program wychowawczy - Zespół Publicznych Szkół w Rogowie
Transkrypt
program wychowawczy - Zespół Publicznych Szkół w Rogowie
1 ZESPÓŁ PUBLICZNYCH SZKÓŁ W ROGOWIE PROGRAM WYCHOWAWCZY (obowiązujący w roku szkolnym 2016/2017 SZKOŁA PRZYJAZNA I BEZPIECZNA DLA UCZNIA "Trzeba jasno zdać sobie sprawę z tego, co to jest wychowanie i jak należy je przeprowadzać, bo obecnie panuje pod tym względem rozbieżność poglądów"- Arystoteles 2 Struktura programu: 1. Wstęp 2. Prawne podstawy programu 3. Powinności wychowawcze wg podstawy programowej 4. Plan działań ;wychowawczych: A. edukacja wczesnoszkolna B. klasy IV – VI C. gimnazjum 5. Model absolwenta 6. Zasady ewaluacji programu 7. Uwagi końcowe 3 1. Wstęp Aktualny program wychowawczy naszej szkoły powstał po modyfikacji istniejącego wcześniej programu . Zmiany zostały wprowadzone ze względu na zmiany w oświatowym systemie prawnym dotyczącym wychowania, a w szczególności ze względu na wprowadzenie nowej podstawy programowej, która to zmiana objęła początkowo tj. w roku 2009/2010 klasy pierwsze szkoły podstawowej i klasy pierwsze gimnazjum, a w kolejnych latach następne. Tworzenie programu poprzedziła zarówno diagnoza aktualnej sytuacji wychowawczej jak i badania oczekiwań rodziców i spostrzeżeń samych uczniów i nauczycieli o funkcjonowaniu poprzedniego programu. Treści programu wychowawczego są przeznaczone do realizacji przez wszystkich nauczycieli wychowawców, nauczycieli zajęć edukacyjnych i specjalistów szkoły. Treści wychowawcze są realizowane na każdym etapie edukacyjnym, program zawiera spójny układ treści. 2. Prawne podstawy programu Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) Art.48, ust.1. Rodzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. Wychowanie to powinno uwzględniać stopień dojrzałości dziecka, a także wolność jego sumienia i wyznania oraz jego przekonania. 4 Art.53, ust.3. Rodzice mają prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie powiaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, ze zm.) Art.54,ust.2 Do kompetencji rady rodziców, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, należy uchwalanie w porozumieniu z radą pedagogiczną programu wychowawczego szkoły obejmującego wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym skierowane do uczniów, realizowanego przez nauczycieli. Rozporządzenie Ministra Edukacji i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51, poz. 458 ze zmianami). Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół ( Dz. U. z 2009r. poz. 17 ) Program zgodny z podstawą programową Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. [Dz.U. z 1991 r. Nr 120, poz. 526] (Polska ratyfikowała konwencję 30 września 1991 r. z zastrzeżeniami oraz deklaracjami interpretacyjnymi, Konwencja weszła w życie w stosunku do Polski 7 lipca 1991 r.) Rozporządzenie MENiS z dnia 11 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 5, poz. 46) Rozporządzenie MENiS z dnia 7 stycznia 2003r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 11 poz. 114). 5 3. Powinności wychowawcze wg podstawy programowej Zadania w dziedzinie wychowania: Nauczyciele w pracy wychowawczej, wspierając w tym zakresie obowiązki rodziców, zmierzają do tego, aby uczniowie w szczególności: 1) znajdowali w szkole środowisko wszechstronnego rozwoju osobowego (w wymiarze intelektualnym, psychicznym, społecznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym, duchowym), 2) rozwijali w sobie dociekliwość poznawczą, ukierunkowaną na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna w świecie, 3) mieli świadomość życiowej użyteczności zarówno poszczególnych przedmiotów nauczania, jak i całej edukacji na danym etapie, 4) stawali się coraz bardziej samodzielni w dążeniu do dobra w jego wymiarze indywidualnym i społecznym, godząc dążenie do dobra własnego z dobrem innych, odpowiedzialność za siebie z odpowiedzialnością za innych, wolność własną z wolnością innych, 5) poszukiwali, odkrywali i dążyli na drodze rzetelnej pracy do osiągnięcia celów życiowych i wartości ważnych dla odnalezienia własnego miejsca w świecie, 6) uczyli się szacunku dla dobra wspólnego jako podstawy życia społecznego oraz przygotowywali się do życia w rodzinie, w społeczności lokalnej i w państwie, 6 7) przygotowywali się do rozpoznawania wartości moralnych, dokonywania wyborów i hierarchizacji wartości oraz mieli możliwość doskonalenia się, 8) kształtowali w sobie postawę dialogu, umiejętność słuchania innych i rozumienia ich poglądów; umieli współdziałać i współtworzyć w szkole wspólnotę nauczycieli i uczniów. Pozostałe zadania w dziedzinie wychowania zawarte w zapisach podstaw programowych z poszczególnych zajęć edukacyjnych i ścieżek. Edukacja prozdrowotna: kształtowanie zdrowego stylu życia i inspirowanie harmonijnego rozwoju Edukacja ekologiczna: budzenie szacunku do przyrody Edukacja czytelnicza i medialna: kształtowanie postaw szacunku dla polskiego dziedzictwa kulturowego Edukacja regionalna: ugruntowanie poczucia tożsamości narodowej Zadania w dziedzinie wychowania wg nowej podstawy: Kształtowanie u uczniów postaw warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie. W procesie kształcenia ogólnego szkoła kształtuje u uczniów postawy: sprzyjające ich dalszemu rozwojowi indywidualnemu i społecznemu, takie jak: uczciwość, wiarygodność, odpowiedzialność, wytrwałość, poczucie własnej wartości, szacunek dla innych ludzi, ciekawość poznawcza, kreatywność, przedsiębiorczość, kultura osobista, gotowość do uczestnictwa w kulturze, podejmowania inicjatyw oraz do pracy zespołowej. W rozwoju społecznym bardzo ważne jest kształtowanie postawy: obywatelskiej, postawy poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, a także postawy poszanowania dla innych kultur i tradycji. Szkoła podejmuje odpowiednie kroki w celu zapobiegania wszelkiej dyskryminacji. 7 4. Plan działań wychowawczych Szkolny program wychowawczy dla szkoły podstawowej dla klas I-III i IV-VI składa się z pięciu bloków tematycznych: I. Uczestnictwo w społeczeństwie II. Postrzeganie siebie i rozumienie swoich uczuć III. Rozwiązywanie problemów IV. Dbanie o zdrowie psychiczne i biologiczne V. Życie w rodzinie 8 A. EDUKACJA WCZESNOSZKOLNA BLOK: UCZESTNICTWO W SPOŁECZEŃSTWIE EFEKTY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH UCZEŃ: 1. MA POCZUCIE PRZYNALEŻNOŚCI DO RODZINY, KLASY, SZKOŁY 2.CHCE I POTRAFI DZIAŁAĆ W GRUPIE RÓWIEŚNICZEJ 3. PRZESTRZEGA KONSEKWENTNIE USTALONYCH ZASAD CELE 1.Poznajemy się poprzez zabawę 2.Jesteśmy klasą wszyscy tworzymy zespół ZADANIA 1.Gry i zabawy integracyjne, 2.Bierzemy czynny udział w przygotowaniu uroczystości mające na celu umacnianie więzi koleżeńskich i poczucie przynależności do zespołu klasowego SPOSÓB EWALUACJI 1.Obserwacja, fotografia, rozmowy 2.Rozmowa o przeżyciach KLASA OSOBA ODPOWIEDZIALNA I II III Wychowawcy klas 9 1.Poznajemy normy, reguły, zasady obowiązujące w szkole 1.Zwiedzamy naszą szkołę i 1.Obserwacja dowiadujemy się kto w niej pracuje. karty pracy Bezpiecznie i przyjemnie spędzamy czas w szkole. Znamy i przestrzegamy 2.Analiza Statut Szkoły dokumentów 2.Pomagamy sobie wzajemnie 2.Organizujemy pomoc koleżeńską oraz prowadzimy giełdę dobrych chęci 1.Moje miejsce w rodzinie 1. Przedstawiamy nasze rodziny: rodzeństwo, rodziców, dziadków 2.W rodzinie wzajemnie sobie pomagamy 3. Prezentujemy zwyczaje i tradycje swojej rodziny 2. Giełda pomysłów- moje stałe i doraźne obowiązki I II Wychowawcy klas III 3. „Kontrakt” obserwacja i ocena 1.Prace plastyczne I – Rodzinna fotografia Wychowawcy klas 2.RysunekPomocna dłoń II - III 3. Dzielimy się naszymi przeżyciami i 3.Burza mózgów – II - III doświadczeniami związanymi z jak podzielić życiem rodzinnym i świętami w gronie rodzinnym obowiązki w rodzinie? 4. Prace plastyczne, zdjęcia 10 BLOK: POSTRZEGANIE SIEBIE I ROZUMIENIE SWOICH UCZUĆ EFEKTY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH: UCZEŃ: 1. DOSTRZEGA RÓŻNICE MIĘDZY LUDŹMI I JE AKCEPTUJE 2. POTRAFI CHCE POZYTYWNIE ZAPREZENTOWAĆ WŁASNĄ TOZSAMOŚĆ I NIEPOWTARZALNOŚĆ ORAZ DOKONAĆ SAMOOCENY CELE 1.Rozpoznajemy i nazywamy uczucia 2.Umiemy sobie radzić z różnymi uczuciami 3. Potrafię wpływać na swoje samopoczucie ZADANIA 1.Gry dramatyczne ukazujące formy zachowań i uczucia 2. Jaki, jaka jestem- wywiad z osobami ważnymi( rodzic, nauczyciel) 3. Złość, strach, smutek, radość, SPOSÓB EWALUACJI 1. Obserwacja 2. Kwestionariusz do samooceny 3. Obserwacja, rozmowa, lista porad KLASA I II III OSOBA ODPOWIEDZIALNA Wychowawcy klas 11 1.Każdy z nas wygląda inaczej 1. Uczymy się dostrzegać co nas różni 2. Znam samego siebie 2. Uczymy się poznawać samego siebie 3. Wiem co potrafię 1.Mamy różne upodobania 3. Sporządzamy mapę umiejętności 1. Zauważamy podobieństwa i różnice w swoich upodobaniach i doznaniach 2. Każdy z nas ma dobre i 2. Nagrywamy audycję radiową złe dni 3. Czasami czujemy się odrzuceni 3. Prawidłowo oceniamy sytuację 1. Omówienie narysowanych sylwetek I II 2. Tworzenie książeczki „To właśnie ja” 3. Plakat i rozmowa z rodzicami 1.Zabawa – Spacer w wyobraźni 2. Rysunek, rozmowa 3. Rozmowa, tworzenie dalszego ciągu opowiadań Wychowawcy klas III I II III Wychowawcy klas 12 BLOK: ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW EFEKTY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH UCZEŃ: 1. WIE DO KOGO MOŻE ZWRÓCIĆ SIĘ O POMOC 2. ROZRÓŻNIA DOBRO, ZŁO W SYTUACJACH PROBLEMOWYCH I ODPOWIEDNIO REAGUJE 3. DOSTRZEGA KONIECZNOŚĆ ODMAWIANIA ZNA FORMUŁĘ ODMOWY 4. ZNA ZAGROŻENIA WYNIKAJĄCE Z KORZYSTANIA Z KOMPUTERA, INTERNETU I MULTIMEDIÓW CELE 1.Potrafimy rozpoznać sytuacje problemowe ZADANIA 1. Prawidłowo oceniamy sytuacje- gry darmowe umożliwiające rozróżnianie dobra od zła w sytuacji problemowej 2. Umiemy skorzystać z 2. Odwiedzamy osoby i instytucje pomocy innych w wspomagające( pielęgniarka, lekarz, SPOSÓB EWALUACJI 1. Zabawy KLASA OSOBA ODPOWIEDZIALNA I 2. Analiza pracy uczniów Wychowawca klas II 13 rozwiązywaniu problemów pedagog, psycholog, policjant) 3. Próbujemy samodzielnie rozwiązywać problem podejmując właściwą postawę 1.Rozwijamy świadomość bezpiecznego korzystania z komputera, gier komputerowych, Internetu, multimediów i telefonów komórkowych 3. Zakładamy skrzynkę problemówuczymy się nazywać komunikatu „Ja” w sytuacjach problemowych 3. Obserwacja i rozmowa podczas zabaw III 1.Drama, karty 1. Poznajemy zasady bezpiecznego pracy, pogadanka korzystania z komputera, Internetu, gier komputerowych. Mamy świadomość niebezpieczeństw wynikających z anonimowości kontaktów w Internecie. Wiemy jak groźne jest uzależnienie od komputera 2. Potrafimy ograniczyć 2. Kształtujemy umiejętności zaufanie wobec obcych zachowań interpersonalnych osób 2. Film, rozmowa I- III Wychowawcy klas, nauczyciel informatyki 14 BLOK: DBANIE O ZDROWIE FIZYCZNE I PSYCHICZNE EFEKTY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH UCZEŃ: 1. ROZUMIE I PRZESTRZEGA ZASAD ZDROWEGO STYLU ŻYCIA 2. DOSTRZEGA WPŁYW PRAWIDŁOWEGO ODŻYWIANIA SIĘ NA ZDROWIE FIZYCZNE I PSYCHICZNE 3. POZNAJE ZGROŻENIA DLA ZDROWIA WYNIKAJĄCE Z KORZYSTANIA Z KOMPUTERA 4. POZNAJE ZAGROŻENIA WYNIKAJĄCE Z ZAŻYWANIA DOPALACZY I INNYCH SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH CELE 1.Ustalamy jaki jest zdrowy, a jaki niezdrowy sposób życia ZADANIA 1. Oceniamy postępowanie bohaterów z przytoczonych opowiadań SPOSÓB KLASA EWALUACJI 1. Jak mógłby I zachować się bohater opowiadania by zachowania te służyły zdrowiu OSOBA ODPOWIEDZIALNA 15 2. Wykonujemy plakat ilustrujący swoją dumę z dbania o zdrowie np. jedzenie, spanie, gimnastyka, zdrowe zabawy, czystość, dbanie o oczy, włosy, zęby… i omówienie go 2. Dokończ zdanie, które wyjaśni co robisz dla zdrowia: Aby zdrowym być należy:.... 3. Uświadamiamy sobie jak możemy dbać o swoje zdrowie 3. Odpowiadamy, wiemy jakie znaczenie ma dbanie o swoje zdrowie 3. Co należy robić? Czego nie powinno się robić, aby uniknąć wypadków w domu i szkole? 1. Dostrzegamy różnice między złym, a dobrym samopoczuciem 1. Wykonujemy karty samopoczucia A) mieć dobre samopoczucie, tzn. biegać, śmiać się B) mieć złe samopoczucie tzn. być chorym… 1. Rysunek 2. Potrafimy sami dbać o swoje zdrowie II III I Wychowawcy klas II - III 2. Uświadamiamy sobie znaczenie zachowania równowagi fizycznej i psychicznej 2. Rozmowa- co czujesz wówczas- kto może im pomóc(pomoc praktyczna lub współczucie, zrozumienie) Wychowawcy klas 2. Rundka- co ważne, godne zapamiętania było na lekcji? Gradokończ zdanie „To jest mleko. Mleko 16 należy pić, ponieważ…. 1.Uświadamiamy sobie znaczenie podejmowania właściwych decyzji w sprawie zdrowia 1. Zabawa „ nazywamy młodsze rodzeństwo” N- przykład; U- jak rodzeństwo powinno się zachować i dlaczego. Doradcy w sprawie zdrowia w szkole i w domu- lista 1. Rysunek I Wychowawcy klas 2. Wiemy w jaki sposób możemy dbać o swoje zdrowie i jak wpłynąć na to, że będziemy czuć się lepiej 2. Opowiadanie nauczyciela odnoszące się do dbania o zdrowie, wybierz koło w zależności od decyzji: I – tak; IIbyć może; III- nie i uzasadnienie wyboru 2. Rysunek- dbanie o swoje zdrowie II 3. Uświadamianie sobie co robimy, a co możemy zrobić dla utrzymania zdrowego ciała 1.Wiemy o zagrożeniach dla zdrowia wynikających z korzystania z komputera 3. Quiz o zdrowiu 3. Uzupełniamy zadania np. Biorę lekarstwa tylko wtedy, gdy… 1. Pogadanki, historyjki obrazkowe III 1. Wiemy, że praca przy komputerze męczy wzrok, nadweręża kręgosłup, ogranicza kontakty społeczne I- III Wychowawcy klas, nauczyciel informatyki 17 2.Wiemy o zagrożeniach 1.Wiemy że stosowanie dopalaczy i 1. Pogadanki dla zdrowia innych środków psychoaktywnych wynikających z zagraża zdrowiu i życiu. zażywania dopalaczy i innych środków psychoaktywnych BLOK: ŻYCIE W RODZINIE EFEKTY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH UCZEN: 1. PRAWIDŁOWO KOMUNIKUJE SIĘ W RODZINIE 2. DĄŻY DO ROZWIĄZYWANIA KONFLIKTÓW 3. SZANUJE KAŻDEGO CZŁOWIEKA I-III Wychowawcy klas 18 CELE ZADANIA 1.Pomoc w umacnianiu naturalnych więzi uczuciowych pomiędzy dziećmi, rodzicami, rodziną 1. Kształtowanie właściwego stosunku do rodziców, dziadków, rodzeństwa, sąsiadów 2. Uświadomienie dzieciom różnorodności obowiązków związanych z prowadzeniem domu i konieczności podziału pracy, jak również planowania i oszczędzania 3. Podkreślanie konieczności stworzenia więzi uczuciowych w rodzinie- zwrócenie uwagi szczególnie na więzi między rodzeństwem 4. Ukazanie dzieciom istoty hierarchii członków rodziny oraz różnych relacji uczuciowych występujących między nimi 5. Eksponowanie wartości pozytywnych: dobroć, prawda, uczciwość, miłość SPOSÓB EWALUACJI KLASA OSOBA ODPOWIEDZIALNA 1.Rozmowa z uczniami o I - III podziale obowiązków rodzinnych 2. Organizowanie spotkań okolicznościowychDzień Babci, Dzień Matki I - III Wychowawcy klas 3. Układanie zdań na temat : Jakie wydarzenia z życia zapisałbym w III księdze domu? 4. Ustne i pisemne konstruowanie opowiadania pt. „ Za co kocham moich rodziców” II - III 19 B. KLASY IV - VI Zadania szkoły jako środowiska: - troska wychowawców o psychologiczny, intelektualny i biologiczny rozwoju wychowanka - przygotowanie wychowanka do samodzielnego życia - integracja działań wychowawczych rodziny, szkoły, kościoła i środowiska rówieśniczego - ochrona wychowawcza nad postępowaniem dziecka w życiu środowiskowym Każdy nauczyciel w szkole jest wychowawcą Ideał dydaktyka-wychowawcy osiągnie ten kto: - szanuje, akceptuje ucznia i okazuje dobroć wobec niego - jest uczciwy i sprawiedliwy wobec ucznia, dba o swój ą moralność - posiada głęboką znajomość wychowanka, jego potrzeb związanych z kształtowaniem dojrzałej osobowości 20 - rozwija w sobie umiejętność rozumienia wychowanka, wczucia się w jego położenie, zbliżenia się do niego tak, by zdobyć jego zaufanie przy zachowaniu autorytetu - uważnie słucha ucznia, prowadzi z nim dialog - zaznajamia ucznia ze swoimi celami i wymaganiami - wzmacnia poczucie wartości każdego ucznia - jest konsekwentny w swoim postępowaniu, rozwija w sobie i w uczniu potrzeba poczucia odpowiedzialności i obowiązku - daje uczniowi szansę poprawy - umiejętnie nagradza - dostrzega każdy sukces nawet najmniejszy - zauważa wyjątkowe umiejętności i zdolności wychowanka - uczy przeżywać satysfakcję, radość z tego co osiągnął - pogłębia wiedzę dotyczącą problemów wychowawczych za niezbędne uznajemy: - systematyczny udział nauczycieli w warsztatach i treningach wychowawczych - przeznaczenie jednej rady szkoleniowej rocznie problematyce wychowawczej 21 Program wychowawczy został opracowany tak, aby dziecko: - umiało współżyć z innymi - rozumiało siebie - lepiej radziło sobie z rozwiązywaniem problemów życiowych - umiało w trudnych sytuacjach szukać pomocy 22 BLOK: UCZESTNICTWO W SPOŁECZEŃSTWIE EFEKTY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH Uczeń: 1. zna organizacje i instytucje działające w środowisku, w którym żyje 2. dostrzega potrzeby swoje i innych 3. chce i potrafi dobrze współżyć z innymi ludźmi 4. dba o otaczającą go naturę CELE l. Poznajemy środowisko, w którym żyjemy ZADANIA SPOSOBY EWALUACJI 1. poznajemy naszych nauczycieli 1. quiz na temat i pracowników szkoły (zagadki, pracowników i wywiady) nauczycieli szkoły 2. poznajemy placówki i 2. tworzenie mapy organizacje naszej gminy oraz rolę, jaką spełniają (Rada Gminy, przyjaciół dzieci naszej Biblioteka Gminna, Nadleśnictwo, gminy apteki, sklepy, Ośrodek Zdrowia, Straż Pożarna, Gminny Dom Kultury) OSOBY ODPOWIEDZIALNE wychowawcy klas, pedagog wychowawcy klas, nauczyciele plastyki 23 3. uczymy się, dbać o bezpieczeństwo naszej miejscowości (poznajemy pracę policji, straży.) 3. spotkanie z przedstawicielem KRP Żnin na temat bezpieczeństwa i 4. bierzemy czynny udział w życiu kulturalnym (teatr, kino, wystawy, postępowania z nieletnimi zabawy, dyskoteki) 2. Kształtujemy świadomy stosunek do środowiska naturalnego 1. poznajemy czynniki środowiska, które wpływają pozytywnie bądź negatywnie na rozwój przyrody 1. udział w akcji sprzątanie świata 2. uczestniczymy w wycieczkach o 2. konkurs fotograficzny (prace eksponujące charakterze ekologicznym piękno dzielnicy) pedagog wychowawcy klas, nauczyciele muzyki, plastyki wychowawcy klas, nauczyciele przyrody, geografii 24 3. Poznajemy otaczających -poznajemy i określamy pojęcie szacunku i współpracy nas ludzi i budujemy świadomość troski o -poznajemy różne formy niesienia innych pomocy osobom potrzebującym (pomoc o charakterze emocjonalnym i materialnym) - obserwacje, dyskusje - wychowawcy, katecheci zbiórka zabawek, książek - wychowawcy, dla dzieci potrzebujących katecheci, pedagog na Boże Narodzenie - żegnamy naszych kolegów z klas - przygotowanie wychowawcy klas szóstych uroczystości zakończenia piątych, nauczyciele j. nauki w SP przez polskiego - rozwijamy postawę uczniów klas piątych współodpowiedzialności za siebie nawzajem 4. Budujemy przekonanie o współodpowiedzialnośc i za spotkania klasowe - pracujemy nad dobrym obrazem - ocena samopomocy w - wychowawcy klas i szkoły -klasy ustalamy tematykę -klasie ankieta wśród uczniów - wychowawcy klas poszczególnych spotkań - plan pracy klasowych 25 5. Rozwijamy poczucie odpowiedzialności za działania zespołowe - tworzymy portret swojej klasy - wychowawcy klas 6. Rozwijamy umiejętność konfrontowania opinii własnych ze zdaniem innych - zbieramy opinie o swojej klasie - gazetka szkolna angażując wszystkich pracowników oraz kolegów ze szkoły 7. Kształtujemy umiejętność oceniania własnych zamierzeń i konfrontowania ich z rzeczywistymi osiągnięciami - przeprowadzamy ocenę rocznej - pisemne sprawozdania - wychowawcy klas pracy klasy (ocena pracy całego zespołu klasowego oraz osiągnięć współpraca z Samorządem - opiekun Samorządu Szkolnym Szkolnego analiza niepowodzeń (badanie przyczyn) 8. Budujemy więź ze organizujemy Dzień Patrona szkołą jako środowiskiem Szkoły oraz konkurs czy znasz społecznym swoją szkołę? - nauczyciele historii i j. polskiego 26 9. Kształtujemy postawę poznajemy symbole narodowe i patriotyzmu i szacunku dla symbole regionu symboli narodowych poznajemy historię powstania symboli naszego rejonu i miasta poznajemy miejsca szczególnej pamięci naszego narodu oraz ich historię prace plastyczne Wychowawcy klas, nauczyciele historii i j. polskiego wychowawcy klas tworzymy totem klasy (konkurs plastyczny symbol SP konkurs historyczny na temat powstawania symboli narodowych oraz miejsc pamięci 27 BLOK: POSTRZEGANIE SIEBIE l ROZUMIENIE SWOICH UCZUĆ EFEKTY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH Uczeń: 1.potrafi rozpoznawać i prawidłowo wyrażać swoje potrzeby i uczucia 2. dostrzega zalety i wady swoje i innych 3. dąży do pozytywnej zmiany siebie samego CELE ZADANIA l. Uczymy się - poznajemy mowę ciała rozpoznawać różne rodzaje uczuć (cielesne - np. głód, ból, zmęczenie; psychiczne; - uczymy się okazywać swoje duchowe) uczucia nie czyniąc krzywdy innym - rozwijamy umiejętność radzenia sobie z trudnymi uczuciami SPOSOBY EWALUACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE - psychodrama, teatrzyk pantomimiczny demonstrujący różne uczucia - wychowawcy klas, katecheci, pedagog, nauczyciele plastyki i biblioteki - rysunek, obserwacja, wywiad, rozmowa - zajęcia profilaktyczne Barwy uczuć - wychowawcy klas, pedagog 28 2. Uczymy się rozpoznawać i zaspakajać nasze potrzeby we właściwym miejscu i czasie - wychowawcy klas, nauczyciele biologii i j. polskiego, pedagog - uczymy się odróżniać rzeczywiste potrzeby od zachcianek - tworzymy listę potrzeb - rozwijamy w sobie umiejętność radzenia sobie z emocjami, gdy nasze potrzeby nie mogą być zaspokojone - psychodrama, dyskusje, lista klasowych sposobów radzenia sobie z frustracją - wychowawcy klas, pedagog - obserwacja - wszyscy nauczyciele 3. Poznajemy swoje - uczymy się akceptować siebie i zalety i wady w duchu innych samokrytycyzmu a nie samopotępienia - zbieramy informacje o sobie w najbliższym otoczeniu (klasa, rodzina) - podejmujemy walkę z wadami i złymi przyzwyczajeniami - test wyboru niezbędnych potrzeb - autocharakterystyka, ankieta Jak widzą mnie inni? - karta pracy nad sobą 29 BLOK: ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW EFEKTY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH Uczeń: 1. zna różne sposoby rozwiązywania problemów i potrafi je stosować 2. dostrzega potrzebę podejmowania odpowiedzialnych decyzji 3. zna zagrożenia wynikające korzystania z komputera, Internetu i multimediów CELE ZADANIA 1.Poznajemy sposoby - poznajemy pojęcie konfliktu oraz rozumienia i przyczyny występowania konfliktów rozwiązywania problemów - uczymy się mówić o konfliktach - kształtujemy umiejętność racjonalnego rozwiązywania trudności w pracy nad sobą SPOSOBY EWALUACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE - wychowawcy klas, pedagog, psycholog 30 2. Uczymy się wspólnie rozwiązywać problemy - tworzymy koła samopomocy, trybunału klasowego 3. Rozwijamy umiejętność podejmowania odpowiedzialnych decyzji - uświadamiamy potrzebę rozważania konsekwencji przy podejmowaniu ryzykownych decyzji - uczymy się umiejętności odmowy w sytuacjach zagrażających naszemu życiu i bezpieczeństwu - doskonalimy umiejętność podejmowania trafnych decyzji - analiza działalności kół samopomocy - wychowawcy klas - wychowawcy klas, pedagog 31 4. Rozwijanie świadomego i rozumnego korzystania z Internetu, środków multimedialnych i telefonów komórkowych 5. Uwrażliwianie uczniów na konieczność ograniczenia zaufania wobec osób obcych -poznajemy zasady bezpiecznego poruszania się w sieci, - poznajemy zasady i konsekwencje niewłaściwego korzystania z Internetu i telefonów komórkowych -ilościowe podsumowanie skali problemu w rzeczywistości szkolnej -wychowawcy klasy, -pedagog, -nauczyciele informatyki -kształtowanie umiejętności zachowań - ilościowe podsumowanie -wychowawcy klasy, interpersonalnych, skali problemu w -pedagog, rzeczywistości szkolnej 32 BLOK: TROSKA O ZDROWIE FIZYCZNE I PSYCHICZNE EFEKTY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH Uczeń: 1. dostrzega potrzebę zachowania równowagi psychofizycznej swojego organizmu 2. chce i potrafi dbać o bezpieczeństwo i zdrowie swoje oraz bliskich 3. zna sposoby i miejsca atrakcyjnego spędzania wolnego czasu 4. poznaje zagrożenia wynikające z zażywania dopalaczy i innych substancji psychoaktywnych. CELE l. Rozwijamy świadomość własnego ciała i poznajemy rolę, jaką odgrywa równowaga psycho- ZADANIA - poznajemy pojęcie zdrowego stylu życia - poznajemy sposoby rozwijania dobrej kondycji fizycznej i SPOSOBY EWALUACJI - konkurs plastyczny Zdrowe i przyjemne życie OSOBY ODPOWIEDZIALNE - nauczyciele plastyki 33 fizyczna organizmu człowieka psychicznej - propagujemy w swoim otoczeniu zdrowy styl życia - poznajemy substancje szkodliwe 2. Poznajemy zagrożenia dla zdrowia dla naszego organizmu – dopalacze, leki i życia człowieka i uczymy się podejmować odpowiedzialne decyzje dotyczące naszego - kwestionariusz Cele dotyczące mojego zdrowia - pedagog - katalog substancji - wychowawcy klas, szkodliwych tworzony pedagog przez dzieci przy współpracy z rodzicami 34 życia - poznajemy przyczyny sięgania po substancje szkodliwe - pedagog -poznajemy zagrożenia (w wymiarze społecznym), jakie niesie ze sobą przyjmowanie substancji uzależniających 3. Poznajemy rodzaje zagrożeń dla zdrowia fizycznego i psychicznego związane z korzystaniem z komputera i Internetu -wychowawcy klas, -poznajemy zasady higienicznej pracy przy komputerze -nauczyciele przyrody i informatyki -uświadamiamy sobie, jak groźne dla zdrowia jest uzależnienie od komputera 4. Budowanie - rozmowa na temat zainteresowań przekonania o wartości uczniów sposobów poszerzania -nauczyciele wychowania fizycznego - giełda hobbystów - wychowawcy klas 35 rozwijania własnych zainteresowań swoich zbiorów 5. Uświadamiamy konieczność właściwego organizowania dnia pracy - planowanie w swoich zadań i czasu wolnego - określenie istoty dobrej organizacji - poznawanie własnego środowiska w celu efektywnego zagospodarowania czasu wolnego zajęciami rekreacyjnymi - rozmowa na temat - wychowawcy klas ciągłego braku czasu - nauczyciele przy wzrastającej liczbie wychowania obowiązków i zajęć fizycznego 36 - uświadomienie konieczności troski - pogadanki, projekcja o utrzymanie poprawnej sylwetki, filmów tematycznych celowości korzystania z zajęć gimnastyki korekcyjnej, zasad - zajęcia praktyczne z higienicznego trybu życia udziałem policjanta, ratownika czy pielęgniarki na temat - utrwalanie stałych zasad bezpiecznego spędzania czasu w bezpieczeństwa na 7. Kształtowanie drodze (zdobywanie odpowiedzialności za różnych warunkach i sytuacjach karty rowerowej), w bezpieczeństwo i - promowanie zdrowej żywności i wodzie; udzielania zdrowie własne, budzenie świadomej troski o pierwszej pomocy rodziny, społeczeństwa prawidłowe odżywianie 6. Propagowanie postaw i zachowań zmierzających do podniesienia sprawności fizycznej i troski o zdrowie - wychowawcy klas, pedagog, pielęgniarka nauczyciele wychowania fizycznego - wychowawcy klas, pedagog 37 2.Wiemy o 1.Wiemy że stosowanie dopalaczy i 1. Pogadanki zagrożeniach dla innych środków psychoaktywnych zdrowia wynikających z zagraża zdrowiu i życiu. zażywania dopalaczy i innych środków psychoaktywnych Wychowawcy klas i pedagog BLOK: ŻYCIE W RODZINIE EFEKTY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH Uczeń: 1. Posiada znajomość organizmu ludzkiego i zachodzących w nim zmian oraz akceptuje własną płciowość 2. Przyjmuje integralną wizję ludzkiej seksualności 3. Posiada umiejętność obrony własnej intymności i nietykalności seksualnej oraz szanuje ciało innej osoby 4. Potrafi korzystać ze środków przekazu w sposób selektywny umożliwiający obronę życia przed ich destrukcyjnym oddziaływaniem 38 5.Wyraża szacunek dla siebie oraz innych ludzi, ich wysiłku i pracy CELE TREŚCI l. Rola autorytetu w życiu człowieka l. Przyjęcie integralnej wizji człowieka i wybór 2. Główne funkcje płciowości, oraz wartości służących wyrażanie miłości, rozwojowi osobowości budowanie więzi i rodzicielstwo 3. Problemy inicjacji seksualnej, związek pomiędzy aktywnością 2. Rozwiązywanie seksualną a miłością i problemów i odpowiedzialnością, krzywda pokonywanie trudności związana z przedmiotowym traktowaniem człowieka w dziedzinie okresu dorastania seksualnej, przyczyny. Argumenty biomedyczne, psychologiczne, moralne za inicjacją w małżeństwie 4. Zakłócenia i trudności w osiąganiu tożsamości płciowej, brak akceptacji własnej płci. Lęki homoseksualne, a SPOSOBY OSOBY EWALUACJI ODPOWIEDZIALNE Burza mózgów Film Nauczyciel Dyskusja wychowania prorodzinnego, biologii, pedagog, wychowawca Ankieta 39 rzeczywiste skłonności homoseksualne, przyczyny. Możliwości pomocy w pokonywaniu trudności związanych z tożsamością płciową 5. Płodność - wspólną sprawą kobiety Plansze, ilustracje, i mężczyzny. Prawa rządzące ludzką przezrocza płodnością 6. Życie jako fundamentalna wartość, szacunek dla każdego życia od poczęcia 7. Naturalne metody rozpoznawania płodności a planowanie rodziny, antykoncepcja. Aspekt zdrowotny, psychologiczny, moralny 8. Choroby przenoszone drogą płciową - AIDS, choroby weneryczne. Drogi przenoszenia, zakażania, Przeźrocza, film Dyskusja Pogadanka 40 profilaktyka, aspekt społeczny. Opowiadanie 9. Wartości związane z płciowością człowieka: męskość, kobiecość, miłość, małżeństwo, rodzina, rodzicielstwo. Znaczenie odpowiedzialności w przeżywaniu własnej płciowości i budowaniu trwałych więzi. Ankieta 41 C. GIMNAZJUM Misja szkoły: „Nie wystarczy zdobywać mądrości, trzeba jeszcze z niej korzystać” Cyceron Rozdział 1 1. Wstęp Program wychowawczy Gimnazjum w Rogowie powstał z propozycji nauczycieli, uczniów i rodziców wyrażonych między innymi w ankietach. Został też skonsultowany z całą społecznością szkolną. Podstawą naszego programu wychowawczego są uniwersalne zasady etyki. Celem nadrzędnym jest tworzenie szkoły nadziei – miejsca, które pomaga młodemu człowiekowi odnaleźć odpowiedź na zasadnicze pytanie – jak dobrze żyć w XXI wieku. Program ten służy realizacji celów zawartych w wizji szkoły opartej na pięciu filarach: A. Szkoła organizuje zajęcia pozalekcyjne spełniające oczekiwania uczniów, 42 B. W szkole uczniowie czują się bezpiecznie, C. Przestrzegane są prawa i obowiązki ucznia, prawa dziecka, prawa człowieka. D. Wszyscy nauczyciele i cały personel służy uczniom pomocą, E. W szkole podejmuje się tematy trudne (przemoc, szkodliwość palenia, zażywanie alkoholu i narkotyków, zagrożenia wynikające z korzystania z komputera, Internetu i multimediów, młodzieżowe związki i organizacje nieformalne - sekty). Program wychowawczy wraz z przepisami prawa wyznaczają cele i zadania zawarte w następujących obszarach: - Kształtowanie u uczniów umiejętności wyszczególnionych oraz określonych na podstawie diagnozy pracy szkoły. w podstawie programowej - Tworzenie na terenie szkoły warunków do rozwoju osobowości poprzez: koła zainteresowań, rozwijanie samorządności, prace organizacji pozaszkolnych, zajęcia pozalekcyjne. - Kształtowanie postaw – zgodnie z przyjętym przez szkołę systemem wartości. - Działania na rzecz zaspokajania specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów, wynikające z diagnozy wstępnej i współpracy ze specjalistami. 43 - Działania opiekuńcze rozwijane przez pedagoga, psychologa przez pracę indywidualną z uczniem; pomoc psychologiczna. - Tworzenie etosu okolicznościowe. wychowawczego szkoły poprzez tworzenie i rozwijanie tradycji, działania - Współdziałanie z rodzicami i środowiskiem lokalnym. - Podnoszenie umiejętności wychowawczych wszystkich pracowników szkoły, również pracowników administracji i obsługi. - Działania prozdrowotne. - Bezpiecznie przed komputerem i w sieci – cyberprzemoc. - Motywowanie uczniów do nauki i zapobieganie niepowodzeniom szkolnym. - Niepełnosprawni są wśród nas – programy dostosowawcze. - Przeciwdziałanie wczesnej inicjacji seksualnej i wczesnemu macierzyństwu oraz podniesienie rangi rodziny. - Działania profilaktyczne uwzględniające w pracy z młodzieżą czynniki ryzyka i czynniki chroniące. 44 2. Cel główny Gimnazjum w Rogowie za swój główny cel wychowawczy uznaje osiągnięcie jak najlepszych relacji międzyludzkich pomiędzy wszystkimi członkami społeczności szkolnej, tak aby takie wartości jak kultura osobista, życzliwość, uczciwość i bezinteresowność, tolerancja, odpowiedzialność czyli wartości ponadczasowe i uniwersalne były widoczne na co dzień i aby każdy uznawał je za swoje i kierował się nimi w swoim postępowaniu. Postawy moralne naszych uczniów mają opierać się o zapisy ujęte w prawach człowieka, prawach dziecka i prawach ucznia. 3. Cele szczegółowe Uczeń: • Jest życzliwy, dostrzega potrzeby drugiego człowieka, • Wie jak kulturalnie zachowywać się w domu, szkole i na ulicy, • Szanuje ludzi i respektuje ich prawa, • Zna i rozumie prawa zawarte w Konwencji o prawach człowieka i prawach dziecka, • Dba o higienę osobistą, estetykę ubioru i otoczenia, • Rzetelnie wykonuje swoje obowiązki, jest uczciwy i odpowiedzialny, • Potrafi rozwiązywać konflikty w konstruktywny sposób, • Potrafi komunikować się z innymi, dyskutować, bronić i uzasadniać własny punkt widzenia, 45 • Odróżnia dobro od zła. • Nie stosuje przemocy i potrafi skutecznie się jej przeciwstawić, • Potrafi sobie radzić z trudnymi uczuciami (złość, strach, gniew), • Potrafi być asertywny, • Umie korzystać z Internetu • Godnie reprezentuje szkołę na zewnątrz, • Kieruje się miłością do Ojczyzny, poszanowaniem dla polskiego dziedzictwa kulturowego przy jednoczesnym otwarciu na kultury Europy i świata • Czuje się współgospodarzem szkoły, • Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę i umiejętności w praktyce • Rozumie potrzebę ciągłego uczenia się i samorozwoju • Dostrzega i rozwija swoje zainteresowania • Powinien dbać o swoją sprawność fizyczną, propagować sport • Uzyskuje kompetencje niezbędne do funkcjonowania w szkole ponadgimnazjalnej. • Jest świadomy zagrożeń wynikających z korzystania z multimediów. 46 Rozdział 2 1. Realizacja celów wychowawczych 1. Warunki realizacji celów wychowawczych Aby zostały zrealizowane cele wychowawcze nasza szkoła stwarza warunki do: • Planowania, organizowania i oceniania własnego uczenia się, • Rozwoju sprawności umysłowych oraz osobistych zainteresowań, Odwoływania się do praktyki i tworzenia potrzebnych nawyków, Skutecznego porozumiewania się w różnych sytuacjach; • Prezentacji własnego punktu widzenia oraz respektowania innych osób, • Efektywnego współdziałania w grupie, podejmowania decyzji indywidualnych i grupowych, • Twórczego rozwiązywania problemów edukacyjnych, • Przyswajania sobie metod negocjacyjnego rozwiązywania konfliktów 2. Praca wychowawcza nauczycieli W swojej grupie wychowawczej wszyscy nauczyciele naszej szkoły a w szczególności wychowawcy: • Stale i systematycznie współpracują z rodzicami uczniów, • Zapewniają uczniom i ich rodzicom informację na temat wymagań stawianych przez szkołę, podejmowanych przez nią działań oraz osiągnięć uczniów. 47 • Stwarzają uczniom takie warunki, aby mogli poznawać wszechstronnie rzeczywistość, • Są wzorem do naśladowania dla ucznia, • Wiedzą, że każdy nauczyciel jest wychowawcą, • Są sprawiedliwi, stanowczy i konsekwentni w postępowaniu, • Kształtują postawy godne Patrona Szkoły, • Służą pomocą, wspierają radą, • Uczą rozwiązywania problemów i konfliktów, • Uczą tolerancji i są tolerancyjni, • Umacniają poczucie własnej wartości, • Akceptują każdego ucznia, • Uczą wchodzenia w relacje społeczne, • Na bieżąco rozwiązują problemy wychowawcze, • Współpracują z pedagogiem w rozwiązywaniu sytuacji konfliktowych, • Starają się o poprawę sytuacji wychowawczej uczniów z rodzin patologicznych i zaniedbanych wychowawczo, • Nawiązują z uczniami dobre relacje oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu, • Dbają o bezpieczeństwo uczniów w czasie wszystkich zajęć i przerw międzylekcyjnych, 48 • Są przekonani o celowości podejmowanych działań, • Nieustannie doskonalą swój warsztat pracy, czuwają nad doborem i ewaluacją programów nauczania pod kątem ich dydaktycznej efektywności, • Wspierają i służą pomocą uczniom dotkniętym migracją zarobkową rodziców, • Odkrywają szczególne zdolności ucznia i wskazują kierunki rozwoju. 2.1. PRACA WYCHOWAWCZA W KLASIE I GIMNAZJUM W pierwszym roku nauczyciele główny nacisk kładą na poznanie uczniów, integrację zespołu klasowego oraz zespołu rodziców, a także na wypracowanie form współpracy z rodzicami. Najważniejsze bloki pracy z tą grupą to: • Zasady zachowania się na zajęciach, • Integracja grupy oraz budowanie sympatii, • Budowanie wizerunku człowieka moralnego na bazie praw człowieka, praw dziecka i praw ucznia, • Samopoznanie oraz kształtowanie adekwatnego poczucia własnej wartości, • Uczucia, • Wyrabianie u uczniów umiejętności radzenia sobie z presją rówieśników, • Radzenie sobie ze stresem, napięciem w trudnych sytuacjach, 49 • Dokonywanie racjonalnych, świadomych wyborów, • Kształcenie myślenia kreatywnego. • Wpływ dopalaczy, alkoholu , narkotyków i innych środków psychoaktywnych na organizm. 2.2. PRACA WYCHOWAWCZA W KLASIE II GIMNAZJUM W klasie drugiej wychowawcy podejmują wzmożone oddziaływania ukierunkowane na zdiagnozowane obszary problemowe. Zespół klasowy jest już po okresie adaptacji oraz cyklu zabiegów wychowawczych mających na celu poprawę jego struktury i klimatu. Istotnymi tematami do zrealizowania są: • Skutki zachowań ryzykownych i dokonywanie racjonalnych wyborów, • Umiejętność odmawiania, • Wpływ dopalaczy, alkoholu , narkotyków i innych środków psychoaktywnych na organizm, • Tolerancja jako zasada i wartość, • Budowanie wizerunku człowieka moralnego na bazie praw człowieka, praw dziecka i praw ucznia, • Praca nad własną postawą, • Wagary – motywy, niebezpieczeństwa – bilans strat i korzyści, • Sposoby reagowania w sytuacjach trudnych, • Konsekwencje zachowań agresywnych, 50 • Metody radzenia sobie ze złością, gniewem, • Relaks, • Sposoby okazywania uczuć, • Zagrożenia wynikające z korzystania z środków masowego przekazu, • Jak rozpoznać sektę? • HIV/AIDS moja postawa, • Wolność jako wartość, • Organizowanie grup samopomocowych dla uczniów dotkniętych migracją zarobkową rodziców, • Przemoc wobec rodziny. 51 2.3. PRACA WYCHOWAWCZA W KLASIE III GIMNAZJUM W klasie trzeciej wychowawcy mogą wprowadzić modyfikacje uwzględniające aktualną sytuację uczniów. Młodzież powinna wiedzieć, że stopniowo zwiększa się jej stopień swobody, ale równocześnie zwiększa się poziom odpowiedzialności za własne działania i za innych ludzi. W programie wychowawczym przygotowujemy do odpowiedzialnego dorosłego życia, uwzględniamy świadomość prawa i konsekwencje jego łamania.Oddziaływania wychowawcy koncentrują się wokół trzech najistotniejszych wydarzeń: I. Podejmowanie przez młodzież decyzji o wyborze kierunku swojego kształcenia, czyli pierwszej decyzji zawodowej. II. Egzamin gimnazjalny. III. Zakończenie kolejnego etapu edukacyjnego – krok do dorosłości. Obszary tematyczne do zrealizowania: • Samoocena moich predyspozycji zawodowych, • Próg egzaminacyjny – radzenie sobie ze stresem, • Odpowiedzialność dorosłego człowieka w świetle Konwencji o prawach człowieka i prawach dziecka, • Organizowanie grup samopomocowych (przygotowanie do egzaminów) dla uczniów dotkniętych migracją zarobkową rodziców. • Wpływ dopalaczy, alkoholu , narkotyków i innych środków psychoaktywnych na organizm, 52 5. Model absolwenta Wychowanie absolwenta szkoły świadomego swojej autonomii, godności, potencjału pozytywnych możliwości, szanującego jednocześnie indywidualność drugiego człowieka, praw mu przysługujących oraz zainteresowanego czerpaniem z dziedzictwa kulturowego regionu Pałuk, Polski i innych krajów. 6. Zasady ewaluacji programu. Program wychowawczy jest utworzony w oparciu o nową podstawę programową. Co roku będzie dokonywana zmiana ze względu na wprowadzenie do kolejnej klasy nowej podstawy programowej. Corocznie będą też uwzględniane w rocznych planach wychowawczych aktualne priorytety wychowawcze i ewentualne uwagi z bieżącej analizy sytuacji wychowawczej w szkole. Wskaźnikami do ewaluacji są założone efekty , ocena stopnia ich osiągnięcia jest oceną skuteczności założonego programu. 7. Uwagi końcowe. Harmonogram działań wychowawczych (metody, formy i termin realizacji dla wskazanych zadań) przygotowują wszyscy nauczyciele, jest on uszczegółowieniem programu. Program jest skonsultowany z Radą Pedagogiczną, Radą Rodziców i uwzględnione są w nim spostrzeżenia uczniów. 53 Program Wychowawczy szkoły został opracowany po wcześniejszym rozpoznaniu potrzeb uczniów i oczekiwań rodziców. Został on oparty na wizji i misji szkoły. Treści programu zgodne są ze Statutem Szkoły. Wskaźnikami do uaktualnienia Szkolnego Programu Wychowawczego na rok szkolny 2016/2017 były: • Sprawozdania z nadzoru pedagogicznego • Zadania ujęte w Rządowym Programie na lata 2008-2014 „Bezpieczna i przyjazna szkoła” – PAT • Wyniki ankiet z Diagnozy pracy Ucznia i Nauczyciela • Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych • Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii Analizując w/w wyniki materiału diagnostycznego szczególny nacisk w pracy wychowawczej szkoły w roku szkolnym 2016/2017 należy szczególnie uwzględnić: • Bezpiecznie przed komputerem i w sieci – Cyberprzemoc • Motywowanie uczniów do nauki i zapobieganie niepowodzeniom szkolnym • Niepełnosprawni są wśród nas i programy dostosowawcze