Kod przedmiotu 13.7-08-10-B/07 2 Nazwa przedmiotu

Kod przedmiotu
13.7-08-10-B/07
LICZBA PUNKTÓW ECTS
Nazwa przedmiotu
ASTRONOMIA
Jednostka prowadząca
Instytut Fizyki
Kierunek studiów
Fizyka, studia stacjonarne I-go stopnia
Rok, semestr,
formy zajęć i liczba godzin
Rok
Semestr
I
II
2
Formy zajęć
Wyk.
Konw. / Ćw.
15
15
Lab.
Punkty
ECTS
2
Kierownik i realizatorzy
Dr Bogdan Wszołek
Przedmioty wprowadzające i
wymagania wstępne
Znajomość fizyki, matematyki i astronomii co najmniej na poziomie dobrego
Liceum Ogólnokształcącego
WYKŁAD
Sfera niebieska i układy współrzędnych w astronomii: współrzędne
horyzontalne, współrzędne równikowe godzinne, współrzędne równikowe
równonocne,
współrzędne
ekliptyczne i
galaktyczne,
transformacje
współrzędnych przy przejściach z układu do układu.
Zjawiska związane z ruchem dziennym nieba: wschody i zachody ciał
niebieskich, przejścia obiektów niebieskich przez południk, zjawisko dnia i nocy
w zaleŜności od miejsca na Ziemi i od pory roku, pojęcie czasu w astronomii,
kalendarzowa rachuba czasu.
Przykłady wykorzystania prostych obserwacji astronomicznych: wyznaczanie
kierunków świata, wyznaczanie szerokości geograficznej miejsca obserwacji,
wyznaczanie kąta nachylenia ekliptyki do równika niebieskiego (ε), wyznaczanie
południa prawdziwego, wyznaczanie czasu gwiazdowego, wyznaczanie długości
geograficznej.
Podstawowe wiadomości o obserwacjach astronomicznych: obserwacje w
dziedzinie optycznej, elementy skupiające światło, detektory promieniowania,
obserwacje spektroskopowe, obserwacje w dziedzinie radiowej, obserwacje w
podczerwieni, obserwacje w ultrafiolecie, obserwacje promieniowania
rentgenowskiego i γ, obserwacje kosmicznego promieniowania korpuskularnego.
Planeta Ziemia: kształt i rozmiary Ziemi, ruch wirowy Ziemi, ruch orbitalny
Ziemi dookoła Słońca, ruchy okręŜno-translacyjne Ziemi, precesja i nutacja,
KsięŜyc-naturalny satelita Ziemi.
Planety: prawa ruchu planet, elementy orbity eliptycznej.
Słońce: źródło energii Słońca i temperatura jego powierzchni, obfitości
pierwiastków chemicznych w materii Słońca, aktywność Słońca.
Gwiazdy: jasności gwiazd, widma gwiazd, diagram Hertzsprunga-Russella (H-R),
ewolucja gwiazd, układy wielokrotne gwiazd, gwiazdy zmienne, rozmiary i
gęstości gwiazd, gromady gwiazd.
Materia międzygwiazdowa: ekstynkcja międzygwiazdowa, krzywa ekstynkcji,
międzygwiazdowe linie absorpcyjne, wodór międzygwiazdowy, pole
magnetyczne w ośrodku międzygwiazdowym.
Nasza Galaktyka. Inne galaktyki: odległości galaktyk, prawo Hubble’a.
Wszechświat.
KONWERSATORIUM
Rozwiązywanie zadań o treściach astrofizycznych i przeprowadzanie
elementarnych obserwacji astronomicznych – 15 godzin.
Ramowy program przedmiotu
Forma zaliczenia zajęć
Zaliczenie na ocenę
Metoda dydaktyczna
Wykład, rozwiązywanie zadań
Literatura
1. Wszołek B. „Wprowadzenie do astronomii”, wyd. WSP Cz-wa
2. Kreiner J. „Astronomia z astrofizyką”, PWN
3. Mietelski J. „Astronomiczne podstawy geografii”, PWN
4. Rybka E. „Astronomia ogólna”, PWN