"Nie-Boska komedia" wg Grzegorzewskiego

VIII Liceum Ogólnokształcące i 58 Gimnazjum im. Władysława IV w Warszawie - Start
"Nie-Boska komedia" wg Grzegorzewskiego
Niespełna pięć lat temu miała miejsce premiera "Nie-Boskiej komedii" w reżyserii nieżyjącego już
Jerzego Grzegorzewskiego. Ten jeden z najwybitniejszych polskich scenografów i reżyserów podjął się
trudnego zadania wystawienia na deskach teatru słynnego dzieła Zygmunta Krasińskiego,
opowiadającego o grozie rewolucji i krytykującego romantyzm. Wcześniej tego zadania podjęli się tacy
wielcy twórcy jak: Leon Schiller, Konrad Swinarski i Adam Hanuszkiewicz.
"Nie-Boska komedia" jest dramatem romantycznym mówiącym o zniszczeniu, jakie niesie ze sobą
rewolucja, o poczynaniach ludzi odrzucających Boga i o dramacie człowieka zauroczonego romantycznymi
ideałami. Głównym bohaterem utworu jest hrabia Henryk (w tej roli wybitny aktor, Jan Englert), poeta,
który dla sławy i swych idei poświęcił rodzinę. Jego postępowanie doprowadziło Żonę (Dorota Landowska)
do obłędu, a potem śmierci. Syn, nazywany Orciem , wrażliwy chłopiec o wątłym zdrowiu, obdarzony
darem jasnowidzenia, podobnie jak ojciec staje się poetą. Kolejną ważną postacią utworu jest Pankracy,
inteligentny, przypominający hr.Henryka przywódca rewolucjonistów - grupy zdegenerowanych,
pozbawionych zasad moralnych ludzi walczących z arystokracją.
Jednym z głównych problemów utworu jest konflikt społeczny między szlachtą i niższymi warstwami
społeczeństwa. Grzegorzewski wątek ten ograniczył, koncentrując się na kwestiach dotyczących
człowieka, poety. Brak więc w przedstawieniu scen widowiskowych. Podziwiać za to możemy niezwykłe,
znakomite monologi (jak chociażby robiący wrażenie monolog Jerzego Radziwiłowicza) i pełne ekspresji
dialogi (przykładem jakich jest wzruszająca rozmowa Orcia z ojcem na temat zmarłej matki). Należy
zauważyć, iż reżyser w znacznej mierze okroił tekst Zygmunta Krasińskiego. Dodał za to fragmenty
innych dzieł, dotyczących m.in. Wenecji i śmierci.
Wielką zaletą przedstawienia Jerzego Grzegorzewskiego jest gra aktorska. Jerzy Radziwiłowicz i Jan
Englert, gwiazdy polskiej sceny, mistrzowskimi kreacjami udowodnili swoją wielkość. Warto jednak
zwrócić uwagę na młodsze pokolenie polskich aktorów: bardzo przekonująco i oryginalnie swą drobną, ale
znaczącą rolę zagrała Dorota Landowska. Żona Henryka, powszechnie postrzegana jako kobieta w pełni
oddana małżonkowi i w pewien sposób słaba, w interpretacji Landowskiej jest kobietą silną, która walczy
o męża nie z powodu miłości, ale właśnie dumy. Równie interesująca i wzruszająca jest kreacja Orcia w
wykonaniu Beaty Fudalej, której udało wydobyć się z postaci syna hrabiego tragizm młodego, wrażliwego
człowieka - cierpiącego nie za swoje winy. Gra pozostałych aktorów znajduje się na równie wysokim
poziomie.
Techniką artystyczną charakterystyczną dla Jerzego Grzegorzewskiego był kolaż, czyli łączenie kilku
sposobów tworzenia, dotyczy to tekstów, czy scenografii. Wyraz tego znaleźć można również w jego
inscenizacji "Nie-Boskiej komedii", gdzie przeplata się kilka tekstów literackich, a symboliczna
scenografia, różnorodne stroje (od sarmackich po współczesne) podkreślające ponadczasowość dzieła i
poruszająca muzyka (m.in. Pasja według św.Mateusza Jana Sebastiana Bacha) świetnie ze sobą
współgrają, tworząc spójną i efektowną całość.
"Nie-Boska komedia" jest utworem, mówiącym o sprawach ważnych i trudnych. Jej inscenizacja,
dokonana przez Jerzego Grzegorzewskiego, prezentuje naprawdę wysoki poziom i zpewnością spędzenie
wieczoru w teatrze na tym przedstawieniu jest obcowaniem z prawdziwą sztuką.
przyg.Piotr Gaweł, kl. IIIc w r. szk.2007/ 2008
http://wladyslaw.edu.pl
Kreator PDF
Utworzono 7 March, 2017, 09:57