Strona 1 z 4 Warszawa, dn. 27.08.2015 r. Szanowny Pan Igor

Warszawa, dn. 27.08.2015 r.
Szanowny Pan
Igor Radziewicz - Winnicki
Podsekretarz Stanu
Ministerstwo Zdrowia
Szanowny Panie Ministrze,
W związku z prowadzonymi przez Ministerstwo Zdrowia konsultacjami publicznymi
projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie ogólnych warunków umów
o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, uprzejmie przekazuję uwagi Instytutu Praw
Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej odnośnie niniejszego projektu. Poniższe rekomendacje
zostały wypracowane dzięki realizacji projektu „Monitoring prac legislacyjnych i konsultacji
społecznych w ochronie zdrowia” w ramach programu Obywatele dla Demokracji,
finansowanego z Funduszy EOG.
Uwagi do Projektu Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dn. 23 lipca 2015 roku
w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej
Projekt nowego rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie ogólnych warunków umów
o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej jest bardzo oczekiwanym aktem prawnym w tym
sensie,
iż jego celem powinno być uporządkowanie zasad udzielania świadczeń opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Przedłożony projekt należy ocenić
bardzo krytycznie.
Strona 1 z 4
UWAGI OGÓLNE
1. Rozporządzenie jest wydawane w oparciu o ust.2 art. 137 ustawy z dnia 27 sierpnia
2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
(tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.), który wyraźnie określa zakres
kompetencji Ministra Zdrowia w zakresie uprawnień do wydania aktu wykonawczego.
Przedłożony do konsultacji akt prawa wykonawczego, przekracza wyraźnie zakres
określonych przez ustawodawcę kompetencji do Ministra Zdrowia w przywołanym
artykule, co jest niezgodne z podstawowymi zasadami prawa konstytucyjnego.
2. Rozporządzenie w zasadniczej części reguluje kwestie wynagradzania pielęgniarek
i położnych, a dopiero załącznik do rozporządzenia zawiera teoretycznie informacje
adekwatne do zakresu delegacji ustawowej dla Ministra Zdrowia wynikającej z art.
137 ust.2 w/w. Forma przedłożonego projektu jest rażącym naruszeniem
podstawowych zasad dobrej legislacji.
3. Przedłożony projekt, jak zresztą czytamy w uzasadnienie, jest w większości
powtórzeniem obecnie obowiązującego rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6
maja 2008 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki
zdrowotnej (Dz. U. Nr 81, poz. 484), i nie uwzględnia wielu istotnych kwestii, które
pojawiły się od 2008 r. Przykładem są zmiany w zakresie wykonywania zawodu
pielęgniarki i położnej, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.
tj. w zakresie kierowanie na badania diagnostyczne, brak określenia zasad współpracy
pielęgniarki, położnej a lekarzem w zakresie opieki nad pacjentem czy współpracy
w zakresie położna i lekarz, w przypadku prowadzenia ciąży fizjologicznej przez
położną.
4. Pomięto uregulowania zasad udzielania świadczeń zdrowotnych - położniczych
świadczonych przez położne. Należy zaważyć, iż terminem : świadczenia
pielęgnacyjne (§ 2 ust. 1 pkt.6 komentowanego rozporządzenia) jest zbyt wąski.
5. W rozporządzeniu pojawiają się uregulowania, które mają charakter materii
ustawowej np. w §13 pkt. 4 komentowanego rozporządzenia, tj. odmowy świadczenia
zdrowotnego pacjentowi małoletniemu. Ten zapis wprowadza zasady wykonywania
zawodu lekarza poza ustawą z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza
dentysty (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 464). Dotychczas kwestia odmowy
Strona 2 z 4
stanowił przedmiot uregulowania art. 38 w/w. Miejscem regulacji tego zagadnienia
jest ustawa. To co się proponuje w projekcie komentowanego rozporządzenia jest
kardynalnym naruszeniem konstytucyjnych zasad ochrony prawa obywatelskich,
zarówno lekarzy, jak i pacjentów małoletnich.
UWAGI SZCZEGÓLOWE
1) Par. 2 ust. 1 projektowanego rozporządzenia - Nieprawidłowe jest sformułowanie
"świadczeniodawca posiadający umowy". W języku prawnym pojęcie posiadania wiąże się
z określonym władztwem nad rzeczą (art. 336 Kodeksu cywilnego), toteż nie powinno się
w akcie normatywnym używać tego sformułowania w znaczeniu potocznym. Prawidłowe jest
sformułowanie "świadczeniodawca, który zawarł umowy".
2) Par. 2 ust. 3 projektowanego rozporządzenia - Nieprawidłowe, a przy tym niezrozumiałe,
jest sformułowanie "przedstawienie świadczeniodawcy zmiany umów", ponieważ zmiana
umowy następuje dopiero z chwilą zawarcia porozumienia zmieniającego, o którym mowa
w dalszych przepisach. W cyt. sformułowaniu chodzi natomiast o przedstawienie
świadczeniodawcy dokumentu obejmującego treść porozumienia zmieniającego umowę.
3) Par. 2 ust. 4 projektowanego rozporządzenia - Nieprawidłowe jest sformułowanie
"przekazuje podpisane zmienione umowy". Chodzi bowiem o przekazanie podpisanych
dokumentów obejmujących treść porozumień zmieniających.
4) Par. 14 załącznika do projektowanego rozporządzenia - Nieprawidłowe jest sformułowanie
"obowiązany do sfinansować".
5) Par. 17 ust. 2 załącznika do projektowanego rozporządzenia - Sformułowanie "jest ustalana
przez oddział wojewódzki Fundusz" zawiera usterkę składniową.
6) Par. 29 ust. 1 załącznika do projektowanego rozporządzenia - Kara umowna przysługuje
jednej stronie umowy od drugiej strony (art. 483 par. 1 Kodeksu cywilnego), więc
sformułowanie o możliwości nałożenia przez dyrektora oddziału lub prezesa Funduszu kary
jawi się jako niefortunne, bo wynikałoby z niego, że kara przysługuje tym podmiotom, które
nie mają wszak zdolności prawnej - tę ma sam Fundusz. Prawidłowo sformułowany przepis
winien zatem stanowić, że "umowa może zastrzegać karę umowną na rzecz Funduszu w razie
stwierdzenia....". Kolejne zdanie przepisu mogłoby zaś przewidywać, że kary żądają - nie zaś
"nakładają", bowiem jest to roszczenie a nie kara administracyjna - powyższe organy.
Strona 3 z 4
7) Par. 42 ust. 3 załącznika do projektowanego rozporządzenia - sformułowanie
"świadczeniodawca rażąco narusza obowiązek realizowania umowy zgodnie z planem
rzeczowo-finansowym, polegający na nienależytym wykonywaniu umowy" sugeruje, że
obowiązek świadczeniodawcy polega na nienależytym wykonywaniu umowy, co - jak się
zdaje - nie jest zgodne z intencją projektodawcy. Niezależnie od tej usterki, projektowany
przepis zawiera błąd "idem per idem" bo definiuje naruszenie obowiązku realizowania
umowy zgodnie z planem przez nienależyte wykonywanie umowy". Z całą pewnością można
więc stwierdzić, że redakcja projektowanego przepisu wymaga dalszego namysłu
legislacyjnego.
ROZPORZADZENIE WYMAGA NOWEGO NAMYSŁU LEGISLACYJNEGO.
Z poważaniem
Ks. dr Arkadiusz Nowak
Prezes Instytutu
Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej
02-002 Warszawa, ul. Nowogrodzka 62A l. 315, tel. 48 22 474 15 22, fax 48 22 474 15 23,
e-mail: [email protected]; www.prawapacjenta.eu
Strona 4 z 4