METATARSALGIA – POMIARY NACISKU STOPY NA PODŁOŻE

Małgorzata OLENKOWICZ, SKN Biokreatywni, Politechnika Śląska, Gliwice
Jacek JURKOJĆ, Robert MICHNIK, Katedra Biomechatroniki, Politechnika Śląska,
Gliwice
Arkadiusz GRANEK, Szpital Miejski Murcki, Katowice
METATARSALGIA – POMIARY NACISKU STOPY NA PODŁOŻE
METATARSALGIA – PRESSURE DISTRIBUTION MEASUREMENT
OF FEET ON THE GROUND
Słowa kluczowe: metatarsalgia, paluch koślawy
1. WSTĘP
Metatarsalgia jest to termin wskazujący na zaistniały ostry lub przewlekły ból w okolicach
jednego lub kilku połączeń śródstopno-paliczkowych. Dolegliwości bólowe powstają na
skutek nieprawidłowego funkcjonowania oraz uszkodzenia struktur anatomicznych
należących i współpracujących ze stawem[1]. Jedną z przyczyn powstania metatarsalgii jest
zniekształcenie przodostopia, zwane paluchem koślawym. W płaszczyźnie podłoża paluch
poddany jest rotacji zewnętrznejw okolicach stawu MTP, natomiast w płaszczyźnie czołowej
rotacji przeciwnej. Ze względu na powszechność oraz skutki metatarsalgii, dotychczas
przeprowadzono wiele badań, pokazujących przyczyny powstawania tych dolegliwości [2].Na
podstawie wcześniejszych badań oraz uzyskanych wyników dokonano analizy rozkładu
nacisku stopy na podłoże u osób zdrowych oraz pacjentów z paluchem koślawym.
2. METODYKA BADANIA
Badania dynamiczne przeprowadzono dla 4 pacjentów z paluchem koślawym oraz 7
zdrowych osób. Czynności pomiarowe wykonano przy użyciu bieżni firmy Zebris. Dla osób z
paluchem koślawym dokonano pomiarów rozkładu nacisku stóp na podłoże podczas chodu z
prędkością 2,3i 4km/h, z kolei u osób zdrowych z prędkości chodu równą 2,3,4 i 6 km/h.
3. WYNIKI
Na podstawie raportów porównano uzyskane wyniki dla osób zdrowych oraz z deformacją
palucha. Analizie poddano wielkości dotyczące chodu tj.: rotacja stopy, długość kroku, czas
kroku, faza podporowa, faza przeciążenia, pojedyncze podparcie, faza propulsji, faza
wymachowa, szerokość kroku, faza dwupodporowa, długość podwójnego kroku, czas
XI Konferencja Naukowa Majówka Młodych Biomechaników im. prof. Dagmary Tejszerskiej
s. 94
podwójnego kroku, rytm lokomocji. Porównano również mapy rozkładu nacisku stopy na
podłoże oraz wielkości opisujące trajektorię środka nacisku stopy na podłoże, czyli długość
linii chodu, linię pojedynczego podparcia, symetrię boczną oraz zmienność boczną.
Symetria rotacji stopy [%]
Wykres przedstawiający symetrię
rotacji stóp dla badanych osób
100
50
0
-50
-100
Pacjent Pacjent Pacjent Pacjent Osoba
1
2
3
4
zdrowa
2 km/h
3 km/h
4 km/h
Wykres 1 -Porównano symetrię rotacji
stóp u osób z paluchem koślawym oraz u
osób zdrowych podczas chodu z
prędkością 2,3 i 4km/h
Rysunek 1 -Maksymalny rozkład nacisku prawej i lewej kończyny
na podłoże z prędkością 3 km/h A) dla osoby zdrowej, B) dla
pacjenta z paluchem koślawym
U osób zdrowych widoczna jest większa symetria rotacji stóp, niż u pacjentów.(Wykres 1).
Porównując mapy nacisku stopy na podłoże, największe obciążenia u osoby zdrowej
występują w obszarze kości piętowej, kości śródstopia oraz palucha, z kolei u pacjentów w
okolicach kości śródstopia (Rysunek 1).
4. DYSKUSJA
Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że pod wpływem deformacji palucha
koślawego, wzrasta rotacja stopy podczas chodu. Zmianie ulegają również wartości tzn.
parametrów motyla. U pacjentów występuje mniejsza symetria boczna przemieszczenia
środka nacisku oraz wzrasta odchylenie standardowe tej wielkości (tzn. zmienność boczna), w
porównaniu z osobami zdrowymi. Trajektoria środka nacisku stopy u pacjentów rozpoczyna
się w miejscu kości klinowatej, natomiast u osób zdrowych w obszarach kości piętowej. Ze
względu na deformację dużego palucha, poddawany jest on zdecydowanie mniejszym
obciążeniom. Przyczyną pojawienia się dolegliwości bólowych nazywanych metatarsalgią
jest wzrost przenoszonych obciążeń przez kości śródstopia.
LITERATURA
[1] Bardelli M., Turelli L., Scoccianti G.: Definition and classification od metatarsalgia, Foot
and AnkleSurgery 9, © Elsevier Science, 2003, str. 79-85.
[2] Ding Q., Sun W., Wang Q., Wei K., Wen J., Yu Z.: Adaptivechanges of footpressure in
halluxvalguspatients, Gait&Posture 36, © Elsevier Science, 2012, str. 344-349.