Polityka gospodarcza
Transkrypt
Polityka gospodarcza
Makroekonomia Rynek pracy Rynek pracy Popyt na pracę Podaż pracy Cena (płaca) równowagi Bezrobocie dobrowolne (klasyczne), tzw. stopa bezrobocia naturalnego Bezrobocie Bezrobocie – dobrowolne czy przymusowe? Bezrobocie rejestrowane i nierejestrowane Bezrobocie przymusowe: Frykcyjne, Strukturalne, Keynesowskie. Bezrobocie – cd Skutki bezrobocia – tylko dla bezrobotnego? - brak dochodów – degradacja fizyczna, moralna, kulturalna, - spadek zdolności do podjęcia pracy, - niewykorzystane zasoby pracy, - koszty społeczne – zasiłki, opieka społeczna, patologie Podstawowe wskaźniki rynku pracy Stopa bezrobocia U=bezrobotni/siła robocza Stopa zatrudnienia E=pracujący/ ludność w wieku produkcyjnym Stopa bezrobocia w Polsce Stopy wzrostu PKB w Polsce 10 8 7,0 5,2 6 3,8 4 6,0 6,8 4,8 5,4 4,1 4,0 3,8 2,6 2 1,0 1,4 0 -2 -4 -6 -8 -7,5 -7,0 -10 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Poland Stopa bezrobocia w 2007 roku EU (27 countries) 7.1 Lithuania 4.3 EU (25 countries) 7.2 Luxembourg 4.7 EU (15 countries) 7.0 Hungary 7.2 Euro area 7.4 Malta 6.3 Belgium 7.5 Netherlands 3.2 Bulgaria 6.9 Austria 4.4 Czech Republic 5.3 Poland 9.6 Denmark 3.7 Portugal 8.0 Germany 8.4 Slovenia 4.7 Estonia 4.9 Slovakia 11.3 Ireland 4.5 Finland 6.9 Spain 8.3 Sweden 6.1 France 8.3 Croatia 9.1 Cyprus 3.9 Norway 2.6 Latvia 5.9 United States 4.6 Japan 3.9 Związek między tempem wzrostu a wielkością bezrobocia Produkcja zawsze rośnie szybciej niż przybywa miejsc pracy i co za tym idzie spadek bezrobocia jest wolny (Prawo Okuna) Efekt histerezy – mimo ustąpienia recesji bezrobocie utrzymuje się na podwyższonym poziomie Różnice w wydajności pracy między Polską a starą UE Wydajność pracy w 2007 roku EU (27 countries) 100.0 (f) Hungary 75.4 (f) EU (25 countries) 103.8 (f) Malta 90.7 (f) EU (15 countries) 110.1 (f) Netherlands 113.6 (f) Euro area 109.8 (f) Austria 120.4 (f) Belgium 131.6 (f) Poland 61.4 (f) Bulgaria 36.0 (f) Portugal 68.5 (f) Czech Republic 72.8 (f) Romania 40.6 (f) Denmark 107.5 (f) Slovenia 86.2 (f) Germany 106.7 (f) Slovakia 75.7 (f) Estonia 67.8 (f) Finland 113.5 (f) Ireland 135.4 (f) Sweden 112.9 (f) Greece 119.6 (f) United Kingdom 110.9 (f) Spain 102.5 (f) Croatia 65.6 (f) France 123.1 (f) Turkey 46.5 (f) Italy 108.5 (f) Iceland 102.3 (f) Cyprus 85.8 (f) Norway 157.8 (f) Latvia 55.1 (f) Switzerland 107.5 (f) Lithuania 60.1 (f) United States 138.3 (f) Luxembourg 184.1 (f) Zmiany w wydajności pracy w Polsce i Hiszpanii – średnia dla UE=100 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Spain 108.3 107.7 105.5 103.7 103.2 104.8 103.8 102.1 102.0 102.9 102. 5 Poland 49.5 50.6 53.9 55.2 56.0 58.6 60.0 61.5 60.9 60.8 61.4 Stopa zatrudnienia Co można robić jeśli się jest w wieku produkcyjnym i się nie pracuje Nauka Niezdolność do pracy (renty) Wcześniejsze emerytury Bezrobotni Stopy zatrudnienia Średnia, miesięczna pensja (w EURO w 2005 roku) EU (27 countries) 2981.0 Hungary EU (25 countries) 3180.2 Malta 1386.0 EU (15 countries) 3672.3 Netherlands 3974.0 Euro area 3494.4 Austria 3767.0 Belgium 3938.4 Poland 818.2 Bulgaria 229.1 Portugal 1556.9 Czech Republic 954.0 Romania 358.2 Denmark 4359.8 Slovenia 1604.5 Germany 3786.0 Slovakia 700.5 713.4 Finland 3614.0 Spain 2134.7 Sweden 4431.5 France 4296.2 United Kingdom 4071.4 Cyprus 2028.3 Iceland 4812.4 Latvia 432.6 Lithuania 555.8 Estonia Luxembourg 4498.0 944.3 Poziom cen w 2006 roku EU (27 countries) 100 EU (25 countries) 101.1 Malta EU (15 countries) 104.9 Netherlands 103.9 Euro area 102.5 Austria 101.2 Belgium 106.2 Poland 62.1 Bulgaria 44.8 Portugal 85.7 Czech Republic 61.5 Romania 57 Denmark 139.2 Slovenia 75.3 Germany 103.3 Slovakia 58.3 Estonia 66.5 Finland 121.7 Ireland 124.9 Sweden 117.5 Greece 89.1 United Kingdom 110.8 Spain 93.3 Croatia 69.9 France 107.3 Macedonia 44.5 Italy 104.1 Turkey 68.4 Cyprus 90.1 Iceland 141.7 Latvia 60.6 Norway 139.8 Lithuania 56.6 Switzerland 134.2 Luxembourg 103.2 Hungary United States Japan 60 73.4 91.6 109.1