Lokalny Plan Rozwoju Miejscowości Żarki

Transkrypt

PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI
ŻARKI
(GMINA LIBIĄŻ)
(Kościół pw. Świętego Stanisława Biskupa i Męczennika w Żarkach)
„Rozwój obszarów wiejskich jest istotnym elementem polityki strukturalnej, ze
względu na fakt, iż połowa ludności 25 państw członkowskich UE zamieszkuje
na obszarach wiejskich , które zajmują 90% jej terytorium..”
(projekt Rozporządzenia Rady Europy w sprawie
wsparcia rozwoju obszarów
wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny dla Obszarów Wiejskich)
Opracowanie:
Urząd Miejski w Libiążu
Libiąż, listopad 2005
1
Plan Rozwoju Miejscowości Żarki (Gmina Libiąż)
_________________________________________________________________________________________________________________
SPIS TREŚCI
Rozdział I
Idea przygotowania Planu Rozwoju Miejscowości Żarki (PRM)………………………………..
Rozdział II
Analiza SWOT dla gminy Libiąż……………………………………………………………………...
3
5
Rozdział III
Nawiązanie PRM Żarki do krajowych, regionalnych i gminnych dokumentów
strategicznych…............................................................................................................................ 11
Rozdział IV
Założenia Planu Rozwoju Miejscowości Żarki...............................……………………………….
4.1. Uwarunkowania formalne......................................................................................................
4.2. Uzasadnienie potrzeby opracowania planu rozwoju miejscowości ……................................
4.2.1.Charakterystyka sołectwa Żarki ………………………………………………………………..
4.3. Beneficjenci planu.................................................................................................................
4.4. Zasięg terytorialny obszaru planu..........................................................................................
4.5. Horyzont czasowy.................................................................................................................
4.6. Cele PRM i oczekiwane wskaźniki osiągnięć………............................................................
4.7. Źródła weryfikacji osiągnięć planu…………………………………………………………………..
Rozdział V
Projekty rozwojowe na terenie sołectwa….............................................................................
5.1. Szczegółowa charakterystyka projektów rozwojowych.........................................................
5.2.1. Projekty o charakterze odnowy wsi i dziedzictwa kulturowego .........................................
5.2.2. Projekty rozwojowe rekomendowane do realizacji w latach 2007 – 2013………………….
5.3. Powiązanie projektów rozwojowych z innymi działaniami realizowanymi na terenie gminy,
powiatu, województwa……………………………………………………………………………………
Rozdział VI
Plan finansowy PRM… ...............................................................................................................
6.1. Założenia finansowania projektów rozwoju ………………….………………………………….
6.2. Budżet gminy Libiąż..............................................................................................................
6.3. Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego na lata 2004 – 2006…………..
6.4. Mechanizm Norweski ……………………………………………………………………………...
6.5. SPO „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego i rozwój obszarów wiejskich
2004 – 2006.
6.6. Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego na lata 2007 – 2013………..
Zakończenie ……………………………………………………………………………………………...
Aneks ……………………………………………………………………………………………………...
2
14
14
14
18
22
22
24
24
25
26
26
28
32
35
38
38
38
41
43
45
46
49
50
_________________________________________________________________________________________________________________
ROZDZIAŁ I
IDEA PRZYGOTOWANIA PLANU ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI ŻARKI
Zalecenia Komisji Europejskiej dotyczą bardziej strategicznego podejścia do rozwoju obszarów
wiejskich. Podkreśla się, by strategie formułowane były po konsultacjach z zainteresowanymi i
wyznaczały podstawowe wskaźniki wyników oraz pokazywały komplementarność programu rozwoju
obszarów wiejskich z innymi politykami UE, a w szczególności z polityką spójności. Zgodnie z przyjętą
w czerwcu 2005r. Strategią Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 w Polsce realizowany
będzie model wielofunkcyjnego rozwoju wsi. Wspieranie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich
nastąpi poprzez różnicowanie działalności w celu zapewnienia alternatywnych źródeł dochodów,
kształtowania produkcji rolnej w zgodzie z wymogami środowiska i przy zachowaniu walorów
krajobrazowych. Ważną rolę odgrywać będzie również poprawa infrastruktury społecznej i technicznej
na terenach wiejskich.
Ideą przygotowania planu rozwoju miejscowości jest przede wszystkim włączenie w proces
wyznaczania celów rozwoju społeczno-gospodarczego wsi jak najszerszego spektrum odbiorców
późniejszych działań. Jest to odpowiedź na stawiane przez dokumenty programowe związane z
wdrażaniem funduszy strukturalnych wytyczne, zwłaszcza przez Sektorowy Program Operacyjny
„Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004
– 2006” w zakresie działania 2.3. Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa
kulturowego. Wymogiem jest, by PRM był tworzony przy współudziale partnerów społecznogospodarczych i stanowił istotny wkład w budowę społeczeństwa obywatelskiego. Dokument planu ma
służyć ponadto koncentracji środków i efektywności ich wykorzystania poprzez realizację priorytetowych
działań na terenie wsi.
Niniejszy PRM obejmuje zadania z zakresu rozwoju społeczno – gospodarczego na
terenie sołectwa Żarki. Opracowanie tego dokumentu poprzedzono konsultacjami społecznymi z
udziałem przedstawicieli sołectwa, organizowanymi z inicjatywy Burmistrza Libiąża w dniach 15
listopada 2005r. Plan ten zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17
grudnia 2004r. otrzymuje sankcję prawną poprzez uchwalenie go Uchwałą Zebrania Wiejskiego, a
następnie Uchwałą Rady Miejskiej1.
Niniejszy Plan Rozwoju Miejscowości Żarki jest konsekwencją zapisów strategii rozwoju gminy
Libiąż oraz innych dokumentów o charakterze strategicznym. Wskazuje granicę obszaru
1
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2004r. (Dz. U z dnia 31 grudnia 2004r. nr 284, poz. 2846) w sprawie
trybu składania i wzoru wniosku o dofinansowanie realizacji projektu w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego „Restrukturyzacja i
modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004 – 2006 w zakresie działania „Odnowa wsi oraz zachowanie i
ochrona dziedzictwa kulturowego”.
3
_________________________________________________________________________________________________________________
przeznaczonego do działań prorozwojowych, czasokres tych działań, cele i planowane efekty. Plan
wskazuje także potencjalne źródła wsparcia finansowego dla inwestycji rozwojowych: z budżetu gminy i
regionu, ze środków Mechanizmu Norweskiego, Sektorowego Programu Operacyjnego oraz Programu
Operacyjnego Rozwoju Województwa na lata 2007 -2013.
Realizacja planu polegać będzie na wdrażaniu projektów zmierzających do poprawy sytuacji
społeczno – gospodarczej w sołectwie Żarki. Należy zaznaczyć, iż w planie pominięto szczegółową
charakterystykę społeczno – gospodarczą sołectwa. Wynika to z faktu, iż gmina w dniu 14 października
2005r. przyjęła Strategię Rozwoju Gminy na lata 2005 – 2015 (po aktualizacji). Dokument ten jest
efektem szczegółowej analizy zasobów, wad, okazji i zagrożeń rozwoju gminy, a sporządzony przy
okazji uchwalania strategii profil społeczno – gospodarczy zawiera szczegółowe omówienie aktualnej
sytuacji gminy i tegoż sołectwa. Zarówno dokument strategii jak i profil jest do wglądu w Urzędzie
Miejskim w Libiążu. Nie jest zasadnym powielanie tych treści z punktu widzenia niniejszego Planu.
Należy także dodać, iż zapisy dokumentu strategii były efektem konsultacji społecznych prowadzonych
przez samorząd Libiąża w trakcie interaktywnych spotkań i warsztatów prowadzonych przez ekspertów
MISTIA w Krakowie, w których uczestniczyli sołtysi i radni reprezentujący sołectwo Żarki. Skupiono się
zatem w Planie na najistotniejszych w latach 2005 – 2010 i zdefiniowanych w strategii problemach
sołectwa, a także wskazano listę projektów rozwojowych, które mogą te problemy rozwiązać. Mając na
uwadze kolejny okres programowania unijnego opisano w planie projekty rekomendowane pod
pewnymi warunkami do realizacji w latach 2007 – 2013. Odrębne i potwierdzone protokołem konsultacje
rady sołeckiej z udziałem burmistrza posłużyły szczegółowemu omówieniu problemów i potrzeb oraz
zaproponowaniu scenariuszy rozwiązań w korelacji z możliwościami finansowymi gminy Libiąż.
Protokoły z konsultacji zawarte są w aneksie niniejszego planu – zał. nr 3 i 4.
4
_________________________________________________________________________________________________________________
ROZDZIAŁ II
ANALIZA SWOT DLA GMINY LIBIĄŻ
W oparciu o zebrane w Profilu Społeczno – Gospodarczym Gminy Libiąż2 dane dotyczące sfery
przestrzennej, społecznej i ekonomicznej przeprowadzono uproszczoną analizę SWOT gminy, w tym
sołectwa Żarki i Gromiec (analiza słabych i mocnych stron, szans i zagrożeń). Jej celem jest rozważenie
potencjałów i deficytów oraz wstępna ocena szans i zagrożeń, związanych z podjęciem programu
rewitalizacji. Tabele SWOT, dzięki zestawieniu w czytelnej formie szans i zagrożeń realizacji programu,
ułatwiają naszkicowanie dwóch skrajnych scenariuszy. Pozwalają one na ocenę szans obszaru
kryzysowego i określają, która jego część winna podlegać realizacji programu zmierzającego do
usunięcia zjawisk kryzysowych. SWOT - metoda diagnozy sytuacji społeczności lokalnej pochodzi od
pierwszych liter angielskich słów:
S
- Strengths
- Silne strony, atuty
ZASOBY GMINY
W
- Weaknesses
- Wady, słabe strony
ZASOBY GMINY
O
- Opportunities
- Okazje, możliwości, szanse
OTOCZENIE GMINY
T
- Threats
- Trudności, zagrożenia
OTOCZENIE GMINY
W celu uzyskania jasnej analizy traktuje się atuty i słabe strony jako czynniki wewnętrzne z punktu
widzenia społeczności lokalnej, na które społeczność ma wpływ, a okazje i zagrożenia jako czynniki
zewnętrzne, znajdujące się w bliższym i dalszym otoczeniu gminy. Poniżej zamieszczono zapisy analizy
SWOT w aspektach programu rozwoju miasta i gminy:
gospodarczym
przestrzennym i infrastrukturalnym
społecznym
2 Strategia Rozwoju Gminy Libiąż na lata 2005 – 2015, „Profil Społeczno – Gospodarczy Gminy Libiąż”, Małopolski Instytut Samorządu
Terytorialnego i Administracji, Kraków 2005.
5
_________________________________________________________________________________________________________________
KIERUNEK ROZWOJU:
GOSPODARKA LOKALNA
Silne strony:
1. Atrakcyjne położenie geograficzne gminy:
bliskość dwóch centrów gospodarczych (Kraków, Katowice),
autostrada A4,
trasa Kraków – Oświęcim,
2. Posiadane surowce naturalne (węgiel, dolomit) – posiadanie przez PKW „Janina” największych
zbilansowanych i udokumentowanych zasobów węgla w kraju,
3. Dobrze przygotowana infrastruktura techniczna,
4. Sukcesy w pozyskiwaniu zewnętrznych źródeł finansowania,
5. Doświadczony, kompetentny i prężny samorząd,
6. Funkcjonujące zakłady przemysłowe (PKW „Janina”, Kopalnia Dolomit, Libet S.A., Thermoplast Sp.
z o.o),
7. Wolne, uzbrojone tereny pod inwestycje:
Tereny PKW „Janina” Ruch II’,
Osiedle Flagówka – Centrum Miasta,
ul. Wolności i ul. Krakowska,
8. Rozpoczęta realizacja strefy aktywności gospodarczej przy ul. Rouvroy,
9. Realizacja inwestycji Centrum Miasta – aktywizacja gospodarcza i społeczna Libiąża,
10. Zmiana wizerunku gminy poprzez realizowane inwestycje i nową jakość usług,
11. Prawo lokalne sprzyjające przedsiębiorcom (m.in. ulgi podatkowe, również dla firm już istniejących),
12. Mocna pozycja gminy w regionie – dobra współpraca z pozostałymi gminami, współpraca krajowa.
Słabe strony:
1. Niska aktywność zawodowa mieszkańców:
niezadowalający
poziom
przedsiębiorczości
w
społeczeństwie
lokalnym,
wynikający
z dotychczasowego modelu gospodarki gminy
gospodarka zdominowana przez jeden zakład pracy (kopalnia węgla)
2. Słaba konkurencyjność małych i średnich przedsiębiorstw oraz małe zróżnicowanie gospodarki
lokalnej
3. Brak rodzimego kapitału inwestycyjnego – niski poziom zdolności inwestycyjnej
6
_________________________________________________________________________________________________________________
4. Niewystarczający zasób pomysłów na rozwój działalności gospodarczej wśród lokalnych
przedsiębiorców
5. Ucieczka młodych, zdolnych, wykształconych ludzi do większych aglomeracji lub zagranicę
6. Brak szkolnictwa zawodowego
7. Szkody górnicze
KIERUNEK ROZWOJU:
INFRASTRUKTURA
REWITALIZACJA
TECHNICZNA,
OCHRONA
ŚRODOWISKA
I
Silne strony:
1. Wolne (stan prawny uregulowany) tereny inwestycyjne promowane przez gminę,
2. Istniejąca infrastruktura techniczna przy terenach inwestycyjnych,
3. Dostępność do różnych środków komunikacyjnych (kolej, drogi lądowe, wodne), zlokalizowanie na
terenie gminy lądowiska helikopterów,
4. Konsekwentna realizacja projektu Centrum Miasta,
5. Prowadzone działania proekologiczne, edukacja ekologiczna młodzieży szkolnej, rekultywacja
terenów po-przemysłowych (realizacja zadań Planu Ochrony Środowiska, wykorzystywanie
odpadów do produkcji nawozów sztucznych i umacniania wałów przeciwpowodziowych, etc.),
6. Realizacja inwestycji (w tym z zakresu kanalizacji i wodociągów), dla których pozyskano środki
zewnętrzne (Fundusz Spójności, ZPORR),
7. Współpraca samorządów na rzecz rozwoju infrastruktury (Związki Międzygminne, porozumienia),
8. Poprawiający się stan środowiska naturalnego w gminie (głównie powietrza).
Słabe strony:
1. Nierozwiązany problem uciepłownienia (przestarzały, nieekologiczny system ciepłowni),
2. Przestarzała technologia drugiej oczyszczali ścieków,
3. Lokalne problemy z energią elektryczną – zły stan techniczny sieci energetycznej napowietrznej w
części gminy; brak rezerwowego zasilania niektórych obiektów publicznych, droga w eksploatacji
sieć oświetlenia ulicznego,
4. Brak obwodnicy miasta Libiąża,
5. Degradacja powierzchni w wyniku działalności górniczej (osiadanie gruntu, zmiana stosunków
wodnych) i przemysłowej,
7
_________________________________________________________________________________________________________________
6. Brak kanalizacji w części gminy – niska świadomość społeczności lokalnej odnośnie ochrony
środowiska, niewielka ilość przydomowych oczyszczalni ścieków, mało inwestycji alternatywnych z
zakresu ochrony środowiska,
7. Duża ilość terenów wymagających rekultywacji i rewitalizacji,
8. Chaotyczna postindustrialna zabudowa w Libiążu,
9. Brak aktualnych planów zagospodarowania przestrzennego gminy.
KIERUNEK ROZWOJU:
WYSOKA JAKOŚĆ ŻYCIA
Silne strony:
1. Funkcjonalna sieć szkół i przedszkoli – dostosowana do potrzeb mieszkańców, optymalnie
wyposażona
w
środki
dydaktyczne,
z
wykwalifikowaną
kadrą
pedagogiczną
i wysoką jakością nauczania,
2. Zapewnione bezpieczeństwo socjalne mieszkańców – bardzo dobrze funkcjonujące placówki
opiekuńcze z wykwalifikowaną kadrą, rozwinięte działania profilaktyczne, dobrze rozpoznane
potrzeby społeczne gminy przez Ośrodek Pomocy Społecznej,
3. Istniejące ośrodki kulturalne i rekreacyjno-sportowe z dobrze przygotowaną kadrą instruktorską,
4. Rozwijający się monitoring gminy (system kamer) i wspólne działania podejmowane przez Policję,
Straż Miejską i Ochotniczą Straż Pożarną,
5. Aktywność społeczeństwa – funkcjonowanie organizacji, stowarzyszeń, fundacji otwartych na
pomoc potrzebującym, z uwzględnieniem osób niepełnosprawnych,
6. Promocja gminy, współpraca z sąsiednimi gminami i miastem bliźniaczym Rouvroy,
7. Istniejące tereny zielone (park w Libiążu, kompleksy leśne, ośrodek „Szyjki”, stawy, zalewiska) i
ścieżki rowerowe,
8. Rozwinięta sieć gastronomiczna,
9. Wolne tereny mieszkaniowe pod budownictwo indywidualne i wielorodzinne,
10. Rozwój edukacji na szczeblu wyższym – Wydział Zamiejscowy AGH (kierunek: inżynieria
środowiska)
Słabe strony:
1. Zubożenie społeczeństwa i brak stabilizacji bytowej – utrzymująca się wysoka stopa bezrobocia,
niebezpieczeństwo zagrożeń patologiami młodzieży, starzenie się społeczeństwa,
8
_________________________________________________________________________________________________________________
2. Niezadowalający poziom poczucia bezpieczeństwa publicznego,
3. Niski
standard
techniczny
bazy
oświatowo-kulturalnej
oraz
miejsc
rekreacji
i wypoczynku,
4. Niewystarczająca ilość mieszkań komunalnych i socjalnych w gminie, brak mieszkań chronionych,
5. Brak nowych obiektów użyteczności publicznej (w kontekście nowych potrzeb),
6. Słabo rozwinięta baza noclegowa
OKAZJE ZEWNĘTRZNE
(dla wszystkich kierunków rozwoju):
1. Integracja Europejska – funkcjonowanie Polski w Unii Europejskiej, większa dostępność funduszy
zewnętrznych
ze
środków
europejskich
(dla
samorządów,
przedsiębiorców
i organizacji pozarządowych),
2. Rozwój rynków zbytu w Małopolsce i na Śląsku,
3. Funkcjonowanie Kopalni "Janina" w ramach Południowego Koncernu Energetycznego,
4. Dostępność komunikacyjna autostrady A-4,
5. Sąsiedztwo Oświęcimia,
6. Rozwój województwa małopolskiego, w tym Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego,
7. Dostępność do dużych ośrodków kulturalnych i naukowych (Kraków, Katowice),
8. Rozwój, modernizacja, rozbudowa lotniska w Balicach i Pyrzowicach,
9. Rozwijający się Terminal Przeładunkowy „Sławków” (wykorzystanie linii kolejowej szerokotorowej),
10. Lepsze i tańsze technologie, w tym informatyczne,
11. Wyższy poziom świadomości ekologicznej społeczeństwa.
ZAGROŻENIA ZEWNĘTRZNE
(dla wszystkich kierunków rozwoju):
1. Wysoki poziom bezrobocia w kraju
2. Postępujące zubożenie społeczeństwa polskiego
3. Częste zmiany przepisów prawnych, nieprecyzyjne przepisy
4. Nakładanie na samorząd gminny nowych zadań w drodze ustawy, przez przekazania odpowiednich
środków
5. Brak reformy finansów publicznych
6. Mało atrakcyjna oferta kredytowa dla małych i średnich przedsiębiorstw
7. Wysokie obciążenia podatkowe małych i średnich przedsiębiorstw
9
_________________________________________________________________________________________________________________
8. Wysoka przestępczość, zwłaszcza wśród młodzieży
9. Słaby stan techniczny dróg ponadlokalnych (głównie drogi Kraków-Oświęcim)
10
_________________________________________________________________________________________________________________
Rozdział III
NAWIĄZANIE PRM ŻARKI DO KRAJOWYCH, REGIONALNYCH I
GMINNYCH DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH
Plan Rozwoju Miejscowości Żarki uwzględnia zapisy zawarte w dokumentach rozwoju regionalnego
i przywiązuje dużą wagę do spójności z istniejącymi lokalnymi planami miejscowego zagospodarowania
przestrzennego, priorytetami, celami strategicznymi i wieloletnimi planami inwestycyjnymi. Dokument
ten jest spójny z:
Narodowym Planem Rozwoju na lata 2004 – 20063
Zgodnie z tym planem przekształcenia w rolnictwie oraz rozwój obszarów wiejskich stanowią jedną z osi
rozwoju społeczno – gospodarczego kraju. Plan ten formułuje następujące cele strategiczne:
o Rozwój obszarów wiejskich podnoszący ich atrakcyjność dla mieszkańców i przedsiębiorców,
o Poprawa efektywności ekonomicznej sektora rolnego przy zachowaniu stanu środowiska
o Wzrost konkurencyjności przetwórstwa poprzez poprawę jakości żywności oraz rynkowe
ukierunkowanie produkcji
W założeniach do NPR na lata 2007 – 20134 przyjęto, iż w ramach strategii rozwoju regionalnego
nacisk należy położyć na rozwój obszarów wiejskich. Priorytetami w tym zakresie powinny być:
o rozwój ekonomiczny podnoszący atrakcyjność obszarów wiejskich dla ich mieszkańców i
przedsiębiorców,
o wzmocnienie zrównoważonego rozwoju sektora rolnego, gwarantującego zachowanie trwałości
środowiska i walorów krajobrazu
o podniesienie konkurencyjności sektora przetwórstwa rolnego dzięki poprawie jakości produktów
rolnych i dostosowania podaży do wymagań rynkowych.
Strategią Rozwoju Województwa Małopolskiego (do 2006r.)
przyjętą Uchwałą Nr XXIII/250/2000 z dnia 28 sierpnia 2000 r. (uchwalana strategia gminy odnosiła się
ponadto do projektu nowej strategii województwa na lata 2007 – 2013). Oto główne cele
korespondujące z programem:
Cel A. Lepiej wykształceni, aktywni i przedsiębiorczy mieszkańcy
A1. Elastyczny, łatwo dostosowujący się do zmian społeczno – gospodarczych system edukacji
A2. Środowisko promujące przedsiębiorczość i aktywność obywateli
A3. Spójne, solidarne i bezpieczne społeczności
A4.Silna rodzina i zdrowy styl życia
3
4
www.npr.gov.pl
www.npr.gov.pl
11
_________________________________________________________________________________________________________________
Cel B. Wysoka jakość środowiska przyrodniczego i kulturowego
B1. Zlikwidowanie zaniedbań w ochronie środowiska
B3.Ochrona przyrody i różnorodności biologicznej.
B4.Kształtowanie krajobrazu kulturowego.
Strategia ta wyznacza także zadania należące do województwa z mocy ustawy o samorządzie
wojewódzkim5, do których należy m.in. zabezpieczenie wałów oraz rozwój i modernizacja dróg
wojewódzkich. Ma to szczególne odniesienie do sołectwa Gromiec, przez teren, którego przepływa
rzeka Wisła powodując zagrożenie powodzią oraz sołectwa Żarki, gdzie główną oś komunikacyjną
stanowi ulica Kościuszki - droga wojewódzka nr 788. Zadania poprawiające stan tej infrastruktury
realizowane są na podstawie odrębnych porozumień pomiędzy gminą Libiąż, a Zarządem Województwa
Małopolskiego. Należy także zaznaczyć, iż są one w trakcie realizacji.
Strategią Rozwoju Gminy Libiąż na lata 2005 – 2015.
Strategia Rozwoju Gminy Libiąż na lata 2005 – 2015 przyjęta została Uchwałą Rady Miejskiej Nr
XXXVIII/200/2005 w dniu 14 października 2005r. Dokument ten zawiera szczegółową charakterystykę
gminy wraz z analizą strategiczną wytyczającą główne cele i działania gminy Libiąż na kolejny okres
programowania unijnego. Oto adekwatne do zapisów planu kierunki rozwoju strategicznego gminy:
Kierunek Rozwoju: Infrastruktura techniczna, ochrona środowiska i rewitalizacja
I.
Cel Strategiczny: Rozwój przestrzeni publicznych.
II.
Cel Strategiczny: Poprawa stanu środowiska naturalnego.
Kierunek Rozwoju: Wysoka jakość życia
I.
Cel Strategiczny: Wykreowanie z Libiąża ośrodka edukacyjno – kulturalnego o znaczeniu
ponadregionalnym.
II.
Cel Strategiczny: Zapewnienie obywatelom gminy Libiąż atrakcyjnych warunków życia.
Wieloletnim Planem Inwestycyjnym Gminy na lata 2006 - 2010
Wieloletni Plan Inwestycyjny Gminy Libiąż na lata 2006 – 2010 przyjęty został Uchwałą Rady Miejskiej
nr XXXVII/192/2005r. w dniu 2 września 2005r. Zarówno w „programie inwestycyjnym gminy” jak i w
„prognozie wydatków” zawarto zadania inwestycyjne, będące przedmiotem niniejszego PRM, które
opisano szczegółowo w następnych rozdziałach.
Programem Ochrony Środowiska Gminy Libiąż
Opracowany przez Ośrodek Badań i Kontroli Środowiska P.P w Katowicach w 2004r. i przyjęty Uchwałą
Rady Miejskiej Nr XXXIII/174/05 w dniu 23 maja 2005r. określa zasady ochrony środowiska na terenie
gminy Libiąż oraz warunki korzystania z jego zasobów z uwzględnieniem wymagań jego
5
Ustawa o samorządzie województwa z dnia 5 czerwca 1998r., Dz. U nr 142, poz. 1590.
12
_________________________________________________________________________________________________________________
zrównoważonego rozwoju. Program ten stanowi podstawowe narzędzie zarządzania środowiskiem
przyrodniczym w gminie.
Lokalnym Programem Rewitalizacji Gminy Libiąż
Uchwalony uchwałą Rady Miejskiej w dniu 14 października 2005r., Uchwała nr
XXXVIII/201/2005 odnosi się do obszaru miejskiego – Libiąża i pomija teren sołectwa Żarki i Gromiec w
związku z przyjętym kryterium delimitacji. Program ten stanowi podstawę ubiegania się przez jednostki
samorządu terytorialnego o dotacje z funduszy strukturalnych. Wymóg sporządzenia programu dotyczy
m.in. miast, które składają wnioski do Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego
w ramach Priorytetu III - Rozwój Lokalny, Działanie 3.3 – Zdegradowane obszary miejskie,
poprzemysłowe i powojskowe. Struktura niniejszego programu jest zgodna z wytycznymi zawartymi
w Podręczniku Wdrażania ZPORR na lata 2004 – 20066. Dokument ten jest pierwszą aktualizacją
programu, który przyjęto Uchwałą Rady Miejskiej w Libiążu Nr XXI/120/2004 w dniu 23 czerwca 2004r.
Aktualizację wykonano w drodze konsultacji społecznych w połowie 2005r. Realizacja programu
polegać będzie na metodycznym wdrażaniu kolejnych siedmiu projektów rewitalizacji, na które składają
się konkretne zadania i aktywizacje. Program przewiduje także mechanizmy i źródła wsparcia
finansowego rewitalizacji z różnych środków: z budżetu gminy i regionu, pożyczek i kredytów, środków
strukturalnych, środków z Funduszu Spójności, Mechanizmu Norweskiego, czy ze Zintegrowanego
Programu Łagodzenia Skutków Restrukturyzacji Górnictwa, Hutnictwa i Wielkiej Syntezy Chemicznej na
terenie Województwa Małopolskiego.
Planem Rozwoju Lokalnego Gminy Libiąż
Uchwalony uchwałą nr XXXIX/213/2005 Rady Miejskiej w dniu 10 listopada 2005r. Plan
Rozwoju Lokalnego odnosi się w przeciwieństwie do Programu Rewitalizacji Gminy do projektów
rozwojowych realizowanych na terenie obszaru pozamiejskiego. Obejmuje obszary wiejskie gminy –
Żarki i Gromiec. PRL w związku z identyfikacją problemów charakterystycznych dla wsi zaproponował
rozwiązania – projekty rozwojowe, które realizowane w latach 2006 – 2013 mają na celu rozwój i
aktywizację obu wsi. Plan Rozwoju Lokalnego obok wskazania granicy obszaru objętego jego
oddziaływaniem wyznacza czasokres działań rozwojowych, cele, efekty, sposób wdrażania i
monitorowania, a także zasady komunikacji.
6
Podręcznik procedur wdrażania ZPORR - wersja z 29 lipca 2005 r. , s 29.
13
_________________________________________________________________________________________________________________
ROZDZIAŁ IV
ZAŁOŻENIA PLANU ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI
4.1.Uwarunkowania formalne
Plan Rozwoju Miejscowości został opracowany przede wszystkim dla spełnienia warunku formalnego
ubiegania się o dotację z Sektorowego Programu Operacyjnego „Restrukturyzacja i modernizacja
sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich na lata 2004-2006”. Rozporządzenie Ministra
Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2004r.7 mówi w Par. 2, iż:
„Wnioskodawca będący gminą dołącza do wniosku:
1) Plan Rozwoju Miejscowości oraz opis planowanych do realizacji zadań, zawierający w
szczególności:
a) charakterystykę miejscowości, w której będzie realizowany projekt oraz planowane kierunki jej
rozwoju,
b) ocenę mocnych i słabych stron miejscowości, w której będzie realizowany projekt
c) opis planowanego przedsięwzięcia
d) inwentaryzację zasobów służącą ujęciu stanu rzeczywistego,
e) szacunkowy kosztorys planowanego przedsięwzięcia
f) harmonogram planowanego przedsięwzięcia
2) uchwałę zebrania wiejskiego lub rady dzielnicy lub rady osiedla lub rady miasta w przypadku, gdy w
danej miejscowości nie została powołana rada dzielnicy lub rada osiedla, w sprawie przyjęcia planu
rozwoju miejscowości lub opisu planowanych do realizacji zadań, podjętej dla każdej miejscowości,
w której będzie realizowany projekt;
3) uchwałę rady gminy w sprawie zatwierdzenia planu rozwoju miejscowości lub opisu planowanych
do realizacji zadań
4) kopię uchwały budżetowej określającej środki finansowe przeznaczone na sfinansowanie kosztów
realizacji projektu lub kopię wieloletniego programu inwestycyjnego uwzględniającego
sfinansowanie projektu
5) aktualne zaświadczenie wydane przez naczelnika urzędu skarbowego o braku zaległości
podatkowych
4.2. Uzasadnienie potrzeby opracowania planu rozwoju miejscowości
Gmina Libiąż składa się z miasta Libiąż oraz dwóch sołectw: Żarki i Gromiec. Powierzchnia
gminy: 57,4 km2, w tym powierzchnia Żarek to 15,8 km2, zaś powierzchnia Gromca – 5,5 km2. Cała
gmina liczy 23.200 mieszkańców, w tym w Żarkach zamieszkuje 3.770, natomiast w Gromcu
1607.Gmina Libiaż jest gminą górniczą. W zachodniej części Województwa Małopolskiego trwa proces
restrukturyzacji przemysłu węglowego - obecność kopalni węgla kamiennego: Południowego Koncernu
Węglowego S.A. ZG „Janina”. Obciążony przeszłością przemysłową obszar Libiąża charakteryzuje się
7
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2004r. (Dz. U z dnia 31 grudnia 2004r. nr 284, poz. 2846) w sprawie
trybu składania i wzoru wniosku o dofinansowanie realizacji projektu w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego „Restrukturyzacja i
modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004 – 2006 w zakresie działania „Odnowa wsi oraz zachowanie i
ochrona dziedzictwa kulturowego”.
14
_________________________________________________________________________________________________________________
wyższą od średniej w Małopolsce stopą bezrobocia, 71% udziałem zatrudnionych w przemyśle
wydobywczym w stosunku do ogółu pracujących w Libiążu, a także słabszą w stosunku do średniej w
powiecie dynamiką rozwoju mśp. Ten mały ośrodek miejski, którego byt determinowany jest przez jeden
duży podmiot – Zakład Górniczy „Janina” boryka się ponadto z licznymi problemami społecznymi oraz
chaosem przestrzennym charakterystycznym dla gmin górniczych.
Oddziaływanie tych problemów przenosi się na obszary wiejskie gminy: sołectwo Żarki i
Gromiec. Nie ma na terenach wiejskich problemu z majątkiem popegeerowskim, zatem nie są one
naznaczone piętnem skutków, jakie przyniosły przekształcenia własnościowe i transformacyjne
rolnictwa państwowego. Są one jednak narażone na skutki restrukturyzacji przemysłu tradycyjnego i
zagrożone zjawiskami trwałej marginalizacji ekonomicznej i społecznej: monokultura zawodowa, niska
aktywność zawodowa kobiet, przestarzała infrastruktura, niefunkcjonalność przestrzenna, niska
dynamika rozwoju sektora prywatnego. W porównaniu z miastem, obszary wiejskie charakteryzują się
większym odsetkiem dzieci i młodzieży. W tej sytuacji zapewnienie odpowiedniego systemu edukacji i
wychowania na wsi jest szczególnie istotne. Należy zwrócić uwagę także na niski poziom wykształcenia
i małą mobilność zawodową społeczności wiejskich na rynku pracy. Na terenach wiejskich poziom
wykształcenia jest relatywnie niższy niż w mieście, szczególnie widoczne jest to wśród grupy osób w
wieku produkcyjnym (odsetek ludności posiadającej wykształcenie wyższe na wsi wynosi 3,9%,
natomiast w mieście: 6,3%8). W minimalnym stopniu ludność wiejska korzysta z Internetu i wykorzystuje
go w codziennym życiu.
Ograniczenie możliwości rozwojowych wynika przede wszystkim z niskiego poziomu
wyposażenia w zakresie podstawowej infrastruktury technicznej i społecznej. Czynniki te w
połączeniu z ograniczonymi możliwościami finansowymi samorządu tworzą barierę dla zwiększenia
poziomu inwestycji lokalnych oraz zewnętrznych i tym samym ograniczają możliwości dywersyfikacji
źródeł zatrudnienia i podniesienia poziomu cywilizacyjnego mieszkańców tych obszarów. Zarówno w
Żarkach jak i w Gromcu działają ludowe kluby sportowe zrzeszające sportowców i sympatyków sportu.
Istotną barierą ich rozwoju jest infrastruktura: przestarzałe obiekty sportowe, zaniedbane, wymagające
kapitalnego remontu, niedostępne dla osób niepełnosprawnych, matek z dziećmi i osób starszych.
Regułą jest, iż procesy rozwoju gospodarczego koncentrują się przede wszystkim w ośrodkach
silniej zurbanizowanych, gdzie łatwiejszy jest dostęp do szeroko rozumianej infrastruktury pełniącej
funkcje kulturalne, rekreacyjne i sportowe. W związku z tym strategia podejmowanych działań w ramach
niniejszego planu jest skierowana na zapewnienie udziału tych zmarginalizowanych terenów w polityce
spójności. Podniesienie atrakcyjności obszarów wiejskich Żarek jako miejsca zamieszkania,
pracy i prowadzenia działalności gospodarczej jest warunkiem do zapewnienia równomiernego
8
Podstawowe informacje ze spisów powszechnych. Gmina miejsko-wiejska Libiąż, 2002, US w Krakowie, s. 34 – 35.
15
_________________________________________________________________________________________________________________
rozwoju społeczno – gospodarczego i zapobieżenia ich polaryzacji. Odnowa obszarów wiejskich
Żarek wymaga podjęcia działań ukierunkowanych na poprawę infrastruktury technicznej i społecznej,
stworzenie lepszych warunków dla rozwoju przedsiębiorczości, a także promocję walorów kulturowych,
przyrodniczych i krajoznawczych wsi.
Należy zaznaczyć, iż kierunek tych działań jest zgodny z polityką spójnościową Unii
Europejskiej, której zasadniczym celem jest niwelowanie różnic rozwojowych pomiędzy obszarami
peryferyjnymi wobec centrów miast. Poprawa warunków życia na terenach wiejskich poprzez
zapewnienie mieszkańcom i przedsiębiorcom dostępu do niezbędnych mediów i usług sprzyjać będzie
zachowaniu i rozwojowi funkcji społeczno – gospodarczych tych terenów.
Jak już wspomniano, jednym ze skutków transformacji gospodarczej jest posiadanie przez
gminę Libiąż obiektów kulturalnych, sportowych i terenów rekreacyjnych o przestarzałej i
niefunkcjonalnej zabudowie lat siedemdziesiątych - do takich obiektów należy Dom Kultury w Żarkach
z przyległymi terenami boiska sportowego. Niedoinwestowanie tych obiektów i terenów powoduje
niszczenie oraz ograniczenie mieszkańcom pełnego wykorzystania tej bazy. Ponadto w chaotycznej,
postindustrialnej zabudowie gminy brakuje enklaw zieleni, pełniącej nie tylko funkcję ochronną i
ozdobną, ale przede wszystkim wypełniającą przestrzenie pomiędzy zabudowaniami oraz kompleksami
zabudowy. Tymczasem zastosowanie zieleni oraz porządkowanie obiektów rekreacyjno – sportowych w
otoczeniu człowieka sprzyja relaksowi, wzmacnia zdolność zapamiętywania, wspomaga identyfikację z
danym miejscem. Potwierdzone jest, że estetyczne i dobrej jakości otoczenie wywołuje pozytywne
zachowania jego uczestników i podnosi kulturę społeczeństwa.
W miesiącu maju 2005r. burmistrz Libiąża wyszedł z inicjatywą skierowaną do społeczności
Żarek. Propozycja burmistrza sprowadzała się do zmodernizowania dotychczasowych obiektów
sportowych w obu sołectwach i przekształcenia ich w obiekty rekreacyjno – sportowe, swoiste „centra
wsi”, gdzie mieszkańcy będą mogli się nie tylko spotkać przy okazji różnych imprez, ale też
pospacerować w ładnym otoczeniu, gdzie obok zmodernizowanych płyt boiska z trybunami pojawi się
teren o charakterze parkowym, z placem zabawy dla dzieci, z altankami, ładnie oświetlony, z wodnymi
akcentami. Zaproponowano więc projekty modernizacji obiektu sportowego w Żarkach w kompleksowej
skali, nie ograniczając się tylko do potrzeb samego klubu sportowego, ale uwzględniając otoczenie
obiektów oraz funkcjonujący obok ośrodek kultury. Samorząd wyszedł z założenia, iż tutaj koncentruje
się życie kulturalne, sportowe i rekreacyjne wsi. To jest „serce sołectwa”, gdzie się mieszkańcy
spotykają podczas ważnych uroczystości, gdzie się przychodzi na spacer, młodzież uprawia sport, Koła
Gospodyń Wiejskich i inne organizacje społeczne wspólnie z LCK organizują życie kulturalne. Należy,
zatem na te obiekty popatrzeć nie tylko jak na boisko, ale jak na centra życia wsi. Zaproponowano,
zatem, aby obok zmodernizowanych boisk powstała przestrzeń publiczna, która będzie zachęcała do
16
_________________________________________________________________________________________________________________
spacerów, aktywnego trybu życia, która będzie kolejnym estetycznym i przyjaznym miejscem w gminie
Libiąż służącym nie tylko sportowcom, ale wszystkim mieszkańcom sołectwa.
Na terenie sołectwa, w pobliżu boiska sportowego w Żarkach istnieje źródełko publiczne „Ikar”,
z którego niezdatna do spożycia woda wbrew zakazom sanepidu oraz gminy wciąż czerpana była przez
mieszkańców. W związku z prowadzonym postępowaniem w dniu 4 listopada 2004r. Sanepid zarządził
zabezpieczenie źródła przed możliwością poboru wody przez osoby postronne, uznając, że czerpana
woda stanowi zagrożenie dla zdrowia ze względu na zanieczyszczenie makrobiologiczne (por. decyzja
Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Krakowie – zał. nr 5). Mając powyższe na
uwadze samorząd zaproponował zagospodarowanie źródełka „Ikara” w Żarkach w sposób
uniemożliwiający czerpanie wody, który został przez architektów przełożony na konkretny pomysł:
kaskadową fontannę, podświetloną, z atrakcyjną zielenią i małą architekturą, także z rzeźbą obok –
por. zdjęcie nr 1.
Konsekwentnie zlecono opracowanie koncepcji modernizacji tych obiektów i zaprezentowano te
propozycje radzie sołeckiej, której członkowie zaopiniowali projekt planu (por. opinia – załącznik nr 7).
Innym problemem zidentyfikowanym na terenie sołectwa jest przestarzała baza kulturalno oświatowo – edukacyjna. Dotyczy to szczególnie Domu Kultury w Żarkach, który wymaga remontu
oraz zakupu wyposażenia dostosowującego te obiekty do wzrastających potrzeb społeczności
wiejskich. Do rozwiązania pozostaje także w najbliższych latach problem modernizacji obiektu Zespołu
Szkół w Żarkach wraz z znajdującym się I piętrze przedszkolem samorządowym (w którym zajęcia
prowadzone są dla 91 dzieci – 4 oddziały9). Należy rozważyć adaptację budynku szkoły pod kątem
zapewnienia warunków dla optymalnej realizacji zajęć wychowania przedszkolnego oraz
funkcjonowania szkoły i gimnazjum.
Należy zatem zauważyć, iż wskazane w niniejszym PRM długofalowe projekty rozwojowe
oraz powiązane z nimi projekty krótkofalowe lub realizowane przez samorząd wyższego szczebla
(szczegółowo omówiono je w Rozdziale V niniejszego Planu) zapewniają zrównoważony rozwój
obszarów wiejskich oraz zaspokojenie aspiracji rozwojowych obecnego i przyszłego pokolenia.
9
Statystyka Miejskiego Zespołu Administracyjnego w Libiążu, stan na wrzesień 2005r.
17
_________________________________________________________________________________________________________________
4.2.1. Charakterystyka sołectwa Żarki
Żarki leżą w Kotlinie Oświęcimskiej, nad rzeką
Wisłą i jej dopływem Chechłem. Mieszka w niej około
3500 mieszkańców. Ludność zatrudniona jest w
przemyśle i usługach. Do sołectwa Żarek należą
następujące przysiółki: Ziajki, Bębenki, Małe i Duże
Zagórcze. W Żarkach znajduje się Szkoła
Podstawowa im. Eleonory Wałach-Hardzinowej,
Przedszkole, Wiejski Ośrodek Zdrowia, Sołtysówka,
Poczta, Dom Kultury, Biblioteka na terenie Domu
Kultury, Strażnica, Kościół pod wezwaniem Św.
Stanisława B.M. Nazwa miejscowości Żarki może
pochodzić wg legendy od żaru podpalanej wsi
(mieszkańcom za sprzeniewierzenie robiono tzw.
"żarki"), może również pochodzić od żaru smolarni, w
których wypalano pnie sosnowe na smołę i węgiel
drzewny. Smolarnie te istniały na terenie Żarek do
końca XIX w. Nazwa może także pochodzić od
grobów cmentarzyska Kultury Łużyckiej sprzed paru
tys. lat, które w dawnych czasach nazywano "groby
żarki". Cmentarzysko to zostało wpisane do rejestru
zabytków. Drugim wpisanym obiektem do rejestru
zabytków jest: młyn wodny przy ulicy Kościuszki. Z
Żarkami związane jest wiele legend np.: legenda o
tym jak powstały nazwiska, legenda o zapadniętej
karczmie, itp. Lata i wieki upływały, Żarki się
zmieniały. Przybywało mieszkańców, powstawały
nowe domy. Mimo wybuchu Drugiej Wojny Światowej
Żarki przetrwały. Podczas Drugiej Wojny Światowej
na Małym Zagórczu, za źródełkiem, które wypływało
ze skał wapiennych, na szczycie wzniesienia
znajdowały się część hangarów niemieckiego lotniska
szybowcowego, a także pas startowy, który
wybudowali Niemcy. Istniało ono do 1956r. Do dzisiaj
we wsi żyją ludzie, którzy pamiętają i przeżyli Drugą
Wojnę Światową.
Na podstawie informacji ze strony internetowej ZS
w Żarkach
a) Położenie, ludność i historia
Dzisiejsze Sołectwo Żarki wraz z Zagórczem i
przysiółkami Ziajki i Bębenki ma obszar 1578ha i
zamieszkuje w nim 3 770 mieszkańców10. Obszar
Sołectwa i jego granice ustanowiono w 1846 roku (po
likwidacji
Wolnej
i
Niepodległej
Rzeczpospolitej
Krakowskiej przez Austrię), kiedy to powołano powiaty,
gminy wiejskie i miejskie i wytyczono ich granice. Przez
Żarki przebiega wytyczony w latach siedemdziesiątych
szlak turystyczny (żółte znaki) z Oświęcimia do Lipowca
i Tenczynka. Poza tym lasem od Żarek przebiega
granica Parku Krajobrazowego, który winien chronić
zabytki
przyrody
w
rejonie
Bukowicy,
Lipowca,
Tenczynka i Alwerni.
b) Zabytki
W obrębie ewidencyjnym Żarki zlokalizowane są trzy
obiekty wpisane do rejestru zabytków:
- historyczne założenie urbanistyczne – nr rej. 412/53
- młyn wodny z 1834 roku z urządzeniami, ul. Kościuszki 1 – rej. 1381/88 (zdjęcie 2)
- cmentarzysko kultury łużyckiej – nr rej. 809/66.
Kapliczki w Żarkach
Są to krzyże i kapliczki stojące przy drogach w centrum Żarek i okolicy. Stawiali je przodkowie w
różnych celach, np.: by uczcić jakieś zdarzenie, czyjąś śmierć albo by spełniały funkcję sakralną. Krzyże
stoją przy ul. Kościuszki i na dawnym cmentarzu, na ulicach: Astronautów (dawny trakt Jeleński),
Zuchów na budynku Państwa Drzymałów, Jana III (rozdroże dróg), na drzewie tuż u wejścia do lasu
przy drodze do Ziajek i Mętkowa (por. zdjęcie 3).
c) Instytucje i placówki
Zespół Szkół w Żarkach (por. zdjęcie 4)
Na wiosnę 1961 roku rozeszła się w Żarkach wiadomość o decyzji budowy nowej szkoły. Dnia 28
maja 1961 roku na zebraniu wiejskim powołano Komitet Budowy Szkoły w Żarkach. W skład komitetu
weszli:
10
Wydział Spraw Obywatelskich, Ewidencja Ludności, stan na październik 2005r.
18
_________________________________________________________________________________________________________________
•
P. Jan Lichota - przewodniczący
•
P. Maria Dzielska - zastępca przewodniczącego
•
P. Teodor Szafran - sekretarz
•
P. Jan Dróżbik - członek
•
P. Wincenty Kosowski skarbnik
Ludność wsi Żarki rozpoczyna aktywną działalność i zobowiązuje się na wpłacenie 400 zł od każdej
rodziny na konto budowy nowej szkoły. W roku 1964 ku zadowoleniu wszystkich mieszkańców Żarek
zaczęto budować olbrzymi gmach szkolny. Był to budynek z 15 salami lekcyjnymi i 3 pracowniami: do zajęć
praktyczno-technicznych, do fizyki i chemii oraz do biologii, z piękną salą gimnastyczną z zapleczem, z
dwoma gabinetami pomocy naukowych, z kuchnią, z jadalnią i pomieszczeniami administracyjnogospodarczymi. 11 lipca był dniem ważnym i uroczystym - wmurowanie aktu erekcyjnego w fundament
nowej szkoły. Z inicjatywy mieszkańców Żarek, kierownictwo szkoły i komitet rodzicielski wystąpił z
wnioskiem do Kuratorium Oświaty i Wychowania w Krakowie o nadanie szkole imienia bohaterki
miejscowego środowiska Eleonory Wałach- Hardzinowej.
21 listopada 1965 roku dzieci i nauczyciele znaleźli się w nowej szkole. Przeszło do niej 486 uczniów.
Otwarcie szkoły i nadanie jej imienia było wielkim wydarzeniem wsi. Przygotowanie uroczystości wymagało
ogromnego wysiłku ze strony kierownictwa szkoły, grona pedagogicznego, młodzieży i rodziców. Cztery lata
później, 21 października 1969 roku, odbyła się w szkole uroczystość wręczenia sztandaru ufundowanego
przez Komitet Opiekuńczy KWK "Janina" w Libiążu i Komitet Rodzicielski. Na sztandarze widnieje hasło
"OJCZYZNA, NAUKA, PRACA".
W roku szkolnym 1973/74 szkoła w Żarkach przyjęła funkcję szkoły zbiorczej i podległa była Gminnej
Szkole Zbiorczej nr 3 w Libiążu. Dowożono do naszej szkoły dzieci z Mętkowa i Gromca ze względu na
dobrą bazę lokalową w tutejszym budynku. Od 1984 roku szkoła została znowu samodzielną placówką
oświatową. W związku z wprowadzoną reformą oświaty w roku 1999 utworzono filię Gimnazjum nr1 w
Libiążu. Oddział mieścił się w szkole przez rok. Po upływie tego czasu szkoła powtórnie uzyskała
samodzielność. Po reorganizacji szkół od 1 września 2002 roku powstał Zespół Szkół w Żarkach, w skład
którego wchodzi: przedszkole, szkoła podstawowa oraz gimnazjum.
Przekopując stare archiwa można znaleźć wzmiankę o ludziach z Żarek następującej treści: "... w Żarkach znajdziesz
wierną, urodziwą żonę, co da ci zdrowe potomstwo i ciepły kąt...".
Wg strony internetowej ZS w Żarkach
Dom Kultury w Żarkach (por. zdjęcie 5)
Z inicjatywy Rady Zakładowej i działaczy społecznych z terenu Żarek zbudowano Dom Kultury. Jego
uroczyste otwarcie odbyło się w 1960 r. Mieścił w sobie małą salę teatralną i kawiarnię. W lutym 1991 r.
Uchwałą Rady Miejskiej w Libiążu obiekt został przejęty przez Urząd Miejski. Wtedy już przy Domu
Kultury funkcjonowały sekcja plastyczna, fotograficzna oraz zespól regionalny prowadzony przez Koło
Gospodyń Wiejskich. W następnych latach utworzono tu filię Biblioteki Miejskiej. W roku 1998 Dom
19
_________________________________________________________________________________________________________________
Kultury w Żarkach wszedł w skład placówek Libiąskiemu Centrum Kultury. W Domu Kultury
organizowane są imprezy kulturalne i rozrywkowe oraz sportowo – rekreacyjne dla dzieci, młodzieży i
dorosłych mieszkańców wsi. Znajduje się tam sala widowiskowa dla 120 osób ze sceną, pomieszczenie
biblioteczne, pomieszczenie po dawnej kawiarni, pełniące w tej chwili funkcję czytelni, 2 salki na zajęcia
merytoryczne oraz biuro kierownika i instruktorów. Na zewnątrz budynku stoi niewielka plenerowa
scenka wykorzystywana przy organizacji festynów i innych imprez plenerowych, a także boisko do gry w
siatkówkę i tenisa ziemnego oraz plenerowy stół do tenisa stołowego. Są to obiekty ogólnodostępne w
godzinach otwarcia Domu Kultury. W bezpośrednim sąsiedztwie znajduje się stadion sportowy LKS
Żarki, który prowadzi działalność sportową.
Stałymi imprezami w ciągu roku są:
noworoczny mecz piłki nożnej (1 styczeń)
spotkanie opłatkowe dla mieszkańców (styczeń)
Akcji „Zima” – zajęcia merytoryczne oraz imprezy sportowe i rekreacyjne dla dzieci i młodzieży
(styczeń/luty)
Walentynki (luty)
gminne mistrzostwa w tenisie stołowym (luty)
Dzień Kobiet (marzec)
rodzinny turniej tenisa stołowego (marzec)
konkurs plastyczny dla dzieci „Obrzędy i zwyczaje wielkanocne” (marzec/kwiecień)
„Majówka Żarecka” – cykl imprez sportowo – rekreacyjnych i kulturalnych (maj)
Dzień Dziecka (czerwiec)
Akcja „Lato” – cykl imprez i zajęć dla dzieci i młodzieży (lipiec/sierpień)
Dożynki Gminne (wrzesień)
Potyczki Rodzinne „Parafiada” (październik)
„Żarecka Jesień” – cykl imprez rozrywkowych i sportowych (październik)
konkurs piosenki „Z mikrofonem na ty” (listopad)
niepodległościowy turniej tenisa stołowego (listopad)
zabawa andrzejkowa dla dzieci (listopad)
spotkanie ze Świętym Mikołajem (grudzień)
Największą imprezą organizowaną w Żarkach są Dożynki Gminne, które odbywają się tam co dwa lata
(na przemian z Gromcem), każdorazowo bierze w nich udział ok. 1000 osób.
Innym rodzajem działalności merytorycznej w Żarkach są stałe zajęcia sekcji i kółek, prowadzone przez
pracowników Domu Kultury w Żarkach oraz LCK w Libiążu. Dzieci i młodzież uczestniczą w
następujących zajęciach:
20
_________________________________________________________________________________________________________________
zespół tańca nowoczesnego „Bęc”
kółko plastyczne
kabaret „I co dalej”
sekcja muzyczna „Elcek band”.
Libiąskie Centrum Kultury prowadzi również Ludowy Zespół Śpiewaczy „Macierzanki”, którego
spotkania mają miejsce w Żarkach. Dom Kultury jest miejscem codziennych spotkań młodzieży,
korzystającej z gier świetlicowych, stołu do tenisa stołowego, czytelni, a w sezonie letnim z boisk
sportowych. Dom Kultury prowadzi wynajem sali widowiskowej na spotkania, prezentacje, imprezy lub
zajęcia stałe, jak np. aerobik. W Domu Kultury mieści się filia Biblioteki Głównej w Libiążu, także
funkcjonującej przy LCK. Dom Kultury w Żarkach prowadzi w ramach swojej
działalności stałą
współpracę z organizacjami społecznymi funkcjonującymi na terenie sołectwa. Należą do nich:
Koło Gospodyń Wiejskich
Ludowy Klub Sportowy Żarki
Stowarzyszenie Emerytów, Rencistów i Inwalidów
Ochotnicza Straż Pożarna
Pracownicy Domu Kultury pomagają im w ich działalności statutowej, a także wspólnie organizują
imprezy dla ogółu społeczności, jak np. festyny, imprezy sportowe, spotkania okolicznościowe. Ścisła
współpraca prowadzona jest także z Zespołem Szkół w Żarkach – przy organizacji imprez dla dzieci i
młodzieży.
Ochotnicza Straż Pożarna w Żarkach
OSP Żarki powstała w 1920 r. już jako zorganizowana jednostka z motopompą obsługiwaną przez
strażaków, a ciągnioną przez konie. Stan taki trwał do wybuchu II Wojny Światowej. Po wojnie w 1946 r.
staraniem mieszkańców i dawnych strażaków wznowiono działalność OSP Żarki. Pierwszą siedzibą
OSP była szkoła podstawowa (Kółko), a później OSP przeniosła się do garaży przy ul. Olszynka. W
2001 r. oddano do użytku nowe garaże i siedzibę OSP. Na 80-lecie działalności OSP Żarki w 2000 r.
został poświęcony sztandar ufundowany przez społeczność i samorząd. Nowowybudowany budynek
Ochotniczej Straży Pożarnej jest ogólnodostępny, uzupełnia funkcje Domu Kultury - wykorzystywany
jest przez mieszkańców i organizacje społeczne na poczet organizacji imprez i spotkań, znajduje się tu
siłownia prowadzona przez OSP i doposażona przez gminę.
Ludowy Klub Sportowy „Żarki”
Działający w formie stowarzyszenia przy ul. Klubowej 5 klub ma na celu krzewienie kultury fizycznej
wśród dzieci i młodzieży oraz dorosłych a także wychowywanie dzieci i młodzieży przez kulturę fizyczną
i sport. Trenuje na stadionie w Żarkach, szkoląc dzieci, młodzież i dorosłych w 4 drużynach piłkarskich:
seniorach, juniorach, trampkarzach starszych i młodszych. Każdego roku Klub pozyskuje dotację w
21
_________________________________________________________________________________________________________________
ramach otwartego konkursu ofert ogłoszonego przez gminę na realizację zadań własnych gminy w
zakresie kultury fizycznej.
4.3. Beneficjenci planu
Mieszkańcy sołectwa Żarki, a w szczególności:
dzieci i młodzież szkolna oraz kadra pedagogiczna,
członkowie klubów sportowych
lokalne organizacje pozarządowe,
instytucje użyteczności publicznej,
petenci
4.4. Zasięg terytorialny obszaru PRM
Obszar planu rozwoju miejscowości to teren obejmujący sołectwo Żarki (por. mapa).Na obszarze tym
dokonywać będzie się polityka proinwestycyjna mająca przede wszystkim za zadanie przeciwdziałanie
marginalizacji i peryferyzacji sołectwa wobec centrum miasta. Zasięg planu obejmuje obszar 1578 ha,
natomiast oddziaływanie jego projektów bezpośrednio obejmie 3.770 mieszkańców Żarek.
22
_________________________________________________________________________________________________________________
Mapa:
Zakres opracowania Planu Rozwoju Miejscowości
- Zakres obszaru Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy Libiąż
- Zakres opracowania Planu Rozwoju Miejscowości Żarek
- Zakres opracowania Planu Rozwoju Miejscowości Gromiec
23
_________________________________________________________________________________________________________________
4.5. Horyzont czasowy
Okres realizacji PRM obejmuje lata 2005-2010, adekwatnie do czasokresu zadań inwestycyjnych
przyjętych Wieloletnim Planem Inwestycyjnym we wrześniu 2005r. Założony horyzont czasowy
podzielono dodatkowo na dwie fazy, analogicznie do okresów programowania w Unii Europejskiej i
związanych z nimi założeniami polityki strukturalnej:
pierwsza faza realizacji programu obejmuje lata 2005-2006,
druga faza realizacji programu obejmuje lata 2007-2010.
4.7. Cele PRM i oczekiwane wskaźniki osiągnięć
Głównym celem niniejszego PRM jest zrównoważony rozwój obszaru wiejskiego Żarek poprzez
przeciwdziałanie marginalizacji społecznej i ekonomicznej obszarów wiejskich (to obszary usytuowane
poza granicami administracyjnymi miast zgodnie z „Podstawami Wsparcia Wspólnoty na lata 2004 –
2006 przyjętymi przez Kolegium Wysokich Komisarzy KE w dniu 10 grudnia 2003r. i przez Radę
Ministrów w dniu 23 grudnia 2003r.). Poszczególne projekty, realizując swe cele i efekty pozwolą na:
zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi
rozwój tożsamości społeczności wiejskiej i zachowanie dziedzictwa kulturowego
pobudzenie aktywności środowisk lokalnych i stymulowanie współpracy na rzecz rozwoju i promocji
wartości związanych z miejscową specyfiką społeczną, kulturową i przyrodniczą
wyrównanie szans w dostępie do edukacji pomiędzy uczniami z obszarów wiejskich i miejskich oraz
poprawa dostępu społeczności lokalnych do podstawowej infrastruktury sportowej.
stworzenie warunków dla rozwoju placówek działających w systemie oświaty
nadanie terenom kryzysowym nowych funkcji społeczno – gospodarczych
Oczekiwane wskaźniki osiągnięć dla obszaru oddziaływania PRM prezentują się następująco:
wzrost wskaźnika ożywienia gospodarczego i rozwoju gminy – przyrost wydatków gminy/1
mieszkańca, podniesienie standardu życia i pracy na wsi
spadek wydatków socjalnych w gminie,
spadek przestępczości w gminie,
wzrost atrakcyjności inwestycyjnej, wzrost poziomu inwestycji w otoczeniu realizowanych projektów
rozwojowych na terenie sołectw,
podniesienie atrakcyjności turystycznej
wzrost mobilności zawodowej mieszkańców wsi
poprawa stanu środowiska naturalnego gminy,
wzrost zagospodarowanych terenów gminy,
24
_________________________________________________________________________________________________________________
zwiększenie liczby mieszkańców korzystających z bazy społecznej,
4.8. Źródła weryfikacji osiągnięć planu
Będą to:
dane Głównego Urzędu Statystycznego, Urzędu Skarbowego w Krakowie, Banku Danych
Regionalnych,
dane Urzędu Marszałkowskiego dotyczące wskaźników rozwoju regionalnego dla powiatów
województwa małopolskiego,
dane Urzędu Miejskiego: informacje o stanie mienia komunalnego, budżet gminy, ewidencja
działalności gospodarczej, ewidencja ludności, statystyki Ośrodka Pomocy Społecznej,
sprawozdania, protokoły odbioru inwestycji, raporty i analizy,
dane dotyczące rynku pracy: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie, Powiatowy Urząd Pracy,
statystyki policyjne – Komenda Powiatowa Policji w Chrzanowie,
dane i analizy sporządzane przez sołtysów,
wyniki ankiet ewaluacyjnych wypełnionych przez beneficjentów PRL- u w 2008r.
wycinki prasowe.
25
_________________________________________________________________________________________________________________
ROZDZIAŁ V
PROJEKTY ROZWOJOWE NA TERENIE SOŁECTWA ŻARKI
Poszczególne projekty zawarte w Planie Rozwoju Miejscowości Żarek uszeregowano według
ilości otrzymanych punktów na etapie procesu hierarchizacji zadań w ramach Wieloletniego Planu
Inwestycyjnego, uchwalonego w dniu 2 września 2005r. Wieloletni Plan określa procedurę hierarchizacji
projektów wg kryteriów: stan zaawansowania projektu, komplementarność, źródła finansowania,
korzyści o charakterze gospodarczym, korzyści o charakterze ekologicznym, wpływ na poprawę
bezpieczeństwa publicznego. Tabela nr 1 prezentuje liczbę punktów przyznanych dla każdego
kryterium. Poszczególne projekty zaznaczono także na mapie obszaru planu (por. mapa – zał. nr 1).
Oddziaływanie tych projektów na zdefiniowany w poprzednim rozdziale obszar przyczyni się do
rozwiązania istotnych problemów sołectwa w latach 2005 – 2010.
5.4. Szczegółowa charakterystyka projektów rozwojowych
W dalszej części rozdziału przedstawiono projekty rozwojowe do wykonania na terenie
sołectwa, będących główną treścią PRM. Projekty będą przygotowywane i realizowane na drodze
wypełniania zadań inwestycyjno-społecznych. Zadania będą prowadzone w oparciu o szeroką
informację i aktywny udział społeczności lokalnej, stosowanie do zapisów Planu Rozwoju Lokalnego
Gminy Libiąż (por. Rozdział VIII niniejszego Planu).
26
_________________________________________________________________________________________________________________
Tabela 1
HIERARCHICZNA LISTA PROJEKTÓW ROZWOJOWYCH DLA SOŁECTW
Hierarchizacja
Lp
Nazwa Zadania
Lokalizacja
Wysokość
Gwarancje
Wpływ na
Stan
Korzyści o
Korzyści o
Komplementa finansowania pozyskania
poprawę
zaawansowania
char.
char.
suma
- rność
ze źródeł
pozabudżetow
bezpieczeństw
inwestycji
gospodarczym ekologicznym
zewnętrznych ych źródeł
a publicznego WHI
17%
Projekty o charakterze odnowy wsi i dziedzictwa kulturowego
Przebudowa bazy rekreacyjno –
sportowej na terenie sołectwa Żarki przy
1.
ul. Klubowa 5
ul. Klubowej i Ikara
2.
3.
Przebudowa bazy rekreacyjno –
sportowej na terenie sołectwa Gromiec
przy ul. Traugutta
ul. Traugutta
projekty oświatowe
Termorenowacja obiektów komunalnych
połączona z działaniami na rzecz
likwidacji niskiej emisji
Libiąż, ul . Husarska
- Zespół Szkolno – Przedszkolny w
Gromcu
15%
20%
30%
6%
6%
6%
5
0
0
0
10
2
5
3
0
0
10
0,6
5
0,3
5,90
5
0
0
0
10
2
5
3
0
0
10
0,6
5
0,3
5,90
0
0
0
0
8
2
2
0
0
0
5
0,6
5
0,6
3,20
27
_________________________________________________________________________________________________________________
5.2.1. Projekty o charakterze odnowy wsi i dziedzictwa kulturowego.
Projekt rozwojowy nr 1
Przebudowa bazy rekreacyjno – sportowej na terenie sołectwa Żarki przy ul. Klubowej i
Ikara
Obszar projektu: Żarki, ul. Klubowa i Ikara, teren o powierzchni około 1,89 ha.
Projekt obejmuje propozycję przestrzennego zagospodarowania terenu wokół domu kultury, klubu
sportowego i istniejących boisk oraz nieuporządkowanego, zaniedbanego porośniętego ruderalną
roślinnością terenu sąsiedniej działki (por. załączona mapa zagospodarowania – zał. nr 2).
Instytucje odpowiedzialne za realizację projektu
Urząd Miejski w Libiążu: Wydział Architektury i Inwestycji, Wydział Gospodarki Komunalnej, Ochrony
Środowiska i Rolnictwa.
Jednostki organizacyjne i budżetowe: Libiąskie Centrum Kultury
Cele projektu:
Celem projektu jest z jednej strony podniesienie standardu istniejących obiektów sportowych, a z drugiej
przekształcenie kompletnie zaniedbanego terenu w pełniący funkcje wypoczynkowo- rekreacyjną park.
Przy projektowaniu parku brano pod uwagę potrzeby wszystkich mieszkańców sołectwa Żarki. Dlatego
przewidziane miejsca wypoczynku i rekreacji dla dzieci i młodzieży zlokalizowano w takiej odległości,
aby nie zakłócały relaksu i wypoczynku pozostałym użytkownikom parku. Starano się również, aby park
pełnił różnorodne funkcje. Miejsca spokojnego wypoczynku i relaksu mają zapewnić place
wypoczynkowe przy stawie i fontannie, oraz ogród skalny z altaną. Miejsce rekreacji dla dzieci i
młodzieży zapewni plac zabaw i place do gier sportowych. Jako miejsce dla wspólnych spotkań
dorosłych przewidziano zadaszony grill. Zadbano również o bezpieczeństwo dzieci na placu zabaw. W
tym celu zaprojektowano plac zabaw zgodnie z normami unijnymi o nawierzchni, która amortyzuje
upadki dzieci (przy upadku na głowę z wysokości 3m dziecku nie powinno się nic stać). Ponadto
posadzona tu różnorodna roślinność stworzy swoisty mikroklimat oraz podniesie walory estetyczne tego
rejonu.
Opis projektu
Teren objęty zagospodarowaniem został podzielony na część sportową i część rekreacyjno
wypoczynkową.
- Część sportowa
W celu podniesienia standardu istniejącego kompleksu sportowego zaprojektowano:
28
_________________________________________________________________________________________________________________
wyznaczenie trawiastego boiska do rozgrzewki,
zadaszone trybuny zlokalizowanych przy płycie głównego boiska do piłki nożnej, trybuny mają
budowę segmentową. Każdy segment przewidziany jest na pomieszczenie miejsc do siedzenia dla
50 osób,
13 boksów dla zawodników rezerwowych,
wysokie ogrodzenie o wys. 6 m podnoszące bezpieczeństwo okolicznej zabudowy i projektowanego
terenu rekreacyjnowypoczynkowego.
Zaprojektowano ogrodzenie w systemie modułowym firmy Becaert, odporne na silne uderzenia piłki
ogrodzenie niskie 0,6 m zlokalizowane wzdłuż boków boiska, zabezpieczające przed wtargnięciem
widzów na płytę boiska oraz ogrodzenie wysokości 1,8m wokół parku.
Planuje się modernizację nawierzchni placu przed wejściem do budynku Klubu Sportowego. Ponieważ
plac ten pełni funkcję reprezentacyjną (odbywają tu się uroczystości klubowe i gminne) istniejącą
nawierzchnię proponuje się wykonać z grysu technicznego Firmy Cersanit, a chodnik z kostki brukowej,
który ma ułatwić komunikację pomiędzy istniejącymi i projektowanymi obiektami sportowymi.
- Część wypoczynkowo - rekreacyjna
Teren wypoczynkowo – rekreacyjny zaprojektowano na nieuporządkowanym, ruderalnym terenie
zlokalizowanym w sąsiedztwie terenów sportowych. Przewidziano wybudowanie terenu rekreacyjnowypoczynkowego o charakterze parku japońskiego, w którym duże płaszczyzny trawiaste
wydzielono płaszczyznami z kamienia łamanego - dolomitu i połączono systemem nieregularnych
ścieżek i kamiennych mostków. Do budowy ścieżek i placów wypoczynkowo- rekreacyjnych
wykorzystano w znacznym stopniu lokalny materiał budowlany – kamień dolomitowy. Podbudowę pod
nawierzchnie kamienną będzie stanowić podbudowa właściwa z kruszywa i warstwa zaprawy
cementowo-piaskowej. Główną ścieżkę spacerową, która łączy wszystkie elementy zagospodarowania
– place wypoczynkowe, place zabaw, tereny zieleni zaprojektowano z kostki brukowej Elegante Piccola
firmy Libet. W celu ułatwienia komunikacji pomiędzy obiektami sportowymi i wypoczynkowymi
zaprojektowano ciąg pieszy, który na odcinku od ul. Ikara do granicy działki nr.4058 pełni funkcję ciągu
pieszo-jezdnego. Na płaszczyznach trawiastych usytuowano obiekty służące wypoczynkowi i rekreacji.
W części centralnej terenu zaprojektowano staw z drewnianym łukowym mostkiem. Obok usytuowano
pergolę z miejscami do siedzenia i stolikiem. Na istniejącym tarasie usytuowano drewniana altanę
widokową ze stolikiem, do której prowadzi kamienna ścieżka. W najniżej położonej części terenu
usytuowano zadaszony grill z placem wyposażonym w ławeczki i stoliki otoczony drzewami i krzewami.
Obok placu zabaw proponuje się usytuowanie kamiennego placu ze stołem do tenisa stołowego. Dla
rekreacji dzieci zaprojektowano plac zabaw o nawierzchni z poliuretanowo- kauczukowej wykładziny
Regupol, ułożonej na warstwie stabilizowanego mechanicznie kruszywa. Placyk proponuje się wydzielić
29
_________________________________________________________________________________________________________________
niskim o 0,6-0,8 m wysokości drewnianym ogrodzeniem. Na placu zabaw przewidziano wybudowanie
piaskownicy kolistej, palisady z pni, ześlizgu, ważki, przeplotni, zestawu wspinalni, karuzeli, ścianki do
wspinania, ścianki do rysowania.
Na istniejącej skarpie proponuje się ustawienie luźnych grup kamiennych głazów i obsadzenie ich
roślinami tworząc rodzaj ogrodu skalnego. Ponieważ przewidziano tu do posadzenia dużą różnorodność
gatunków roślin projektowany ogród skalny oprócz funkcji estetycznej może pełnić również funkcję
edukacyjna dla dzieci. Teren wokół istniejącego źródełka wody proponuje się wypłytować kamieniem
łamanym a w centralnej części usytuować fontannę – kaskadę z kamiennych głazów z wykorzystaniem
wody z istniejącego źródła.
Całość terenu proponuje się obsadzić roślinami z wykorzystaniem roślin charakterystycznych dla
ogrodu japońskiego – klony palmowe (odmiany o różnym pokroju i kolorze liści), ozdobne wiśnie
japońskie, azalie, rododendrony, drzewa i krzewy iglaste o różnorodnych formach i kolorze igieł. Mając
na uwadze istniejące podłoże (w znacznej części terenu występują tu nasypy z hałd po kopalnianych)
tereny pod projektowaną zieleń należy zrekultywować. W tym celu konieczne będzie nawiezienie ziemi
urodzajnej i rozłożenie jej w warstwie 0,2 m pod projektowanymi terenami zielonymi. Następnie całość
musi zostać wzbogacona nawozami naturalnymi. Całość terenu wypoczynkowo-rekreacyjnego i ciąg
pieszo-jezdny zostanie oświetlona lampami parkowymi. W celu podkreślenia niektórych elementów –
fontanny, place z kaskadą, grupy roślin zaprojektowano podświetlenie punkowe ( iluminacyjne).
Wpływ projektu na polityki horyzontalne UE
Wpływ projektu na politykę równych szans
Teren tak ukształtowano, aby zlikwidować bariery architektoniczne uniemożliwiające swobodne
poruszanie się osobom starszym, niepełnosprawnym, matkom z wózkami.
Wpływ projektu na politykę ochrony środowiska
Pozytywny. Projekt dokona zagospodarowania terenu i poprawi estetykę oraz poprawi elementy
krajobrazu. Niebagatelną rolę mają nasadzenia nowych drzew i krzewów.
Wpływ projektu na rozwój społeczeństwa IT
Bez wpływu
Efekty projektu:
źródło:
dokumentacja techniczna
Budowa ciągu pieszo-jezdnego o nawierzchni z kostki brukowej
Budowa chodników o nawierzchni z kostki brukowej
Budowa placyków wypoczynkowych o nawierzchni z kostki brukowej
Budowa placu przed wejściem do klubu sportowego nawierzchnia z
gresu technicznego
30
172m2
559,5 m2
77,06 m2
95,0 m2
_________________________________________________________________________________________________________________
Budowa placyków wypoczynkowo – rekreacyjnych z kamienia
łamanego
Budowa ścieżek spacerowych z kamienia łamanego
Budowa placów zabaw o nawierzchni z płyt Regupol
z wyposażeniem w elementy zabawowe firmy Hags
Zainstalowanie typowych boksów dla zawodników rezerwowych
Budowa ogrodzenia boiska do piłki nożnej wysokości 6,17m
Budowa ogrodzenia boiska do piłki nożnej wysokości 1,8 m
Budowa ogrodzenia boiska do piłki nożnej wysokości 0,6 m
Przebudowa istniejącego ogrodzenia boiska do piłki nożnej wysokości
1,8 m
Budowa zadaszonego grilla na placu z kamienia łamanego
Budowa fontann z pełnym wyposażeniem ( pompy, filtry, zawory ze
stawami) pow. stawów 29 m2 każdy niecka z masy bentonitowej
Budowa fontann z pełnym wyposażeniem ( pompy, filtry, zawory ze
stawami) pow. stawów 12 m2 każdy niecka z masy bentonitowej
Budowę mostków drewnianych długości 5 m szer. 2,0 na fundamencie
betonowym
Budowa altan wypoczynkowych drewnianych
Budowa nowych terenów zieleni
Wymianę gruntu i nawiezienia 20 cm warstwy ziemi urodzajnej na
powierzchni całych projektowanych terenów zieleni
Założenie nowych trawników dywanowych
Sadzenie drzew
Budowa piaskownicy z kamienia opow.43m2
Budowa oświetlenia parkowego ścieżek
- długość kabla
- ilość opraw
Oświetlenie iluminacyjne - ilość opraw
Oświetlenie podwodne
Przyłącze wody
943,76 m2
30,0m2
417,0m2
2 szt.
330,00 m
110,0 m
90,0 m
80,0 m
1 szt.
1 szat
1 szt.
1 szt.
1 szt.
1900m2
1900m2
1900x0,2=380m3
1900 m2
65 sztuk
1szt. – 43m2
700m
25 sztuk
15 sztuk
5 sztuk
25m
Trwałość projektu:
Po wykonaniu, inwestycja pozostanie własnością gminy Libiąż. Gospodarowaniem obiektu zajmie się
Libiąskie Centrum Kultury, a środki na utrzymanie obiektu zabezpieczone zostaną w budżecie gminy w
ramach bieżących wydatków na zieleń gminną.
Harmonogram realizacji projektu
Inwestycja planowana jest do realizacji w 2006 i 2007r.
Planowane koszty projektu i źródła finansowania
Całkowite koszty projektu wyniosą: 730.000 zł
Gmina Libiąż starać się będzie o pozyskanie dotacji na to zadanie w wysokości 75% z Europejskiego
Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz budżetu państwa w ramach ZPORR-u. Pozostałe 25% gmina
sfinansuje z własnego budżetu. Alternatywą jest złożenie wniosku o dofinansowanie 80% z SPO ROL,
działanie 2.3. Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego”.
31
_________________________________________________________________________________________________________________
5.2.2. Projekty rozwojowe rekomendowane do realizacji w latach 2007 - 2013
Projekty rekomendowane w ramach Planu Rozwoju Miejscowości, to projekty, których realizacja nie jest
uwzględniona w aktualnej edycji Wieloletniego Planu Inwestycyjnego Gminy na lata 2006 – 2010, lecz
ze względu na ich znaczenie dla spełnienia postawionych w planie rozwoju celów są rekomendowane
do realizacji w latach 2007 – 2013 pod następującymi warunkami:
opracowania odpowiedniej dokumentacji technicznej,
posiadania w budżecie gminy Libiąż wolnych środków finansowych,
pojawiającej się okazji sięgnięcia po środki zewnętrzne.
Modernizacja Zespołu Szkół w Żarkach
Obszar projektu: Lokalizacja budynku – ul. Astronautów. Działka i obiekt stanowią własność gminy
Libiąż.
Urząd Miejski w Libiążu: Wydział Architektury i Inwestycji
Jednostki organizacyjne i budżetowe: Miejski Zespół Administracyjny;
Stan przygotowania:
Faza koncepcyjna.
W dniu 7 listopada 2005r. odbyło się spotkanie w Urzędzie Miejskim z udziałem burmistrza, radnych z
terenu sołectwa, projektanta oraz dyrektora Zespołu Szkół w sprawie omówienia koncepcji
przeorganizowania obiektu Zespołu Szkół w Żarkach. W oparciu o koncepcję zostanie zlecone
opracowanie projektu technicznego przebudowy szkoły.
Opis projektu
W związku z powiększeniem się liczby dzieci odprowadzanych do przedszkola znajdującego się w
Zespole Szkół w Żarkach o dodatkowy oddział (tendencja ta będzie się utrzymywać) zachodzi
konieczność adaptacji Zespołu Szkół do prawidłowego funkcjonowania w nim szkoły podstawowej,
gimnazjum oraz czterech oddziałów przedszkola. Wybudowana w latach siedemdziesiątych szkoła na
dzień dzisiejszy nie jest podzielona na część szkolną i przedszkolną, co niekorzystnie wpływa na
realizowanie zarówno funkcji dydaktycznych (ciasnota, niewystarczająca liczba sal lekcyjnych), a także
zadań z zakresu wychowania przedszkolnego. Przedszkolaki nie powinny mieć styczności z uczniami
szkoły, a dodatkowo zgodnie z zaleceniami Sanepidu powinny mieć dostęp do odrębnych sanitariatów,
a także do bazy socjalnej (szatnia, jadalnia, gabinet lekarski itp.). Stąd zachodzi potrzeba przebudowy
budynku szkoły, wprowadzenia odrębnego wejścia do przedszkola i przebudowy klatki schodowej,
32
_________________________________________________________________________________________________________________
budowy ścianki działowej pomiędzy szkołą, a przedszkolem, dobudowy sanitariatów i modernizacji
zaplecza socjalnego szkoły. Efektem będzie poprawa funkcjonowania Zespołu Szkół w Żarkach,
prowadzenia zajęć w wymaganych przepisami warunkach, a także rozwiązanie problemu warunków
bytowych przedszkola.
Cele projektu
poprawa warunków życia mieszkańców Żarek
poprawa oferty edukacji i kształcenia w Żarkach
rozwój sołectwa oraz pozytywny wpływ na rynek pracy
Efekty projektu
źródło:
założenia do projektowania.
Wskaźniki produktu
- uzyskana kubatura: 1495 m3
- uzyskana powierzchnia – 400m2
- uzyskana w wyniku modernizacji powierzchnia użytkowa – 314 m2
Wskaźniki rezultatu
poprawa warunków odbywania zajęć lekcyjnych dla 272 uczniów SP oraz 141 uczniów Gimnazjum
poprawa warunków prowadzenia zajęć i wykonywania obowiązków zawodowych dla 39 pedagogów
poprawa warunków odbywania zajęć z wychowania przedszkolnego dla 91 dzieci
Trwałość projektu
Utrzymaniem i eksploatacją obiektu po jego modernizacji zajmować się będzie jednostka organizacyjna
gminy: Miejski Zespół Administracyjny.
Inwestycja planowana jest do realizacji w 2007 – 2013.
Wpływ na politykę równych szans
Projekt zapewnia jednakowe warunki rozwoju dzieci z obszarów wiejskich oraz wpływa na zmniejszenie
różnic w jakości życia pomiędzy sołectwem a miastem. W projekcie uwzględniono dostosowanie obiektu
szkoły do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Wpływ na środowisko
Bez wpływu
Wpływ na społeczeństwo informacyjne
33
_________________________________________________________________________________________________________________
Pozytywny wpływ. Powstanie nowej placówki niesie za sobą konieczność wdrożenia rozwiązań
technologii IT niezbędnych do jej funkcjonowania: Internet, poczta elektroniczna, stanowiska
komputerowe.
Całkowite koszty będą możliwe do oszacowania po wykonaniu projektu oraz kosztorysów.
Gmina Libiąż starać się będzie o pozyskanie dotacji na to zadanie w wysokości 75% EFRR i budżetu
państwa w ramach regionalnego programu operacyjnego na lata 2007 – 2013. Pozostałe 25% gmina
sfinansuje z własnego budżetu.
W budżecie gminy Libiąż na 2006r. zaplanowano środki w wysokości 50.000 zł na opracowanie
dokumentacji technicznej dla tego przedsięwzięcia.
Modernizacja infrastruktury i wyposażenie Domu Kultury w Żarkach
Obszar projektu: Żarki, ul. Klubowa 5.
Urząd Miejski w Libiążu: Wydział Architektury i Inwestycji
Jednostki organizacyjne i budżetowe: Libiąskie Centrum Kultury
Stan zaawansowania prac:
Faza koncepcyjna
Opis projektu
Modernizacja i wyposażenie istniejącego obiektu DK w Żarkach w niezbędny sprzęt nagłośnieniowooświetleniowy, stworzenie wygodnych sal do zajęć dydaktycznych, modernizacja korytarzy i
pomieszczeń zaplecza. Inwestycje te podniosą poziom merytoryczny i techniczny prowadzonej tam
działalności. Modernizacji i remontu wymaga także pomieszczenie filii Biblioteki, które znajduje się w
budynku Domu Kultury, aby nie tylko zabezpieczyć i odpowiednio wyeksponować księgozbiór, ale także
dostosować dawne pomieszczenie kawiarni na potrzeby czytelni. Konieczne są także prace na
zewnątrz, które mają na celu poprawienie estetyki budynku oraz budowa nowych miejsc parkingowych.
Szczegółowe efekty wskaźniki produktu i rezultatu będą możliwe do oszacowania po wykonaniu
projektu technicznego i kosztorysów.
Trwałość projektu
Po wykonaniu inwestycja pozostanie własnością gminy Libiąż. Gospodarowaniem obiektu zajmie się
Libiąskie Centrum Kultury, a środki na utrzymanie obiektu zabezpieczone zostaną w budżecie gminy w
ramach dotacji podmiotowej.
34
_________________________________________________________________________________________________________________
Inwestycja przewidziana jest do realizacji w 2007 - 2013r.
Wpływ na politykę równych szans
Pozytywny poprzez wyrównywanie szans w dostępie do rozwiniętej infrastruktury kulturalnej dla
ludności z terenów wiejskich.
Wpływ na środowisko
Bez wpływu
Wpływ na społeczeństwo informacyjne
Bez wpływu
Dokładne koszty będą możliwe do przedstawienia po wykonaniu projektu technicznego i kosztorysów.
Źródła finansowania – budżet gminy Libiąż. Alternatywą jest złożenie wniosku o dofinansowanie 80% z
SPO ROL, działanie 2.3. Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego”.
5.3. Powiązanie projektów rozwojowych z innymi działaniami realizowanymi na terenie
gminy, powiatu i województwa.
Wskazane wyżej projekty rozwojowe na terenie sołectwa są komplementarne z innymi
działaniami realizowanymi na terenie gminy, powiatu i województwa, a to:
1) Zadaniem ujętym pod nr 6 w Wieloletnim Planem Inwestycyjnym Gminy Libiąż na lata 20052010, tj. „Przebudową obiektów sportowo – rekreacyjnych przy ul. Piłsudskiego w Libiążu”,
stanowiąca projekt rewitalizacji nr 5 (por. Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Libiąż).
Inwestycja jest realizowana przez gminę Libiąż i obejmuje stworzenie nowoczesnego obiektu
rekreacyjnego. Niniejszy projekt obejmuje:
•
budowę nowych i przebudowę istniejących ciągów pieszych wraz z budową schodów, murków
oporowych i pochylni dla niepełnosprawnych,
•
budowę boiska do siatkówki wraz z ogrodzeniem
•
przebudowę fontanny (brodzika) wraz z przebudową instalacji zasilających w/w obiekt i elementów
małej architektury
•
budowę bramy wjazdowej do ośrodka sportowo – rekreacyjnego
•
przebudowę istniejących ogrodzeń okalających ośrodek i boiska;
•
budowę elementów małej architektury, m.in. altany grillowej, trejażu oraz placu o drewnianej
nawierzchni wraz z zielenią towarzyszącą,
35
_________________________________________________________________________________________________________________
•
rozbiórkę istniejącego zagospodarowania terenu tj. istniejącego obiektu usługowego, fragmentów
istniejących ciągów pieszych, istniejącej bramy wjazdowej,
•
budowę oświetlenia oraz przyłączy, instalacji i urządzeń technicznych zapewniających możliwość
użytkowania obiektów zgodnie z ich przeznaczeniem, m.in. przyłącza elektroenergetycznego,
wodociągowego i kanalizacyjnego.
Planowany termin rozpoczęcia 2006r., a zakończenie i rozliczenie projektu: 2008r.
Koszty projektu wyniosą: 2 500 000,00 zł.
Projekty rozwojowe nr 1 i 2 niniejszego planu rozwoju są zatem uzupełnieniem zamiaru kompleksowej
regeneracji i rehabilitacji miejsc rekreacji i wypoczynku na terenie gminy, poprawy funkcjonalności ruchu
kołowego i pieszego wokół tych miejsc i zwiększenia dostępności tych miejsc dla wszystkich
mieszkańców.
2. Budową chodników i zatok autobusowych i przejść dla pieszych przy drogach gminnych,
powiatowych oraz wojewódzkich na terenie Libiąża, Żarek i Gromca:
a) dotacja dla Województwa Małopolskiego na współfinansowanie zadania pn. przebudowa drogi
wojewódzkiej nr 780 na terenie gminy – por. zadanie WPI nr 9a.
Zadania to realizowane jest przez działający w imieniu Marszałka Województwa Małopolskiego - Zarząd
Dróg Wojewódzkich, a gmina wspiera organizacyjnie i finansowo te przedsięwzięcia, z reguły finansując
je w 50%. W 2003r. gmina partycypowała finansowo w opracowaniu projektu modernizacji drogi nr 780
(ul. Kościuszki i Krakowska). Dzięki temu w 2005r. kontynuowana jest modernizacja chodnika z
odwodnieniem drogi w Żarkach – ok. 255mb. Całkowita kwota przewidziana w WPI na lata 2005 – 2008
na tę inwestycję to kwota 4.800.000 zł, w której po 50% partycypuje gmina i ZDW w Krakowie.
b) Przebudowa skrzyżowania ulic 1 Maja, Leśnej, Jaworowej, Szybowcowej, Górniczej,
Sikorskiego i Ks. Pieli w Libiążu
Zadanie realizowane wspólnie z powiatem Chrzanowskim. W roku 2004 został wykonany projekt
przebudowy tego skrzyżowania. Koszt inwestycji 600.000 zł. Skrzyżowanie to obejmuje ulice
bezpośrednio prowadzące ruch z Libiąża do sołectwa Żarki.
Ponadto, na etapie prac koncepcyjnych jest „Budowa drogi pomiędzy Libiążem a Chrzanowem, od
ul. Jaworowej w Libiążu w kierunku ulicy Powstańców Styczniowych w Chrzanowie” wraz
ciągiem pieszo – rowerowym wzdłuż ul. Jaworowej i Astronautów. Projekt powinien obejmować
wykonanie wspomnianej drogi Libiąż – Chrzanów ze ścieżką rowerową i ciągiem pieszo-jezdnym,
budowę ciągu pieszo-rowerowego wzdłuż ul. Jaworowej i Astronautów wraz z uwzględnieniem
opracowanego wcześniej projektu modernizacji skrzyżowania w Libiążu (zwanego przez mieszkańców
Libiąża „rondem”) przy zbiegu siedmiu ulic: Sikorskiego, ul. 1 Maja, Leśnej, Jaworowej, Szybowcowej,
Księdza Pieli oraz Górniczej. Tak kompleksowa przebudowa w/w ciągów komunikacyjnych jest
36
_________________________________________________________________________________________________________________
podyktowana możliwością eksponowania walorów krajobrazowych – okolicznych gminnych lasów wraz
z ukrytymi w nich oczkami stawów i atrakcji turystycznych znajdujących się w sąsiedztwie (dojazd do
Wygiełzowa, żareckie stawy), poprzez rozwój dalszych odcinków ścieżek rowerowych w kompleksach
leśnych i ciągów pieszych na terenie powiatu. Realizacja zadania planowana jest w latach 2006 -2010.
3) Budową parkingu przy ul. Ściegiennego w Żarkach
Zadanie realizowane jest nieopodal Kościoła Parafialnego w Żarkach i obejmuje wykonanie parkingu o
powierzchni przeszło 1300 m2, chodników o powierzchni 245,5 m2, odwodnienia i oświetlenia całego
terenu. W roku bieżącym winny zostać wykonane trzy górne tarasy parkingowe, na 25 miejsc
postojowych. Koszt całkowity zadania: 295 000 zł, zakończenie prac: 31 lipca 2006r.
37
_________________________________________________________________________________________________________________
ROZDZIAŁ VI
PLAN FINANSOWY PRM
6.1. Założenia finansowania projektów rozwoju
Celem planu rozwoju miejscowości powinno być zapewnienie koncentracji środków na
strategicznych działaniach samorządów. Środki finansowe powinny być wydawane na wcześniej
zaplanowane inwestycje według zaprogramowanej w programach kolejności. Poza tym plan pokazuje
dłuższą perspektywę czasową, co pozwala samorządowi na konsumpcję środków z funduszy
strukturalnych i innych środków również w następnym okresie programowania.
Przedstawiony plan finansowy PRM Żarek jest zgodny z założeniami i zapisami drugiej edycji
Wieloletniego Planu Inwestycyjnego, uchwalonego Uchwałą nr XXXVII/192/2005 z dnia 2 września
2006r. i sporządzonego w kroczącym systemie planowania z sukcesywnie przesuwanym pięcioletnim
horyzontem czasu. Przygotowanie planu poprzedzone zostało analizą doświadczeń innych samorządów
w zakresie formułowania programów inwestycyjnych, funkcjonowania procedury inwestycyjnej oraz
sposobu pozyskiwania środków i finansowania zadań.
6.2. Budżet gminy Libiąż
Wielkość środków kierowanych przez samorząd na finansowanie inwestycji jest zawsze
niewystarczająca. Potrzeby gminy w tym zakresie przekraczają możliwości budżetowe kilku najbliższych
lat. Zgodnie z przyjętą prognozą kwoty długu publicznego gminy Libiąż (Załącznik Nr 5 do Uchwały
Nr XXXI/173/2005 RM w Libiążu z dnia 22 kwietnia 2005r.) na wydatki majątkowe w latach 2006-2010
gmina może przeznaczyć środki w wysokości ponad 7,9 mln zł, w tym na wydatki inwestycyjne 5,5 mln
zł (przy założeniu, że w latach tych gmina nie będzie zaciągała nowych kredytów i pożyczek oraz nie
będzie beneficjentem środków unijnych). Jednak po przyjęciu odpowiedniej polityki finansowej na
inwestycje w tych latach będzie można przeznaczyć ponad 25 mln zł (łącznie środki własne i zaciągane
kredyty).
Ujęte w Planie przedsięwzięcia zapewniają prawidłowe funkcjonowanie gminy oraz umożliwiają
realizację określonych w strategii celów rozwoju służących bezpośrednio podniesieniu standardu życia
mieszkańców. Określenie wysokości środków finansowych kierowanych na inwestycje rewitalizacyjne
następowało w oparciu o:
określone w strategii rozwoju,
strukturę wydatków gminy na inwestycje w latach 1997-2005,
prognozę kwoty długu publicznego gminy Libiąż na lata 2003 - 2011.
38
_________________________________________________________________________________________________________________
Możliwości finansowania inwestycji w latach 2006 - 2010 przedstawia zatem tabela nr 2.
Jak już wspomniano, powstający niedobór środków gmina będzie w miarę możliwości
uzupełniać funduszami zewnętrznymi. Głównie nacisk położy na pozyskanie środków unijnych. Brana
jest także pod uwagę możliwość skorzystania z Mechanizmu Norweskiego. Poniżej zostały pokrótce
scharakteryzowane unijne, regionalne i krajowe źródła finansowania PRM.
39
_________________________________________________________________________________________________________________
Tabela nr 4
40
_________________________________________________________________________________________________________________
6.3. Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego na lata 2004 - 200611
Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (ZPORR) jest jednym z siedmiu
programów operacyjnych, które służą do realizacji Narodowego Planu Rozwoju/Podstaw Wsparcia
Wspólnoty na lata 2004-2006 (NPR/PWW). Program ten rozwija cele NPR określając priorytety, kierunki
i wysokość środków przeznaczonych na realizację polityki regionalnej państwa, które będą uruchamiane
z udziałem funduszy strukturalnych w pierwszym okresie członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Celem
strategicznym ZPORR jest tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności regionów oraz
przeciwdziałanie marginalizacji niektórych obszarów w taki sposób, aby sprzyjać długofalowemu
rozwojowi gospodarczemu kraju, jego spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z
Unią Europejską. Osiągnięcie celu ZPORR odbywać się będzie poprzez realizację poszczególnych
priorytetów i działań:
Priorytet 1. i 2. oraz realizowane w ich ramach działania mają charakter horyzontalny i są
ustalone dla całego kraju. Wyjątkiem jest działanie 1.6. Rozwój transportu miejskiego w aglomeracjach,
które będzie realizowane na terenie aglomeracji powyżej 500 tys. mieszkańców oraz poddziałania 1.1.2.
Infrastruktura transportu publicznego, które realizowane będzie na terenie miast liczących ponad 50.000
mieszkańców i obszarach funkcjonalnie z nimi powiązanych.
Działania realizowane w ramach Priorytetu 3. Rozwój lokalny będą adresowane
do ograniczonych przestrzennie obszarów wiejskich, obszarów podlegających restrukturyzacji oraz
zdegradowanych miast i dzielnic miast, a także do terenów poprzemysłowych i powojskowych.
Tabela nr 3
Priorytety i działania w ramach ZPORR-u 2004 – 2006.
Priorytet/
działanie
Nazwa
Priorytet 1.
Rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmocnieniu konkurencyjności regionów
Działanie 1.1.
Modernizacja i rozbudowa regionalnego układu transportowego
Poddziałanie 1.1.1. Infrastruktura drogowa
Poddziałanie 1.1.2. Infrastruktura transportu publicznego
Działanie 1.2.
Infrastruktura ochrony środowiska
Działanie 1.3.
Regionalna infrastruktura społeczna
Poddziałanie 1.3.1. Regionalna infrastruktura edukacyjna
Poddziałanie 1.3.2. Regionalna infrastruktura ochrony zdrowia
Działanie 1.4.
Rozwój turystyki i kultury
Działanie 1.5.
Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego
Działanie 1.6.
Rozwój transportu publicznego w aglomeracjach
Priorytet 2.
Wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich w regionach
Działanie 2.1.
Rozwój umiejętności powiązany z potrzebami regionalnego rynku pracy i możliwości kształcenia
11
www.zporr.wrotamalopolski.pl
41
_________________________________________________________________________________________________________________
ustawicznego w regionie
Działanie 2.2.
Wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez programy stypendialne
Działanie 2.3.
Reorientacja zawodowa osób odchodzących z rolnictwa
Działanie 2.4.
Reorientacja zawodowa osób zagrożonych procesami restrukturyzacyjnymi
Działanie 2.5.
Promocja przedsiębiorczości
Działanie 2.6.
Regionalne Strategie Innowacyjne i transfer wiedzy
Priorytet 3.
Rozwój lokalny
Działanie 3.1.
Obszary wiejskie
Działanie 3.2.
Obszary podlegające restrukturyzacji
Działanie 3.3.
Zdegradowane obszary miejskie, po-przemysłowe i po-wojskowe
Poddziałanie 3.3.1. Rewitalizacja obszarów miejskich
Poddziałanie 3.3.2. Rewitalizacja obszarów po-przemysłowych i po-wojskowych
Działanie 3.4.
Mikroprzedsiębiorstwa
Formy Wsparcia 1. Specjalistyczne usługi doradcze i szkoleniowe dla mikroprzedsiębiorstw
Formy Wsparcia 2. Dotacje Inwestycyjne dla mikroprzesiębiorstw
Działanie 3.5.
Lokalna infrastruktura społeczna
Poddziałanie 3.5.1. Lokalna infrastruktura edukacyjna i sportowa
Poddziałanie 3.5.2. Lokalna ochrony zdrowia
Priorytet 4.
Pomoc techniczna
Działanie 4.1.
Wsparcie procesu wdrażania ZPORR - wydatki limitowane
Działanie 4.2.
Wsparcie procesu wdrażania ZPORR - wydatki nielimitowane
Działanie 4.3.
Działania informacyjne i promocyjne
W realizację Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego w latach 2004-2006
zostanie zaangażowanych 4 230,1 mln euro, w tym 2 968,5 mln euro z funduszy strukturalnych
(EFRR, EFS). Dodatkowo na realizację działań rozwojowych zostanie zaangażowane 1 115,5 mln euro
z publicznych środków krajowych. Poziom współfinansowania ze środków wspólnotowych sięgnie 75%.
Obok środków publicznych w realizacji ZPORR będą uczestniczyły także środki prywatne - pomoc
kierowana do przedsiębiorstw będzie podlegała zasadom konkurencji. Łączna wartość niezbędnego
wkładu ze strony podmiotów prywatnych szacowana jest na około 146,2 mln euro.
Tabela nr 4
Indykatywny podział środków funduszy strukturalnych na województwa w latach 2004-2006
Województwa
Dolnośląskie
Fundusze Strukturalne
mln euro [ % ]
na mieszkańca
Polska=100
223,6 8.10
105.37
Kujawsko-Pomorskie
142,0 5.14
94.65
Lubelskie
201,0 7.28
126.17
Lubuskie
82,5 2.99
112.75
Łódzkie
157,1 5.69
83.44
Małopolskie
185,2 6.71
80.00
Mazowieckie
299,9 10.86
82.67
76,8 2.78
99.33
Opolskie
42
_________________________________________________________________________________________________________________
Podkarpackie
192,0 6.96
126.17
Podlaskie
110,0 3.98
126.17
Pomorskie
159,6 5.78
101.35
Śląskie
279,8 10.14
80.99
Świętokrzyskie
133,1 4.82
141.06
Warmińsko-Mazurskie
182,0 6.59
173.49
Wielkopolskie
196,0 7.10
81.52
Zachodniopomorskie
140,0 5.07
112.96
OGÓLNIE
2 760.7
Transport publiczny w aglomeracjach
Pomoc techniczna
100
100
167,9
39,8
POLSKA
2968,5
Jak już wspomniano, wniosek o dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w
ramach ZPORR na lata 2004 – 2006 i 2007 - 2013 gmina Libiąż zamierza złożyć dla projektu
rozwojowego nr 1 tj: „Przebudowa bazy rekreacyjno – sportowej na terenie sołectwa Żarki przy ul.
Klubowej i Ikara” oraz nr 2 „Modernizacja Zespołu Szkół w Żarkach”. Aplikacja składana będzie do
Urzędu Marszałkowskiego, w ramach przeprowadzonego naboru projektów. Warunki ubiegania się o
refinansowanie zawarte są w Uzupełnieniu Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju
Regionalnego
na
lata
2004-2006
oraz
na
stronach
internetowych:
www.zporr.gov.pl,
www.malopolskie.pl.
6.4. Mechanizm Norweski 12
Konsekwencją członkostwa Polski w Unii Europejskiej było przystąpienie do Europejskiego
Obszaru Gospodarczego (EOG). Na mocy "Umowy o rozszerzeniu EOG" z 14 października 2003 r.
ustanowiona została pomoc finansowa krajów Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA),
tworzących EOG - a tym samym korzystających z możliwości, jakie oferuje rynek wewnętrzny UE - dla
najmniej zamożnych państw UE. W październiku 2004 r. polski rząd podpisał dwie umowy, które
umożliwiają korzystanie z dodatkowych, obok funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności Unii
Europejskiej, źródeł bezzwrotnej pomocy zagranicznej: Memorandum of Understanding wdrażania
Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Memorandum of
Understanding wdrażania Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Darczyńcami są 3 kraje EFTA:
Norwegia, Islandia i Lichtenstein.
Pomoc zostanie udzielona w ramach dwóch instrumentów finansowych: Norweskiego
Mechanizmu Finansowego i Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG).
Przyznana Polsce kwota w wysokości 533,51 mln euro będzie wykorzystywana w latach 2004-2009,
przy czym ostatni nabór wniosków aplikacyjnych zostanie ogłoszony w 2008 roku. Oba Mechanizmy
zostały objęte jednolitymi zasadami i procedurami oraz podlegają jednemu systemowi zarządzania i
12
www.eog.gov.pl
43
_________________________________________________________________________________________________________________
wdrażania w Polsce. Funkcję koordynacyjną w tym względzie pełni Ministerstwo Gospodarki i Pracy.
Wdrażanie Mechanizmów Finansowych w Polsce odbywa się na podstawie Programu Operacyjnego,
przy uwzględnieniu wytycznych przygotowanych przez państwa-darczyńców. Głównym celem
utworzonego przez państwa-darczyńców Mechanizmu Finansowego EOG oraz Norweskiego
Mechanizmu Finansowego jest realizacja przedsięwzięć prorozwojowych przyczyniających się do
zmniejszania różnic ekonomicznych i społecznych w obrębie Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Ponadto realizacja przedsięwzięć będzie służyła zacieśnieniu współpracy bilateralnej pomiędzy Polską
a państwami-darczyńcami. Realizowane projekty powinny być zgodne z priorytetami polityki społecznogospodarczej kraju, jak też celami odpowiednich polityk Unii Europejskiej.
Podejmowane w ramach Mechanizmów działania powinny ponadto obejmować różne aspekty
horyzontalne, które podnoszą jakość realizowanych projektów, a tym samym zwiększają wpływ na
osiągnięcie spójności społeczno-gospodarczej. Do głównych aspektów horyzontalnych zalicza się:
zrównoważony rozwój, integrujący wymiar środowiskowy, ekonomiczny i społeczny,
równość szans kobiet i mężczyzn,
dobre zarządzanie, które określa udział szerokiej grupy partnerów w procesie podejmowania
decyzji, podejmowanie decyzji zgodnie z prawem oraz przejrzystymi zasadami,
współpracę wielostronną.
W Polsce wykorzystanie środków Mechanizmów Finansowych będzie pełniło funkcje uzupełniające w
stosunku do działań wspieranych z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności UE oraz będzie
służyło realizacji Narodowego Planu Rozwoju na lata 2007-2013. Maksymalne dofinansowanie
projektów z Mechanizmów Finansowych może wahać się od 60 % do 90 % całkowitych kosztów
kwalifikowalnych. Poziom dofinansowania uzależniony jest przede wszystkim od źródła finansowania
projektu po stronie krajowej. Projekty finansowane z budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu
terytorialnego (jst) mogą uzyskać dofinansowanie maksymalnie do 85% całkowitych kosztów
kwalifikowalnych, w pozostałych przypadkach – maksymalnie do 60% całkowitych kosztów
kwalifikowalnych.
Dla każdego projektu dofinansowywanego z Mechanizmów Finansowych podpisana zostanie odrębna
umowa finansowa pomiędzy Ministerstwem Gospodarki i Pracy, działającym jako Krajowy Punkt
Kontaktowy, a stosowną instytucją państw-darczyńców. Umowa finansowa będzie określać terminy,
warunki pomocy, wysokość dofinansowania, jak również zadania i zakres odpowiedzialności wszystkich
stron. Wydatki poniesione przed datą udzielenia zobowiązania na dofinansowanie danego projektu
przez państwa-darczyńców nie są zaliczane do wydatków kwalifikowalnych. Końcowa data
kwalifikowalności wydatków zostanie określona w umowie finansowej. Pomoc finansowa będzie
44
_________________________________________________________________________________________________________________
wypłacana w formie refundacji poniesionych udokumentowanych kosztów, zgodnie z ustalonym
harmonogramem wydatkowania. W niektórych i uzasadnionych przypadkach dofinansowywany projekt
może uzyskać zaliczkę. Wszelkie poniesione wydatki muszą być udokumentowane otrzymanymi
fakturami
lub
dokumentami
księgowymi
o
równoważnej
wartości
dowodowej.
Wykorzystanie środków w ramach Mechanizmów Finansowych będzie odbywać się zgodnie z
wytycznymi, przygotowanymi przez państwa – darczyńców.
6.5. Sektorowy Program Operacyjny „Restrukturyzacja i modernizacja sektora
żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004 – 2006”13.
Sektorowy Program Operacyjny pt:. Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz
rozwój obszarów wiejskich określa strategię oraz kierunki działań w zakresie rozwoju rolnictwa i
obszarów wiejskich. Program operacyjny wdrażany będzie na terenie całego kraju w latach 2004 –
2006, przy założeniu, że realizacja płatności odbywać się będzie do końca 2008 roku. Źródłem
finansowania będą środki publiczne: budżetu państwa, budżetów samorządów regionalnych i lokalnych
oraz Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji w Rolnictwie - Sekcja Orientacji (EAGGF), jak
również środki inwestorów prywatnych. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przygotowało niniejszy
program operacyjny zgodnie z Rozporządzeniem Rady (WE) 1260/1999, 1257/1999 oraz
Rozporządzeniem Komisji (WE) 445/2002. W oparciu o analizę sytuacji na obszarach wiejskich i w
sektorze rolno-spożywczym przyjęto, że Sektorowy Program Operacyjny Pt:. Restrukturyzacja i
modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich będzie narzędziem w realizacji
celu Narodowego Planu Rozwoju - Restrukturyzacja sektora żywnościowego i rozwój obszarów
wiejskich. Planowane działania, zgodnie z priorytetami Rozporządzenia Rady (WE) 1257/99, mają
służyć
realizacji
dwóch
celów
strategicznych
programu,
które
określono
jako:
Cel 1 „Poprawa konkurencyjności gospodarki rolno – żywnościowej” - traktowany jako
najważniejszy cel strategiczny rozwoju polskiego rolnictwa oraz przetwórstwa żywności w pierwszych
latach integracji z UE. Cel 2 „Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich” - realizowany również
poprzez Plan Rozwoju Miejscowości Obszarów Wiejskich (PROW) oraz inne programy operacyjne w
ramach Narodowego Planu Rozwoju. Powyższe cele realizowane będą w ramach dwóch priorytetów.
I. Wspieranie zmian i dostosowań w sektorze rolno-żywnościowym oraz II. Zrównoważony
rozwój obszarów wiejskich. Pomoc strukturalna na rzecz rozwoju obszarów wiejskich i rolnictwa musi
być uzupełniona, ze względu na ograniczenia możliwej interwencji, wynikającej z jednofunduszowego
13
www.minrol.gov.pl
45
_________________________________________________________________________________________________________________
charakteru Sektorowego Programu Operacyjnego pt:. Restrukturyzacja i modernizacja sektora
żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich, przez:
transfery środków przeznaczonych na rozwój infrastruktury (Europejski Fundusz Rozwoju
Regionalnego – ERDF);
tworzenie pozarolniczych miejsc pracy i rozwój zasobów ludzkich (Europejski Fundusz Socjalny
– ESF i ERDF);
instrumenty pomocy krajowej, kontynuowane po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej.
Niezależnym dokumentem programowym, w stosunku do Sektorowego Programu Operacyjnego pt.
Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich,), będzie Plan
Rozwoju Miejscowości Obszarów Wiejskich (Rural Development Plan), współfinansowany przez Sekcję
Gwarancji EAGGF (z części budżetu UE przeznaczonej na Rozwój obszarów wiejskich). W ramach tego
programu wdrażane będą takie działania jak: renty strukturalne, programy rolnośrodowiskowe,
zalesianie gruntów rolnych, płatności dla terenów trudnych dla gospodarki rolnej, płatności dla
gospodarstw niskotowarowych, wsparcie dostosowań do standardów Wspólnotowych, grupy
producenckie oraz pomoc techniczna. Działania wdrażane w ramach obydwu programów będą
kompatybilne i będą się wzajemnie uzupełniały w ramach nadrzędnego celu, jakim jest rozwój obszarów
wiejskich.
Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej oznacza szansę na zdynamizowanie procesów rozwoju
społeczno - gospodarczego kraju, obejmujących także przekształcenia struktur rolnictwa i gospodarki
żywnościowej oraz poprawę warunków życia i prowadzenia działalności gospodarczej na terenach
wiejskich.
6.6. Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego na lata 2007 – 201314
W nowym okresie programowania, obejmującym lata 2007-2013, wdrażane będą regionalne
programy operacyjne (RPO) – po jednym przypadającym na każde województwo. Będą one jednym z
podstawowych elementów systemu realizacji nowego Narodowego Planu Rozwoju 2007-2013 (NPR).
Dokumenty te przygotowywane są autonomicznie w poszczególnych województwach, jednak przy
koordynacji Ministerstwa Gospodarki i Pracy oraz według wspólnych standardów. Układ celów i
priorytetów, jakie zostaną zawarte w RPO zależeć ma głównie od samorządów województw i służyć ma
realizacji strategii rozwoju danego regionu. Według zapisów Wstępnego Projektu NPR 2007-2013,
wsparcie udostępniane w ramach RPO będzie mogło dotyczyć przede wszystkim następujących
priorytetów:
14
www.malopolskie.pl
46
_________________________________________________________________________________________________________________
1) podstawowej infrastruktury technicznej regionalnej i lokalnej - działania z zakresu modernizacji i
rozbudowy podstawowej infrastruktury transportowej (drogi, koleje, lotniska regionalne, porty
regionalne, transport miejski) o znaczeniu regionalnym i lokalnym, także na obszarach wiejskich;
2) kompleksowych planów rozwoju i rewitalizacji małych i średnich miast oraz rozwoju i
restrukturyzacji obszarów wiejskich;
3) infrastruktury telekomunikacyjnej i społeczeństwa informacyjnego:
•
usługi i projekty wdrożeniowe z zakresu społeczeństwa informacyjnego,
•
rozwój infrastruktury społeczeństwa informacyjnego;
4) przedsiębiorczości:
•
tworzenie i rozwój nowopowstałych mikroprzedsiębiorstw (doradztwo, zwiększenie dostępności
do kapitału, wspieranie podmiotów rozpoczynających działalność gospodarczą),
•
unowocześnianie oferty produktowej i usługowej MSP działających na rynku lokalnym i
regionalnym,
•
rozwój lokalnych i regionalnych instytucji otoczenia biznesu oraz ich sieci,
•
wsparcie przedsięwzięć wynikających z Regionalnych Strategii Innowacyjnych (RSI),
•
powstawanie i rozwój parków przemysłowych i technologicznych, inkubatorów,
•
wprowadzanie technologii przyjaznych środowisku;
5) turystyki:
•
rozwój i modernizacja infrastruktury noclegowej, gastronomicznej i innej infrastruktury
turystycznej,
•
opracowanie programów rozwoju i promocji regionalnych i lokalnych produktów turystycznych,
•
tworzenie systemów i centrów informacji turystycznej,
•
rozwój usług i kadr związanych z turystyką;
6) kultury:
•
utrzymanie i ochrony dziedzictwa kulturowego o znaczeniu regionalnym,
•
zwiększanie dostępności do kultury;
7) infrastruktury społecznej:
•
modernizacja infrastruktury edukacji na poziomie wyższym,
•
modernizacja i rozbudowa sieci placówek edukacyjnych służących wyrównaniu szans
edukacyjnych,
•
modernizacja i rozbudowa placówek zdrowia służących wyrównaniu poziomu zdrowotności,
•
modernizacja i rozbudowa innych wybranych elementów infrastruktury społecznej;
8) zasobów ludzkich:
•
rozwój zawodowy, reorientacja zawodowa, rozwój kadr regionalnych,
47
_________________________________________________________________________________________________________________
•
wyrównywanie szans w dostępie do edukacji,
•
aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu,
•
przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu.
Regionalne programy operacyjne będą współfinansowane z funduszy strukturalnych Unii
Europejskiej (obecnie zakłada się, że w RPO będą mogły być łączone środki Europejskiego Funduszu
Społecznego oraz Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego). Pozostałą część pokryją polskie
środki publiczne oraz prywatne. Z ogólnej kwoty 21 miliardów euro, jaka została przewidziana we
Wstępnym Projekcie NPR 2007-2013 na 16 regionalnych programów operacyjnych, Małopolsce może
przypaść około 1 000 - 1 400 milionów euro. Jest to ostrożny szacunek, opierający się na
proporcjach podziału środków pomiędzy województwa stosowanych do tej pory przy Kontrakcie
Wojewódzkim oraz ZPORR. W ramach RPO Małopolska uzyska środki nieporównywalnie większe, niż
dotychczas, np. z funduszy przedakcesyjnych albo ZPORR.
48
_________________________________________________________________________________________________________________
ZAKOŃCZENIE
Każdy program rozwoju obszarów wiejskich, by mógł efektywnie zaspokoić konkretne potrzeby
związane z rozwojem obszarów wiejskich musi podlegać stosownemu monitorowaniu. Należy w tym
miejscu wyjaśnić, iż zarówno proces wdrażania, komunikacji społecznej a także monitorowania
efektów realizacji Planu Rozwoju Miejscowości Żarki będzie przebiegał stosownie do zapisów
Lokalnego Planu Rozwoju, uchwalonego dla obu sołectw przez Radę Miejską w dniu 10 listopada
2005r. – por. załącznik do uchwały nr XXXIX/213/2005r. Nie jest zasadnym powielanie tych treści,
ponieważ w gminie Libiąż procedura wdrażania i aktualizowania projektów rewitalizacyjnych i
rozwojowych została ukształtowana w wyniku przyjęcia Wewnętrznej Procedury Wdrażania Wieloletnich
Planów Inwestycyjnych (WPI), zgodnie z Zarządzeniem nr 153/IV/2003 Burmistrza Libiąża z dnia 24
listopada 2003 r. (por. załącznik nr 6). Procedura ta ustanowiła uczestników procesu WPI, wskazała
ich obowiązki i zadania oraz określiła harmonogram aktualizacji planów inwestycyjnych. Zasadnym jest
wykorzystanie tej procedury do wdrażania oraz okresowej aktualizacji Planu Rozwoju Lokalnego Gminy
Libiąż, Lokalnego Programu Rewitalizacji oraz Planów Rozwoju Miejscowości Żarek i Gromca - główną
przesłanką jest oszczędność czasu pracy, zasobów i materiałów Urzędu Miejskiego. Ustalenie to
skutkować będzie równoczesnym wdrażaniem Wieloletnich Planów Inwestycyjnych Gminy, Lokalnego
Programu Rewitalizacji Gminy, Planu Rozwoju Lokalnego oraz Planów Rozwoju Miejscowości.
Na podstawie zapisów zawartych w Planie Rozwoju Lokalnego w Rozdziale VIII, przebiegać
będzie promocja projektów rozwojowych, za którą odpowiedzialny będzie w strukturze Urzędu
Miejskiego Referat Promocji i Integracji Europejskiej we współpracy z jednostkami odpowiedzialnymi za
realizację poszczególnych projektów.
Należy także zaznaczyć, iż stosowanie do wymogów ujętych w par. 2 pkt. 2 Rozporządzenia
Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2004r.15 niniejszy Plan Rozwoju Miejscowości został
wcześniej zaopiniowany pozytywnie przez Radę Sołecką Żarek w dniu 15 listopada 2005r. a
następnie jednogłośnie uchwalony przez Zebranie Wiejskie Żarek w dniu 20 listopada 2005r.
Protokół ze spotkania rady sołeckiej oraz uchwała w sprawie zatwierdzenia Planu Rozwoju
Miejscowości Żarki stanowią załączniki nr 7 i nr 8.
15
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2004r. (Dz. U z dnia 31 grudnia 2004r. nr 284, poz. 2846) w
sprawie trybu składania i wzoru wniosku o dofinansowanie realizacji projektu w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
„Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004 – 2006 w zakresie działania „Odnowa wsi
oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego”.
49
_________________________________________________________________________________________________________________
ANEKS
1. Mapa prezentująca zakres obszaru planu rozwoju miejscowości oraz lokalizację projektów
rozwojowych.
2. Mapa projektowanych terenów rekreacyjno-sportowych w Żarkach w ramach projektu rozwoju nr 1.
3. Notatka z konsultacji społecznych w Żarkach z dnia 7 czerwca 2005r.
4. Notatka z konsultacji społecznych w Żarkach z dnia 6 września 2005r.
5. Decyzja Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Krakowie z dnia 4 listopada
2004r., znak: WSE.HK.4445-4/2004.
6. Zarządzenie Burmistrza Libiąża z dnia 24 listopada 2003 r. Nr 153/IV/2003 w sprawie wdrażania
Wieloletnich Planów Inwestycyjnych (WPI).
7. Protokół ze spotkania z Radą Sołecką Żarek w dniu 15 listopada 2005r. w sprawie zaopiniowania
Planu Rozwoju Miejscowości Żarek wraz z listą obecności.
8. Uchwała nr 1/2005 Zebrania Wiejskiego Żarek z dnia 20 listopada 2005r. w sprawie zatwierdzenia
Planów Rozwoju Miejscowości wraz z protokołem z zebrania oraz listą obecności.
50

Lokalny Plan Rozwoju Miejscowości Żarki

Transkrypt

Podobne dokumenty

Żarki - moje miejsce w Europie - Strona Szkoły Podstawowej im. Wł

Mali włoscy kucharze W krainie Hokus Pokuss

Lampka nocna EGLO Girasole 85325

Obudowa metalowa szafa 56x42x20 cm z zamkem

Przekaźnik termiczny 0,8-1,2A do CWM9

Oprawa zewnętrzna sodowa 400W IP66 CARANDINI QSA-10/L

Protokół przekazania urządzeń