Powiatowy Program Opieki nad Dzieckiem i Rodziną na lata 2011
Transkrypt
Powiatowy Program Opieki nad Dzieckiem i Rodziną na lata 2011
POWIAT KRAŚNICKI POWIATOWY PROGRAM OPIEKI NAD DZIECKIEM I RODZINĄ NA LATA 2011 – 2015 Kraśnik 2010 SPIS TREŚCI Wstęp ............................................................................................................................................................................................................. 3 1. Metodologia ............................................................................................................................................................................ 5 2. Diagnoza .................................................................................................................................................................................... 7 2. 1. Czynniki wewnętrzne .......................................................................................................................................... 7 2. 2. Uwarunkowania zewnętrzne ........................................................................................................................ 20 3. Analiza strategiczna........................................................................................................................................................ 30 4. Cele ............................................................................................................................................................................................. 35 5. Program działania ............................................................................................................................................................ 40 6. Realizacja i warunki efektywności programu ......................................................................................... 122 6. 1. Monitoring ...................................................................................................................................................................... 122 6. 2. Harmonogram ............................................................................................................................................................... 123 6. 3. Finansowanie ................................................................................................................................................................ 125 Zakończenie ....................................................................................................................................................................................... 129 2 WSTĘP Polityka rodzinna zajmuje szczególnie waŜne miejsce w systemie polityki i pomocy społecznej. Obejmuje ona całokształt działań podejmowanych przez państwo, samorządy terytorialne, organizacje pozarządowe i inne podmioty w celu stworzenia odpowiednich warunków dla prawidłowego funkcjonowania rodzin i spełniania przez nie funkcji istotnych zarówno dla ich członków jak i dla całego społeczeństwa. Biorąc pod uwagę system opieki nad dzieckiem i rodziną powiat kraśnicki jest powiatem szczególnym. Na jego terenie funkcjonują 3 placówki opiekuńczo-wychowawcze opieki całodobowej (Dom Dziecka, Rodzinny Dom Dziecka, Wioska Dziecięca SOS), które w pełni zaspokajają potrzeby powiatu kraśnickiego, a co więcej znaczna część ich wychowanków pochodzi z terenu innych powiatów, a nawet województw. Znaczącym uzupełnieniem tej bazy instytucjonalnej opieki nad dzieckiem jest rozbudowana sieć rodzin zastępczych – zdecydowanie bardziej korzystnych wychowawczo, jak i ekonomicznie form opieki nad dzieckiem. Wzrastająca ilość rodzin zastępczych i umieszczonych w nich dzieci jest efektem długofalowych działań Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie – licznych akcji propagujących tę szlachetną ideę. Na terenie powiatu kraśnickiego problematyka opieki nad dzieckiem i rodziną jest stale obecna takŜe w pracach organów uchwałodawczych i wykonawczych samorządu powiatowego, jak równieŜ w praktycznej działalności jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, a takŜe wielu lokalnych organizacji pozarządowych. Istniejące zasoby Powiatu Kraśnickiego w zakresie opieki nad dzieckiem i rodziną stanowią istotną bazę umoŜliwiającą zaspokajanie występujących problemów społecznych w zakresie opieki nad dzieckiem i rodziną. Niezbędne jednak jest wdraŜanie nowych inicjatyw – tak aby skala problemu dzieci osieroconych i opuszczonych, rodzin nie radzących sobie z otaczająca je rzeczywistością stale malała. Realizacji tego celu słuŜą załoŜenia i zaplanowane inicjatywy w ramach niniejszego Powiatowego Program Opieki nad Dzieckiem i Rodziną. Zaplanowane w nim działania wyrastają z precyzyjnej, skrupulatnej diagnozy środowiska lokalnego, analizy zasobów, potrzeb i moŜliwości oraz ze sformułowanych na tej podstawie celów. Stopniowe wdraŜanie wŜycie zaplanowanych przedsięwzięć będzie stanowić znaczący wkład w ograniczenie zasięgu problemów społecznych na terenie powiatu kraśnickiego. WyraŜamy przekonanie, Ŝe inicjatywy te spotkają się z zainteresowaniem zarówno władz Powiatu jak i całej społeczności lokalnej. Efektywne rozwiązywanie problemów społecznych nie jest bowiem moŜliwe bez zaangaŜowania i współpracy wielu podmiotów: instytucji 3 publicznych (w tym władz samorządowych), organizacji pozarządowych i społeczeństwa (zwłaszcza grup dotkniętych wykluczeniem społecznym). Dotychczas wdraŜane inicjatywy (m. in. załoŜenia poprzedniej wersji Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych) świadczą jednak, ze tak waŜny cel jak pomoc dziecku i rodzinie jednoczy wszystkie podmioty. 4 1. METODOLOGIA Prace nad Powiatowym Programem Opieki nad Dzieckiem i Rodziną na lata 20112015 toczyły się równolegle z pracami nad Powiatową Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych – prowadził je zespół zadaniowy powołany zarządzeniem Starosty Kraśnickiego Nr 9/2010 z dn. 02.02.2010r. Zastosowana metodologia jest analogiczna jak w przypadku równolegle opracowywanej Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych. Punktem wyjścia w kierunku opracowania programu działań było opracowanie szczegółowej diagnozy środowiska lokalnego pod kątem występowania problemów opiekuńczo-wychowawczych i prawidłowego funkcjonowania rodzin. Na podstawie zgromadzonego materiału badawczego sporządzono analizę strategiczną mocnych i słabych stron oraz szans i zagroŜeń (analiza SWOT) powiatu w wyodrębnionych 5 obszarach strategicznych: 1. Wspieranie prawidłowego funkcjonowania rodzin 2. Rodzicielstwo zastępcze 3. Placówki opiekuńczo-wychowawcze opieki całodobowej 4. Usamodzielnienia 5. Placówki wsparcia dziennego. Raport otwarcia umoŜliwił zdefiniowanie celów strategicznych w kaŜdym z wyodrębnionych obszarów, a następnie misji programu. Dopełnieniem tej struktury, centralną częścią Programu są koncepcje rozwoju powiatowej polityki opieki nad dzieckiem i rodziną w w/w dziedzinach. Opracowany program działania ściśle odnosi się do przedstawionej analizy potrzeb i moŜliwości. Był on szeroko konsultowany z przedstawicielami instytucji działających w obszarze pomocy dziecku i rodzinie, a takŜe organizacji pozarządowych. Zespół zadaniowy ds. opracowania strategii odbył kilkanaście posiedzeń podczas których wyłoniła się koncepcja Programu. Wykorzystano takŜe wnioski i efekty zajęć warsztatowych, które odbyły się dn. 10.02.2010r. i 08.04.2010r., a takŜe szeregu innych spotkań i konsultacji. Opracowaniu strategii przyświecał podstawowy cel: określenie, jakie działania naleŜy podjąć by w wyznaczonej perspektywie czasowej (do 2015 roku) zbliŜyć się do wytyczonego misją celu. Ten etap opracowania strategii był najwaŜniejszy, dlatego teŜ poddano dokument konsultacjom społecznych. Uwagi i opinie uzyskane w ten sposób wzbogaciły opracowanie. Przeprowadzony proces konsultacji umoŜliwił równieŜ odpowiedź na pytanie które ze wstępnie wyodrębnionych propozycji projektów są najpilniejsze do 5 realizacji. Te, które spotkały się z zainteresowaniem uczestników konsultacji uwzględniono w Powiatowym Programie Opieki nad Dzieckiem i Rodziną. Konsekwencją tak rozumianego uspołecznienia procesu programowania strategicznego było w toku tworzenia strategii, oparcie się na metodzie partnersko–eksperckiej. Łączy ona wiedzę i warsztat badawczy zespołów i ekspertów oraz szerokie uczestnictwo społeczne, dzięki czemu wykorzystana jest wiedza i kompetencje wszystkich funkcjonujących w województwie instytucji, podmiotów gospodarczych, związków, stowarzyszeń i organizacji pozarządowych. 6 1. DIAGNOZA 1. 1. CZYNNIKI WEWNĘTRZNE KaŜde dziecko do prawidłowego rozwoju fizycznego i emocjonalnego potrzebuje rodziny, która zaspokaja jego potrzeby, zapewnia mu bezpieczeństwo i otacza miłością. Ze względu na tak pojmowaną rolę rodziny jest ona w naszym kraju i w naszym ustawodawstwie otaczana szczególną troską i ochroną. W sytuacji gdy rodzina przeŜywa kryzys i zmaga się z róŜnorodnymi problemami olbrzymią rolę do spełnienia w tym zakresie mają profesjonalnie działające słuŜby pomocy społecznej. Do podstawowych ich zadań naleŜy świadczenie rodzinie i dziecku wszechstronnej pomocy umoŜliwiającej jak najlepsze funkcjonowanie. Zdarza się jednak, Ŝe mimo wysiłków wielu podmiotów, a takŜe starań samych rodzin nie udaje się w pełni utrzymać ich funkcjonalności. Statystyki są w tym względzie niepokojące i jednoznacznie wskazują, Ŝe z roku na rok wzrasta ilość rodzin dysfunkcyjnych, które nie są dla dziecka właściwym środowiskiem opiekuńczowychowawczym. Wielu rodziców z róŜnych przyczyn (alkoholizm, niezaradność, niepełnosprawność, ubóstwo) nie chce, nie moŜe, albo teŜ nie potrafi wywiązywać się z rodzicielskich obowiązków. Niestety coraz częściej zdarza się, Ŝe dzieci w tych rodzinach są ofiarami przemocy fizycznej, psychicznej, seksualnej. Na nieprawidłowe funkcjonowanie wielu rodzin niewątpliwie wpływa niekorzystnie sytuacja społeczno-gospodarcza, która przyczynia się do zwiększania obszarów ubóstwa i poszerzania zjawiska marginalizacji. Z punktu widzenia psychologii szczególnie trudna jest sytuacja małych dzieci pozbawionych opieki ze strony rodziców. We wczesnym dzieciństwie kształtuje się więź emocjonalna z rodzicami, co w decydujący sposób znacząco wpływa na budowanie uczuć i bliskości w dorosłym Ŝyciu. Niebezpiecznymi konsekwencjami zaburzeń występujących w procesie socjalizacji pierwotnej, tj. braku opieki macierzyńskiej jest wyobcowanie, zobojętnienie uczuciowe i niezdolność do trwałego angaŜowania uczuć. Rozwiązaniem moŜe być adopcja, umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej lub w placówce opiekuńczowychowawczej. Oczywiście moŜe to mieć miejsce dopiero wówczas, gdy udzielone zostały wszelkie formy pomocy, a mimo to dobro dziecka jest zagroŜone. Współcześnie sieroty w coraz większym stopniu pochodzą z rodzin dysfunkcyjnych, w których panuje niewłaściwa atmosfera, konflikty rodzinne, naduŜywanie alkoholu, błędy wychowawcze i brak odpowiedzialności za dzieci. W takich rodzinach najczęściej zerwane są więzi uczuciowe między małŜonkami, a takŜe między rodzicami a dziećmi. Na dezintegrację 7 rodziny wpływa równieŜ zła sytuacja materialna, mieszkaniowa, narastająca frustracja spowodowana bezrobociem. Istotną funkcję w zakresie zapewniania pomocy osobom i rodzinom znajdującym się w sytuacjach kryzysowych na terenie powiatu kraśnickiego do roku 2009 pełniły Poradnia Rodzinna i Powiatowy Dom dla Matki, funkcjonujące przy Domu Dziecka w Kraśniku. Główną ideą ich działalności była rzeczywista troska o rodzinę i dziecko. Od 2010 roku poradnictwo rodzinne realizowane jest w ramach zadań PCPR. Poradnia Rodzinna świadczy profesjonalne usługi dla rodzin z powiatu kraśnickiego, w których występują trudności w radzeniu sobie w sytuacjach problemowych. W jej ramach funkcjonuje: poradnictwo informacyjno-prawne; sesje konsultacyjno-diagnostyczne; terapia indywidualna, małŜeńska i rodzinna; sesje warsztatowo-treningowe w zaleŜności od potrzeb; poradnictwo profilaktyczne; psychoedukacja. W Poradni świadczą usługi: psycholog, pedagog, specjalista ds. przeciwdziałania narkomanii oraz prawnik. Prowadzona jest równieŜ terapia grupowa głównie dla dzieci (i młodzieŜy z problemami rozwojowymi i przystosowaniem – są to warsztaty umiejętności interpersonalnych) lub socjoterapia. Ponadto udzielana jest pomoc psychologiczna dla rodzin zastępczych i adopcyjnych, z uwagi na ich nową rodzinną funkcję. W przypadku rodzin zastępczych spokrewnionych są to spotkania edukacyjno-wspierające. Tabela nr 1. Liczba osób korzystających z Poradni Rodzinnej w Kraśniku Typ rodziny 2006 2007 2008 2009 Rodziny naturalne 127 334 295 181 Rodziny zastępcze 6 17 26 29 Rodziny adopcyjne 0 1 2 1 133 352 323 211 Ogółem: źródło: dane Poradni Rodzinnej przy Domu Dziecka w Kraśniku Jak wynika z powyŜszej tabeli, znacznie zwiększa się liczba rodzin zastępczych korzystających z usług Poradni Rodzinnej. Związane jest to ze wzrostem świadomości tych rodzin i poszukiwaniem pomocy specjalistów. W ostatnim roku obserwujemy równieŜ wyraźny spadek liczby rodzin naturalnych korzystających z usług Poradni, co świadczy o skuteczności i efektywności działań Poradni w zakresie pomocy udzielanej tym rodzinom. Powiatowy Dom dla Matki całodobowo udzielał pomocy i wsparcia kobietom i ich dzieciom, będącym w kryzysie. Podczas pobytu w placówce kobiety otrzymywały pomoc 8 psychologiczną i prawną, regulującą ich Ŝycie rodzinne. Okres pobytu to maksymalnie pół roku, w przypadku kobiet w ciąŜy – 1 rok. Tabela nr 2. Liczba matek i dzieci przebywających w Powiatowym Domu dla Matki w Kraśniku. 2006 2007 2008 2009 Ilość matek 1 1 2 2 Ilość dzieci 2 - 1 1 źródło: dane Powiatowego Domu dla Matki przy Domu Dziecka w Kraśniku PowyŜsze dane wskazują, Ŝe w powiecie kraśnickim istnieje zapotrzebowanie na funkcjonowanie tego typu placówki. Placówka opiekuńczo-wychowawcza w myśl art. 80 ustawy z dn. 12.03.2004r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2009r., Nr 175, poz. 1362, z późn. zm.) to jednostka zapewniająca dziecku całodobową ciągłą lub okresową opiekę i wychowanie oraz zaspokajająca jego niezbędne potrzeby bytowe, rozwojowe, w tym emocjonalne, społeczne, religijne, a takŜe zapewniająca korzystanie z przysługujących na podstawie odrębnych przepisów świadczeń zdrowotnych i kształcenia. Kierowanie dziecka pozbawionego częściowo lub całkowicie opieki rodzicielskiej do placówki opiekuńczo-wychowawczej na pobyt całodobowy powinno następować dopiero w sytuacji, kiedy zostały wyczerpane moŜliwości udzielenia pomocy w rodzinie naturalnej lub umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej. Na terenie powiatu kraśnickiego funkcjonują 4 placówki opiekuńczo-wychowawcze: 1. Dom Dziecka - placówka typu socjalizacyjnego, obejmująca opieką dzieci w wieku od 3-18 lat, a w przypadku kontynuowania nauki do 25 roku Ŝycia. Tabela nr 3. Liczba wychowanków Domu Dziecka w latach 2006-2009 (stan na 31.12.) 2006 w wieku 2007 2008 dziewcz. chłopcy ogółem dziewcz. chłopcy ogółem dziewcz. chłopcy ogółem 0-3 - - - - - - - - - 3 - 18 17 24 41 15 15 30 10 13 23 - - - 1 2 3 1 2 3 pow. 18 2009 w wieku dziewcz. chłopcy ogółem 0-3 - - - 3 - 18 13 15 28 - - - pow. 18 źródło: dane Domu Dziecka w Kraśniku 9 PowyŜsze dane wskazują na znaczne zmniejszenie liczby wychowanków Domu Dziecka w Kraśniku skierowanych w latach 2008-2009. Wynika to ze standardów, które winny zachować tego typu placówki. Związane jest to równieŜ z akcją pozyskiwania na terenie powiatu kraśnickiego rodzin zastępczych niespokrewnionych, które obejmują opieką coraz więcej dzieci osieroconych i opuszczonych. Tabela nr 4. Liczba wychowanków Domu Dziecka w Kraśniku pochodzących z naszego powiatu i z innych powiatów. 2006 z terenu 2007 2008 dziewcz. chłopcy ogółem dziewcz. chłopcy ogółem dziewcz. chłopcy ogółem 15 19 34 13 12 25 9 12 21 2 5 7 3 5 8 2 3 5 powiatu kraśnic. innych powiat. 2009 z terenu dziewcz. chłopcy ogółem 8 12 20 5 3 8 powiatu kraśnic. innych powiat. źródło: dane Domu Dziecka w Kraśniku Jak obrazuje powyŜsza tabela liczba wychowanków Domu Dziecka z innych powiatów nie wykazuje tendencji wzrostowej, co spowodowane jest w znacznej mierze nowymi uregulowaniami prawnymi1, zgodnie z którymi od 1 stycznia 2005r. w przypadku umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej na terenie innego powiatu, powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed skierowaniem do placówki ponosi wydatki na jego utrzymanie. 2. Rodzinny Dom Dziecka – placówka typu rodzinnego, zapewniająca opiekę zbliŜoną do naturalnego środowiska rodzinnego. Realizuje zadania opieki całkowitej dzieci i młodzieŜy w warunkach naturalnego środowiska rodzinnego. 1 Ustawa z dn. 12.03.2004r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2009r., Nr 175, poz. 1362, z późn. zm.). 10 Tabela nr 5. Liczba wychowanków Rodzinnego Domu Dziecka w latach 2006-2009. 2006 w wieku 2007 2008 dziewcz. chłopcy ogółem dziewcz. chłopcy ogółem dziewcz. chłopcy ogółem 3 5 8 3 5 8 3 5 8 - - - - - - - - - 3-18 lat powyŜej 18 lat 2009 w wieku dziewcz. chłopcy ogółem 3 5 8 - - - 3-18 lat powyŜej 18 lat źródło: dane Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku Tabela nr 6. Liczba wychowanków Rodzinnego Domu Dziecka pochodzących z naszego powiatu i z innych powiatów. 2006 z terenu 2007 2008 dziewcz. chłopcy ogółem dziewcz. chłopcy ogółem dziewcz. chłopcy ogółem 2 4 6 2 4 6 3 4 7 1 1 2 1 1 2 - 1 1 powiatu kraśnic. innych powiat. 2009 z terenu dziewcz. chłopcy ogółem 3 4 7 - 1 1 powiatu kraśnic. innych powiat. źródło: dane Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku 11 3. Wioska Dziecięca SOS – placówka niepubliczna typu rodzinnego, prowadzona i współfinansowana przez Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce. Tabela nr 7. Liczba wychowanków Wioski Dziecięcej SOS w Kraśniku w latach 2006-2009 2006 w wieku 2007 2008 dziewcz. chłopcy ogółem dziewcz. chłopcy ogółem dziewcz. chłopcy ogółem do 7 lat 5 10 15 2 10 12 1 6 7 8-13 lat powyŜej 21 29 50 19 26 45 12 26 38 10 18 28 12 20 32 15 18 33 14 lat 2009 w wieku dziewcz. chłopcy ogółem do 7 lat 1 3 4 8-13 lat powyŜej 10 18 28 13 22 35 14 lat źródło: dane Wioski Dziecięcej SOS w Kraśniku Tabela 8. Liczba wychowanków Wioski Dziecięcej SOS w Kraśniku pochodzących z naszego powiatu i z innych powiatów. 2006 z terenu 2007 2008 dziewcz. chłopcy ogółem dziewcz. chłopcy ogółem dziewcz. chłopcy ogółem 4 5 9 6 9 15 6 9 15 32 52 84 27 47 74 22 41 63 powiatu kraśnic. innych powiat. 2009 z terenu dziewcz. chłopcy ogółem 6 9 15 18 34 52 powiatu kraśnic. innych powiat. źródło: dane Wioski Dziecięcej SOS w Kraśniku 4. Świetlica Opiekuńczo-Wychowawcza Oddziału Akcji Katolickiej przy Parafii św. Józefa w Kraśniku - placówka niepubliczna pobytu dziennego przeznaczona dla 12 dzieci i młodzieŜy pochodzących z rodzin patologicznych i sprawiających problemy opiekuńczo-wychowawcze (równieŜ Filia w Zakrzówku). Tabela nr 9. Liczba dzieci i młodzieŜy uczęszczających do Świetlicy Opiekuńczo-Wychowawczej Oddziału Akcji Katolickiej. ze względu 2006 2007 2008 na szkołę dziewcz. chłopcy ogółem dziewcz. chłopcy ogółem dziewcz. chłopcy ogółem podstawowa 19 14 33 32 26 58 43 25 68 gimnazjum 8 9 17 3 7 10 3 7 10 średnia 6 4 10 5 1 6 2 1 3 ze względu 2009 dziewcz. chłopcy ogółem podstawowa 31 21 52 gimnazjum 3 7 10 średnia 0 0 0 na szkołę źródło: dane Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej Oddziału Akcji Katolickiej przy Parafii św. Józefa w Kraśniku Przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Kraśniku funkcjonuje Punkt Konsultacyjno-Informacyjny ,,PROMYK I” (ul. Grunwaldzka 4a – budynek MOPS) i PROMYK II (Al. Tysiąclecia 3B). W obydwu punktach funkcjonują świetlice środowiskowe, do których uczęszczają dzieci ze szkół podstawowych i gimnazjów. Celem świetlic jest: stworzenie dzieciom bezpiecznego środowiska, nauczenie radzenia sobie w sytuacjach trudnych, prezentowanie im moŜliwości i sposobów niesienia pomocy, edukacja prozdrowotna, promowanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego, pomoc w odrabianiu lekcji. Na terenie powiatu jest duŜe zainteresowanie placówkami wsparcia dziennego. Powiat Kraśnicki nie dysponuje młodzieŜowymi ośrodkami wychowawczymi ani młodzieŜowymi ośrodkami socjoterapii, wydłuŜa to czas umieszczania dzieci i czas realizacji postanowień sądowych dotyczących umieszczania nieletnich w tego typu placówkach. Tabela nr 10. Liczba dzieci umieszczanych w MOW Liczba dzieci umieszczanych w MłodzieŜowych Ośrodkach Wychowawczych 3 2006 4 2007 8 2008 2 2009 Ogółem 17 źródło: dane Wydziału Edukacji, Kultury, Sportu i Turystyki w Kraśniku oraz Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku 13 Najczęstszą przyczyną postanowień sądu o umieszczeniu w rodzinie zastępczej bądź w placówce opiekuńczo-wychowawczej są: zaniedbania rodziców w realizacji funkcji opiekuńczo-wychowawczej oraz patologia. Tabela nr 11. Liczba dzieci, które zostały skierowane do placówek opiekuńczo-wychowawczych w latach 2006-2009 Dom Dziecka Rodzinny Dom Wioska Dziecięca Placówki poza Dziecka SOS powiatem 17 13 2 2006 16 4 7 1 2007 11 3 2008 16 1 2 2009 źródło: dane Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku Opinię mieszkańców na temat najczęściej występujących powodów problemów opiekuńczo-wychowawczych z dziećmi i młodzieŜą na terenie powiatu kraśnickiego przedstawia poniŜszy wykres. Zdaniem mieszkańców, problemy opiekuńczo-wychowawcze z dziećmi i młodzieŜą najczęściej są spowodowane zaniedbaniami wychowawczymi rodziny, występującą w rodzinach przemocą oraz ubóstwem. Kolejny wykres odzwierciedla opinie mieszkańców na temat zagospodarowania wolnego czasu dla dzieci i młodzieŜy. 14 W świetle uzyskanych wyników badań, przewaŜająca większość mieszkańców dość krytycznie odnosi się do oferty zagospodarowania wolnego czasu dla dzieci i młodzieŜy. O ile w mieście Kraśniku tego typu baza jest rozwinięta (świetlice socjoterapeutyczne, obiekty rekreacyjno-sportowe oraz kulturalne), o tyle na terenach wiejskich sytuacja pod tym względem przedstawia się zdecydowanie gorzej. Istotną rolę we wdraŜaniu inicjatyw ukierunkowanych na rzecz dzieci (w tym niepełnosprawnych) i ich rodzin pełnią równieŜ funkcjonujące na terenie powiatu niektóre organizacje pozarządowe, wśród nich m.in.: Kraśnickie Stowarzyszenie Przyjaciół Dzieci Specjalnej Troski, Fundacja ,,Marysia”, Stowarzyszenie ,,Perspektywy”, Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce, Akcja Katolicka i inne. Cele statutowe i zakres działania Kraśnickiego Stowarzyszenia Przyjaciół Dzieci Specjalnej Troski obejmują: wspieranie rozwoju psychofizycznego dzieci i młodzieŜy niepełnosprawnej, tworzenie warunków dla wyrównywania szans, integrację społeczną, wsparcie rodzin, organizacje zajęć rehabilitacyjno-edukacyjnych dla dzieci i młodzieŜy, organizację imprez integracyjnych, okolicznościowych i innych o charakterze sportowym, rekreacyjnym, kulturalno-oświatowym, organizowanie pomocy rzeczowej - zaopatrzenie w obuwie ortopedyczne, w wózki inwalidzkie, prowadzenie punktu konsultacyjnego, propagowanie roli integracji. Fundacja ,,Marysia” od początku swej działalności, tj. od 2004r. wspiera swoim działaniem dzieci z Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku. Fundacja organizuje m. in. 15 wypoczynek zimowy połączony z nauką jazdy na nartach i letni z nauką pływania i kursem Ŝeglarskim, lekcje języka angielskiego dla wychowanków, pozyskiwanie darów rzeczowych, porady prawne dla rodzin dzieci przebywających w RDDz, dofinansowanie kosztów leczenia i rehabilitacji. Fundacja jest organizacją poŜytku publicznego. Stowarzyszenie ,,Perspektywy” działające przy Domu Dziecka w Kraśniku, swoją działalność rozpoczęło we wrześniu 2003r. Celem stowarzyszenia jest wspieranie rozwoju oraz wyrównywanie szans Ŝyciowych dzieci i młodzieŜy w tym niepełnosprawnych. Stowarzyszenie realizuje swoje cele poprzez: 1. Prowadzenie programów wsparcia dla dzieci i młodzieŜy: edukacyjnych, terapeutycznych, integracyjnych, profilaktycznych; 2. Prowadzenie programów wsparcia dla rodziców; 3. Organizowanie imprez o charakterze: integracyjnym, sportowo-rekreacyjnym, kulturalnooświatowym, organizowanie aukcji, wystaw; 4. Prowadzenie programów mających na celu usamodzielnienie młodzieŜy. Członkowie stowarzyszenia celem pozyskania środków finansowych na swoją działalność piszą projekty. Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce oraz Oddział Akcji Katolickiej są organami prowadzącymi dla wymienionych wyŜej placówek opiekuńczo-wychowawczych: odpowiednio Wioski Dziecięcej SOS w Kraśniku i Świetlicy Opiekuńczo-Wychowawczej Oddziału Akcji Katolickiej. Na terenie naszego powiatu jako placówka specjalistyczna działa Powiatowy Zespół Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych. Specjaliści Poradni prowadzą z dziećmi zajęcia ogólnorozwojowe, korekcyjno-kompensacyjne, terapię uczniów z problemami dysleksji i dysgrafii, terapię logopedyczną dzieci z zaburzeniami mowy, zajęcia z uczniami zdolnymi, z dziećmi z wadami słuchu i wzroku. Prowadzona jest terapia dla zagroŜonych uzaleŜnieniem, socjoterapia, terapia ofiar przemocy psychicznej i fizycznej, terapia dzieci z zaburzeniami emocjonalnymi, nerwicami, fobiami, z bulimią i anoreksją oraz terapia rodzin. W ustawie z dn. 12.03.2004r. o pomocy społecznej ustawodawca szczególnie podkreślił znaczenie działań na rzecz profilaktyki w obszarze poradnictwa i terapii rodziny. Przy tym jednoznacznie opowiedział się za koniecznością takiego organizowania powiatowych systemów pomocy rodzinie i dziecku, aby w razie niemoŜności pobytu dziecka w rodzinie, mogło ono znaleźć opiekę w rodzinie zastępczej. Zgodnie z art. 70 ust. 3 ustawy, udzielając pomocy rodzinie i dziecku naleŜy mieć na względzie przede wszystkim ich podmiotowość oraz prawo dziecka do wychowania 16 w rodzinie, a w przypadku wychowywania dziecka poza rodziną do zapewnienia mu w miarę moŜliwości zgodnie z jego potrzebami opieki i wychowania w rodzinnych formach opieki zastępczej. W tym celu (oprócz juŜ istniejących typów rodzin spokrewnionych z dzieckiem i niespokrewnionych z dzieckiem) wprowadzono nową kategorię rodzin zastępczych – zawodowe niespokrewnione z dzieckiem rodziny zastępcze (wielodzietne, specjalistyczne i o charakterze pogotowia rodzinnego - kontynuacja formy funkcjonującej juŜ od 2001r.). Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie dąŜąc do zapewnienia opieki i wychowania kaŜdemu dziecku pozbawionemu tych wartości ze strony naturalnego środowiska rodzinnego, w sposób szczególny angaŜuje się w realizację działań na rzecz pozyskiwania rodzin zastępczych. Świadczy o tym wiele podejmowanych przez Centrum działań na rzecz rozwoju rodzicielstwa zastępczego. Powiat Kraśnicki od stycznia 2001r. rozpoczął akcję pozyskiwania rodzin zastępczych niespokrewnionych poprzez ogłoszenia w lokalnych mediach, OPS, kościołach. W 2002r. zarządzeniem Dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku został powołany Zespół ds. szkolenia rodzin zastępczych, który do końca 2009 roku przeszkolił 36 osób, będących kandydatami na rodziców zastępczych. W rodzinach tych obecnie przebywa 28 dzieci. Często mimo przebytych szkoleń rodzice nie potrafią poradzić sobie z trudnościami wychowawczymi. Dlatego teŜ z myślą o nich w roku 2009 Centrum zrealizowało projekt „Razem damy radę” finansowany w ramach konkursu ogłoszonego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej „Wspieranie programów z zakresu opieki nad dzieckiem i rodziną”. Projekt skierowany był do rodzin zastępczych i miał na celu ich wzajemną integrację, organizację szkoleń, treningów oraz nabycie nowych i zwiększenie własnych umiejętności wychowawczych. W dniu 4 czerwca 2009 roku juŜ po raz szósty uroczyście obchodzono „Dzień Rodzicielstwa Zastępczego”, który jest coroczną promocją tej formy opieki nad dzieckiem w społeczności lokalnej. Ponadto w ramach akcji „Szukam Domu”, ściśle współpracujemy z Chrześcijańskim Stowarzyszeniem Pomocy Dzieciom ,,Misja Nadziei”. O tym, Ŝe nasze działania przynoszą efekty świadczy wzrastająca liczba rodzin zastępczych i umieszczonych w nich wychowanków. Tabela nr 12. Liczba rodzin zastępczych ogółem (spokrewnionych, niespokrewnionych i zawodowych niespokrewnionych z dzieckiem) i ich wychowanków w latach 2006-2009 Rok 2006 2007 2008 2009 136 129 131 123 Liczba rodzin 197 195 188 191 Liczba dzieci źródło: dane Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku 17 Tabela nr 13. Liczba nowopowstałych rodzin zastępczych i umieszczonych w nich dzieci w latach 2006-2009 Rok 2006 2007 2008 12 16 17 Liczba rodzin 16 33 18 Liczba dzieci źródło: dane Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku 2009 17 27 Rodziny zastępcze niespokrewnione to najbardziej ,,propagandowo” lansowana forma prorodzinnej opieki. Tabela 14. Liczba rodzin zastępczych niespokrewnionych i zawodowych niespokrewnionych z dzieckiem w latach 2006-2009 Rok 2006 Rodziny zastępcze niespokrewnione Zawodowe niespokrewnione z dzieckiem rodziny zastępcze ogółem - o charakterze rodziny wielodzietnej - o charakterze rodziny specjalistycznej - o charakterze Pogotowia Rodzinnego 2007 2008 2009 rodziny dzieci rodziny dzieci rodziny dzieci rodziny dzieci 19 28 19 29 19 29 19 29 6 22 7 36 7 27 8 44 4 13 5 19 6 23 7 29 - - - - - - - - 2 9 2 17 1 4 1 15 źródło: dane Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku Zdarza się jednak, Ŝe przed osiągnięciem pełnoletności, dziecko powraca do rodziny naturalnej lub zostaje umieszczane w innym środowisku. Sytuacje takie przedstawia tabela nr 15. Tabela nr 15. Losy wychowanków opuszczających rodziny zastępcze Placówka Rodzina Inna rodzina Rodzina Rok naturalna zastępcza adopcyjna opiekuńczowychowawcza 8 1 1 5 2006 2007 7 10 2 4 2008 11 3 1 5 2009 6 7 1 6 źródło: dane Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku Bardzo trudnym momentem w Ŝyciu osieroconych dzieci jest takŜe moment usamodzielnienia – opuszczenia placówki lub rodziny zastępczej. W domu rodzinnym przygotowanie do tego momentu odbywa się w sposób naturalny i dziecko jako człowiek dorosły ma w dalszym ciągu róŜnorodne wsparcie ze strony swoich rodziców, rodziny. W przypadku usamodzielniających się 18 wychowanków moŜliwości korzystania z dotychczasowej pomocy są ograniczone. Zarysowuje się w ten sposób wyzwanie dla pracowników socjalnych Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie. Osoby, które osiągnęły pełnoletność w rodzinie zastępczej oraz osoby pełnoletnie opuszczające niektóre typy placówek opiekuńczo-wychowawczych, młodzieŜowe ośrodki wychowawcze zostają objęte przez PCPR pomocą mającą na celu ich Ŝyciowe usamodzielnienie i integrację ze środowiskiem. Tabela nr 16. Liczba wychowanków z rodzin zastępczych korzystających z róŜnych form pomocy w latach 2006-2009 Kontynuowanie nauki usamodzielnienie zagospodarowanie 79 2006 74 2007 69 2008 57 2009 źródło: dane Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku 4 3 8 14 9 10 10 9 Tabela nr 17. Liczba wychowanków z placówek opiekuńczo-wychowawczych korzystających z róŜnych form pomocy w latach 2006-2009 Kontynuowanie nauki usamodzielnienie zagospodarowanie 27 8 10 2006 30 8 15 2007 28 9 4 2008 22 8 8 2009 źródło: dane Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku Opieka nad dzieckiem i rodziną oznacza podejmowanie wszelkich działań zmierzających do zaspokojenia potrzeb i stworzenia warunków prawidłowego rozwoju i wychowania. Przedstawiona analiza świadczy o tym, Ŝe rozwiązanie tak skomplikowanego problemu wymaga zaangaŜowania i wielostronnego spojrzenia przedstawicieli róŜnych środowisk. Patrząc na problem jedynie z perspektywy pomocy społecznej, niewiele uda się zmienić. Dlatego prawidłowo funkcjonujący system opieki nad dzieckiem i rodziną to w szczególności: • Przeciwdziałanie i zapobieganie problemom rodziny, tworzenie środowiskowych programów profilaktycznych, tworzenie środowisk wychowawczych przyjaznych dziecku. • Organizacja poradnictwa rodzinnego, doskonalenie form pracy socjalnej i terapii rodzinnej. • Rozwijanie środowiskowych form wspierania rodziny w jej funkcjach opiekuńczowychowawczych (konsultacja wychowawcza, interwencja kryzysowa, grupy wsparcia, terapia rodzinna, małŜeńska, indywidualna i grupowa). 19 • Ograniczenie liczby dzieci kierowanych do placówek opiekuńczo-wychowawczych (większość dzieci uzyska pomoc pozostając w rodzinie naturalnej). • Tworzenie systemu gwarantującego lepszy dobór rodzin zastępczych; do rodzin niespokrewnionych będą miały szansę trafić dzieci, które nie mają Ŝadnych moŜliwości znalezienia opieki wśród krewnych). • Poprawa jakości opieki w placówkach opiekuńczo-wychowawczych; stopniowe przekształcanie tych placówek w ośrodki opieki nad dzieckiem, otwarte na środowisko lokalne i podtrzymujące więzi z rodziną naturalną dziecka. • Modernizacja placówek resocjalizacyjnych. • Zapobieganie sytuacji, w której osoby opuszczające rodziny zastępcze i placówki opiekuńczo-wychowawcze będą powracać do systemu pomocy społecznej jako dorośli, stali klienci, poprzez realizację indywidualnych planów usamodzielniania. • Przygotowanie ”poprzez róŜne formy szkoleń pracowników pomocy społecznej oraz kadry profesjonalistów zatrudnionych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, ośrodkach adopcyjno-opiekuńczych do aktywnego uczestnictwa w procesie 2 modernizacji systemu opieki nad dzieckiem i rodziną” . 2. 2. Uwarunkowania zewnętrzne W związku ze słusznie przyjętym przekonaniem, Ŝe rodzina jest podstawową komórką społeczną, a obowiązkiem wszelkich instytucji jest wspomaganie realizacji jej funkcji, zagadnienie opieki nad dzieckiem i rodziną jest stale obecne w aktach prawnych i dokumentach strategicznych z zakresu pomocy społecznej i nie tylko. Większość z nich obejmuje całokształt problemów społecznych (w tym równieŜ zagadnienie dziecka i rodziny), dlatego omówiono je przy analizie czynników zewnętrznych w Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych. W tym miejscu warto zwrócić szczególną uwagę na zapisy tych dokumentów, które odnoszą się stricte do zagadnienia rodziny. Zagadnienie to jest stale obecne równieŜ w badaniach wielu dyscyplin i subdyscyplin naukowych: m. in. socjologii, psychologii, pedagogiki, polityki społecznej i wielu innych. Prawa rodziny są wyeksponowane równieŜ w wielu konwencjach, paktach i deklaracjach praw człowieka3 2 J. S t a r ę g a-P i a s e k, Opieka nad dzieckiem w systemie pomocy społecznej, [w:] Zmiany w systemie opieki nad dzieckiem i młodzieŜą, perspektywa europejska, red. Z. W. Stelmaszuk, Katowice 2001, s. 49-50. 3 Powszechna Deklaracja Praw Człowieka ONZ z dn. 10.12.1948r. podkreśla, Ŝe rodzina stanowi „podstawową komórkę społeczeństwa oraz jest naturalnym środowiskiem rozwoju i dobra wszystkich jej członków, a w szczególności dzieci i powinna być otoczona niezbędną ochroną oraz wsparciem, aby mogła w pełnym zakresie wypełniać swoje obowiązki w społeczeństwie”. 20 (w systemie ONZ: Powszechna Deklaracja Praw Człowieka z 10.12.1948r., Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z 16.12.1966r., Konwencja o Prawach Dziecka z 20.11.1989r.; w systemie Rady Europy zaś Europejska Konwencja Praw Człowieka z 04.11.1950r.). Na straŜy podstawowych praw rodziny stoi równieŜ Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 02.04.1997r.4 Rodzina to takŜe motyw przewodni wielu oficjalnych dokumentów Kościoła, w tym encyklik papieskich. Istotne znaczenie ma w tej kwestii Karta Praw Rodziny „przedłoŜona przez Stolicę Apostolską wszystkim ludziom, instytucjom i władzom zainteresowanym misją rodziny w świecie współczesnym”. Celem jej jest umocnienie świadomości rodzin o ich niezastąpionej roli i miejscu, jakie zajmuje rodzina. Karta pragnie zachęcić rodziny do łączenia się między sobą dla obrony i umacniania swych praw, jest dla rodzin zachętą do wypełniania ich zadań, by w dzisiejszym świecie rola rodziny była coraz wyraźniej ceniona i uznawana. Wśród aktów prawnych które expressis verbis formułują wytyczne systemu opieki nad dzieckiem i rodziną w naszym kraju na plan pierwszy wysuwa się ustawa z dn. 12.03.2004r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2004r. Nr 64, poz. 593 z późn. zm.). DuŜe znaczenie w omawianej kwestii ma równieŜ ustawa z dn. 25.02.1964r. kodeks rodzinno-opiekuńczy (Dz. U. z 1964r. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.), a ponadto ustawa z dn. 07.09.1991r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.), ustawa z dn. 26.10.1982r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2002r. Nr 11, poz. 109 z późn. zm.) i wiele innych. W świetle załoŜeń powyŜszych ustaw polityka opiekuńcza w Polsce opiera się na następujących dyrektywach: - pomoc powinna być wczesna i mieć charakter profilaktyczny, uprzedzający powstanie szkodliwych dla pomyślnego rozwoju dzieci i młodzieŜy zaniedbań i następstw, - opieka i pomoc powinny być organizowane w środowisku bliskim dziecku, tak aby umoŜliwić mu wzrastanie i rozwój w naturalnych warunkach rodzinnych kulturowych i społecznych, 4 Rangę, jaką Konstytucja przypisuje prawom dziecka, podkreśla art. 72 ust.4 przewidując powołanie Rzecznika Praw Dziecka. Ustawa z dnia 6 stycznia 2000r. o Rzeczniku Praw Dziecka (Dz. U. z 2000r. Nr 6, poz.69) wyznacza Rzecznikowi misję stania na straŜy praw dziecka. Rzecznik działa na rzecz ochrony praw dziecka, w szczególności: prawa do Ŝycia i ochrony zdrowia, prawa do wychowania w rodzinie, prawa do godziwych warunków socjalnych, prawa do nauki (art. 3 ust. 2). Wśród zadań Rzecznika ustawa wymienia równieŜ podejmowanie działań zmierzających do ochrony dziecka m. in. przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem, demoralizacją, zaniedbaniem oraz innym złym traktowaniem (art. 3 ust. 3). 21 - umieszczenie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej powinno nastąpić dopiero po wyczerpaniu wszystkich moŜliwości wsparcia i pomocy rodzinie naturalnej, ponadto nie moŜe przerwać więzi rodzinnych, - kontynuacją działalności opiekuńczej wobec wychowanków placówek opieki całkowitej, a takŜe opieki o charakterze profilaktyczno-wychowawczym i resocjalizacyjnym jest stymulująca pomoc i opieka następcza polegająca na przygotowaniu środowiska rodzinnego lub zastępczego i pomocy w usamodzielnieniu się. Regulacje, które wprowadza dział II rozdział 4 ustawy o pomocy społecznej kompleksowo ujmują takie szczegółowe zagadnienia jak: funkcjonowanie rodzin zastępczych, placówek opiekuńczo-wychowawczych (opieki całodobowej i wsparcia dziennego), ośrodków adopcyjno-opiekuńczych, jednostek specjalistycznego poradnictwa, usamodzielnianie wychowanków opuszczających rodziny zastępcze i placówki opiekuńczowychowawcze. Uzupełnieniem tych zapisów jest cały szereg rozporządzeń wykonawczych5. W myśl art. 70 w/w ustawy rodzinie mającej trudności w wypełnianiu swoich zadań oraz dziecku z tej rodziny udziela się pomocy, w szczególności w formie: poradnictwa rodzinnego; terapii rodzinnej rozumianej jako działania psychologiczne, pedagogiczne i socjologiczne, mające na celu przywrócenie rodzinie zdolności do wypełniania jej zadań; pracy socjalnej; zapewnienia dzieciom opieki i wychowania poza rodziną. Udzielając pomocy naleŜy mieć na względzie podmiotowość dziecka i rodziny oraz prawo dziecka do wychowania w rodzinie, a w przypadku wychowywania dziecka poza rodziną do zapewnienia mu w miarę moŜliwości zgodnie z jego potrzebami opieki i wychowania w rodzinnych formach opieki zastępczej; a ponadto zapewnienia stabilnego środowiska wychowawczego; utrzymywania osobistych kontaktów z rodziną; powrotu do rodziny naturalnej; traktowania w sposób sprzyjający poczuciu godności i wartości osobowej; ochrony przed arbitralną lub bezprawną ingerencją w Ŝycie prywatne dziecka; praktyk religijnych zgodnych z wolą rodziców i potrzebami dziecka; kształcenia, rozwoju uzdolnień, zainteresowań i indywidualności oraz zabawy i wypoczynku; pomocy w przygotowaniu do samodzielnego Ŝycia w przypadku 5 rozporządzenie z 19.10.2005r. w sprawie szczegółowych zasad nadzoru nad przestrzeganiem standardu opieki i wychowania w placówkach opiekuńczo-wychowawczych oraz nadzoru nad działalnością ośrodków adopcyjno-opiekuńczych (Dz. U. z 2005r. Nr 214, poz. 1812); rozporządzenie z 30.09.2005r. w sprawie ośrodków adopcyjno-opiekuńczych (Dz. U. z 2005r. Nr 205, poz. 1701); rozporządzenie z 08.03.2005r. w sprawie domów dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąŜy (Dz. U. z 2005r. Nr 43, poz. 418); rozporządzenie z 14.02.2005r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. z 2005r. Nr 37, poz. 331); rozporządzenie z 23.12.2004r. w sprawie udzielania pomocy na usamodzielnienie, kontynuowanie nauki oraz zagospodarowanie (Dz. U. z 2005r. Nr 6, poz. 45); rozporządzenie z 18.10.2004r. w sprawie rodzin zastępczych (Dz. U. z 2004r. Nr 233, poz. 2344). 22 wychowywania poza rodziną naturalną; dostępu do informacji; wyraŜania opinii w sprawach, które go dotyczą; ochrony przed poniŜającym traktowaniem i karaniem. Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej, dziecku pozbawionemu całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej zapewnia się opiekę i wychowanie w rodzinie zastępczej. Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej następuje na podstawie orzeczenia sądu, a w razie pilnej konieczności na wniosek lub za zgodą rodziców dziecka, na podstawie umowy cywilnoprawnej zawartej między rodziną zastępczą a Starostą właściwym ze względu na miejsce zamieszkania tej rodziny. Obowiązek opieki nad dzieckiem i jego wychowania rodzina zastępcza podejmuje z dniem umieszczenia dziecka w tej rodzinie na podstawie orzeczenia sądu lub umowy. Pełnienie funkcji rodziny zastępczej moŜe być powierzone małŜonkom lub osobie nie pozostającej w związku małŜeńskim jeśli spełniają następujące warunki: dają rękojmię naleŜytego wykonywania zadań rodziny zastępczej; mają stałe miejsce zamieszkania na terytorium RP i korzystają z pełni praw cywilnych i obywatelskich; nie są lub nie były pozbawione władzy rodzicielskiej, nie są ograniczone we władzy rodzicielskiej ani teŜ nie została im ona zawieszona; wywiązują się z obowiązku łoŜenia na utrzymanie osoby najbliŜszej lub innej osoby o ile taki obowiązek z mocy prawa lub orzeczenia sądu na nich ciąŜy; nie są chore na chorobę uniemoŜliwiającą właściwą opiekę nad dzieckiem; mają odpowiednie warunki mieszkaniowe i stałe źródło utrzymania; uzyskały pozytywną opinię ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania. Ustawa o pomocy społecznej wprowadziła nowy podział rodzin zastępczych na: 1. spokrewnione z dzieckiem; 2. niespokrewnione z dzieckiem; 3. zawodowe niespokrewnione z dzieckiem: • wielodzietne – w zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem wielodzietnej rodzinie zastępczej umieszcza się w tym samym czasie nie mniej niŜ troje i nie więcej niŜ sześcioro dzieci. W przypadku konieczności umieszczenia w rodzinie licznego rodzeństwa liczba dzieci w wielodzietnej rodzinie zastępczej moŜe się zwiększyć; • Specjalistyczne – w zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem specjalistycznej rodzinie zastępczej umieszcza się dzieci niedostosowane społecznie albo dzieci z róŜnymi dysfunkcjami, problemami zdrowotnymi wymagającymi szczególnej opieki i pielęgnacji. W rodzinie tej moŜe wychowywać się w tym samym czasie nie więcej niŜ troje dzieci; 23 • charakterze pogotowia rodzinnego – w zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem rodzinie zastępczej o charakterze pogotowia rodzinnego umieszcza się nie więcej niŜ troje dzieci na pobyt czasowy do czasu unormowania sytuacji Ŝyciowej dziecka, nie dłuŜej niŜ na 12 miesięcy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach pobyt dziecka moŜe być przedłuŜony, jednak nie więcej niŜ o kolejne 3 miesiące. W obecnie obwiązującym Rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 18 października 2004r. w sprawie rodzin zastępczych (Dz. U. z 2004r. Nr 233, poz. 2344 z późn. zm.) określone zostały zasady finansowania zawodowych niespokrewnionych z dzieckiem rodzin zastępczych, z którymi Starosta podpisuje umowy zlecenia. Mają do nich zastosowanie przepisy Kodeksu Cywilnego. Zawodowa niespokrewniona z dzieckiem wielodzietna lub specjalistyczna rodzina zastępcza otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w wysokości do 160 % podstawy, nie mniej jednak niŜ 95 % podstawy. Zawodowa niespokrewniona z dzieckiem rodzina zastępcza o charakterze pogotowia rodzinnego w okresie pozostawania w gotowości przyjęcia dziecka otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w wysokości 95 % podstawy. Z dniem przyjęcia pierwszego dziecka wynagrodzenie zwiększa się do 160 % podstawy, a w chwili umieszczenia w rodzinie więcej niŜ trójki dzieci lub co najmniej jednego dziecka w wieku do 7 roku Ŝycia lub w wieku od 7-18 lat posiadającego orzeczenie o niepełnosprawności wynagrodzenie zwiększa się do 180 % podstawy. W praktyce funkcję rodziny zastępczej najczęściej pełnią osoby spokrewnione z dzieckiem. Podstawa naliczania pomocy pienięŜnej w świetle ustawy o pomocy społecznej wynosi 1647 zł. Starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania rodziny zastępczej udziela pomocy pienięŜnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania kaŜdego umieszczonego w niej dziecka. Ustawa o pomocy społecznej nałoŜyła na powiaty obowiązek utrzymania własnych dzieci umieszczanych w rodzinach zastępczych na terenie innych powiatów. W przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej na terenie innego powiatu, powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem w rodzinie zastępczej ponosi wydatki na jego utrzymanie w łącznej kwocie świadczeń przysługujących danej rodzinie zastępczej. Powiat prowadzący rodzinę zastępczą przyjmującą dziecko zawiera z powiatem właściwym ze względu na miejsce zamieszkania przyjętego dziecka przed umieszczeniem w rodzinie zastępczej porozumienie w sprawie umieszczenia dziecka i wysokości wydatków. Placówka opiekuńczo-wychowawcza w myśl art. 80 ustawy o pomocy społecznej to 24 jednostka zapewniająca dzieciom i młodzieŜy pozbawionym częściowo lub całkowicie opieki rodzicielskiej całodobową, ciągłą lub okresową opiekę i wychowanie. Wśród nich moŜna wyróŜnić placówki socjalizacyjne (domy dziecka), rodzinne (rodzinne domy dziecka, wioski dziecięce – w których warunki opieki i wychowania są zbliŜone do naturalnego środowiska rodzinnego), interwencyjne (pogotowia opiekuńcze). Odrębną kategorię stanowią placówki interwencyjne (młodzieŜowe ośrodki wychowawcze) do których trafiają wychowankowie sprawiający problemy wychowawcze. Stosownie do art. 86 ustawy o pomocy społecznej w przypadku umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej na terenie innego powiatu, powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed skierowaniem do placówki ponosi wydatki na jego utrzymanie w wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania dziecka w tej placówce. Powiat ten przekazuje środki finansowe powiatowi prowadzącemu placówkę w oparciu o podpisaną umowę oraz porozumienie. MłodzieŜ opuszczająca: • placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego i resocjalizacyjnego • domy pomocy społecznej dla dzieci i młodzieŜy niepełnosprawnej intelektualnie, • domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąŜy, • rodziny zastępcze, • schroniska dla nieletnich • zakłady poprawcze, • specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, • młodzieŜowe ośrodki wychowawcze. zostaje objęta przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku pomocą pienięŜną na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki, a takŜe pomocą w integracji ze środowiskiem. Zasady realizacji tego zadania określa ustawa z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej oraz rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 2004r. w sprawie udzielania pomocy na usamodzielnienie, kontynuowanie nauki oraz zagospodarowanie. Warunkiem przyznania pomocy na usamodzielnienie i na kontynuowanie nauki jest wskazanie przez osobę usamodzielnianą opiekuna usamodzielnienia. Starosta wyznacza opiekuna usamodzielnienia pod warunkiem, Ŝe daje rękojmię naleŜytego wykonywania powierzonych mu zadań. 25 KaŜda z ubiegających się o pomoc osób jest zobowiązana do sporządzenia indywidualnego programu usamodzielnienia. Program ten określa sposób oraz formy współdziałania i wspierania osoby usamodzielnianej w kontaktach z rodziną i środowiskiem, uzyskania wykształcenia zgodnego z jej moŜliwościami i aspiracjami, uzyskania kwalifikacji zawodowych, pomocy w ustaleniu uprawnień do ubezpieczenia zdrowotnego, osiedlenia się osoby usamodzielnianej w powiecie innym niŜ miejsce zamieszkania, pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, podjęcia zatrudnienia a takŜe pomocy w uzyskaniu przysługujących świadczeń (np. rodzinnych), alimentów, stypendiów itp. Opracowanie takiego niejednokrotnie kilku programu spotkań wymaga oraz intensywnej współpracy wielu pracy osób: z wychowankiem, opiekuna procesu usamodzielnienia, pracownika socjalnego PCPR, pracownika OPS, rodziny zastępczej, pracowników placówki opiekuńczo-wychowawczej, rodziców biologicznych, pedagogów i wychowawców szkolnych oraz kuratorów sądowych. Od 01.10.2006r. wzrosła wysokości świadczeń pienięŜnych otrzymywanych przez usamodzielnianych wychowanków. Obecnie otrzymują świadczenia pienięŜne: - na usamodzielnienie - w wysokości od 100 % do 400 % podstawy, tj. od 1.647 zł do 6.588 zł, - na kontynuowanie nauki - w wysokości 30 % podstawy, tj. 494,10 zł miesięcznie, - na zagospodarowanie - w formie rzeczowej do wysokości 300 % podstawy, tj. do 4.941 zł. Pomoc na usamodzielnienie przyznaje starosta powiatu właściwego ze względu na miejsce pobytu wychowanka przed umieszczeniem w opiece zastępczej. Wysokość uzaleŜniona jest od rodzaju placówki, w której wychowanek przebywał i czasu jaki tam spędził. Pomoc jest przeznaczona na zaspokojenie waŜnej Ŝyciowej potrzeby osoby usamodzielnianej, w szczególności na polepszenie warunków mieszkaniowych, stworzenie warunków do działalności zarobkowej oraz pokrycie wydatków związanych z nauką. Spośród dokumentów strategicznych warto wymienić „Program polityki prorodzinnej państwa”, „Krajowy Program Działań na Rzecz Kobiet”, „Program Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i MłodzieŜy”, „Narodowy Plan Działań na Rzecz Dzieci 2004-2012 Polska dla Dzieci”. „Program polityki prorodzinnej państwa” przyjęty dn. 3.11.1999r. przez Radę Ministrów. Program odnosi się do wszystkich rodzin, zwłaszcza do wychowujących dzieci. Podkreśla się w nim, Ŝe wszelkie przejawy patologicznych zachowań wśród dzieci i młodzieŜy, ich problemy rodzinne są lepiej widziane w środowisku lokalnym niŜ na poziomie 26 państwa. Wśród wskazań dla polityki prorodzinnej w zakresie wspierania i asekurowania rodziny w wypełnianiu jej wychowawczej funkcji podano: podnoszenie autorytetu rodziny, tworzenie pozytywnych wzorców kulturowych, podnoszenie świadomości i wiedzy rodziców o wychowywaniu dzieci, współpracę szkoły z rodzicami, podnoszenie prestiŜu i dokształcania nauczycieli, rozwój działalności sportowej, rekreacyjnej i turystycznej oraz rozwój rodzinnych domów dziecka. Inny dokument – Krajowy Program Działań na Rzecz Kobiet, promuje partnerski model rodziny a tym samym podkreśla zasadę równego traktowania obojga rodziców w zakresie pełnienia funkcji opiekuńczych i wychowawczych. Promuje rozwój systemów opieki (w szczególności instytucjonalnej) nad dziećmi oraz osobami wymagającymi opieki, co zarazem przyczynia się równieŜ do wsparcia ekonomicznej aktywności kobiet. Szczególną rolę w prowadzeniu placówek opiekuńczych (Ŝłobków, przedszkoli) wyznacza organizacjom pozarządowym. Zaprojektowane działania są istotne głównie w przypadku terenów wiejskich, gdzie odsetek dzieci uczęszczających do przedszkoli jest znacznie niŜszy niŜ w miastach. Działania realizowane w ramach Krajowego Programu Działań na Rzecz Kobiet obejmują równieŜ zapewnienie kobietom prawa do jak najlepszego zdrowia fizycznego i psychicznego, między innymi poprzez zagwarantowanie dostępu do usług medycznych oraz profilaktyki zdrowotnej i rehabilitacji, obejmujących wszystkie fazy Ŝycia kobiet oraz wynikających z pełnienia przez nie róŜnych ról społecznych. Z kolei w 2004 roku Rada Ministrów przyjęła Program Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i MłodzieŜy. Ten program nakreśla ramy i kierunki działań, które będą podejmowane w obrębie kompetencji resortów, jednostek samorządu terytorialnego, organizacji pozarządowych i innych podmiotów niepublicznych oraz autorskich i lokalnych rozwiązań dostosowanych do specyfiki potrzeb w dziedzinie profilaktyki społecznej. Głównymi celami programu są: zahamowanie dynamiki wzrostu niedostosowania społecznego oraz przestępczości dzieci i młodzieŜy oraz eliminowanie i łagodzenie drastycznych przejawów niedostosowania społecznego, w szczególności zagraŜających zdrowiu i Ŝyciu dzieci i młodzieŜy oraz pozostawiających trwałe, niekorzystne dla ich przyszłości skutki. Opieka nad dzieckiem i rodziną oznacza podejmowanie wszelkich działań zmierzających do zaspokojenia ich potrzeb i stworzenia warunków prawidłowego funkcjonowania. Przedstawiona analiza świadczy o tym, Ŝe rozwiązanie tak skomplikowanego problemu jak dysfunkcjonalność rodziny wymaga wielostronnego 27 zaangaŜowania róŜnych podmiotów. Dlatego wśród wyzwań na przyszłość niezbędnych dla skuteczności oddziaływań systemu opieki nad dzieckiem i rodziną wyznacza się najczęściej: • przeciwdziałanie i zapobieganie problemom rodziny, tworzenie środowiskowych programów profilaktycznych, tworzenie środowisk wychowawczych przyjaznych dziecku. • organizacja poradnictwa rodzinnego, doskonalenie form pracy socjalnej i terapii rodzinnej. • rozwijanie środowiskowych form wspierania rodziny w jej funkcjach opiekuńczowychowawczych (konsultacja wychowawcza, interwencja kryzysowa, grupy wsparcia, terapia rodzinna, małŜeńska, indywidualna i grupowa). • ograniczenie liczby dzieci kierowanych do placówek opiekuńczo-wychowawczych (większość dzieci uzyska pomoc pozostając w rodzinie naturalnej). • tworzenie systemu gwarantującego lepszy dobór rodzin zastępczych; do rodzin niespokrewnionych będą miały szansę trafić dzieci, które nie mają Ŝadnych moŜliwości znalezienia opieki wśród krewnych). • poprawa jakości opieki w placówkach opiekuńczo-wychowawczych; stopniowe przekształcanie tych placówek w ośrodki opieki nad dzieckiem, otwarte na środowisko lokalne i podtrzymujące więzi z rodziną naturalną dziecka. • modernizacja placówek resocjalizacyjnych. • zapobieganie sytuacji, w której osoby opuszczające rodziny zastępcze i placówki opiekuńczo-wychowawcze będą powracać systemu pomocy społecznej jako dorośli, stali klienci, poprzez realizację indywidualnych planów usamodzielniania. • przygotowanie pracowników pomocy społecznej do aktywnego uczestnictwa w procesie modernizacji systemu opieki nad dzieckiem i rodziną6. Realizacja powyŜszych postulatów wpisuje się we współczesne kierunki rozwoju systemu pomocy społecznej. Skuteczne rozwiązywanie problemów społecznych, w tym takŜe opieka nad dzieckiem i rodziną, wymaga współpracy wielu podmiotów i instytucji, znacznych nakładów finansowych, jak i pełnej profesjonalizacji kadry pomocy społecznej, która w realizacji swoich działań korzysta z nowoczesnych metod pracy socjalnej. Istotnym aspektem pracy socjalnej jest profilaktyka. Wczesna interwencja bardzo często daje moŜliwość zapobiegania dysfunkcji rodzin i jej skutkom, które w konsekwencji prowadzą do wkraczania tych rodzin do grona stałych beneficjentów pomocy społecznej. NaleŜy podkreślić, Ŝe w 6 J. Staręga–Piasek, Opieka nad dzieckiem w systemie pomocy społecznej, [w:] Zmiany w systemie opieki nad dzieckiem i młodzieŜą. Perspektywa europejska, red. Z. W. Stelmaszuk, Katowice 2001, s. 49-50. 28 działaniach na rzecz wsparcia osób i rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji Ŝyciowej cennym partnerem instytucji publicznych są organizacje pozarządowe. Ich aktywność, potencjał organizacyjny, a przede wszystkim zapał, bezinteresowność i gotowość do poświęceń stanowią niezwykle cenny kapitał wspomagający procesy ograniczania problemów społecznych. 29 3. Analiza strategiczna Obszar strategiczny 1: Wspieranie prawidłowego funkcjonowania rodzin MOCNE STRONY: • • • • • • • • • • SŁABE STRONY: • dokonanie diagnozy potrzeb, identyfikacja celów działalność placówek opiekuńczowychowawczych funkcjonowanie Poradni Rodzinnej funkcjonowanie świetlicy opiekuńczo-wychowawczej wykwalifikowana i doświadczona kadra pomocy społecznej dostęp do specjalistów rozwinięty system rodzin zastępczych współpraca jednostek pomocy społecznej pozytywne nastawienie środowiska lokalnego wobec podejmowania nowych inicjatyw na rzecz rodziny moŜliwość podnoszenia kwalifikacji z zakresu metod pracy z rodziną poprzez udział w szkoleniach • • • • • • • • SZANSE: • • • mała dostępność ze względu na tereny wiejskie brak świetlic dla młodzieŜy zagroŜonej demoralizacją brak szerokiej informacji w działaniach na rzecz dzieci i rodzin brak pracy socjalnej w gminach brak systematycznej współpracy w zakresie podejmowanych działań wzrost patologii społecznych bezradność i bierność rodzin w zaspokajaniu własnych problemów i zaspokajaniu swoich potrzeb długotrwałe uzaleŜnienie rodzin od świadczeń pomocy społecznej brak grup wsparcia ZAGROśENIA: • system prawny dostęp do funduszy strukturalnych UE - moŜliwość korzystania ze środków EFS wzrastająca świadomość społeczeństwa odnośnie moŜliwości korzystania z pomocy • • • uboŜenie i patologizacja społeczeństwa brak stabilnej polityki rządu wspomagającej pomoc społeczną pogarszające się warunki bytowe ludności brak systemowych rozwiązań w zakresie zapobiegania kryzysom w rodzinie Obszar strategiczny 2: Rodzicielstwo zastępcze MOCNE STRONY: • SŁABE STRONY: • dokonanie diagnozy potrzeb, 30 brak zespołu szybkiego reagowania w • • • • • • • • • • • • identyfikacja celów działalność PCPR funkcjonowanie Poradni Rodzinnej Działalność Rodzinnego Domu Dziecka i Wioski Dziecięcej SOS – placówek typu rodzinnego funkcjonowanie świetlicy opiekuńczo-wychowawczej wykwalifikowana i doświadczona kadra pomocy społecznej dostęp do specjalistów rozwinięty system rodzin zastępczych system szkoleń kandydatów na rodziców zastępczych system promowania idei rodzicielstwa zastępczego współpraca jednostek pomocy społecznej pozytywne nastawienie środowiska (szkoły, OPS, placówki opiekuńczowychowawcze) do idei rodzicielstwa zastępczego docenianie wartości i znaczenia idei rodzicielstwa zastępczego przez władze lokalne • • • SZANSE: • • • • sytuacji zagroŜenia dziecka i rodziny brak świetlic dla młodzieŜy zagroŜonej demoralizacją brak świadomości społecznej o potrzebach w zakresie opieki nad rodziną i dzieckiem brak grup wsparcia dla rodzin zastępczych ZAGROśENIA: system prawny dostęp do funduszy strukturalnych UE - moŜliwość korzystania ze środków EFS moŜliwość podnoszenia kwalifikacji w zakresie pisania projektów usprawnienie przepływu informacji w zakresie potrzeb i moŜliwości ich zabezpieczenia • • • • uboŜenie i patologizacja społeczeństwa zmiany w zakresie finansowania opieki nad dzieckiem luki w przepływie informacji w zakresie potrzeb i moŜliwości ich zabezpieczenia brak koordynacji działań, rozproszenie podmiotów realizujących pomoc dziecku i rodzinie Obszar strategiczny 3: Placówki opiekuńczo-wychowawcze opieki całodobowej MOCNE STRONY: • SŁABE STRONY: • działalność placówek opiekuńczo- 31 brak młodzieŜowego ośrodka • • • • • • wychowawczych funkcjonowanie świetlicy opiekuńczowychowawczej wykwalifikowana i doświadczona kadra pomocy społecznej dostęp do specjalistów dobra znajomość potrzeb wychowanków pozytywne nastawienie środowiska (szkoły, OPS) wobec wychowanków dobra współpraca urzędów i instytucji zainteresowanych pomocą wychowankom • • • • • • SZANSE: • • • • • • wychowawczego brak samochodu opieszałość sądów w sprawach związanych z uregulowaniem sytuacji prawnej dziecka dostosowanie form i metod pracy placówek do aktualnych potrzeb i przyjętych standardów w zakresie opieki i wychowania brak moŜliwości zatrudniania wychowanków marginalizacja wychowanków mała liczba organizacji woluntarystycznych ZAGROśENIA: • system prawny dostęp do funduszy strukturalnych UE - moŜliwość korzystania ze środków EFS moŜliwość zlecania zadań z zakresu pomocy społecznej organizacjom pozarządowym gwarantującym odpowiednią jakość i niŜsze koszty realizacji wzrost środków finansowych na pomoc społeczną rozwój infrastruktury pomocy społecznej – placówki wielofunkcyjne programy pomocowe MPiPS • • uboŜenie i patologizacja społeczeństwa zmiany w zakresie finansowania opieki nad dzieckiem i rodzina brak wykwalifikowanej kadry do pozyskiwania funduszy unijnych w placówkach opiekuńczowychowawczych Obszar strategiczny 4: Usamodzielnienia MOCNE STRONY: • • • SŁABE STRONY: • opowiednio przygotowana kadra i wysoki poziom wykształcenia osób zajmujących się pomocą usamodzielnianym wychowankom dobra znajomość potrzeb wychowanków pozytywne nastawienie środowiska (szkoły, OPS, placówki opiekuńczowychowawcze) do wychowanków • • • • • 32 niepełna współpraca niektórych podmiotów brak sieci wsparcia brak mieszkań chronionych brak ofert szkoleń dostosowanych do potrzeb wychowanków brak moŜliwości zatrudnienia wychowanków niska aktywność społeczna • • • • dobra współpraca miedzy instytucjami zainteresowanymi pomocą wychowankom wsparcie samorządu w działaniach na rzecz młodzieŜy róŜne formy pomocy socjalno-bytowej zapewnione w przepisach prawnych (zasiłki, stypendia itp.) działalność organizacji, które zajmują się między innymi pomocą usamodzielnianym wychowankom: Stowarzyszenie „Perspektywy, Fundacja „Marysia”, Stowarzyszenie Wioski Dziecięce SOS w Polsce • • • • • • • • • • • • • SZANSE: • • • • • wychowanków marginalizacja wychowanków niska dochodowość wychowanków bariery uniemoŜliwiające korzystanie z róŜnorodnych form wsparcia i kształcenia brak kompleksowej opieki nad wychowankami i koordynacji działań między podmiotami brak informacji o formach pomocy i wsparcia niskie lub niedostosowane do potrzeb rynku pracy kwalifikacje wychowanków brak ofert szkoleń dla osób pracujących z młodzieŜą niski poziom wykształcenia znacznej części wychowanków brak motywacji u niektórych wychowanków do podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych niska samoocena u większości wychowanków brak środków finansowych na pomoc wychowankom i wdraŜanie nowych inicjatyw mała liczba organizacji wolontarystycznych bezradność duŜej grupy wychowanków ZAGROśENIA: • moŜliwość pozyskiwania środków pozabudŜetowych moŜliwość uzyskania kwalifikacji w dziedzinie pisania projektów wzrost świadomości społecznej w aspekcie zrozumienia potrzeb młodzieŜy wzrost aktywności samorządu w zakresie pomocy usamodzielnianym wychowankom usprawnienie przepływu informacji pomiędzy placówkami a środowiskiem lokalnym • • • • • • 33 ograniczenie środków finansowych na poziomie państwa i samorządu obojętność i zamykanie się niektórych grup społecznych i środowisk na potrzeby młodzieŜy izolacja wychowanków pogarszająca się sytuacja bytowa i materialna społeczeństwa, w tym samych wychowanków brak wykwalifikowanej kadry do pozyskiwania środków unijnych niestabilność systemu prawnego małe moŜliwości zatrudnienia wychowanków Obszar strategiczny 5: Placówki wsparcia dziennego Obszar strategiczny 5: Placówki wsparcia dziennego MOCNE STRONY: • • • • SŁABE STRONY: funkcjonowanie świetlicy opiekuńczowychowawczej wykwalifikowana i doświadczona kadra pomocy społecznej dostęp do specjalistów działalność organizacji pozarządowych zaangaŜowanych w rozwiązywanie problemów rodzin patologicznych oraz wychowanków placówek opiekuńczowychowawczych • • • • • • SZANSE: • • mała liczba świetlic opiekuńczowychowawczych brak koordynacji działań opieszałość sądów w sprawach związanych z uregulowaniem sytuacji prawnej dziecka brak współpracy z gminami brak rozwiniętego wolontariatu wzrost patologii społecznych ZAGROśENIA: • • system prawny moŜliwość zlecania zadań z zakresu pomocy społecznej organizacjom pozarządowym gwarantującym odpowiednią jakość i niŜsze koszty realizacji 34 uboŜenie społeczeństwa wzrost zakresu występowania patologii społecznych 4. Cele Misją Powiatowego Programu Opieki nad Dzieckiem i Rodziną jest: ZAPEWNIENIE KOMPLEKSOWEGO WSPARCIA DLA DZIECKA I RODZINY POPRZEZ ROZBUDOWANY SYSTEM ŚWIADECZEŃ OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZYCH DLA DZIECI I MŁODZIEśY POZBAWIONYCH OPIEKI ZE STRONY RODZINY NATURALNEJ ORAZ PRZECIWDZIAŁANIE SYTUACJOM KRYZYSOWYM W RODZINACH NA TERENIE POWIATU KRAŚNICKIEGO Priorytety i cele szczegółowe to: Priorytet 1: Prawidłowo funkcjonująca rodzina wolna od patologii i zaniedbań opiekuńczo-wychowawczych Cele szczegółowe: Cel 1.1. Zapobieganie powstawania lub pogłębiania się dysfunkcji osób, rodzin lub społeczności będących ofiarami przemocy lub znajdujących się w innej sytuacji kryzysowej Cel 1. 2. Profesjonalna pomoc rodzinom w pełnieniu prawidłowych ról poprzez poradnictwo psychologiczno-prawne, terapię, sesje warsztatowe, grupy wsparcia, działania profilaktyczne i psychoedukacyjne. Cel 1. 3. Pomoc rodzicom w wypełnianiu funkcji rodzicielskiej. Cel 1. 4. Pomoc rodzinom i ich członkom w prawidłowym funkcjonowaniu i rozwoju. Cel 1. 5. Wsparcie potencjału zawodowego i rozwój kwalifikacji pracowników socjalnych powiatowych oraz gminnych słuŜb pomocy społecznej Cel 1. 6 Podniesienie kwalifikacji osób działających na rzecz młodzieŜy 35 Cel 1. 7. Wspieranie rodzin naturalnych w celu dąŜenia do samodzielności poprzez wykształcenie takich postaw i umiejętności, które pozwolą na podejmowanie samodzielnych decyzji i działań umoŜliwiających rozwiązywanie własnych problemów Ŝyciowych i wzmocnienie zastępczych środowisk rodzinnych, a takŜe aktywizacja i integracja społeczności lokalnych na rzecz wzmacniania tego typu rodzin. Cel 1. 8. Wsparcie rodzin, które nie radzą sobie z problemami wychowawczymi i Ŝyciowymi Priorytet 2: Rozwój rodzinnych form opieki zastępczej nad dzieckiem osieroconym lub opuszczonym oraz kompleksowe wsparcie w ich funkcjonowaniu Cele szczegółowe: Cel 2. 1. Rozpowszechnianie idei rodzicielstwa zastępczego, co w rezultacie pozwoli na uchronienie dziecka przed umieszczeniem w placówce opiekuńczo-wychowawczej. Cel 2. 2. Propagowanie rodzinnych form opieki poprzez organizowanie festynów i uroczystości o zasięgu powiatowym Cel 2. 3. Wsparcie wychowawcze i dydaktyczne dla rodzin dzieci osieroconych i opuszczonych Cel 2. 4. Podniesienie świadomości wśród społeczności lokalnej na temat rodzicielstwa zastępczego Cel 2. 5. Wparcie wychowawcze i dydaktyczne, wymiana doświadczeń przełamywanie barier oraz pomoc w pokonywaniu trudności, na jakie napotykają rodzice zastępczy. Cel 2. 6. Podnoszenie kwalifikacji, wiedzy i umiejętności wychowanków rodzin zastępczych poprzez organizowanie zajęć pozalekcyjnych Cel 2. 7. Zapewnienie specjalistycznego wsparcia dla rodziców zastępczych w rozwiązywaniu problemów wychowanków Priorytet 3: Zapewnienie jak najwyŜszego poziomu realizacji zadań opiekuńczowychowawczych dla dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo-wychowawczych Cele szczegółowe: Cel 3. 1. Poprawa warunków socjalno-bytowych dzieci przebywających w RDDz. Cel 3. 2. Ułatwienie organizacji Ŝycia codziennego wychowankom placówek opiekuńczo wychowawczym, w tym dzieciom niepełnosprawnym Cel 3. 3. Likwidacja barier komunikacyjnych dzieci niepełnosprawnych przebywających w RDDz. 36 Cel 3. 4. zapewnienie moŜliwości aktywnego wypoczynku oraz organizowanie czasu wolnego dla wychowanków Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku Cel 3. 5. Stworzenie optymalnych warunków do powrotu dziecka do rodziny naturalnej Cel 3. 6. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych wychowanków placówek opiekuńczowychowawczych Cel 3. 7. Rozwój zainteresowań dzieci i młodzieŜy z placówek opiekuńczo–wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego w Kraśniku. Cel 3. 8. Propagowanie aktywności jako formy wypoczynku wśród wychowanków placówek opiekuńczo – wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego w Kraśniku. Cel 3. 9. Organizacja wakacyjnego wypoczynku dzieci i młodzieŜy z placówek opiekuńczo– wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego w Kraśniku. Cel 3. 10. Poprawa warunków socjalno-bytowych wychowanków Domu Dziecka w Kraśniku. Cel 3. 11. Poprawa estetyki terenu wokół budynku Domu Dziecka w Kraśniku Priorytet 4: Wspieranie procesów integracji ze społeczeństwem i adaptacji do samodzielnego Ŝycia wychowanków opuszczających rodziny zastępcze i placówki opiekuńczo-wychowawcze Cele szczegółowe: Cel 4. 1. Wsparcie wychowanków w procesie usamodzielnienia poprzez zapewnienie mieszkań chronionych Cel 4. 2. Pomoc wychowankom Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku w szeroko pojęte wkraczanie w dorosłe Ŝycie. Cel 4. 3. Ograniczenie zjawiska wykluczenia społecznego wśród młodzieŜy wychowywanej poza rodziną naturalną oraz środowisk ubogich Cel 4.4. Stworzenie moŜliwości zarobkowania wychowankom Wioski Dziecięcej SOS oraz umoŜliwienie zdobycia pierwszych doświadczeń w pracy. Cel 4. 5. Ograniczenie zjawiska wykluczenia społecznego wśród młodzieŜy wychowywanej poza rodzina naturalną poprzez podnoszenie ich kwalifikacji i umiejętności Cel 4. 6. Wsparcie młodzieŜy w integracji ze środowiskiem Cel 4. 7. Wsparcie wychowanków w procesie usamodzielnienia poprzez motywowanie do wzajemnej współpracy i samopomocy Cel 4. 8. Zapewnienie usamodzielniającym się wychowankom dostępu do kompleksowej informacji o dostępnych formach wsparcia 37 Cel 4. 9. Wsparcie wychowanków rodzin zastępczych w procesie usamodzielnienia poprzez wielopłaszczyznowe oddziaływania Cel 4. 10. Pomoc usamodzielnionym wychowankom opuszczającym rodziny zastępcze oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze poprzez udzielenie im wsparcia społecznego, edukacyjnego, zawodowego w pokonaniu barier psychospołecznych i środowiskowych. Priorytet 5: Wspieranie funkcji opiekuńczo-wychowawczych rodzin poprzez działalność placówek wsparcia dziennego Cele szczegółowe: Cel 5. 1. Propagowanie i inicjowanie tworzenia świetlic środowiskowych i terapeutycznych oraz ognisk wychowawczych Cel 5. 2. WyposaŜenie rodziców wychowanków placówek wsparcia dziennego w wiedzę psychologiczno–pedagogiczną i umiejętności, które pozwolą im na budowanie prawidłowych relacji wychowawczych w róŜnych układach i sytuacjach międzyludzkich. Cel 5. 3. Zapewnienie dzieciom ze środowisk zagroŜonych patologią moŜliwości efektywnego i bezpiecznego spędzania czasu wolnego Cel 5. 4. Zapewnienie przyjaznego i bezpiecznego miejsca dzieciom i młodzieŜy z rodzin zagroŜonych wykluczeniem społecznym i patologicznych; Cel 5. 5. Organizacja czasu wolnego dzieciom i młodzieŜy poza miejscem zamieszkania w formie kolnie, półkolonii, ferii, zimowiska. Cel 5. 6. Ukazanie dzieciom moŜliwości realizowania się na tle zawodowym. Cel 5. 7. Włączenie dzieci i młodzieŜy z rodzin zagroŜonych marginalizacją i wykluczeniem społecznym w działania artystyczno-edukacyjne. Cel 5. 8. Organizacja czasu wolnego dzieci i młodzieŜy w palcówce opiekuńczowychowawczej oraz zwiększenie zainteresowania alternatywnymi formami spędzania wolnego czasu i rozwoju osobowości. Cel 5. 9. Zwiększenie dostępności wychowanków świetlic środowiskowych do sprzętu komputerowego, oprogramowania oraz osprzętu komputerowego Cel 5. 10. Poprawa infrastruktury Domu Dziecka w Kraśniku przeznaczonej do realizacji specjalistycznego wsparcia dziennego. 38 Priorytet I Priorytet II Prawidłowo funkcjonująca rodzina wolna od patologii i zaniedbań opiekuńczo-wychowawczych Rozwój rodzinnych form opieki zastępczej nad dzieckiem osieroconym lub opuszczonym oraz kompleksowe wsparcie w ich funkcjonowaniu Cele szczegółowe: Cel 1.1. Zapobieganie powstawania lub pogłębiania się dysfunkcji osób, rodzin lub społeczności będących ofiarami przemocy lub znajdujących się w innej sytuacji kryzysowej Cel 1. 2. Profesjonalna pomoc rodzinom w pełnieniu prawidłowych ról poprzez poradnictwo psychologiczno-prawne, terapię, sesje warsztatowe, grupy wsparcia, działania profilaktyczne i psychoedukacyjne. Cel 1. 3. Pomoc rodzicom w wypełnianiu funkcji rodzicielskiej. Cel 1. 4. Pomoc rodzinie i ich członkom w prawidłowym funkcjonowaniu i rozwoju. Cel 1. 5. Wsparcie potencjału zawodowego i rozwój kwalifikacji pracowników socjalnych powiatowych oraz gminnych słuŜb pomocy społecznej Cel 1. 6 Podniesienie kwalifikacji osób działających na rzecz młodzieŜy Cel 1. 7. Wspieranie rodzin naturalnych w celu dąŜenia do samodzielności poprzez wykształcenie takich postaw i umiejętności, które pozwolą na podejmowanie samodzielnych decyzji i działań umoŜliwiających rozwiązywanie własnych problemów Ŝyciowych i wzmocnienie zastępczych środowisk rodzinnych, a takŜe aktywizacja i integracja społeczności lokalnych na rzecz wzmacniania tego typu rodzin. Cel 1. 8. Wsparcie rodzin, które nie radzą sobie z problemami wychowawczymi i Ŝyciowymi Cele szczegółowe: Cel 2. 1. Rozpowszechnianie idei rodzicielstwa zastępczego, co w rezultacie pozwoli na uchronienie dziecka przed umieszczeniem w placówce opiekuńczo-wychowawczej. Cel 2. 2. Propagowanie rodzinnych form opieki poprzez organizowanie festynów i uroczystości o zasięgu powiatowym Cel 2. 3. Wsparcie wychowawcze i dydaktyczne dla rodzin dzieci osieroconych i opuszczonych Cel 2. 4. Podniesienie świadomości wśród społeczności lokalnej na temat rodzicielstwa zastępczego Cel 2. 5. Wparcie wychowawcze i dydaktyczne, wymiana doświadczeń przełamywanie barier oraz pomoc w pokonywaniu trudności, na jakie napotykają rodzice zastępczy. Cel 2. 6. Podnoszenie kwalifikacji, wiedzy i umiejętności wychowanków rodzin zastępczych poprzez organizowanie zajęć pozalekcyjnych Cel 2. 7. Zapewnienie specjalistycznego wsparcia dla rodziców zastępczych w rozwiązywaniu problemów wychowanków Priorytet III Zapewnienie jak najwyŜszego poziomu realizacji zadań opiekuńczo-wychowawczych dla dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo-wychowawczych ZAPEWNIENIE KOMPLEKSOWEGO WSPARCIA DLA DZIECKA I RODZINY POPRZEZ ROZBUDOWANY SYSTEM ŚWIADECZEŃ OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZYCH DLA DZIECI I MŁODZIEśY POZBAWIONYCH OPIEKI ZE STRONY RODZINY NATURALNEJ ORAZ PRZECIWDZIAŁANIE SYTUACJOM KRYZYSOWYM W RODZINACH NA TERENIE POWIATU KRAŚNICKIEGO Cele szczegółowe: Cel 3. 1. Poprawa warunków socjalno-bytowych dzieci przebywających w RDDz. Cel 3. 2. Ułatwienie organizacji Ŝycia codziennego wychowankom placówek opiekuńczo - wychowawczym, w tym dzieciom niepełnosprawnym Cel 3. 3. Likwidacja barier komunikacyjnych dzieci niepełnosprawnych przebywających w RDDz. Cel 3. 4. zapewnienie moŜliwości aktywnego wypoczynku oraz organizowanie czasu wolnego dla wychowanków Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku Cel 3. 5. Stworzenie optymalnych warunków do powrotu dziecka do rodziny naturalnej Cel 3. 6. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych Cel 3. 7. Rozwój zainteresowań dzieci i młodzieŜy z placówek opiekuńczo– wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego w Kraśniku. Cel 3. 8. Propagowanie aktywności jako formy wypoczynku wśród wychowanków placówek opiekuńczo – wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego w Kraśniku. Cel 3. 9. Organizacja wakacyjnego wypoczynku dzieci i młodzieŜy z placówek opiekuńczo–wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego w Kraśniku. Cel 3. 10. Poprawa warunków socjalno-bytowych wychowanków Domu Dziecka w Kraśniku. Priorytet V Wspieranie funkcji opiekuńczo-wychowawczych rodzin poprzez działalność placówek wsparcia dziennego Cele szczegółowe: Cel 5. 1. Propagowanie i inicjowanie tworzenia świetlic środowiskowych i terapeutycznych oraz ognisk wychowawczych Cel 5. 2. WyposaŜenie rodziców wychowanków placówek wsparcia dziennego w wiedzę psychologiczno–pedagogiczną i umiejętności, które pozwolą im na budowanie prawidłowych relacji wychowawczych w róŜnych układach i sytuacjach międzyludzkich. Cel 5. 3. Zapewnienie dzieciom ze środowisk zagroŜonych patologią moŜliwości efektywnego i bezpiecznego spędzania czasu wolnego Cel 5. 4. Zapewnienie przyjaznego i bezpiecznego miejsca dzieciom i młodzieŜy z rodzin zagroŜonych wykluczeniem społecznym i patologicznych; Cel 5. 5. Organizacja czasu wolnego dzieciom i młodzieŜy poza miejscem zamieszkania w formie kolnie, półkolonii, ferii, zimowiska. Cel 5. 6. Ukazanie dzieciom moŜliwości realizowania się na tle zawodowym. Cel 5. 7. Włączenie dzieci i młodzieŜy z rodzin zagroŜonych marginalizacją i wykluczeniem społecznym w działania artystyczno-edukacyjne. Cel 5. 8. Organizacja czasu wolnego dzieci i młodzieŜy w palcówce opiekuńczo-wychowawczej oraz zwiększenie zainteresowania alternatywnymi formami spędzania wolnego czasu i rozwoju osobowości. Cel 5. 9. Zwiększenie dostępności wychowanków świetlic środowiskowych do sprzętu komputerowego, oprogramowania oraz osprzętu komputerowego Cel 5. 10. Poprawa infrastruktury Domu Dziecka w Kraśniku przeznaczonej do realizacji specjalistycznego wsparcia dziennego. Cel 3. 11. Poprawa estetyki terenu wokół budynku Domu Dziecka w Kraśniku Priorytet IV Wspieranie procesów integracji ze społeczeństwem i adaptacji do samodzielnego Ŝycia wychowanków opuszczających rodziny zastępcze i placówki opiekuńczowychowawcze 39 Cele szczegółowe: Cel 4. 1. Wsparcie wychowanków w procesie usamodzielnienia poprzez zapewnienie mieszkań chronionych Cel 4. 2. Pomoc wychowankom Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku w szeroko pojęte wkraczanie w dorosłe Ŝycie. Cel 4. 3. Ograniczenie zjawiska wykluczenia społecznego wśród młodzieŜy wychowywanej poza rodziną naturalną oraz środowisk ubogich Cel 4.4. Stworzenie moŜliwości zarobkowania wychowankom Wioski Dziecięcej SOS oraz umoŜliwienie zdobycia pierwszych doświadczeń w pracy. Cel 4. 5. Ograniczenie zjawiska wykluczenia społecznego wśród młodzieŜy wychowywanej poza rodzina naturalną poprzez podnoszenie ich kwalifikacji i umiejętności Cel 4. 6. Wsparcie młodzieŜy w integracji ze środowiskiem Cel 4. 7. Wsparcie wychowanków w procesie usamodzielnienia poprzez motywowanie do wzajemnej współpracy i samopomocy Cel 4. 8. Zapewnienie usamodzielniającym się wychowankom dostępu do kompleksowej informacji o dostępnych formach wsparcia Cel 4. 9. Wsparcie wychowanków rodzin zastępczych w procesie usamodzielnienia poprzez wielopłaszczyznowe oddziaływania Cel 4. 10. Pomoc usamodzielnionym wychowankom opuszczającym rodziny zastępcze oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze poprzez udzielenie im wsparcia społecznego, edukacyjnego, zawodowego w pokonaniu barier psychospołecznych i środowiskowych. 5. PROGRAM DZIAŁANIA Priorytet 1: Prawidłowo funkcjonująca rodzina wolna od patologii i zaniedbań opiekuńczo-wychowawczych POWIATOWY PROGRAM WSPIERANIA RODZINY Opis i uzasadnienie programu Ze względu na negatywne konsekwencje dla Ŝycia społecznego, rodziny dysfunkcjonalne znajdują się w centrum zainteresowania szeregu instytucji, których zadaniem jest opieka nad rodziną i dzieckiem. Praca z rodziną naturalną jest pierwszą i najwaŜniejszą formą przeciwdziałania patologii dziecka i dlatego naleŜy zaczynać ją jak najwcześniej Działania, podejmowane wobec nich obejmują m.in. profilaktykę, poradnictwo, terapię, pomoc materialną. Jednym z głównych wyzwań podmiotów pomocy społecznej, a zarazem celów polityki prorodzinnej państwa jest tworzenie warunków do pełnego rozwoju i funkcjonowania rodziny poprzez wspomaganie jej we wszystkich fazach rozwoju. Rodzina jest podstawowym środowiskiem, gwarantującym prawidłowy rozwój dziecka i zaspokajanie jego potrzeb. Dlatego teŜ, środowisko to naleŜy maksymalnie wspierać oraz wzmacniać poczucie odpowiedzialności rodziców za wychowanie dzieci i przygotowanie ich do samodzielnego Ŝycia. Jednak wiele rodzin dysfunkcyjnych z róŜnych powodów nie realizuje we właściwy sposób swoich funkcji. Konflikty wewnątrzrodzinne, zaniedbania, uzaleŜnienia, przemoc i inne zjawiska patologiczne są główną przyczyną umieszczania dzieci i młodzieŜy w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, resocjalizacyjnych, rodzinach zastępczych, ośrodkach wsparcia, a dla rodziców są powodem korzystania z porad i terapii. Przeciwdziałanie pogłębiania się kryzysów i narastania problemów w rodzinach wymaga dalszego rozwoju sprawnie funkcjonującego systemu poradnictwa specjalistycznego, wsparcia rodzin oraz terapii rodzinnej. Tego typu praca z rodziną ma na celu: pomoc w rozwiązywaniu Ŝyciowych problemów rodziny; pomoc w konstruktywnym rozwiązywaniu konfliktów i kryzysów w rodzinie; wspieranie integracji rodziny, wspieranie więzi uczuciowych w rodzinie; neutralizowanie patogennego oddziaływania rodziny na dzieci; odbudowanie funkcji opiekuńczych i wychowawczych rodziny wobec dzieci; pomoc w integracji rodziny z jej otoczeniem społecznym. 40 Od kilku lat na terenie powiatu funkcjonuje poradnictwo rodzinne, które pełni istotną rolę w zakresie pracy z rodziną, rozwiązywania sytuacji kryzysowych – pomoc psychologiczna, prawna, w zakresie terapii uzaleŜnień. Biorąc pod uwagę to, ze niejednokrotnie dla rodzin powaŜną barierą w zakresie korzystania ze świadczeń Poradni jest odległość, planujemy rozszerzenie oferty poradnictwa rodzinnego na gminy. Rosnąca skala problemów, nowe zjawiska oraz silne wzajemne powiązania problemów wymagają równieŜ stałego doskonalenia kadr pomocy społecznej. Dlatego teŜ naleŜy połoŜyć duŜy nacisk na doskonalenie zawodowe pracowników socjalnych i pracowników pomocy społecznej. Zaplanowano równieŜ utworzenie Ośrodka Interwencji Kryzysowej. Interwencja kryzysowa według ustawy o pomocy społecznej oznacza ,świadczenie specjalistycznych usług, zwłaszcza psychologicznych, prawnych, hotelowych, które są dostępne całą dobę osobom, rodzinom i społecznościom będącym ofiarami przemocy lub znajdującym się w innej sytuacji kryzysowej - w celu zapobieŜenia powstawania lub pogłębiania się dysfunkcji tych osób, rodzin lub społeczności. Na interwencję kryzysową składają się zróŜnicowane formy pomocy (pomoc prawna, psychologiczna, socjalna, medyczna itp.), które są uzaleŜnione przede wszystkim od przyczyn wywołujących sytuację kryzysową. Celem pomocy jest wsparcie emocjonalne, zminimalizowanie skutków sytuacji kryzysowej, przywrócenie równowagi człowieka po krytycznym wydarzeniu Ŝyciowym, wsparcie go w chwili, w której potrzebuje doraźnej pomocy poprzez zespół działań mających na celu zapewnienie mu opieki i poczucia bezpieczeństwa. W praktyce rozwiązywania sytuacji kryzysowych mogą wystąpić zróŜnicowane pod względem prawnym i stopnia nasilenia formy występujących problemów. Wynika stąd potrzeba współdziałania z innymi instytucjami specjalistycznymi. Właściwe spełnianie roli przez Ośrodek Interwencji Kryzysowej powinno doprowadzić do ograniczenia grupy osób korzystających z pomocy materialnej. W celu umoŜliwienia rodzinie korzystania z pomocy, niezbędne jest stworzenie odpowiedniej infrastruktury oraz dysponowanie specjalistyczną kadrą. Przeciwdziałanie pogłębiania się kryzysów i narastania problemów w rodzinach wymaga utworzenia profesjonalnego, sprawnie funkcjonującego systemu poradnictwa specjalistycznego, wsparcia rodzin oraz terapii rodzinnej. Cele szczegółowe: Cel 1. 1. Zapobieganie powstawania lub pogłębiania się dysfunkcji osób, rodzin lub społeczności będących ofiarami przemocy lub znajdujących się w innej sytuacji kryzysowej 41 Cel 1. 2. Profesjonalna pomoc rodzinom w pełnieniu prawidłowych ról poprzez poradnictwo psychologiczno-prawne, terapię, sesje warsztatowe, grupy wsparcia, działania profilaktyczne i psychoedukacyjne. Cel 1. 3. Pomoc rodzicom w wypełnianiu funkcji rodzicielskiej. Cel 1. 4. Pomoc rodzinom i ich członkom w prawidłowym funkcjonowaniu i rozwoju. Cel 1. 5. Wsparcie potencjału zawodowego i rozwój kwalifikacji pracowników socjalnych powiatowych oraz gminnych słuŜb pomocy społecznej Cel 1. 6 Podniesienie kwalifikacji osób działających na rzecz młodzieŜy Cel 1. 7. Wspieranie rodzin naturalnych w celu dąŜenia do samodzielności poprzez wykształcenie takich postaw i umiejętności, które pozwolą na podejmowanie samodzielnych decyzji i działań umoŜliwiających rozwiązywanie własnych problemów Ŝyciowych i wzmocnienie zastępczych środowisk rodzinnych, a takŜe aktywizacja i integracja społeczności lokalnych na rzecz wzmacniania tego typu rodzin. Cel 1. 8. Wsparcie rodzin, które nie radzą sobie z problemami wychowawczymi i Ŝyciowymi Projekty Cel 1. 1. Zapobieganie powstawania lub pogłębiania się dysfunkcji osób, rodzin lub społeczności będących ofiarami przemocy lub znajdujących się w innej sytuacji kryzysowej Projekt Utworzenie Ośrodka Interwencji Kryzysowej Realizowane cele projektu Wartość Wymiar 100.000 2011 szacunkowa czasowy zł projektu projektu 1. 1. Cele ogólne: 1) zapobieganie powstawania lub pogłębiania się dysfunkcji osób, rodzin lub społeczności będących ofiarami przemocy lub znajdujących się w innej sytuacji kryzysowej, Opis projektu 2) przeciwdziałanie patologiom społecznym, 3) udzielanie pomocy i wsparcia mieszkańcom powiatu kraśnickiego, znajdującym się w sytuacji kryzysowej. Cele szczegółowe: 1) udzielanie informacji, porad, konsultacji zakresu pedagogiki, psychologii, 42 prawa i pomocy społecznej, 2) diagnoza sytuacyjna, terapia krótkoterminowa, 3) udzielanie wsparcia społecznego, 4) pomoc w pozytywnym rozwiązaniu kryzysu, 5) umoŜliwienie tymczasowego schronienia. Realizacja zadania obejmuje: − zabezpieczenie lokalu dla potrzeb Ośrodka Interwencji Kryzysowej z całodobowo dostępnymi miejscami hostelowymi, − zatrudnienie wykwalifikowanej kadry: pedagoga, psychologa, pracownika socjalnego, prawnika, − szkolenie pracowników w zakresie interwencji kryzysowej, − akcja promująca działalność Ośrodka Interwencji Kryzysowej, przedstawienie oferty − pomocy w lokalnych środkach masowego przekazu. Osoby będące ofiarami przemocy lub znajdujące się w innych sytuacjach kryzysowych potrzebują bezwarunkowej, szybkiej i fachowej pomocy i wsparcia. Często nie wiedzą, jak postępować w takich sytuacjach, Uzasadnienie projektu gdzie znaleźć fachową pomoc, nierzadko tymczasowe schronienie. Projekt ten ma za zadanie utworzenie profesjonalnego Ośrodka Interwencji Kryzysowej – jako jednostki organizacyjnej, z miejscami hotelowymi dostępnymi przez całą dobę. Komenda Powiatowa Policji w Kraśniku. Sąd Rejonowy, Dom Dziecka Poradnia Rodzinna, Gminne Pomocy terenu powiatu kraśnickiego Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Potencjalne źródła finansowania Środki własne powiatu Środki zewnętrzne Beneficjenci projektu Mieszkańcy powiatu kraśnickiego, bez względu na posiadany dochód, będące ofiarami przemocy lub znajdujące się w innej sytuacji kryzysowej. Efekty i korzyści realizacji projektu − podniesienie świadomości o moŜliwościach uzyskania pomocy w sytuacjach zagroŜenia, spowodowanych przeŜywanym kryzysem, 43 − zmniejszenie skutków społecznych przemocy domowej, − ograniczenie grupy osób, korzystających z pomocy społecznej i materialnej, popularyzacja wiedzy na temat kryzysu i sposobów jego rozwiązywania, − zmniejszenie rozmiaru sieroctwa społecznego − uzyskanie środków finansowych na realizację projektu, Uwarunkowania realizacji projektu − pozyskanie stosownie wykwalifikowanej kadry m.in. psychologa z uprawnieniami terapii rodzinnej. Autorzy projektu ElŜbieta Kowalczyk - Dom Dziecka w Kraśniku Cel 1. 2. Profesjonalna pomoc rodzinom w pełnieniu prawidłowych ról poprzez poradnictwo psychologiczno-prawne, terapię, sesje warsztatowe, grupy wsparcia, działania profilaktyczne i psychoedukacyjne. Projekt Realizowane cele projektu Opis projektu Centrum Poradnictwa Rodzinnego Wymiar Wartość 10.000 szacunkowa czasowy zł projektu projektu Potrzeba zatrudnienia, co najmniej 2 terapeutów rodzinnych, 1. 2. rozszerzenie porad prawniczych, powiększenie bazy lokalowej. Dotychczasowa Uzasadnienie projektu 2011 działalność Poradni Rodzinnej (16 godzin tygodniowo) nie zaspokaja potrzeb społecznych w tym zakresie. WydłuŜają się kolejki oczekujących na wizytę do 3-4 tygodni. Ograniczona jest róŜnorodność metod pracy. Urząd Miasta Kraśnik Starostwo Powiatowe w Kraśniku Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Obecna Poradnia Rodzinna Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Potencjalne źródła finansowania Fundusze krajowe i europejskie Wkład własny powiatu, gminy, miasta Beneficjenci projektu - rodziny dysfunkcjonalne, patologiczne, rodziny rozbite - matki samotnie wychowujące dzieci 44 - ofiary przemocy, sprawcy przemocy - rodziny zastępcze i adopcyjne − zwiększenie dostępności, natychmiastowa pomoc, Efekty i korzyści realizacji projektu − objęcie pomocą większej ilości potrzebujących, − rozszerzenie działalności poprzez wprowadzenie większej ilości form pomocowych (grupy wsparcia, terapia grupowa). Uwarunkowania realizacji projektu Autorzy projektu − pozyskanie większego lokalu, − pozyskanie środków na płace dla pracujących specjalistów. Anna Piątek Dom Dziecka w Kraśniku Cel 1. 3. Pomoc rodzicom w wypełnianiu funkcji rodzicielskiej. Projekt Utworzenie punktów informacyjno – konsultacyjnych poradnictwa rodzinnego w gminach Realizowane cele projektu 1. 3. Wartość szacunkowa projektu 50.000 zł Wymiar czasowy projektu 2012 Cele szczegółowe: − przeciwdziałanie dysfunkcjom i patologii, − zwiększenie dostępności do sieci poradnictwa publicznego, − przełamywanie oporów w ujawnianiu istniejącego problemu; Realizacja zadania obejmuje: Opis projektu − pozyskanie lokalu na bazie istniejącej infrastruktury gmin, − pozyskanie grupy specjalistów (psycholog, prawnik, specjalista od uzaleŜnień, itp.) − dyŜury specjalistów nie rzadziej niŜ raz w miesiącu, − akcja promująca działalność punktów; Na terenie powiatu działa Poradnia Rodzinna, z której usług moŜe Uzasadnienie projektu korzystać kaŜdy potrzebujący. W obliczu wzrastającej liczby problemów dotykających społeczeństwo jedna poradnia wydaje się nie być wystarczająca. Istnieje jeszcze jedna istotna kwestia utrudniająca 45 mieszkańcom dostęp do specjalistycznych usług Poradni. DuŜa liczba osób doświadczających trudności mieszka poza Kraśnikiem i nie jest w stanie dotrzeć do placówki w godzinach jej pracy. Ponadto w społeczeństwie istnieje niska świadomość na temat moŜliwości uzyskania pomocy przez fachowców w tego typu placówkach. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Gminy Ośrodki Opieki Społecznej Poradnia Rodzinna PCPR Potencjalne źródła finansowania fundusze krajowe i unijne środki własne powiatu i gminy Beneficjenci projektu Rodziny powiatu kraśnickiego – pomoc w wypełnianiu ról społecznych − większy dostęp do fachowych porad, − ograniczenie sieroctwa społecznego, Efekty i korzyści realizacji projektu − zmniejszenie zagroŜeń społecznych, − edukacja środowiskowa, − zmniejszenie liczby osób korzystających ze świadczeń opieki społecznej; Uwarunkowania realizacji projektu Autorzy projektu − pozyskanie środków finansowych i lokalowych, − zaangaŜowanie i zainteresowanie gmin; Joanna Grzywaczewska, ElŜbieta Kowalczyk, Monika Kuś-Grzebulska, Anna Piątek, Małgorzata Romanko, Dorota Tybulczuk, Maria Wirgowska Cel 1. 4. Pomoc rodzinom i ich członkom w prawidłowym funkcjonowaniu i rozwoju. Projekt Pomoc rodzinie (perspektywy współpracy) Realizowane cele projektu 1. 4. Wartość szacunkowa projektu 46 15.000 zł Wymiar czasowy projektu 2013 Przede wszystkim wyjście komórek organizacyjnych z danymi propozycjami, kierowanie i koordynacja danych celów oraz pozyskiwanie środków finansowych potrzebnych do realizacji tych celów. − Placówki pomocniczo dydaktyczne (PCPR), poradnie psychologiczno-pedagogiczne; − Monitoring rodzin, tworzenie stowarzyszeń oraz form (kół) wsparcia; − Organizowanie treningów mających na celu podnoszenie kwalifikacji trenujących i trenowanych, organizowanie spotkań integracyjnych, stały kontakt rodzin z wykwalifikowanymi pracownikami ( psychologami, pracownikami socjalnymi); − Większa dostępność do placówek zajmujących się problematyką rodziny (psychiatrzy dziecięcy); − Propagowanie ideałów wartości rodzicielstwa zastępczego, tworzenie nowych form opieki, rodzin zastępczych, RDDZ, PR; − Ścisła współpraca między powiatem a gminami (tworzenie komórek Opis projektu zajmujących się problematyką rodziny); − Tworzenie domów miejsc przejściowych między placówkami a rodzinami – dotyczy to dzieci wchodzących w dorosłe Ŝycie, pomoc w podjęciu pierwszej pracy lub dalszym kształceniu; − Tworzenie świetlic zajmujących się wypoczynkiem fizycznym lub kółek zainteresowań naukowych (np. doskonalenie języków, obsługa komputera); − Tworzenie stowarzyszeń, których celem będzie zjednoczenie rodzin zastępczych, w razie potrzeby niesienie pomocy innym rodzinom, które nie radzą sobie z wieloma problemami oraz szukanie sponsorów, aby moŜna było organizować dla dzieci róŜne formy imprez i spotkań dzieci i rodziców zastępczych. Podczas takich spotkań będzie moŜna dzielić się swoimi doświadczeniami, problemami i osiągnięciami; − Wspomaganie rodzin w wysyłaniu dzieci na kolonie lub inne formy wypoczynku. Uzasadnienie projektu Realizacja projektu jest bardzo waŜna, poniewaŜ problemy które istnieją tak naprawdę nie są w Ŝadnym stopniu realizowane i nie docierają 47 do szerokiej masy ludzi potrzebujących. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Starostwo Organizacje Dom Dziecka Rodzinny Dom Dziecka Powiatowe pozarządowe PCPR Fundusze unijne Potencjalne źródła finansowania Sponsorzy Beneficjenci projektu Z realizacji projektu skorzystać powinny rodziny z terenu powiatu kraśnickiego, dzieci przebywające w domach dziecka, rodziny zastępcze oraz instytucje, które po części będą miały rozwiązane niektóre problemy. Dzięki takim celom będzie moŜna doszkolić się oraz uzyskać nowe formy, które mogą być pomocne w wychowywaniu i usamodzielnianiu dzieci. Przede wszystkim pomoc rodzinie (rodzicom oraz dzieciom) Efekty i korzyści w podejmowaniu róŜnych decyzji; perspektywa prawidłowego rozwoju realizacji dzieci i wejście w dorosłe Ŝycie. Współpraca i koordynacja między projektu jednostką a instytucją. Chęć podniesienia poziomu Ŝycia i stworzenie prawidłowego Uwarunkowania realizacji funkcjonowania. projektu Autorzy projektu Mariusz Ogon Rodzina zastępcza w StróŜy Cel 1. 5. Wsparcie potencjału zawodowego i rozwój kwalifikacji pracowników socjalnych powiatowych oraz gminnych słuŜb pomocy społecznej Projekt Realizowane cele projektu Opis projektu Uzasadnienie projektu Bądź najlepszy – rozwój potencjału zawodowego pracowników socjalnych Wymiar czasowy 2014 projektu Zakłada realizację cyklu szkoleń ukierunkowanych na zdobycie dodatkowej wiedzy z zakresu metod pracy z grupami zagroŜonymi wykluczeniem społecznym, zwłaszcza z rodzinami niewydolnymi wychowawczo. Szkolenia będą odbywać się w blokach tematycznych związanych z pracą socjalną. 1. 5. Wartość szacunkowa projektu 50.000 zł Realizacja niniejszego projektu przyczyni się do podniesienia kwalifikacji pracowników, a w konsekwencji do bardziej efektywnej 48 realizacji zadań z zakresu pomocy społecznej. PCPR Europejski Fundusz Społeczny Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu OPS Potencjalne źródła finansowania Środki własne Beneficjenci projektu Beneficjentami ostatecznymi projektu są osoby pracujące z grupami szczególnego ryzyka, tj. PCPR, OPS. Podniesienie kwalifikacji zawodowych pracowników instytucji Efekty i korzyści realizacji projektu pomocy społecznej zaowocuje wzrostem jakości prowadzonej pracy socjalnej na rzecz osób i grup zagroŜonych wykluczeniem społecznym. − wydanie certyfikatów ukończenia szkolenia, − zwiększenie wiary we własne moŜliwości, − zwiększenie motywacji do dalszej pracy, Uwarunkowania realizacji projektu − zwiększenie społecznych, umiejętności rozwijania rozwiązywania zdolności problemów interpersonalnych, organizacyjnych oraz osobistych beneficjentów, − zadowolenie klientów z fachowej informacji udzielanej przez kompetentnie przygotowanych pracowników Justyna Mazurek PCPR Kraśnik Agnieszka Kołtun Autorzy projektu Marek Klimek Magdalena Kania Kamila Kajda Cel 1. 6 Podniesienie kwalifikacji osób działających na rzecz młodzieŜy Projekt Szkolenie dla osób działających na rzecz młodzieŜy 49 Realizowane cele projektu Wartość szacunkowa projektu 1. 6. 50.000 zł Wymiar czasowy projektu 2015 Cele szczegółowe: − poznanie nowoczesnych technik rozwiązywania problemów − przełamywanie barier i lęków, stereotypów − wymiana doświadczeń i wiedzy między instytucjami, − poprawa jakości usług świadczonych dla młodzieŜy, − wyposaŜenie uczestników w wiedzę dotycząca uzaleŜnień − wyposaŜenie pracowników w wiedzę o problemach związanych z usamodzielnianiem wychowanków, Opis projektu Szkolenia będą odbywać się w kilku blokach tematycznych: rozwiązywanie problemów, praca z klientem trudnym i roszczeniowym, uzaleŜnienia, doradztwo zawodowe, przysługujące uprawnienia i inne w zaleŜności od potrzeb. Uczestnicy szkoleń uzyskają równieŜ kompleksowy zasób wiedzy o usamodzielnieniu wychowanków oraz o systemie wsparcia instytucjonalnego i prawnego wychowanków. Oprócz teorii przewiduje się takŜe zajęcia praktyczne nad przebiegiem, których czuwać będą wykwalifikowani psycholodzy i terapeuci. Osoby pracujące z młodzieŜą mają niejednokrotnie nieaktualną i niepełną wiedzę o formach pomocy młodzieŜy. Brakuje im umiejętności prowadzenia dialogu z młodym człowiekiem i brak im strategii działania w sytuacji trudnej. Nie znają potrzeb i problemów współczesnej Uzasadnienie projektu młodzieŜy. Formy pomocy oferowane przez nich są nieadekwatne do oczekiwań młodzieŜy. Poprzez zdobycie dodatkowych kwalifikacji przez pracowników instytucji publicznych I organizacji pozarządowych nastąpi równieŜ zwiększenie ich umiejętności w zakresie współpracy z młodzieŜą oraz usprawni proces integracji wychowankom. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu 50 ze środowiskiem Stowarzyszenie „Perspektywy” Sąd Rejonowy Poradnia PsychologicznoPedagogiczna Poradnia Rodzinna Starostwo Powiatowe Kraśnik Wioska Dziecięca Rodzinny Dom Dziecka Dom Dziecka OPS Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Potencjalne źródła finansowania EFS Środki własne Sponsorzy Kuratorzy sądowi Pedagodzy Rodziny zastępcze Placówki opiekuńczo – wychowawcze OPS PCPR Beneficjenci projektu Efektem realizacji projektu będzie wzrost znajomości problemów i potrzeb młodzieŜy a głównie usamodzielnianych wychowanków. Efekty i korzyści realizacji projektu WyposaŜenie pracowników w kwalifikacje niezbędne do pracy z młodzieŜą i świadomości o usamodzielnianymi wychowankami. moŜliwościach i pomocy wsparcia Podniesienie lokalnego. Zacieśnienie współpracy pomiędzy instytucjami. Uwarunkowania Pozyskanie środków finansowych na realizację projektu. realizacji projektu Autorzy projektu Monika Kuś-Grzebulska PCPR Kraśnik Cel 1. 7. Wspieranie rodzin naturalnych w celu dąŜenia do samodzielności poprzez wykształcenie takich postaw i umiejętności, które pozwolą na podejmowanie samodzielnych decyzji i działań umoŜliwiających rozwiązywanie własnych problemów Ŝyciowych i wzmocnienie zastępczych środowisk rodzinnych, a takŜe aktywizacja i integracja społeczności lokalnych na rzecz wzmacniania tego typu rodzin. Projekt Centrum edukacji rodzin Realizowane cele projektu 1. 7. Wartość szacunkowa projektu 51 50.000 zł Wymiar czasowy projektu 2015 Cele operacyjne: − Rozwój umiejętności potrzebnych w opiece nad dzieckiem; − Zdobycie wiedzy na temat uzaleŜnień i współuzaleŜnień; − Nabycie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach; − Udzielanie pomocy w rozwiązywaniu Ŝyciowych problemów; − Wspieranie więzi uczuciowych w rodzinie; − Odbudowywanie funkcji opiekuńczych i wychowawczych rodziny; − Wspieranie integracji rodziny z jej otoczeniem społecznym; − Rozwiązywanie nieuchronnych w Ŝyciu dorosłych i dzieci konfliktów przy pomocy dialogu i negocjacji, bez uciekania się do stosowania siły; − Wspieranie procesu usamodzielniania się dziecka; − Rozpoznawanie, wyraŜanie i akceptowanie uczuć dziecka, Opis projektu okazywanie mu zrozumienia oraz wsparcia w radzeniu sobie z trudnymi emocjami poprzez umiejętność aktywnego słuchania. Reforma systemu opieki nad rodzina i dzieckiem zakłada, iŜ najlepszym miejscem do wychowania dziecka jest rodzina naturalna, która przez wczesne otrzymanie odpowiedniego wsparcia mogłaby podołać umiejętnościom opiekuńczo-wychowawczym. W przypadku, gdy dziecko nie moŜe pozostać we własnej rodzinie powinno być umieszczone w rodzinie zastępczej lub adopcyjnej. Nauka umiejętności lepszego porozumiewania się, refleksja nad własną postawą wychowawczą, wymiana doświadczeń, to małe kroki ku głębszej relacji, dającej zadowolenie, poczucie wzajemnej bliskości. To takŜe nauka dialogu i kształtowania więzi opartych na wzajemnym szacunku. Ucząc umiejętności otwartego porozumiewania się w rodzinie program jednocześnie przyczynia się do poszukiwania sposobów. Potrzeba utworzenia Centrum Edukacji Rodzin wynikła z braku takiej formy wsparcia na terenie powiatu kraśnickiego oraz z tego, Ŝe z roku na Uzasadnienie projektu rok wzrasta liczba rodzin zwracających się o pomoc. Program ma teŜ umocowanie prawne w przepisach ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004r. (art. 19 pkt 2 i 4). Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu 52 Rodziny zastępcze i naturalne Centrum Wolontariatu Samorząd Organizacje działające na PCPR powiatowy rzecz dziecka i rodzin i gminy Potencjalne źródła finansowania Środki unijne Samorząd gminny i powiatowy Rodziny naturalne i Beneficjenci projektu zastępcze. Centrum uświadomi dorosłym potrzebę samodoskonalenia i przyniesie korzyści w postaci lepszej relacji z dzieckiem, akceptacji jego pragnień i uczuć, rezygnacji ze stosowania przemocy na korzyść zaufania do dziecka, budowaniu silnej więzi między rodzicami a dziećmi, co sprawia, Ŝe jest on takŜe programem profilaktycznym. Program utworzenia Centrum Edukacji Rodzin jest uzupełnieniem luki w zakresie pomocy rodzinom naturalnym i zastępczym, które nie mają gdzie lub nie zawsze mogą porozmawiać o swoich problemach, a których sami nie potrafią rozwiązać. Wspieranie rodzin naturalnych w celu dąŜenia do samodzielności poprzez wykształcenie takich postaw i umiejętności, które pozwolą na Efekty i korzyści realizacji projektu podejmowanie samodzielnych rozwiązywanie własnych decyzji problemów i działań Ŝyciowych umoŜliwiających i wzmocnienie zastępczych środowisk rodzinnych, a takŜe aktywizacja i integracja społeczności lokalnych na rzecz wzmacniania tego typu rodzin. − współpraca jednostek zaangaŜowanych w realizację projektu; Uwarunkowania − motywacja rodzin naturalnych i zastępczych do uczestnictwa w realizacji programie; projektu − moŜliwość pozyskania środków finansowych. Autorzy projektu Dorota Tybulczuk PCPR Kraśnik Cel 1. 8. Wsparcie rodzin, które nie radzą sobie z problemami wychowawczymi i Ŝyciowymi Projekt Realizowane cele projektu Poradnictwo rodzinne. 1. 8. Wartość szacunkowa projektu 53 50.000 zł Wymiar czasowy projektu 2015 Cele projektu obejmują: - wsparcie i pomoc rodzinom, które nie radzą sobie z problemami wychowawczymi i Ŝyciowymi; - udostępnienie i moŜliwość skorzystania z porad specjalistycznych (pedagogicznych, psychologicznych i prawnych). Opis projektu Głównym zadaniem organizowane dostępu do specjalistów i moŜliwość skorzystania z ich porad czyli pedagoga, psychologa i prawnika. Osoby objęte programem pochodzą głównie z rodzin zagroŜonych wykluczeniem, patologicznych, dlatego waŜne jest by dostęp do porad był dla nich bezpłatny. Istnieje zapotrzebowanie na poradnictwo pedagogiczne, psychologiczne i prawne ze względu na narastający problem rodzin zagroŜonych wykluczeniem społecznym (bezrobocie, alkoholizm, narkomania, bezradność, niepełnosprawność). Wiele rodzin nie radzi sobie z wychowywaniem dzieci i codziennymi problemami. Uzasadnienie projektu Centrum Wolontariatu w Kraśniku Starostwo Powiatowe Kraśniku Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Powiatowe Powiatowy Zespół Miejski Gminny Poradni Ośrodek Ośrodek Centrum PsychologicznoPomocy Pomocy Pomocy Rodzinie w Pedagogicznych Społecznej Społecznej Kraśniku w Kraśniku w Kraśniku Potencjalne źródła finansowania Urząd Wojewódzki w Urząd Marszałkowski w Lublinie Lublinie w Samorządy gminne Dom Dziecka w Kraśniku środki unijne Beneficjenci projektu Rodziny, w których wychowują się dzieci i młodzieŜ, głównie z powiatu kraśnickiego, które są objęte pomocą społeczną. Główne korzyści wynikające z realizacji projektu to pomoc rodzinom w rozwiązywaniu problemów wychowawczych i prawnych. Poradnictwo będzie Efekty i korzyści zapobiegać wykluczeniu społecznemu i szerzeniu patologii wśród rodzin, realizacji projektu uczenie prawidłowych postaw społecznych. Uwarunkowania realizacji projektu Uwarunkowaniem realizacji projektu jest posiadanie lokalu, wykwalifikowanej kadry pedagogów, psychologów i prawników. Aneta Sapuła Autorzy projektu Centrum Wolontariatu w Kraśniku Marta Amrozy Katarzyna Chmielnik 54 Priorytet 2: Rozwój rodzinnych form opieki zastępczej nad dzieckiem osieroconym lub opuszczonym oraz kompleksowe wsparcie w ich funkcjonowaniu POWIATOWY PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ RODZICIELSTWA ZASTĘPCZEGO Opis i uzasadnienie programu Zastępcze, rodzinne formy opieki nad dzieckiem są najlepszym rozwiązaniem w sytuacji, gdy dziecko pozbawione jest moŜliwości rozwijania się w swojej naturalnej rodzinie. Warunki opieki i wychowania oraz zapewnienia dziecku właściwego kontaktu emocjonalnego w rodzinach zastępczych są bez porównania lepsze niŜ w domach dziecka. Jest to bardzo korzystna forma opieki nie tylko ze względów opiekuńczo-wychowawczych ale teŜ ekonomicznych. Rodziny zastępcze zabezpieczają one w sposób właściwy potrzeby emocjonalne dziecka, między innymi: potrzebę miłości, akceptacji, poczucia bezpieczeństwa. Realizacja tych potrzeb w instytucjonalnych formach opieki jest często bardzo utrudniona. Ponadto wychowywanie w warunkach rodzinnych umoŜliwia dzieciom pozbawionym opieki własnych rodziców wszechstronne przygotowanie się do samodzielnego, odpowiedzialnego Ŝycia. W powiatowym systemie opieki nad dzieckiem i rodziną PCPR szczególny nacisk kładzie na popularyzowanie w lokalnej społeczności rodzicielstwa zastępczego. O efektach dotychczasowych działań świadczy stale wzrastająca liczba rodzin zastępczych oraz umieszczonych w nich wychowanków. Potrzeby w tym zakresie są jednak bardzo duŜe, poniewaŜ problem pozostawiania dzieci bez opieki wciąŜ istnieje. W dalszych działaniach na rzecz rozwoju rodzicielstwa zastępczego szczególny nacisk naleŜy połoŜyć na: promowanie zastępczych form opieki rodzinnej (ogłoszenia w mediach, festyn „Dzień Rodzicielstwa Zastępczego”), rozwój współpracy lokalnych instytucji działających na rzecz rodziny mającej na celu pozyskiwanie kandydatów do sprawowania zastępczych form opieki; tworzenie i rozwój infrastruktury rodzin zastępczych zawodowych niespokrewnionych z dzieckiem oraz placówek rodzinnych. JuŜ w bliskiej perspektywie czasowej zaowocuje to: zmniejszeniem nakładów finansowych na pomoc instytucjonalną; zmniejszeniem liczby dzieci objętych instytucjonalnymi formami opieki, przygotowaniem do samodzielnego i odpowiedzialnego funkcjonowania po usamodzielnieniu. 55 Cele szczegółowe: Cel 2. 1. Rozpowszechnianie idei rodzicielstwa zastępczego, co w rezultacie pozwoli na uchronienie dziecka przed umieszczeniem w placówce opiekuńczo-wychowawczej. Cel 2. 2. Propagowanie rodzinnych form opieki poprzez organizowanie festynów i uroczystości o zasięgu powiatowym Cel 2. 3. Wsparcie wychowawcze i dydaktyczne dla rodzin dzieci osieroconych i opuszczonych Cel 2. 4. Podniesienie świadomości wśród społeczności lokalnej na temat rodzicielstwa zastępczego Cel 2. 5. Wparcie wychowawcze i dydaktyczne, wymiana doświadczeń przełamywanie barier oraz pomoc w pokonywaniu trudności, na jakie napotykają rodzice zastępczy. Cel 2. 6. Podnoszenie kwalifikacji, wiedzy i umiejętności wychowanków rodzin zastępczych poprzez organizowanie zajęć pozalekcyjnych Cel 2. 7. Zapewnienie specjalistycznego wsparcia dla rodziców zastępczych w rozwiązywaniu problemów wychowanków Projekty Cel 2.1. Rozpowszechnianie idei rodzicielstwa zastępczego, co w rezultacie pozwoli na uchronienie dziecka przed umieszczeniem w placówce opiekuńczo-wychowawczej. Projekt Realizowane cele projektu Promowanie rodzicielstwa zastępczego Wartość Wymiar 5.000 zł 2011szacunkowa czasowy rocznie 2015 projektu projektu NaleŜy przeprowadzać cykliczne oraz okazjonalne akcje promocyjne 2. 1. rodzicielstwa zastępczego: 1) festyny, 2) pogadanki tematyczne, Opis projektu 3) rozprowadzanie ulotek, 4) przygotowanie i rozprowadzanie informatora, 5) utworzenie portalu powiatowego dotyczącego opieki nad dzieckiem i rodziną; 56 Optymalnym środowiskiem dla prawidłowego rozwoju dziecka jest rodzina, która powinna zapewnić dziecku poczucie bezpieczeństwa i odpowiednie warunki do Ŝycia. JednakŜe wielu dzieciom nie jest dane z róŜnych powodów przeŜywanie dzieciństwa w takich warunkach. Uzasadnienie projektu Dlatego teŜ waŜnym jest, aby dziecko to nie było pozbawione pomocy, miłości i zrozumienia, niepewne swojej przyszłości. WaŜnym jest, aby dziecku zapewnić prawidłowy rozwój, a idealnym rozwiązaniem byłoby umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej, która stworzyłaby dla niego nowy dom. PCPR Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Poradnia Rodzinna Dom Dziecka w Samorząd powiatowy Kraśniku Samorząd powiatowy Potencjalne źródła finansowania PCPR Beneficjenci projektu Dzieci osierocone i opuszczone Pomoc dziecku pozbawionemu właściwej opieki w stworzeniu Efekty i korzyści realizacji projektu zastępczego domu, który da mu ciepło, spokój, bezpieczeństwo i poszanowanie jego praw. W rezultacie zapobieganie demoralizacji, osamotnieniu, wykluczeniu oraz da moŜliwość prawidłowego funkcjonowania w codziennym Ŝyciu. Uwarunkowania realizacji projektu Autorzy projektu − pozyskanie środków finansowych, − zainteresowanie społeczeństwa, - wspólna współpraca podmiotów zaangaŜowanych Emilia Nicał PCPR Kraśnik Cel 2. 2. Propagowanie rodzinnych form opieki poprzez organizowanie festynów i uroczystości o zasięgu powiatowym Projekt Dzień Rodzicielstwa Zastępczego 57 Realizowane cele projektu 10.000 Wymiar Wartość zł szacunkowa czasowy rocznie projektu projektu Poprzez realizację na terenie powiatu kraśnickiego Dnia 2. 2. 2011 2015 Rodzicielstwa Zastępczego (30 maja lub okolice tego terminu) zamierzamy osiągnąć następujące cele: − stworzyć odpowiednią atmosferę społeczną, która będzie sprzyjała zawiązywaniu rodzin zastępczych − zachęcić samorządowców i przedstawicieli mediów do wspierania idei rodzicielstwa zastępczego − uwraŜliwić ogół społeczności lokalnej na rodzicielstwo zastępcze i związane z nim wartości − wyróŜnić i uhonorować publicznie osoby, które podjęły się wychowania dzieci osieroconych i opuszczonych − udzielić rzetelną i wyczerpującą informację wszystkim zainteresowanym o moŜliwościach i formalnych procedurach zostania rodziną zastępczą Opis projektu − przełamać negatywne stereotypy niesłusznie odnoszone do rodzin zastępczych (zwłaszcza typu: „wyłudzanie pieniędzy”, „opieka nad dziećmi dla pieniędzy”) przez niektóre kręgi społeczeństwa. Dzień Rodzicielstwa Zastępczego na terenie powiatu kraśnickiego będzie obchodzony w formie uroczystego festynu, podczas którego przybliŜymy społeczności lokalnej ideę rodzicielstwa zastępczego – część oficjalna, rekreacyjna i konferencyjna. Przez cały czas trwania festynu dostępny będzie punkt informacyjny, w którym pracownicy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku udzielać będą wszystkim zainteresowanym informacji o moŜliwościach i warunkach objęcia funkcji rodziny zastępczej. Roznoszone będą równieŜ specjalne ulotki, które będą propagowały ideę rodzicielstwa zastępczego. Ulotki te będą zawierały informacje o poszukiwaniu kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, o Dniu Rodzicielstwa Zastępczego, o organizatorach i instytucji, która udzieliła dotacji. Planowany jest 58 równieŜ poczęstunek dla uczestników festynu nasze działania na rzecz propagowania idei rodzicielstwa zastępczego nie zakończą się wraz z zakończeniem festynu. Przewidujemy, bowiem opublikowanie szeregu artykułów w prasie lokalnej oraz na stronach internetowych Starostwa Powiatowego w Kraśniku oraz Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku na ten temat – relacje z festynu, ogłoszenia o poszukiwaniu kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej itp. Rodziny zastępcze stanowią trzon powiatowego systemu opieki nad dzieckiem. JednakŜe stale wzrastająca liczba dzieci osieroconych, opuszczonych i zaniedbanych sprawia, Ŝe wciąŜ niezbędni są następni kandydaci, którzy podjęliby się pełnienia tej swoistej misji. Dlatego obchody Dnia Rodzicielstwa Zastępczego umoŜliwiają szersze rozpropagowanie idei rodzicielstwa zastępczego wśród społeczności lokalnej. Ponadto naleŜny szacunek i uznanie dla rodziców zastępczych, którzy podjęli się tak trudnej i odpowiedzialnej, a jednocześnie Uzasadnienie projektu niezwykle potrzebnej roli, powinien być oddawany przez cały rok a nie tylko w dniu Ich święta. Jednak obchody Dnia Rodzicielstwa Zastępczego na terenie powiatu kraśnickiego są doskonałą okazją, aby w sposób szczególny podziękować rodzicom zastępczym za ich trud i wysiłek. Powiat Kraśnicki od kilku lat włącza się w te obchody (m. in. dzięki dotacjom z Fundacji Ernst&Young oraz Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej). Naszym zamierzeniem jest, aby Dzień Rodzicielstwa Zastępczego na stałe wszedł do kalendarza uroczystości powiatowych. Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej Urzędy Miast i Gmin Starostwo Powiatowe w Kraśniku Rodzinny Dom w Kraśniku Fundacja „Marysia” Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Potencjalne źródła finansowania Środki własne Fundacja Ernst&Young 59 Sponsorzy Beneficjenci projektu Bezpośrednimi beneficjantami projektu są dzieci osierocone i opuszczone z terenu powiatu kraśnickiego. Propagowanie idei rodzicielstwa zastępczego zaowocuje, bowiem powstawaniem nowych rodzin zastępczych – bardziej korzystnych pod względem opiekuńczym i wychowawczym form opieki. Rezultaty projektu to: − zwiększy się ilość rodzin zastępczych na terenie powiatu kraśnickiego − Dzień Rodzicielstwa Zastępczego będzie bodźcem, który spowoduje Efekty i korzyści realizacji projektu szerszą publiczną dyskusję (takŜe w mediach) o rodzinach zastępczych − wynagrodzimy trud, poświęcenie i zaangaŜowanie rodziców zastępczych Osiągnięcie zakładanych rezultatów jest niezwykle istotne ze względu na wzrastającą skalę dzieci zaniedbanych i opuszczonych na terenie powiatu kraśnickiego. Uwarunkowania realizacji projektu Cykliczna realizacja projektu jest uzaleŜniona od zapewnienia środków finansowych Dorota Tybulczuk PCPR Kraśnik Autorzy projektu Justyna Mazurek Magdalena Kania Cel 2. 3. Wsparcie wychowawcze i dydaktyczne dla rodzin dzieci osieroconych i opuszczonych Projekt Grupa wsparcia dla rodzin zastępczych Realizowane cele 2. 3. projektu Wartość szacunkowa projektu 5.000 zł rocznie Wymiar czasowy projektu 20112015 Cele szczegółowe: − zdobycie potrzebnej wiedzy na temat rodzicielstwa zastępczego, Opis projektu − przełamywanie barier i lęków rodzin zastępczych − wymiana doświadczeń rodziców na temat sytuacji trudnych w 60 wychowaniu i edukacji dziecka z bagaŜem doświadczeń − zaangaŜowanie rodziców w pracę szkoły Realizacja projektu obejmuje: − wykłady tematyczne − warsztaty wychowawcze − zajęcia otwarte − spotkania okolicznościowe i integracyjne Rodzice zastępczy borykają się z wieloma problemami związanymi z zaniedbaniami ich wychowanków, jakie wynieśli oni z rodzinnych domów. Przede wszystkim dzieci te boją się odrzucenia ze strony Uzasadnienie projektu rówieśników. Często nie wiedzą jak radzić sobie w sytuacjach trudnych. Projekt ten ma za zadanie podnieść świadomość rodzin zastępczych w tym zakresie, a przez to wspomagać funkcjonowanie dziecka w środowisku rodzinnym i szkolnym. GOPS Centrum Wolontariatu Centrum Kultury i Promocji Poradnia Rodzinna Rodziny zastępcze MOPS Główny podmiot: PCPR Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Potencjalne źródła finansowania Środki własne Beneficjenci projektu rodzice zastępczy Efekty i korzyści realizacji projektu Uwarunkowania realizacji projektu Autorzy projektu dziadkowie rodzeństwo wychowankowie rodzin zastępczych − integracja rodzin zastępczych − podniesienie poziomu świadomości rodzin odnośnie moŜliwości opieki, pracy i pomocy dziecku Środki finansowe i rzeczowe na realizację zaplanowanych zadań. Dorota Tybulczuk PCPR Kraśnik 61 Cel 2. 4. Podniesienie świadomości wśród społeczności lokalnej na temat rodzicielstwa zastępczego Projekt Informator o prorodzinnych formach opieki nad dzieckiem Realizowane cele projektu 2. 4. Wartość 2012 Wymiar czasowy 8.000 zł szacunkowa projektu projektu Informator będzie zawierał podstawowe zagadnienia związane z rodzicielstwem zastępczym. Będzie ukazywał podstawowe idee rodzicielstwa zastępczego i korzyści, jakie płyną z umieszczenia dziecka Opis projektu w tej formie opieki a nie w placówce opiekuńczo - wychowawczej. Informator będzie zawierał bazę adresów i kontaktów, adresy stron internetowych. Opracowane informacje będzie moŜna łatwo rozpowszechniać wśród mieszkańców powiatu. W powiecie kraśnickim istnieje duŜa liczba rodzin zastępczych. Uzasadnienie projektu JednakŜe istnieje teŜ ciągle potrzeba propagowania idei rodzicielstwa zastępczego wśród społeczeństwa lokalnego, gdyŜ temat ten jest nadal źle pojmowanym. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu PCPR Potencjalne źródła finansowania Środki własne powiatu Społeczeństwo lokalne Beneficjenci projektu Rodziny zastępcze Zebranie informacji, przepisów i danych teleadresowych odnośnie Efekty i korzyści realizacji projektu rodzicielstwa zastępczego w jednym miejscu, co pozwoli na łatwiejszy dostęp do tych informacji Realizacja projektu nie jest uwarunkowana czynnikami Uwarunkowania realizacji projektu zewnętrznymi Autorzy projektu Dorota Tybulczuk, Emilia Nicał PCPR Kraśnik Cel 2. 5. Wparcie wychowawcze i dydaktyczne, wymiana doświadczeń przełamywanie barier oraz pomoc w pokonywaniu trudności, na jakie napotykają rodzice zastępczy. 62 Projekt Silna rodzina – dobra rodzina – wspieranie rodzin zastępczych Realizowane cele projektu Wymiar Wartość 10.000 zł 2011-2015 szacunkowa czasowy rocznie projektu projektu Wparcie wychowawcze i dydaktyczne, wymiana doświadczeń 2. 5. przełamywanie barier oraz pomoc w pokonywaniu trudności, na jakie Opis projektu napotykają rodzice zastępczy. Przeciwdziałanie demoralizacji dzieci i młodzieŜy pochodzących ze środowisk zaniedbanych wychowawczo. Rodzice oraz opiekunowie zastępczy borykają się z problemami wychowawczymi swoich podopiecznych. Nie wiedzą jak zareagować w przypadku problemów wychowawczych, jakie metody stosować, by rozwiązać konflikty, które są nieodłącznie związane z Ŝyciem w rodzinie. Większość dzieci przed umieszczeniem w rodzinie zastępczej naraŜonych jest Uzasadnienie projektu na zaniedbanie ze strony bliskich osób dorosłych, ich agresję, przemoc psychiczną, fizyczną i seksualną. Dzieci te maja wiele zaburzeń emocjonalnych utrudniających lub uniemoŜliwiających im Ŝycie w nowej rodzinie i wśród rówieśników. Mają problemy w nawiązywaniu relacji interpersonalnych, są bierne i wycofane w grupie, mają trudności w dostosowaniu się do norm społecznych i obniŜoną samoocenę. środki własne Ośrodek Terapii UzaleŜnień Środowiskow y Dom Samopomocy Centrum Wolontariatu Rodzinny Dom Dziecka w Kraśniku Poradnia Rodzinna Dom Dziecka w Kraśniku Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Potencjalne źródła finansowania fundusze unijne Beneficjenci projektu rodzice zastępczy wychowankowie rodzin zastępczych Efektem spotkań będzie integracja rodzin, podniesienie poziomu Efekty i korzyści realizacji projektu świadomości odnośnie moŜliwości opieki, pracy i pomocy dziecku. Tworzenie warunków dostępu do kultury, wartościowych form wypoczynku, rekreacji, sportu, umoŜliwienie rodzinom zakupu niezbędnych w wychowaniu przedmiotów i materiałów ułatwiających dziecku dostęp do dóbr kultury i 63 cywilizacji. Stworzenie warunków bezpiecznego i wolnego od zagroŜeń patologiami wychowania dzieci: ochrony przed demoralizacją, uzaleŜnieniem od alkoholu, narkotyków, nikotyny, wczesną inicjacją seksualną, alkoholową i narkotykową, jak równieŜ przed przemocą, w tym przemocą w szkole oraz bezpieczeństwa w ruchu komunikacyjnym. Uwarunkowan ia realizacji projektu Realizacja projektu jest uwarunkowana od pozyskania środków finansowych z dotacji. Dorota Tybulczuk Autorzy projektu Justyna Mazurek PCPR Kraśnik Cel 2. 6. Podnoszenie kwalifikacji, wiedzy i umiejętności wychowanków rodzin zastępczych poprzez organizowanie zajęć pozalekcyjnych Projekt Realizowane cele projektu Opis projektu Więcej, lepiej, ciekawiej – wspieranie rozwoju wychowanków rodzinnej pieczy zastępczej w powiecie kraśnickim Wartość Wymiar 20.000 zł 2. 6. szacunkowa czasowy 2011-2015 rocznie projektu projektu Problemy ze zorganizowaniem zajęć pozalekcyjnych, z którymi nie mogą poradzić sobie rodzice zastępczy będzie rozwiązany poprzez odpowiednie działanie związane z wykorzystaniem czasu wolnego w zaleŜności od zainteresowań, zamiłowań oraz potrzeb dziecka. NajwaŜniejszym celem tych działań będzie stworzenie wychowankom rodzin zastępczych z terenu powiatu kraśnickiego moŜliwości do rozwiązania swoich pasji, zainteresowań. Oferta daje równieŜ szanse słabszym uczniom na odrobienie zaległości poszerzenie wiedzy, co w konsekwencji pozwoli im zrównać się poziomem z najlepszymi. Realizacja projektu obejmuje zorganizowanie zajęć pozalekcyjnych z: -przedmiotów humanistycznych; - języka obcego; - przedmiotów ścisłych - sportowych i rekreacyjnych Większość wychowanków z rodzin zastępczych ma duŜe braki Uzasadnienie projektu dydaktyczne, są zaniedbane pod względem fizycznym, zdrowotnym i edukacyjnym. Rodzice zastępczy w większości przypadków nie są w stanie pomagać dzieciom w nauce, ani teŜ finansować pomocy 64 korepetytorskiej. Często równieŜ ze względów materialnych nie potrafią i nie są w stanie zorganizować podopiecznym czasu wolnego. Pozostawienie rodzin i ich wychowanków bez fachowego wsparcia i róŜnorodnej pomocy spowoduje wzrost zjawiska ich degradacji i skutkować będzie róŜnorodnymi konsekwencjami, którymi najbardziej zagroŜone będą dzieci. Czas wolny w Ŝyciu dziecka ma szczególne znaczenie, gdyŜ efekt pracy wychowawczej zaleŜą w duŜym stopniu od tego, jaką ilością czasu dysponuje dziecko oraz gdzie i jak go spędza. Poradnia Rodzinna Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Środowiskowy Dom Dom Dziecka w Starostwo Powiatowe Samopomocy w w Kraśniku Kraśniku Kraśniku Potencjalne źródła finansowania Środki własne Fundusze unijne Beneficjenci projektu Wychowankowie rodzin zastępczych − podczas zajęć pozalekcyjnych wychowankowie zdobędą nowe doświadczenia, umiejętności i sprawności oraz nawyk kulturalnej, dobrej rozrywki i zabawy; Efekty i korzyści realizacji projektu − uświadomienie rodzicom zastępczym, jak waŜne jest aktywne organizowanie czasu wolnego dzieci: − nabycie przez dzieci pewności siebie; − rozbudzenie nowych zainteresowań oraz poczucia przynaleŜności do grupy społecznej; − pozyskanie środków finansowanych, Uwarunkowania realizacji projektu − zaangaŜowanie rodzin w projekt, − pozyskanie środków na zatrudnienie nauczycieli, Dorota Tybulczuk Justyna Mazurek Autorzy projektu Magdalena Kania PCPR Kraśnik 65 Cel 2. 7. Zapewnienie specjalistycznego wsparcia dla rodziców zastępczych w rozwiązywaniu problemów wychowanków Projekt Konsultacje specjalistyczne dla rodzin zastępczych Wartość Realizowane cele projektu 7.000 zł rocznie 2. 7. szacunkowa projektu Wymiar czasowy projektu 2011-2015 Cele szczegółowe: - zorganizowanie spotkań ze specjalistami: psychiatrą dziecięcym, psychologiem – specjalistą do spraw przemocy i wykorzystania seksualnego, logopedą, pracownikiem socjalnym − wizyty domowe u rodzin zastępczych psychologa i pracownika socjalnego; Opis projektu − pomoc w rozwiązywaniu problemów opiekuńczo – wychowawczych rodzinom zastępczym Rodziny wraz z dziećmi zostaną objęci pracą terapeutyczną prowadzoną przez specjalistów. Rozwiązywanie problemów pod kontrolą profesjonalistów w razie zgłaszanych potrzeb w środowisko do rodzin zastępczych będą jeździli: pracownik socjalny i psycholog. W oparciu o zgłaszane potrzeby przez rodziców zastępczych m.in. utrudniony dostęp do specjalistów (długie kolejki, brak specjalisty w Uzasadnienie projektu terenie) PCPR postanowiło pomóc rodzinom zastępczym w dotarciu do najpotrzebniejszych konsultacji specjalistycznych niedostępnych na terenie powiatu. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Dom Środowiskowy Dom Poradnia Rodzinna Dziecka w Samopomocy w Kraśniku Kraśniku Potencjalne źródła finansowania Fundusze unijne Środki własne Starostwo Powiatowe w Kraśniku Beneficjenci projektu Rodziny zastępcze oraz wychowankowie tych rodzin Efekty i korzyści − Udzielenie pomocy i wsparcia rodzinom zastępczym do zapewnienia realizacji projektu im dobrego funkcjonowania poprzez umoŜliwienie dostępu do 66 specjalistów z róŜnych dziedzin. − Poprawa realizacji między dzieckiem a rodzicem zastępczym. − Uświadomienie rodzicom potrzeb dziecka. − Nabycie przez rodziców umiejętności samodzielnego rozwiązywania problemów w rodzinie lub poszukiwania pomocy w instytucjach do tego powołanych. − pozyskanie środków finansowanych, Uwarunkowania − zaangaŜowanie rodzin w projekt, realizacji projektu − pozyskanie środków na zatrudnienie specjalistów, Dorota Tybulczuk Justyna Mazurek Autorzy projektu Magdalena Kania PCPR Kraśnik 67 Priorytet 3: Zapewnienie jak najwyŜszego poziomu realizacji zadań opiekuńczowychowawczych dla dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo-wychowawczych POWIATOWY PROGRAM ROZWOJU PLACÓWEK-OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZYCH Opis i uzasadnienie programu Wśród placówek opiekuńczo wychowawczych opieki całodobowej funkcjonujących na terenie powiatu kraśnickiego moŜemy wyróŜnić: - 2 placówki rodzinne: Rodzinny Dom Dziecka w Kraśniku i Wioskę Dziecięcą SOS w Kraśniku - 1 placówkę socjalizacyjną: Dom Dziecka w Kraśniku. Działania przewidziane do realizacji w perspektywie czasowej 2006-2010 mają na celu dalszy rozwój tych placówek, tak aby jeszcze bardziej wzmocnić ich rolę w procesie rozwiązywania problemów społecznych na terenie powiatu kraśnickiego, a w szczególności zadań z zakresu opieki nad dzieckiem i rodziną. W obliczu współczesnych tendencji, zgodnie z którymi akcentuje się rodzicielstwo zastępcze jako środowisko wychowawcze najbardziej zbliŜone do naturalnych warunków rodzinnych, wyzwaniem szczególnie dla Domu Dziecka w Kraśniku mogą stać się przeobraŜenia w kierunku placówki wielofunkcyjnej. Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej placówka opiekuńczo-wychowawcza moŜe łączyć działania interwencyjne, socjalizacyjne i inne działania na rzecz pomocy dziecku i rodzinie, przyjmując formę placówki wielofunkcyjnej. Cennym partnerem placówek opiekuńczo-wychowawczych (jak równieŜ innych jednostek pomocy społecznej) w realizacji ich funkcji są organizacje pozarządowe. NaleŜy dąŜyć do ich szerszego niŜ dotychczas zaktywizowania (np. Stowarzyszenie „Perspektywy”) poprzez wykorzystanie ich potencjału. Wiele interesujących i cennych inicjatyw moŜna równieŜ podjąć we współpracy z Centrum Wolontariatu. DuŜego znaczenia nabiera równieŜ praca z rodzinami wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych – kształtowanie ich odpowiedzialności oraz świadomości opiekuńczo-wychowawczej, a często równieŜ szeroko rozumiana praca socjalna. 68 Wśród zaplanowanych działań bardzo istotne są równieŜ te ukierunkowane na poprawę bazy transportowej, wyposaŜenia, podniesienie standardu świadczonych usług. Cele szczegółowe: Cel 3. 1. Poprawa warunków socjalno-bytowych dzieci przebywających w RDDz. Cel 3. 2. Ułatwienie organizacji Ŝycia codziennego wychowankom placówek opiekuńczo wychowawczym, w tym dzieciom niepełnosprawnym Cel 3. 3. Likwidacja barier komunikacyjnych dzieci niepełnosprawnych przebywających w RDDz. Cel 3. 4. zapewnienie moŜliwości aktywnego wypoczynku oraz organizowanie czasu wolnego dla wychowanków Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku Cel 3. 5. Stworzenie optymalnych warunków do powrotu dziecka do rodziny naturalnej Cel 3. 6. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych wychowanków placówek opiekuńczowychowawczych Cel 3. 7. Rozwój zainteresowań dzieci i młodzieŜy z placówek opiekuńczo–wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego w Kraśniku. Cel 3. 8. propagowanie aktywności jako formy wypoczynku wśród wychowanków placówek opiekuńczo – wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego w Kraśniku. Cel 3. 9. Organizacja wakacyjnego wypoczynku dzieci i młodzieŜy z placówek opiekuńczo– wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego w Kraśniku. Cel 3. 10. Poprawa warunków socjalno-bytowych wychowanków Domu Dziecka w Kraśniku. Cel 3. 11. Poprawa estetyki terenu wokół budynku Domu Dziecka w Kraśniku Projekty Cel 3. 1. Poprawa warunków socjalno-bytowych dzieci przebywających w RDDz. Projekt Budowa siedziby Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku Realizowane cele projektu 3. 1. 2011 Wymiar czasowy 2015 projektu Pierwszym krokiem, który juŜ zrobiono było pozyskanie projektu Wartość szacunkowa projektu 400.000 zł domu. Projekt autorstwa Pracowni Architektonicznej ARCHETON z Opis projektu Krakowa otrzymał nagrodę główną w konkursie zorganizowanych w zeszłym roku przez Gazetę Wyborczą na projekt rodzinnego domu dziecka. 69 Następnym krokiem będzie zdobycie działki z zasobów Urzędu Miasta Powiatowego Kraśniku, Starostwa Powiatowego w Kraśniku lub Urzędu Gminy. Równolegle z wymienionymi działaniami będzie prowadzona róŜnymi sposobami zbiórka i pozyskiwanie środków finansowych. Rodzinny Dom Dziecka jest jedną z najlepszych form opieki nad dzieckiem pozbawionym rodziny, dlatego tak waŜnym problemem jest zapewnienie odpowiednich warunków mieszkaniowe dla przebywających tam dzieci. W odpowiednich warunkach socjalno-bytowych łatwiejsza będzie praca z wychowankami, co przyniesie szybsze efekty w przywracaniu ich do normalnego Ŝycia w społeczeństwie. Obecnie Rodzinny Dom Dziecka w Kraśniku mieści się w bloku i zajmuje dwa mieszkania o łącznej powierzchni 110 m2. W placówce zamieszkuje 12 osób. Z tego powodu dzieci muszą mieszkać po dwoje w Uzasadnienie projektu małych pokojach, co jest źródłem wielu trudności natury bytowej. Realizacja projektu przyniesie poprawę warunków lokalowych wychowankom, co pozwoli na przyjęcie większej liczby dzieci do placówki, oraz podwyŜszy jej standardy. Dodatkowo przy domu zostanie wybudowane pomieszczenie gospodarcze gdzie dzieci będą mogły dokonywać drobnych napraw, np. rowerów. Powstanie plac zabaw dla dzieci i boisko do gier. ZałoŜony zostanie ogród warzywny, w którym dzieci będą pracowały. Proste prace będą spełniać rolę wychowawczą i rozwijającą dzieci. Dodatkowo zebrane owoce i warzywa będą słuŜyć do robienia przetworów na zimę, co pozwoli obniŜyć koszty utrzymania. Potencjalne źródła finansowania 70 Urząd Gminy Urząd Miasta PCPR Starostwo Powiatowe Fundacja „Marysia” Dziecka w Kraśniku Rodzinny Dom Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu inne Fundacja Atlas i Fundacja Ernest &Young, Fundacja Orlen Dar Serca PFRON Urząd Wojewódzki Urząd Marszałkowski Fundusze unijne „Marysia Fundusze z kontraktu wojewódzkiego Urząd Fundacja Środki własne Beneficjenci projektu Poprzez poprawę warunków mieszkaniowych zostanie podwyŜszony standard Rodzinnego Domu Dziecka. Dzieci będą miały lepsze warunki do nauki i odpoczynku. Pracując w ogrodzie nauczą się szacunku do pracy i pracy zespołowej. Efekty i korzyści realizacji projektu Uwarunkowa nia realizacji projektu Autorzy projektu Korzyści wymienione w uzasadnieniu do projektu, dodatkowo moŜliwość przyjęcia większej ilości dzieci do placówki Głównym uwarunkowaniem są środki finansowe ok. 500 tys. zł. Krzysztof Wilk Rodzinny Dom Dziecka w Kraśniku Cel 3. 2. Ułatwienie organizacji Ŝycia codziennego wychowankom placówek opiekuńczo wychowawczym, w tym dzieciom niepełnosprawnym Projekt Realizowane cele projektu Opis projektu Zakup BUS -a dla potrzeb wychowanków placówek opiekuńczo – wychowawczych w Kraśniku Wartość Wymiar 100.000 2011 szacunkowa czasowy zł projektu projektu Cele szczegółowe: − sprawniejszy dojazd do szkół, ośrodków szkolno – wychowawczych i innych, − szybszy dostęp do ośrodków zdrowia, szpitali, przychodni specjalistycznych, − zapewnienie bezpieczeństwa w czasie dowozu, − umoŜliwienie korzystania z ośrodków kultury, sportu, edukacji, − ułatwienie utrzymania stałego kontaktu z rodziną naturalną wychowanków, ośrodkami pomocy społecznej i innymi instytucjami pomocy społecznej, − umoŜliwienie organizowania wycieczek, wyjazdów wakacyjnych, środowiskiem wychowanków − integracja ze 3. 2. 71 niepełnosprawnych. Realizacja projektu obejmuje: − przygotowanie wniosku do PFRON, − przeszkolenie wychowawców pod kątem przewozu osób. 36-ciu wychowanków Domu Dziecka, w tym 7 dzieci z orzeczoną niepełnosprawnością dotychczas korzysta z masowych środków Uzasadnienie projektu komunikacji publicznej. WydłuŜa to czas dotarcia do celu, angaŜuje zbyt wiele środków i osób. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu PFRON Potencjalne źródła finansowania PFRON Wkład własny powiatu Beneficjenci projektu Wychowankowie placówek opiekuńczo - wychowawczych i ich rodziny − usprawnienie organizacji Ŝycia codziennego wychowanków Efekty i korzyści realizacji projektu Domu Dziecka, w tym dzieciom niepełnosprawnym, − rozszerzenie kontaktów społecznych, w tym z rodzinami naturalnymi. − pozyskanie środków finansowych (w tym z PFRON), Uwarunkowania realizacji projektu − przeszkolenie wychowawców placówek opiekuńczo wychowawczych pod kątem przewozu osób. ElŜbieta Kowalczyk Autorzy projektu Dom Dziecka w Kraśniku Cel 3. 3. Likwidacja barier komunikacyjnych dzieci niepełnosprawnych przebywających w RDDz. Projekt Realizowane cele projektu Zakup samochodu do przewozu niepełnosprawnych dzieci z Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku 3. 3. ZłoŜenie wniosku Wartość Wymiar 100.000 zł czasowy 2011 szacunkowa projektu projektu o dofinansowanie zakupu auta w PFRON, Opis projektu 72 zgromadzenie środków własnych. Zakup samochodu przyczyni się do likwidacji barier komunikacyjnych dzieci niepełnosprawnych przebywających w RDDz. UmoŜliwi zwiększenie aktywności dzieci niepełnosprawnych po przez wyjazdy i ich udział w wielu róŜnych imprezach integracyjnych oraz ułatwi mobilność. Dzięki zakupowi samochodu nastąpi zwiększenie aktywności dzieci niepełnosprawnych poprzez wyjazdy i ich udział w wielu róŜnych Uzasadnienie projektu imprezach integracyjnych i przeznaczonych dla niepełnosprawnych. Zostanie ułatwiona moŜliwość wszelkich wyjazdów do szkoły na rehabilitację, czy na wspólny wypoczynek Organizacje pozarządowe PFRON RDDz Starostwo Powiatowe w Kraśniku Urząd Miasta Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Potencjalne źródła finansowania Starostwo Udział własny PFRON Środki unijne Powiatowe Beneficjenci projektu Dzieci niepełnosprawne i te sprawne z RDDz w Kraśniku. Zostanie ułatwiony dostęp dzieci do rehabilitacji i wszelkich wspólnych wyjazdów. Efekty i Dzieci niepełnosprawne i te sprawne z RDDz w Kraśniku. Zostanie korzyści ułatwiony dostęp dzieci do rehabilitacji i wszelkich wspólnych wyjazdów. realizacji projektu Uwarunkowania Środki finansowe realizacji projektu Autorzy projektu Krzysztof Wilk Rodzinny Dom Dziecka w Kraśniku Cel 3. 4. zapewnienie moŜliwości aktywnego wypoczynku oraz organizowanie czasu wolnego dla wychowanków Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku Projekt Realizowane cele projektu Pozyskanie działki nad Zalewem Kraśnickim Wartość szacunkowa 3. 4. 73 200.000 zł Wymiar czasowy 2012 projektu projektu Pozyskanie działki nad Zalewem Kraśnickim. Gromadzenie środków finansowych. Budowa domku letniskowego i placu zabaw. Opis projektu Działka nad Zalewem Kraśnickim oraz wybudowany na niej domek letni słuŜyłyby nauczeniu dzieci aktywnego wypoczynku na świeŜym powietrzu, oraz organizowanie czasu wolnego sobie i innym. Dzieci nie potrafią zagospodarować poŜytecznie wolnego czasu. Najczęściej wybierają komputer, oglądanie TV lub siedzenie na ławkach pod blokami. Zdarza się równieŜ ze sięgają po alkohol, tytoń czy narkotyki. To wszystko prowadzi do marginalizacji społecznej. Nauka wypoczynku, regenerowania sił i umiejętnego gospodarowania wolnym Uzasadnienie projektu czasem pozwala młodemu człowiekowi Ŝyć zdrowo i radzić sobie ze stresem. Dodatkowo dzieci miałyby moŜliwość korzystania z nauki pływania, abc Ŝeglarstwa, siatkówki plaŜowej oraz gier, zabaw, konkursów, zawodów. Zdobyte umiejętności podniosły by ich samoocenę, która przekłada się na wzrost poczucia własnej wartości korzystnie wpływa na ich dalszy rozwój. Starostwo Powiatowe w Krasniku Urząd Miasta Kraśnik RDDz Fundacja „Marysia” Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Beneficjenci projektu Dzieci z RDDz w Kraśniku oraz ich rówieśnicy. Efekty i korzyści Nauka aktywnego spędzania czasu wolnego realizacji projektu Uwarunkowania Pozyskanie działki nad Zalewem Kraśnickim, zdobycie środków realizacji finansowych projektu Krzysztof Wilk Autorzy Rodzinny Dom Dziecka w Kraśniku projektu 74 Organizacje pozarządowe PFRON Środki unijne Starostwo Powiatowe Urząd Miasta w Kraśniku Fundacja „Marysia” Potencjalne źródła finansowania Cel 3. 5. Stworzenie optymalnych warunków do powrotu dziecka do rodziny naturalnej Projekt Realizowane cele projektu System współpracy z rodziną naturalną wychowanków z placówek opiekuńczo – wychowawczych opieki całodobowej i rodzin zastępczych Wartość Wymiar 5.000 zł 2011– 3. 5. szacunkowa czasowy rocznie 2015 projektu projektu Cele szczegółowe: − utrzymanie więzi uczuciowych i pokoleniowych, − pomoc w wychodzeniu z sytuacji kryzysowej, − pedagogizacja rodziny, − praca socjalizacyjna; Realizacja projektu obejmuje: Opis projektu − indywidualna opieka i praca socjalna prowadzona przez pracownika socjalnego, − nasilona praca socjalna, − spotkanie integrujące rodziców z dziećmi, − rozwijanie umiejętności wychowawczo-opiekuńczych, − trening umiejętności wychowawczych, Najkorzystniejszym środowiskiem dla prawidłowego rozwoju i wychowania dziecka jest naturalna rodzina. NaleŜy pokazać rodzicom, jak powinni prawidłowo dbać o swoje dzieci, jakie błędy popełniają i jak Uzasadnienie projektu ich unikać. WaŜne jest wsparcie, jakie rodziny otrzymają od specjalistów, tym bardziej, Ŝe ze strony rodziców istnieją pewne bariery i niechęć w ujawnianiu problemów. Istotą procesu powrotu dzieci do rodzin naturalnych jest jego indywidualizacja w odniesieniu do konkretnej rodziny i specyficznych trudności, jakie napotyka. Rodzinny Dom Dziecka fundusze krajowe i unijne Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Wioska PCPR Poradnia ośrodki opieki społecznej Dziecięca Rodzinna SOS Potencjalne źródła finansowania środki własne środki własne placówek opiekuńczo-wychowawczych powiatu Beneficjenci projektu 75 rodziny naturalne wychowanków Efekty i korzyści realizacji projektu Uwarunkowania realizacji projektu Autorzy projektu wychowankowie z placówek opiekuńczo-wychowawczych z opieki całodobowej. − − − − − powrót dzieci do rodzin naturalnych, ograniczenie sieroctwa społecznego, zmniejszenie zagroŜeń społecznych, pedagogizacja rodziny, zmniejszenie liczby osób korzystających ze świadczeń opieki społecznej; − pozyskanie środków finansowych i lokalowych, − zaangaŜowanie i zainteresowanie rodzin, Joanna Grzywaczewska, Marek Klimek, ElŜbieta Kowalczyk, Monika Kuś-Grzebulska, Anna Piątek, Małgorzata Romanko, Dorota Tybulczuk, Maria Wirgowska. Cel 3. 6. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych wychowanków placówek opiekuńczowychowawczych Projekt Realizowane cele projektu Pracownia komputerowa (szkolenie wspomagające rozwój potencjału wychowanków placówek opiekuńczo – wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego oraz mieszkańców Kraśnika). 3. 6. Wartość Wymiar 100.000 zł szacunkowa czasowy 2011-2015 projektu projektu Pracownia komputerowa w Wiosce Dziecięcej SOS działa od 01.02.2006r. Realizując załoŜenia projektu konieczne będzie zdobycie funduszy na Opis projektu wynagrodzenie dla osoby przeprowadzającej szkolenia. Bardzo istotną sprawą jest równieŜ zdobycie dodatkowego sprzętu w celu rozbudowy pracowni, aby mogła słuŜyć jak największej liczbie zainteresowanych. Obecna sytuacja na rynku pracy jest bardzo trudna zwłaszcza dla młodych osób, które poszukują pracy. Bardzo duŜo absolwentów szkół nie Uzasadnienie projektu moŜe znaleźć pracy, dlatego bardzo istotne są wszelkie dodatkowe umiejętności. Zwiększają one, bowiem naszą atrakcyjność na rynku pracy. Im więcej umiejętności tym większa szansa zdobycia zatrudnienia. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu 76 Powiat Kraśnicki PCPR Rodzinny Dom Dziecka Dom Dziecka Wioska Dziecięca a Mieszkani Potencjalne źródła finansowania EFS Wioska Dziecięca SOS Beneficjenci projektu Wychowankowie Wioski, Domu Dziecka oraz mieszkańcy miasta poszukujący pracy bądź osoby zainteresowane zgłębianiem swojej wiedzy i umiejętności. Podniesienie kwalifikacji i umiejętności wychowanków niezbędnych w poszukiwaniu pracy. Zdobycie dodatkowej wiedzy i umiejętności Efekty i korzyści realizacji projektu (poprzez róŜnorodne szkolenia z zakresu informatyki), które zapewnią odpowiednie przygotowanie niezbędne do poszukiwania zatrudnienia na rynku pracy. Rozwój potencjału wychowanków przyczyni się równieŜ do ich prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie. Uwarunkowania realizacji projektu Realizacja projektu zaleŜna jest od zainteresowania i chęci zdobywania dodatkowych umiejętności przez młodzieŜ oraz od pozyskania funduszy zewnętrznych. Joanna Grzywaczewska Autorzy projektu Wioska Dziecięca SOS Cel 3. 7. Rozwój zainteresowań dzieci i młodzieŜy z placówek opiekuńczo–wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego w Kraśniku. Projekt Chcę wiedzieć więcej Realizowane cele projektu 3. 7. Wartość Wymiar 10.000 zł 2011– szacunkowa czasowy rocznie 2015 projektu projektu Zrealizowanie naszego zadania zaleŜne będzie od pozyskania funduszy na zakup aparatów cyfrowych, kamery, mikroskopu i teleskopu. Opis projektu Pozyskany sprzęt pozwoli naszym dzieciom poznawać rzeczywistość z innej perspektywy oraz rozwijać własne zainteresowania. 77 Nasi podopieczni pochodzą z rodzin, w których w większości przypadków stwierdzono raŜące zaniedbania środowiskowe. Rodzice nie troszczyli się o podstawowe potrzeby własnych dzieci ani tym bardziej o ich rozwój. Placówki zapewnia dzieciom wszelkie podstawowe potrzeby oraz Uzasadnienie projektu starają się dbać o ich rozwój na miarę swoich moŜliwości. Sfera poznawcza dzieci ukształtowuje się w obszarze informatyki, fotografiki i astronomii. Pracownia komputerowa, która działa w Wiosce od lutego 2006r. w duŜym stopniu zaspokaja potrzeby poznawcze dzieci jednak nie dysponujemy środkami umoŜliwiającymi nam zaoferowanie im dodatkowych moŜliwości, wobec których wykazują zainteresowanie. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Wioska Dziecięca Wspólnota Mieszkaniowa PCPR. Potencjalne źródła finansowania Powiat Kraśnicki Wioska Dziecięca SOS EFS Beneficjenci projektu Wychowankowie Wioski Dziecięcej i Wspólnoty Mieszkaniowej w Kraśniku. Przekonanie naszych dzieci do wartości jaką jest nauka poprzez Efekty i korzyści realizacji projektu zaszczepienie w nich chęci poznawania zjawisk otaczającego nas świata. Uwarunkowania realizacji projektu Autorzy projektu Realizacja projektu zaleŜna jest od zainteresowania dzieci oraz od pozyskania funduszy zewnętrznych. Joanna Grzywaczewska Wioska Dziecięca SOS Cel 3. 8. Propagowanie aktywności jako formy wypoczynku wśród wychowanków placówek opiekuńczo – wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego w Kraśniku. Projekt Realizowane cele projektu Wypoczywaj aktywnie 3. 8. Wartość szacunkowa projektu 78 20.000 zł rocznie 2011 Wymiar czasowy 2015 projektu Cele szczegółowe: – praca nad zmianą świadomości dzieci, uargumentowanie atrakcyjności i zalet aktywności sportowej poprzez dostęp do róŜnorodnego sprzętu, który będzie adekwatny do upodobań kaŜdego dziecka. Aby zrealizować nasze zamierzenia i dostosować formę wypoczynku do Opis projektu upodobań naszych dzieci - potrzebne nam będzie zgromadzenie całej gamy sprzętu sportowego umoŜliwiającego róŜnorodne formy aktywnego wypoczynku na świeŜym powietrzu. Pozyskanie funduszy na zakup: rowerów, deskorolek, łyŜworolek, łyŜew, hulajnogi. TakŜe zakup piłek do gry w piłkę noŜną, siatkówkę, koszykówkę. Czas wolny moŜna spędzać w zaleŜności od indywidualnych upodobań. MłodzieŜ zwykle jednak ogranicza się do siedzenia godzinami przed komputerem lub TV. Rzadziej decyduje się na przejaŜdŜkę Uzasadnienie projektu rowerem, zabawę na deskorolce czy hulajnodze. Ograniczanie się tylko do biernego wypoczynku przed TV bądź komputerem prowadzi do nasilającej się otyłości juŜ wśród nastolatków oraz zniechęcenia do ruchu na świeŜym powietrzu. Taka sytuacja nie moŜe mieć miejsca, trzeba zmieniać trendy panujące wśród młodzieŜy samemu dając przykład jak aktywnie spędzać wolny czas. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Wioska Dziecięca Wspólnota Mieszkaniowa PCPR. Potencjalne źródła finansowania Powiat Kraśnicki Wioska Dziecięca SOS EFS Beneficjenci projektu Wychowankowie placówek opiekuńczo – wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego oraz Wspólnoty Mieszkaniowej w Kraśniku. Efekty i korzyści realizacji projektu Uwarunkowania realizacji projektu Zwiększenie sprawności fizycznej naszych dzieci. Realizacja projektu zaleŜna jest od zainteresowania dzieci oraz od pozyskania funduszy zewnętrznych. 79 Joanna Grzywaczewska Autorzy projektu Wioska Dziecięca SOS Cel 3. 9. Organizacja wakacyjnego wypoczynku dzieci i młodzieŜy z placówek opiekuńczo– wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego w Kraśniku. Projekt Wakacje mogę spędzać nie tylko w domu Realizowane cele projektu 3. 9. Wartość szacunkowa projektu Cele szczegółowe: 20.000 zł rocznie Wymiar czasowy projektu 2011 – 2015 – zorganizowanie kolonii i obozów dla dzieci i młodzieŜy placówek opiekuńczo – wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego w Opis projektu Kraśniku. Realizacja zadania będzie zaleŜna od pozyskania funduszy na pokrycie kosztów wyjazdu naszych dzieci na kolonie i obozy dla podopiecznych Wspólnoty Mieszkaniowej. Nasi wychowankowie pochodzą z rodzin, w których w większości przypadków stwierdzono raŜące zaniedbania środowiskowe. Rodzice nie troszczyli się o podstawowe potrzeby własnych dzieci ani tym bardziej o zorganizowanie im czasu w trakcie wakacyjnego wypoczynku. Uzasadnienie projektu Placówki zapewniają dzieciom wszelkie podstawowe potrzeby oraz starają się dbać o ich rozwój na miarę swoich moŜliwości. Dotyczy to zarówno wyboru szkoły jak i zorganizowania naszym dzieciom wypoczynku w trakcie ferii zimowych i wakacji. Podczas pobytu w Wiosce wyjazdy kolonijne są w większości przypadków dla naszych dzieci pierwszymi tego typu wakacjami. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Wspólnota Mieszkaniowa Wioska Dziecięca SOS PCPR. Potencjalne źródła finansowania Powiat Kraśnicki Wioska Dziecięca SOS Beneficjenci projektu 80 EFS Wychowankowie placówek opiekuńczo – wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego oraz Wspólnoty Mieszkaniowej w Kraśniku. Rozwijanie się dzieci poprzez poznawanie nowych miejsc, Efekty i korzyści realizacji projektu nowych rówieśnikami z ludzi. Zawieranie innych miast – przyjaźni integracja z ze środowiskiem, rozwój komunikacji interpersonalnej Realizacja projektu zaleŜna jest od zainteresowania dzieci Uwarunkowania realizacji projektu oraz od pozyskania funduszy zewnętrznych. Joanna Grzywaczewska Autorzy projektu Wioska Dziecięca SOS Cel 3. 10. Poprawa warunków socjalno-bytowych wychowanków Domu Dziecka w Kraśniku. Projekt Termomodernizacja budynku Dom Dziecka w Kraśniku Realizowane cele projektu 3. 10. Wartość szacunkowa projektu 100.000 zł. Wymiar czasowy projektu 2011 Cele szczegółowe: Opis projektu • poprawa izolacyjności cieplnej i akustycznej pomieszczeń budynku DDZ w Kraśniiku, • poprawa estetyki budynku Realizacja zadania: − została przygotowana dokumentacja techniczna termodernizacji ścian budynku DDz. − pozostało do wykonania docieplenie ściany północnej i stropodachu budynku − będziemy podejmować działania zmierzające do pozyskania środków zewnętrznych na realizację projektu. Uzasadnienie projektu Dom Dziecka w Kraśniku Dom Dziecka w Kraśniku w ramach opieki całodobowej jest domem dla 25 wychowanków, zaś wsparciem dziennym obejmuje 15 dzieci i młodzieŜy z terenu powiatu kraśnickiego. Aby placówka mogła funkcjonować konieczne jest spełnienie standardów określonych w rozporządzeniu o placówkach opiekuńczowychowawczych. Jednym ze standardów jest zapewnienie odpowiednich warunków bytowych wychowankom placówki. Termomodernizacja budynku została wykonana juŜ w 75 %. Pozostała do wykonania termomodernizacja ściany północnej i stropodachu. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Stowarzyszenie Starostwo Powiatowe w PCPR Kraśnik „Perspektywy” Kraśniku 81 Potencjalne źródła finansowania Dom Dziecka w środki zewnętrzne Urząd Marszałkowski w Urząd Wojewódzki Kraśniku pozyskiwane przez Lublinie w Lublinie Stowarzyszenie „Perspektywy” Beneficjenci projektu Wychowankowie Domu Dziecka w Kraśniku objęci wsparciem dziennym i opieką całodobową. Efekty i Poprawa warunków mieszkaniowych wychowanków Domu Dziecka w Kraśniku; korzyści zwiększenie izolacyjności cieplnej i akustycznej budynku DDz.; poprawa estetyki realizacji budynku znajdującego się w centrum miasta. projektu Uwarunkowania Pozyskanie środków finansowych zewnętrznych. realizacji projektu ElŜbieta Kowalczyk - Dom Dziecka w Kraśniku Autorzy projektu Cel 3. 11. Poprawa estetyki terenu wokół budynku Domu Dziecka w Kraśniku Projekt Realizowane cele projektu Opis projektu Uzasadnienie projektu Zagospodarowanie terenu działki wokół Domu Dziecka w Kraśniku Wartość Wymiar 120.067.00 3. 11. szacunkowa zł. czasowy 2012 projektu projektu Został opracowany kosztorys inwestorski na roboty zewnętrzne, związane z zagospodarowaniem terenu działki wokół Domu Dziecka w Kraśniku. Następnym krokiem będzie: tworzenie projektów w celu pozyskiwania środków finansowych zewnętrznych • uzyskiwanie pozwolenia na budowę • wykończenie robót zewnętrznych w tym boiska do siatkówki Dom Dziecka w Kraśniku w ramach opieki całodobowej jest domem dla 25 wychowanków zaś wsparciem dziennym obejmuje 15 dzieci. Dla prawidłowego rozwoju psychofizycznego wychowanków, umoŜliwienie im aktywnego spędzania czasu wolnego, a takŜe w celu integrowania wychowanków lokalnym środowiskiem społecznym, korzystne byłoby zagospodarowanie terenu działki przy Domu Dziecka na celu rekreacyjno-sportowe, w tym utworzenie boiska do siatkówki. Dla poprawy estetyki naleŜałoby uporządkować trawniki wokół budynku, wymienić zniszczone ogrodzenie i bramy wjazdowe. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu 82 Dom Dziecka w Kraśniku środki własne Stowarzyszenie „Perspektywy” PCPR Starostwo Powiatowe Potencjalne źródła finansowania Stowarzyszenie Urząd Urząd Wojewódzki „Perspektywy” Marszałkowski Beneficjenci projektu Wychowankowie Domu Dziecka w Kraśniku objęci wsparciem dziennym i opieką całodobową. Efekty i korzyści realizacji projektu Uwarunkowania realizacji projektu • poprawa estetyki terenu wokół budynku DDz., • zapewnienie atrakcyjnego sposobu spędzania czasu wolnego przez dzieci, • wspomaganie procesu opiekuńczo-wychowawczego placówki, • integracja wychowanków DDz. ze środowiskiem lokalnym poprzez wspólne zabawy i zajęcia rekreacyjno-sportowe. Pozyskiwanie zewnętrznych środków finansowych w ramach składanych projektów ElŜbieta Kowalczyk - Dom Dziecka w Kraśniku Autorzy projektu 83 Priorytet 4: Wspieranie procesów integracji ze społeczeństwem i adaptacji do samodzielnego Ŝycia wychowanków opuszczających rodziny zastępcze i placówki opiekuńczo-wychowawcze POWIATOWY PROGRAM NA RZECZ WSPIERANIA USAMODZIELNIAJĄCYCH SIĘ WYCHOWANKÓW RODZIN ZASTĘPCZYCH I PLACÓWEK OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZYCH Opis i uzasadnienie programu Opuszczenie rodziny zastępczej, placówki opiekuńczo-wychowawczej, domu pomocy społecznej, zakładu poprawczego, schroniska dla nieletnich, czy teŜ specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego bardzo często dla ich wychowanków oznacza postawienie w bardzo trudnej sytuacji Ŝyciowej. W skrajnych przypadkach pozostawieni sami sobie, niedostatecznie przygotowani do Ŝycia, z niskim poziomem wykształcenia, niskimi kwalifikacjami zawodowymi oraz bez jakichkolwiek zasobów mieszkaniowych i materialnych zupełnie nie radzą sobie z wymaganiami współczesności. Mimo osiągnięcia pełnoletności często nie są wystarczająco przygotowani do pełnienia wszystkich ról społecznych. Wynika stąd konieczność zwrócenia szczególnej uwagi na właściwe ukierunkowanie przyszłych losów Ŝyciowych tej grupy osób. NaleŜy dąŜyć do zapewnienia usamodzielnianym wychowankom odpowiednich warunków startu w dorosłość. NiezaleŜnie od przyznawania świadczeń na usamodzielnienie w formie pienięŜnej, na kontynuowanie nauki i na zagospodarowanie w formie rzeczowej naleŜy podejmować inicjatywy w szerszym zakresie. Szczególnym wyzwaniem na przyszłość jest podjęcie działań ukierunkowanych na zapewnienie potrzebującym usamodzielnianym wychowankom odpowiednich warunków mieszkaniowych oraz pomocy w uzyskaniu zatrudnienia. Są to na obecnym etapie wyjątkowo trudne zadania ze względu na nierozwiniętą bazę mieszkań komunalnych jak i wysoki poziom bezrobocia na terenie powiatu. Obecnie taka potrzeba wydaje się nieodzowna. Utworzenie systemu mieszkalnictwa chronionego zapewniłoby usamodzielnianym wychowankom nie tylko odpowiednie warunki mieszkaniowe, ale równieŜ przyczyniłoby się do praktycznego przygotowania ich do radzenia sobie z występującymi problemami i wymaganiami współczesności. Konieczne jest 84 wypracowanie szczegółowych zasad pozyskiwania mieszkań chronionych oraz kryteriów udostępniania ich wychowankom, a takŜe zasad ich funkcjonowania i nadzoru ze strony wychowawców. W tym celu naleŜy dąŜyć do pozyskania odpowiednich zasobów finansowych na pokrycie kosztów pozyskiwania i utrzymywania mieszkań chronionych (budŜet samorządu, fundusze Unii Europejskiej, sponsoring). Z kolei dąŜąc do zapewnienia wychowankom pomocy w uzyskaniu zatrudnienia, niezbędna jest dalsza ścisła współpraca z Powiatowym Urzędem Pracy. Uzupełniając system dotychczasowych świadczeń o nowe formy pomocy przyczynimy się do właściwego ukierunkowania przyszłych losów Ŝyciowych wychowanków rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo-wychowawczych. W procesie usamodzielnienia naleŜy dąŜyć do rozwoju aktywności społecznej wychowanków, do zwiększenia ich poczucia odpowiedzialności za swoje Ŝycie. Tylko w taki sposób moŜna doprowadzić do pełnej integracji osób opuszczających placówkę lub rodzinę zastępczą z całym środowiskiem społecznym. Cele szczegółowe: Cel 4. 1. Wsparcie wychowanków w procesie usamodzielnienia poprzez zapewnienie mieszkań chronionych Cel 4. 2. Pomoc wychowankom Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku w szeroko pojęte wkraczanie w dorosłe Ŝycie. Cel 4. 3. Ograniczenie zjawiska wykluczenia społecznego wśród młodzieŜy wychowywanej poza rodziną naturalną oraz środowisk ubogich Cel 4.4. Stworzenie moŜliwości zarobkowania wychowankom Wioski Dziecięcej SOS oraz umoŜliwienie zdobycia pierwszych doświadczeń w pracy. Cel 4. 5. Ograniczenie zjawiska wykluczenia społecznego wśród młodzieŜy wychowywanej poza rodzina naturalną poprzez podnoszenie ich kwalifikacji i umiejętności Cel 4. 6. Wsparcie młodzieŜy w integracji ze środowiskiem Cel 4. 7. Wsparcie wychowanków w procesie usamodzielnienia poprzez motywowanie do wzajemnej współpracy i samopomocy Cel 4. 8. Zapewnienie usamodzielniającym się wychowankom dostępu do kompleksowej informacji o dostępnych formach wsparcia Cel 4. 9. Wsparcie wychowanków rodzin zastępczych w procesie usamodzielnienia poprzez wielopłaszczyznowe oddziaływania 85 Cel 4. 10. Pomoc usamodzielnionym wychowankom opuszczającym rodziny zastępcze oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze poprzez udzielenie im wsparcia społecznego, edukacyjnego, zawodowego w pokonaniu barier psychospołecznych i środowiskowych. Projekty: Cel 4. 1. Wsparcie wychowanków w procesie usamodzielnienia poprzez zapewnienie mieszkań chronionych Projekt Realizowane cele projektu Utworzenie na terenie powiatu mieszkań dla wychowanków z rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo – wychowawczych Wartość szacunkowa projektu 4. 1. Wymiar czasowy projektu 100.000 zł rocznie 20112015 Cele szczegółowe: − przygotowanie wychowanków do usamodzielnienia, − integracja wychowanków ze środowiskiem, − nauka prowadzenia gospodarstwa domowego, gospodarowania posiadanymi środkami finansowymi NajwaŜniejsze byłoby pozyskanie bazy lokalowej do utworzenia mieszkań. Opis projektu Następnie naleŜy przeprowadzić remonty, dostosować mieszkania do potrzeb wychowanków. Wychowankowie mogliby część sprzętów i wyposaŜenia zakupić z otrzymanej z PCPR pomocy na zagospodarowanie. Zatrudnieni byliby wychowawcy, którzy sprawdzaliby utrzymanie porządku i ładu w mieszkaniach a takŜe przestrzeganie regulaminu pobytu w mieszkaniu. Do mieszkań kwalifikowałby wychowanków zespół złoŜony z pracowników placówek opiekuńczowychowawczych oraz PCPR. Na terenie powiatu nie ma mieszkań chronionych. Gminy dysponują takŜe bardzo niewielką liczbą lokali socjalnych. MłodzieŜ po opuszczeniu Uzasadnienie projektu rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo-wychowawczych nie ma gdzie zamieszkać. Brak im równieŜ umiejętności gospodarowania posiadanymi funduszami oraz prowadzenia własnego domu. Zamieszkanie przez 86 określony czas w samodzielnym mieszkaniu dałaby im moŜliwość dobrego startu w dorosłe Ŝycie i integrację ze środowiskiem lokalnym. Potencjalne źródła finansowania EFRR Sponsorzy Środki własne Fundacja „Marysia” Stowarzyszenie „Perspektywy” GOPS Wioska Dziecięca Rodzinny Dom Dziecka Dom Dziecka Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Starostwo Powiatowe Podmioty współpracujące Główny podmiot zarządzający: Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Kontrakt wojewódzki i inne środki krajowe oraz zagraniczne Beneficjenci projektu MłodzieŜ z powiatu kraśnickiego wychowująca się w placówkach opiekuńczo wychowawczych oraz rodzinach zastępczych − zmniejszenie Efekty i korzyści realizacji projektu liczby wychowanków pozostających bez jakiegokolwiek wsparcia i pomocy, − ochrona socjalna tych osób, − przygotowanie do usamodzielnienia. Uwarunkowania realizacji projektu Autorzy projektu Pozyskanie środków finansowych na realizację projektu Monika Kuś - Grzebulska PCPR Kraśnik Cel 4. 2. Pomoc wychowankom Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku w szeroko pojęte wkraczanie w dorosłe Ŝycie. Projekt Pozyskanie mieszkań dla usamodzielnionych wychowanków Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku Realizowane 4. 2. cele projektu Wartość szacunkowa projektu 100.000 zł rocznie Wymiar czasowy projektu 20112015 Pozyskanie lokalu trzy lub czteropokojowego lub jego zakup ze Opis projektu zdobytych wcześniej środków. Remont lokalu przystosowanie dla osób niepełnosprawnych i jego wyposaŜenie. 87 Dzieci usamodzielnione z RDDz nie zawsze są zdolne do samodzielnego Ŝycia, a przebywając w RDDz blokują miejsce dla innych potrzebujących. Pozbawione wsparcia są podatne na złe wpływy otoczenia. WłoŜona w nie praca wychowawcza i odniesione sukcesy nie podtrzymywane mogą w krótkim czasie zostać zniweczone i dziecko znowu stanie się klientem Uzasadnienie opieki społecznej. projektu MoŜliwość czasowego zamieszkania w mieszkaniu pod opieką dorosłych była by dla nich korzystna ze względu na nadzór sprawowany nad nimi. Dodatkowo usamodzielnione dzieci niepełnosprawne i niezaradne nie musiałyby korzystać z opieki społecznej lub przebywać w innych placówkach specjalistycznych, a mogłyby mieszkać razem i rozwijać się. RDDz Potencjalne źródła finansowania Starostwo Urząd Kontrakt Wojewódzki Powiatowe Miasta inne Fundacja „Marysia” Starostwo Powiatowe PCPR Urząd Miasta w Kraśniku RDDz PFRON Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Środki sponsorów organizacji pozarządowych środki unijne Beneficjenci projektu Usamodzielnieni wychowankowie RDDz, niepełnosprawni i niezaradni Ŝyciowo. Dzieci te posiadają nabyte w placówce umiejętności do Ŝycia, które pozwalają im normalnie funkcjonować pod kierunkiem lub opieką dorosłych. Przekazanie ich do innych placówek spowoduje, ze względu na ich specyfikę, utratę tych umiejętności i regres w rozwoju. Dodatkowo dzieci, które nie mają stałego miejsca zamieszkania mogłyby zatrzymać się na jakiś czas w tym mieszkaniu i byłyby pod kontrolą dorosłych. Usamodzielnieni wychowankowie RDDz, niepełnosprawni i niezaradni Ŝyciowo. Dzieci te posiadają nabyte w placówce umiejętności do Ŝycia, które pozwalają im normalnie funkcjonować pod kierunkiem lub opieką Efekty i korzyści realizacji projektu dorosłych. Przekazanie ich do innych placówek spowoduje, ze względu na ich specyfikę, utratę tych umiejętności i regres w rozwoju. Dodatkowo dzieci, które nie mają stałego miejsca zamieszkania mogłyby zatrzymać się na jakiś czas w tym mieszkaniu i byłyby pod kontrolą dorosłych. 88 Uwarunkowania realizacji projektu Autorzy projektu Zdobycie mieszkania lub środków finansowych na jego zakup. Krzysztof Wilk Rodzinny Dom Dziecka w Kraśniku Cel 4. 3. Ograniczenie zjawiska wykluczenia społecznego wśród młodzieŜy wychowywanej poza rodziną naturalną oraz środowisk ubogich Projekt Przygotowanie do samodzielności Wartość Realizowane cele projektu 4. 3. szacunkowa projektu 20.000 zł rocznie Wymiar czasowy 2011– projektu 2015 Cele szczegółowe: − przygotowanie młodzieŜy do wejścia w dorosłe Ŝycie, − wyposaŜenie wychowanków w wiedzę i umiejętności prowadzenia gospodarstwa domowego, − nauka gospodarowania posiadanymi środkami finansowymi, − propagowanie właściwych form spędzania czasu wolnego oraz dbania o własne zdrowie, − troska o własny wygląd. W trakcie realizacji projektu młodzieŜ będzie objęta wszechstronnym wsparciem Opis projektu psychologicznym mającym na celu zmotywowanie beneficjentów do podejmowania odpowiedzialności za swoje Ŝycie i przystosowania ich do Ŝycia w społeczeństwie. Planowana jest indywidualna opieka pracownika socjalnego nad kaŜdym beneficjentem. Przewidziano szkolenia i kursy z zakresu gotowania, szycia, majsterkowania i prowadzenia gospodarstwa domowego. Dodatkowo będzie kurs z zakresu autoprezentacji i wizaŜu oraz dbania o zdrowie swoje i rodziny (szczególnie pielęgnacja i opieka nad dziećmi). MłodzieŜ będzie wdraŜana do właściwych form spędzania czasu wolnego oraz korzystania z dóbr kultury poprzez uczestnictwo w wystawach, wyjazdy do kina i teatru. 89 MłodzieŜ wychowująca się poza rodziną naturalną oraz ze środowisk ubogich nie jest przygotowana do samodzielności. Nie radzi sobie z codziennymi czynnościami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa domowego. DuŜe trudności sprawia jej przygotowywanie posiłków, sprzątanie, proste naprawy odzieŜy czy sprzętów gospodarstwa Uzasadnienie projektu domowego, zarządzanie domowym budŜetem. Niejednokrotnie młodzieŜ nie ma wyrobionych nawyków higienicznych czy dbania o własny wygląd. Brak im umiejętności spędzania czasu wolnego oraz nawyku korzystania z dóbr kultury. Osoby te ze względu na trudną sytuację Ŝyciową nie potrafią przezwycięŜyć trudności Ŝyciowych ani się usamodzielnić i wyjść z systemu pomocy społecznej. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Powiatowe Centrum Pomocy Starostwo Powiatowe Rodzinie w Kraśniku w Kraśniku Potencjalne źródła finansowania Środki własne MłodzieŜ EFS Samorząd gminny i powiatowy Sponsorzy wychowująca Beneficjenci projektu się w placówkach opiekuńczo-wychowawczych i rodzinach zastępczych oraz wychowankowie, którzy opuścili formy opieki zastępczej a takŜe młodzieŜ, wychowująca się w środowiskach ubogich oraz w rodzinach długotrwale korzystających ze świadczeń systemu pomocy społecznej . Dzięki Efekty i korzyści realizacji projektu realizacji projektu będzie ograniczone zjawisko wykluczenia społecznego wśród młodzieŜy ze środowisk zagroŜony wykluczeniem społecznym. Beneficjenci uzyskają umiejętności przydatne w dorosłym Ŝyciu a takŜe moŜliwość uniezaleŜnienia się od pomocy społecznej. Uwarunkowania realizacji projektu Uzyskanie środków finansowych na realizację projektu a takŜe pozyskanie beneficjentów, którzy będą zainteresowani uczestnictwem w projekcie. Monika Kuś-Grzebulska Autorzy projektu PCPR Kraśnik 90 Cel 4. 4. Stworzenie moŜliwości zarobkowania wychowankom Wioski Dziecięcej SOS oraz umoŜliwienie zdobycia pierwszych doświadczeń w pracy. Projekt Krok w dorosłość Realizowane cele projektu 4. 4. Wartość szacunkowa projektu 20.000 zł rocznie 20112015 Wymiar czasowy projektu Cele szczegółowe: – wejście w dorosłe Ŝycie, usamodzielnienie poprzez pracę na własny rachunek. Wyznaczenie opiekuna w miejscu pracy (np. jednego z pracowników danej firmy), który wspomagałby naszego wychowanka radą, kontrolowałby i nadzorował jego poczynania w pracy. Opis projektu Pozyskanie funduszy na wynagrodzenie dla wychowanków za wykonywaną pracę oraz dodatek dla opiekunów za ich dozór. Dodatkową formą wspomagającą rozwój i zwiększającą szansę naszej młodzieŜy na otrzymanie pracy będzie nawiązanie współpracy z PUP w Kraśniku poprzez uczestnictwo wychowanków Wioski w bezpłatnych kursach i szkoleniach dla bezrobotnych organizowanych przez PUP. Rynek pracy nie rozwija się w takim tempie, w jakim przybywa osób gotowych do podjęcia zatrudnienia. Bardzo trudno jest znaleźć pracę osobom z wykształceniem wyŜszym i posiadanym doświadczeniem zawodowym. Nasi wychowankowie w większości mają wykształcenie średnie zawodowe. Mają równieŜ za sobą przykre doświadczenia juŜ od wczesnego dzieciństwa, dlatego bardzo nam zaleŜy na tym aby Uzasadnienie projektu ograniczyć skutki niepowodzeń jakie za sobą niesie poszukiwanie pracy. Aby ułatwić naszym wychowankom start w dorosłe Ŝycie Wioska Dziecięca wyszłaby z propozycją do pracodawców Kraśnika i okolic o umoŜliwienie podjęcia pracy na czas określony. Mając na uwadze szkoły, do jakich uczęszczają nasi wychowankowie i do jakich zawodów się przyuczają byłyby to zakłady pracy adekwatne do wyuczonego zawodu. 91 Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Wioska Dziecięca Wspólnota Mieszkaniowa PUP PCPR. Potencjalne źródła finansowania Powiat Kraśnicki Wioska Dziecięca SOS EFS Beneficjenci projektu Wychowankowie Wioski Dziecięcej i Wspólnoty Mieszkaniowej w Kraśniku. MoŜliwość sprawdzenia się młodzieŜy w świecie dorosłych, Efekty i korzyści realizacji projektu usamodzielnienie, niezaleŜność finansowa, wejście w dorosłość. Realizacja projektu zaleŜna jest od zainteresowania i chęci Uwarunkowania realizacji projektu zdobywania dodatkowych umiejętności przez młodzieŜ oraz od pozyskania funduszy zewnętrznych. Joanna Grzywaczewska Autorzy projektu Wioska Dziecięca SOS Cel 4. 5. Ograniczenie zjawiska wykluczenia społecznego wśród młodzieŜy wychowywanej poza rodzina naturalną poprzez podnoszenie ich kwalifikacji i umiejętności Projekt Cykl szkoleń dla wychowanków z rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo – wychowawczych Wartość szacunko wa projektu Realizowane 4. 5. cele projektu 10.000 zł rocznie Wymiar czasowy projektu 2011 – 2015 Cele szczegółowe: − przygotowanie wychowanków do wejścia na rynek pracy, − podniesienie kwalifikacji lub nabycie nowych umiejętności przez wychowanków, Opis projektu − zdobycie wiedzy na temat instytucji rynku pracy i moŜliwości pomocy, − przełamywanie barier i lęków wymiana doświadczeń wychowanków, Projekt będzie składał się kilku etapów. Pierwszy dotyczyć będzie rozpoznania potrzeb szkoleniowych beneficjentów poprzez ankiety i wywiady. Następnie przeprowadzone zostaną szkolenia zawodowe, kursy językowe, 92 komputerowe a takŜe inne w zaleŜności od zgłaszanych potrzeb. Grupa docelowa uzyska takŜe wsparcie psychologiczne indywidualne i grupowe. Przewiduje się równieŜ spotkanie w innym województwie z udziałem beneficjentów, które będzie miało na celu zapoznanie miejscowej społeczności z projektem. Beneficjenci otrzymają takŜe wszechstronna pomoc w przezwycięŜaniu trudności szkolnych poprzez korepetycje z wybranych przedmiotów oraz udział w szkoleniu z zakresu nowoczesnych efektywnych metod uczenia się i nabywania umiejętności. Dla wychowanków, którzy nie uczą się ani nie planują podjęcia kształcenia planowane są spotkania z doradcą zawodowym i indywidualna opieka doradcy do czasu znalezienia pracy. MłodzieŜ po opuszczeniu rodzin zastępczych i placówek opiekuńczowychowawczych nie jest przygotowana do wejścia na rynek pracy. Brak im Uzasadnieni e projektu pewności siebie, wiary we własne umiejętności oraz poŜądanych na rynku pracy kwalifikacji. Wymagają wsparcia w poszukiwaniu pracy oraz rozpoznaniu własnych moŜliwości. Stowarzyszenie „Perspektywy” Poradnia PsychologicznoPedagogiczna Poradnia Rodzinna Wioska Dziecięca Rodzinny Dom Dziecka Dom Dziecka PUP Starostwo Powiatowe Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Potencjalne źródła finansowania EFS Środki własne Sponsorzy Środki z PUP inne środki krajowe i zagraniczne Beneficjenci projektu MłodzieŜ wychowująca się w placówkach opiekuńczo-wychowawczych i rodzinach zastępczych oraz wychowankowie, którzy opuścili formy opieki zastępczej. Dzięki realizacji projektu będzie ograniczone zjawisko wykluczania Efekty i korzyści realizacji projektu społecznego wśród wychowanków. Zostanie podniesiony poziom wykształcenia i kwalifikacji tej grupy społecznej. Wychowankowie uzyskają prace lub podejmą kształcenia. Nabędą umiejętności radzenia sobie na rynku pracy. 93 Uwarunkow ania realizacji projektu Autorzy projektu Uzyskanie środków finansowych na realizację projektu a takŜe pozyskanie beneficjentów, którzy będą chcieli uczestniczyć w projekcie. Monika Kuś - Grzebulska PCPR Kraśniu Cel 4. 6. Wsparcie młodzieŜy w integracji ze środowiskiem Projekt Realizowane cele projektu Utworzenie stowarzyszenia działającego na rzecz młodzieŜy a w szczególności usamodzielnianych wychowanków Wartość szacunkowa projektu 4. 6. 1000 zł Wymiar czasowy projektu 2011 Cele szczegółowe: − przełamywanie negatywnych barier i stereotypów w środowisku lokalnym, − integracja środowiska wychowanków, − przełamywanie barier i lęków u młodzieŜy − wymiana doświadczeń wychowanków, − zaangaŜowanie wychowanków w pracę woluntarystyczną, − pomoc wychowankom w uniezaleŜnieniu się od systemu pomocy społecznej, − mobilizacja środowiska młodzieŜy do podejmowania aktywności i walki o swoje prawa Realizacja projektu obejmuje: Opis projektu − utworzenie i zarejestrowanie stowarzyszenia w KRS − spotkania okolicznościowe i integracyjne, − zajęcia otwarte, wykłady − warsztaty z psychologiem, − bezpłatne porady prawne, − pomoc rzeczowa dla wychowanków – magazyn ubrań i sprzętu, − portal internetowy, − herbaciarnia − pozyskiwanie wyŜywienia i środków czystości dla wychowanków MłodzieŜ po opuszczeniu rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo- Uzasadnienie projektu wychowawczych zostaje pozostawiona bez wsparcia i opieki. Wychowując się przez wiele lat w instytucjach i nieprawidłowo funkcjonujących rodzinach nie nabyła umiejętności społecznych, została odizolowana od środowiska rówieśników 94 wychowujących się w rodzinach naturalnych. Brak im poczucia zrozumienia ze strony środowiska. Przy stowarzyszeniu powstałby punkt informacji o ofertach pracy i szkoleń dla wychowanków a takŜe magazyn ubrań, mebli, sprzętu AGD, Ŝywności, podręczników, które uzyskiwano by ze zbiórek i od sponsorów. Powstałby portal internetowy zajmujący się sprawami młodzieŜy. Planowane jest takŜe utworzenie herbaciarni gdzie młodzieŜ mogłaby się spotykać. Projekt ten ma za zadanie wspomagać funkcjonowanie młodzieŜy w środowisku. wychowująca Beneficjenci projektu się w placówkach szkoły i organizacje młodzieŜowe Stowarzyszenie „Perspektywy” Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna GOPS Poradnia Rodzinna Rodzinny Dom Dziecka Dom Dziecka Centrum Wolontariatu Potencjalne źródła finansowania EFS Środki własne MłodzieŜ Sąd Rejonowy Starostwo Powiatowe Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Sponsorzy opiekuńczo-wychowawczych i rodzinach zastępczych oraz wychowankowie, którzy opuścili formy opieki zastępczej a takŜe młodzieŜ pochodząca z rodzin problemowych, korzystających ze wsparcia systemu pomocy społecznej. Efekty i − Integracja wychowanków korzyści realizacji − Podniesienie świadomości o moŜliwościach pomocy i wsparcia lokalnego projektu Uwarunkowania ZaangaŜowanie członków Stowarzyszenia. realizacji projektu Autorzy projektu Monika Kuś-Grzebulska PCPR Kraśnik Cel 4. 7. Wsparcie wychowanków w procesie usamodzielnienia poprzez motywowanie do wzajemnej współpracy i samopomocy Projekt Realizowane cele projektu Grupa wsparcia dla wychowanków z rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo – wychowawczych Wartość szacunkowa 4. 7. 95 5.000 zł Wymiar czasowy 2011-2015 projektu rocznie projektu Cele szczegółowe: − zdobycie wiedzy na temat instytucji i osób pomagających młodzieŜy − przełamywanie barier i lęków − wymiana doświadczeń wychowanków, − zaangaŜowanie wychowanków w pracę woluntarystyczną Opis projektu Realizacja projektu obejmuje: − spotkania okolicznościowe i integracyjne, − zajęcia otwarte, − warsztaty z psychologiem, − wykłady MłodzieŜ po opuszczeniu rodzin zastępczych i placówek opiekuńczowychowawczych boryka się z wieloma problemami. Usamodzielniani wychowankowie boją się odrzucenia przez środowisko rówieśników, traktowania Uzasadnienie projektu jako kogoś innego, gorszego. Często nie wiedzą jak zachować się w sytuacjach Ŝycia codziennego, znaleźć pomoc i kogoś Ŝyczliwego, kto będzie chciał wysłuchać i zrozumie problemy. Projekt ten ma za zadanie wspomagać funkcjonowanie młodzieŜy w środowisku wspierać wychowanków w integracji ze środowiskiem lokalnym. Starostwo Powiatowe Stowarzyszenie „Perspektywy” Centrum Wolontariatu Sąd Rejonowy GOPS Poradnia PsychologicznoPedagogiczna Poradnia Rodzinna Wioska Dziecięca Rodzinny Dom Dziecka Dom Dziecka Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Potencjalne źródła finansowania Środki własne Środki krajowe i zagraniczne Sponsorzy Beneficjenci projektu MłodzieŜ wychowująca się w placówkach opiekuńczo-wychowawczych oraz rodzinach zastępczych oraz wychowankowie, którzy opuścili formy opieki zastępczej, osoby współpracujące z wychowankami (wychowawcy, rodzice zastępczy, pracownicy socjalni, pedagodzy, kuratorzy sądowi). 96 Efekty i − Integracja wychowanków korzyści realizacji − Podniesienie świadomości o moŜliwościach pomocy i wsparcia lokalnego projektu Uwarunkowania ZaangaŜowanie beneficjentów realizacji projektu Monika Kuś-Grzebulska Autorzy PCPR Kraśnik projektu Cel 4. 8. Zapewnienie usamodzielniającym się wychowankom dostępu do kompleksowej informacji o dostępnych formach wsparcia Projekt Realizowane cele projektu Informator dla wychowanków z rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo – wychowawczych Wartość szacunkowa projektu 4. 8. 8.000 zł Wymiar czasowy projektu 2011 Cele szczegółowe: − rozpowszechnienie informacji o instytucjach i organizacjach działających na rzecz młodzieŜy − zapobieganie wykluczeniu społecznemu wychowanków, − uświadomienie wychowankom ich praw, − zapobieganie dyskryminacji wychowanków, Opis projektu Przewiduje się opracowanie informatora zawierającego zbiór przepisów prawa z zakresu pomocy społecznej, świadczeń rodzinnych, rynku pracy i innych wraz z ich wyjaśnieniem. Opisane zostaną teŜ sposoby załatwiania spraw urzędowych, które kaŜdy wychowanek jest zmuszony samodzielnie załatwić. Ponadto informator będzie zawierał wykaz instytucji i organizacji działających na rzecz młodzieŜy. MłodzieŜ po opuszczeniu rodzin zastępczych i placówek Uzasadnienie projektu opiekuńczo-wychowawczych nie radzi sobie w załatwianiu spraw urzędowych. Nie zna 97 przepisów prawnych dotyczących usamodzielnień, nie ma teŜ wiedzy o przysługujących im świadczeniach. Informator będzie dla nich wskazówką jak poruszać się w gąszczu przepisów prawnych, pomoŜe im w załatwianiu spraw urzędowych, domaganiu się własnych praw oraz wskaŜe instytucje, które pomogą w przezwycięŜaniu problemów jakie nastręcza samodzielne dorosłe Ŝycie. Centrum Wolontariatu Stowarzyszenie „Perspektywy” Wioska Dziecięca Sąd Rejonowy Poradnia Psychologicznopedagogiczna Rodzinny Dom Dziecka Powiatowy Urząd Pracy Poradnia Rodzinna Dom Dziecka Starostwo Powiatowe Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Potencjalne źródła finansowania Środki własne Beneficjenci projektu MłodzieŜ wychowująca się w placówkach opiekuńczo-wychowawczych i rodzinach zastępczych oraz wychowankowie, którzy opuścili formy opieki zastępczej. Podniesienie wśród usamodzielnianych wychowanków Efekty i korzyści realizacji projektu Uwarunkowania realizacji projektu świadomości o moŜliwościach pomocy i wsparcia. Realizacja projektu nie jest uwarunkowana czynnikami zewnętrznymi. Monika Kuś-Grzebulska Autorzy projektu PCPR Kraśnik Cel 4. 9. Wsparcie wychowanków rodzin zastępczych w procesie usamodzielnienia poprzez wielopłaszczyznowe oddziaływania Projekt Nie jesteś sam – program wsparcia procesu usamodzielnienia wychowanków pieczy zastępczej Realizowane cele 4. 9. projektu Wartość szacunkowa projektu 10.000 Wymiar 2011zł czasowy 2015 rocznie projektu Cele szczegółowe: Opis projektu - Wsparcie wychowanków w procesie usamodzielnienia; 98 − Zorganizowanie grupy wsparcia; − Integracja wychowanków ze środowiskiem; Wydanie „Poradnika dla usamodzielnianych wychowanków”. Spotkania słuŜyć będą integracji grupy, określeniu oczekiwania uczestników i wypracowaniu regulaminu grupy, kontynuowane będą działania wspierające uczestników tj. wsparcie psychiczne poprzez integrację, zapobieganie narastaniu izolacji społecznej i marginalizacji oraz wzajemną wymianę doświadczeń uczestników. Przekazanie wiedzy na temat usamodzielnienia i innych waŜnych aspektów Ŝycia. KaŜde spotkanie będzie omówione na temat innego obszary usamodzielnienia. Dodatkową korzyścią płynącą z uczestnictwa w grupie wsparcia jest zagospodarowanie czasu wolnego i pokazanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego. MłodzieŜ będzie uczestniczyć we wspólnych wyjazdach i imprezach integracyjnych. Wychowankowie pieczy zastępczej potrzebują szczególnie wsparcia w procesie usamodzielnienia. Nie wiedzą jak i gdzie ubiegać się o przysługującą Uzasadnienie projektu im pomoc, jak rozwiązać konflikty, mają problemy z podejmowaniem waŜnych decyzji, które są nieodłącznym elementem codziennego dorosłego Ŝycia. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Stowarzyszenie Centrum Środowiskowy Dom Samopomocy „Perspektywy” Wolontariatu Ośrodek Terapii UzaleŜnień w Kraśniku Poradnia Rodzinna Środki własne Potencjalne źródła finansowania fundusze unijne Beneficjenci projektu Wychowankowie rodzin zastępczych − utworzenie grupy wsparcia i odbycie 6 spotkań − odbycie się dwóch imprez okolicznościowych, − zorganizowanie jednego wyjazdu integracyjnego, Efekty i korzyści realizacji projektu − wydanie „Poradnika dla usamodzielnianych wychowanków”, − ukazanie wychowankom alternatywnych form spędzania czasu wolnego, − zachęcanie młodzieŜy do włączania się w działania woluntarystyczne, − wzmocnienie poczucia wartości u wychowanków, 99 − integracja ze środowiskiem, − zmniejszenie poczucia osamotnienia wśród uczestników, − zmniejszenie lęku związanego z opuszczeniem rodziny zastępczej i rozpoczęcie nowego etapu Ŝycia, − zwiększenie wiedzy o formach pomocy przysługujących usamodzielnianym wychowankom z rodzin zastępczych. Uwarunkowania realizacji projektu Autorzy projektu Realizacja projektu jest uwarunkowana od pozyskania środków finansowych z dotacji. Monika Kuś-Grzebulska PCPR Kraśnik Cel 4. 10. Pomoc usamodzielnionym wychowankom opuszczającym rodziny zastępcze oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze poprzez udzielenie im wsparcia społecznego, edukacyjnego, zawodowego w pokonaniu barier psychospołecznych i środowiskowych. Projekt Realizowane cele projektu „Dobry Start” Średnio 300.000zł rocznie – w zaleŜności od wysokości Wartość środków 4. 10. szacunkowa przyznanych projektu według algorytmu przez Instytucję WdraŜającą Cele szczegółowe: Wymiar czasowy projektu 20112013 - zwiększenie motywacji do działania i zaufania we własne siły, - przełamanie barier i lęków, - integracja ze środowiskiem lokalnym, - wyrobienie zaradności, Opis projektu - uzyskanie wiedzy o rynku pracy i sposób aktywnego poruszania się po nim, - uzyskanie nowych umiejętności i kwalifikacji, - zdobycie środków na podnoszenie wykształcenia Projekt realizowany będzie poprzez zastosowanie instrumentów aktywnej 100 integracji dostosowanych do wymagań poszczególnych uczestników. Osoby zakwalifikowane do uczestnictwa zostaną objęte: - wsparciem szkoleniowo realizowanym poprzez szkolenia i kursy mające na celu zdobycie nowych kompetencji i umiejętności zawodowych, uzyskanie wiedzy na temat funkcjonowania rynku pracy, pomoc w procesie integracji ze środowiskiem, trening kompetencji i umiejętności społecznych, - sfinansowaniem zajęć szkolnych związanych z uzupełnieniem wykształcenia na poziomie ponadgimnazjalnym oraz części kosztów nauki na poziomie wyŜszym. Uzasadnienie projektu PCPR Kraśnik MłodzieŜ opuszczająca placówki opiekuńczo-wychowawcze i rodziny zastępcze stanowi grupę społeczną wymagającą szczególnego wsparcia. Corocznie część tych osób zostaje objęta przez PCPR pomocą w procesie usamodzielnienia przewidzianą w ustawie o pomocy społecznej. Jest to pomoc w formie rzeczowej oraz w formie finansowej. Udzielana pomoc jest niewystarczająca, aby młodzieŜ była w stanie podjąć samodzielne dorosłe Ŝycie. Wymagają oni działań szerszych bardziej kompleksowych ukierunkowanych na podjęcie aktywności zawodowej. Wychowankowie najczęściej przyjmują postawę bierną i roszczeniową. DuŜa liczba usamodzielnionych wychowanków nie posiada odpowiedniego wykształcenia ani zawodu. Ich umiejętności są niewystarczające do potrzeb rynku pracy. To uniemoŜliwia uzyskanie zawodu stabilizującego start w samodzielność. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Dom Dziecka Rodzinny Dom Wioska Dziecięca Dziecka SOS PCPR Kraśnik Usamodzielniani zastępczych. Powiatowy Urząd Pracy Potencjalne źródła finansowania EFS Beneficjenci projektu wychowankowie placówek opiekuńczo-wychowawczych i rodzin - zdobycie nowych umiejętności i podniesienie kwalifikacji, Efekty i korzyści realizacji projektu - zwiększenie szans na znalezienie zatrudnienia, - zwiększenie motywacji do działania i zaufania we własne siły, - pokonanie barier w nawiązywaniu kontaktów społecznych i relacji z otoczeniem Uwarunkowania Motywowanie wychowanków do uczestnictwa w projekcie, doradztwo i realizacji praca socjalna. projektu 101 Autorzy projektu Kamila Kajda PCPR Kraśnik 102 Priorytet 5: Wspieranie funkcji opiekuńczo-wychowawczych rodzin poprzez działalność placówek wsparcia dziennego POWIATOWY PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ ROZWOJU PLACÓWEK WSPARCIA DZIENNEGO DLA DZIECI I MŁODZIEśY Opis i uzasadnienie programu WaŜnym elementem rozwoju osobowego dzieci i młodzieŜy jest forma spędzania wolnego czasu. Godnym zauwaŜenia wskaźnikiem jest udział dzieci i młodzieŜy w zajęciach pozaszkolnych. Na podstawie analizy środowiska lokalnego łatwo zauwaŜyć niewystarczającą liczbę placówek prowadzących zajęcia pozaszkolne i analogiczny spadek dzieci i młodzieŜy uczestniczących w takich zajęciach. WiąŜe się to równieŜ z sytuacją wychowanków opuszczających instytucjonalne i rodzinne formy opieki zastępczej, którzy najczęściej pozostawiani są samym sobie, bez moŜliwości uzyskania pomocy ze strony osób najbliŜszych. Działania związane z prowadzeniem działalności wychowawczej i organizowaniem czasu wolnego mają na celu głównie profilaktykę wśród dzieci i młodzieŜy. W związku z powyŜszym istnieje pilna potrzeba takiego kształtowania działań w środowisku dzieci i młodzieŜy (w tym prawa i profilaktyki), aby przeciwstawiały się one zagroŜeniom, z jakimi się stykają. Wynika z tego bardzo duŜa rola placówek wsparcia dziennego (świetlic opiekuńczo-wychowawczych). Są to placówki świadczące pomoc dzieciom i młodzieŜy, które znalazły się w trudnej sytuacji Ŝyciowej z powodu niewydolności opiekuńczo-wychowawczej ich rodzin. Podczas zajęć realizowany jest program socjoterapeutyczny mający na celu poprawę funkcjonowania dzieci i młodzieŜy w grupie rówieśniczej przy jednoczesnym akceptowaniu norm społecznych. Oprócz tego młodzieŜ biorąca udział w zajęciach, ma moŜliwość uczestniczenia w programach profilaktycznych przeciwdziałających uzaleŜnieniom i przemocy. Placówki te powinny działać w najbliŜszym środowisku lokalnym dziecka. Do podstawowych ich zadań naleŜy: wsparcie rodzinę w realizacji jej podstawowych funkcji; pomoc rodzinie i dzieciom sprawiającym problemy wychowawcze, zagroŜonym demoralizacją, przestępczością lub uzaleŜnieniem; współpraca ze szkołą, ośrodkiem pomocy społecznej i innymi instytucjami w rozwiązywaniu problemów wychowawczych. W realizację i organizację struktury świetlic opiekuńczo-wychowawczych powinny być angaŜowane organizacje pozarządowe. Pozytywnym przykładem w tym zakresie jest Świetlica Opiekuńczo-Wychowawcza Oddziału Akcji Katolickiej przy parafii. św. Józefa z 103 Kraśniku. Natomiast rolą pomocy społecznej winno być zlecanie zadań opiekuńczowychowawczych zgodnie z zapisami ustawy o pomocy społecznej, ustawy o działalności poŜytku publicznego i wolontariacie oraz Powiatowego Programu Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi. NaleŜy dąŜyć do utworzenia placówki wsparcia dziennego dla dzieci i młodzieŜy z rodzin niewydolnych wychowawczo na terenie kaŜdej gminy. Samorządy winny zapewnić im stabilne źródła finansowania, opracować czytelne kryteria zlecania zadań i przyznawania dotacji dla prowadzących je organów. Cele szczegółowe: Cel 5. 1. Propagowanie i inicjowanie tworzenia świetlic środowiskowych i terapeutycznych oraz ognisk wychowawczych Cel 5. 2. WyposaŜenie rodziców wychowanków placówek wsparcia dziennego w wiedzę psychologiczno–pedagogiczną i umiejętności, które pozwolą im na budowanie prawidłowych relacji wychowawczych w róŜnych układach i sytuacjach międzyludzkich. Cel 5. 3. Zapewnienie dzieciom ze środowisk zagroŜonych patologią moŜliwości efektywnego i bezpiecznego spędzania czasu wolnego Cel 5. 4. Zapewnienie przyjaznego i bezpiecznego miejsca dzieciom i młodzieŜy z rodzin zagroŜonych wykluczeniem społecznym i patologicznych; Cel 5. 5. Organizacja czasu wolnego dzieciom i młodzieŜy poza miejscem zamieszkania w formie kolnie, półkolonii, ferii, zimowiska. Cel 5. 6. Ukazanie dzieciom moŜliwości realizowania się na tle zawodowym. Cel 5. 7. Włączenie dzieci i młodzieŜy z rodzin zagroŜonych marginalizacją i wykluczeniem społecznym w działania artystyczno-edukacyjne. Cel 5. 8. Organizacja czasu wolnego dzieci i młodzieŜy w palcówce opiekuńczowychowawczej oraz zwiększenie zainteresowania alternatywnymi formami spędzania wolnego czasu i rozwoju osobowości. Cel 5. 9. Zwiększenie dostępności wychowanków świetlic środowiskowych do sprzętu komputerowego, oprogramowania oraz osprzętu komputerowego Cel 5. 10. Poprawa infrastruktury Domu Dziecka w Kraśniku przeznaczonej do realizacji specjalistycznego wsparcia dziennego. 104 Projekty Cel 5. 1. Propagowanie i inicjowanie tworzenia świetlic środowiskowych i terapeutycznych oraz ognisk wychowawczych Projekt Rozwój i wsparcie świetlic środowiskowych Wartość Realizowane cele projektu 5. 1. szacunkowa projektu Wymiar czasowy projektu 100.000 zł rocznie 2011 – 2015 Cele szczegółowe: − Diagnoza środowiskowa w oparciu o informacje z MOPS, Szkół, PCPR, GOPS, kuratorów sądowych. − Wsparcie rodziny w pełnieniu funkcji wychowawczej, zapewnieniu jej bezpiecznego rozwoju. − Zapewnienie pomocy psychologa i pracownika socjalnego rodzinom w kryzysie. − Pomoc materialna wychowankom z rodzin bezrobotnych i o niskich dochodach. Realizacja zadania obejmuje: − W Opis projektu oparciu o diagnozę środowiskową (ankiety, wywiad środowiskowy, informacje z instytucji pomocowych) zostanie opracowana lista dzieci i rodzin, którym naleŜałoby pomóc. − Zostaną określone miejsca, gdzie moŜe rodzina, czy dziecko uzyskać pomoc, nie tylko materialną, ale równieŜ psychologiczną, prawną, socjalną oraz opiekuńczą. − Pomoc specjalistów zostanie zorganizowana w godzinach dostępnych dla jak największej liczby osób. − Dla rodzin o niskich dochodach oraz bezrobotnych będzie udzielana systematycznie pomoc materialna. − Otwarcie nowych miejsc opieki i pomocy dla rodzin potrzebujących. − Przygotowanie broszur, poradników dla dzieci i rodzin w kryzysie. 105 Projekt skierowany jest do dzieci z rodzin zagroŜonych patologią i bezrobociem. Środowisko Powiatu Kraśnickiego jest pod tym względem szczególne ze względu na duŜy procent osób bezrobotnych oraz tych, którzy w poszukiwaniu pracy opuszczają swoje Uzasadnienie projektu rodziny i wyjeŜdŜają za granicę. Dzieci bardzo często pozostawione są pod opiekę dziadków, czy starszego rodzeństwa. Powstaje wiele problemów właśnie na tym tle. Poza tym tego typu sytuacje sprzyjają rozwojowi alkoholizmu, narkomani i prostytucji wśród osób nieletnich. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Akcja Katolicka PCPR Fundusze krajowe MOPS Zespół Poradni Psychologiczno Pedagogicznych GOPS Potencjalne źródła finansowania Fundusze Wkład własny powiatu unijne Powiato wy Urząd kuratorzy Pracy sądowi środki własne placówek opiekuńczo wychowawczych Beneficjenci projektu rodziny bezrobotne poprzez wsparcie socjalne, materialne, opiekuńcze Efekty i korzyści realizacji projektu Uwarunkowania realizacji projektu rodziny w sytuacji kryzysowej będą mogły skorzystać z pomocy psychologa, prawnika − − − − − − − − − rodziny dotknięte patologią społeczną uzyskają pomoc terapeutyczną zwiększenie dostępności do porad specjalistycznych, ograniczenie sieroctwa społecznego, zmniejszenie klientów pomocy społecznej, wzrost bezpieczeństwa w rodzinach, edukacja środowiskowa. pozyskanie środków finansowanych, zaangaŜowanie mediów w projekt, pozyskanie środków na zatrudnienie specjalistów, społeczność powiatu kraśnickiego wymagająca pomocy w pełnieniu swych ról, − pozyskanie do realizacji projektu wójtów gmin. Maria Wirgowska Świetlica Opiekuńczo-Wychowawcza Autorzy projektu Oddziału Akcji Katolickiej w Kraśniku 106 Cel 5. 2. WyposaŜenie rodziców wychowanków placówek wsparcia dziennego w wiedzę psychologiczno–pedagogiczną i umiejętności, które pozwolą im na budowanie prawidłowych relacji wychowawczych w róŜnych układach i sytuacjach międzyludzkich. Projekt Realizowane cele projektu Praca z rodziną wychowanków 10.000 zł rocznie Wartość szacunkowa projektu 5. 2. Wymiar czasowy projektu 2011 – 2015 Cele szczegółowe: - Aktywne wspieranie dzieci w rozwoju i ograniczanie zjawisk patologicznych, występujących w środowisku dzieci i młodzieŜy. - Przeciwdziałanie dysfunkcji w rodzinie. - Zwiększenie dostępności sieci poradnictwa rodzinnego Realizacja projektu obejmuje: − Zorganizowanie warsztatów na takie tematy jak : „Stawianie granic Opis projektu w procesie wychowania”, „Uczucia drogą do zrozumienia zachowania dziecka”, „Pochwały/kary – zyski/straty w procesie wychowania”, „Rozwiązywanie problemów i konfliktów”, „Wpisywanie dziecka w role i zwalnianie od grania ról” − Przeprowadzenie imprez środowiskowych integrujących rodzinę. − Pomoc specjalistów zostanie zorganizowana w godzinach dostępnych dla jak największej liczby osób. Projekt skierowany jest do rodzin doświadczających sytuacji kryzysowych w codziennym Ŝyciu oraz zagroŜonych patologią Uzasadnienie projektu społeczną. Rodzina w obecnym czasie doświadcza nie tylko problemów materialnych, ale równieŜ rodzinnych związanych z wychowaniem, hierarchią wartości, postawami, pełnieniem ról społecznych. Akcja Katolicka Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu PCPR MOPS Zespół Poradni GOPS kuratorzy Psychologiczno sądowi Pedagogicznych Fundusze krajowe Fundusze unijne Powiatowy Urząd Pracy Potencjalne źródła finansowania wkład własny środki własne placówek opiekuńczo – powiatu wychowawczych 107 Beneficjenci projektu − rodziny naturalne wychowanków poprzez udział w zajęciach warsztatowych, − rodziny w sytuacji kryzysowej będą mogły skorzystać z pomocy psychologa, prawnika, − rodziny dotknięte patologią społeczną uzyskają pomoc terapeutyczną. − WyposaŜenie rodziców w wiedzę i umiejętności wychowawcze Efekty i korzyści realizacji projektu pozwalające lepiej zrozumieć własne dziecko i swoją rodzinę. − Zwiększenie dostępności do porad specjalistycznych. − Wzrost bezpieczeństwa w rodzinach, − Edukacja środowiskowa. − pozyskanie środków finansowanych, Uwarunkowania − zaangaŜowanie rodzin w projekt, realizacji projektu − pozyskanie środków na zatrudnienie specjalistów, Maria Wirgowska Autorzy projektu Świetlica Opiekuńczo-Wychowawcza Oddziału Akcji Katolickiej w Kraśniku Cel 5. 3. Zapewnienie dzieciom ze środowisk zagroŜonych patologią moŜliwości efektywnego i bezpiecznego spędzania czasu wolnego Projekt Letni wypoczynek dzieci i młodzieŜy z placówek opiekuńczo – wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego w Kraśniku Wartość Realizowane cele projektu 5. 3. szacunkowa projektu 20.000 zł rocznie Wymiar czasowy projektu Cele szczegółowe: - Alternatywne spędzanie wolnego czasu. - Aktywne wspieranie dzieci w rozwoju i ograniczanie zjawisk patologicznych, występujących w środowisku dzieci i młodzieŜy. Opis projektu - Budowanie właściwych relacji z rówieśnikami - Zwiększenie bezpieczeństwa Realizacja zadania obejmuje: 108 2011 – 2015 - Zorganizowanie opieki w czasie wolnym dla dzieci i młodzieŜy poprzez zorganizowanie zajęć tematycznych, wycieczek środowiskowych, zabaw, konkursów. - Przeprowadzenie imprez środowiskowych integrujących rodzinę. - Wyjazd na dwutygodniowy obóz. Projekt skierowany jest do dzieci z rodzin doświadczonych bezrobociem, patologią społeczną. Sytuacja tych rodzin nie pozwala na zorganizowanie Uzasadnienie projektu wolnego czasu i wypoczynku swoim dzieciom. Stąd troska róŜnych środowisk o to, aby w sposób ciekawy zagospodarować czas wolny dzieci i młodzieŜy, chroniąc ich tym samym przed demoralizacją. Zakładów pracy i indywidualny ch darczyńców Urząd Pracy Powiatowy Kuratorzy sądowi GOPS MOPS Zespół Poradni Psychologicz no Pedagogiczny ch PCPR Akcja Katolicka Urząd Miasta Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Potencjalne źródła finansowania Środki własne Fundusze Indywidualni Wkład własny placówek krajowe Fundusze darczyńcy powiatu opiekuńczo – Urzędu Miasta wychowawcze Beneficjenci projektu − dzieci i młodzieŜ z rodzin dotkniętych bezrobociem oraz patologią społeczną. − dzieci i młodzieŜ z rodzin znajdujących się w sytuacji kryzysowej. − zapewnienie bezpiecznego i efektywnego spędzania wolnego czasu dzieci i młodzieŜy z rodzin dotkniętych bezrobociem oraz patologią społeczną. Efekty i korzyści − wyposaŜenie dzieci i młodzieŜ w umiejętności interpersonalne. realizacji projektu − wzrost bezpieczeństwa w rodzinach, − zmniejszenie zjawiska patologii wśród dzieci i młodzieŜy. − pozyskanie środków finansowanych, Uwarun kowania − zaangaŜowanie rodzin w projekt, realizacji projektu − pozyskanie środków na zatrudnienie specjalistów, 109 Maria Wirgowska Autorzy projektu Świetlica Opiekuńczo-Wychowawcza Oddziału Akcji Katolickiej w Kraśniku Cel 5. 4. Zapewnienie przyjaznego i bezpiecznego miejsca dzieciom i młodzieŜy z rodzin zagroŜonych wykluczeniem społecznym i patologicznych; Projekt Moje Miejsce, Moja Świetlica Realizowane cele projektu 5. 4. Wartość szacunkowa projektu 72.000 zł rocznie Wymiar czasowy projektu 2011 2015 Cele szczegółowe: − przełamywanie barier w kontaktach z osobami niepełnosprawnymi; − przekazywanie pozytywnych wzorców zachowań społecznych; − wyrównywanie braków i poprawa wyników edukacyjnych; − poprawa jakości spędzania czasu wolnego; − promowanie zdrowego stylu Ŝycia; Opis projektu − zwiększenie efektywności rozwoju własnych zainteresowań. Głównym zadaniem będzie zapewnienie podstawowej opieki wychowawczej dzieciom i młodzieŜy z powiatu kraśnickiego w świetlicy. Prowadzenie zajęć opiekuńczo-wychowawczych oraz terapeutycznospecjalistycznych. Zapewnienie w placówce działań mających na celu pomóc dzieciom w rozwoju talentów i zainteresowań. Niezbędne jest zapewnienie zajęć takich jak plastyczne, sportowe (w siłowni) muzyczne, komputerowe, językowe. Uzasadnienie projektu Zapewnienie dzieciom i młodzieŜy uczestnictwa w Ŝyciu społecznym. Realizacja projektu waŜna jest poniewaŜ duŜo osób niepełnosprawnych fizycznie i psychicznie zamkniętych jest w swoich domach. Integrując młode pokolenie z osobami niepełnosprawnymi uczymy wraŜliwości i empatii. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Centrum Miejski Powiatowe Gminne Szkoły Samorządy Wolontari Ośrodek Centrum Ośrodki podstawo gminne atu w Pomocy Pomocy Pomocy we, Rodzinie w Kraśniku Społeczne Społecznej gimnazja i Kraśniku j w z powiatu licea 110 Dom Dziecka w Kraśniku Kraśniku Potencjalne źródła finansowania Urząd Wojewódzki w Lublinie środki unijne Powiat Kraśnicki Dzieci i młodzieŜ w wieku od 6 do 18 lat z powiatu kraśnickiego kraśnickieg o Osoby zagroŜone wykluczeniem społecznym Beneficjenci projektu Dzieci z rodzin Dzieci niepełnosprawne patologicznych − zapewnienie odpowiednich warunków do bezpiecznego miejsca dla dzieci i młodzieŜy; − Efekty i korzyści realizacji projektu przyjaznego i wyrównywanie braków edukacyjnych dzieci i młodzieŜy; − przekazanie pozytywnych postaw prospołecznych, wzorców i autorytetów; − rozwinięcie zainteresowań oraz odkrycie pasji wśród dzieci i młodzieŜy; − wypromowanie zdrowego stylu Ŝycia; − zintegrowanie dzieci i młodzieŜy oraz przełamanie barier w kontaktach z osobami niepełnosprawnymi. Uwarunkowania realizacji projektu Autorzy projektu Uwarunkowaniem realizacji jest znajomość środowiska przez osoby prowadzące świetlice oraz problemów jakie występują. Posiadamy równieŜ wykwalifikowaną kadrę pedagogiczno-psychologiczną, zaplecze lokalowo-techniczne oraz duŜa liczba wychowanków. Aneta Sapuła Marta Amrozy Katarzyna Chmielnik Tomasz Gremlas Centrum Wolontariatu w Kraśniku Cel 5. 5. Organizacja czasu wolnego dzieciom i młodzieŜy poza miejscem zamieszkania w formie kolnie, półkolonii, ferii, zimowiska. Projekt Dobre wakacje, w dobrym miejscu. Realizowane cele projektu 5. 5. Wartość szacunkowa 111 20.000 zł Wymiar czasowy 2011- projektu Opis projektu rocznie projektu 2015 Cele szczegółowe: • poszerzanie samodzielności wychowanków w tym: samodzielnego dbania o higienę i porządek, samodzielności w podejmowaniu decyzji związanych z zarządzaniem własnym kieszonkowym i zajęciami programowymi (niektóre zajęcia będą do wyboru kolonisty), w planowaniu wspólnie z wychowawcami rozkładu dnia podczas „dnia kolonisty”, itp. • rozwijanie umiejętności pracy dziecka w grupie w tym: rozwijanie poczucia odpowiedzialności za resztę grupy, wspólne podejmowanie decyzji i szukanie kompromisów, współpraca z grupą podczas gier i zabaw we współzawodnictwie grup. • poszerzenie horyzontów kolonisty w moŜliwościach spędzania wolnego czasu w tym: edukacja turystyczna (dzieci poznają zasady zachowania się w górach i ogólne zagadnienia związane z turystyką), rozwijanie sprawności fizycznej (dzieci poznają zasady niektórych gier sportowych i terenowych). Zadanie „Dobre wakacje, w dobrym miejscu” polega na zorganizowaniu czasu wolnego dzieciom i młodzieŜy kolonii , półkolonii, ferii, zimowiska. Uczestnicy kolonii dzięki wycieczkom zapoznają się z zagadnieniami na temat: − specyfiki terenu krajobrazu fauny i flory gór, Parków Narodowych, − koloniści podczas wycieczek zapoznają się z Ŝyciem i kulturą mieszkańców innych regionów. Poznają waŜniejsze zabytki i zapoznają się z ich historią. − gry i zabawy terenowe nauczą dzieci: orientacji w terenie, posługiwania się mapą i kompasem, rozwiną umiejętności sportowe i pobudzą kreatywność; Uzasadnienie projektu − muzyczne zabawy świetlicowe i plenerowe w tym „karaoke”, „mini playback show” i dyskoteki pomogą uczestnikom kolonii w przełamywaniu własnej nieśmiałości, rozwiną umiejętności wokalne i rytmiczne, • gry i zabawy sportowe pomogą kolonistom rozwinąć umiejętności sportowe, zapoznają z zasadami popularnych gier i konkurencji sportowych, zachęcą do współzawodnictwa. Wiele dzieci w okresie wakacji czy tez ferii spędza w domu, często bez opieki. Wielu rodziców nie stać by dziecko wyjechało w tym czasie gdziekolwiek. WaŜne jest więc zorganizowanie wyjazdu czy tez formy półkolonii, by dzieci i młodzieŜ mogła bawić się i wypoczywać w sposób bezpieczny i ciekawy. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu 112 Powiatowe Centrum Miejski Ośrodek Gminne Ośrodki Kuratorium Oświaty w Pomocy Rodzinie w Pomocy Pomocy Społecznej z Lublinie Kraśniku Społecznej w terenu powiatu Kraśniku Potencjalne źródła finansowania Powiatowe Miejski Ośrodek Gminne Ośrodki Kuratorium Oświaty w Centrum Pomocy Pomocy Pomocy Lublinie Rodzinie w Społecznej w Społecznej z Kraśniku Kraśniku terenu powiatu Beneficjenci projektu Dzieci i młodzieŜ zaniedba wychowawczo, pochodzących z grup ryzyka, mających problemy z nauką, zachowaniem, niewykazujących utrwalonych zaburzeń zachowania. Efekty i korzyści realizacji projektu - zorganizowanie dzieciom i młodzieŜy czasu wolnego poza miejsce zamieszkania w formie kolnie, półkolonii, ferii, zimowiska. • wzbogacanie wiedzy o środowisku, w którym Ŝyjemy, • zainteresowanie problematyką ekologiczną zachęcanie do podejmowania i realizowania własnych pomysłów w sytuacjach otwartych i niepewnych; • poszerzenie samodzielności wychowanków; • rozwinięcie umiejętności pracy dziecka w grupie; • rozwinięcie sprawności fizycznej. Uwarunkowania realizacji projektu Od wielu lat pracując w środowisku głównie z dziećmi i młodzieŜą wiemy, Ŝe jest duŜa potrzeba zorganizowania wyjazdu kolonijnego czy feeryjnego. Często prowadzimy dyskusje i rozmowy z wychowankami i rodzicami, którzy deklarują chęć wysłania dzieci na tego typu formę wypoczynku . Aneta Sapuła – Centrum Wolontariatu w Kraśniku Autorzy projektu Cel 5. 6. Ukazanie dzieciom moŜliwości realizowania się na tle zawodowym. Projekt Spotkania z ludźmi zawodów. Realizowane cele projektu Opis projektu Wartość Wymiar 5.000 zł 5. 6. 2011-2015 szacunkowa czasowy rocznie projektu projektu Cele szczegółowe: • nabycie i zwiększenie wiedzy i umiejętności młodych osób z zakresu róŜnych zawodów; • upowszechnianie postaw społecznych (aktywności, 113 wraŜliwości, odpowiedzialności); • promowanie i rozszerzanie wiedzy o „zawodach przyszłości”; • rozwinięcie dziecięcych zainteresowań; • zagospodarowanie czasu w sposób moŜliwie jak najbardziej edukacyjny; • nauczanie szacunku dla osób pełniących róŜne funkcje społeczne; • nauczanie szacunku dla pracy osób wykonujących róŜne zawody; Głównym zadaniem będą wycieczki do róŜnych instytucji oraz miejsc pracy. Głównymi beneficjentami projektu są dzieci i młodzieŜ. Dzięki projektowi będą mogły interesująco spędzić czas oraz wzbogacić swą wiedzę o istotne informacje dotyczące pracy osób starszych. Uzasadnienie projektu Starostwo Kraśniku, Najmłodsi uczestnicy projektu zapoznają się z popularnymi zawodami. WdraŜając się w niuanse Ŝycia zawodowego, kształtują równieŜ swą osobowość. Rozwijają się ich zainteresowania. Ukazanie szerokiego wachlarza zawodowych moŜliwości, moŜe być równieŜ przydatne w kształtowaniu i klarowaniu ich planów na dorosłą przyszłość. Poprzez spotkania z ludźmi pracującymi zawodowo, najmłodsi uczą się równieŜ szacunku dla starszych ludzi oraz do wykonywanej przez nich pracy. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Powiatowe w PCPR Centrum Kultury i Promocji w Kraśniku Potencjalne źródła finansowania Starostwo Powiatowe w Kraśniku Granty zewnętrzne Beneficjenci projektu Dzieci i młodzieŜ z terenu powiatu kraśnickiego − nabycie wiedzy i umiejętności z zakresu róŜnych zawodów; − upowszechnienie postawy społeczne jak: aktywność społeczna, wraŜliwość i odpowiedzialność; − zdobycie szczegółowych informacji o „zawodach przyszłości”; Efekty i korzyści realizacji projektu − rozwinięcie zainteresowań i pasji; − wykorzystanie wolnego czasu w sposób moŜliwie jak najbardziej edukacyjny; − wychowankowie nauczą się większego szacunku dla starszych osób oraz wykonujących róŜne zawody. Uwarunkowania realizacji projektu Od wielu lat pracując w środowisku głównie z dziećmi i młodzieŜą wiemy, Ŝe jest duŜa potrzeba zapoznawania ich z „ludźmi zawodów”. 114 Często prowadzimy dyskusje i rozmowy z wychowankami na temat ich przyszłości, rozwoju i jaki zawód chcą wykonywać. Projekt słuŜył by przybliŜeniu im w jak wygląda miejsce ich wymarzonej pracy. Aneta Sapuła – Centrum Wolontariatu w Kraśniku Autorzy projektu Cel 5. 7. Włączenie dzieci i młodzieŜy z rodzin zagroŜonych marginalizacją i wykluczeniem społecznym w działania artystyczno-edukacyjne. Projekt Learn, Dance & Perform Realizowane cele projektu 10.000 zł rocznie Wartość szacunkowa projektu 5. 7. Wymiar czasowy projektu 20112015 Cele szczegółowe: - integracja osób niepełnosprawnych (umysłowo i ruchowo), − wyrównywanie barier społecznych; − rozwijanie wiedzy na temat róŜnych form tańca klasycznego; − rozwijanie wiadomości współczesnego; na temat technik tańca − przekazanie wiedzy i zaraŜenie pasją na temat podstaw fotografowani w róŜnych warunkach pogodowych oraz na temat obróbki zdjęć; − rozwijanie wiedzy na temat zawodu dziennikarza; − ukazanie i przybliŜenie wychowankom wyŜej kultury (teatru); Opis projektu − wzmocnienie i udoskonalenia rozwoju wychowanków podczas treningu piłkarskiego fizycznego Planowana jest szereg zajęć dla dzieci i młodzieŜy. Zajęcia prowadzone przez instruktorów byłyby bezpłatne dla uczestników i otwarte dla kaŜdego chętnego. • • • • • • • • • z tańca klasycznego językowego teatralne z tańca współczesnego fotograficzne obsługi photoshop obsługi programu gimp dziennikarskie piłkarskie 115 Uzasadnienie projektu Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Narastający ostatnio w naszym regionie problem bezrobocia spowodował, Ŝe wiele rodzin nie stać na dodatkowe zajęcia pozalekcyjne lub korepetycje dla dzieci. Dzieci i młodzieŜ mają utrudnione moŜliwości na poznawanie i rozwijanie własnych zainteresowań. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Miejski Gminny Szkoły Ośrodek Ośrodek podstawowe, Pomocy Pomocy gimnazja i Społecznej Społecznej licea Potencjalne źródła finansowania Urząd Urząd środki unijne Marszałkowski Wojewódzki w Lublinie w Lublinie Beneficjenci projektu Dzieci i młodzieŜ w wieku 6-18 lat z powiatu kraśnickiego, pochodzące z rodzin zagroŜonych wykluczeniem społecznym, trudną sytuację materialną, niepełną rodzinę, bezrobocie, nieudolność społeczną i inne. Starostwo Powiatowe Efekty i korzyści realizacji projektu • umoŜliwienie rozwoju zainteresowań poprzez szereg zajęć; • pomoc w wyrównywaniu szans edukacyjnych. UmoŜliwienie lepszego „startu” dzieciom i młodzieŜy z rodzin zagroŜonych wykluczeniem społecznym; • • • • • rozbudzanie poczucia własnej wartości i sprawczości. poznanie róŜnych form tańca klasycznego; zaznajomienie się technikami tańca współczesnego; nabycie umiejętności tańczenia; zaznajomienie się z zasadami obsługi aparatu fotograficznego oraz poznanie technik fotografowania w róŜnych warunkach pogodowych oraz poznanie zasad obróbki zdjęć; zaznajomienie się z technikami i zasadami przeprowadzania wywiadu i zdobywania informacji, pisania reportaŜy i artykułów; poznanie moŜliwości jakie daje praca w teatrze; poprawa sprawności fizycznej oraz zapoznanie się z technikami treningowymi w piłce noŜnej. • • • Uwarunkowania realizacji projektu Uwarunkowaniem realizacji projektu jest posiadanie lokalu, wykwalifikowanej kadry instruktorów i nauczycieli języków obcych, duŜa liczba wychowanków z powiatu kraśnickiego. Katarzyna Chmielnik Autorzy projektu Aneta Sapuła 116 Centrum Wolontariatu w Kraśniku Tomasz Gremlas Cel 5. 8. Organizacja czasu wolnego dzieci i młodzieŜy w palcówce opiekuńczowychowawczej oraz zwiększenie zainteresowania alternatywnymi formami spędzania wolnego czasu i rozwoju osobowości. Projekt Czas wolny na wesoło. Realizowane cele projektu Opis projektu 5. 8. Wartość szacunkowa projektu 5.000 zł rocznie Wymiar czasowy projektu 20112015 Cele szczegółowe: • zagospodarowanie czasu wolnego dzieci; • zwiększanie aktywności kulturalnej dzieci; • podniesienie wiedzy o dziedzictwie kulturalnym; • zapoznanie dzieci z regionalnym dorobkiem kulturalnym; • wzbudzenie w dzieciach chęci samorozwoju kulturalnego; • rozwinięcie umiejętności sportowych; • zwiększenie umiejętności współpracy w grupie; • upowszechnienie wśród najmłodszych zdrowego stylu Ŝycia; • zwiększenie wiedzy z zakresu zdrowego odŜywiania; • poznanie krajobrazu Polski. Realizacja projektu obejmuje: − Wycieczki na basen. − Zwiedzanie muzeów regionalnych i krajowych. − Wyjścia do kina i teatru. − Wycieczki do miejscowości. pobliskich atrakcyjnych turystycznie Na realizacji projektu skorzystają przede wszystkim dzieci i młodzieŜ. Ich czas wolny zostanie kreatywnie zapełniony, a wiedza z zakresu wielu dziedzin Ŝycia pogłębiona. Projekt jest równieŜ korzystny dla rodziców i opiekunów wychowanków placówek. Uzasadnienie projektu Realizacja projektu jest niezwykle istotna dla prawidłowego rozwoju dzieci. Dzięki wolontariatowi ich wolny czas jest twórczo wypełniony, a same dzieci mogą nabyć wielu cennych umiejętności. Powiększa się równieŜ ich wiedza z zakresu wielu dziedzin Ŝycia. Znaczna część rodziców nie ma moŜliwości, bądź teŜ nie dysponuje odpowiednią ilością czasu, który mogliby poświęcić swym pociechom. Zdarza się równieŜ, iŜ dzieci wychowywane są jedynie 117 przez dziadków, którzy nie potrafią kreatywnie rozwijać ich pasji i umiejętności. Wolontariat im to całkowicie zapewnia. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Centrum Kultury i Promocji Miejski Ośrodek Sportu i Muzea regionalne w Kraśniku Rekreacji w Kraśniku Potencjalne źródła finansowania Samorządy gminne Granty zewnętrzne Starostwo Powiatowe Beneficjenci projektu Dzieci i młodzieŜ – wychowankowie placówek opiekuńczo-wychowawczych wsparcia dziennego Efekty i korzyści realizacji projektu • • nabycie umiejętności twórczego korzystania z wolnego czasu; zaznajomienie się z florą i fauną występującą w miejscach zwiedzania; • zwiększenie aktywność kulturalną wychowanków; • rozszerzenie wiedzy z zakresu dziedzictwa kulturalnego; • • • poznanie regionalnego dorobku kulturalnym; zaznajomienie się z ciekawostkami z dziedzin edukacyjnych; poznanie i zgłębienie róŜnych form spędzania wolnego czasu, a takŜe rozwoju osobistego; • rozwinięcie sprawności fizycznej; • nabycie umiejętności współpracy z grupą; • przyswojenie wiedzy z zakresu zdrowego stylu Ŝycia; Od wielu lat pracując w środowisku głównie z dziećmi i młodzieŜą wiemy, Ŝe jest duŜa potrzeba zapoznawania wychowanków z turystyką Uwarunkowania i kulturą. Często prowadzimy dyskusje i rozmowy z wychowankami na realizacji projektu temat ich organizowania ich wolnego czasu. Często oni pochodzą z rodzin wielodzietnych, ubogich i wyjazd do kina teatru czy na jakąkolwiek wycieczkę jest nie moŜliwy. Autorzy projektu Aneta Sapuła Centrum Wolontariatu w Kraśniku Tomasz Gremlas Cel 5. 9. Zwiększenie dostępności wychowanków świetlic środowiskowych do sprzętu komputerowego, oprogramowania oraz osprzętu komputerowego Projekt DoposaŜenie i modernizacja świetlicy środowiskowej Realizowane cele 5. 9. Wartość 118 100.000 Wymiar 2012 projektu szacunkowa projektu zł czasowy projektu Cele projektu: - zwiększenie dostępności wychowanków świetlicy do sprzętu komputerowego, oprogramowania oraz osprzętu komputerowego; - przystosowanie mebli /t.j biurka , krzesełka/ oraz zakup innowacyjnych pomocy naukowych /t.j gier planszowych, ksiąŜek, przyborów do prowadzenia zajęć tematycznych dla potrzeb dzieci i młodzieŜy uczęszczających na zajęciach świetlicowych; - podniesienie ogólnego standardu wizualnego świetlicy; Opis projektu Uzasadnienie projektu - montaŜ okien, drzwi oraz modernizacja lokalu. Realizacja projektu umoŜliwi realizację inwestycji w doposaŜenie świetlicy środowiskowej w nowoczesny sprzęt komputerowy, programy komputerowe. Remont pomieszczenia świetlicowego umoŜliwi wymianę okien – na z tworzywa PCV, drzwi, posadzki na płytki lub panele antypoślizgowe oraz pomalowanie ścian. WyposaŜenie sali w nowe meble dostosowane dla dzieci i młodzieŜy, a takŜe zakup pomocy naukowych / t.j gier planszowych, ksiąŜek, przyborów do prowadzenia zajęć tematycznych /. Od wielu lat pracując w środowisku wiemy jakie są problemy i potrzeby rodzin, szczególnie będących w trudnej sytuacji. Świetlica środowiskowa pełni rolę edukacyjno-wychowawczą, gdzie podopieczni otrzymują fachową pomocą podczas odrabiania lekcji, rozwijają swoje umiejętności i pasje. Sukcesywna modernizacja świetlicy pomoŜe stworzyć bezpieczny azyl dla dzieci i młodzieŜy z rodzin dotkniętych patologia. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Urząd Urząd Starostwo Urząd Samorządy gminne Powiatowe w Miasta w Marszałkowski Wojewódzki Kraśniku Kraśniku w Lublinie w Lublinie Potencjalne źródła finansowania Starostwo Urząd Urząd Urząd Samorządy gminne Powiatowe w Miasta w Marszałkowski Wojewódzki Kraśniku Kraśniku w Lublinie w Lublinie Beneficjenci projektu Wychowankowie świetlicy środowiskowej Efekty i korzyści realizacji projektu Przeprowadzone prace remontowe w świetlicy między innymi posadzka zapewni dzieciom i młodzieŜy bezpieczne korzystanie w zajęciach ruchowych. Wymienione okna oraz drzwi będą oszczędnością ciepła w pomieszczeniu, co przełoŜy się na oszczędnościach w płatnościach za energię i gaz w sezonie grzewczym. Zakup odpowiednich krzesełek i stolików umoŜliwi dzieciom i młodzieŜy uczestniczyć w zajęciach świetlicowych nie naraŜając na dyskomfort. Przeprowadzony kompleksowy remont podniesie standard oraz estetykę świetlicy. 119 Uwarunkowania realizacji projektu Autorzy projektu Lokal świetlicowy zaadaptowany jest na potrzeby świetlicowe od 2008 roku. W związku z codziennym uŜytkowaniem sprzętu oraz samego lokalu świetlica wymaga ciągłego nadzoru i modernizacji. Sukcesywne doposaŜenie jak równieŜ inwestycje remontowe pozwalają by zajęcia z dziećmi odbywały się bezpiecznie i higienicznie. Aneta Sapuła Centrum Wolontariatu w Kraśniku Sylwia Jarosz-Wałek Cel 5. 10. Poprawa infrastruktury Domu Dziecka w Kraśniku przeznaczonej do realizacji specjalistycznego wsparcia dziennego. Projekt Realizowane cele projektu Opis projektu Uzasadnienie projektu Modernizacja pomieszczeń przeznaczonych do realizacji funkcji specjalistycznego wsparcia dziennego w Domu Dziecka w Kraśniku. Wartość Wymiar 30.000 zł. 2011 5. 10. szacunkowa czasowy projektu projektu Na potrzeby tej funkcji Domu Dziecka w Kraśniku w latach poprzednich, dzięki środkom własnym powiatu i środkom pozyskanym w ramach projektów, w tym z kontraktu wojewódzkiego przystosował pomieszczenia dawnej pralni. Utworzona została sala terapeutyczna o powierzchni 46,67 m2 z duŜym korytarzem, szatnią i łazienką i niekrępującym osobnym wejściem. Do pełnego standardu niezbędne jest przeprowadzenie modernizacji pomieszczeń korytarza oraz doprowadzenie wszystkich pomieszczeń i Sali terapii, korytarza i łazienki. Dom Dziecka podjął w 2008r. funkcję specjalistycznego wsparcia dziennego dla 15 dzieci zagroŜonych demoralizacją z terenu powiatu kraśnickiego. Zapewniając dzieciom pomoc w nauce, ciepły posiłek oraz zajęcia socjoterapeutyczne, zapobiegamy zwiększaniu się liczby dzieci w całodobowej opiece Domu Dziecka, a tym samym przeciwdziałamy sieroctwu społecznemu. Podmioty zaangaŜowane w realizację projektu Dom Dziecka w Kraśniku, Stowarzyszenie „Perspektywy” PCPR Kraśnik Potencjalne źródła finansowania Dom Dziecka w Stowarzyszenie Urząd Marszałkowski w Urząd Wojewódzki w Kraśniku „Perspektywy’ Lublinie Lublinie Beneficjenci projektu Dzieci i młodzieŜ zagroŜona demoralizacją z terenu powiatu wychowankowie Domu kraśnickiego Dziecka Efekty i korzyści realizacji projektu − przeciwdziałanie sieroctwu społecznemu, co spowoduje zmniejszanie się liczby dzieci w całodobowej opiece Domu Dziecka 120 − zapewnienie dzieciom zaniedbywanym pomocy w lekcjach, ciepłego posiłku, pomocy w rozwiązywaniu trudnych dla nich problemów Ŝyciowych. Uwarunkowania Pozyskanie zewnętrznych środków finansowych w ramach tworzonych projektów. realizacji projektu Autorzy projektu ElŜbieta Kowalczyk - Dom Dziecka w Kraśniku 121 5. REALIZACJA I WARUNKI EFEKTYWNOŚCI PROGRAMU 5. 1. MONITORING Powiatowy Program Opieki nad Dzieckiem i Rodziną jest określa perspektywy polityki prorodzinnej Powiatu w perspektywie czasowej 2011-2015. Podobnie jak Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych, dokument ten ma charakter otwarty i elastyczny. Ewentualne pojawienie się nowych moŜliwości organizacyjnych, prawnych, czy teŜ zidentyfikowanie nowych potrzeb społecznych będą uzasadniały uzupełnienie Programu o nowe zapisy odzwierciedlające powiatową koncepcję rozwiązywania tak istotnego problemu społecznego jak sytuacja zagroŜenia dla dziecka i rodziny. Dlatego niezwykle istotne jest aby zagadnienie to tak jak dotychczas było tematem wiodącym wielu lokalnych konferencji i seminariów poświęconych polityce społecznej i rozwiązywaniu lokalnych zagroŜeń i patologii społecznych. Największa odpowiedzialność w tym zakresie spoczywa na Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku. Monitoring strategii polega na bieŜącej obserwacji i analizie wdraŜania celów strategicznych i realizacji programów operacyjnych. UmoŜliwia on obserwację stanu zaawansowania projektów rozwojowych; ocenę zaangaŜowania jednostek odpowiedzialnych za ich realizację; weryfikację zgodności załoŜonych celów i efektywności wykorzystania przeznaczonych na ich realizację środków; kontrolę postępu prac związanych z realizacją działań. Monitoring ma na celu zapewnienie prawidłowości i wydajności wdraŜanych programów, poprzez zbieranie rzetelnych i wiarygodnych danych na temat programów, realizowanych w ich ramach zadań. MoŜe być równieŜ podstawą formułowania zmian w dokumencie strategii, bądź planowaniu nowych projektów. Nadzór nad realizacją całości zadań załoŜonych w Powiatowym Programie Opieki nad Dzieckiem i Rodziną będzie naleŜał do dyrektorów poszczególnych instytucji i władz organizacji pozarządowych odpowiedzialnych za wdraŜane programy. Ocena realizacji Strategii odbywać się będzie corocznie na podstawie sprawozdań przedkładanych kaŜdego roku przez realizatorów poszczególnych zadań Radzie Powiatu w Kraśniku. Dodatkowym elementem systemu monitoringu i wdraŜania strategii powinno być zapoczątkowanie cyklicznych spotkań poświeconych rozwiązywaniu problemów społecznych powiatu kraśnickiego skupiających przedstawicieli wszystkich instytucji zaangaŜowanych w powyŜszą problematykę. 122 Efektywna i skuteczna realizacja Programu Działań będzie uzaleŜniona od wielu równych czynników. NajwaŜniejsze z nich to dostępność środków finansowych niezbędnych do realizacji poszczególnych zamierzeń, kreatywność i stopień zaangaŜowania lokalnych zasobów instytucjonalnych we wspólne działania, koordynacji działań i współpracy zainteresowanych podmiotów, a takŜe aktywności samych zainteresowanych, czyli mieszkańców powiatu kraśnickiego. Wszystkie działania realizowane w ramach strategii będą jawne. Informacja o kolejnych etapach jej wdraŜania, a takŜe o wszelkich zmianach, będzie udostępniana na stronie internetowej Powiatu Kraśnickiego i Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, w Biuletynie Informacji Publicznej, a takŜe w innych lokalnych mediach. 5. 2. HARMONOGRAM PRIORYTET I Prawidłowo funkcjonująca rodzina wolna od patologii i zaniedbań opiekuńczowychowawczych Nazwa zadania 2011 2012 2013 2014 2015 Utworzenie Ośrodka Interwencji Kryzysowej Centrum Poradnictwa Rodzinnego Punkty informacyjno – konsultacyjne poradnictwa rodzinnego w gminach Pomoc rodzinie (perspektywy współpracy) Bądź najlepszy – rozwój potencjału zawodowego pracowników socjalnych Szkolenie dla osób działających na rzecz młodzieŜy Centrum edukacji rodzin Poradnictwo rodzinne. PRIORYTET II Rozwój rodzinnych form opieki zastępczej nad dzieckiem osieroconym lub opuszczonym oraz kompleksowe wsparcie w ich funkcjonowaniu Promowanie rodzicielstwa zastępczego Dzień Rodzicielstwa Zastępczego Grupa wsparcia dla rodzin zastępczych 123 Informator o prorodzinnych formach opieki nad dzieckiem Silna rodzina – dobra rodzina – wspieranie rodzin zastępczych Więcej, lepiej, ciekawiej – wspieranie rozwoju wychowanków rodzinnej pieczy zastępczej w powiecie kraśnickim Konsultacje specjalistyczne dla rodzin zastępczych PRIORYTET III Zapewnienie jak najwyŜszego poziomu realizacji zadań opiekuńczo-wychowawczych dla dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo-wychowawczych Budowa siedziby Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku Zakup BUS -a dla potrzeb wychowanków placówek opiekuńczo – wychowawczych w Kraśniku Zakup samochodu do przewozu niepełnosprawnych dzieci z Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku Pozyskanie działki nad Zalewem Kraśnickim System współpracy z rodziną naturalną wychowanków z placówek opiekuńczo – wychowawczych opieki całodobowej i rodzin zastępczych Pracownia komputerowa (szkolenie wspomagające rozwój potencjału wychowanków placówek opiekuńczo – wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego oraz mieszkańców Kraśnika). Chcę wiedzieć więcej Wypoczywaj aktywnie Wakacje mogę spędzać nie tylko w domu Termomodernizacja budynku Dom Dziecka w Kraśniku Zagospodarowanie terenu działki wokół Domu Dziecka w Kraśniku PRIORYTET IV Utworzenie na terenie powiatu mieszkań dla wychowanków z rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo – wychowawczych Utworzenie na terenie powiatu mieszkań dla wychowanków z rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo – wychowawczych Pozyskanie mieszkań dla usamodzielnionych wychowanków Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku 124 Przygotowanie do samodzielności Krok w dorosłość Cykl szkoleń dla wychowanków z rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo – wychowawczych Utworzenie stowarzyszenia działającego na rzecz młodzieŜy a w szczególności usamodzielnianych wychowanków Grupa wsparcia dla wychowanków z rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo – wychowawczych Informator dla wychowanków z rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo – wychowawczych Nie jesteś sam – program wsparcia procesu usamodzielnienia wychowanków pieczy zastępczej „Dobry Start” PRIORYTET V Wspieranie funkcji opiekuńczo-wychowawczych rodzin poprzez działalność placówek wsparcia dziennego Rozwój i wsparcie świetlic środowiskowych Praca z rodziną wychowanków Letni wypoczynek dzieci i młodzieŜy z placówek opiekuńczo – wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego w Kraśniku Moje Miejsce, Moja Świetlica Dobre wakacje, w dobrym miejscu Spotkania z ludźmi zawodów. Learn, Dance & Perform Czas wolny na wesoło DoposaŜenie i modernizacja Świetlicy Środowiskowej Modernizacja pomieszczeń przeznaczonych do realizacji funkcji specjalistycznego wsparcia dziennego w Domu Dziecka w Kraśniku 5. 3. FINANSOWANIE Potencjalne źródła finansowania działań przewidzianych do realizacji w Powiatowym Programie Opieki nad Dzieckiem i Rodziną stanowią: 125 - środki finansowe powiatu i samorządów gminnych, a takŜe samorządu województwa - budŜet państwa - środki z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych – w przypadku inicjatyw, których beneficjentami są równieŜ osoby niepełnosprawne, - wkład własny organizacji pozarządowych, fundacji, stowarzyszeń i innych beneficjentów, - fundusze strukturalne Unii Europejskiej – Europejski Fundusz Społeczny, Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego. - środki finansowe dostępne w ramach: Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Zakres zadań przewidzianych do realizacji w strategii kaŜe zwrócić szczególną uwagę na zapisy dokumentów akcesyjnych, które przewidują moŜliwość pozyskiwania funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. W szczególności odnosi się to do zapisów Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. BUDśET PRIORYTET I Prawidłowo funkcjonująca rodzina wolna od patologii i zaniedbań opiekuńczowychowawczych Nazwa zadania Wartość szacunkowa projektu Utworzenie Ośrodka Interwencji Kryzysowej 100.000 zł Centrum Poradnictwa Rodzinnego Utworzenie punktów informacyjno – konsultacyjnych poradnictwa rodzinnego w gminach Pomoc rodzinie (perspektywy współpracy) Bądź najlepszy – rozwój potencjału zawodowego pracowników socjalnych Szkolenie dla osób działających na rzecz młodzieŜy Centrum edukacji rodzin Poradnictwo rodzinne. Ogółem PRIORYTET II 10.000 zł 50.000 zł 15.000 zł 50.000 zł 50.000 zł 50.000 zł 50.000 zł 375.000 zł Rozwój rodzinnych form opieki zastępczej nad dzieckiem osieroconym lub opuszczonym oraz kompleksowe wsparcie w ich funkcjonowaniu Promowanie rodzicielstwa zastępczego 25.000 zł 126 Dzień Rodzicielstwa Zastępczego Grupa wsparcia dla rodzin zastępczych 50.000 zł 25.000 zł Informator o prorodzinnych formach opieki nad dzieckiem Silna rodzina – dobra rodzina – wspieranie rodzin zastępczych Więcej, lepiej, ciekawiej – wspieranie rozwoju wychowanków rodzinnej pieczy zastępczej w powiecie kraśnickim Konsultacje specjalistyczne dla rodzin zastępczych 8.000 zł 50.000 zł 100.000 zł Ogółem PRIORYTET III 35.000 zł 293.000 zł Zapewnienie jak najwyŜszego poziomu realizacji zadań opiekuńczo-wychowawczych dla dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo-wychowawczych Budowa siedziby Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku 400.000 zł Zakup BUS -a dla potrzeb wychowanków placówek opiekuńczo – wychowawczych w Kraśniku Zakup samochodu do przewozu niepełnosprawnych dzieci z Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku Pozyskanie działki nad Zalewem Kraśnickim System współpracy z rodziną naturalną wychowanków z placówek opiekuńczo – wychowawczych opieki całodobowej i rodzin zastępczych Pracownia komputerowa (szkolenie wspomagające rozwój potencjału wychowanków placówek opiekuńczo – wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego oraz mieszkańców Kraśnika). Chcę wiedzieć więcej Wypoczywaj aktywnie Wakacje mogę spędzać nie tylko w domu Termomodernizacja budynku Dom Dziecka w Kraśniku Zagospodarowanie terenu działki wokół Domu Dziecka w Kraśniku Ogółem 100.000 zł 100.000 zł 200.000 zł 25.000 zł 100.000 zł 50.000 zł 100.000 zł 100.000 zł 100.000 zł 120.067 zł. 1.395.067 zł PRIORYTET IV Utworzenie na terenie powiatu mieszkań dla wychowanków z rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo – wychowawczych Utworzenie na terenie powiatu mieszkań dla wychowanków z rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo – wychowawczych Pozyskanie mieszkań dla usamodzielnionych wychowanków Rodzinnego Domu Dziecka w Kraśniku 500.000 zł 500.000 zł Przygotowanie do samodzielności Krok w dorosłość 100.000 zł 100.000 zł Cykl szkoleń dla wychowanków z rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo – wychowawczych 50.000 zł 127 Utworzenie stowarzyszenia działającego na rzecz młodzieŜy a w szczególności usamodzielnianych wychowanków Grupa wsparcia dla wychowanków z rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo – wychowawczych Informator dla wychowanków z rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo – wychowawczych Nie jesteś sam – program wsparcia procesu usamodzielnienia wychowanków pieczy zastępczej 1.000 zł 25.000 zł 8.000 zł 50.000 zł 900.000zł – w zaleŜności od wysokości środków przyznanych według algorytmu przez Instytucję WdraŜającą 2.234.000 zł „Dobry Start” Ogółem PRIORYTET V Wspieranie funkcji opiekuńczo-wychowawczych rodzin poprzez działalność placówek wsparcia dziennego Rozwój i wsparcie świetlic środowiskowych 500.000 zł Praca z rodziną wychowanków 50.000 zł Letni wypoczynek dzieci i młodzieŜy z placówek opiekuńczo – 100.000 zł wychowawczych opieki całodobowej i wsparcia dziennego w Kraśniku 360.000 zł Moje Miejsce, Moja Świetlica 100.000 zł Dobre wakacje, w dobrym miejscu 25.000 zł Spotkania z ludźmi zawodów. Learn, Dance & Perform 50.000 zł 25.000 zł Czas wolny na wesoło 100.000 zł DoposaŜenie i modernizacja Świetlicy Środowiskowej 30.000 zł. Modernizacja pomieszczeń przeznaczonych do realizacji funkcji specjalistycznego wsparcia dziennego w Domu Dziecka w Kraśniku 1. 340.000 zł Ogółem Ogółem przewidywany szacunkowy koszt realizacji zadań wynikających z Powiatowego Programu Opieki nad Dzieckiem i Rodziną w latach 2011-2015 wynosi 5.637.067 zł. 128 ZAKOŃCZENIE Opieka nad dzieckiem i rodziną to jeden z głównych aspektów działań powiatowego systemu pomocy społecznej. Jest to zarazem zagadnienie niezwykle złoŜone, o czym najlepiej świadczy wyodrębnienie w niniejszym Programie aŜ 5 obszarów strategicznych w tym zakresie: systemu wsparcia dla rodzin znajdujących się w sytuacji kryzysowej, rodzicielstwa zastępczego, placówek opiekuńczo-wychowawczych opieki całodobowej, usamodzielnień wychowanków, placówek wsparcia dziennego. Skuteczna pomoc rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji Ŝyciowej, a takŜe dzieciom pozbawionym opieki wymaga zaangaŜowania i duŜej odpowiedzialności ze strony róŜnych instytucji: samorządów, PCPR-ów, Sądów Rodzinnych i Nieletnich, placówek opiekuńczo-wychowawczych, rodzin zastępczych, poradnictwa rodzinnego a takŜe lokalnych organizacji pozarządowych. Na terenie powiatu kraśnickiego system ten funkcjonuje skutecznie, jednakŜe tendencje rozwojowe pomocy społecznej stanowią dla nas wyznacznik określający kierunek dalszych działań, tak aby nasza opieka nad dzieckiem i rodziną spełniała wszystkie standardy w tym zakresie. Przedstawiony Powiatowy Program Opieki nad Dzieckiem i Rodziną opracowany został przy aktywnym udziale partnerów społecznych i stanowi próbę wyznaczenia linii rozwojowej moŜliwie jak najlepiej działającego systemu opieki nad dzieckiem i rodziną w naszym środowisku lokalnym. W perspektywie czasowej 2011-2015 naleŜy kontynuować dotychczas sprawdzone działania, które przynoszą pozytywne efekty, jak równieŜ inicjować pewne nowe kierunki działań. Szczególny nacisk kładzie Program na wczesną profilaktykę rodzin – zapobieganie sytuacjom kryzysowym, kształtowanie odpowiedzialności za losy rodziny, świadomość funkcji opiekuńczo-wychowawczych. Pozwala to zminimalizować w znacznym stopniu ryzyko patologii rodzin. Istotnym elementem powiatowego systemu opieki nad dzieckiem i rodziną są rodziny zastępcze. Działania PCPR w Kraśniku od wielu lat szczególnie koncentrują się na rozwoju tej właśnie formy opieki – efektywnej wychowawczo (rodzinne warunki opieki niewątpliwie stanowią środowisko bardziej przyjazne dziecku niŜ placówki opiekuńczo-wychowawcze) i korzystnej ekonomicznie (niŜsze koszty utrzymania dziecka niŜ w instytucjonalnych formach opieki). WaŜną rolę w procesie zapewnienia opieki i wychowania dzieciom osieroconym i opuszczonym pełnią teŜ placówki opiekuńczowychowawcze: rodzinne (Wioska Dziecięca SOS i Rodzinny Dom Dziecka) i socjalizacyjne 129 (Dom Dziecka). Program przewiduje pewne działania na rzecz rozwoju tych placówek. Diagnoza środowiska lokalnego jednoznacznie pokazuje natomiast, Ŝe powaŜnym problemem jest brak placówek wsparcia dziennego (szczególnie w gminach wiejskich). Przewidujemy konieczność tworzenia takich placówek w tych środowiskach, w których one dotychczas nie funkcjonują. 130 Aneks Nr 1 Wykaz osób biorących udział w opracowaniu Powiatowego Programu Opieki nad Dzieckiem i Rodziną na lata 2011-2015 Małgorzata Romanko - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku dr Marek Klimek – Dom Pomocy Społecznej w Popkowicach, Wydział Zamiejscowy Nauk o Społeczeństwie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w Stalowej Woli Marta Amrozy – Centrum Wolontariatu w Kraśniku Katarzyna Chmielnik – Centrum Wolontariatu w Kraśniku Wojciech Czepczyński – Wioska Dziecięca SOS w Kraśniku Robert Dziuba - Wspólnota Mieszkaniowa - Wioska Dziecięca SOS w Kraśniku Tomasz Gremlas – Centrum Wolontariatu w Kraśniku Joanna Grzywaczewska – Wioska Dziecięca SOS w Kraśniku Sylwia Jarosz-Wałek – Centrum Wolontariatu w Kraśniku Jolanta Jaworska - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku Kamila Kajda - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku Magdalena Kania - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku Agnieszka Kołtun - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku ElŜbieta Kowalczyk - Dom Dziecka w Kraśniku Monika Kuś-Grzebulska - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku Jerzy Leziak – Wspólnota Mieszkaniowa - Wioska Dziecięca SOS w Kraśniku Justyna Mazurek - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku Emilia Nicał - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku Mariusz Ogon – Rodzina zastępcza w StróŜy Anna Piątek – Dom Dziecka w Kraśniku Aneta Sapuła – Centrum Wolontariatu w Kraśniku Anna Starszak – Stowarzyszenie „Perspektywy” Katarzyna Szafran - Centrum Wolontariatu w Kraśniku Maria Szatan – Wspólnota Mieszkaniowa - Wioska Dziecięca SOS w Kraśniku Dorota Tybulczuk - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku Krzysztof Wilk – Rodzinny Dom Dziecka w Kraśniku Maria Wirgowska – Świetlica Opiekuńczo-Wychowawcza Oddziału Akcji Katolickiej w Kraśniku 131