Przedmiotowy system oceniania z muzyki 2015

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MUZYKI
1. Treści nauczania zawarte w podstawie programowej:
I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji.
Uczeń:
1) stosuje podstawowe pojęcia muzyczne (melodia, akompaniament, rytm, dźwięk, akord, gama,
tempo);
2) wykorzystuje w śpiewie oraz w grze na instrumentach znajomość pojęć i terminów muzycznych
określających podstawowe elementy muzyki (melodię, rytm, harmonię, agogikę, dynamikę,
artykulację);
3) odczytuje i zapisuje elementy notacji muzycznej (nazwy siedmiu dźwięków gamy oraz ich położenie
na pięciolinii, klucz wiolinowy, znaki graficzne pięciu wartości rytmicznych nut i pauz, podstawowe
oznaczenia metryczne, agogiczne, dynamiczne i artykulacyjne);
4) poprawnie używa nazw podstawowych instrumentów muzycznych, głosów ludzkich (sopran, alt,
tenor, bas) i zespołów wykonawczych (np. chór, orkiestra);
5) określa charakterystyczne cechy polskich tańców narodowych (poloneza, krakowiaka, mazura,
kujawiaka i oberka);
6) wymienia nazwy epok w dziejach muzyki i potrafi wskazać kompozytorów reprezentatywnych dla
baroku, klasycyzmu, romantyzmu i muzyki XX w.;
7) korzysta z multimedialnych źródeł muzyki i informacji o muzyce.
II. Tworzenie wypowiedzi.
Uczeń:
1) poprawnie śpiewa z pamięci polski hymn narodowy oraz hymn Unii Europejskiej;
2) śpiewa ze słuchu (powtarza wzór lub powtarza i wykonuje z pamięci) lub z wykorzystaniem nut (w
zespole, solo, a cappella, z towarzyszeniem instrumentu) piosenki z repertuaru dziecięcego
i popularnego, wybrane pieśni patriotyczne, kanony (minimum 10 różnorodnych utworów wokalnych
w roku szkolnym);
3) śpiewa, dbając o higienę głosu (stosuje ćwiczenia oddechowe, dykcyjne i emisyjne);
4) gra na instrumentach ze słuchu i z wykorzystaniem nut (solo i w zespole) melodie, schematy
rytmiczne, proste utwory i akompaniamenty (uczeń gra na jednym lub kilku instrumentach, do
wyboru: dowolny instrument klasyczny lub elektroniczny, np. flet pros ty, instrument klawiszowy,
dzwonki, instrumentarium perkusyjne Orfa);
5) odtwarza ruchem i gestodźwiękami proste rytmy i schematy rytmiczne, wykonuje kroki, figury
i układy taneczne poloneza i krakowiaka, tańców ludowych (szczególnie własnego regionu) oraz
podstawowe kroki wybranych tańców towarzyskich;
6) tworzy proste struktury rytmiczne, sygnały dźwiękowe, swobodne akompaniamenty, prosty
dwugłos (burdon, nagłos), ilustracje dźwiękowe do scen sytuacyjnych, tekstów literackich i obrazów
(samodzielnie i pod kierunkiem nauczyciela);
7) tworzy improwizacje ruchowe do muzyki;
8) tworzy według ustalonych zasad improwizacje wokalne i instrumentalne (ćwiczenie wykonuje
samodzielnie i pod kierunkiem nauczyciela z wykorzystaniem instrumentów wskazanych w pkt. 4 lub
wykonanych przez uczniów);
9) tworzy wypowiedzi o muzyce za pomocą środków pozamuzycznych – odzwierciedla graficznie cechy
muzyki i form muzycznych, rysuje, maluje i układa teksty do muzyki, opisuje słowami cechy
i charakter słuchanych utworów.
III. Analiza i interpretacja tekstów kultury.
Uczeń:
1) świadomie odbiera muzykę – słucha (słuchanie analityczne, ukierunkowane przez nauczyciela na
wybrane cechy utworu) wybranych dzieł literatury muzycznej (w całości lub fragmentów)
reprezentatywnych dla kolejnych epok (od średniowiecza do XX w.) oraz dla muzyki jazzowej
i rozrywkowej, słucha polskich pieśni patriotycznych oraz utworów ludowych w postaci oryginalnej
i stylizowanej;
2) rozpoznaje cechy i budowę utworu muzycznego – określa nastrój, tempo, dynamikę, fakturę
jednogłosową i wielogłosową, rozróżnia podstawowe formy muzyczne (A, AB, ABA1, rondo, wariacje);
3) rozróżnia podstawowe głosy ludzkie (sopran, alt, tenor, bas), rodzaje zespołu wykonawczego
(soliści, orkiestra symfoniczna, różne typy chórów i zespołów), określa grupy instrumentów (strunowe
– smyczkowe, szarpane, uderzane; dęte drewniane i blaszane; perkusyjne) i główne instrumenty z tych
grup;
4) rozpoznaje charakterystyczne cechy polskich tańców narodowych (poloneza, krakowiaka, mazura,
kujawiaka i oberka);
5) charakteryzuje wybrane utwory muzyczne wysłuchane i omówione na zajęciach oraz inne,
określając cechy muzyki, które decydują o charakterze utworu;
6) porządkuje chronologicznie postacie kompozytorów – J. S. Bach, W. A. Mozart, L. van Beethoven, F.
Chopin, S. Moniuszko, W. Lutosławski;
7) interpretuje (gra i śpiewa) utwory zgodnie ze wskazówkami wykonawczymi umieszczonymi
w nutach oraz własnym odczuwaniem muzyki.
2. Elementy podlegające ocenie:
a) praca na lekcji (śpiew, gra na instrumentach, improwizacja, ruch przy muzyce, aktywność
i zaangażowanie, kultura na lekcji),
b) praca w domu (przygotowanie zadania domowego, przygotowanie utworu do zagrania na
instrumencie, wykonania za pomocą gestodźwięków lub do zaśpiewania, prowadzenie muzycznego
portfolio),
c) poziom wiedzy (sprawdziany, testy, kartkówki, odpowiedzi ustne),
d) zeszyt przedmiotowy,
e) postawę wobec wytworów sztuki i dóbr kultury,
f) ponadprogramowa aktywność uczniów (udział w koncertach, przeglądach, konkursach muzycznych
itp.).
3. Zasady sprawdzania i oceniania:
a) Ocenianie jest jawne, systematyczne, umotywowane ustnie lub pisemnie. Ze względu na specyfikę
przedmiotu ocenianie ukierunkowane jest przede wszystkim na postawę, wiedzę, dokonaną pracę i
dopiero na zdolności.
b) Uczeń ma prawo do dwóch nieprzygotowań w semestrze bez poniesienia konsekwencji (brak pracy
domowej, zeszytu, instrumentu, nieopanowanie materiału). Po wyczerpaniu powyższego limitu
nauczyciel ma prawo do wystawienia za nieprzygotowanie oceny niedostatecznej. Nieobecność nie
usprawiedliwia nieprzygotowania.
c) Uczeń ma możliwość jednokrotnej poprawy oceny ze sprawdzianu. Poprawa obejmuje ten sam
zakres materiału, oceniana jest według tych samych kryteriów. Jeśli uczeń był nieobecny podczas
sprawdzianu lub innego zaliczenia, wówczas jest zobowiązany do nadrobienia zaległości w ciągu
dwóch tygodni. Forma zaliczenia może być zarówno pisemna jak i ustna.
d) Jeśli uczeń aktywnie uczestniczy w życiu muzycznym szkoły i środowiska oraz uczęszcza na koło
muzyczne, jego ocena semestralna i końcowo roczna może zostać podniesiona o jeden stopień.
e) Ocenione sprawdziany są przedstawione uczniom oraz omówione ze wskazaniem co było dobrze a z
czym uczeń ma jeszcze problem.
f) Sprawdziany są udostępniane prawnym opiekunom w czasie konsultacji.
g) Nauczyciel informuje uczniów i prawnych opiekunów o zagadnieniach sprawdzianu z tygodniowym
wyprzedzeniem za pomocą dziennika elektronicznego.
3. Ocenianie niektórych działań ucznia na lekcjach muzyki:
a) śpiew
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który śpiewa bezbłędnie pod względem emisji, tonacji, rytmu,
z pamięci. Wyróżnia się w zespole klasowym czystością śpiewu.
Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń , który śpiewa bezbłędnie w odpowiedniej tonacji zachowując
prawidłowy rytm , melodię zgodną z zapisem nutowym, z pamięci.
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, u którego zauważa się pojedyncze błędy w dwóch elementach
kryteriów (rytm, melodia).
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń , który śpiewa z tekstem w ,,swojej’’ tonacji, stara się zachować
rytm i melodię.
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń , który śpiewa z tekstem tylko w grupie, unika śpiewu
indywidualnego, popełnia liczne błędy.
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie chce śpiewać nawet w grupie, lekceważy tę formę
zajęć, celowo zmienia melodię, śmieje się i przeszkadza innym.
b) Gra na instrumentach (obowiązkowo flet prosty, instrumenty perkusyjne i dzwonki chromatyczne)
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który gra bezbłędnie, zgodnie z zaleceniami nauczyciela,
spontanicznie, samodzielnie przygotowuje dodatkowe utwory oraz odczytuje zapis nutowy).
Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który gra bezbłędnie, zgodnie z rytmem lub melodią
(w zależności od rodzaju instrumentu).
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który grając popełnia 2-3 błędy rytmiczne lub melodyczne .
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który gra poprawnie fragmenty uczonej melodii, robi przerwy
między taktami.
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który uczestniczy w grze zespołowej starając się zagrać
fragmenty melodii.
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który przeszkadza, lekceważy zajęcia, nie potrafi zagrać
poprawnie nawet fragmentu utworu.
4. Wartościowanie ocen cząstkowych:
Element podlegający ocenie
Sprawdzian wiadomości
Kartkówka z trzech ostatnich lekcji
Odpowiedź ustna
Śpiew
Gra na instrumentach
Improwizacja
Zadanie domowe
Aktywność
Karty pracy
Zeszyt
Waga
100
20
70
90
90
90
20
20
20
10
5. Wymagania na poszczególne oceny:
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który prawidłowo i całkowicie samodzielnie śpiewa piosenki
z podręcznika oraz z repertuaru dodatkowego, prawidłowo gra na różnych instrumentach melodycznych
melodie
z
podręcznika
oraz
z
repertuaru
dodatkowego,
samodzielnie
odczytuje
i wykonuje dowolny utwór, potrafi rozpoznać budowę utworu muzycznego, posiada wiedzę
i umiejętności przekraczające poziom wymagań na ocenę bardzo dobrą, bierze czynny udział
w pracach szkolnego zespołu muzycznego lub chóru, jest bardzo aktywny muzycznie, wykonuje różne zadania
twórcze, np. układa melodię do wiersza, akompaniament perkusyjny do piosenki.
Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który prawidłowo i samodzielnie śpiewa większość piosenek
przewidzianych w programie nauczania, prawidłowo i samodzielnie gra na instrumentach melodycznych
większość melodii przewidzianych w programie nauczania, potrafi bezbłędnie wykonywać rytmy –
gestodźwiękami i na instrumentach perkusyjnych, potrafi rytmizować teksty, rozumie zapis nutowy
i
potrafi
się
nim
posługiwać,
zna
podstawowe
terminy
muzyczne
omawiane
w danej klasie, podaje nazwiska wybitnych kompozytorów z programu danej klasy.
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który poprawnie i z niewielką pomocą nauczyciela śpiewa pieśni i piosenki
jednogłosowe, poprawnie i z niewielką pomocą nauczyciela gra kilka melodii oraz akompaniamentów do
piosenek na używanym na lekcjach instrumencie melodycznym, wykonuje proste rytmy – gestodźwiękami i na
instrumentach perkusyjnych niemelodycznych, rytmizuje łatwe teksty, zna podstawowe terminy muzyczne
omawiane w danej klasie i wie, co one oznaczają, prowadzi systematycznie i starannie zeszyt przedmiotowy lub
zeszyt ćwiczeń.
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który niezbyt poprawnie i z dużą pomocą nauczyciela śpiewa niektóre
piosenki przewidziane w programie nauczania, niezbyt poprawnie i z dużą pomocą nauczyciela gra na
używanym na lekcjach instrumencie melodycznym niektóre melodie przewidziane w programie nauczania,
wykonuje najprostsze ćwiczenia rytmiczne – gestodźwiękami i na instrumentach perkusyjnych
niemelodycznych, zna tylko niektóre terminy muzyczne, prowadzi zeszyt niesystematycznie i niestarannie.
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który niedbale, nie starając się poprawić błędów, śpiewa kilka
najprostszych piosenek przewidzianych w programie nauczania, niedbale, nie starając się poprawić błędów, gra
na
instrumencie
melodycznym
gamę
i
kilka
najprostszych
utworów
przewidzianych
w programie nauczania, niechętnie podejmuje działania muzyczne, myli terminy muzyczne, dysponuje tylko
fragmentaryczną wiedzą, najprostsze polecenia – ćwiczenia rytmiczne – wykonuje z pomocą nauczyciela.
Ocenę niedostateczną uczeń otrzymuje tylko w sytuacjach wyjątkowych, np. gdy, mimo usilnych starań
nauczyciela, wykazuje negatywny stosunek do przedmiotu oraz ma bardzo duże braki w zakresie
podstawowych wymagań edukacyjnych dotyczących wiadomości i umiejętności przewidzianych dla danej klasy.
Mimo pomocy nauczyciela nie potrafi i nie chce wykonać najprostszych poleceń wynikających
z programu danej klasy. Nie prowadzi również zeszytu przedmiotowego lub zeszytu ucznia.
Uwaga!
Ocena semestralna jest średnią ważoną ocen cząstkowych uzyskanych w ciągu semestru. Ocena końcowo
roczna jest średnią ważoną wszystkich ocen cząstkowych zdobytych w ciągu całego roku.
Dostosowanie PSO do możliwości uczniów ze specjalnymi wymaganiami edukacyjnymi:
Uczeń:
- stosuje podstawowe pojęcia muzyczne,
- odczytuje i zapisuje elementy notacji muzycznej,
- poprawnie używa nazw podstawowych instrumentów muzycznych
- wymienia nazwy epok w dziejach muzyki i potrafi wskazać kompozytorów reprezentatywnych dla baroku,
klasycyzmu, romantyzmu i muzyki XX w.,
- śpiewa i gra ze słuchu oraz przy pomocy nut,
- rozpoznaje cechy i budowę utworu muzycznego,
- rozpoznaje charakterystyczne cechy polskich tańców narodowych
Nauczyciel:
- podaje pytania w prostszej formie,
- odwołuje się do konkretnych przykładów,
- zwraca większą uwagę na wysiłek ucznia,
- pomaga, wspiera i dodatkowo instruuje ucznia,
- daje więcej czasu na opanowanie danej umiejętności.