Poznań, 6 - Wielkopolska Izba Rzemieślnicza

Wielkopolska Izba Rzemieślnicza w Poznaniu
61-874 Poznań, al. Niepodległości 2,
tel. 61 853-78-05, fax. 61 852-13-16,
NIP 777-00-04-888, REGON 000448953
http://www.irpoznan.com.pl
e-mail: [email protected]
ISO 9001:2000
KSU15/13/2005/165
Poznań, 19 październik 2011 r.
Związek Rzemiosła Polskiego
Zespół Oświaty Zawodowej
i Problematyki Społecznej
ul. Miodowa 14
00-246 Warszawa
NO-IV-74/11
W odpowiedzi na pismo NO-I/3/AS/48/11 z dnia 26 września 2011r. dotyczące
prośby o zgłoszenie uwag i opinii do projektów rozporządzeń Ministra Edukacji
Narodowej, stanowiących wykonanie delegacji zawartych w znowelizowanej,
w sierpniu br. ustawie o systemie oświaty, Wielkopolska Izba Rzemieślnicza
w Poznaniu udziela odpowiedzi w/w sprawie.
W wyniku zapoznania się z pakietem przesłanych rozporządzeń stwierdzamy,
iż zaproponowane rozwiązania w bardzo wielu przypadkach pogarszają i ograniczają
możliwości kształcenia zawodowego. Jesteśmy przekonani, iż przyjęcie tych
propozycji doprowadzi do dalszej marginalizacji kształcenia zawodowego
i spowoduje w niedalekiej przyszłości ogromne problemy gospodarcze objawiające
się brakiem wykwalifikowanych specjalistów w poszczególnych zawodach. Będzie to
rezultat kolejnego pogorszenia wizerunku szkolnictwa zawodowego oraz rozwiązań
systemowych umożliwiających szybkie zdobycie kwalifikacji zawodowych w pełnym
zawodzie.
Z powyższych względów prosimy o stanowcze zaprotestowanie przeciwko
zaproponowanym rozwiązaniom, w tym m.in. przeciwko następującym propozycjom
przedstawionym w następujących projektach aktów prawnych:
I.
Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie klasyfikacji
zawodów szkolnictwa zawodowego:
1. Część zawodów, w których prowadzone jest kształcenie i egzaminowanie w
rzemiośle, zostało podzielonych na kwalifikacje. Dotyczy to między innymi
takich zawodów jak: elektryk, murarz z dodatkiem tynkarza, monter elektronik,
mechanik - operator pojazdów i maszyn rolniczych, kamieniarz. Uważamy, że
zawody te w procesie kształcenia na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej
powinny być nauczane jako jednokwalifikacyjne, a podziały te są sztuczne
i będą rodziły niepotrzebne koszty związane z przeprowadzeniem egzaminów.
2. Usunięcie z klasyfikacji zawodów szkolnych takich zawodów jak: monter
instalacji gazowych, malarz-tapeciarz, posadzkarz i włączenie ich do innych
zawodów jest nie do przyjęcia, gdyż spowoduje niebawem brak dobrze
wykwalifikowanych pracowników w tych zawodach na rynku pracy.
Nadmieniamy, iż już w tej chwili brakuje specjalistów w branży budowlanej.
Proponowana zmiana spowoduje jeszcze gorszą sytuację w tym zakresie.
3. Wiele sformułowań zawartych w opisie nazw kwalifikacji wyodrębnionych
w zawodach rzemieślniczych jest źle sformułowanych przez autora projektu,
gdyż wskazuje na przygotowanie pracownika do linii produkcyjnej lub w
niewłaściwy sposób określa zakres czynności, który związany jest z
wykonywaniem danego zawodu.
II.
Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie egzaminów
eksternistycznych:
1. Brak możliwości potwierdzenia kwalifikacji zawodowych w obrębie całego
zawodu oraz konieczność zdawania kilku egzaminów, żeby uzyskać pełne
kwalifikacje
generuje
dodatkowe
koszty
i
zabiera
osobom
zainteresowanym, zwłaszcza dorosłym, którzy niejednokrotnie mają
rodziny na utrzymaniu, możliwość zdobycia zawodu i podjęcia pracy
w krótkim czasie.
III.
Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie publicznych
placówek kształcenia
ustawicznego, publicznych placówek kształcenia
praktycznego i publicznych ośrodków dokształcania
i
doskonalenia
zawodowego oraz kształcenia ustawicznego w formach
pozaszkolnych
1. Proponujemy rozszerzenie grupy podmiotów uprawnionych do organizowania
kursów kompetencji ogólnych i kursów umiejętności zawodowych o izby
rzemieślnicze oraz przyznanie im prawa do przeprowadzania egzaminów na
zakończenie kursów umiejętności zawodowych i kwalifikacyjnych kursów
zawodowych w zakresie jednej lub więcej kwalifikacji wyodrębnionych
w ramach określonego zawodu.
2. Powinna istnieć możliwość kształcenia ustawicznego i potwierdzania
kwalifikacji zawodowych we wszystkich zawodach określonych w klasyfikacji
zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz jej stosowania (Dz. U.
2010 Nr 82, poz. 537), zamiast tylko w klasyfikacji zawodów szkolnictwa
zawodowego. Skutkiem
tego
będzie brak możliwości potwierdzenia
kwalifikacji w zawodach z klasyfikacji rynku pracy, brak wykwalifikowanych
kadr oraz jeszcze większa deprecjacja zawodów niszowych, które również są
bardzo potrzebne na rynku pracy, jak np. wulkanizator.
3. Ustanowienie zapisu, w którym określa się możliwość powołania komisji
przeprowadzającej egzamin na zakończenie kursu umiejętności zawodowych
spośród osób, które posiadają tylko wyższe wykształcenie odpowiednie dla
zakresu kształcenia, wyeliminuje bardzo wielu prawdziwych specjalistów i
praktyków w zawodzie. Należy pamiętać, iż fachowcy, będący bardzo często
jednocześnie instruktorami praktycznej nauki zawodu i nie posiadający
wyższego wykształcenia, wykonują zawód na co dzień i najlepiej znają zakres
praktycznych umiejętności specyficznych dla zawodu. Z tego względu
niejednokrotnie są lepszymi egzaminatorami niż teoretyk z wyższym
wykształceniem. Z tego względu warto docenić ich doświadczenie podczas
potwierdzania kwalifikacji zawodowych osób, które w niedalekiej przyszłości
będą wykonywały zawód.
IV.
Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie podstaw
programowych kształcenia w zawodach:
1. Zmniejszenie czasu przeznaczonego na kształcenie praktyczne o połowę w
porównaniu do obowiązujących aktów prawnych jest nie do przyjęcia i budzi
bardzo ostry sprzeciw środowiska rzemieślniczego. Z punktu widzenia
przyszłości gospodarki jest to sytuacja niedopuszczalna, gdyż spowoduje
wyprowadzenie absolwentów szkół zawodowych na rynek pracy bez
przygotowania do wykonywania wybranego zawodu. W kształceniu
zawodowym, zwłaszcza na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej
najważniejsze jest przygotowanie praktyczne do wykonywania zawodu. Z
rozwiązania zaproponowanego przez Ministerstwo wynika, iż praktyczne
przygotowanie do zawodu będzie na jeszcze niższym poziomie niż miało to
miejsce dotychczas. Rzemieślnicy są przekonani, iż przy tak małej liczbie
godzin zajęć praktycznych nie będą wstanie dostatecznie przygotować
uczniów do egzaminu czeladniczego i w rezultacie tego uczniowie nie zdadzą
w/w egzaminu. Konsekwencje ze słabego przygotowania praktycznego do
zawodu i niezdania w/w egzaminów poniosą bezpośrednio uczniowie, którzy
nie uzyskają dokumentów potwierdzających kwalifikacje zawodowe i będą
mieli trudności w uzyskaniu zatrudnienia oraz pracodawcy, którzy nie uzyskają
dofinansowania kosztów kształcenia przysługującego dopiero po pozytywnie
zdanym egzaminie. Zaistniała sytuacja w następnych latach będzie skutkować
niechęcią pracodawców do zawierania umów o pracę w celu przygotowania
zawodowego z pracownikami młodocianymi. To z kolei może spowodować
mniejszy nabór uczniów do szkoły, gdyż w zdecydowanej większości program
praktycznej nauki zawodu realizowany jest poprzez zatrudnienie uczniów w
zakładach rzemieślniczych.
2. Przedstawiony do zaopiniowania projekt zawiera wiele nieujednoliconych
określeń, wprowadzając chaos i niepokój o interpretację przyjętych zapisów,
które muszą zostać poprawione, np. w odniesieniu do miejsca realizacji zajęć
praktycznych: u pracodawcy,
w przedsiębiorstwie, w zakładzie
rzemieślniczym, w zakładzie usługowym. W zawodzie fryzjer wskazuje się
realizację zajęć praktycznych w warsztatach szkolnych, w zawodzie piekarz i
cukiernik nawiązywanie kontaktów z zakładami produkcyjnymi, a w zawodzie
rzeźnik – wędliniarz wycieczki do zakładów wędliniarskich. Czy to oznacza, iż
nie będzie prowadzona w tych zawodach nauka na statusie pracownika
młodocianego poprzez zawarcie umowy o pracę w celu przygotowania
zawodowego?
Reprezentując wielkopolskie środowisko rzemieślnicze wyrażamy głębokie
zaniepokojenie do proponowanych przez Ministerstwo zmian i prosimy o
przekazanie naszych uwag do autorów projektów. Wierzymy, iż w trosce o
dobre przygotowanie zawodowe przyszłych pracowników w kraju nasze
spostrzeżenia znajdą akceptację.
Z poważaniem
Dyrektor Izby
Tomasz Wika