania dotyczące nie tylko relacji między człowiekiem a technologią, stosunków między
ludźmi, ale także między władzą a obywatelem, bo przecież konserwatorzy są integralną
częścią administracji publicznej, która powinna stać się liderem, wyznaczając kierunki
i standardy działania, a nie po prostu podążać oportunistycznie za głównym nurtem zdarzeń,
lub co gorsza, pogrążać się w cyfrowym niebycie.
W realiach polskich sytuację utrudnia rozdźwięk między środowiskiem akademickim
a praktyką konserwatorską, zwłaszcza zaś instytucjonalną ochroną zabytków. Bezrefleksyjne
przyjmowanie poglądów kształtujących się w innych krajach, a także przerzucenie na
obywateli obowiązków, związanych z utrzymywaniem zabytków w należytym stanie, bez
zapewnienia odpowiedniego wsparcia merytorycznego, organizacyjnego i finansowego,
otwiera dodatkowe pola konfliktów. Niestabilność struktur utrudnia, czy nawet wręcz
uniemożliwia opracowanie i realizowanie spójnej, konsekwentnej polityki konserwatorskiej.
W latach 1989-2013 administracja rządowa, odpowiedzialna za ochronę zabytków, była
przynajmniej pięciokrotnie reorganizowana; w tym samym okresie problematyką dziedzictwa
kulturowego zajmowało się kolejno aż szesnastu ministrów. W świetle powyższych informacji
nie powinien zatem dziwić fakt, że krajowy program opieki nad zabytkami powstaje
z dziesięcioletnim opóźnieniem.
Mimo krytycznej oceny obecnej sytuacji, należy zauważyć, że zmiany w polskim systemie
ochrony zabytków przebiegają w tym samym kierunku co w innych krajach. Jednak sytuację
utrudnia niestabilność podstaw prawnych, częste reorganizacje instytucji odpowiedzialnych
za ochronę zabytków, ich upolitycznienie oraz ciągłe borykanie się z niedostatkami
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 8
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
finansowymi. W rezultacie istniejąca struktura wydaje się nieprzystosowana do nowych
wyzwań, stawianych przez konieczność zarządzania dziedzictwem kulturowym w sposób
odpowiadający potrzebom współczesnego społeczeństwa. Co więcej, widoczne są konflikty
kompetencji oraz brak jasnej hierarchii. Tymczasem do skutecznej realizacji polityki ochrony
dziedzictwa kulturowego potrzebne są procedury i struktury koordynacji, podejmowania
decyzji oraz monitoringu. Należy mieć stale na względzie możliwość modyfikacji i ulepszania
systemu ochrony obiektów i obszarów zabytkowych oraz ich rozwój.
Bez przeobrażeń organizacyjnych nie będzie zatem możliwe zwiększenie sprawności służb
konserwatorskich. Będą one również konieczne w zakresie zarządzania wiedzą, które
pozostaje w znacznej mierze niedostosowane do dynamicznych zmian, jakie współcześnie
zachodzą - zarówno w odniesieniu do zabytków, jak i w szerszym kontekście. Warto zwrócić
uwagę, iż obecnie konserwatorzy dysponują ograniczonym, a w wielu przypadkach zapewne
nieaktualnym zasobem informacji.
Wdrażając naukowe teorie do praktyki należy spojrzeć na strukturę polskiego systemu
ochrony zabytków jako na jedną organizację, obejmującą wszystkie uczestniczące w nim
urzędy i instytucje. Stosując terminologię zaczerpniętą z teorii zarządzania, konieczny jest
reengineering, czyli radykalne przeprojektowanie organizacji w oparciu o głęboką
samoocenę tego, co się w niej dzieje, a następnie ukierunkowanie działalności na procesy
zmierzające do rozwiązywania problemów.
Dlatego warto wziąć pod uwagę dotychczasowe doświadczenia, rozważyć obecne kierunki
i obowiązujące uwarunkowania prawne, a następnie, wykorzystując to, co pozytywne,
opracować nowy model systemu ochrony dziedzictwa kulturowego w Polsce oraz
dostosować i wdrożyć najlepsze rozwiązania z zakresu technologii informacyjnych,
wspierających procesy decyzyjne. Punktem wyjścia powinna być wizja zintegrowanego
zarządzania, pociągająca za sobą konieczną reorganizację administracji publicznej oraz
wdrożenie odpowiednio dobranych rozwiązań informatycznych. Trzeba przy tym pamiętać,
że technologie informacyjne to jedynie narzędzia stworzone przez ludzi i wykorzystywane
przez ludzi. To od ich wiedzy i umiejętności zależy przede wszystkim, jak będą funkcjonować
i do czego zostaną zastosowane.
Jeśli akceptujemy poszerzenie spektrum działań konserwatorów, wykraczające poza
tradycyjnie postrzeganą ochronę zabytków, nie można ignorować zmian społecznokulturalnych zachodzących w ostatnich latach. Bowiem nie ma dziedzictwa bez
społeczeństwa. A zatem rozwiązania informatyczne mogą mieć dwojaką rolę: mogą wspierać
konserwatorów w ich bieżącej pracy, ale mogą także w nowoczesny sposób promować ideę
dziedzictwa kulturowego, docierając do szerokich grup odbiorców.
W odniesieniu do dziedzictwa kulturowego należałoby poruszyć kolejną niezwykle ważną
kwestię - zdecydowana większość dóbr kultury pochodzi z czasów dużo wcześniejszych niż
narodziny technologii informacyjnych. A zatem ich cechą charakterystyczną jest ich
materialność. Jeśli mają trwać w świadomości współczesnego społeczeństwa sieci,
konieczna jest ich digitalizacja. Dostępność dziedzictwa jest warunkiem, by było ono dla
użytkowników znaczące i żywe. Współcześnie coraz częściej oznacza to stałe
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 9
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
rozpowszechnianie treści w postaci cyfrowej. Co więcej, tylko w ten sposób polskie
dziedzictwo kulturowe będzie widoczne na arenie międzynarodowej, w zglobalizowanej
przestrzeni mediów.
W świetle powyższych spostrzeżeń trudno zakwestionować użyteczność cyfryzacji. Realizuje
ona założenie powszechności dostępu danych, niezależnie od ograniczeń czasowoprzestrzennych, finansowych, technicznych czy bariery wiedzy. W tym pojęciu digitalizacja
i transfer informacji do środowiska on-line jest nie tylko oczywistą konsekwencją rewolucji
informacyjnej, ale także jednym ze składników kontinuum postępu technologicznego. Wynika
to z faktu, iż digitalizacja to zaledwie początek całego procesu, otwierający drogę jego
najistotniejszej funkcji, czyli możliwości dostępu do jak najszerszych zasobów
informacyjnych, bez ograniczeń czasu i miejsca. Nie ulega wątpliwości, że innowacyjne
rozwiązania technologiczne otwierają przed współczesnym społeczeństwem liczne
możliwości komunikacji, uczenia się, tworzenia nowej wiedzy i pobierania informacji
z dostępem dla wszystkich.
W jednej z publikacji English Heritage obecne czasy określono anarchicznym światem
cyfrowym, dlatego trzeba zadbać o to, by w tym chaosie informacji łatwo było odnaleźć te
wiarygodne i rzetelne. Jest to poważne zadanie dla instytucji odpowiedzialnych za
dziedzictwo kulturowe. Liczba konkurencyjnych portali, często niezweryfikowanych, ale
przyciągających swoją atrakcyjnością, możliwością interakcji, personalizacji czy modyfikacji
oryginalnych treści uświadamiają, że w efekcie coraz trudniej rozróżnić autora i odbiorcę,
informację oryginalną od amatorskiej czy przetworzonej. Te nowe trendy stanowią niełatwe
wyzwanie dla instytucji pełniących ekspercką rolę w ochronie i upowszechnianiu wiedzy
o dziedzictwie kulturowym. Nigel Clubb, dyrektor National Monuments Record, zadaje
pytanie, czy pokolenie Google, czyli urodzonych w 1992 roku i później, będzie potrafiło
rozpoznać wiedzę ekspercką w tej anarchicznej sieci, a ponadto czy będzie tym
zainteresowane? Równocześnie zwraca uwagę, że właśnie ze względu na te zmiany
cywilizacyjne organizacje odpowiedzialne za ochronę i zarządzanie dziedzictwem
kulturowym powinny wzmacniać swój autorytet i kształtować silną pozycję dla pozyskania
społeczeństwa informacyjnego.
Wykorzystanie
Społeczeństwo, które korzysta z dziedzictwa kulturowego w sposób odpowiedzialny,
jednocześnie inwestuje w rozwój i umacnianie swojej tożsamości, wiedzy o przeszłości,
a także tworzy dobry klimat dla rozwoju gospodarki i turystyki. Podejście takie oznacza
rozwój poprzez ochronę jak i ochronę poprzez rozwój, jako cel nadrzędny stawiając
zrównoważony rozwój.
Autorka ma nadzieję, że monografia przyczyni się do wzmocnienia świadomości roli
dziedzictwa kulturowego w obecnych, dynamicznych czasach i wesprze dążenia
w kształtowaniu nowoczesnych, zreformowanych form zarządzania nim. Wyniki pracy mogą
stanowić materiał pomocniczy dla instytucji publicznych, odpowiedzialnych za zarządzanie
dziedzictwem kulturowym w Polsce - w szczególności Generalnego Konserwatora Zabytków.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 10
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
W opinii recenzentów monografia posiada „niezwykły walor poznawczy, wpisując się
w najbardziej aktualne i pilne potrzeby aż trzech ważnych - z punktu widzenia nauki - dla
funkcjonowania nowoczesnego państwa dziedzin: ochrony zabytków, technologii
informacyjnych i komunikacyjnych oraz zarządzania dziedzictwem kulturowym”.
Zostało podkreślone, że rozprawa stanowi „istotny i oryginalny wkład w specjalność teorii
architektury i urbanistyki oraz konserwacji i ochrony zabytków oraz krajobrazu kulturowego
w ujęciu tego obszaru badawczego, który zdominowany jest dodatkowo problematyką
informatyzacji. Pracę cechuje skończone ujęcie w przyjętym obszarze badawczym i zakresie
metodologicznym. Na uwagę zasługuje znajomość tematu na tle stanu badań i rozeznania
literatury polskiej i zagranicznej, poprawność warsztatu naukowego i bogate doświadczenia
zawodowe Autorki.”
Wobec powyższego można uznać, że praca – ze względu na swój interdyscyplinarny
charakter - może być wykorzystana przez szeroki krąg profesjonalistów i naukowców
różnych dziedzin, w tym także decydentów, odpowiedzialnych za kształtowanie krajobrazu
kulturowego Polski.
Kolejny fragment recenzji wydawniczej podkreśla użyteczność opracowania: „Wielka to
satysfakcja również dla recenzenta i zapowiadająca duży komfort dla czytelników
i „użytkowników” tej pracy, której przesłanie głęboko naukowe idzie wespół z wielkim
walorem dydaktycznym dla potrzeb akademickich i uniwersyteckich oraz aplikacyjnym dla
państwowych i samorządowych służb ochrony zabytków, planowania przestrzennego,
komunikacji społecznej i administracji wszystkich szczebli.”
Wobec niezwykle pozytywnej oceny monografii autorce nie pozostaje nic innego, jak mieć
nadzieję na przydatność opracowania w jak najszerszym zakresie i kręgu odbiorców.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 11
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Omówienie pozostałych osiągnięć
Dorobek do roku 2004 (przed uzyskaniem stopnia doktora nauk
technicznych)
W trakcie studiów byłam współinicjatorką stworzenia pierwszego koła naukowego
w Instytucie Architektury i Urbanistyki Politechniki Łódzkiej. Okres bezpośrednio po
ukończeniu studiów to kontynuacja zainteresowań badawczych i organizacyjnych oraz
pierwsze doświadczenia dydaktyczne.
Jeszcze w trakcie studiów na kierunku Architektura i Urbanistyka Politechniki Łódzkiej,
realizując program według indywidualnego toku studiów, zaczęły krystalizować się moje
zainteresowania dotyczące historycznych zespołów zabudowy i ich przekształceń. Znalazło
to odzwierciedlenie, między innymi, w organizacji i udziale w międzynarodowych warsztatach
AEStOP (Association of European Students of Planning), a także w projektach
zorganizowanych w Capraroli i Biarritz przez Prince of Wales’s Institute of Architecture.
Z problematyką tą związana była także tematyka podjęta w pracy dyplomowej magisterskiej,
która dotyczyła rewitalizacji terenów poprzemysłowych w Łodzi z przeznaczeniem na
rozbudowę kampusu łódzkiej Szkoły Filmowej. Projekt ten został wysoko oceniony, a także
nagrodzony przez Towarzystwo Urbanistów Polskich w ogólnopolskim konkursie na
najlepszą pracę dyplomową oraz opublikowany w jednym z numerów miesięcznika
Architektura-Murator. Dyplom był również nominowany do Nagrody Waltera Henna
w konkursie organizowanym przez SARP.
Drugim obszarem zainteresowań było wykorzystywanie różnorodnych technik
komputerowych w działalności projektowej i badawczej z zakresu architektury i urbanistyki.
Bardzo ważnym doświadczeniem w tej dziedzinie stały się studia na University of Strathclyde
z zakresu Computer Aided Building Design, których podjęcie było możliwe między innymi
dzięki stypendium przyznanemu przez Fundację im. Stefana Batorego. Studia te ukończyłam
uzyskując stopień PgDip (Postgraduate Diploma).
Dorobek naukowo-badawczy do 2004 roku
W Instytucie Architektury i Urbanistyki Politechniki Łódzkiej zostałam zatrudniona jako
asystent w Pracowni Komputerowej. W omawianym okresie byłam autorką i współautorką
ośmiu publikacji krajowych i zagranicznych.
Bardzo duże znaczenie miała współpraca z Zakładem Historii Architektury i Konserwacji
Zabytków, kierowanym ówcześnie przez prof. nadzw. dr inż. arch. Henryka Jaworowskiego,
a także kontakty z Instytutem Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego. Ich wynikiem były artykuły
dotyczące wykorzystania technik komputerowych w dziedzinie, w której nowatorskie
rozwiązania technologiczne przyjmowały się najwolniej - prezentowane przeze mnie m.in. na
międzynarodowych konferencjach eCAADe i CAADRIA. Zagadnienia z pogranicza
komputerowego wspomagania projektowania oraz ochrony dziedzictwa kulturowego
stopniowo stawały się dominujące.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 12
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Problematyce zastosowania technik multimedialnych w architekturze i urbanistyce
poświęciłam swój referat, wygłoszony w 2002 roku podczas międzynarodowej konferencji
eCAADe (Education in Computer Aided Architectural Design in Europe), zorganizowanej na
Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej przez prof. dr hab. inż. arch. Stefana
Wronę. Natomiast referat „Sharing Experience in the Digital Preservation in Schools of
Architecture”, zaprezentowany przeze mnie dwa lata później podczas międzynarodowej
konferencji eCAADe w Kopenhadze, został wyróżniony w konkursie im. prof. Ivana Petrovica
dla młodych badaczy. Warto tu także nadmienić, iż referat ten stanowił podstawę artykułu
cytowanego przez naukowców za granicą - m.in. w: Yoshihiro Kobayashi, Wael A.
Abdelhameed, „Implementations and Applications of DesignMap: Case Studies to Manage
an Online Database of Visual Designs”, International Journal of Architectural Computing, nr 6
(3), 2008, s. 243-258.
Odmienny charakter miały moje zainteresowania architekturą i sztuką secesyjną. Już w 2002
roku prezentowałam łódzkie zabytki przełomu XIX i XX wieku na konferencji w Wiedniu.
Konsekwencją tego wystąpienia było zainteresowanie Łodzią ze strony Europejskiej Sieci
Miast Secesyjnych Reseau Art Nouveau Network. Rok później zostałam współautorką części
merytorycznej wniosku Urzędu Miasta Łodzi o przyjęcie Łodzi do tej organizacji. Na jego
podstawie na przełomie 2004 i 2005 roku miasto zostało przyjęte do Europejskiej Sieci Miast
Secesyjnych i mogło uczestniczyć w realizowanych przez nią programach, o czym szerzej
w dalszej części Autoreferatu.
W 2001 roku podjęłam studia doktoranckie na University of Strathclyde. Wiązało się to
z rocznym stażem na tamtejszej uczelni, podczas którego ukierunkowałam swoje prace
badawcze na tematykę związaną z digitalizacją i dokumentacją zabytków architektury
w oparciu o wytyczne i doświadczenia europejskie. Badania prowadzone pod kierunkiem
prof. Thomasa Mavera oraz prof. Stefana Wrony zostały ukończone, wraz z obroną rozprawy
doktorskiej, w 2004 roku.
Praca miała na celu zdefiniowanie wytycznych dla stworzenia kompleksowej cyfrowej bazy
danych o zabytkach, udoskonalenia procesu zarządzania dokumentacją oraz ochrony
i popularyzacji polskiego dziedzictwa architektonicznego. Studium koncentrowało się na
zastosowaniu najnowszych technologii dla ochrony dziedzictwa w oparciu o analizę
osiągnięć europejskich, związanych z tworzeniem archiwów cyfrowych. Oprócz wnikliwej
analizy stanu istniejącego praca zawierała specyfikację, będącą wzorcem wdrożeniowym.
Opisane zostały wszystkie etapy wdrażania technologii cyfrowej w dokumentacji zabytków
oraz istotne zagadnienia, takie jak obowiązujące standardy, metody digitalizacji, metadane,
słowniki, wielojęzyczność, dostępność, trwałość danych cyfrowych jak również problemy
prawne, między innymi prawa autorskie.
W ocenie recenzentów podkreślono nowatorski wymiar pracy, ponieważ wcześniej żaden
ośrodek naukowy w kraju nie zajmował się opracowaniem systemu dokumentacji zabytków z
zastosowaniem technologii cyfrowych w sposób tak szczegółowy i wieloaspektowy.
Koncepcja powszechnego Internetowego dostępu do informacji o zabytkach (z precyzyjnie
określonymi poziomami dostępu) wpisywała się w europejskie założenia IST (Information
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 13
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Society Technologies) i propagowania dziedzictwa narodowego jako kluczowego elementu
tożsamości. Taki zintegrowany zbiór informacji o obiektach zabytkowych, oparty na białej
karcie, wytycznych Unii Europejskiej oraz rekomendacjach Rady Europy (Core Data Index
on Architectural Heritage) miał stanowić cenne źródło wiedzy dla urzędów konserwatorskich,
historyków sztuki i architektury, inwestorów, architektów, urbanistów, dla zarządzania
dziedzictwem, dla celów edukacyjnych, popularyzacyjnych i turyzmu. Ponadto, mimo, że
szczegółowe opracowanie dotyczyło stworzenia systemu dla zabytków architektury, w pracy
dostrzeżono aplikacyjny potencjał oraz walor użyteczności w szerzej pojętej dziedzinie
dziedzictwa kulturowego. Praca otrzymała nagrodę Ministra Infrastruktury „za twórcze
rozwinięcie nauki w dziedzinie poszukiwania uniwersalnego systemu dokumentacji
dziedzictwa architektonicznego”.
Dorobek dydaktyczny i organizacyjny do 2004 roku
Zagadnienia badawcze z zakresu wykorzystania technik komputerowych w ochronie
i konserwacji zabytków znalazły również odzwierciedlenie w prowadzonych przeze mnie
zajęciach dydaktycznych. Szczególne znaczenie miała realizacja projektu dotyczącego ruin
zamku biskupów w Lubawie. Studenci wykonywali równolegle projekt konserwatorski oraz
pracowali nad trójwymiarowym modelem rekonstrukcji zamku. Było to pierwsze
przedsięwzięcie tego typu podjęte w Instytucie. Wyniki zostały zaprezentowane podczas
warsztatów studenckich i konferencji naukowej w Lubawie w 2001 roku.
W tych latach prowadziłam także kurs modelowania i wizualizowania wnętrz
z wykorzystaniem oprogramowania komputerowego w ramach studiów podyplomowych na
kierunku Architektura Wnętrz w Instytucie Architektury i Urbanistyki Politechniki Łódzkiej.
W ramach współpracy Instytutu Architektury i Urbanistyki Politechniki Łódzkiej z Department
of Architecture, University of Strathclyde w Glasgow, zostałam odpowiedzialna za
organizację Międzynarodowej Polsko-Szkockiej Sesji Naukowej “Industrial Heritage –
A Burden Or An Asset?”, która odbyła się w Łodzi w 2000 roku. Uczestniczyłam również
w pracach redakcyjnych wydawnictwa pokonferencyjnego.
Cały czas dbałam o podnoszenie swoich kwalifikacji, uczestnicząc między innymi
w szkoleniach z oprogramowania wykorzystywanego w procesie dydaktycznym.
Nawiązywałam kontakty z firmami CAD/CAM/GIS w celu organizacji pokazów i pozyskania
nieodpłatnie (ten aspekt był bardzo istotny ze względu na trudną sytuację finansową
Instytutu) najnowszych wersji oprogramowania dla procesu dydaktycznego. Podejmowałam
także działania na rzecz rozbudowy pierwszej dydaktycznej pracowni komputerowej,
a później stworzenia drugiej dydaktycznej sali komputerowej w Instytucie Architektury
i Urbanistyki PŁ. Ponadto od 2000 roku byłam współodpowiedzialna za administrowanie
siecią komputerową, obejmującą cały gmach Instytutu Architektury i Urbanistyki.
Moja działalność dydaktyczna i naukowa została doceniona poprzez przyznanie mi Nagrody
Rektora Politechniki Łódzkiej w 2004 roku.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 14
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Dorobek projektowy i zawodowy do 2004 roku
W latach 1994-1995 pracowałam przy projektach planów ogólnych zagospodarowania
przestrzennego Piotrkowa Trybunalskiego i Słubic/Frankfurtu nad Odrą w Przedsiębiorstwie
Zagospodarowania Miast i Osiedli TEREN w Łodzi. Po ukończeniu studiów, współpracując
z różnymi architektami, byłam także współautorką kilku projektów architektonicznych
dotyczących głównie rozbudowy i przebudowy istniejących obiektów (m.in. rozbudowa domu
w Dobruchowie, rozbudowa domu w Samborowie; adaptacja na mieszkanie poddasza
zabytkowego budynku przy ulicy Kalinowej w Łodzi; adaptacja wnętrza sklepu sportowego
przy ulicy Piotrkowskiej w Łodzi).
Dorobek po roku 2004 (po uzyskaniu stopnia doktora nauk
technicznych)
Dorobek naukowo-badawczy po 2004 roku
Po uzyskaniu stopnia doktora nauk technicznych kontynuowałam pracę w Instytucie
Architektury i Urbanistyki Politechniki Łódzkiej na stanowisku adiunkta. W 2005 roku
uzyskałam Nagrodę Ministra Infrastruktury za rozprawę doktorską. Główne założenia pracy
i wnioski prezentowałam na wykładzie na zaproszenie Sekcji Historii Architektury,
Urbanistyki i Konserwacji Komitetu Architektury i Urbanistyki Polskiej Akademii Nauk na
Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W ciągu kolejnych dziewięciu lat brałam
udział w 23 konferencjach, w tym 15 o zasięgu międzynarodowym, na których wygłaszałam
referaty. W omawianym okresie ukazało się drukiem 27 publikacji (w tym 15 artykułów
w czasopismach krajowych i zagranicznych oraz 12 w monografiach krajowych
i zagranicznych), których byłam autorką lub współautorką. Kolejne 4 publikacje (2 rozdziały
i 2 artykuły) zostały złożone do druku. Byłam również redaktorem naukowym monografii,
a także recenzentką artykułów do czasopism i publikacji naukowych w kraju i za granicą.
Po uzyskaniu stopnia doktora nauk technicznych moje zainteresowania badawcze w latach
2005-2013 koncentrowały się głównie wokół następujących zagadnień:
- zarządzanie wiedzą o dziedzictwie kulturowym;
- cyfryzacja danych o zabytkach;
- cyfrowe obrazowanie zabytków a wiarygodność przekazu;
- technologie informacyjne w procesie projektowania architektoniczno-urbanistycznego;
- projektowanie parametryczne;
- metodyka nauczania.
Istotne dla rozwoju naukowego jest dla mnie uczestnictwo w cyklicznych konferencjach
organizacji eCAADe, do której należę od 2002 roku. Prezentuję podczas nich nie tylko wyniki
swoich prac naukowo-badawczych, ale także doświadczenia dydaktyczne. Udział w tych
konferencjach pozwala mi na zapoznawanie się z najnowszymi tendencjami w dziedzinie
szeroko rozumianego komputerowego wspomagania w architekturze i urbanistyce. Od 2012
roku jestem także recenzentką referatów zgłaszanych na konferencje, co stanowi wyraz
uznania ze strony międzynarodowego środowiska akademickiego.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 15
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Potwierdzeniem wysokiej rangi konferencji eCAADe jest uwzględnienie w Web of Science
(Conference Proceedings Citation Index) referatów wygłaszanych w Pradze w 2012 roku.
Dotyczy to mojej publikacji: Anetta Kępczyńska-Walczak, 2012, „Impact of Digital Design
Methods on Physical Performance” [w:] Henri Achten, Jiri Pavlicek, Jaroslav Hulin, Dana
Matejovska (red.) Digital physicality, Czech Technical University in Prague, Praga, s.23-28.
Kolejnym cyklem konferencji, ściśle związanym z moimi zainteresowaniami badawczymi, są
„Cyfrowe spotkania z zabytkami”, organizowane od 2007 roku na Uniwersytecie
Wrocławskim. Uczestniczę w nich jako prelegent - autor referatów, ale też przewodniczę
sesjom. Za szczególnie ważny uważam referat zatytułowany „Cyfrowe obrazowanie
zabytków - sztuka kompromisu?”, wygłoszony podczas konferencji w 2012 roku. Odnoszę
się w nim do problemów i dylematów wynikających z prób wdrażania zasad określonych
w „Karcie Londyńskiej”.
Z tego punktu widzenia bardzo duże znaczenie miały również obserwacje, poczynione
w trakcie realizacji projektu dotyczącego dokumentacji zabytków architektury drewnianej,
a szczególnie więźb zabytkowych kościołów regionu łódzkiego, które zostały podsumowane
w artykule opublikowanym w 2009 roku (którego jestem współautorką), a następnie
prezentowane na posiedzeniu Sekcji Historii Architektury, Urbanistyki i Konserwacji Komitetu
Architektury i Urbanistyki Polskiej Akademii Nauk na Wydziale Architektury Politechniki
Warszawskiej w lutym 2010 roku.
Natomiast łódzkie konferencje PRO-REVITA, zainicjowane przez prof. dr hab. inż. arch.
Krzysztofa Pawłowskiego w 2004 roku, pozwoliły mi na zaprezentowanie interesującej mnie
problematyki
badawczej
w kontekście
rewitalizacji
historycznego
środowiska
zurbanizowanego. Nie tylko aktywnie uczestniczyłam w kolejnych konferencjach z tego
cyklu, ale także wspierałam je od strony organizacyjnej. Ponadto byłam odpowiedzialna za
redakcję naukową monografii, stanowiącej podsumowanie obrad z 2010 roku.
W 2005 roku wzięłam udział w prestiżowej konferencji CAAD Futures w Wiedniu.
Wygłoszony podczas niej referat stał się podstawą artykułu, opublikowanego
w wydawnictwie Springer. Artykuł spotkał się z żywym zainteresowaniem, a jego
odzwierciedleniem mogą być cytowania w publikacjach zagranicznych badaczy - m.in.
Michail Agathos, Sarantos Kapidakis, „Discovering Current Practices for Records of Historic
Buildings and Mapping them to Standards” [w:] First Workshop on Digital Information
Management, 2011, s.61-75; Juan-José Boté Vericad, Propuesta de un modelo de
preservación digital para pequeñas y medianas instituciones sanitarias, Universitat de
Barcelona, Barcelona 2012.
W 2013 roku zostałam zaproszona do recenzowania artykułów nadsyłanych na kolejną
edycję konferencji CAAD Futures, odbywającą się tym razem w Szanghaju.
Od 2011 roku związana jestem także z European Architecture Envisioning Association.
Zaprezentowałam dwa referaty podczas konferencji w Delft i Mediolanie. W tym drugim
przypadku byłam także członkiem komitetu naukowego oraz przewodniczyłam obradom
podczas jednej z sesji plenarnych. Co więcej, na posiedzeniu zarządu organizacji EAEA,
zaproponowano mi przewodniczenie kolejnej edycji konferencji w 2015 roku, a przez to Łódź
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 16
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
została wybrana na miejsce zorganizowania obrad. Jest to dla mnie – jako głównego
organizatora - w równej mierze wielkie wyzwanie, odpowiedzialność i zaszczyt.
Szczególne miejsce w moich zainteresowaniach badawczych zajmuje kwestia metodyki
projektowania z wykorzystaniem różnorodnych technologii komputerowych oraz związane
z tym zagadnienia pedagogiczne. Te wątki zostały poruszone między innymi
w następujących publikacjach: Anetta Kępczyńska-Walczak, Bartosz M. Walczak,
„Contemporary architectural practice - a challenge for educational process”, Architectus,
nr 28, 2010, s.271-276 oraz Anetta Kępczyńska-Walczak, “Organising cognitive learning
environment in teaching. The case of computer technique courses at architectural studies”,
Procedia - Social and Behavioral Sciences, tom 84, 2013, s.954-959.
W 2008 roku opublikowałam dwa, powiązane ze sobą artykuły, dotyczące możliwości
zastosowania technologii cyfrowych w ewidencji zasobów dziedzictwa kulturowego
(Kwartalnik Architektury i Urbanistyki nr 02/2008, s.66-75) oraz prezentujące koncepcję bazy
danych polskiego dziedzictwa architektonicznego w kontekście doświadczeń europejskich
(Ochrona Zabytków, Nr 4/2007, s.11-22). Stanowiły one fundament mojej działalności
zawodowej w Krajowym Ośrodku Badań i Dokumentacji Zabytków, jak również punkt wyjścia
do dalszych prac badawczych. Także i w tym przypadku prezentowane przeze mnie
założenia spotkały się z odzewem ze strony specjalistów zajmujących się dziedzictwem
kulturowym oraz technologiami informacyjnymi w architekturze (m.in. Karolina ZimnaKawecka, „Ewidencja zabytków architektury - kilka uwag i pytań w związku z nowelizacją
Ustawy z dn. 23 VII 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami”, Wiadomości
Konserwatorskie, nr 28/2010, s.78-90; Jacek Kościuk, „Modern 3D scanning in modelling,
documentation and conservation of architectural heritage”, Wiadomości Konserwatorskie,
nr 32/2012, s.82-88).
W latach 2008-2010 opublikowałam kilka artykułów w Ochronie Zabytków, ale także
recenzowałam artykuły zamieszczane w tym periodyku.
W omawianym okresie brałam udział w kilku programach i projektach badawczych oraz
badawczo-rozwojowych. Od 2004 roku uczestniczyłam w zespole tematycznym „Dziedzictwo
Kulturowe” Polskiej Platformy Technologicznej Budownictwa w ramach Europejskiej
Platformy ECTP (European Construction Technology Platform). Natomiast w latach 20052008 partycypowałam w działaniach związanych z przynależnością Łodzi do Europejskiej
Sieci Miast Secesyjnych Reseau Art Nouveau Network. Miasto było reprezentowane
zarówno przez Miejskiego Konserwatora Zabytków jak i Instytut Architektury i Urbanistyki PŁ.
Rezultatem tej działalności były wystawy, publikacje oraz udział w konferencjach naukowych.
Natomiast w latach 2006-2008 byłam współrealizatorką projektu badawczego,
finansowanego przez Ministra Edukacji i Nauki (4 T07F 016 30), dotyczącego analizy
zespołów fabryczno-mieszkalnych związanych z europejskim przemysłem włókienniczym.
Uczestniczyłam także w przygotowaniu wniosku o grant naukowy - zadanie „Ochrona
dziedzictwa kulturowego i rewitalizacja obszarów poprzemysłowych" w ramach Programu
Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013, Priorytet 1 - badania i rozwój
nowoczesnych technologii.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 17
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
W tym samym czasie prowadziłam własne badania w ramach rektorskiego projektu
habilitacyjnego, przyznanego mi przez JM Rektora Politechniki Łódzkiej. Tematem pracy
badawczej były „Technologie społeczeństwa informacyjnego w zarządzaniu dziedzictwem
architektonicznym – perspektywy i kierunki rozwoju”. Wyniki przeprowadzonych badań
w połączeniu z doświadczeniem, wynikającym z pracy w Krajowym Ośrodku Badań
i Dokumentacji Zabytków, zostały zebrane i podsumowane w monografii zatytułowanej
„Zarządzanie dziedzictwem kulturowym w społeczeństwie opartym na wiedzy”, stanowiącej
osiągnięcie naukowe, będące podstawą niniejszego postępowania habilitacyjnego.
Dorobek dydaktyczny i organizacyjny po 2004 roku
Po uzyskaniu stopnia doktora zaczęłam pełnić funkcję kierownika Pracowni Komputerowej,
a następnie Zespołu Komputerowego Wspomagania Projektowania w Instytucie Architektury
i Urbanistyki PŁ.
Przez te lata realizowałam zajęcia z komputerowego wspomagania projektowania
architektonicznego i urbanistycznego na kierunkach Architektura i Urbanistyka, Architektura
Wnętrz, Gospodarka Przestrzenna oraz Architecture Engineering (w języku angielskim).
W toku zajęć, prowadzonych w Zespole, studenci mają możliwość zapoznać się z różnymi
aspektami wykorzystania następujących programów: AutoCAD, SketchUp Pro, ArchiCAD,
3DStudio Max, Artlantis Render, Autodesk Maya, Autodesk Revit, Inkscape, Photoshop,
Quantum GIS. Obecnie, we współpracy z kierownikami zespołów projektowania
architektonicznego oraz konstrukcji budowlanych, przygotowuję kurs o charakterze
zintegrowanym, oparty na BIM (Building Information Modelling). Natomiast na kierunku
Architecture Engineering, oprócz zajęć z technik komputerowych, prowadzę zajęcia
projektowe oparte na metodzie Problem Based Learning. Ponadto od wielu lat prowadzę
w trybie indywidualnym zajęcia w języku angielskim dla obcokrajowców, studiujących na
kierunku Architektura i Urbanistyka.
Jednym z moich celów było wprowadzenie do procesu dydaktycznego elementów
nowoczesnego projektowania z wykorzystaniem metod parametrycznych. Cykl warsztatów
studenckich z udziałem specjalistów zagranicznych został zapoczątkowany już w 2007 roku.
Zajęcia prowadzili między innymi wykładowcy z Niemiec i Wielkiej Brytanii, związani
z biurami architektonicznymi o międzynarodowej renomie, takimi jak Skidmore Owings and
Merrill, czy Zaha Hadid Architects. W styczniu 2014 roku studenci, pod okiem specjalisty
z londyńskiego biura Zaha Hadid Architects, stworzyli formę przestrzenną, stanowiącą
dominantę na zamknięciu hallu w gmachu Instytutu Architektury i Urbanistyki Politechniki
Łódzkiej.
Starając się zapoznawać studentów z najnowszymi technologiami, organizuję wykłady
specjalistów spoza uczelni. Na przykład w 2011 roku odbył się wykład połączony z pokazem
"Skaner laserowy 3D, techniczne aspekty skanowania laserowego, zastosowanie
w budownictwie i architekturze", a w 2014 roku „Design Research In a Contemporary
Architecture Studio”.
Od 2012 roku pełnię funkcję przewodniczącej Wydziałowej Komisji Dyplomowania dla
kierunku Architecture Engineering. Jej objęcie wiązało się, między innymi, z koniecznością
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 18
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
opracowania przeze mnie regulaminu, procedur i instrukcji dla dyplomantów
z uwzględnieniem specyfiki studiów, innej niż na kierunku Architektura i Urbanistyka.
Od 2004 roku jestem promotorką i recenzentką projektów dyplomowych inżynierskich
i magisterskich. Tematyka prac koncentruje się wokół problemów związanych
z przekształceniami istniejących struktur przestrzennych w skali urbanistycznej oraz
architektonicznej, ale również obejmuje projekty nowych obiektów. Bardzo ważnym
aspektem jest nawiązanie do lokalnego charakteru i kontekstu (np. projekty śródmiejskiej
zabudowy mieszkaniowej i usługowej w Łodzi czy osiedle zabudowy jednorodzinnej
w podwarszawskim Józefowie, inspirowane stylem „świdermajer”). Łącznie, w omawianym
okresie, pod moim kierunkiem zostało wykonanych i obronionych około 30 prac, w tym dwie
w języku angielskim, a recenzowałam ponad 40 dyplomów.
Byłam zaangażowana w opracowanie programów nauczania na kierunkach Architektura
i Urbanistyka, Architektura Wnętrz oraz Gospodarka Przestrzenna w zakresie
komputerowego wspomagania projektowania. Wymagało to, między innymi, opracowania
kart przedmiotów w języku polskim i angielskim, koniecznych do ubiegania się, a w rezultacie
uzyskania przez Politechnikę Łódzką Certyfikatu ECTS Label.
W 2011 roku weszłam w skład zespołu odpowiedzialnego za opracowanie i przygotowanie
raportu dla Komisji Akredytacyjnej Uczelni Technicznych, który stanowił podstawę
pozytywnej akredytacji kierunku Architektura i Urbanistyka.
Od czasu wprowadzenia, zgodnie z systemem bolońskim, studiów dwustopniowych
uczestniczę w pracach komisji rekrutacyjnej na studia magisterskie na kierunku Architektura
i Urbanistyka Politechniki Łódzkiej.
Od 2006 roku wchodzę w skład rady programowej Studium Podyplomowego Ochrony
Historycznych Struktur Budowlanych przy Wydziale Budownictwa, Architektury i Inżynierii
Środowiska Politechniki Łódzkiej. Prowadziłam zajęcia we wszystkich edycjach tego
Studium, które do tej pory się odbyły. Warto podkreślić unikatowy charakter studium, głównie
ze względu na jego interdyscyplinarność oraz ukierunkowanie na dziedzictwo
dziewiętnastowieczne, szczególnie istotne dla regionu łódzkiego, ale także dominujące
w realizowanych projektach remontowych i konserwatorskich na terenie całego kraju.
W latach 2010-2012 wykładałam także na Studium Podyplomowym Planowania
Przestrzennego przy Wydziale Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska Politechniki
Łódzkiej, przybliżając słuchaczom tematykę związaną z Dyrektywą INSPIRE oraz
zagadnienia dotyczące współczesnych narzędzi i technik komputerowych w planowaniu
przestrzennym, ze szczególnym uwzględnieniem systemów GIS.
Od sześciu lat prowadzę także zajęcia dla słuchaczy studiów doktoranckich Wydziału
Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska PŁ, dotyczące wykorzystania metod
numerycznych w pracach badawczych z dziedziny architektury i urbanistyki.
W latach 2005-2008 przygotowywałam i prowadziłam kursy obsługi oprogramowania CAD,
z których dochody stanowiły istotną pozycję w budżecie Instytutu.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 19
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Kolejnym ważnym aspektem mojej aktywności z pogranicza działalności badawczej,
dydaktycznej i organizacyjnej są organizowane przeze mnie wystawy. W 2009 roku
w ramach współpracy z Urzędem Miasta Łodzi zorganizowałam wystawę zatytułowaną Ulica
Piotrkowska w pracach studentów Instytutu Architektury i Urbanistyki Politechniki Łódzkiej.
Stanowiła ona podsumowanie kilkuletniej działalności dydaktycznej, w ramach której
studenci podczas zajęć z technik komputerowych dokumentowali, rekonstruowali
i modelowali obiekty stojące wzdłuż najsłynniejszej łódzkiej ulicy. Dwa lata później byłam
współorganizatorką wystawy z okazji jubileuszu Wydziału Budownictwa, Architektury
i Inżynierii Środowiska. W 2013 roku w Galerii BIblio-Art Politechniki Łódzkiej
zorganizowałam wystawę Odcyfrowane zabytki Łodzi jako jej kurator, w ramach której
prezentowane były wirtualne rekonstrukcje wybranych obiektów zabytkowych,
odgrywających istotną rolę dla tożsamości Łodzi. Opracowanie zostało wykonane przez
studentów Instytutu Architektury i Urbanistyki w ramach zajęć dydaktycznych w kierowanym
przeze mnie Zespole Komputerowego Wspomagania. Dzięki zadaniu studenci mieli
możliwość nie tylko nabyć umiejętności niezbędne w działalności zawodowej architekta, ale
także pogłębić swoją wiedzę na temat lokalnego dziedzictwa kulturowego. W tym samym
roku byłam współautorką wystawy poświęconej działalności łódzkiego zakładu
kamieniarskiego rodziny Urbanowskich, zorganizowanej przez Muzeum Miasta Łodzi.
Warsztat ten słynął nie tylko z realizacji pomników nagrobnych i mauzoleów na łódzkim
Cmentarzu Starym, ale także wykonywał prace o charakterze architektonicznym - między
innymi tak wybitnych obiektów jak warszawski Dom pod Orłami, czyli dawna siedziba Banku
Towarzystw Spółdzielczych, czy ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w stolicy Turcji Ankarze. Byłam odpowiedzialna za przygotowanie multimedialnej części ekspozycji oraz
współorganizatorką wydarzenia towarzyszącego wystawie - Dzieła Urbanowskich cyfrowo
i analogowo. Ekspozycja spotkała się z dużym zainteresowaniem ze strony lokalnych
mediów, a także - co ważniejsze - ze strony mieszkańców miasta, którzy licznie uczestniczyli
w wernisażu i kolejnych wydarzeniach około wystawowych – między innymi konferencji
naukowej.
Istotnym elementem aktywności uczelni wyższych jest popularyzacja działalności naukowej
i dydaktycznej. Jedną z jej form są festiwale nauki i sztuki, organizowane w wielu ośrodkach
akademickich naszego kraju. W Łodzi impreza ta jest organizowana od 2000 roku.
Uczestniczyłam w kilku edycjach Festiwalu, wygłaszając wykłady oraz organizując lekcje
pokazowe i warsztaty, przybliżające łodzianom wybrane zagadnienia związane
z wykorzystaniem technologii informatycznych w projektowaniu architektonicznym
i urbanistycznym. Byłam także moderatorem sesji referatów prezentowanych w ramach
wydarzeń festiwalowych. Moja działalność spotkała się z uznaniem ze strony Łódzkiego
Towarzystwa Naukowego, będącego głównym organizatorem i koordynatorem kolejnych
Festiwali.
Od 2010 roku aktywnie uczestniczę we współpracy międzynarodowej uczelni w ramach
programu Campus Europae. Wraz z przedstawicielami innych szkół architektonicznych
opracowałam zasady wymiany studenckiej, których podstawę stanowią skoordynowane
programy nauczania i opracowane macierze wymienialności. Pełnię funkcję koordynatora
wydziałowego programu Campus Europae, będąc odpowiedzialna za umowy bilateralne oraz
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 20
Anetta Kępczyńska-Walczak
Autoreferat
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
bieżące sprawy, związane z wyjazdami i przyjazdami studentów w ramach tej współpracy.
Doprowadziłam do podpisania umów o współpracy z Gazi University w Ankarze oraz
Universidad de Alcalá w dziedzinie architektury i gospodarki przestrzennej.
W zakresie współpracy międzynarodowej uczestniczę także w realizacji programu Erasmus,
a obecnie Erasmus+, w ramach którego negocjowałam podpisanie umów bilateralnych
z Lunds Universitet w Szwecji, Politecnico di Milano oraz La Salle (Universitat Ramon Llull)
w Barcelonie. Na Wydziale Architektury Technische Universiteit Delft w Holandii zostałam
zaproszona do jury międzynarodowego konkursu na formę architektoniczną, zaprojektowaną
z wykorzystaniem oprogramowania Rhino, w którym udział brali studenci architektury oraz
wzornictwa przemysłowego. Natomiast na Wydziale Architektury Technische Universität
Wien na zaproszenie prezentowałam wykład Virtual Reconstructions of Built Heritage oraz
konsultowałam prace dyplomowe, dotyczące cyfrowych rekonstrukcji historycznych
obiektów. W 2012 roku byłam współorganizatorką Erasmus Mobility Week na Wydziale
Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska PŁ. Ponadto opracowywałam
multimedialne materiały promocyjne, wykorzystywane w trakcie nawiązywania kontaktów
międzynarodowych.
Oprócz wspomnianej wcześniej przynależności do międzynarodowych organizacji eCAADe
oraz EAEA, w latach 2008-2012 (do czasu zmiany statutu PAN) należałam do Sekcji Historii
Architektury, Urbanistyki i Konserwacji Komitetu Architektury i Urbanistyki Polskiej Akademii
Nauk. W tym okresie dwukrotnie byłam zapraszana do prezentowania wyników swoich
badań na posiedzeniach Sekcji. Niestety, dalsza przynależność nie była możliwa wyłącznie
ze względu na zmiany organizacyjne w PAN.
Jako kierownik Zespołu Komputerowego Wspomagania Projektowania jestem
odpowiedzialna za utrzymanie i rozwój komputerowych pracowni dydaktycznych. W 2007
roku, dzięki staraniom, uruchomiona została nowa pracownia laboratoryjna. W tym samym
czasie, wraz ze swoim Zespołem, przygotowałam koncepcję rozbudowy sieci komputerowej
Instytutu, a następnie konsultowałam projekt wykonawczy, stworzony przez Centrum
Komputerowe Politechniki Łódzkiej (także z zewnętrznymi specjalistami). W 2013 roku
powstało drugie, nowocześnie wyposażone w stanowiska komputerowe, laboratorium
dydaktyczne.
Dorobek projektowy i zawodowy po 2004 roku
W latach 2008-2010 pełniłam funkcję pełnomocnika Dyrektora Krajowego Ośrodka Badań
i Dokumentacji Zabytków do spraw wdrażania Ogólnopolskiej Bazy Danych o Zabytkach.
W ramach pracy w KOBiDZ byłam odpowiedzialna przede wszystkim za opracowanie
założeń bazy. Wymagało to w pierwszej kolejności przeprowadzenia rozpoznania
podejmowanych wcześniej inicjatyw oraz zasobów, jakie powinny wejść w skład systemu.
Bardzo istotną rolę odgrywała wymiana doświadczeń z instytucjami zajmującymi się
dokumentacją dziedzictwa w innych krajach europejskich. W dalszych etapach pracy
koordynowałam merytorycznie i organizacyjnie opracowanie Zintegrowanego Systemu
Informacji o Zabytkach. Niezależnie od realizacji wyżej opisanych zadań, byłam inicjatorką
oraz koordynatorką przystąpienia Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków do
_______________________________________________________________________________________________________________________________________
Strona | 21
Anetta
Autoreferat
K~pczyflska-Walczak
CARARE (Connecting ARchaeology and ARchitecture in Europeana) - programu typu Best
Practice
Network,
finansowanego
przez
Komisj~
Europejskq w
ramach
ICT-PSP .
Zatozeniem projektu, realizowanego w latach 2010-2013, byto opracowanie zasob6w danych
z zakresu dziedzictwa kulturowego w celu ich publikacji w Europeanie - bibliotece cyfrowej ,
a zarazem wirtualnym muzeum i archiwum, majqcym za cel
udost~pnienie
kulturowego i naukowego Europy w Internecie. Nowatorskim aspektem
podj~cie
pr6by
udost~pnienia
modeli tr6jwymiarowych,
b~dqcych
dziedzictwa
przedsi~wzi~cia
byto
wynikiem skanowania
laserowego.
Praca w KOBiDZ pozwolita mi wdrozyc wyniki rozprawy doktorskiej, a jednoczesnie
stanowita zr6dto doswiadczen i przemyslen, wykorzystanych w trakcie pisania monografii,
b~dqcej
podstawq niniejszego
post~powania
habilitacyjnego.
W tym samym okresie nalezatam do Rady do spraw Wdrazania Dyrektywy INSPIRE
w Polsce, reprezentujqc w niej KOBiDZ i Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa I\larodowego.
Uczestniczqc w konsultacjach projektu ustawy 0 Infrastrukturze Informacji Przestrzennej,
zwiqzanej z implementacjq Dyrektywy w naszym kraju, przyczynHam
si~
do
uwzgl~dnienia
specyfiki zabytk6w architektury i urbanistyki w zakresie "obszar6w chronionych". Nalezy tutaj
podkreslic, ze wczesniej
uwzgl~dnione
byty tylko chronione zasoby naturalne, podlegajqce
Ministerstwu Srodowiska .
W 2009 roku bytam wsp6tautorkq dokumentu MKiDN "Strategia digitalizacji d6br kultury oraz
gromadzenia, przechowywania i
udost~pniania
obiekt6w cyfrowych w Polsce 2009-2020".
Natomiast w 2011 roku przygotowatam ekspertyz~ dla Centrum Kompetencji Ministerstwa
Kultury i Dziedzictwa Narodowego, polegajqcq na opracowaniu wytycznych Katalogu
Dobrych Praktyk Digitalizacji Obiekt6w Muzealnych na potrzeby Wieloletniego Programu
Rzqdowego Kultura+.
W tym okresie bytam r6wniez wsp6tautorkq kilku projekt6w architektonicznych, takich jak
rozbudowa domu przy ulicy Kaczej w todzi, przebudowa domu przy ulicy Kadet6w w todzi ,
lokal gastronomiczny (brasseria) w centrum "Manufaktura", czy aranzacje okoto 30 tazienek
do katalogu wzor6w. Jestem autorkq kart ewidencyjnych zabytk6w nieruchomych dla kilku
obiekt6w
obj~tych
ochronq konserwatorskq na terenie todzi. Warto r6wniez wspomniec, ze
w 2004 roku, wraz z Zespotem, wykonatam tr6jwymiarowy model kampusu Politechniki
t6dzkiej. Jestem takze wsp6tautorkq mapy uczelni i plansz informacyjnych, utatwiajqcych
orientacj~
i poruszanie na terenie kampusu , szczeg61nie studentom pierwszego roku oraz
gosciom wizytujqcym
z
rozwojem
uczelni~ .
zabudowy
Od tego czasu oba opracowania Sq stale aktualizowane wraz
uczelni.
Aktualnie
przygotowuj~
opracowanie,
dotyczqce
przeksztatcen i ewolucji Politechniki t6dzkiej od 1945 roku do czas6w obecnych .
~~ ..... ... ... .. ..
Anetta
K~pczynska-Walczak
Strona 122

Podobne dokumenty