pobierz

Stanowisko Ministerstwa Sprawiedliwości na skutek
interpelacji poselskich nr 6746 i nr 7117 w przedmiocie
egzekucji z rachunku bankowego
Ministerstwo Sprawiedliwości stwierdziło, że ograniczenia egzekucji wynikające z art. 833 § 6 k.p.c. nie mają
zastosowania w sytuacji, gdy należności alimentacyjne wpłacone zostały na rachunek bankowy osoby
uprawnionej do ich odbioru. Wynikające z tego przepisu ograniczenia egzekucji dotyczą samych wierzytelności
o alimenty, czy o świadczenie alimentacyjne, i ustają z chwilą wpłacenia tych środków na konto bankowe
osoby, do rąk której należności alimentacyjne mają być wypłacane. Przedmiotem egzekucji z rachunku
bankowego jest bowiem wierzytelność, jaka przysługuje posiadaczowi rachunku wobec banku, i bez
znaczenia pozostaje źródło pochodzenia wpłaconych na ten rachunek środków pieniężnych. Dotyczy to
również środków, które posiadacz rachunku otrzymuje z tytułu należności alimentacyjnych regulowanych na
rzecz osoby uprawnionej (najczęściej małoletniego dziecka).
Oznacza to, że po wpłaceniu należności alimentacyjnych na rachunek bankowy osoby, która nie jest
wierzycielem alimentacyjnym, a jedynie osobą uprawnioną do odbioru alimentów, możliwe jest prowadzenie z
takiego rachunku bankowego egzekucji należności, których dłużnikiem jest posiadacz rachunku bankowego.
W konsekwencji, zdaniem Ministerstwa Sprawiedliwości, w obecnym stanie prawnym dopuszczalne jest
prowadzenie egzekucji z wierzytelności posiadacza rachunku bankowego, niezależnie od zdarzenia
faktycznego lub prawnego, które legło u podstaw przelewu określonych środków pieniężnych na rachunek
bankowy.
Resort sprawiedliwości zaznaczył, że nie zawsze cała zgromadzona na danym rachunku kwota podlega zajęciu, a
tym samym egzekucji. Wyjątki przewidziane są np. w art. 890 § 2 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem, wynikający z
zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego zakaz wypłat z tego rachunku nie dotyczy bieżących wypłat na
wynagrodzenie za pracę wraz z podatkami i innymi ciężarami ustawowymi oraz na zasądzone alimenty i renty
o charakterze alimentacyjnym zasądzone tytułem odszkodowania - do wysokości przeciętnego wynagrodzenia
z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym
R P „Monitor Polski" na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Wypłata na wynagrodzenie za pracę następuje po złożeniu komornikowi odpisu listy płac lub innego
wiarygodnego dowodu, a wypłata na alimenty i renty alimentacyjne - tytułu wykonawczego stwierdzającego
obowiązek dłużnika do płacenia alimentów lub renty.
Ponadto ograniczenia egzekucji określa art. 54 ustawy z dnia 29 lipca 1997 r. - Prawo bankowe j w stosunku
do niektórych wymienionych w tym przepisie rodzajów rachunków bankowych. Wolne od zajęcia są środki
pieniężne do wysokości trzykrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw
(bez wypłat nagród z zysku), ogłaszanego przez Prezesa GUS za okres bezpośrednio poprzedzający dzień
wystawienia tytułu wykonawczego (wyjątek: art. 1083 § 2 k.p.c.).
Jak chronić prawa małoletnich uprawnionych do świadczeń alimentacyjnych?
Resort sprawiedliwości podkreślił, że w celu zabezpieczenia praw osób uprawnionych do alimentów możliwe
jest założenie małoletniemu oddzielnego rachunku oszczędnościowego, na który mogą być wpłacane
należności alimentacyjne. Możliwość założenia tego rachunku oraz zasady jego prowadzenia wynikają m.in. z
art. 58 Prawa bankowego.
Rachunek taki może otworzyć przedstawiciel ustawowy, czyli najczęściej osoba, do której rąk wypłacane są
alimenty na rzecz małoletniego. Uprawniony do pobierania pieniędzy z takiego rachunku będzie przedstawiciel
ustawowy małoletniego oraz małoletni, ale dopiero po ukończeniu trzynastego roku życia, o ile nie sprzeciwia
się temu przedstawiciel ustawowy. W takim wypadku środki zgromadzone na wspomnianym rachunku nie
będą podlegały egzekucji, której przedmiotem jest zaspokojenie roszczeń należnych od osoby, do rąk której
świadczenia są spełniane.[…]
W konsekwencji Ministerstwo Sprawiedliwości jest zdania, że zmiana przepisu art. 833 § 6 k.p.c.,
polegająca na wyłączeniu spod egzekucji należności alimentacyjnych, które wpływają na rachunek bankowy
osoby uprawnionej do ich odbioru, mogłaby prowadzić do nadużyć ze szkodą dla wierzycieli posiadacza
rachunku.
Nowa Currenda Listopad 2012 – Nr 11/198/306/2012 za Anetą Mościcką