Diagnoza systemu monitorowania dolnoslaskiego rynku pracy
Transkrypt
Diagnoza systemu monitorowania dolnoslaskiego rynku pracy
Unia Europejska Anna Błaczkowska Józef Dziechciarz Klaudia Przybysz Akademia Ekonomiczna Wrocław Diagnoza systemu monitorowania dolnośląskiego rynku pracy Unia Europejska Opracowanie powstało w ramach projektu WIEDZA PLUS 2 KOMPLEKSOWY MONITORING POTENCJAŁU I BARIER REGIONALNEGO RYNKU PRACY Projekt jest realizowany w ramach: Priorytetu II – Działanie 2.1 Rozwój umiejętności powiązany z potrzebami regionalnego rynku pracy i możliwości kształcenia w regionie. Projekt jest realizowany na terenie woj. dolnośląskiego. Unia Europejska ¾ Rynek pracy definiowany jest jako mechanizm dopasowujący podaż i popyt na pracę ¾ Dopasowanie to opisywane jest przez warunki, na jakich dokonuje się transakcja między osobami oferującymi pracę (pracobiorcami), za określoną płacę a jej nabywcami (pracodawcami) ¾ Przedmiotem wymiany jest sprzedaż – kupno czynnika produkcji, którym jest praca ¾ Głównymi graczami rynku pracy są: ¾Popyt na pracę ¾Podaż pracy i ¾Płaca realna Unia Europejska ¾ Miarą nierównowagi na rynku pracy jest poziom bezrobocia ¾ Bezrobocie naturalne definiowane jest jako część bezrobocia faktycznego, która towarzyszy rozwijającej się gospodarce. Generowane jest zmienną aktywnością siły roboczej ¾ Przejściowym typem jest bezrobocie frykcyjne, którego istnienie uwarunkowane jest niewydolnością sytemu informacyjnego ¾ Znacznie trudniejszym problemem, politycznego i społecznego punktu widzenia jest bezrobocie strukturalne, czyli niedopasowanie dotyczące regionów (bezrobocie regionalne), zawodów (bezrobocie branżowe), miejsca i czasu wykonywanej pracy (bezrobocie sezonowe) Unia Europejska ¾Skutki społeczne pozostawania bez pracy ¾Skutki ekonomiczne ¾Skutki emocjonalne i osobiste ¾Skutki polityczne Unia Europejska ¾ Od pewnego czasu sytuacja na rynku pracy ulega systematycznej ¾ ¾ ¾ poprawie Wzrostowi zatrudnienia towarzyszy spadek liczby bezrobotnych oraz wskaźnika bezrobocia Mimo występowania tak pozytywnych tendencji, zjawisko bezrobocia jest nadal jednym z ważniejszych problemów społecznych Istnieją dwa modele wzrostu gospodarczego i jego oddziaływania na rynek pracy, umownie można je nazwać amerykańskim i europejskim: ¾ W modelu amerykańskim – wzrost gospodarczy generuje nowe miejsca pracy a przez to wzrost zatrudnienia ¾ W modelu europejskim wzrostowi gospodarczemu nie towarzyszy przyrost ilości miejsc pracy ¾ Ocenia się, że udział pracy (przyrostu zatrudnienia) w przyroście PKB w Europie wynosi zaledwie kilka procent Unia Europejska ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ Europejski (polski – dolnośląski) rynek pracy charakteryzuje się małą elastycznością, która przejawia się: ¾ Dużą rolą związków zawodowych, które wymuszają rozwiązania ustawowe, umowne i taryfowe zmniejszające możliwości zatrudnienia na zamknięty przedział czasowy, na część etatu lub na szczególnych warunkach płacowych ¾ Małą mobilnością siły roboczej związaną z przywiązaniem do miejsca zamieszkania (kwestie mieszkaniowe, rodzinne, towarzyskie), ¾ Niską gotowością do zmiany zawodu – przekwalifikowań Miejsca pracy są zbyt drogie i mało konkurencyjne. Wynika to z wyżej wskazanych czynników, a także z dużych obciążeń pracy kosztami dodatkowymi, związanymi ze zobowiązaniami socjalny-mi państwa (Państwo socjalne) Efektywność pracy w gospodarce jest wciąż na takim poziomie, że istnieją ekstensywne rezerwy wydajności pracy Wzrost gospodarczy w znacznej mierze odbywa się w działach produkcyjnych, gdzie postęp technologiczny umożliwia przyrost wartości produkcji bez wzrostu zatrudnienia W USA znaczna część przyrostu PKB następuje w sektorze usług, gdzie konieczny jest dodatkowy personel. Ponadto w amerykańskich działach produkcyjnych efektywność wykorzystania pracy jest tak wysoka, że przyrost produkcji również wymaga przyrostu zaangażowania siły roboczej Skutek – w Europie (w Polsce, na Dolnym Śląsku) wysoki koszt pracy prowadzi do zastępowania pracy kapitałem, a w konsekwencji do tzw. bez zatrudnieniowego wzrostu gospodarczego, którego głównym efektem jest wzrost (lub utrzymanie) bezrobocia Unia Europejska ¾ Miękkie kompetencje ¾ Komunikacja ¾ Kompetencje społeczne (w tym identyfikacja z grupą i przynależność do grupy) ¾ Kreatywność ¾ Orientacja na szczegóły ¾ Zdolności analityczne i syntetyczne ¾ Krytycyzm ¾ Inicjatywa ¾ Umiejętność adaptacji ¾ Otwartość na zmiany ¾ Zdolności przyswajania sobie nowej wiedzy, umiejętności ¾ Zdecydowanie i wytrwałość w dążeniu do celów Unia Europejska ¾Kompetencje osobiste ¾ Kompetencje osobiste ¾Zrównoważenie emocjonalne ¾Potencjał twórczy ¾Poziom pragmatyzmu ¾Umiejętność perswazji i pewność siebie ¾Rodzaj poczucia kontroli nad otoczeniem ¾Tendencje do dominacji ¾Wytrwałość ¾Samodzielność myślenia ¾Potrzeba porządku i zorganizowania ¾ Entuzjazm ¾ Elastyczność ¾ Autonomia ¾ Lojalność ¾ Nastawienie prospołeczne ¾ Poziom uwewnętrznienia norm społecznych ¾ Tendencje makiawelistyczne ¾ Nastawienie konformistyczne ¾ Rodzaj motywacji ¾ Hierarchia motywów pracy Unia Europejska ¾Umiejętności związane z zarządzaniem ¾Styl zarządzania ¾Umiejętność wyboru priorytetów ¾Umiejętność diagnozy i oceny sytuacji ¾Zdolności negocjacyjne ¾Ustalanie celów krótko i długoterminowych ¾Umiejętność zarządzania czasem ¾Umiejętność podejmowania trafnych decyzji ¾Delegowania zadań ¾Umiejętność rozwiązywania konfliktów ¾Odporność na stres Monitorowanie rynku pracy: Cele: ¾Prognozowanie zmian na rynku pracy, ¾Podejmowanie prób sterowania tymi zmianami Monitorowanie rynku pracy ¾Jednostki samorządu terytorialnego, na szczeblu powiatowym i wojewódzkim, ¾Urzędy pracy - wojewódzkie i powiatowe, ¾Główny Urząd Statystyczny i jego oddziały, Monitorowanie rynku pracy ¾Instytucje, których działalność powoduje konieczność monitorowania: ¾Agencje pośrednictwa pracy, ¾Firmy szkoleniowe, ¾Biura karier, ¾Izby gospodarcze, ¾Związki pracodawców, ¾jednostki edukacyjne Jednostki edukacyjne a rynek pracy Oferta kierunków kształcenia: ¾Aspekt demograficzny, ¾Zagadnienie rozmieszczenia i koncentracji poszczególnych rodzajów szkół, ¾Monitoring zapotrzebowania na poszczególne zawody Aspekt demograficzny Rys. Sytuacja demograficzna na Dolnym Śląsku Źródło: opracowanie własne Aspekt demograficzny – prognoza Rys. Sytuacja demograficzna na Dolnym Śląsku -prognoza Źródło: opracowanie własne Dostępność szkół średnich – wskaźnik natężenia Rys. Liczba szkół średnich na 1000 młodzieży w wieku 16-18 lat Źródło: opracowanie własne Współczynnik rozmieszczenia Florence’a ¾F < 0,25 – badane zjawisko charakteryzuje wysoki stopień rozmieszczenia ¾0,25 ≤ F ≤ 0,49 - badane zjawisko charakteryzuje średni stopień rozmieszczenia ¾F > 0,49 - badane zjawisko charakteryzuje niski stopień rozmieszczenia Rozmieszczenie szkół ponadgimnazjalnych F = 0,11 Rys. Rozmieszczenie szkół ponadgimnazjalnych w powiatach Dolnego Śląska Źródło: opracowanie własne Rozmieszczenie szkół wyższych F= Rys. Rozmieszczenie szkół wyższych w powiatach Dolnego Śląska Źródło: opracowanie własne Oferta instytucji szkoleniowych Rozwój kariery i osobowości Sprzedaż, marketing... 43 Prawo Technika i handel artykułami technicznymi 31 29 50 26 25 Języki obce 25 52 21 Rachunkowość, 52 księgowość, ubezpieczenia, 208 60 Zarządzanie i administrowanie 66 Usługi transportowe, kursy prawa jazdy 78 Informatyka i wykorzystanie komputerów Jednostki edukacyjne – sytuacja na Dolnym Śląsku ¾Duża dostępność poszczególnych rodzajów szkół ponadgimnazjalnych, ¾Bogata oferta kierunków kształcenia na uczelniach wyższych, ¾Możliwość podnoszenia kwalifikacji w różnych obszarach kształcenia w licznych instytucjach szkoleniowych. Jednostki edukacyjne a rynek pracy ¾Konfrontacja oferty edukacyjnej z potrzebami rynku ¾Identyfikacja zawodów przyszłościowych ¾Przepływ informacji pomiędzy instytucjami rynku pracy a instytucjami kształcącymi – koordynacja działań ¾Uwzględnianie specyfiki rynków pracy w poszczególnych województwach Wnioski z badania ¾Zapraszam do lektury publikacji ¾Zapraszam do lektury publikacji poświęconej rekomendacjom decyzyjnym ¾Zapraszam do wysłuchania prezentacji poświęconej rekomendacjom decyzyjnym