Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii WNoZ Akademii
Transkrypt
Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii WNoZ Akademii
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY NA ROK AKADEMICKI 2011/2012 NAZWA JEDNOSTKI: Katedra i Klinika Medycyny Paliatywnej 1. Adres jednostki: Adres: Hospicjum Palium, 61-245 Poznań, os. Rusa 25A Tel. /Fax: 061 8738-303 Strona WWW: www.kmp.ump.edu.pl E-mail: [email protected] [email protected] 2. Kierownik jednostki: dr n. med. Aleksandra Kotlińska-Lemieszek 3. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę na Wydziale Lekarskim I: Nazwisko: dr n. med. Aleksandra Kotlińska-Lemieszek Tel. kontaktowy: 061 8738-303 Możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce): od wtorku-czwartku, godz. 13.00Hospicjum Palium , os. Rusa 25A E-mail: [email protected] Osoba zastępująca - dr n. med. Lidia Gorzelińska Kontakt tel. 061 8738-303 4. Organizacja zajęć REGULAMIN ZAJĘĆ Studenci są zobowiązani do odbywania zajęć ze swoją grupą. Zamiana terminu zajęć jest możliwa wyłącznie w przypadkach uzasadnionych (wyjazd w celach naukowych i edukacyjnych na inną uczelnię lub sytuacje losowe) po wcześniejszym uzgodnieniu aktualnego terminu z Kierownikiem Katedry. Studenci, którzy realizują studia według indywidualnego programu są zobowiązani do zgłoszenia chęci udziału w zajęciach w danym terminie najpóźniej na 7 dni przed rozpoczęciem tych zajęć (możliwość zgłoszenia drogą e-mailową z koniecznością uzyskania akceptacji oraz telefoniczną). Studenci, którzy zgłoszą się w późniejszym terminie uzyskają zgodę na realizację zajęć w wybranym terminie wyłącznie pod warunkiem wolnych miejsc w grupie (do 6 osób na podgrupę kliniczną). W trakcie zajęć seminaryjnych oraz klinicznych każdy student jest zobowiązany do posiadania własnego identyfikatora z wypisanym nazwiskiem, wydziałem, rokiem studiów i numerem grupy studenckiej. Do zaliczenia przedmiotu (uzyskania wpisu w indeksie), konieczna jest obecność na wszystkich zajęciach i zdanie kolokwium końcowego. W przypadku gdy w tygodniu, w którym odbywa się cykl seminariów i ćwiczeń dla danej grupy, przypada dzień wolny od zajęć dydaktycznych, harmonogram zajęć w pozostałe dni może ulec zmianie z uwagi na konieczność przekazania w skróconym czasie najważniejszych treści nauczania. W przypadku jednorazowej, usprawiedliwionej nieobecności student jest zobowiązany do odrobienia zajęć w formie praktyki na oddziale stacjonarnym lub w poradniach Hospicjum Palium i ustnego zaliczenia danego dnia. PROGRAM ZAJĘĆ dla V roku Organizacja i zasady opieki paliatywnej, zespół interdyscyplinarny, rola wolontariuszy. Ból duchowy i egzystencjalny u chorych w opiece paliatywnej. Opieka duchowa u kresu życia. Opieka nad chorym umierającym. Ból nowotworowy - epidemiologia, patomechanizm, klasyfikacja. Rodzaje bólu nowotworowego - nocyceptywny i neuropatyczny. Farmakoterapia - zasady leczenia bólu nowotworowego według WHO, rola koanalgetyków. Inne objawy występujące u chorych z zaawansowaną chorobą nowotworową, patogeneza, zwalczanie. Objawy ze strony przewodu pokarmowego: suchość w jamie ustnej, zaburzenia połykania, nudności, wymioty, czkawka, nieoperacyjna niedrożność jelit, zaparcie, wodobrzusze. Anoreksja i wyniszczenie nowotworowe. Opieka nad chorym umierającym. Zabiegi pielęgniarskie w opiece paliatywnej. Sytuacja psychosocjalna chorego z zaawansowaną, postępującą, zagrażającą życiu chorobą oraz jego rodziny. 5. Program nauczania Wymagania wstępne - znajomość patofizjologii bólu i leków przeciwbólowych, podstaw diagnostyki i leczenia nowotworów Przygotowanie do zajęć - …………………... Wymagania końcowe - test 6. Cele i treści merytoryczne przedmiotu Po zakończeniu zajęć student powinien: - znać zasady, cele i organizację opieki paliatywnej, - rozumieć rolę lekarza w opiece paliatywnej oraz jego miejsce i zadania w zespole wielodyscyplinarnym, - posiadać wiedzę na temat sposobów badania chorego oraz podstawowych objawów występujących u pacjentów w zaawansowanym okresie choroby nowotworowej i innych przewlekłych postępujących chorób, - posiadać umiejętność rozpoznania oraz leczenia bólu i innych objawów somatycznych, - znać zasady opieki nad chorym w okresie agonii, - znać drogi i sposoby podawania leków oraz zasadę przeliczania dawek leków, - posiadać wiedzę i podstawowe umiejętności praktyczne w zakresie pielęgnacji chorego, 2 - posiadać umiejętność ogólnej oceny sytuacji psychologicznej i społecznej chorego i jego rodziny. 7. Tematy wykładów: Nie ma wykładów 8. Tematy seminariów: Filozofia, zasady i organizacja opieki paliatywnej, zespół interdyscyplinarny, rola wolontariuszy. Opieka nad chorym umierającym Ból duchowy i egzystencjalny u chorych w opiece paliatywnej. Ból nowotworowy - epidemiologia, patomechanizm, klasyfikacja. Rodzaje bólu nowotworowego - nocyceptywny i neuropatyczny. Leczenie uwzględniające wiek i stan kliniczny chorego. Farmakoterapia - zasady leczenia bólu nowotworowego według WHO, rola koanalgetyków. Zastosowanie innych metod leczenia bólu - paliatywne zabiegi chirurgiczne, radioterapia, chemioterapia, hormonoterapia. Rola pielęgniarki w interdyscyplinarnym zespole opieki paliatywnej, opieka pielęgniarska, komunikacja z chorym i rodziną, rola edukacyjna pielęgniarki. Opieka nad chorym umierającym. Zabiegi pielęgniarskie w opiece paliatywnej. Pielęgnacja jamy ustnej. Pielęgnacja chorych z owrzodzeniami, przetokami i z porażeniami. Objawy ze strony przewodu pokarmowego: suchość w jamie ustnej, zaburzenia połykania, nudności, wymioty, nieoperacyjna niedrożność jelit, zaparcie. Wodobrzusze. Anoreksja i wyniszczenie nowotworowe. Żywienie chorych z zaawansowaną chorobą nowotworową. Sytuacja psychosocjalna chorego z zaawansowaną postępującą zagrażającą życiu chorobą oraz jego rodziny. Proces żałoby. 9. Tematy ćwiczeń: Zajęcia praktyczne na Oddziale Medycyny Paliatywnej, w Ośrodku Opieki Dziennej, w Poradni Leczenia Bólu, Medycyny Paliatywnej i Leczenia Ran Przewlekłych zasady organizacji, dokumentacja, badanie podmiotowe i przedmiotowe chorych, planowanie postępowania objawowego, sposoby i drogi podawania leków, monitorowanie leczenia, dobór leków przeciwbólowych, miareczkowanie opioidów, zamiana opioidów. 10. Zasady i forma oceny wyników nauczania i zaliczenia zajęć oraz przedmiotu: Zaliczenie zajęć następuje po zdaniu testu, obejmującego 25 pytań. Do zaliczenia wymagana jest prawidłowa odpowiedź na co najmniej 60% (15) pytań. Kolokwium poprawkowe przeprowadza Kierownik Katedry lub (w razie nieobecności) wyznaczona przez niego osoba – obejmuje ono 4 pytania dotyczące tematyki omawianej w danym roku akademickim (w tym jedno dotyczące sposobów przygotowania leków do podawania podskórnego) - do zaliczenia konieczna jest pozytywna odpowiedź na co najmniej trzy pytania. 3 11. Materiały dydaktyczne, literatura obowiązująca i uzupełniająca: 1. Opieka paliatywna w zaawansowanym okresie choroby nowotworowej. Materiały do nauczania medycyny paliatywnej - zawarte na stronie internetowej Katedry i Kliniki Medycyny Paliatywnej. www.kmp.ump.edu.pl 2. de Walden-Gałuszko K.: U kresu. Opieka psychopaliatywna, czyli jak pomóc choremu, rodzinie i personelowi medycznemu środkami psychologicznymi. MAKmed, Gdańsk 1996 r. 3. Hebanowski M, de Walden-Gałuszko K.: Podstawy opieki paliatywnej w chorobach nowotworowych. PZWL, Warszawa 1998 r. 4. Twycross R.G.: Leczenie terminalnej fazy choroby nowotworowej. PZWL, Warszawa 1991 r. 5. Kübler-Ross E.: Życiodajna śmierć: o życiu, śmierci i życiu po śmierci. Księgarnia Św. Wojciecha, Poznań 1996 r. 6. Kübler-Ross E.: Rozmowy o śmierci i umieraniu. Media Rodzina of Poznań, Poznań 1998 r. 7. Kotlińska-Lemieszek A., Łuczak J.: Postępowanie w bólu nowotworowym. W: Medycyna rodzinna. Red. nauk.: J. B. Latkowski, W. Lukas. Warszawa, 2004 s. 937-942 8. Łuczak J., Kluziak M., Kotlińska-Lemieszek A.: Stany naglące u chorych w zaawansowanej fazie choroby nowotworowej. W: Medycyna rodzinna. Red. nauk.: J. B. Latkowski, W. Lukas. Warszawa, 2004 s. 942-948 9. Kotlińska-Lemieszek A., Kluziak M., Łuczak J.: Stany naglące w opiece paliatywnej. W: Choroby wewnętrzne. Podręcznik multimedialny oparty na zasadach EBM. Pod red.: Andrzeja Szczeklika. T. 2. Kraków: Medycyna Praktyczna 2006 s. 2296-2301 10. Aleksandra Ciałkowska-Rysz, Wojciech Leppert: Medycyna paliatywna. W: Onkologia. Podręcznik dla studentów i lekarzy. Pod red.: Radzisława Kordka, Jacka Jassema, Macieja Krzakowskiego, Arkadiusza Jeziorskiego. Wyd. 2. popr. i uzup. Gdańsk: Medical Press, 2004 s. 252-265 12. Studenckie koło naukowe Opiekun koła - dr n. med. Lidia Gorzelińska Tematyka - Skuteczne i bezpieczne leczenie bólu u pacjenta z chorobą nowotworową w trudnych sytuacjach klinicznych (ból „oporny na opioidy”, pacjent z niewydolnością narządową). Miejsce spotkań- Hospicjum Palium, os. Rusa 25A 4