Wystąpienie pokontrolne z kontroli problemowej Ośrodka Pomocy

WOJEWODA OPOLSKI
PSiZ.II.431.50.2015.KG
Opole, 29 września 2015 r.
WYSTĄPIENIE POKONTROLNE
1. Nazwa i adres jednostki kontrolowanej:
Ośrodek Pomocy Społecznej w Nysie
ul. Komisji Edukacji Narodowej 1A, 48-303 Nysa
2. Imię i nazwisko kierownika podmiotu kontrowanego:
Jolanta Cymbalista – Dyrektor Ośrodka Pomocy Społecznej w Nysie, działający
na podstawie zarządzenia nr 1244/2013 Burmistrza Nysy z dnia 6 listopada 2013 r.
w sprawie upoważnienia do prowadzenia postępowania w sprawach świadczeń rodzinnych
oraz wydawania w tych sprawach decyzji administracyjnych.
3. Imię, nazwisko i stanowisko służbowe kontrolera:
Krystian Goetz – inspektor wojewódzki Oddziału Nadzoru i Kontroli Pomocy Społecznej
w Wydziale Polityki Społecznej i Zdrowia Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego,
Marzena Janiszewska – inspektor wojewódzki Oddziału Nadzoru i Kontroli Pomocy
Społecznej w Wydziale Polityki Społecznej i Zdrowia Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego.
4. Termin kontroli: 2 i 3 września 2015 r.
5. Zakres kontroli:
a) przedmiot kontroli: ocena realizacji zadań wynikających z ustawy o świadczeniach
rodzinnych z dnia 28 listopada 2003 r. (Dz. U. z 2013 r., poz. 1456 ze zm., Dz.U.
z 2015 r., poz. 114) w zakresie przyznawania świadczeń opiekuńczych,
b) okres objęty kontrolą: od 1 stycznia 2014 r. do dnia kontroli, tj. do 2 września 2015 r.
6. Ocena skontrolowanej działalności, ze wskazaniem ustaleń, na których została oparta:
W wyniku kontroli pozytywnie ocenia się działalność Ośrodka Pomocy Społecznej
w Nysie, w kontrolowanym zakresie.
Ocenę realizacji zadań wynikających z ustawy o świadczeniach
określono na podstawie ustaleń kontroli, przeprowadzonej w zakresie:
a) warunków nabywania prawa do świadczeń opiekuńczych,
rodzinnych
b) zasad ustalania i przyznawania świadczeń opiekuńczych w tym:
 zasiłku pielęgnacyjnego,
 specjalnego zasiłku opiekuńczego,
 świadczenia pielęgnacyjnego.
Ustalenia kontroli.
W badanym okresie, tj. od 1 stycznia 2014 r. do 2 września 2015 r. w Ośrodku Pomocy
Społecznej w Nysie rozpatrzono 519 wniosków o przyznanie świadczeń opiekuńczych,
w tym:
 416 dot. zasiłku pielęgnacyjnego,
 34 dot. specjalnego zasiłku opiekuńczego,
 64 dot. świadczenia pielęgnacyjnego.
Kontroli poddano dokumentację:
 22 spraw zakończonych wydaniem decyzji w sprawie przyznania prawa do zasiłku
pielęgnacyjnego, co stanowi 5,28 % wszystkich spraw z tego zakresu,
 17 spraw zakończonych wydaniem decyzji w sprawie przyznania prawa do specjalnego
zasiłku opiekuńczego, co stanowi 47,22 % wszystkich spraw z tego zakresu,
 22 spraw zakończonych wydaniem decyzji w sprawie przyznania prawa do świadczenia
pielęgnacyjnego, co stanowi 33,33 % wszystkich spraw z tego zakresu.
Dokumentację objętą kontrolą, sprawdzono pod kątem zasad ustalania i przyznawania
świadczeń opiekuńczych. Stwierdzono, że we wszystkich przypadkach, spełnione zostały
warunki nabywania prawa do świadczeń, określone w art. 1 ustawy o świadczeniach
rodzinnych.
Postępowanie administracyjne, w sprawie przyznawania świadczeń, zostało wszczęte
w każdym przypadku przez organ na wniosek strony. Do wniosków dołączano wymagane
przepisami prawa zaświadczenia, oświadczenia i orzeczenia stanowiące podstawę jego
przyznania. Wnioski o przyznanie świadczeń rozpatrywano w obowiązującym miesięcznym
terminie, świadczenie każdorazowo przyznawano w formie decyzji, które doręczano stronom
za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Decyzje zawierały wszystkie części składowe
wyszczególnione w art. 107 § 1 k.p.a. W treści uzasadnienia przytaczano elementy
określone w art. 107 § 3 k.p.a. lub odstępowano od sporządzania uzasadnienia na podstawie
art. 107 § 4 k.p.a.
Specjalny zasiłek opiekuńczy przyznawano na okres zasiłkowy, chyba, że orzeczenie
o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony,
wtedy przyznany został do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności
orzeczenia, nie dłużej niż do końca okresu zasiłkowego.
Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego i świadczenia pielęgnacyjne ustalano zgodnie z art.
24 ust. 4 na czas nieokreślony chyba, że orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu
niepełnosprawności zostało wydane na czas określony, wtedy prawo do zasiłku
i świadczenia pielęgnacyjnego ustalano do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin
ważności orzeczenia.
Świadczenia przyznano w prawidłowej wysokości, określonej w rozporządzeniu Rady
Ministrów z dnia 10 sierpnia 2012 r. w sprawie (…) wysokości świadczeń rodzinnych
(Dz. U. z 2012 r., poz. 959), ustawie z dnia 28 listopada 2013 r. o świadczeniach rodzinnych
(Dz. U. z 2013 r., poz. 559) ustawie z dnia 24 kwietnia 2014 r. o zmianie ustawy
o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 559). W przypadku ustawowej zmiany
wysokości świadczenia pielęgnacyjnego, w okresie trwania prawa do tego świadczenia,
organ z urzędu wszczynał postępowanie w celu jego podwyższenia zgodnie
z zasadami określonymi w art. 61 k.p.a. Z urzędu wszczynano także postępowanie,
w sprawie przyznania prawa do pomocy finansowej, realizowanej w ramach rządowego
programu wspierania osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego.
W każdym przypadku osoby, którym przyznano specjalny zasiłek opiekuńczy, spełniały
warunki i kryteria dochodowe uprawniające je do otrzymania świadczenia.
W badanym okresie, w 5 przypadkach odmówiono stronie prawa do świadczeń
opiekuńczych. Kontroli poddano całość dokumentacji, powodem odmowy przyznania
świadczenia było:
a)
b)
w przypadku dot. zasiłku pielęgnacyjnego - niepełnosprawność wnioskodawcy, która
powstała po ukończeniu 21 roku życia, tj. niespełnienia wymogów art. 16 ust. 3 ustawy
o świadczeniach rodzinnych,
w 1 przypadku dot. specjalnego zasiłku opiekuńczego - przekroczenie kryterium
dochodowego wnioskodawcy, uprawniające do przyznania zasiłku tzn. łączny dochód
rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę przekroczył kwotę, o której
mowa w art. 5 ust. oraz 26a ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych (664 zł)
i wyniósł w przeliczeniu na osobę 824,79 zł;
- w 1 przypadku przyznano stronie specjalny zasiłek opiekuńczy, jednakże odmówiono
opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne, ponieważ posiadanie statusu członka
rodziny osoby ubezpieczonej zwalnia z obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego
zgodnie z art. 66 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach z opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 581 ze zm.).
W tym przypadku strona skorzystała z przysługującego prawa odwołania się od
wydanej decyzji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, które utrzymało
w mocy zaskarżoną decyzję;
c)
w 1 przypadku dot. świadczenia pielęgnacyjnego - nie posiadanie pokrewieństwa w linii
prostej (wnioskodawcy, z osobą wymagającą opieki). Świadczenie pielęgnacyjne
przysługuje, jeśli nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu (…)
zgodnie z art. 17 ust. 1a pkt 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Na podstawie
zgromadzonego materiału ustalono, że osoba wymagająca opieki ma pełnoletnią
córkę. W tym przypadku strona skorzystała z przysługującego prawa odwołania się od
wydanej decyzji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, które utrzymało
w mocy zaskarżoną decyzję;
- w 1 przypadku strona nie zaprzestała prowadzenia gospodarstwa rolnego, w myśl
art. 17b ust. 1 pkt 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych.
W trakcie kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości oraz uchybień w zakresie realizacji
zadań wynikających z ustawy o świadczeniach rodzinnych, w części dotyczącej
przyznawania świadczeń opiekuńczych.
Projekt wystąpienia pokontrolnego przekazano w dniu 21 września 2015 r.
na podstawie art. 38 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej
(Dz. U. z 2011 r. Nr 185, poz. 1092) Dyrektorowi Ośrodka Pomocy Społecznej w Nysie, wraz
z pouczeniem o prawie do zgłoszenia umotywowanych pisemnych zastrzeżeń, stosownie
do treści art. 40 ust. 1 ustawy o kontroli.
W związku z niezgłoszeniem zastrzeżeń do projektu wystąpienia pokontrolnego, zgodnie
z art. 46 ust. 1 ustawy o kontroli, sporządzono niniejsze wystąpienie pokontrolne, od którego
zgodnie z art. 48 ustawy o kontroli, nie przysługują środki odwoławcze.
Kontrolę wpisano do książki kontroli prowadzonej w podmiocie kontrolowanym,
pod poz. Nr 3/2015.
Z up. Wojewody Opolskiego
Joanna Chmura
Zastępca Dyrektora Wydziału
Polityki Społecznej i Zdrowia