Sprawozdanie z IV Zjazdu - tutaj do pobrania

W ZDROWYM STYLU
Medycyna
dobrana na miarę
IV Zjazd Polskiego Towarzystwa
Medycyny Prewencyjnej
i Przeciwstarzeniowej
W
Warszawie 20 i 21 kwietnia br. w Hotelu Westin
odbywał się IV Zjazd
PTMPP. Zgromadził około 300
uczestników – lekarzy wielu specjalności. Dużą grupę stanowili uczestnicy międzynarodowego szkolenia
z zakresu medycyny przeciwstarzeniowej, od 3 lat prowadzonego
w Polsce przez Światowe Towarzystwo Medycyny Przeciwstarzeniowej
(WOSSAM).
q Wykład wprowadzający
wygłosił Prezes PTMPP, prof. Stefan
Zgliczyński, wskazując miejsce,
możliwości i perspektywy medycyny
prewencyjnej i przeciwstarzeniowej
w dzisiejszych, coraz dłużej żyjących
społeczeństwach. W Polsce średnia
długość życia kobiet osiągnęła
81 lat, mężczyzn – 72. Według
badań amerykańskich, najdłużej
żyją ludzie wykształceni, rozważni,
wytrwali, poświęcający się pracy
zawodowej, żonaci mężczyźni.
Prof. Zgliczyński cytował też polskie
badanie Pol Senior, wskazujące
na dużą częstość depresji, zaćmy
i uszkodzenia słuchu u osób po 65.
roku życia. To właśnie najszybciej
powiększająca się grupa wiekowa.
Za długość naszego życia w pewnym stopniu odpowiadają geny, m.in.
te kodujące szlak insuliny i czynnika
54
Medycyna Estetyczna i Anti-Aging NR 3/2012
wzrostu IGF1, chorobę Alzheimera
oraz choroby układu krążenia i nowotwory. Poznanie tych uwarunkowań
genetycznych pozwala na tzw. personalizowanie leczenia i stosowanie
środków odpowiednich dla układu
genetycznego konkretnej osoby.
W znacznie większym stopniu niż
geny o długości naszego życia decydują inne czynniki, a wśród nich:
sposób odżywiania (niskokaloryczna
dieta „paleolityczna”), aktywny styl
życia i systematyczna praca, a także
przeciwdziałanie insulinooporności
oraz uzupełnianie niedoborów hormonalnych, witamin i pierwiastków
śladowych. Wielką rolę może odgrywać unikanie szkodliwych czynników środowiskowych i wynikających
z nieprawidłowej diety. Na przykład
zmniejszenie spożycia soli o 3 g
dziennie zmniejszyłoby prawdopodobieństwo zawałów serca, udarów
mózgu lub zgonów z innych przyczyn
(do 14%) i byłoby porównywalne
w skutkach z zaprzestaniem palenia,
utratą więcej niż 5% BMI u osób otyłych, normalizacją ciśnienia tętniczego lub poziomu cholesterolu.
q Prof. Jerzy Vetulani z Instytutu Farmakologii PAN w Krakowie
w porywający sposób przedstawił
problem starzenia się mózgu
i możliwości spowolnienia tego
dr n. med. Magdalena Krzyczkowska-Sendrakowska
Polskie Towarzystwo
Medycyny Prewencyjnej
i Przeciwstarzeniowej
Klinika Endokrynologii
Ginekologicznej Szpitala
Uniwersyteckiego w Krakowie
procesu. Wspomniał o teorii
mitochondrialnej starzenia, według
której w czasie naszego życia
dochodzi do uszkadzania przez
wolne rodniki DNA mitochondriów – „baterii” energetycznych
komórki – co z czasem zmniejsza
ich wydajność jako producenta
energii. Tym uszkodzeniom skutecznie zapobiega stosowanie diety
niskokalorycznej – dostarczającej
o 30% mniej kalorii niż przyjmujemy zwyczajowo. Bardzo korzystne
jest spożywanie warzyw i owoców,
zawierają bowiem przeciwutleniacze „wymiatające” szkodliwe wolne
rodniki. Najsilniejszymi antyoksydantami są kapusta, szpinak,
brokuły, brukselka, lucerna i buraki
oraz owoce: borówki (szczególnie
amerykańska), żurawiny, jeżyny,
truskawki, maliny, śliwki.
Organizm broni się przed starzeniem, stosując wewnątrzkomórkowe mechanizmy obronne, takie
jak: telomeraza (zapobiega skracaniu się chromosomów), dysmutaza nadtlenkowa (usuwa szkodliwe
wolne rodniki) oraz niezwykle
ważna dla mózgu neurotrofina
BDNF (zwiększa neuroplastyczność
mózgu, chroni neurony przed szkodliwym wpływem stresu, ułatwia
ich rozwój i przeżycie).
W ZDROWYM STYLU
Profesor stwierdził: „Jesteśmy tak
młodzi, jak młody jest nasz mózg”.
Zasadnicze strategie walki naszego organizmu z przyspieszonym
starzeniem się mózgu to: aktywacja
genów długowieczności, zwiększanie
neuroplastyczności mózgu i zapobieganie zmianom prowadzącym do
neurodegeneracji. I właśnie w tym
ostatnim przypadku ogromną rolę
odgrywa tryb życia, sposób odżywiania się, a także przyjmowane leki.
Pobudzanie neurogenezy, czyli
tworzenia nowych neuronów
w hipokampie, hamuje procesy
starzenia mózgu i może być jedną
ze strategii „pogoni za młodością”.
Procesy neurorozwojowe można
pobudzić, zmuszając neurony do
pracy poprzez dostarczanie im nowych wrażeń, przez wysiłek fizyczny,
wysiłek intelektualny oraz restrykcje
kaloryczne. Trening pamięciowy
może zmieniać strukturę naszego
hipokampa i zapobiegać zmianom inwolucyjnym związanym ze
starzeniem. Skuteczna jest tu praca
twórcza, gry wymagające myślenia,
rozwiązywanie krzyżówek, trenowanie pamięci. Natomiast – jak
podkreślił wykładowca – oglądanie
TV, plotki i przeglądanie kolorowych czasopism są w odmładzaniu
mózgu mało przydatne.
q Dr Mirosława Gałęcka
z Instytutu Mikroekologii w Poznaniu
przedstawiła znaczenie utrzymania
prawidłowej flory bakteryjnej
jelit i problem alergii pokarmowych
prowadzacych do jej zaburzeń.
Flora bakteryjna jelit pełni funkcje
ochronne, wpływa na system immunologiczny poprzez pobudzanie
reakcji odpornościowych, bierze
udział w syntezie witamin (B1, B2,
B12, K), enzymów trawiennych oraz
krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (KKT-masłowy, octowy, propionowy) i poliamin, które z kolei
mają duże znaczenie w detoksykacji
produktów metabolizmu patogennych, szkodliwych bakterii. Warto
wykonać test ImuPro, który służy
do wykrycia obecności i poziomu
przeciwciał igG przeciwko wybranym składnikom pokarmowym. Test
ten szczególnie powinny wykonać
osoby z zespołem jelita drażliwego
(manifestacja zaparciowa, biegunkowa, mieszana), z nieswoistymi
chorobami zapalnymi jelit, reumatoidalnym zapaleniem stawów,
atopowym zapaleniem skóry, łuszczycą, świądem, depresją, zespołem
chronicznego zmęczenia, migrenami oraz chorobami mięśniowo-stawowymi.
q Prof. Zbigniew Lew-Starowicz i prof. Violetta Skrzypulec-Plinta poruszyli znaczenie aktywności seksualnej dla długości
życia. Badania epidemiologiczne
sugerują, że u mężczyzn sprzyja ona
długowieczności. Aktywność seksualna w wymiarze co najmniej jednego
orgazmu na tydzień zmniejsza ryzyko
zgonu. Jej utrzymywanie m.in. pomaga mężczyznom w późniejszych
latach życia uniknąć urazów psychicznych wywołanych świadomością
starzenia się, a przez to poczucia
niższej wartości i mniejszej atrakcyjności, kobietom zaś – złagodzić
objawy przekwitania oraz prowadzić
bardziej harmonijne życie małżeńskie
i rodzinne. Osoby aktywne seksualnie wolniej się starzeją, ich organizm
jest odporniejszy, a ogólny stan
zdrowia lepszy. Przyczyną zaburzeń
życia seksualnego są często niedobory hormonalne, które po 50. roku
życia należy wyrównywać, podając
estrogeny kobietom, a testosteron
– mężczyznom.
q Autorka tego tekstu przedstawiła wykład o właściwym odżywianiu. Zwróciłam w nim uwagę na konieczność ograniczenia liczby kalorii,
czyli zmniejszenia ilości pożywienia,
oraz na korzyści wynikające ze
stosowania diety naszych przodków
(paleolitycznej). Optymalny sposób
odżywiania to ograniczenie o 30%
dowozu kalorii, spożywanie wystar-
Warto zdać sobie sprawę, w jak
wielkim stopniu o długości i jakości naszego życia decydujemy
sami!
Pozytywny wpływ na długość
naszego życia mają: prawidłowa
masa ciała, prawidłowa dieta,
zwiększenie aktywności fizycznej,
rzucenie palenia, kontakty międzyludzkie, sprawność umysłowa,
aktywność seksualna i dobry sen.
Za czynniki skracające życie
uznaje się: nadwagę i otyłość,
hiperglikemię, hipertrójglicerydemię, nadciśnienie, palenie papierosów, spożywanie trzech lub
więcej porcji alkoholu dziennie,
niskie wykształcenie i samotność.
czająco wiele owoców i warzyw,
nienasyconych kwasów tłuszczowych
oraz białka zwierzęcego przygotowywanego – uwaga! – w niskiej
temperaturze. Dieta powinna być
pozbawiona wszelkich szkodliwych
produktów, takich jak cukier, alkohol, kofeina, wyroby przetworzone,
spalony tłuszcz lub mięso. Powinno się też ograniczać spożywanie
nabiału.
q Prof. Monika Puzianowska-Kuźnicka przedstawiła dwa wykłady dotyczące medycyny personalizowanej, czyli indywidualizowania
kuracji zgodnie z odmiennością genetyczną danej osoby. To niewątpliwie przyszłość medycyny, gdyż różnice genetyczne powodują, że możemy reagować zupełnie odmiennie
na to samo pożywienia lub te same
leki. Medycyna personalizowana
pomaga dobrać dla każdej osoby
dietę najlepiej służącą zdrowiu
i długiemu życiu (nutrigenomika),
a także leki podawane w nowotworach bądź chorobach układu
krążenia (farmakogenomika). 
Medycyna Estetyczna i Anti-Aging NR 3/2012
55