Nowe wyzwanie higieniczne (część 1).

Nowe wyzwanie higieniczne (część 1).
H
istoria higieny pełna jest wzlotów i upadków a jej towarzyszami są nieustannie zarazy i pandemie. W raz z rozwojem ludzkości rozwijały się także mikroorganizmy dopasowując się do zmieniających się warunków. Powstały także nowe
wirusy, które poprzez liczne mutacje są w stanie wywoływać nowe
choroby lub zmieniać te znane. W naszym cyku chcemy Państwa
zapoznać z najbardziej znanymi wirusami/bakteriami, z którymi
borykamy się nie tylko w szpitalach ale także w innych obiektach
użyteczności społecznej.
Noro wirusy.
Przykładowo noro wirusy stanowią bardzo duży problem w każdym ogólnospołecznym obiekcie, w szczególności w okresie zimowym. Wirusy te są wysoce odporne na działanie środków dezynfekujących i na wpływ środowiska. Noro wirusy wywołują wymioty i
biegunki, przy czym dolegliwości ustępują zazwyczaj po około trzech
dniach, niebezpieczeństwo zarażenia jednak istnieje przez przynajmniej kolejne 24 godziny. Jest ono wręcz ekstremalnie wysokie, gdyż
do wywołania choroby wystarczy 10 do 100 wirusów.
Grypa.
Również ogłoszenie pandemii „świńskiej grypy” pokazało nam,
jak sinym mutacjom podlegają także wirusy grypy. Przy zachorowaniu na „zwykłą“ grypę wirusową w ciągu jednej zimy umiera średnio 8000 do 11000 ludzi, w ostatnim sezonie na szczęście tylko 239.
Pamiętajmy jednak, że wirus grypy jest nieobliczalny.
HIV.
W 1981 w USA odkryto wirusa HI (AIDS). 30 lat później na
całym świecie zachorowało już 33,4 miliona ludzi (źródło: UNAIDS) a tendencja jest nadal wzrostowa. Obecnie rocznie z powodu
HIV umiera ponad 2 miliony ludzi.
Wirusy stały się nieobliczalne, ciągle odkrywane są nowe rodzaje
lub mutacje szczepów. Jednak nie można zapomnieć, że także i inne
mikroorganizmy stanowią wyzwanie higieniczne.
Clostridium difficile.
W ostatnich latach znacznie wzrosła ilość infekcji powodowanych przez Clostridium difficile. U ludzi zdrowych Clostridium difficile jest nieszkodliwą bakterią jelitową. Jeśli mikoorganizmy normalnej flory bakteryjnej jelit zostaną redukowane na skutek działania antybiotyku, wówczas Clostridium difficile może się rozmnożyć i produkować toksyny, które mogą z kolei powodować niebezpieczne dla życia biegunki. Aby przeżyć w kontakcie z powietrzem
wirusy Clostridium difficile tworzą wokół siebie otoczkę odporną
na działanie tlenu i wilgoci. Jeśli tlen już nie stanowi zagrożenia dla
wirusa wówczas otoczka jest niwelowana. Otoczka ta jest wydalana z
kałem i zarazki rozprzestrzeniają się dlatego w szczególności w szpitalach, domach opieki społecznej. Zakażenie następuje najczęściej
poprzez przeniesienie wirusów do ust z niedomytych lub brudnych
rąk. W roku 2007 w Niemczech odkryto agresywną formę tej bakterii, której działanie niosło za sobą pięć razy wyższe ryzyko śmieci
zakażonego niż w przypadku znanych szczepów.
Gronkowiec złocisty.
Niestety obecnie duża ilość bakterii wykazuje oporność nawet
na najsilniejsze rodzaje antybiotyków. Jedną z najbardziej znanych
bakterii tego rodzaju jest Methicillin Resistenter Staphylococcus
Aureus czyli gronkowiec złocisty oporny na metycylinę. U 25 do
30% wszystkich ludzi znajduje się ona w drogach oddechowych
(w obszarze nosa) i zazwyczaj nie wywołuje żadnych symptomów
chorobowych. Jeśli jednak gronkowiec złocisty będzie mógł się rozmnożyć np. na skutek osłabienia systemu immunologicznego, wówczas dochodzi u człowieka do powstania infekcji, w przypadkach
skrajnych nawet do groźnych dla życia zachorowań takich jak zakażenie krwi czy zapalenie płuc. Około 7.500 ludzi umiera rocznie
w niemieckich szpitalach z powodu infekcji wywołanej przez MRSA.
Pałeczka okrężnicy.
Jednak nie tylko Staphylococcus aureus wypracował oporność
na działanie antybiotyków. Kolejnym przykładem jest Escherichia
coli czyli pałeczka okrężnicy. Niektóre szczepy tej bakterii wykształciły u siebie umiejętność wytwarzania enzymów rozkładających
antybiotyki, tzw. ESBL (Extended Spectrum Beta-Lactamasen czyli
beta-laktamazy o rozszerzonym spektrum działania). Jeśli bakteria
ta, w zwykłych warunkach obecna w jelicie człowieka lub zwierząt,
dostanie się do organizmu inną drogą, może spowodować ciężką
infekcję dróg moczowych lub zakażenie krwi.
Pałeczka ropy błękitnej.
Inna bakteria Pseudomonas aeruginosa (pałeczka ropy błękitnej) to problem nie tylko dla medyczny ale także higieniczny.
Pałeczka ropy błękitnej lubi wilgotne środowisko, może występować
w urządzeniach dozujących środków czyszczących lub środków do
dezynfekcji, ale także w urządzeniach do dializ. W przypadku dostania się bakterii do organizmu człowieka może prowadzić do zachorowań takich jak zakażenia dróg moczowych, zapalenia płuc, infekcje ran. Z tego powodu konieczne jest regularne i dokładne przeprowadzanie kontroli i bieżąca konserwacja urządzeń dozujących.
Pałeczka ropy błękitnej potrafi bowiem wytworzyć u siebie odporność nawet na środki do dezynfekcji.
VRE.
Także mikroorganizmy odnajdują zupełnie nowe drogi zakażania, np. VRE – Vancomycin-resistente Enterokokken czyli szczepy
bakterii z rodzaju Enterococcus oporne na wankomycynę. VRE znajdujące się w zwykłych warunkach w jelicie na skutek braku higieny
mogą zostać przeniesione na ranę. Jeśli dodatkowo do ich zwalczenia zostanie użyta wankomycyna, wówczas w zawrotnym tempie
namnażają się duże ilości enterokoków powodujące ekstremalne
osłabienie organizmu.
W kolejnej części artykułu przestawimy Państwu tabelę dróg
rozprzestrzeniania się bakterii i wirusów oraz metody prewencyjne
zmniejszające ryzyko zakażenia.
Nr [13] 2/2010 • www.firmasprzatajaca.pl
3