Luki kompetencyjne w kształceniu zawodowym

„Luki kompetencyjne w kształceniu
zawodowym"
Piotr Cymanowski
E‐mail: [email protected]
„Luki kompetencyjne w kształceniu
zawodowym"
Uwarunkowania natury społecznej i ekonomicznej, jakie stwarza społeczeństwo informacyjne, wymuszają na organizacjach oraz ich pracownikach permanentne podnoszenie kwalifikacji oraz kompetencji zawodowych.
„Luki kompetencyjne w kształceniu
zawodowym"
Zdobycie specjalistycznej wiedzy i umiejętności zawodowych może być jednym z podstawowych czynników zwiększającym przewagę konkurencyjną firm.
Firmy poszukują i wdrażają innowacyjne rozwiązania technologiczne, które sprawiają iż wzrasta świadomość wagi kształcenia zawodowego oraz oczekiwań w stosunku do absolwentów.
„Luki kompetencyjne w kształceniu
zawodowym"
Narastające bezrobocie oraz kryzys gospodarczy sprawiają, iż wzrasta zainteresowanie organizacji powiązaniami między rynkiem pracy, a systemem edukacji. Istotną przyczyną bezrobocia jest rozmijanie się oczekiwań pracodawców co do kwalifikacji/kompetencji osób poszukujących pracy w stosunku do tego co one reprezentują.
„Luki kompetencyjne w kształceniu
zawodowym"
W ciągu ostatnich kilku lat próby oceny rynku szkoleń i badania w zakresie polityki szkoleniowej, realizowanej przez polskie przedsiębiorstwa, były podejmowane wielokrotnie. Jednym z kryteriów oceny skuteczności działań tych organizacji był sposób usystematyzowania i wykorzystywania informacji zgromadzonych na podstawie procesu badania potrzeb szkoleniowych i ich uwarunkowań. Stosowana metodologia oraz narzędzia badania stają się jedną z ważniejszych wartości organizacji. „Luki kompetencyjne w kształceniu
zawodowym"
Rozpoznanie i analiza potrzeb szkoleniowych umożliwia zidentyfikowanie luk kompetencyjnych w określonych zakresach oraz wskazanie kierunków rozwoju wiedzy i umiejętności uczestników szkolenia.
Badanie potrzeb powinno koncentrować się na diagnozowaniu rozbieżności między stanem obecnym a pożądanym.
„Luki kompetencyjne w kształceniu
zawodowym"
Analiza potrzeb szkoleniowych firm powinna być podstawowym elementem w planowaniu procesu dydaktycznego szkół, to proces przygotowania strategii rozwojowej uczniów tak by lepiej realizowali oni zadania zawodowe. Wyznaczanie luk kompetencyjnych w kształceniu zawodowym to analiza programów nauczania, analiza potrzeb pracodawców, analiza strategii przedsiębiorstw.
Potrzeby pracodawców rozumiane są tu jako cele, dotyczące możliwych do modyfikowania wyników działań edukacyjnych, w których osiągnięciu ma pomóc odpowiednio opracowany program nauczania/szkolenia.
„Luki kompetencyjne w kształceniu
zawodowym"
Badanie to powinno być procesem ciągłym i prowadzonym wspólnie przez szkoły i pracodawców (organizacje zrzeszające pracodawców, przedsiębiorców) połączone również z badaniem efektywności. Badanie luk kompetencyjnych i ewaluacja efektywności kształcenia zawodowego to przede wszystkim badanie potrzeb pracodawców oraz stopnia opanowania danej kompetencji przez ucznia/kursanta w zakresie jego oczekiwań, wiedzy, zachowań oraz celów.
„Luki kompetencyjne w kształceniu
zawodowym"
Głównymi celami wyznaczania luk kompetencyjnych jest:
• umożliwienie podejmowania właściwych decyzji w zakresie projektowania programów nauczania; • poznawanie i dostosowywanie się do uwarunkowań lokalnego rynku pracy;
• pomoc przy podejmowaniu decyzji, kiedy i jakie kursy kwalifikacyjne zawodowe należy przeprowadzać;
• bardziej efektywne wykorzystanie czasu szkolenia; • zmotywowanie przyszłych uczniów/kursantów; • stworzenie podstawy do badania efektywności i skuteczności kształcenia zawodowego. „Luki kompetencyjne w kształceniu
zawodowym"
W kształceniu zawodowym potrzebne jest cykliczne prowadzenie ewaluacji przebiegu i efektów szkolenia na każdym jego etapie. Wyznaczanie luk kompetencyjnych oraz skuteczne procedury badania efektywności szkoleń umożliwią:
• uczestnikom ‐ uczenie się w sposób świadomy (motywacja), • szkole ‐ udoskonalenie procesu dydaktycznego, wzbogacenie oferty, • pracodawcy ‐ wpływanie na jakość programów nauczania, skuteczne konkurowanie na rynku oraz sprawdzanie rezultatów szkoleń. „Luki kompetencyjne w kształceniu
zawodowym"
Należy pamiętać, że:
• Każda kompetencja pozostaje w stanie wirtualnym, jeśli nie jest aktualizowana przez wykonywanie działalności zawodowej, co odbywa się zazwyczaj w ramach firmy ‐
organizacji. • Każda firma posiada również swoje kompetencje. To dzięki nim firma zapewnia sobie konkurencyjność rynkową. „Luki kompetencyjne w kształceniu
zawodowym"
Poziomy funkcjonowania kompetencji:
• nieświadoma niekompetencja
• świadoma niekompetencja
• świadoma kompetencja
• nieświadoma kompetencja
Dziękuję za uwagę