1. Nazwa jednostki Wydział Zdrowia i Nauk Medycznych 2. Kierunek

1. Nazwa jednostki
Wydział Zdrowia i Nauk Medycznych
2. Kierunek
Pielęgniarstwo
Nazwa przedmiotu
Psychologia
3. Imię i nazwisko
osoby /osób
prowadzącej
Doc. dr Stanisław Nieciuński (wykład)
Mgr Błażej Pasiut (ćwiczenia)
4. Nazwa modułu:
Nauki społeczne
5. Poziom kształcenia
pierwszy stopień
6. Forma studiów
Stacjonarna
7. Semestr
I zimowy
8. Rok studiów
I
9. Forma zajęć i
liczba godzin:
wykład (20);
ćwiczenia (20);
godziny bez nauczyciela (20)
10. Ilość punktów
ECTS
2
11.Język wykładowy
polski
12. Wymagania
wstępne i dodatkowe
bez wymagań wstępnych
13. Typ modułu
kształcenia
Obowiązkowy
14. Efekty kształcenia dla modułu:
Efekt modułowy
Szczegółowo opisany efekty osiągany przez moduł
EM 1
EM 2
EM 3
EM 4
EM5
EM6
EM7
EM8
EM 9
EM 10
EM11
EM12
EM13
EM14
EM15
EM16
EM17
EM18
EM19
EM20
Zna podstawy psychologii w zakresie zachowania i
rozwoju człowieka, uwarunkowań jego
prawidłowego i zaburzonego funkcjonowania
Omawia mechanizmy funkcjonowania człowieka w
sytuacjach trudnych
Wymienia etapy i prawidłowości rozwoju
psychicznego człowieka
Różnicuje pojęcie emocji i motywacji oraz zna
pojęcie osobowości i jej zaburzeń
Charakteryzuje istotę i strukturę zjawisk
zachodzących w procesie przekazywania i wymiany
informacji
Definiuje modele i style komunikacji interpersonalnej
Zna techniki redukowania lęku i sposoby relaksacji
oraz mechanizmy powstawania, działania i
zapobiegania zespołowi wypalenia zawodowego
Rozumie procesy poznawcze i różnicuje zachowania
prawidłowe, zaburzone i patologiczne
Ocenia wpływ choroby, hospitalizacji i innych
sytuacji trudnych na stan fizyczny, psychiczny i
funkcjonowanie społeczne człowieka
Projektuje i realizuje w warunkach symulowanych
elementarne formy pomocy psychologicznej
Prognozuje wpływ choroby i hospitalizacji na stan
psychiczny człowieka oraz zależności
Somatopsychiczne
Ocenia funkcjonowanie człowieka w sytuacjach
trudnych (stres, konflikt, frustracja)
Zna psychologiczne aspekty funkcjonowania
człowieka w różnych okresach rozwojowych;
Zna psychospołeczne aspekty wychowania
seksualnego i prorodzinnego
Kontroluje błędy i bariery w procesie
komunikowania się
Wykazuje umiejętność aktywnego słuchania
Wykorzystuje techniki komunikacji werbalnej,
niewerbalnej i parawerbalnej w opiece
zdrowotnej
Tworzy warunki do prawidłowej komunikacji
pielęgniarka - pacjent oraz pielęgniarka personel
medyczny
Dokonuje wyboru właściwych technik redukowania
lęku i metod relaksacyjnych
Stosuje techniki zapobiegania zespołowi wypalenia
zawodowego
Odniesienie do
efektu
kierunkowego
BW1 +++
BW3 +++
BW4 +++
BW5 +++
BW6 +++
BW7 +++
BW8 +++
BW14 +++
BU2 +++
BU3 +++
BU4 +++
BU6 +++
BU7 +++
BU8 +++
BU9 +++
BU10 +++
BU11 +++
BU12 +++
BU13 +++
BU14 +++
Systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i
kształtuje umiejętności dążąc do profesjonalizmu
Przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego
EM22
rodziną oraz współpracownikami
Wykład problemowy
15. Stosowane metody
Prezentacja multimedialna
dydaktyczne
16. Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia:
Efekt modułowy
Formy sprawdzenia osiągnięcia efektu
EM 21
BK2 +++
BK10 +++
EM 1 – EM 8
Obowiązkowy udział w zajęciach
EM 9 – EM 20
Obowiązkowy udział w zajęciach
EM 21-22
Obowiązkowy udział w zajęciach
17. Forma i warunki
zaliczenia modułu, zasady
dopuszczenia do egzaminu
oraz zaliczenia
poszczególnych zajęć, jeśli
takie wchodzą w zakres
danego modułu
Wykład: egzamin pisemny – test wiadomości; w drugim i trzecim terminie
możliwe egzaminy ustne. Oceny wypowiedzi studentów mogą podwyższyć
ich stopnie uzyskane na egzaminie pisemnym, pod warunkiem, że test
wiadomości student zaliczy przynajmniej na ocenę dostateczną. Warunkiem
przystąpienia do egzaminu jest uprzednie zaliczenie ćwiczeń. Pozytywną
ocenę uzyskuje osoba, która spełniła wszystkie podane wyżej kryteria, w
stopniu co najmniej dostatecznym.
Ćwiczenia:
Regulaminowa obecność na zajęciach, test wyboru.
Forma aktywności
Średnia liczba godzin
na zrealizowanie
aktywności
Godziny kontaktowe Wykład
20
Godzin 40
Ćwiczenia
20
18. Bilans punktów ECTS.
Obciążenie pracą studenta
Pozostałe godziny
kontaktowe
Przygotowanie się do wykładu
Przygotowanie się do konwersatorium
Przygotowanie się do zaliczenia
10
Przygotowanie się do dyskusji
10 Godzin 20
Inne formy
Inne formy
Sumaryczna liczba punktów ECTS:
19. Treści merytoryczne
modułu
2
Godzin 60
Wykłady:
1. Pojęcie psychiki jej podstawowe cechy i wymiary: ujęcia
behawiorystyczne, psychoanalityczne, humanistyczne, bimodalne; struktura
i funkcje psychiki; zasadnicze rodzaje procesów psychicznych (poznawcze,
metapoznawcze, emocjonalne oraz motywacyjno-wykonawcze); psychika
jako złożona, wielopłaszczyznowa, funkcjonalna całość.
2. Świadomość. Świat osobistych przeżyć człowieka: Pojęcie i definicje
świadomości, funkcje świadomości (ograniczająca dopływ bodźców,
selekcjonująca
przyswojone
informacje,
planowania
i kontroli wykonania), struktura świadomości (procesy świadome,
nieświadome i przedświadome), codzienne zmiany świadomości (marzenia i
fantazje, marzenia senne, zaburzenia snu i zakłócenia stanów czuwania),
Stany rozszerzonej świadomości (przytomne sny, hipnoza, kontrola nad
bólem, dysocjacje, medytacje, halucynacje, ekstaza religijna, trans, środki
zmieniające stany świadomości). Świadomość społeczna, społecznie
podzielane poglądy, kulturowe nośniki świadomości społecznej.
3. Mechanizmy zachowania się człowieka: uwarunkowania wewnętrzne
(genetyczne, neuropsychologiczne, konstytucjonalne, endokrynologiczne,
potrzeby, popędy, oraz inne substancjalne, energetyczne i informacyjne
własności organizmu jednostki), uwarunkowania zewnętrzne (warunki
naturalne, ekonomiczne, gospodarcze, zachowania się innych ludzi i grup
społecznych, wyniki własnego postępowania oraz inne substancjalne,
energetyczne i informacyjne własności środowiska materialnego i
społecznego jednostki).
4. Podstawowe uwarunkowania, mechanizmy i prawidłowości rozwoju
człowieka w ciągu życia. Czynniki, mechanizmy i etapy rozwoju. Rozwój
człowieka dorosłego. Dysfunkcje i dysharmonie rozwojowe.
5. Psychologia spostrzegania: wrażenia, spostrzeżenia, procesy detekcji i
transdukcji, zjawiska progów absolutnego i różnicy, prawo Webera, teorie
widzenia barw oraz spostrzegania przestrzeni, wyodrębnianie figur i
nadawanie im znaczeń w procesie organizowania pola percepcji, złudzenia,
fizjologiczne i psychologiczne prawidłowości procesu spostrzegania,
problem adekwatności spostrzeżeń.
6. Proces uwagi: pojęcie i prawa rządzące uwagą – funkcje uwagi, jej
pojemność,
uwaga
bierna
i czynna, cechy przedmiotów przyciągających uwagę, podzielność uwagi,
stany skupienia uwagi; rola uwagi w procesach poznawczych (percepcji,
pamięci i myślenia); zagadnienie wyuczonej bezradności; problem
skupiania uwagi oraz kierowania uwagą ucznia.
7. Podstawowe procesy uczenia się: pojęcie uczenia się, warunkowanie
klasyczne – wygaszanie, generalizacja, różnicowanie, metoda
odwarunkowania;
warunkowanie
instrumentalne
zachowanie
instrumentalne, wzmocnienie pozytywne i negatywne, karanie, prawo
efektu, bodźce różnicowe, wyuczona bezradność; modelowanie, uczenie się
utajone, rola różnych form uczenia się w edukacji.
8. Pamięć: systemy pamięci sensorycznej, krótkotrwałej i długotrwałej,
cechy pamięci, możliwości powiększania pojemności i trwałości pamięci,
teorie zapominania, mnemotechniki, farmakologiczne wzmacnianie
pamięci, kształcenie pamięci.
9. Myślenie i rozumowanie, rozwiązywanie problemów: sytuacje
problemowe, etapy rozwiązywania problemów, algorytmy i heurystyki,
wcześniejsze doświadczenia jako utrudnienie przy poszukiwaniu
rozwiązania, zasady stymulacji rozwoju myślenia i rozumowania.
10. Inteligencja oraz zdolności specjalne: Teorie inteligencji, mierzenie oraz
określanie stopnia inteligencji, jednostki z pogranicza normy intelektualnej,
pedagogiczne
problemy
związane
z dziećmi utalentowanymi i wybitnie zdolnymi.
z
pracą
11. Emocje i motywacja: stymulacja rozwoju emocji: definicje emocji i
motywacji, rodzaje procesów emocjonalnych i motywacyjnych, funkcje
emocji, rola procesów emocjonalnych, procesy znaku emocji, procesu treści
emocji, procesy natężenia emocji (ich aktywacji), wpływ czynników
kulturowych na emocje, rozwój emocji.
12. Zjawisko stresu: definicje pojęcia stresu (dystres i eustres), fazy stresu
(alarmu, walki lub ucieczki, wyczerpania), warunki powstawania stresu,
osobowość a podatność na stres, możliwość ochrony przed stresem oraz
eliminowania nadmiernego stresu, stres w sytuacjach szkolnych.
13. Inteligencja emocjonalna: pojęcie inteligencji emocjonalnej, struktura
inteligencji emocjonalnej, jej funkcje, kompetencje odczytywania, i
komunikowania emocji, nawiązywania i podtrzymywania kontaktu,
identyfikacji i empatii.
14. Osobowość: "Ja", pojęcie tożsamości, samowiedza, samoocena,
samoprezentacja, samorealizacja. Społeczne źródła wiedzy o samym sobie.
Natura „ja”. Poznanie siebie: przez introspekcję, obserwację własnego
zachowania się, schematy „ja”, słuchanie opinii partnerów interakcji.
Pamięć autobiograficzna. Rola osób znaczących, grup odniesienia oraz
kulturowych i społecznych zbiorów informacji w procesie samopoznania.
Ćwiczenia:
1.Komunikacja społeczna: istota zjawiska, cechy komunikacji, mechanizmy
komunikacji społecznej, poziomy komunikowania, komunikacja
interpersonalna jako proces psychiczny, mechanizmy komunikacji
interpersonalnej, modele komunikacji, środki komunikacji, szumy
komunikacyjne, kody komunikacyjne, świadomość społeczna, składniki
świadomości społecznej, rodzaje komunikatów, aspekty komunikatu,
komunikacja społeczna a współczesność
2. Podstawy psychologiczne zachowania się człowieka: procesy poznawcze,
procesy międzyosobowe, proces porozumiewania się, definicje
porozumiewania się międzyosobowego, kompetencje komunikacyjne, obraz
samego siebie, tożsamość, procesy postrzegania, dynamika relacji
interpersonalnych
3. Relacja i praca z pacjentem chorym somatycznie: sytuacja
psychologiczna chorego somatycznie, radzenie sobie z chorobą,
psychologiczne aspekty relacji z pacjentem, reakcje psychiczne chorego
w obliczu śmierci, psychologia zdrowia - wybrane zagadnienia
4. Psychologiczne uwarunkowania kontaktu z drugim człowiekiem:
zmienne
psychologiczne
w kontakcie interpersonalnym i pomocowym, rodzaje i funkcje pomocy
psychologicznej, klimat porozumiewania się, empatia i zachowania
prospołeczne, cierpienie empatyczne, empatyczny gniew, współczucie,
poczucie winy i niesprawiedliwości, klimat porozumiewania się
5. Psychologia konfliktów, stres i radzenie sobie ze stresem: zjawisko
konfliktu, rodzaje konfliktów, źródła i mechanizmy konfliktu, ujęcia
konfliktu, reakcje na konflikt, metody rozwiązywania konfliktów, strategie
w konflikcie, wpływ konfliktu na funkcjonowanie człowieka, uprzedzenia
poznawcze w konflikcie, metody interwencji w konflikt, pojęcie stresu i
stresora, teorie stresu, metody radzenia sobie ze stresem, interwencja
kryzysowa
6. Problemy psychologiczne w pracy pielęgniarki / pielęgniarza: sytuacje
trudne, asertywność, radzenie sobie z problemami, wypalenie zawodowe analiza
literatury
oraz
dyskusja
problemowa
7. Analiza problemów funkcjonowania człowieka, jako jednostki oraz w
relacjach
z
innymi
w relacjach prywatnych i zawodowych, z wykorzystaniem zdobytej wiedzy
psychologicznej - prezentacja referatów, dyskusja
20. Wykaz literatury
obowiązkowej i
uzupełniającej
Wykłady;
Podstawowa:
Mietzel G. (2008) Wprowadzenie do psychologii. Podstawowe zagadnienia.
Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
Uzupełniająca:
Oleś P., Puchalska-Wasyl M., Sobol-Kwapińska M., O osobowości
praktycznie wszystko. Ćwiczenia z psychologii osobowości, Scholar,
Wydawnictwo Naukowe KUL, Warszawa/Lublin 2006, rozdz.1 oraz część
2, ss. 143-221. Analiza wybranych zmiennych osobowości na podstawie
przykładów.
Nieciuński S. Kształcenie akademickie a intelektualny rozwój młodzieży
studenckiej. „Państwo i Społeczeństwo”, Wyd. KSW, Kraków 2006, s. 1527.
Nieciunski S. Intencyjne oddziaływania wychowawcze a manipulacja
uczniami. Analiza psychopedegogiczna [w:] J. Aksman (red.) Manipulacja.
Społeczno-pedagogiczne aspekty, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne sp.
z o.o., Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków 210, s. 25-35. ISBN 978-83-7571-164-6.
Ćwiczenia:
Podstawowa:
Formański J. Psychologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa,
2003.
Talarowska M., Florkowski A., Gałecki P., (red), Podstawy psychologii.
Podręcznik dla studentów medycyny i kierunków medycznych. Wyd.
Continuo, Wrocław, 2011.
Uzupełniająca:
Adler R., Rosenfeld L., Proctor II R., Relacje interpersonalne - proces
porozumiewania się. Rebis, Poznań, 2006.
Chełpa S., Witkowski T., Psychologia konfliktów, Biblioteka Moderatora,
Wrocław, 2004.
Hoffman M., Empatia i rozwój moralny. Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne, Gdańsk, 2006.
McKay M., Davis M., Fanning P., Sztuka skutecznego porozumiewania się.
Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, 2003.