biologia etap szkolny

Zadanie 1. (1pkt)
Osteoporoza to horo a o jawiają a się de i eraliza ją koś i powodują ą i h ła liwość.
W pro esa h prze udowy koś i u zest i zą dwa rodzaje ko órek: osteo lasty ko órki
koś iotwór ze osteoklasty ko órki koś iogu e . Do osteoporozy dochodzi wtedy, gdy jedne
z ty h ko órek są ardziej aktyw e iż drugie.
Na podstawie tekstu, podaj azwę rodzaju ko órek, który h zwiększo a aktyw ość w orga iz ie
oże doprowadzić do osteoporozy.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 2. (2pkt)
Przy produk ji
asła,
argary y lu oleju zwykle dodawa e są wita i y A i E.
a) Uzasad ij, że jest to korzyst a dla orga iz u złowieka for a podawa ia o u ty h wita i .
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
b) Określ głów ą rolę wita i y A w orga iz ie złowieka.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Zadanie 3. (2pkt)
Z poda y h iżej zdań zaz a z 3, które zawierają fałszywe i for a je doty zą e pro esów
za hodzą y h w układzie pokar owy złowieka.
a) E zy y trawie e są wydziela e w każdy od i ku przewodu pokar owego.
b) Trypsy oge wytwarza y jest przez trzustkę i uwal ia y do dwu ast i y.
c) Żółć jest e zy e powodują y z iejsze ie apię ia powierz h iowego i e ulga ję
tłusz zów.
d) W przewodzie pokar owy wytwarza e są hor o y po udzają e wydziela ie soków
trawiennych.
e) W przewodzie pokar owy złowieka wydziela e są e zy y u ożliwiają e rozkład
celulozy.
Zadanie 4. (1pkt)
Zaz a z popraw ą odpowiedź.
Aparat Golgiego występuje
a)
b)
c)
d)
tylko w ko órka h zwierzę y h.
tylko w ko órka h rośli y h.
w ko órka h rośli y h i zwierzę y h.
jako wyjątkowa orga ella w ko ór e jajowej.
1
Zadanie 5. (2 pkt)
Zaznacz poprawne zakoń ze ie poda ego iżej zda ia i uzasad ij swój wy ór.
Do gatu ków o ajwiększej odpor oś i a za ie zysz ze ia at osfery z e ależą
a)
b)
c)
d)
sos a, jodła, świerk.
lipa, jesio , świerk.
buk, klon, topola.
jodła, odrzew, kaszta owie .
Uzasadnienie:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 6. (4pkt)
Przea alizuj poda e e hy ezkręgow ów.
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)
Dy orfiz pł iowy
Układ krwio oś y za k ięty
Hermafrodytyzm
Czło owa e od óża
Tchawki
Brak układu wydal i zego
O e ość parapodiów
Układ krwio oś y otwarty
Metanefrydia
Cewki Malpighiego
1.
Zaznacz 4 cechy charakterysty z e dla większoś i stawo ogów.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2.
Zaznacz 4 cechy charakterysty z e dla pierś ie i .
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Zadanie 7 . (2pkt)
Zaznacz wszystkie poprawne odpowiedzi.
Przeo raże ie iezupeł e jest harakterysty z e dla:
a)
b)
c)
d)
e)
f)
Turkuć podjadek
Kornik drukarz
Mrówka ruda
Wesz głowowa
Pluskwa domowa
Jedwabnik morwowy
2
Zadanie 8. (1pkt)
Zaznacz wszystkie prawidłowe odpowiedzi.
Z wy ie io y h struktur u Prokaryota ie występują:
a)
b)
c)
d)
e)
f)
Lizosomy
Bło a plaz aty z a
Mezosomy
Retikulum granularne
Aparat Golgiego
nukleoid
Zadanie 9. (1pkt)
Wy ierz wersję harakteryzują ą ko órki otwartego aparatu szparkowego.
Stęże ie CO2
Stęże ie ukru
turgor
A
niskie
wysokie
wysoki
B
niskie
niskie
niski
C
wysokie
niskie
niski
D
wysokie
wysokie
wysoki
Wersja
Zadanie 10. (1pkt)
Wy ierz popraw ą odpowiedź.
Stopień rozprosze ie e ergii w biocenozie wzrasta wraz z
a)
b)
c)
d)
skró e ie łań u hów pokar owy h.
wydłuże ie łań u hów pokar owy h.
zredukowaniem liczby populacji.
z iejsze ie li z y oso ików jed ej z popula ji.
Zadanie 11. (1pkt)
Wy ierz popraw ą odpowiedź.
Trzy koste zki słu howe posiadają
a)
b)
c)
d)
wszystkie kręgow e.
tylko ssaki.
tylko ptaki i ssaki.
gady, ptaki i ssaki.
3
Zadanie 12. (1pkt)
Wśród przedstawio y h w ta eli przypadków zaz a z te , który
serologicznego.
Wersja
Grupa krwi matki
A.
Rh-
B.
Rh-
oże doprowadzić do ko fliktu
Grupa krwi płodu
Rh+
Rh-
C.
Rh+
D.
Rh+
Rh-
Rh+
Zadanie 13. (2pkt)
Przedstawio e iżej opisy for
a)
b)
c)
d)
e)
o hro y przyrody przyporządkuj do odpowied i h azw ty h for .
Są to pojedy ze, cenne obiekty np. stare drzewa, jaskinie
Służą za howa iu wartoś i przyrod i zy h, history z y h, kulturowy h i walorów krajo razowy h
Chro i się ta rów ież e e przyrod i zo o szary o powierz h i ie
iejszej iż
0 ha.
Natural e z ior iki wod e, wyd y, torfowiska, które pod pew y i waru ka i oż a użytkować
Służą o hro ie e y h io e oz, ekosyste ów o iedużej powierz h i
1.
Parki narodowe
2.
Parki krajobrazowe
3.
Rezerwaty przyrody
4.
Pomniki przyrody
Zadanie 14. (2pkt)
Zapropo uj po jed y przykładzie działań złowieka w gospodarstwie do owy
u ożliwiają y osz zęd e gospodarowa ie zaso a i zystej wody w Pols e.
i prze yśle,
1.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
4
Zadanie 15. (2pkt)
Prowadzo e a dużą skalę eliora je powodują osusza ie pod okły h tere ów. Kwaś e desz ze
powodują zakwasza ie z ior ików wod y h. Do wód spływają etale iężkie i pesty ydy.
Podaj dwa wy ra e z tekstu skutki działal oś i złowieka
i rozwój płazów. Swój wy ór uzasad ij.
ają e egatyw y wpływ a roz
aża ie
1. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Zadanie 16. (1pkt)
Jed y z typów sie i a zyń włosowaty h w orga iz ie złowieka jest sieć dziw a. Zaz a z, w który
z wy ie io y h arządów oże występować taki typ układu kapilar.
a) W sercu
b) W nerkach c) W trzustce
d) W śledzio ie e) W żołądku
Zadanie 17. (1pkt)
Zaz a z, u który h zwierząt krew atle owa a
a)
b)
c)
d)
e)
iesza się z krwią odtle owa ą.
U ez zaszkow ów
U ezsz zękow ów
U ryb
U dorosły h płazów
U ptaków
Zadanie 18. (2 pkt)
Zaz a z, które z wy ie io y h akterii ie ależą do he oautotrofów.
a)
b)
c)
d)
e)
Bakterie siarkowe
Bakterie nitryfikacyjne
Bakterie wodorowe
Bakterie mlekowe
Bakterie żelaziste
Uzasad ij swój wy ór:
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….......
..........................................................................................................................................................................
5
Zadanie 19. (2 pkt)
Podstaw zaki to typ grzy ów o ej ują y, opró z grzy ów kapeluszowy h, także wiele pasożytów rośli .
Ce hą harakterysty z ą wszystki h grzy ów podstawkowy h jest o e ość zarod ików podstawkowy h.
Przedstaw s he at grzy a podstawkowego. Zaz a z strzałką
iejs e, w który
powstają zarod iki.
Rysunek:
Zadanie 20. (1 pkt)
Zaz a z, które z wy ie io y h zęś i
a) Ulist io a łodyżka
hu pło
ika ie ależą do ga etofitu?
b) Plemnie c) Rodnie
d) Puszka
e) Chwytniki
Zadanie 21. (1pkt)
Zaz a z popraw ą odpowiedź.
Od óża róż y h stawo ogów
ogą peł ić róż e fu k je z wyjątkie
a) z ysłowy h.
b) pokarmowych.
c) rozrodczych .
d) oddechowych.
e) lotnych.
Zadanie 22. ( 2 pkt)
Po iżej przedstawio o wy iki adań czterdziestoletniego pacjenta. Podkreśl wartoś i, które świad zą
o prawidłowy h wynikach.
Glukoza: 140 mg/dl
Cholesterol ałkowity :190 mg/dl
Mo z: arwa sło kowa, przejrzystość zupeł a, ślady iałka
Tęt o:
uderzeń/ min.
Ciś ie ie krwi: 3 /
6
Zadanie 23. ( 2 pkt)
Zaznacz wszystkie poprawne odpowiedzi.
Bakterie przewodu pokar owego złowieka są źródłe :
a) witaminy A b) witaminy B c) witaminy C d) witaminy D e) witaminy K
Zadanie 24. ( 1pkt)
Uzupeł ij zda ie wy ierają popraw e określe ia spośród poda y h:
żyła wrot a, żyła wątro owa, tęt i a wątro owa
Najwię ej glukozy zawiera krew pły ą a w …………………………………………………………………………………………………
Zadanie 25. ( 1pkt)
Uzupeł ij zda ie wy ierają popraw e określe ia spośród podanych:
agazy owa y; uwal ia y do krwioo iegu; sy tetyzowa y ze związków ieorga i z y h; z prosty h
za ie ia y a złożo e
W wątro ie ukier ie jest …………………………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 26. ( 1pkt)
Wybierz i zaznacz popraw ą odpowiedź:
Szy kość przewodze ia i pulsów erwowy h jest
a)
b)
c)
d)
większa w akso ie, a
iejsza w sy apsie.
rów a w akso ie i sy apsie.
mniejsza w aksonie i większa w synapsie.
rów a, zależ a od siły odź a.
7