Karta modułu
Transkrypt
Karta modułu
KARTA MODUŁU Nazwa modułu: Globalne zmiany środowiska naturalnego Global changes in natural environment Kierunek: B Specjalność: BWiG Rok studiów: IV Semestr: 7 Kod modułu: Rodzaj modułu: wybieralny Punktacja ECTS: 1 Jednostka realizująca moduł Instytut Zaopatrzenia w Wodę i Ochrony Środowiska Kierownik modułu dr inż. Anna Czaplicka-Kotas Skład zespołu dydaktycznego dr inż. Anna Czaplicka-Kotas dr inż. Ewa Szalińska Struktura modułu: • Wykłady: 15 godz/sem Słowa kluczowe: zanieczyszczenia antropogeniczne, zanieczyszczenia naturalne, zmiany klimatyczne, dziura ozonowa, efekt cieplarniany, zmiany w oceanach, stosunek izotopów C Cele i efekty kształcenia: Celem modułu jest przekazanie wiedzy związanej z aspektami globalnych zmian zachodzących w środowisku naturalnym. Efekty kształcenia: • zaznajomienie z krążeniem wody w przyrodzie; • zaznajomienie z krążeniem pierwiastków (węgla, azotu, fosforu, siarki) w przyrodzie pomiędzy atmosferą, glebą i wodą; • rozumienie przebiegu procesów krótko- i długoterminowych zachodzących w środowisku,; • umiejętność odróżnienia tła naturalnego i zanieczyszczeń antropogenicznych obecnych w środowisku; • rozumienie powiązań między zjawiskami globalnymi a ingerencją człowieka w środowisko; • zaznajomienie ze skutkami ingerencji człowieka w środowisko naturalne, których efektem są globalne zmiany środowiska oraz sposobach przeciwstawiania się tym zmianom. Program wykładów: • • • • • • • • Krążenie wody w przyrodzie – 1h Obieg węgla, azotu, fosforu, siarki w przyrodzie pomiędzy atmosferą, glebą i wodą – 3h. Zanieczyszczenia naturalne i antropogeniczne. Procesy krótko- i długoterminowe – 1h. Zmiany stężenia gazów cieplarnianych, a w szczególności CO2, w atmosferze i ich wpływ na temperaturę (wycinanie lasów tropikalnych, stosunki izotopów C, spalanie paliw) – 3h. Zmiany zachodzące w oceanach i ich wpływ na klimat - 2h. Wpływ zmian klimatycznych na przebieg historii człowieka – 1h. Próby nuklearne w atmosferze. Konflikty zbrojne. Rozprzestrzenianie się radioizotopów – 1h. Omówienie skutków ingerencji człowieka w środowisko naturalne na wybranych przykładach: rozwój energetyki i transportu, konsekwencje eksploatacji i spalania węgla oraz rozwoju transportu, wpływ kwaśnych aerozoli i kwaśnych deszczy na budowle, zaprawę murarską, metale – 3h. Moduły, których zaliczenie warunkuje podjęcie przedmiotowego kursu: Chemia, Geologia i hydrogeologia Forma zaliczenia modułu: • Wykładu - zaliczenie pisemne Podręczniki, skrypty, pomoce dydaktyczne: • Acidification and air pollutions, 1993, Wyd. Swedish Environmental Protection Agency • Adger W. Neil, Brown K., Wiley J.& Sons, Land Use and the Causes of Global WarmingBaird, C., 1995. Environmental Chemistry. W.H. Freeman and Company, N.Y. 484 p. • Berner, E.K. et R.A. Berner, 1996. Global environment. Water, Air and Geochemical Cycles. Prentice Hall,New Jersey, 376p • Bright M., Zanieczyszczenie oceanów, Wyd. Almapress, 2000 • Bright M., Wilgotne lasy równikowe, Wyd. Almapress, 2000 • Broecker, W.S. et T.-H. Peng, 1982. Tracers in the Sea. Lamont-Doherty Geological Observatory, Columbia University, Palisades, New York, 690 p. • Broecker, W.S., 1985, How to Build a Habitable Planet.Lamont-Doherty Geological Observatory, Columbia University, Palisades, New York, 292 p. • Butcher, S.S., Charlson, R.J., Orians, G.H., Wolfe, G.V. (editors), 1992. Global Biogeochemical Cycles. Academic Press, London, 377 p • Czaja S., 1998, Globalne zmiany klimatyczne, Wyd. Ekonomia i środowisko • Emiliani, C., 1992. Planet Earth. Cosmology, Geology, and the Evolution of Life and Environment. Cambridge University Press, Cambridge, 719p • Faure, G., 1991. (1998, 2nd edition) Principles and Applications of Inorganic Geochemistry. Macmillan Publish. Company, New York, 626 p. • Goudie, A., 1992. Environmental change. Clarendon Press, Oxford, 329. • Gworek i Mocka (red.), 2001, Obieg pierwiastków w przyrodzie t. I i II, Wyd. Instytutu Ochrony Środowiska, Warszawa • http:/www.bbc.co.uk/sn/climateexperiment/ • Jacobson, M.C., Charlson, R.J., Rodhe, H., Orians, G.H. 2000. Earth system science. International Geophysics Series 72, Academic Press, San Diego. 523p • Kabata-Pendias A., Pendias H., 1999, Biogeochemia pierwiastków śladowych, PWN, Warszawa • Kundrewicz Z. W., Radziejewski M., 2002, Detekcja zmian klimatu i procesów hydrologicznych, Wyd. Sorus • Lerman, A., 1979. Geochemical Processes. Water and Sediment Environments. Wiley & Sons, New York, 481 p. • Lovelock, J.E., 1987. GAIA, A New Look at Life on Earth. Oxford University Press, Oxford, 157 p. • Manecki A., 1993, Globalne, kontynentalne i lokalne zanieczyszczenia atmosfery, wyd. AGH • Niedzialski J., Gierczak T., 1992, Dziura ozonowa – przyczyny i następstwa, Wyd. PLJ, Warszawa • Nosek E., „Konserwacja kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu w latach 1976-1977” (opracowanie prac konserwatorskich • O'Neill, P., 1993. Environmental Chemistry. 2nd ed. Allen & Unwin, Londres, 268 p. • Sadowski A., 2001, Trzeci raport rządowy dla konferencji stron ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, Warszawa, Wyd. Instytut Ochrony Środowiska • Schlesinger, W.H., 1991. Biogeochemistry. An analysis of global change. Academic Press. San Diego, 443 p. • Skiner, B.J., Porter, S.C., 1995. The Blue Planet. An itroduction to earth system science. John Wiley&Sons, New York, 493p • Schellnhuber H. J., 2006, Avoiding dangerous climate Change, Cambridge Uniwersity Press • Tardy, Y., 1986. Le cycle de l'eau: climats, paléoclimats et géochimie globale. Masson, Paris, 338 p. • Périodiques: Nature, Science, Global Biogeochemical Cycles