Lubelski Wojewódzki Inspektor - Wojewódzki Inspektorat Inspekcji

Informacja z kontroli prawidłowości działania zakładów świadczących
usługi cateringowe dla szpitali za II kwartał 2016 r.
Kontrolą objęto łącznie 3 placówki.
Wszystkie kontrole podjęto bez
przedsiębiorców o zamiarze ich wszczęcia.
uprzedniego
zawiadamiania
A. Identyfikowalność produktów krok wstecz i krok w przód
Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie przestrzegania przepisów
art. 18 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego
i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady
i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds.
Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie
bezpieczeństwa żywności.
B. Jakość surowców, półproduktów i potraw
Oceny organoleptycznej surowców w zakresie wyglądu
zewnętrznego, świeżości, zapachu, smaku dokonano we wszystkich
placówkach.
Łącznie zbadano 22 partie, w tym 13 partii towarów używanych do
produkcji potraw (głównie owoce, warzywa, mięso i ryby) wartości 2290 zł
oraz 9 partii wyrobów kulinarnych wartości 24 zł, nie wnosząc uwag
w powyższym zakresie.
W czasie kontroli do badań laboratoryjnych pobrano próbki z 4 partii
produktów spożywczych, wartości 279 zł.
Analizy przeprowadzone w Laboratorium Kontrolno - Analitycznym
Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z siedzibą w Warszawie
wykazały, że :
 Próbka: „Jogurtu naturalnego” á 150g, była zgodna z wymaganiami
zadeklarowanymi przez producenta w oznakowaniu wyrobu,
po uwzględnieniu niepewności wyniku dla zawartości tłuszczu.
 Próbka: „Jogurtu brzoskwiniowego” á 150g, wykazała zgodność
z deklaracją producenta pomimo wyższej zawartości „tłuszczu i białka,”
po uwzględnieniu niepewności pomiaru i tolerancji określonej w Tabeli
nr 1 wytycznych dla właściwych organów w sprawie kontroli zgodności
z prawodawstwem UE, wydanych w grudniu 2012r. przez Komisję
Europejską.
 Próbka „Sera Gouda” - luzem wykazała zgodność z deklaracją pomimo
wyższej zawartości „tłuszczu,” po uwzględnieniu niepewności pomiaru
i tolerancji określonej w Tabeli nr 1 wytycznych dla właściwych
organów w sprawie kontroli zgodności z prawodawstwem UE, wydanych
w grudniu 2012r. przez Komisję Europejską.
1/7
 Próbka „Dżemu truskawkowego niskosłodzonego” á 260g pod
względem cech badanych była zgodna z wymaganiami określonymi
w przepisach prawnych i zadeklarowanymi przez producenta.
Próbki wykazały właściwe cechy organoleptyczne.
Przeprowadzone badania laboratoryjne 8 opakowań jednostkowych
produktów wartości 8,00 zł, nie wykazały nieprawidłowości w zakresie
zgodności masy netto zadeklarowanej w oznakowaniu wyrobów
z rzeczywistą.
C. Weryfikacja masy netto wyrobów kulinarnych
W 3 kontrolowanych placówkach sprawdzono masę netto wyrobów
kulinarnych, przygotowanych do wydania w ramach posiłków obiadowych
dla szpitali. Przeważono 4 partie produktów, łącznie 112 porcji, nie wnosząc
uwag.
D. Legalizacja przyrządów pomiarowych
We wszystkich kontrolowanych placówkach w użytkowaniu
znajdowały wagi elektroniczne oznaczone aktualnymi cechami legalizacji.
E. Prawidłowość oznakowania żywności, w szczególności pod kątem
podania informacji o alergenach
Oznakowanie artykułów spożywczych sprawdzono we wszystkich
kontrolowanych placówkach. Badaniem objęto łącznie 63 partie artykułów
żywnościowych wartości 17647 zł, w tym: 31 partii artykułów
żywnościowych paczkowanych wartości 16346 zł oraz 32 partie produktów
luzem wartości 1301 zł, z których 24 partie stanowiły wyroby kulinarne
uwidocznione w jadłospisach dostępnych dla pacjentów.
Łącznie zakwestionowano oznakowanie 2 partii produktów-wyrobów
kulinarnych.
Nieprawidłowości ujawniono w jednym przypadku: dokonano
podmiany produktu podawanego w ramach posiłków śniadaniowych (na
różne diety). Zamiast masła wskazanego w jadłospisie jako „masełko”
wydawano w ramach posiłków śniadaniowych tłuszcz roślinny - „masło
roślinne”.
W wyniku kontroli na podstawie przedłożonych dokumentów
ustalono, że w placówce brak było dowodów dostaw na produkt o nazwie
„masełko” bądź „masło”. Deklaracja przedsiębiorcy w jadłospisach
umieszczonych dla pacjentów szpitala wprowadzała pacjentów w błąd,
co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego: nazwy, rodzaju,
właściwości, tożsamości, co świadczy o zafałszowaniu produktu.
ŻG.832.3.2016 z dn. 10.05.2016r.
2/7
Ponadto w uwidocznionym jadłospisie przy produkcie o nazwie
„klops pieczony”, nie określono rodzaju mięsa użytego do produkcji tego
wyrobu.
W związku z powyższym zostanie wszczęte postępowanie
administracyjne w sprawie wymierzenia kary pieniężnej z art. 40a ust. pkt. 3
i 4 ustawy z dnia 21.12.2000r. o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych wobec przedsiębiorcy za wprowadzenie do obrotu
zafałszowanego środka spożywczego tj. tłuszczu roślinnego zamiast
produktu mlecznego oraz partii wyrobu kulinarnego bez wymaganej
informacji o rodzaju mięsa użytego do produkcji klopsu.
We wszystkich kontrolowanych placówkach badane artykuły
spożywcze, w tym surowce i półprodukty przeznaczone do
przygotowywania wyrobów kulinarnych nie zawierały w składzie
surowcowym substancji dodatkowych innych, niż dozwolone dla danej
grupy środków spożywczych wymienionych w obowiązujących przepisach.
Znajdujące się w obrocie handlowym surowce do produkcji
zawierające substancje powodujące alergię, posiadały w oznakowaniu
opakowań jednostkowych informacje o nazwie składnika alergennego.
F. Prawidłowość stosowania wyrobów przeznaczonych do kontaktu
z żywnością
W kontrolowanych placówkach potrawy i napoje wydawano
w naczyniach stołowych, które na bieżąco były myte i wyparzane,
a w niektórych jednostkach także w naczyniach jednorazowego użytku,
które odpowiadały wymaganiom określonym w rozporządzeniu (WE)
nr 1935/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października
2004r. w sprawie materiałów wyrobów przeznaczonych do kontaktu
z żywnością oraz uchylającego dyrektywy 80/590/EWG i 89/109/EWG.
G. Przestrzeganie warunków magazynowania żywności oraz okresów
jej ważności
Środki spożywcze, w tym surowce do produkcji oraz gotowe wyroby
kulinarne przechowywano zgodnie z zaleceniami producentów oraz
przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE)
nr 852/2004 z dnia 29.04.2004r. w sprawie higieny środków spożywczych
(Dz. U. L. 139 z 30.04.2004 s.1 z póź. zm.).
Nie wniesiono także uwag do stanu sanitarnego pomieszczeń
i urządzeń przeznaczonych do magazynowania i przygotowywania posiłków
oraz zachowania segregacji asortymentowej surowców używanych do
produkcji wyrobów kulinarnych.
Daty ważności sprawdzano we wszystkich kontrolowanych
placówkach, obejmując badaniem 39 partii środków spożywczych
ŻG.832.3.2016 z dn. 10.05.2016r.
3/7
w opakowaniach jednostkowych i luzem łącznej wartości 17647 zł. Nie
stwierdzono produktów przeterminowanych
H. Identyfikacja kontrolowanego przedsiębiorcy
Wszyscy przedsiębiorcy posiadali aktualne decyzje dotyczące
rejestracji i zatwierdzania zakładów przez organy nadzoru sanitarnego,
a określony w nich zakres i rodzaj działalności zgodny był ze stanem
faktycznym oraz z wpisami do Krajowego Rejestru Sądowego i Centralnej
Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
I. Orzeczenia lekarskie do celów sanitarno-epidemiologicznych
Osoby biorące udział przy obrocie i sprzedaży artykułów
żywnościowych posiadały książeczki zdrowia z aktualnymi wpisami z badań
lekarskich do celów sanitarno-epidemiologicznych wymaganych dla osób
bezpośrednio stykających się z żywnością.
J. Inne zagadnienia
W czasie kontroli ustalono, że kontrolowani przedsiębiorcy świadczą
usługi żywieniowe dla pacjentów szpitali w formie cateringu, na podstawie
umów zawartych ze szpitalami, które obejmują kompleksowe
przygotowanie całodziennych posiłków, z uwzględnieniem stosowanych
diet.
Ustalono, że dystrybucja polega na dostarczaniu posiłków
w termosach do kuchenek oddziałowych szpitali, gdzie następuje ich
porcjowanie, bądź bezpośrednio na odziały. Posiłki dostarczane
bezpośrednio na oddziały są wyporcjowane (w naczyniach stołowych)
i zapakowane w zamknięte tace termiczne.
Dokumentacją związaną z produkcją posiłków na zaopatrzenie szpitali
zajmują się osoby posiadające wykształcenie wyższe lub średnie
o specjalności „dietetyk”.
Ponadto ocenie poddano realizację treści umów zawartych pomiędzy
kontrolowanymi przedsiębiorcami a szpitalami, obejmując kontrolą
następujące zagadnienia:
● przygotowywanie posiłków w ilościach zgodnych z liczbą
hospitalizowanych pacjentów, z uwzględnieniem zaleconych diet;
● opracowywanie wykazów dziennej racji pokarmowej dla 1 osoby,
obejmującej wartości energetyczne i odżywcze, wyliczane na podstawie
tabel wartości odżywczych Instytutu Żywności i Żywienia, akceptowane
przez dietetyków szpitali;
ŻG.832.3.2016 z dn. 10.05.2016r.
4/7
● sporządzanie jadłospisów dekadowych z określoną gramaturą potraw
wraz z informacją o alergenach występujących w potrawach i przekazanie
ich celem akceptacji lub korekty osobom zajmującym się w szpitalach
koordynacją, kontrolą i nadzorem żywienia pacjentów tj. pielęgniarkom lub
dietetykom, w terminie 5 dni przed wprowadzeniem do realizacji;
● urozmaicenie posiłków całodziennego wyżywienia pacjentów szpitali,
z uwzględnieniem różnych diet;
● stosowanie surowców i produktów świeżych, dobrej jakości, bez
polepszaczy smakowych i barwników, dostosowanych do rodzaju diety,
a w przypadku posiłków dla dzieci do12 lat, masła – tłuszczu mlecznego;
● dystrybucję - transport posiłków w termosach, wózkach bemarowych
tacach termicznych do wydzielonych miejsc na oddziałach szpitalnych, bądź
do kuchenek oddziałowych, z zachowaniem odpowiedniej temperatury
i warunków sanitarnych.
● kontrolę realizacji postanowień umów prowadzoną przez pracowników
szpitali (Działu Kontroli i Nadzoru Żywienia) w zakresie: jakości żywienia,
gramatury wyrobów kulinarnych, temperatury posiłków, wartości
odżywczej, przestrzegania warunków stanu sanitarnego oraz wymierzenia
kar umownych (od 100-500 zł) za każde uchybienie.
Z wyjaśnień uzyskanych od osób odpowiedzialnych wynika, że
wydawaniem posiłków dla pacjentów w większości zajmują się pracownicy
szpitali, natomiast w przypadku 2 jednostek, posiłki wydają pracownicy
Zakładu Usług Cateringowych.
Wysokość ustalonych stawek żywieniowych całodziennego
wyżywienia pacjentów poszczególnych szpitali, jak wynika z przedłożonych
umów kształtuje się następująco:
13,26 zł; 13,38 zł; 9,61 zł; 8,54 zł: 12,00 zł; 13,58 zł.
Z przedłożonych umów wynika, że pracownicy szpitali nadzorujący
żywienie pacjentów („ Dział Dietetyki”) mają prawo wglądu do protokołów
kontroli przeprowadzonych przez instytucje państwowe.
Podczas kontroli na podstawie przedłożonych dokumentów ustalono,
że w bieżącym roku w wyniku 3 kontroli przeprowadzonych przez Dział
Dietetyki jednej z placówek szpitalnych -, zgodnie z warunkami zawartymi
w umowie firma cateringowa trzykrotnie została obciążona przez ww.
szpital karami umownymi – (w miesiącu styczniu - 500 zł, lutym i marcu po
400 zł), za uchybienia w zakresie nieodpowiedniej temperatury posiłków,
nieprzestrzeganie warunków sanitarnych (brudne termosy i wózki używane
do transportu posiłków), wydanie niewłaściwej surówki na określony rodzaj
diety.
Ponadto kontrola zagadnień będących przedmiotem umów wykazała,
żew jadłospisach dekadowych (01.04.-11.04.2016r) sporządzonych
przez firmę cateringową wykazała wędliny i pieczywo bez nazwy
asortymentu oraz ser twarogowy bez zawartości tłuszczu. Ponadto brak było
informacji dotyczącej asortymentu kompotów. Powyższy jadłospis nie był
ŻG.832.3.2016 z dn. 10.05.2016r.
5/7
bezpośrednio dostępny dla pacjentów, znajdował się w kontrolowanym
zakładzie oraz w Dziale Dietetyki Szpitala.
Ponadto w jadłospisach dekadowych kolejnej z placówek szpitalnych
w zaplanowanych posiłkach nie występowały ryby.
W związku z powyższym wystosowano pisma do ww. jednostek
w sprawie wyeliminowania stwierdzonych uchybień.
Wykorzystanie ustaleń kontrolnych
W związku z prowadzonymi kontrolami tutejszy Inspektorat wystąpił
z stosownymi pismami do:
 kontrolowanych
przedsiębiorców
informując
o
wynikach
przeprowadzonych kontroli;
 producentów w sprawie wyników badań laboratoryjnych produktów.
Podjęto decyzje o wszczęciu postępowania administracyjnego z art.
40a ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy z dnia 21.12.2000r. o jakości handlowej
artykułów rolno - spożywczych, za wprowadzenie do obrotu handlowego
partii zafałszowanego środka spożywczego oraz partii wyrobu kulinarnego
niewłaściwej jakości handlowej, z powodu braku informacji dotyczącej
rodzaju mięsa użytego do produkcji.
ŻG.832.3.2016 z dn. 10.05.2016r.
6/7