Okiem praktyka - Gimnazjum nr 1 w Redzie

...................... Okiem praktyka...................
Profilaktyka domowa
Zdecydowana większość nastolatków ma problemy z nastawieniem
do Ŝycia. Rodzice, nauczyciele i w szczególności wszyscy ci, którzy
kierują dziećmi, są w najlepszym razie tolerowani, ale na pewno nie
mogą liczyć na jakikolwiek kredyt zaufania z racji swojego rozumu.
Jest to naturalny objaw walki, którą nazywamy dojrzewaniem.
PoniŜej zamieszczam fragmentaryczny wykaz tego, co zdrowe
i tego, co niezdrowe. Co kształtuje relacje rodzic - dziecko.
JeŜeli stwierdzicie, Ŝe jakiś element wzorca niezdrowego stanowi
część Waszych doświadczeń Ŝyciowych zwróćcie baczną uwagę na
jego “ zdrowy ”odpowiednik. Zmodyfikujcie go.
1
ORGANIZOWANIE śYCIA RODZINNEGO
W zdrowej rodzinie Ŝycie jest zorganizowane; istnieje planowanie
i zdolność przeciwstawiania się kryzysom.
Członkowie niezdrowej rodziny przechodzą od jednego kryzysu do
drugiego.
OKREŚLENIE RÓL
W zdrowej rodzinie zadaniem rodziców jest opieka nad dziećmi.
W niezdrowej rodzinie zadaniem dzieci jest opieka nad rodzicami.
KOCHAĆ CZY ZAWSTYDZAĆ?
W zdrowej rodzinie dziecko jest zawsze kochane, nawet, gdy jego
zachowanie jest nie do przyjęcia.
W niezdrowej rodzinie dziecko jest zawstydzane, a to prowadzi do
ciągłej niepewności.
ROZUMIEĆ GRANICE
W zdrowej rodzinie granice prywatności są szanowane.
W niezdrowej rodzinie granice prywatności są zamazane i często
bywają przekraczane.
AKCEPTOWANIE UCZUĆ
W zdrowej rodzinie kaŜde uczucie ma prawo zaistnieć.
W niezdrowej rodzinie uczucia często stają się przedmiotem agresji
i dlatego są tłumione.
RODZICE: NAUCZYCIELE I PRZYWÓDCY
W zdrowej rodzinie rodzice są nauczycielami i przewodnikami.
W niezdrowej rodzinie dzieci same się wychowują, najlepiej jak
potrafią.
NAKŁADANIE ROZSĄDNYCH OGRANICZEŃ
W zdrowych rodzinach istnieją rozsądne ograniczenia i czytelna
struktura.
W niezdrowych rodzinach panuje chaos lub skrajna surowość.
2
ETAPY ROZWOJU DZIECKA
W zdrowej rodzinie wymagania stawiane dzieciom są dostosowane do
wieku i osiągniętego stopnia rozwoju.
W niezdrowej rodzinie zmusza się dziecko do demonstrowania
pseudodojrzałości albo infantylizuje się je.
Nastolatki wierzą, Ŝe przyjaciele wiedzą lepiej niŜ rodzice.
Pochwała przyjaciół liczy się bardziej niŜ aprobata rodziców.
A jednak to przed rodzicami muszą się tłumaczyć ze swego
zachowania - czy im się to podoba, czy nie. Kiedy dziecko popada
w nałóg narkomanii albo alkoholizmu, wielu rodziców rozkłada
bezradnie ręce, uwaŜając, Ŝe nic się nie da zrobić.
Rodzice Ci nie znają lub zapomnieli o następujących zasadach:
Rodzic powinien tłumaczyć swojemu dziecku, czym są narkotyki
i alkohol. Ono dowiaduje się wprawdzie o tym w szkole, ale nigdy
nie wiadomo, co i kiedy moŜe mieć decydujące znaczenie.
Powinieneś rodzicu orientować się, z kim twoje dziecko się
przyjaźni. Nie obawiaj się przychodzić bez uprzedzenia na
prywatkę.
JeŜeli boisz się, Ŝe twoje dziecko bierze udział w prywatce, na
której są narkotyki lub alkohol, wezwij policję. Niech przerwą
zabawę.
Rozmawiaj z innymi rodzicami, aby sprawdzić, czy relacja Twojego
dziecka zgodna jest z relacjami innych dzieci.
Nie kryj przed dzieckiem ani telefonów na policję, ani rozmów
z innymi rodzicami. Powiedz po prostu: “Martwię się o ciebie
i dlatego muszę cię sprawdzać ”. Dzieci nie muszą wcale tego lubić.
Zadbaj o to, aby Twój dom był miejscem, w którym dzieci lubią
przebywać.
Musisz wiedzieć, co dzieci robią w wolnym czasie. Zadbaj, aby
miały go bardzo mało.
3
Musicie zawsze znaleźć czas na rozmowę z dziećmi, gdy mają jakiś
problem. JeŜeli Wy będziecie mieli na to czas, to one równieŜ.
Nawet w najlepszych okolicznościach wiek dojrzewania jest bardzo
trudnym i bolesnym okresem. Trwa burza hormonalna. Dziecko źle
się czuje we własnym ciele. Chce być dorosłe, ale pod wieloma
względami jest jeszcze nie dojrzałe. Udaje silnego, twardego
człowieka, ale jest niezwykle wraŜliwe i łatwo je zranić.
JeŜeli jesteście zawsze blisko, znajdziecie czas, by wysłuchać
i porozmawiać a to bardzo pomaga.
Wychowanie bez błędów jest mitem. Nic takiego nie istnieje.
I nie tylko nie istnieje, ale wręcz nie powinno istnieć. Rodzice są
ludźmi. Popełniają, więc błędy i nie wiedzą wszystkiego. Natomiast
odpowiedzialni rodzice nie są mitem. Przeciwnie. Dzieci mają prawo
do odpowiedzialnych rodziców. Przyznawanie się do błędów albo
niewiedzy jest prawidłowym zachowaniem ze strony rodziców.
Powinno ono zarazem być uzupełnione przez dąŜenie do naprawienia
błędów oraz poszukiwania odpowiedzi. Kiedy jesteś przewodnikiem
i nauczycielem własnych dzieci, sam się przy tym uczysz.
To największa nagroda. Wspomagając rozwój innych ludzi, sami się
rozwijamy. Korzyść jest obopólna.
Szukajcie sprzymierzeńców, pedagogów Ŝycia rodzinnego. Nie
wstydźcie się nie wiedzieć, pytajcie. Zdobędziecie poczucie, Ŝe są
osoby, które mogą wesprzeć, podsunąć pomysł, dodać otuchy, ale
wychowanie i podejmowanie decyzji naleŜy do was drodzy rodzice.
Wanda Chomacka
Pedagog szkolny w Gimnazjum NR 1
4