Efektywność energetyczna budynków w Polsce

Efektywność energetyczna
budynków w Polsce
- tracona szansa
Wojciech Stępniewski
Kierownik projektu „Klimat i energia” WWF Polska
Jak ograniczać
emisję CO2 do atmosfery
• Efektywność energetyczna – przemysł (nowe technologie),
transport, gospodarstwa domowe (termomodernizacja, dobra
ochrona cieplna, etykiety energetyczne, budynki pasywne)
• Wykorzystanie źródeł energii odnawialnej
• Konwersja na gaz ziemny i kogeneracja (wysoka sprawność
produkcji energii)
• Wykorzystanie mechanizmów Protokołu z Kioto
• W przyszłości wykorzystanie wodoru w ogniwach paliwowych,
CCS, zgazowywanie węgla, sztuczna fotosynteza
Co nam mówi tzw. Krzywa McKinseya
Kosztów redukcji emisji GHG
• Krzywa dla Polski zaprezentowana 14 grudnia w
Kopenhadze podczas COP15
• 125 przekrojowych przedsięwzięć
• Termomodernizacja i dobra izolacyjność nowych
budynków w czołówce najbardziej opłacalnych
przedsięwzięć
Potencjał zmniejszenia zużycia energii
• Gospodarstwa domowe i małe/średnie
przedsiębiorstwa - 40% potencjału
(raport WWF/FEWE)
• Usługi chłodzenia, gotowania, zmywania
• Oświetlenie (1/4 zużycia energii)
• Termomodernizacja; automatyka regulacyjna; odzysk
ciepła z wentylacji; modernizacja kotłów grzewczych i
ogrzewaczy przepływowych; kolektory słoneczne;
kotłownie osiedlowe
Łączny potencjał
wynikający z raportu FEWE
wynosi 212 TWh rocznie
• Z czego efektywność cieplna budynków
mieszkalnych i usług 142.5 TWh/rok
• Sprawność generacji el. 40 TWh/rok
• Napędy elektryczne 12,4 TWh/rok
• AGD 9,7 TWh/rok
Potencjał zmniejszenia
zużycia energii
w nowych budynkach
• Wymagania ochrony cieplnej zliberalizowane
• Polska (i Czechy) ma najsłabszy współczynnik
sezonowego zapotrzebowania na energię
• Budownictwo pasywne – wyłącznie pasjonaci (kilka
obiektów)
• Katastrofa z certyfikatami energetycznymi
• EPBD fatalnie wdrożona
Nowela dyrektywy EPBD
 Art.9 Do 31 grudnia 2020 wszystkie budynki „nearly zero
energy”
 Państwa członkowskie zobowiązane do zaprezentowania
planu dotyczącego wzrostu liczby budynków „prawie
zeroenegetycznych”
 Jakiej jakości będzie transpozycja do prawa polskiego?
 Prezentacja Politechniki Poznańskiej obiecująca, ale ile z
niej zostanie wdrożone
Efektywność i mechanizmy oszczędzania
Modernizacja polskich budynków z wykorzystaniem
najnowocześniejszych technologii i know-how (np. w standardzie
domu pasywnego lub podobnym) pozwoli nie tylko w znacznym
stopniu ograniczyć koszty energii ponoszone przez właścicieli i
użytkowników budynku oraz znacznie zmniejszyć sektorowe i
krajowe emisje gazów cieplarnianych.
– Może również przynieść postęp w innych istotnych
społecznych, politycznych i gospodarczych dziedzinach, jak np.
zmniejszenie uzależnienia energetyki od importu paliw (głównie
gazu ziemnego z b.ZSRR), łagodzenie i ostateczne
wyeliminowanie ubóstwa energetycznego, poprawę jakości
powietrza i warunków zdrowotnych w osiedlach miejskich,
poprawę salda budżetowego oraz zwiększenie wartości rynkowej
nieruchomości.
Efektywność i mechanizmy oszczędzania
Niektóre z tych aspektów mają szczególne znaczenie
dla Polski, która jest jedną z niewielu zależnych od
węgla gospodarek na świecie - węgiel jest najbardziej
zanieczyszczającym ze wszystkich paliw kopalnych
będących obecnie w użyciu - i gdzie wskaźniki ubóstwa
energetycznego są, podobnie jak w przypadku wielu
innych państw Europy Środkowo-Wschodniej, wyższe
niż w Europie Zachodniej (np. średnio w okresie 20052009 co czwarty Polak deklarował, że nie mógł sobie
pozwolić na utrzymanie jego domu odpowiednio
ogrzanego w sezonie grzewczym).
Efektywność i mechanizmy oszczędzania
Do szczególnie istotnych korzyści ze znacznej modernizacji polskich budynków należy efekt netto tworzenia
nowych miejsc pracy. Szczególnie, że Polska ma jeden
z najniższych wskaźników zatrudnienia w UE-27.
\W rzeczywistości, odkąd w Strategii Lizbońskiej jako
kluczowy cel ujęta została konieczność osiągnięcia
75% wskaźnika zatrudnienia (populacji w wieku od 20
do 64 lat) oraz wzrost efektywności energetycznej
gospodarki UE do roku 2020, istnieje wyraźna synergia
pomiędzy klimatem i polityką. Raport ECF wykazuje, że
oba cele mogą zostać zrealizowane przez głęboką
modernizację polskich budynków.
Efektywność i mechanizmy oszczędzania
•Istotna renowacja budynków mieszkalnych i użyteczności
publicznej ma - poza innymi zaletami, jak zmniejszenie ubóstwa
energetycznego, poprawą jakości powietrza na obszarach
miejskich i poprawą bezpieczeństwa energetycznego - spójny,
pozytywny wpływ na poziom zatrudnienia:
•
bezpośrednio, poprzez stworzenie wielu nowych miejsc
pracy w budownictwie i sektorze dociepleniowym;
•
pośrednio, na wszystkie sektory, które dostarczają
materiałów i usług dla budownictwa (np. okna float);
•
dodatkowo, oszczędności spowodowane przez zmniejszenie
zużycia energii, plus dodatkowe przychody z dodatkowych
miejsc pracy, zwiększą dochody pozostające do dyspozycji
rodziny; dochody te, gdy zostaną wykorzystane, będą generować
dodatkowe korzyści dla innych rynków pracy, są one określane
jako efekty indukowane.
•.
Efektywność i mechanizmy oszczędzania
• Potencjał „szóstego paliwa” jest ewidentny.
Koszty realizacji niektórych z przedsięwzięć
racjonalizacyjnych są „ujemne”, co oznacza, że
powinny być bezinwestycyjne, zwracające się z
oszczędności. Dlaczego tak się nie dzieje?
• Widoczna jest słabość mechanizmów
skierowanych do przedsiębiorstw i administracji
(ustawa o EE, certyfikaty) i gospodarstw
domowych / wspólnot
(systemy kredytowania energoszczędnych
urządzeń zamiast dopłat do rachunków,
ważny Fundusz Termomodernizacyjny)