instytucje prawa handlowego w przyszłym kodeksie cywilnym
Transkrypt
instytucje prawa handlowego w przyszłym kodeksie cywilnym
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment pełnej wersji całej publikacji. Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj. Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu. Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie internetowym Bookarnia Online. INSTYTUCJE PRAWA HANDLOWEGO W PRZYSZŁYM KODEKSIE CYWILNYM redakcja naukowa Teresa Mróz Mirosław Stec Warszawa 2012 Stan prawny na 1 czerwca 2012 r. Publikacja dofinansowana przez Uniwersytet w Białymstoku. Wydawca Monika Pawłowska Redaktor prowadzący Joanna Cybulska Opracowanie redakcyjne Dagmara Wachna Łamanie Wolters Kluwer Polska Układ typograficzny Marta Baranowska © Copyright by Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., 2012 ISBN 978-83-264-0780-2 ISSN 1897-4392 Wydane przez: Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o. Redakcja Książek 01-231 Warszawa, ul. Płocka 5a tel. 22 535 82 00, fax 22 535 81 35 e-mail: [email protected] www.wolterskluwer.pl księgarnia internetowa www.profinfo.pl Spis treści Wykaz skrótów / 19 Słowo wstępne / 25 Część I Instytucje ogólne kodeksu cywilnego / 27 Andrzej Całus Miejsce instytucji prawa handlowego w procesie komercjalizacji prawa cywilnego. Uwagi w związku z pracami nad nowym kodeksem cywilnym / 29 1. Wprowadzenie / 29 2. Podmiotowe konsekwencje komercjalizacji w szwajcarskim kodeksie cywilnym / 31 3. Podmiotowe konsekwencje komercjalizacji we włoskim kodeksie cywilnym / 36 4. Podmiotowe konsekwencje komercjalizacji w holenderskim kodeksie cywilnym / 42 5. Podmiotowe konsekwencje komercjalizacji w polskim kodeksie cywilnym / 48 Bogusława Gnela Definicje przedsiębiorcy w projekcie nowego kodeksu cywilnego z punktu widzenia ich przydatności w obrocie konsumenckim i handlowym / 58 5 Spis treści Andrzej Herbet Pojęcie i koncepcja legislacyjna prokury – uwagi na tle art. 1091 i n. k.c. oraz art. 168 i n. projektu księgi pierwszej kodeksu cywilnego / 76 1. Uwagi wstępne / 76 2. Rys prawnoporównawczy oraz modele regulacji / 78 3. Pojęcie i cechy konstytutywne prokury / 84 4. Ocena spójności koncepcji legislacyjnej prokury de lege lata / 87 5. Ocena spójności koncepcji legislacyjnej prokury de lege ferenda / 92 6. Charakter prawny prokury / 95 Krzysztof Pietrzykowski Miejsce prawa spółdzielczego w systemie prawa (ustawa – Prawo spółdzielcze a kodeks cywilny i kodeks spółek handlowych) / 100 1. Miejsce prawa spółdzielczego w systemie prawa / 100 2. Ustawa – Prawo spółdzielcze a kodeks cywilny / 108 3. Ustawa – Prawo spółdzielcze a kodeks spółek handlowych / 111 Robert Stefanicki Wpływ modelu zupełnej harmonizacji na system prawa krajowego / 116 Jarosław Grykiel Prokura w projekcie kodeksu cywilnego / 128 1. Wprowadzenie / 128 2. Systematyka przepisów o prokurze / 128 3. Ustanowienie prokurenta / 129 4. Udzielenie prokury / 130 5. Zakres umocowania prokurenta / 132 6. Rodzaje prokury / 135 7. Zakaz substytucji / 137 8. Wygaśnięcie prokury / 138 9. Zakaz konkurencji / 140 10. Podpis prokurenta / 141 6 Spis treści 11. Wnioski / 141 Filip Grzegorczyk Uwagi na temat rezygnacji z pojęcia „państwowa osoba prawna” w projekcie kodeksu cywilnego – próba diagnozy problemu / 143 1. Wprowadzenie / 143 2. Status państwowych osób prawnych w prawie francuskim / 143 3. Definicje i katalog państwowych osób prawnych w prawie polskim / 146 4. Kryteria wyróżniające państwowe osoby prawne / 149 5. Spółki handlowe o kapitale publicznym i mieszanym / 153 6. Konkluzje / 154 Grzegorz Kozieł Wpis do rejestru jako wyznacznik statusu prawnego przedsiębiorcy w świetle projektu księgi pierwszej kodeksu cywilnego / 156 Jan Lic Znaczenie zwyczaju handlowego dla prawa prywatnego (uwagi do projektu nowego kodeksu cywilnego) / 170 1. Zwyczaj, norma zwyczajowa i prawo zwyczajowe – delimitacje pojęciowe / 170 2. Zwyczaj i prawo zwyczajowe w dualistycznym systemie polskiego prawa prywatnego / 172 3. Zwyczaj i prawo zwyczajowe w monistycznym systemie polskiego prawa prywatnego / 177 4. Wnioski de lege ferenda / 180 5. Uwagi końcowe / 185 7 Spis treści Grzegorz Nita-Jagielski Koncepcja podmiotu prawnego według kodeksu cywilnego a regulacje prawa koncernowego / 187 1. Koncepcja podmiotu będącego jednostką organizacyjną / 187 2. Koncern – odrębna jednostka organizacyjna? / 191 3. Brak odrębności (jedności) prawnej koncernu a jednolite kierownictwo / 193 4. Problem uzasadnienia aksjologicznego dla regulacji prawa koncernowego / 197 5. Podsumowanie / 198 Marcin Spyra Czy należy wprowadzić kategorię zależności ekonomicznej przedsiębiorcy do kodeksu cywilnego? / 200 1. Asymetria pozycji kontraktowej w stosunkach handlowych / 200 2. Kiedy podmiotowa dywersyfikacja regulacji jest uzasadniona? / 202 3. Koncepcja prawa ochrony małych przedsiębiorców / 204 4. Koncepcja ochrony przedsiębiorcy działającego w sytuacji zależności ekonomicznej / 207 5. Inne niż monopol źródła ekonomicznej zależności przedsiębiorcy / 208 6. Możliwość ochrony przedsiębiorcy działającego w sytuacji zależności ekonomicznej w obowiązującym prawie prywatnym / 211 7. Wprowadzenie ogólnej kategorii zależności ekonomicznej przedsiębiorcy do prawa prywatnego / 213 8. Konkluzje / 214 Tomasz Szczurowski Cywilnoprawna definicja przedsiębiorcy – uwagi de lege lata i de lege ferenda / 216 Roman Uliasz Kwalifikacje podmiotowe prokurenta w nowym kodeksie cywilnym / 231 1. Prokurent jako osoba fizyczna / 231 8 Spis treści 2. Prokurent jako osoba fizyczna o pełnej zdolności do czynności prawnych / 236 Ewa Zielińska Zgoda organu osoby prawnej na dokonanie czynności prawnej w świetle projektu księgi pierwszej kodeksu cywilnego – zastosowanie art. 52 projektu do handlowych spółek osobowych / 242 1. Uwagi wstępne / 242 2. Podmiotowość prawna handlowych spółek osobowych a charakter prawny reprezentacji / 243 3. Zastosowanie proponowanego art. 52 projektu do spółek jawnych / 246 4. Zastosowanie proponowanego art. 52 projektu do spółki partnerskiej, w której powołano zarząd / 250 5. Wnioski / 252 Mariusz Stanik Zasada wyłączności firmy w projekcie nowego kodeksu cywilnego / 254 1. Wstęp / 254 2. Funkcje zasady wyłączności firmy / 255 3. Problemy interpretacyjne na tle obecnej regulacji zasady wyłączności firmy / 257 4. Analiza projektowanej zmiany regulacji zasady wyłączności firmy / 262 5. Podsumowanie / 265 Marek Zaremba Zasada prawdziwości firmy w ujęciu przepisów projektu kodeksu cywilnego / 267 1. Wstęp / 267 2. Firma w obrocie gospodarczym / 269 3. Zasada prawdziwości firmy w projekcie kodeksu cywilnego / 271 4. Podsumowanie / 277 9 Spis treści Część II Umowy handlowe w kodeksie cywilnym / 279 Jerzy Ciszewski Leasing nieruchomości – uwagi de lege lata i de lega ferenda / 281 Bernadetta Fuchs Culpa in contrahendo a obowiązek ujawnienia informacji na etapie przedkontraktowym / 299 1. Wprowadzenie / 299 2. Znaczenie informacji dla podjęcia decyzji dotyczącej zawarcia umowy w praktyce obrotu gospodarczego i problem ich ujawnienia w toku negocjacji / 300 3. Regulacja art. 72 § 2 k.c. – culpa in contrahendo / 302 4. Regulacja obowiązku udzielenia informacji poprzedzającej zawarcie umowy w obcych systemach prawnych / 305 5. Nieujawnienie informacji na etapie przedkontraktowym – uwagi de lege lata / 308 6. Projekt kodeksu cywilnego / 311 7. Uwagi de lege ferenda / 314 Wojciech J. Katner Umowy handlowe w przyszłym kodeksie cywilnym / 316 1. Wprowadzenie / 316 2. Umowy nazwane występujące w obrocie gospodarczym (handlowym) / 318 3. Nowe typy umów handlowych – do rozważenia w nowym kodeksie cywilnym / 320 Urszula Promińska Czy nadszedł czas na regulację umowy franchisingu? / 328 1. Czy praktyka wykształciła modelową treść umowy franchisingu? / 329 2. Empiryczny model umowy franchisingu / 333 3. Czy jest potrzeba unormowania umowy franchisingowej? / 345 10 Spis treści Wojciech Pyzioł Perspektywy nowej regulacji umów bankowych / 348 1. Uwagi wstępne / 348 2. Aktualny stan regulacji prawnej umów bankowych / 349 3. Zakres i metoda regulacji kodeksowej de lege ferenda / 352 4. Uwagi de lege ferenda o charakterze szczegółowym / 354 Ewa Rott-Pietrzyk Rozszerzony zakres ochrony podmiotów świadczących usługi z zakresu pośrednictwa w DCFR (wzorcem dla polskiego ustawodawcy?) / 362 1. Uwagi wstępne / 362 2. Typy umów o pośrednictwo w DCFR (rozszerzenie zakresu podmiotowego instytucji ochronnych) / 366 3. Ochrona podmiotów spełniających świadczenie charakterystyczne w umowach o pośrednictwo sensu largo w prawie polskim de lege lata / 369 4. Ochrona podmiotów świadczących usługi w zakresie pośrednictwa w innych systemach prawnych / 372 5. Instytucje ochronne w umowach o pośrednictwo normowanych projektem CFR / 374 6. Podsumowanie (uwagi de lege ferenda) / 375 Janusz A. Strzępka Umowy ramowe w projekcie kodeksu cywilnego / 381 1. Ogólna charakterystyka i znaczenie umów ramowych / 381 2. Ramowe umowy definitywne / 382 3. Ramowe umowy przygotowawcze / 392 Dariusz Bucior Odpłatność usług agenta jako cecha konstytutywna umowy agencyjnej / 403 1. Pojęcie elementów przedmiotowo istotnych / 403 2. Wymóg odpłatności usług a dwa typy umowy agencyjnej / 404 3. Wymóg odpłatności usług agenta na gruncie kodeksu handlowego / 406 11 Spis treści 4. Wymóg odpłatności usług agenta a dyrektywa 86/653/EWG / 408 5. Wymóg odpłatności usług agenta a dopuszczalność zastrzeżenia nieodpłatności usług przyjmującego zlecenie / 411 6. Podmiot zobowiązany do wynagrodzenia usług agenta / 412 7. Rodzaje wynagrodzenia / 413 Bartłomiej Gliniecki Umowa deweloperska na tle problematyki normowania typowych umów nienazwanych / 418 Arkadiusz Wowerka Wybrane aspekty przelewu wierzytelności w obrocie handlowym / 430 1. Wprowadzenie / 430 2. Cesja globalna / 432 3. Pactum de non cedendo / 437 4. Przejście praw ubocznych / 437 5. Skuteczność przelewu wobec osób trzecich (innych niż dłużnik) / 439 6. Ochrona praw dłużnika / 440 7. Odpowiedzialność cedenta wobec cesjonariusza w związku z przelewem / 441 8. Podsumowanie / 442 Ewa Wójtowicz Wykładnia umów gospodarczych według projektu nowego kodeksu cywilnego / 444 1. Pojęcie umowy gospodarczej / 445 2. Wykładnia umów i wykładnia oświadczeń woli / 446 3. Okoliczności wpływające na wykładnię / 449 4. Wykładnia contra proferentem / 451 5. Pierwszeństwo postanowień negocjowanych indywidualnie / 452 6. Zasada integralności umowy / 453 7. Życzliwa interpretacja / 454 8. Różne wersje językowe / 455 9. Merger clause / 455 12 Spis treści Jakub J. Zięty Umowa deweloperska jako umowa nazwana w nowym kodeksie cywilnym – sens czy nonsens? / 458 1. Stan prawny przed uchwaleniem ustawy z dnia 16 września 2011 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego / 459 2. Stan prawny wprowadzony ustawą z dnia 16 września 2011 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego / 462 3. Czy umowa deweloperska powinna zostać uregulowana w odrębnej ustawie, czy w kodeksie cywilnym? / 468 Andrzej Jakubiec O zasadności kodyfikacji niektórych umów zawieranych na rynku kapitałowym / 470 Monika Futrzyńska-Mielcarzewicz, Katarzyna Malinowska-Woźniak Najem lokali w świetle definicji działalności gospodarczej według ustawy o swobodzie działalności gospodarczej i projektu kodeksu cywilnego / 481 Część III Kodeks cywilny a prawo spółek / 493 Katarzyna Bilewska Uchybienia proceduralne w procesie podejmowania uchwał a ich zaskarżanie w świetle przepisów art. 83 nowego kodeksu cywilnego / 495 1. Uwagi ogólne / 495 2. Uchybienia proceduralne a uchybienia materialne przy podejmowaniu uchwały / 498 3. Kryteria prawnej relewantności uchybień proceduralnych według art. 83 § 1 n.k.c. / 500 4. Przykłady prawnie doniosłych i prawnie obojętnych uchybień proceduralnych (przegląd orzecznictwa) / 503 13 Spis treści 5. Podjęcie uchwały z udziałem osób nieuprawnionych a jej ważność w świetle art. 83 § 2 n.k.c. / 505 Grzegorz E. Domański, Ewa Pietrusińska Interes spółki jako atrybut jej osobowości prawnej / 506 Józef Frąckowiak Trzecia kategoria osób w prawie spółek – zbędna mistyfikacja czy krok w dobrym kierunku / 516 1. Artykuł 331 k.c. jako podstawa normatywna dla konstruowania trzeciej kategorii osób – osób ustawowych / 516 2. Spółki osobowe jako osoby ustawowe / 522 3. Spółka kapitałowa w organizacji jako osoba ustawowa / 529 Wojciech Klyta Ograniczenia autonomii woli przysługującej wspólnikom spółek osobowych. Uwagi prawnoporównawcze / 536 1. Uwagi wstępne / 536 2. Rozwój zasady szczegółowości w niemieckim prawie spółek osobowych / 537 3. Uwagi prawnoporównawcze / 546 4. Koncepcja rdzenia członkostwa i konstrukcja zakazu nakładania na wspólnika świadczeń nieprzewidzianych umową / 551 5. Podsumowanie / 555 Andrzej Koch O celowości i następstwach unormowania problematyki uchwał w przepisach ogólnych projektu kodeksu cywilnego o czynnościach prawnych / 559 1. Uwagi wstępne / 559 2. Zakres regulacji dotyczącej uchwał w projekcie kodeksu cywilnego / 560 3. Czy projekt kodeksu cywilnego uznaje uchwały wprost za czynności prawne? / 562 14 Spis treści 4. Nieakceptowalne konsekwencje zrównania uchwał z czynnościami prawnymi / 563 5. Znaczenie utożsamienia uchwał z czynnościami prawnymi dla podważania uchwał spółek kapitałowych / 564 6. Znaczenie określenia przez art. 81 zdanie trzecie projektu aktu głosowania jako oświadczenia woli / 567 7. Postanowienia szczególne dotyczące podważania uchwał / 570 Marek Neumann, Józef Okolski Potrzeba różnorodności rozwiązań prawnych w europejskim prawie spółek / 572 1. Zagadnienia wprowadzające / 572 2. Krótka historia rozwoju prawa spółek w UE / 574 3. Struktura własności, ład korporacyjny – różne drogi rozwoju / 579 4. Konkurencja regulacyjna / 581 5. Harmonizacja negatywna (proceduralna) / 582 6. Lekcja kryzysu / 583 Joanna Kruczalak-Jankowska Zdolność do czynności prawnych w przyszłym kodeksie cywilnym a spółki handlowe – zagadnienia wybrane / 586 Agnieszka Malarewicz-Jakubów Pierwszeństwo nabycia udziałów i akcji a prawo pierwokupu w świetle kodeksu cywilnego / 592 Małgorzata Dumkiewicz Regulacja uchwał w projekcie księgi pierwszej nowego kodeksu cywilnego w kontekście uchwał organów spółek kapitałowych / 609 Łukasz Gasiński Kryterium natury spółki akcyjnej jako kryterium ograniczenia kształtowania treści statutu a projekt kodeksu cywilnego / 624 1. Wstęp / 624 2. Projektowany art. 98 k.c. a konieczność nowelizacji kodeksu spółek handlowych / 625 15 Spis treści 3. Pojęcie natury spółki akcyjnej / 626 4. Wybrane przykłady naruszeń kryterium natury spółki akcyjnej / 629 5. Kryterium natury spółki akcyjnej w orzecznictwie / 634 6. Podsumowanie / 636 Aleksandra Gawrysiak-Zabłocka Firma osobowych spółek handlowych – uwagi de lege ferenda / 637 1. Obowiązujące regulacje dotyczące tworzenia firmy osobowych spółek handlowych / 638 2. Ratio legis obowiązujących rozwiązań? / 639 3. Wybrane problemy wynikające z obowiązujących rozwiązań / 643 4. Konkluzje / 650 Arkadiusz Gierat Problem dopuszczalności skracania firm spółek kapitałowych / 653 Marek Leśniak Normatywny wzorzec umowy spółki z o.o. – ocena kierunku zmian przepisów kodeksu spółek handlowych / 661 1. Wprowadzenie / 661 2. Definicja normatywnego wzorca umowy spółki z o.o. – wzmianka / 661 3. Funkcje normatywnego wzorca umowy spółki z o.o. / 662 4. Wyłączenie notariusza z procesu powstawania spółki z o.o. zawiązywanej za pomocą normatywnego wzorca umowy / 663 5. Standaryzacja postanowień umowy spółki z o.o. / 665 6. Treść normatywnego wzorca umowy spółki z o.o. / 666 7. Zawarcie umowy spółki z o.o. przy wykorzystaniu normatywnego wzorca umowy / 671 8. Podsumowanie / 672 Wiktor P. Matysiak Odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania spółki partnerskiej / 673 16 Spis treści Lidia Siwik Konstrukcja stosunku prawnego odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania spółki kapitałowej / 686 1. Odpowiedzialność w ogólności / 687 2. Odpowiedzialność jako typ stosunku zobowiązaniowego / 690 3. Stosunek prawny odpowiedzialności / 693 4. Odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania w świetle koncepcji stosunku prawnego odpowiedzialności / 695 5. Konstrukcja stosunku prawnego odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania spółki / 697 6. Wnioski / 703 Ewa Skibińska Pojęcie siedziby spółki handlowej – wybrane zagadnienia / 704 Piotr M. Wiórek Unternehmergesellschaft (haftungsbeschränkt) – spółka przedsiębiorcza jako konkurencyjna odmiana niemieckiej spółki z o.o. / 722 1. Wprowadzenie / 722 2. Niemiecka spółka przedsiębiorcza w dyskusji nad reformą kapitału zakładowego polskiej spółki z o.o. / 723 3. Motywy wprowadzenia spółki przedsiębiorczej jako podtypu niemieckiej spółki z o.o. / 726 4. Stanowisko niemieckiej Rady Federalnej (Bundesrat) wobec Unternehmergesellschaft i odpowiedź Rządu Federalnego (Bundesregierung) / 729 5. Krótka charakterystyka spółki przedsiębiorczej / 731 6. Ocena spółki przedsiębiorczej przez praktykę i doktrynę niemiecką / 735 7. Uwagi końcowe / 742 17 Spis treści Anna Kurzyńska Dopuszczalność powództwa o ustalenie nieistnienia uchwał zgromadzeń wspólników spółek kapitałowych w świetle obowiązujących przepisów / 746 1. Powództwo o ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa / 746 2. Powództwo o ustalenie nieistnienia uchwał zgromadzeń wspólników spółek kapitałowych pod rządami kodeksu handlowego / 749 3. Zaskarżanie uchwał zgromadzeń wspólników według przepisów kodeksu spółek handlowych / 750 4. Uchwały nieistniejące a uchwały nieważne / 752 5. Powództwo o ustalenie nieistnienia uchwały a powództwo o stwierdzenie nieważności / 754 6. Podsumowanie / 756 Sylwia Łazarewicz Charakter prawny uchwał organów spółek kapitałowych na tle projektu księgi pierwszej kodeksu cywilnego / 758 1. Uwagi wprowadzające / 758 2. Uchwała jako zdarzenie inne niż czynność prawna / 760 3. Uchwała jako czynność prawna / 761 4. Ocena proponowanej regulacji / 769 Organizatorzy i uczestnicy Zjazdu / 773 Wykaz skrótów Akty prawne k.c. ustawa z dnia 23 września 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) k.h. rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 czerwca 1934 r. – Kodeks handlowy (Dz. U. Nr 57, poz. 502 z późn. zm.) Konstytucja Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) k.p. ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) k.p.c. ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.) k.s.h. ustawa z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) p.p.m. ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. – Prawo prywatne międzynarodowe (Dz. U. Nr 80, poz. 432) pr. bank. ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 z późn. zm.) 19 Wykaz skrótów 20 projekt, także jako n.k.c. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego działająca przy Ministrze Sprawiedliwości, Księga pierwsza Kodeksu cywilnego. Projekt z uzasadnieniem, Warszawa, październik 2008 pr. sp. ustawa z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848 z późn. zm.) p.u.n. ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1361 z późn. zm.) TFUE Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz. U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/2) TWE Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską (wersja skonsolidowana Dz. Urz. UE C 321E z 29.12.2006, s. 37) u.k.p. ustawa z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (tekst jedn.: Dz. U. z 2002 r. Nr 171, poz. 1397 z późn. zm.) u.n.f. ustawa z dnia 30 kwietnia 1993 r. o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji (Dz. U. Nr 44, poz. 202 z późn. zm.) u.o.k.k. ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331 z późn. zm.) u.p.d.o.f. ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) Wykaz skrótów u.p.d.o.p. ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.) u.s.d.g. ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) ustawa o KRS ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 168, poz. 1186 z późn. zm.) ustawa o VAT ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) u.u.p. ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. Nr 199, poz. 1175 z późn. zm.) u.w.l. ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.) u.z.n.k. ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 z późn. zm.) Czasopisma i wydawnictwa promulgacyjne Apel.-W-wa BB BGHZ Biul. SN Apelacja. Orzecznictwo Sądu Apelacyjnego w Warszawie Betriebs Berater Entscheidungen des Bundesgerichtshofs in Zivilsachen Biuletyn Sądu Najwyższego 21 Wykaz skrótów DStR EPS FP Europejski Przegląd Sądowy Forum Prawnicze GSP Gdańskie Studia Prawnicze KPP Kwartalnik Prawa Prywatnego Mon. Pod. Monitor Podatkowy Mon. Praw. Monitor Prawniczy NJW OSAB OSP Neue Juristische Wochenschrift Orzecznictwo Sądów Apelacji Białostockiej Orzecznictwo Sądów Polskich OSNC Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna OSNC-ZD Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna (zbiór dodatkowy) OTK Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego OTK-A Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego; zbiór urzędowy, Seria A OTK-B Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego; zbiór urzędowy, Seria B (od 2002 r.) PPH PS Przegląd Prawa Handlowego Prawo Spółek Pr. Gosp. Prawo Gospodarcze Prz. Pod. Przegląd Podatkowy Prz. Sejm. Przegląd Sejmowy PUG Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego RPEiS Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny SC 22 Deutsches Steuerrecht Studia Cywilistyczne Wykaz skrótów SPP Studia Prawa Prywatnego TPP Transformacje Prawa Prywatnego ZGR Zeitschrift für Unternehmens- und Gesellschaftrecht ZIP Zeitschrift für Wirtschaftsrecht Inne CEIDG NSA Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej Naczelny Sąd Administracyjny SA Sąd Apelacyjny SN Sąd Najwyższy TK Trybunał Konstytucyjny TSUE Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (także jako ETS) 23 Słowo wstępne W środowisku akademickim prawników odbywające się co dwa lata wrześniowe zjazdy katedr prawa handlowego stały się już tradycją. Uchwałą VII Zjazdu, przygotowanego w 2009 r. przez Katedrę Prawa Handlowego Uniwersytetu Łódzkiego, organizacja kolejnego powierzona została Zakładowi Prawa Handlowego działającemu w ramach Katedry Prawa Cywilnego Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku. VIII Ogólnopolski Zjazd Katedr Prawa Handlowego odbył się w dniach 21–24 września 2011 r. w Białowieży pod hasłem „Instytucje prawa handlowego w przyszłym Kodeksie cywilnym”. W zjeździe wzięli udział profesorowie, adiunkci i asystenci zatrudnieni w katedrach prawa handlowego bądź prawa cywilnego wszystkich polskich uniwersytetów, w tym także uniwersytetów ekonomicznych (łącznie z SGH). Obok pracowników naukowych uczestnikami konferencji byli przedstawiciele Krajowej Rady Notarialnej, Okręgowej Rady Adwokackiej i Okręgowej Izby Radców Prawnych w Białymstoku oraz sędziowie licznie reprezentujący Sąd Rejonowy w Białymstoku. Potwierdzeniem znacznego zainteresowania zjazdem był udział w nim przeszło 200 osób z różnych środowisk prawniczych. Na konferencji podczas sześciu sesji wygłoszono 25 referatów. Dotyczyły one szerokiego spektrum tematycznego: od zagadnień odnoszących się do instytucji ogólnych kodeksu cywilnego, przez problematykę umów handlowych, do wzajemnych relacji między przyszłym kodeksem cywilnym a kodeksem spółek handlowych. Wystąpienia referentów były podstawą do ożywionej dyskusji i wymiany przez przedstawicieli doktryny i praktyki poglądów dotyczących kształtu oraz konstrukcji fundamentalnych instytucji prawnych występujących w obrocie handlowym i ich miejsca w projektowanym kodeksie cywilnym. Obrady rozpoczęły się od prezentacji referatów poświęconych kontraktom handlowym w przyszłym kodeksie cywilnym. Wskazywano 25 Słowo wstępne m.in. na proces standaryzacji umów w obrocie handlowym, na potrzebę umieszczenia w kodeksie wykształconych już empirycznie umów handlowych, a także na konieczność dalszej dyskusji nad kształtującymi się dopiero umowami handlowymi i ich systematyką. Kolejna partia referatów obejmowała problematykę instytucji zawartych przede wszystkim w części ogólnej kodeksu cywilnego. Z punktu widzenia potrzeb obrotu handlowego szczególną uwagę zwrócono na zagadnienia podmiotowości prawnej, pojęcia przedsiębiorcy, zdolności do czynności prawnych, wadliwości czynności prawnych oraz zastępstwa w stosunkach handlowych. Tematyka referatów w trzecim bloku tematycznym obejmowała przede wszystkim sferę relacji między kodeksem cywilnym a kodeksem spółek handlowych, przy czym autorzy wskazywali na potrzebę odpowiedniego ukształtowania konkretnych rozwiązań prawnych występujących w kodeksie cywilnym w odniesieniu do spółek handlowych. Zwrócono też uwagę na konieczność znalezienia w systemie prawa odpowiedniego miejsca dla prawa spółdzielczego. Opracowanie oddawane do rąk Czytelników zawiera 49 artykułów przygotowanych przez uczestników zjazdu, przy czym część z nich stanowi zmodyfikowaną wersję wygłoszonych referatów, zaś pozostałe złożono do pozjazdowej publikacji. Zostały one pogrupowane tematycznie i podzielone na trzy części, zgodnie z konferencyjną systematyką referatów. W pierwszej zamieszczono opracowania dotyczące kwestii o charakterze najbardziej ogólnym, w tym instytucji części ogólnej kodeksu, w drugiej – poświęcone prawu kontraktów handlowych, zaś w trzeciej – prawu spółek handlowych, zwłaszcza w relacji do kodeksu cywilnego. Mamy nadzieję, że propozycje i sugestie zawarte w tych artykułach zostaną wzięte pod uwagę podczas dalszych prac nad przyszłym kodeksem cywilnym. Mogą one być także podstawą do dalszych studiów i refleksji nad stanem regulacji prawnej obrotu handlowego w Polsce. Dr hab. prof. Uniwersytetu w Białymstoku Teresa Mróz Prof. dr hab. Mirosław Stec 26 Część I Instytucje ogólne kodeksu cywilnego Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment pełnej wersji całej publikacji. Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj. Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu. Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie internetowym Bookarnia Online.