Wymagania edukacyjne

Wymagania edukacyjne
i zasady oceniania
z PRZYRODY
Autor
Tytuł
Nr dopuszczenia
program
nauczania
Małgorzata Kuś
Ewa Sulejczak
Przyroda
DKW-4014-165/99
podręcznik
Janina Ślósarczyk
Ryszard Kozik
Feliks Szlajfer
Przyroda
225/00
zeszyt
ćwiczeń
dla uczniów klas V
Cz. I i II- Jolanta
Golanko, Urszula
Moździerz, Teresa
Paczkowska
Przyroda
1
ZASADY OCENIANIA
1. Przy sprawdzaniu wiedzy i umiejętności uczniów będą brane pod uwagę:
- wyniki prac klasowych krótkich prac pisemnych,
- pisemne zadania domowe,
- praca w grupie,
- odpowiedzi ustne,
- aktywnośd na lekcji,
- zeszyt (systematycznośd i estetyka).
2. Uczeo ma prawo trzy razy w ciągu każdego semestru zgłosid nieprzygotowanie do lekcji
(nie dotyczy to wcześniej zaplanowanych prac klasowych).
3. Uczeo ma prawo poprawid pracę klasową w terminie uzgodnionym z nauczycielem
4. Uczeo nieobecny w dniu, w którym odbywała się praca klasowa,
ma obowiązek napisania tej pracy w terminie uzgodnionym z nauczycielem.
5. Powiązania ocen z poziomami wymagao edukacyjnych.
Aby uzyskad ocenę:
-
celującą
- uczeo powinien spełnid wymagania na ocenę dopuszczającą,
dostateczną, dobrą, bardzo dobrą i celującą.
-
bardzo dobrą
- uczeo powinien spełnid wymagania na ocenę dopuszczającą,
dostateczną, dobrą i bardzo dobrą,
-
dobrą
- uczeo powinien spełnid wymagania na ocenę dopuszczającą,
dostateczną i dobrą,
-
dostateczną
- uczeo powinien spełnid wymagania na ocenę dopuszczającą
i dostateczną,
-
dopuszczającą - uczeo powinien spełnid wymagania na ocenę dopuszczającą.
2
przyroda klasa V
WYMAGANIA EDUKACYJNE
bardzo dobry
celujący
Skala
ocen
Kryteria oceniania wiedzy i umiejętności



spełnia wymagania dopełniające
posiada wiadomości wykraczające poza program nauczania
w kategorii zachowao postaw spełnia co najmniej 3 z 6 kryteriów na ocenę celującą, tzn. odnosi sukcesy w konkursach przedmiotowych

wnosi twórczy wkład w wykonanie zadao przydzielonych grupie

prezentuje wyniki pracy grupowej

korzysta z dodatkowych źródeł informacji (np. literatura popularnonaukowa, Internet, programy komputerowe, własne obserwacje) wnosząc
twórczy wkład w przebieg zajęd

bierze udział w pracy koła zainteresowao o tematyce przyrodniczej, programach i projektach

opiekuje się hodowlami szkolnymi.
















Wyjaśnia istotę oddziaływao np. magnetycznego
Wskazuje związek między budową, a niektórymi właściwościami ciał stałych, cieczy i gazów
Wskazuje przykłady praktycznego zastosowania wiedzy nt. rozszerzalności temperaturowej ciał stałych, cieczy i gazów
Uzasadnia, dlaczego substancję dzielimy na proste i złożone
Porównuje właściwości kilku metali
Uzasadnia, że metale i niemetale to substancje proste
Rysuje model budowy wybranych związków chemicznych
Uzasadnia, dlaczego woda może stanowid przykład mieszaniny jednorodnej lub niejednorodnej
Wyjaśnia, dlaczego powietrze podtrzymuje palenie
Porównuje proces utleniania i spalania wyjaśnia, dlaczego rdza jest przykładem związku chemicznego
Wyjaśnia, dlaczego podwyższona temperatura przyśpiesza rozpuszczanie
Wyjaśnia, na czym polega proces krystalizacji
Nazywa władze gminy, powiatu, województwa
Opisuje krajobraz ukształtowany przez lądolód
Charakteryzuje poszczególne rodzaje lasów i gleb
Wskazuje związek między rodzajem gleby a typem lasu
3
przyroda klasa V
WYMAGANIA EDUKACYJNE































Wyjaśnia, dlaczego drzewa iglaste są mniej odporne na zanieczyszczenia niż liściaste
Opisuje bieg Odry i Wisły od źródeł do ujścia
Charakteryzuje typy jezior występujących w Polsce
Wyjaśnia zasadnośd tworzenia obszarów chronionych na Pojezierzu Mazurskim
Uzasadnia, że występowanie roślin w jeziorze ma związek z przenikaniem światła
Wyjaśnia, dlaczego możliwe jest trwanie, życia w jeziorze w okresie zimy
Podaje przykłady roślin występujących w poszczególnych strefach jeziora
Charakteryzuje rolę organelli komórkowych
Dowodzi, że glony są roślinami
Objaśnia rolę prądów morskich w tworzenie się mierzei, jezior przybrzeżnych, zalewów
Wyjaśnia powstawanie bryzy dziennej i nocnej
Charakteryzuje czynniki decydujące o rozmieszczeniu roślinności
Charakteryzuje sposoby bezpłciowego rozmnażani się glonów
Charakteryzuje rolę glonów w przyrodzie, medycynie i w gospodarce człowieka
Porównuje warunki dla rozwoju roślinności w środowisku wodnym i lądowym
Uzasadnia, dlaczego mchy są najprostszymi roślinami lądowymi
Wyjaśnia związek budowy liści mchu torfowca ze zdolnością magazynowania wody
Opisuje przystosowania do środowiska występujące w budowie u wybranych grup roślin
Porównuje nago- i okrytonasienne
Podaje przykłady modyfikacji korzeni, łodyg, liści
Rozpoznaje typy kwiatostanów
Opisuje poszczególne owoce
Wyjaśnia, na czym polega proces kiełkowania nasion
Charakteryzuje Wolioski Park Narodowy
Określa bogactwa mineralne i ich miejsca występowania na Nizinie Śląskiej
Porównuje warunki geograficzno-przyrodnicze Niziny Wielkopolskiej i Małopolskiej
Wyjaśnia pochodzenie jezior na Polesiu Lubelskim
Opisuje charakterystyczne cechy krajobrazu Puszczy Białowieskiej
Wyjaśnia, jaką rolę w lesie pełnią mikroorganizmy
Omawia sposoby rozmnażania się grzybów
Wyjaśnia nazwę „rośliny zarodnikowe”
4
przyroda klasa V
dobry
WYMAGANIA EDUKACYJNE










Charakteryzuje rośliny zarodnikowe
Podaje przykłady świadczące o wpływie zanieczyszczeo środowiska na zdrowie mieszkaoców
Wymienia zastosowanie węgla kamiennego
Charakteryzuje gleby Wyżyny Lubelskiej
Podaje przykłady zjawisk krasowych w Górach Świętokrzyskich
Charakteryzuje wpływ działalności człowieka na przyrodę w Sudetach
Opisuje stosując poznaną terminologię krajobraz Tatr
Opisuje przystosowania roślin ułatwiające życie w surowym klimacie
Opisuje korzyści glonu i grzyba tworzących porost
Klasyfikuje poznane organizmy




Klasyfikuje, popierając przykładami, oddziaływania występujące w przyrodzie
Porównuje budową ciał stałych, cieczy i gazów
Wyjaśnia pojęcie „rozszerzalności temperaturowej”
Klasyfikuje podane substancje na proste i złożone
Omawia znaczenie najczęściej występujących metali i niemetali
Podaje przykłady minerałów będących związkami chemicznymi
Rozpoznaje model pierwiastka i związku chemicznego
Porównuje mieszaniny: jednorodną i niejednorodną
Omawia skład wybranych stopów
Wymienia pierwiastki wchodzące w skład powietrza
Wyjaśnia, na czym polega spalanie
Wskazuje przykłady utleniania zachodzące w organizmach żywych i z ich udziałem
Nazywa składniki tworzące roztwór
Wymienia sposoby rozdzielania mieszanin jednorodnych
Nazywa gminy i województwa sąsiadujące z gminą i województwem, w którym mieszka
Wyjaśnia, dlaczego rzeźba Polski ma charakter pasowy
Odczytuje na mapie nazwy i wysokości największych wzniesieo
Charakteryzuje poszczególne typy lasów
Wskazuje czynniki, które wpłynęły na zmniejszenie się obszarów leśnych
Pokazuje na mapie dorzecze, dział wód, kanały
Wymienia typy jezior
Charakteryzuje osobliwości przyrodnicze, które można spotkad na Pojezierzu Mazurskim
Wyjaśnia, dlaczego zachodzi mieszanie się wody w jeziorze



















5
przyroda klasa V
WYMAGANIA EDUKACYJNE


































Charakteryzuje przystosowania roślin do warunków panujących strefie przybrzeżnej
Opisuje budowę okrzemki
Omawia proces fotosyntezy
Charakteryzuje rolę wybranych organelli komórkowych
Charakteryzuje działalnośd fal na wybrzeżu niskim i wysokim
Wyjaśnia jak powstaje bryza
Porównuje rozmieszczenie glonów w morzu
Opisuje sposób rozmnażania się poznanych glonów
Uzasadnia koniecznośd wykształcenia przez rośliny poszczególnych przystosowao
Opisuje budowę liści mchu torfowca
Wskazuje różnicę między roślinami nasiennymi a zarodnikowymi
Rozróżnia szyszki drzew szpilkowych
Porównuje system palowy i wiązkowy
Opisuje budowę zewnętrzną korzenia
Wymienia rodzaje pędów podziemnych
Rozpoznaje kształty blaszek liściowych
Rozpoznaje typy ulistnienia
Charakteryzuje rolę poszczególnych elementów kwiatu
Wyjaśnia, w jaki sposób powstaje owoc
Charakteryzuje rolę poszczególnych owoców do różnych sposobów rozsiewania
Opisuje budowę nasienia
Wyjaśnia jak powstają wydmy
Opisuje atrakcje turystyczne pobrzeży
Wskazuje na mapie kotliny i wysoczyzny
Wyjaśnia przyczyny słabego zalesienie Niziny Podlaskiej
Wymienia nazwy organizmów chronionych w Białowieskim Parku Narodowym
Charakteryzuje oddziaływania pomiędzy poszczególnymi warstwami w lesie
Opisuje charakterystyczne cechy grzybów
Określa pozytywną i negatywną rolę grzybów
Wymienia cechy budowy, które ułatwiają rozpoznawanie grzybów
Charakteryzuje rolę skrzypów i widłaków teraz i w przeszłości
Podaje przykłady niszczenia środowiska na Wyżynie Śląskiej
Opisuje, w jaki sposób powstał krajobraz krasowy
Opisuje roślinnośd Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej
6
przyroda klasa V
WYMAGANIA EDUKACYJNE


Wymienia uprawy występujące na Wyżynie Lubelskiej
Opisuje krajobraz Gór Świętokrzyskich, Karkonoszy, Tatr
Oblicza temperaturę na podanych wysokościach
Charakteryzuje piętra roślinne w Tatrach
Charakteryzuje porosty
Charakteryzuje, popierając przykładami organizmy należące do poznanych podkrólestw
























Podaje przykłady zjawisk fizycznych
Określa właściwości ciał stałych, cieczy i gazów
Podaje przykłady (1-2) występowania zjawiska rozszerzalności temperaturowej ciał stałych, cieczy i gazów
Klasyfikuje substancje na metale i niemetale
Podaje po 2-3 przykłady właściwości wskazanego metalu i niemetalu
Wymienia 2-3 właściwości wody i dwutlenku węgla
Wyjaśnia, na czym polega gaszenie ognia
Wskazuje, który składnik powietrza bierze udział w spalaniu
Wymienia czynniki przyspieszające korozję
Wymienia procesy życiowe, do których organizm wykorzystuję energii
Wskazuje sposoby rozdzielania mieszanin niejednorodnych
Wymienia paostwa graniczące z Polską
Nazywa siłę zewnętrzną, która wywarła wpływ na rzeźbę terenu Polski
Wymienia czynniki, od których zależy żyznośd gleb
Odczytuje z mapy nazwy kilku obszarów leśnych
Wyjaśnia, dlaczego korzystniejsze jest sadzenie lasów mieszanych niż jednogatunkowych
Wskazuje różnice między środowiskiem lądowym a wodnym
Wskazuje 2-3 cechy budowy, które stanowią przystosowania rośliny do życia w wodzie
Rysuje i opisuje zasadnicze elementy komórki roślinnej
Nazywa substancje niezbędne do wytworzenia pokarmu przez rośliny
Wymienia charakterystyczne cechy pogody morskiej
Opisuje pluchę morszczynu
Wymienia sposoby bezpłciowego rozmnażania glonów
Nazywa zasadnicze elementy budowy mchu
dostateczny




7
przyroda klasa V
WYMAGANIA EDUKACYJNE
















Podaje rolę mchów w przyrodzie i gospodarce
Rozróżnia: systemy korzeniowe, typy łodyg, liście pojedyncze i złożone, kwiaty i kwiatostany
Podaje przykłady owoców suchych i mięsistych
Wymienia przykłady przystosowao owoców do rozsiewania
Pokazuje na mapie położenie najważniejszych miast na nizinach
Wymienia cechy klimatu Niziny Śląskiej i Niziny Podlaskiej
Opisuje warstwy lasu i podaje przykłady organizmów w nich występujących
Nazywa części ciała paproci
Odczytuje nazwy głównych miast wyżyn
Podaje przykłady osobliwości znajdujących się na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej
Opisuje charakterystyczne cechy krajobrazu Wyżyny Lubelskiej
Opisuje dawne zajęcia mieszkaoców Gór Świętokrzyskich
Wymienia charakterystyczne cechy krajobrazu Tatr
Nazywa piętra roślinności w Tatrach
Omawia znaczenie porostów
Omawia zasługi Karola Linneusza
Poprawnie zapisuje nazwy gatunkowe














Wskazuje ciała stałe w najbliższym otoczeniu
Rysuje ułożenie cząsteczek w ciałach stałych, ciekłych i gazowych
Wskazuje w najbliższym otoczeniu przykłady ciał stałych, cieczy i gazów
Wskazuje po 2-3 przykłady zastosowania metali i niemetali
Wskazuje przykłady mieszanin spotykanych w życiu codziennym
Wskazane mieszaniny dzieli na jedno i niejednorodne
Wskazuje sposoby wykorzystania powietrza
Wymienia dwa sposoby zapobiegania korozji
Wymienia dwa czynniki przyśpieszające rozpuszczanie
Nazywa województwo, powiat, gminę, w której mieszka
Odczytuje z mapy nazwy głównych krain geograficznych
Rozpoznaje najpospolitsze drzewa iglaste i liściaste
Wskazuje na mapie rzeki, jeziora, obszary bagienne
Pokazuje na mapie Pojezierze Mazurskie
dopuszczający

8
przyroda klasa V
WYMAGANIA EDUKACYJNE


























Odczytuje z mapy nazwy kilku jezior
Wymienia czynniki niezbędne do życia roślin wodnych
Rozpoznaje (nazwa) kilka roślin, które występuje w strefie przybrzeżnej
Pokazuje na mapie Morze Bałtyckie, ujście Odry, Wisły, jezioro przybrzeżne, mierzeję
Posługując się mapą nazywa paostwa leżące nad Bałtykiem
Posługując się mapą nazywa największe rzeki wpadające do Morza Bałtyckiego
Podaje po 2 przykłady roli glonów w przyrodzie, medycynie i gospodarce człowieka
Wymienia 2-3 przystosowania roślin do życia na ladzie
Wymienia po 3-4 rośliny należące do nagonasiennych i okrytonasiennych
Objaśnia części rośliny nasiennej
Objaśnia rolę korzenia, łodygo, liści
Opisuje budowę zewnętrzną liścia
Nazywa części kwiatu
Określa warunki niezbędne do kiełkowania nasion
Pokazuje na mapie pas pobrzeży, główne miasta i jeziora pobrzeży
Pokazuje na mapie pas nizin i nazywa je
Określa zasady zachowania się na terenie parku narodowego
Na podstawie rysunku nazywa części grzyba
Odróżnia jadalne gatunki grzybów od trujących
Rozpoznaje widłaki, skrzypy
Wskazuje na mapie położenie wyżyn
Opisuje działania człowieka na Wyżynie Śląskiej
Wskazuje na mapie góry
Odczytuje nazwy najwyższych szczytów
Wymienia cechy pogody tatrzaoskiej
Wymienia charakterystyczne cechy roślin
9
przyroda klasa V
niedostateczny
WYMAGANIA EDUKACYJNE

Uczeo nie opanował wiadomości i umiejętności na ocenę dopuszczającą.
10
przyroda klasa V