najważniejsze zasady dotyczące zbierania - Copa

QJ(16)2689:56 – DA/FG/mvs
NAJWAŻNIEJSZE ZASADY DOTYCZĄCE ZBIERANIA,
WYKORZYSTYWANIA I WYMIANY DANYCH ROLNYCH
Copa - Cogeca | European Farmers European Agri-Cooperatives
61, Rue de Trèves | B - 1040 Bruxelles | www.copa-cogeca.eu
Numéro au Registre européen de transparence | Copa 44856881231-49 | Cogeca 09586631237-74
NAJWAŻNIEJSZE ZASADY DOTYCZĄCE ZBIERANIA,
WYKORZYSTYWANIA I WYMIANY DANYCH ROLNYCH
W niniejszym dokumencie Copa i Cogeca przedstawiają swój punkt widzenia dotyczący najważniejszych
zasad regulujących zbieranie danych rolnych, wykorzystywanie ich i wymienienie się nimi.
WPROWADZENIE
Sektor rolny wszedł w epokę, kiedy rolnictwo jest wspierane przez cyfryzację oraz wszystkie rozwiązania
generujące dane na poszczególnych etapach produkcji rolnej, które dodatkowo mogą przesłać je. Dane et
następnie są zebrane, przetworzone i poddane analizie. Wy korzy stanie big-data może pomóc rolnikom
przejść do rolnictwa przyszłości i realizować coraz ambitniejsze cele.
Każde gospodarstwo produkuje kilka ty pów dany ch, które możemy sklasy fikować w osobne kategorie:
dane agronomiczne, dane finansowe, dane doty czące przestrzegania przepisów, dane meteorologiczne,
środowiskowe, dane doty czące maszy n, dane doty czące osób itd. Dane te pochodzą z wielu różny ch
źródeł, który ch możliwości i wy dajność są coraz większe, zarówno jeśli chodzi o koszty , jak i maszy ny ,
drony, GPS, czujniki odległości, satelity , smartfony itd., a także są uzupełniane przez dostawców usług,
insty tucje doradcze, administratorów itp. Ponadto pozostali partnerzy łańcucha, tj. przetwórcy i
dystrybutorzy zbierają znaczącą ilość informacji dotyczących rynków, na których rolnicy sprzedają swoje
produkty.
Pomysł zbierania i wykorzystywania danych rolnych nie jest czymś nowym. Ronicy robią to od początku
istnienia rolnictwa. To, co jest nowością, to możliwość rozwijania rolnictwa nastawionego na
wy korzy sty wanie dany ch, które dzięki swoim rozmiarom rozwijają się w sposób wy jątkowy . Jakość
informacji zbierany ch w gospodarstwie w czasie rzeczy wisty m oraz technologie wy korzy sty wane do ich
zbiórki,
przechow
y wania, y
w korz
y st
y wania,
zarządzania,
udostępniania,
przetwarzania
i
rozpowszechniania są także zjawiskami stosunkowo nowymi.
Te długie i złożone serie dany ch wy magają skomplikowany ch sy stemów pozwalający ch na ich
przetworzenie. Dane te, aby mieć wartość, muszą być połączone w odpowiednie kombinacje. Oznacza to
ty le, że im skuteczniejsza będzie wy miana dany ch, ty m mniej pojawi się zakłóceń firmach i ich
organizacji. Kompilując serie dany ch pochodzący ch z wielu źródeł, można podjąć złożone decy zje na
różny ch poziomach, np. w zakresie gospodarstwa, spółdzielni, dostawców produktów potrzebny ch do
produkcji, administratorów publicznych, banków czy grup badawczych itd.
Ten nowy łańcuch dany ch stawia poinformowany ch rolników na nowej pozy cji w łańcuchu dostaw.
Pozwoli to niektóry m gospodarstwom na rozwijanie się, co doprowadzi do produkowania przez nie
produktów w lepszej cenie, bezpieczniejszy ch i lepszej jakości. Niektórzy eksperci są zdania, że wzrost
produkty wności będzie wiązał się z big data i rozwojem inny ch rozwiązań technologiczny ch. Big data
zmieniają łańcuch walory zacji rolnictwa, są wy korzy sty wane w celu usprawnienia funkcjonowania
gospodarstw rolny ch oraz całego łańcucha walory zacji poprzez opty malizację wy padkowy ch produkcji,
zwiększenie przejrzy stości w cały m łańcuchu dostaw ży wności oraz ułatwienie rozwoju nowy ch
możliwości handlowych na całej długości tego łańcucha.
Big data umożliwi także zbieranie i wymianę danych na niespotykaną wcześniej skalę. Aby maksymalnie
to wykorzystać rolnicy wymieniają się danymi między sobą, a także z podmiotami trzecimi należącymi do
łańcucha waloryzacji (np. dostawcy produktów niezbędnych do produkcji), a także z podmiotami spoza
tego łańcucha. Dane rolne są wy korzy sty wane zarówno do celów związany ch z rolnictwem, jak i nie.
Jednak to rolnik wciąż odgrywa najważniejszą rolę, jeśli chodzi o przetwarzanie big data, ponieważ to on
jest odpowiedzialny za jakość i wiarygodność danych.
Ta rosnąca wy miana dany ch jest ogromny m wy zwaniem, przed który m stoi europejskie rolnictwo.
Wy wołuje ona py tania związane z pry watnością dany ch, ich ochroną, prawem własności intelektualnej,
własnością dany ch, relacją między zaufaniem a władzą, przechowy waniem, dany mi o charakterze
publicznym i możliwością ich wykorzystania. Wywołuje to wiele dyskusji na temat dostępu do danych w
relacjach między przedsiębiorstwami, oraz w relacjach między przedsiębiorstwem a konsumentem.
Pojawia się także kwestia dany ch generowany ch przez maszy ny oraz dany ch wy sy łany ch z maszy ny do
maszyny, poruszany jest również temat kompatybilności systemów itd.
Jeśli dane są udostępniane w sposób niezamierzony komuś, kto mógłby wy korzy stać je na szkodę ich
pierwotnego posiadacza, to wszy stkie korzy ści wy nikające z ich istnienia zostały by utracone. Tego ty pu
obawy skłaniają do zachowania dużej ostrożności, jeśli chodzi o dzielenie się dany mi. Zaufanie i
przejrzystość są tu bardzo istotne.
W dalszej części znajdziecie Państwo punkt widzenia Copa i Cogeca na temat najważniejszy ch zasad
dotyczących zbierania, wykorzystywania i wymiany danych rolnych, które według nas mogłyby pozwolić
na pełne wykorzystanie potencjału drzemiącego w big data.
INFRASTRUKTURA, ŁĄCZNOŚĆ I INTEROPERACYJNOŚĆ
Dane stanowią bardzo istotny element gospodarki. Dla społeczności rolniczej rozwój nowych, złożonych,
sy stemów przetwarzania dany ch w celu dokonania analizy funkcjonowania gospodarstwa jest
priorytetem. Aby rolnicy mogli w pełni korzystać z big data, koniecznym jest stworzenie odpowiednich i
trwałych infrastruktur, takich jak centra danych i usług analitycznych, systemów przechowywania danych
itd., tak aby rolnicy mogli korzy stać z dostępu do istniejący ch baz dany ch. Jakość, zarządzenie i
organizacje - oto kluczowe elementy tej infrastruktury.
W chwili obecnej wśród rolników dominuje podejście zachowawcze w stosunku infrastruktur związanych
z bazami dany ch. Tej ostrożności towarzy szą duże braki związane z łącznością i interoperacy jnością.
Kompaty bilność przy czy ni się do wzmocnienia produkty wności zwiększenia wy dajności, umożliwiając
zestawianie dany ch pochodzący ch z gospodarstwa z dostępny mi dany mi innego ty pu inny ch źródeł;
jednak metoda, która pozwoli różny m sy stemom wy korzy sty wany m przez rolników by ć rzeczy wiście
połączonymi (interoperacyjność) nie jest zupełnie jasna. Istnieją różne poziomy interoperacyjności, które
mają wpływ na dane, np. poziom techniki (wykorzystywanie systemu zarządzania danymi, który pozwala
na połączenie z innymi systemami), poziom semantyczny (wykorzystywanie systemów meta-danych oraz
systemów organizacji danych do zapisu i organizacji danych, opierających się na istniejących normach)
oraz poziom prawny (wykorzystywanie odpowiednich licencji pozwalających na wymianę danych między
różny mi sy stemami i dostawcami). Copa i Cogeca podkreślają, że bardzo ważny m jest rozwiązanie
problemów związany ch z interoperacy jnością, na przy kład dane, które nie mogą by ć połączone, dane
heterogeniczne, protokoły i sieci o niskim poziomie komunikacji. Interoperacyjność jest bardzo istotna,
jeśli chce się w pełni wykorzystać możliwości oferowane przez takie zastosowanie big data.
Chcemy także, aby w obszarach wiejskich dostęp do internetu był szybki, a sieci wi-fi działały bez zarzutu.
Ponadto wzy wamy do możliwie najlepszej harmonizacji no rm euro pejskich, aby w ten sposób
promować łączność i ułatwić wy mianę informacji, np. za pośrednictwem platform dostarczający ch
informacji o cenach za płody rolne czy wdrożenie referencji, z wolnego źródła, co ułatwiłoby rozwój
inteligentny ch aplikacji, takich jak np. FIWARE, w sektorze rolno-spoży wczy m. Opowiadamy się
normalizacją terminologii i metodologii, które będą stosowane w przy padkach transgranicznego
transferu dany ch i które będą pozwalać na wy korzy stanie korzy ści z big data. Pierwszy m etapem tego
procesu będzie zdefiniowanie i opisanie typów danych oraz specyficznych formatów, które są opisywane
jako „dane rolnicze”.
Copa i Cogeca chcą, aby wszystkie te technologie, infrastruktury danych i usługi powiązane z big data były
dostępne dla całej społeczności rolniczej, także dla małych i średnich gospodarstw. Wzywamy Komisję i
państwa członkowskie do zniesienia przeszkód uniemożliwiający ch przy jęcie technik rolnictwa
precyzyjnego, przede wszystkich tych, które mają związek ze złożonymi i fragmentarycznymi systemami
inwestycyjnymi oraz kosztami ich wdrożenia. Ponadto zachęcamy Komisję do przy gotowania w
formie pisemnej wytycznych, tak aby na poziomie europejskim zapewnić równe warunki we wszystkich
państwach członkowskich.
Swobodny dostęp rolników do publiczny ch baz dany ch będzie miał ogromne znacznie. Komisja
Europejska opublikowała studium, w który m oceniono modele dostarczania informacji przez sektor
publiczny i związane z nimi koszty . Wy niki pokazały , że kiedy organizacje publiczne wprowadzają
niewielkie opłaty , lub zwracają je, to liczba uży tkowników dany ch zwiększa się o 1000 do 10 000%.
Pokazały także, że zmniejszając koszty , minimalizujemy przeszkody już na samy m początku, oraz
przyciągamy nowych użytkowników, także rolników, ale i tych, którzy są uczestnikami łańcucha dostaw
ży wności. Ponadto oczekujemy bliskiej współpracy między społecznością rolniczą a przedsiębiorstwami
zajmujący mi się rozwiązaniami informaty czny mi w sektorze rolny m oraz naukowcami, którzy
specjalizują się w sprawach dany ch, co pozwoli zdefiniować ramy dostępu do dany ch oraz zasady
zarządzania nimi. Dzięki temu powinno udać się zagwarantować, że podmioty potrzebujące dany ch
otrzymają dostęp do tych, które są im niezbędne.
SZKOLENIE, TRANSFER WIEDZY I ORIENTACJA
Copa i Cogeca są zainteresowane udziałem w przy szłej inicjaty wie, która nosi ty tuł: „Digital Skills and
Jobs Coalition Initiative” (cy frowe kompetencje i koalicja na rzecz zatrudnienia), która zostanie
uruchomiona przez Komisję pod koniec roku 2016. Chcemy podkreślić znaczenie kompetencji, które są
potrzebne do rozwoju cy frowego w obszarach wiejskich. Odpowiednie szkolenie i edukacja,
przeprowadzone we właściwy m momencie, pozwolą rolnikom, i nie ty lko im, na skorzy stanie ze
wszy stkich możliwości technologiczny ch, a także„stworzą” przedsiębiorców potrafiący ch korzy stać z
narzędzi cyfrowych oraz sprawią, że pracownicy sektora rolnego będą rozumieć swoje prawa i znać swoje
obowiązki w tym nowym, zinformatyzowanym, świecie.
Rolnicy oraz przedsiębiorstwa rolne będą dzielić się większą ilością danych i będą bardziej otwarci w tej
kwestii, jeśli będą potrafić jasno określić związane z ty m potencjalne zagrożenia i korzy ści. Szkolenie i
informowanie mają ogromne znaczenie dla lepszego zrozumienia korzy ści wy nikający ch z dzielenia się
danymi i dla korzystania ze wszystkich możliwości, które big data mogą przynieść rolnictwu.
Praca w ramach sieci i wy miana w zakresie technik rozwoju są bardzo ważne i muszą by ć wspierane.
Bardzo ważne jest zachęcanie do wprowadzania w gospodarstwie rozwiązań innowacyjnych, tak samo jak
do prowadzenia badań w terenie i dzielenia się wy nikami. Równie istotne jest promowanie dobry ch
prakty k, czuwanie nad ty m, aby nikt nie został pominięty i aby każdy mógł skorzy stać z oferowany ch
możliwości. Należy także zminimalizować zagrożenia związane z gospodarką cy frową, m.in. w mały ch i
średnich gospodarstwach.
Trudno jest negocjować porozumienia, które miały by obowiązujący charakter dla wielu stron, ty m
bardziej, kiedy pojawiają się kwestie związane z ochroną danych, co wprowadza dodatkowe komplikacje.
Pamiętając o ty m, że technologia ewoluuje, wszy stkie podmioty korzy stające z technologii na potrzeby
rolnictwa muszą by ć zaangażowane w dialog poświęcony możliwościom i wy zwaniom związany m z
rozwojem technologiczny m. Copa i Cogeca zapraszają te podmioty , które są jednocześnie naszy mi
partnerami w łańcuchu wartości dodanej, do rozmawiania o zasadach doty czący ch wy korzy sty wania
dany ch. Ten wspólny wy siłek może sprawić, że relacje umowne będą bardziej przejrzy ste i pozwoli
wymyślić sposób, w jaki można wykorzystać dane rolne w łańcuchu wartości dodanej.
WARUNKI USTAWOWE
Kluczowe znaczenie ma ochrona prawa własności danych rolnych. Ale jeszcze ważniejsze jest dbanie o to,
aby rolnicy dostali sprawiedliwą część zy sków wy generowany ch dzięki dany m. Może się tak stać dzięki
umowom, rozporządzeniom, wy ty czny m, mechanizmom odpowiedzialności oraz odpowiednim i
przejrzy sty m szkoleniom. Bardzo ważny m więc jest, aby decy denci polity czni stworzy li spójną strategię
pozwalającą promować transformację cy frową w europejskim rolnictwie. Prace te należy prowadzić w
porozumieniu z organizacjami rolniczy mi, tak aby stworzy ć ramy prawne, które będą chronić specy fikę
danych rolnych.
Obecne ramy prawne regulujące kwestie związane ze zbiórką, wykorzystaniem i wymianą danych rolnych
są bardzo rozdrobnione i złożone. Ponadto zmiany w sektorze rolniczy m zachodzą wolno. Trzeba więc
znaleźć równowagę między przepisami nastawionymi na przyszłość, które będą uwzględniać ewolucyjny
charakter postępu technologicznego, a przepisami w zakresie konkurencji, jednocześnie unikając
wszelkich nadmierny ch obciążeń i chroniąc prawo własności rolników oraz zapewniając dany m
rolniczym możliwie najlepszą kontrolę.
Copa i Cogeca pragną, aby ramy ewoluowały razem ze zmianami w zakresie cy fry zacji. Organy
administracji publicznej oraz wszystkie branże muszą, szybciej niż robiły do tej pory, dopasować się do
sytuacji i dostarczyć narzędzia potrzebne do ochrony specyfiki łańcucha waloryzacyjnego.
Zwracamy się do Komisji z apelem, aby zagwarantowała jasne i jednoznaczne przepisy unijne. Bardzo
istotne jest także wspieranie innowacy jności na poziomie technologiczny m i rządowy m poprzez
stworzenie jasny ch i spójny ch ram prawny ch przy jednoczesny m pozostawieniu przedsiębiorcom
niezbędnej swobody . Uważamy , że kluczowe znaczenie ma ułatwianie dzielenia się dany mi i
wykorzystywania ich bez tworzenia silosów danych. Należy wzmacniać jednolity rynek, co przyczyni się
do dobrego funkcjonowania branży rolnej, którą należy także wspierać w zakresie wy korzy sty wania
możliwości handlowych.
Średnie i małe przedsiębiorstwa bardzo często nie posiadają wy starczający ch zasobów, aby móc
prowadzić jak równy z równym negocjacje z dużymi firmami. Małe i średnie przedsiębiorstwa rolne także
powinny móc czerpać korzyści z rozwoju technologicznego. Potrzeby rolników powinny być przedmiotem
szczególnej uwagi. Może się to odby wać za pośrednictwem spółdzielni, stowarzy szeń rolniczy ch,
usługobiorców i usługodawców.
ZASADY, KTÓRYCH NALEŻY PRZESTRZEGAĆ W UMOWACH DOTYCZĄCYCH
BIG DATA
Własność danych rolnych
Copa i Cogeca uważają, że dane wytworzone w gospodarstwie lub w czasie prowadzenia prac związanych
z rolnictwem powinny być własnością rolników.
Dane rolne mają szczególną specyfikę. Są one nie tylko siłą napędową gospodarstwa, ale także tematem
wzbudzający m wśród rolników wiele emocji. Dane te mają duże znaczenie ekonomiczne, zarówno dla
rolników, jak i dla wszy stkich podmiotów należący ch do łańcucha dostaw ży wności. Bardzo często, aby
móc wy korzy stać rozwiązania oparte o wy generowane dane, konieczne jest skompilowanie takich
„nieobrobiony ch” dany ch z dany mi innego ty pu, które pochodzą od podmiotów zewnętrzny ch, np. firm
świadczących usługi w tym zakresie.
Zbiórka dany ch oraz ich przetwarzanie sprawiają, że bardzo duże znaczenie mają kwestie związane z
prawem własności oraz poufnością dany ch. Przy kładowo, dane w gospodarstwie są zbierane przez
samy ch rolników i mogą zawierać dane osobowe, natomiast dane zbierane w sposób zdalny są
gromadzone z wy korzy staniem infrastruktury publicznej i nie są uznawane za dane o charakterze
prywatnym.
Wszystkie [zaproponowane] rozwiązania muszą jednak sankcjonować prawo do wykorzystywania danych
powstały ch w gospodarstwie czy w czasie prac rolny ch, a także prawo do otrzy mania zapłaty za ich
wy korzy sty wanie [przez inne podmioty ]. Ważne jest także, aby rolnicy mogli kontrolować dostęp do
dany ch pochodzący ch z ich gospodarstw oraz sposób, w jaki są one wy korzy sty wane. Rolnicy powinni
mieć prawo do żądania wynagrodzenia od podmiotów, które będą chciały wykorzystać należące do nich
dane.
Copa i Cogeca przyznają, że prawo do własności danych niekoniecznie jest tożsame z prawem własności
do dóbr fizy czny ch. Konieczny m jest określenie najważniejszy ch zasad doty czący ch dostępu do dany ch
oraz podstawowy ch praw w zakresie ich wy korzy stania. Teorety cznie prawo do wy korzy stania dany ch
może zostać przyznanie nieograniczonej liczbie podmiotów, wynika to z ich niematerialnego charakteru.
Rolnicy muszą zostać poinformowani, w sposób jasny i jednoznaczny, o tym, w jaki sposób zbierane są
ich dane. Zbiórka, dostęp i wy korzy stanie dany ch mogą odby wać się wy łącznie po wcześniejszy m
otrzymaniu jednoznacznej i jasnej zgody rolnika, otrzymanej na mocy porozumienia umownego.
Porozumienie umowne powinno w sposób jasny i spójny definiować najważniejsze terminy , takie jak:
dane rolne, podmioty trzecie, partnerzy handlowi itd. Ponadto umowy te powinny by ć napisane
zrozumiałym językiem.
Prawo własności danych powiązanych danymi pochodnymi
Rolnicy muszą odnosić korzy ści z wy korzy stania dany ch rolny ch, a także wy rażać zgodę na ich
przetwarzanie i udostępnianie podmiotom trzecim w celach zarobkowy ch, również, w sy tuacjach, kiedy
decyzje są podejmowane w oparciu o dane. Umowy muszą dokładnie określać to, w jakim celu dane mogą
by ć wy korzy sty wane i jak z nich korzy stać (np. w połączeniu z inny mi dany mi), jak zarządzać dany mi
pochodny mi itd. Powinny także zawierać przejrzy ste zapisy doty czące mechanizmów pozwalający ch na
dodanie nowy ch, wy generowany ch w przy szłości dany ch. Informacje powinny by ć przekazy wane
podmiotom trzecim wyłącznie w postaci danych zagregowanych.
Serie dany ch powinny by ć wy korzy sty wane wy łącznie przez okres potrzebny do przeprowadzenia
zadanych analiz. Ponadto, dostęp do danych powinny mieć wyłącznie osoby, które posiadają niezbędne
kwalifikacje. W żadny m wy padku dane nie powinny by ć udostępniane osobom, które nie posiadają
odpowiednich pozwoleń.
Dostęp do danych w trybie uniemożliwiającym ich edycję powinien być dobrze przygotowany, tak samo
transfer czy zmiana (np. dodawanie, mody fikowanie, usuwanie) powinny charaktery zować się pełną
identy fikowalnością. Powinno im towarzy szy ć generowanie metadany ch na temat osoby wy konującej
operacje.
Czasem nie jest możliwe zachowanie pełnej anonimowości dany ch. Narzędzia do obliczania wy magają
zindy widualizowany ch dany ch, a dzięki postępowi technologicznemu oraz tzw. informacjom bazowy m,
jak rozmiar danych, ich lokalizacja itd., można łatwo dotrzeć do gospodarstwa, z którego dane pochodzą.
Uży tkownik dany ch powinien korzy stać z osobny ch baz dany ch, należy także usunąć z dany ch
niepotrzebne informacje, tak aby uniemożliwić identyfikację źródła ich pochodzenia.
Rolnicy powinni mieć szy bki i prosty dostęp do należący ch do nich dany ch. Należy stworzy ć im
możliwość ich odzy skania w późniejszy m czasie, chy ba że zagregowane dane nie są własnością rolnika.
Ponadto rolnicy nie powinni napoty kać utrudnień, jeśli będą chcieli wy korzy stać swoje dane w inny ch
systemach. Dlatego tak ważne jest poruszenie kwestii przepisów dotyczących transferowalności danych,
która - według nas - ma ogromne znaczenie dla dobrego działania rynku wewnętrznego, który skorzysta
na kompaty bilności. Opowiadamy się za stworzeniem wspólnej interpretacji terminu „trasferowalność
danych”.
Bazy dany ch powinny zawierać protokół z postanowieniami w zakresie ochrony dany ch osobowy ch
rolników indywidualnych, które będą zabraniać udostępniania ich podmiotom trzecim, takim jak: firmy
ubezpieczeniowe, agencje reklamowe, konsumenci czy rząd. Ponadto dane z baz dany ch powinny by ć
chronione pseudonimami i zakodowane, tak aby nie można by ło zidenty fikować rolników, który ch
dotyczą.
Rolnicy powinni wiedzieć, jak skontaktować się z osobami zbierający mi dane w celu wy jaśnienia jakiś
kwestii, podzielenia się swoimi przemyśleniami, uruchomienia procesu apelacji czy złożenia skargi.
Czas trwania oraz zaprzestanie dostarczania danych
Umowy nie powinny być zmieniane bez wcześniejszej zgody rolnika. Jeśli dane rolnika są sprzedawane
lub udostępniane stronie trzeciej, to rolnik powinien mieć możliwość zgodzenia się na to, lub nie. Dane
rolne mogą by ć sprzedane lub udostępnione stronie trzeciej, wy łącznie jeśli uży tkownik zagwarantował
taki sam tryb i warunki, jak w poprzedniej umowie.
Rolnicy muszą mieć możliwość odstąpienia od umowy i zaprzestania wy sy łania dany ch oraz wy cofania
zgody na ich wy korzy sty wanie. Oczy wiście, pod warunkiem, że dopełniono wszy stkich postanowień
umowny ch. Taki jednoznaczny zapis powinien znaleźć się w umowie, a rolnicy powinni by ć
poinformowani o konsekwencjach swoich decyzji.
Jeśli oferowanych jest więcej usług, to rolnik powinien mieć prawo nie wybrać żadnej z nich, wybrać tylko
jedną lub kilka. Aby podjęta decy zja by ła świadoma, usługodawca powinien przedstawić wszy stkie
oferowane usługi i konsekwencje związane z korzystaniem z nich.
Musi istnieć także możliwość wy cofania, zniszczenia czy odzy skania wszy stkich ory ginalny ch dany ch
pochodzących z gospodarstwa, jeśli poprosi o to rolnik. Dotyczy to także zapisywania danych, nośników
dany ch, a także wniosków o przetwarzanie i wy korzy stanie. W przy padku zajęcia, konfiskaty lub
likwidacji czy upadłości, rolnik powinien zostać w trybie natychmiastowym poinformowany o tym, jakich
danych to dotyczy.
Gwarancja przestrzegania przepisów
dotyczące ochrony danych/ sektorowe)
i
rozporządzeń
(rozporządzenia
Dane osobowe powinny by ć zbierane ty lko na potrzeby określony ch celów, a proces ich przetwarzania
powinien by ć zgodny z ty m celem. Musimy ograniczy ć wy korzy sty wanie tzw. dany ch wrażliwy ch (tj.
dany ch medy czny ch czy finansowy ch, a także dany ch doty czący ch osób znajdujący ch się w delikatny ch
sytuacjach) na potrzeby analiz, które miałyby prowadzić do zdobywania informacji handlowych.
Dostęp do informacji i ich wykorzystanie w czasie rzeczywistym jest zaletą dla podmiotów zewnętrznych.
Podmioty , które zbierają i wy korzy stują dane rolne nie powinny robić tego w celach niezgodny ch z
prawem i czerpać z tego korzy ści, bądź wy korzy sty wać ich do prowadzenia działań spekulacy jny ch czy
innych.
Bronimy prawa osób do tego, aby nie by ły przedmiotem decy zji, która wy nikałaby wy łącznie z
automaty cznego przetwarzania [dany ch] i mogła mieć dla nich skutki prawne, lub takiej, która
dotknęłaby ich w sposób osobisty. Bardzo ważna jest wiedza na temat tego, czy dane są wykorzystywane,
lub nie, do podejmowania decy zji doty czący ch rolników i ich gospodarstw. Jeśli tak, to wiąże się to z
pewny mi obowiązkami i odpowiedzialnościami. Uważamy , że należy wskazać osobę, która będzie
odpowiadać za ochronę danych. Odgrywałaby ona kluczową rolę, czuwając nad tym, aby prawa rolników
były przestrzegane.
Odpowiedzialność
Nie zawsze jest łatwym przestrzeganie prawa do korzystania i radzenie sobie z zagrożeniami związanymi
z obowiązkami umowny mi. Czasem prakty cznie niemożliwy m jest zarządzanie ty mi zagrożeniami.
Konieczny m jest więc zapewnienie możliwie największej przejrzy stości, prostoty oraz zaufania przy
tworzeniu umów dotyczących technologii rolnych.
Dwa najważniejsze powody uzasadniające brak zgody na udostępnienie informacji czy wręcz jasną
niezgodę na to, aby partnerzy handlowi w projektach otrzy my wali dane, to: ochrona tajemnicy
zawodowej i ochrona prawa własności intelektualnej. Jednym z ważniejszych punktów jest zapewnienie
ochrony tych dwóch kwestii, co powinno być zapisane w warunkach ogólnych umowy.
Wszy stkie podmioty zaangażowane w proces wy miany dany ch powinny zostać jednoznacznie i od
początku poinformowane o znaczeniu przestrzegania prawa własności intelektualnej oraz prawa dostępu
[do dany ch] bez konieczności uiszczania opłaty . Pozwoli to na podział odpowiedzialności w zakresie
własności, wykorzystania oraz punktów kontaktu w łańcuchu danych.
Fundamentalne znaczenie ma ochrona własności intelektualnej rolników i spółdzielni rolniczych. Bardzo
ważny m jest także dobre opracowanie kwestii związany ch z odpowiedzialnością, aby dobrze określić
obowiązki w ramach umowy . Na przy kład, rolnicy nie mogą by ć odpowiedzialni za złe wy korzy stanie
danych rolnych dostarczonych w dobrej wierze, ani za dane zebrane w gospodarstwie za pośrednictwem
różnego typu czujników i urządzeń.
PRYWATNOŚĆ, KODOWANIE I BEZPIECZEŃSTWO
Copa i Cogeca uważają, że wszy scy rolnicy mają prawo do zachowania pry watności dany ch. W czasie
wy miany dany ch sy stemy są narażone ataki na hackerskie oraz na inne zagrożenia. Wszy stkie strony
powinny mieć zaufanie do zastosowanego rozwiązania informaty cznego, dzięki, np. bezpiecznemu
sy stemowi oraz kodowaniu wy sy łany ch informacji. Jest to warunek konieczny do tego, aby
innowacyjność wzrastała. Zwłaszcza w przypadku gospodarki opartej na danych.
Społeczność rolnicza wzy wa Komisję i państwa członkowskie do nawiązania współpracy z pry watny mi
firmami informat
y czn
y mi, ab
y
wspólnie zaproponować dobre rozwiązania w zakresie
cyberbezpieczeństwa, kodowania informacji oraz bezpiecznego przechowywania danych, np. w chmurze.
Konieczny m jest stworzenie zabezpieczeń chroniący ch informacje przed by ciem wy kradziony mi,
zmody fikowany mi, zniszczony mi, stracony mi. Ważne jest, aby koszty ty ch rozwiązań zabezpieczający ch
mieściły się w rozsądnym przedziale. Należy także pamiętać o protokole w przypadku włamania.
Opowiadamy się za stworzeniem sy stemu identy fikowalności dany ch, co wzmocni przejrzy stość całego
łańcucha ży wnościowego. Taka platforma identy fikowalności mogłaby opierać się na normach i
standardach obowiązujący ch w branży , co ułatwiłoby interopracyjność pomiędzy zaangażowany mi
partnerami, a także pozwoliłoby na wprowadzenie odpowiednich mechanizmów na potrzeby
bezpieczeństwa przepły wu dany ch na całej długości łańcucha dostaw (uprzy wilejowany dostęp dla
podmiotów posiadających uprawnienia oraz ograniczenia dla tych, którzy ich nie posiadają).
Szczególnie niepokoi nas możliwość wyko rzystania danych w złej wierze. Istnieje duże ry zy ko, że
niektóre dane o charakterze osobisty m i pry watny m, czy informacje doty czące technik rolny ch, które
zostały przyjęte i które sprawdziły się pod względem bezpieczeństwa oraz są zgodne z prawem, za to nie
cieszą się popularnością w perspekty wie polity cznej, mogą zostać niewłaściwie zinterpretowane czy
wy rwane z kontekstu. Informacje te powinny by ć dostępne wy łącznie na potrzeby kontroli
przeprowadzany ch na miejscu, w gospodarstwie i powinny by ć traktowane zgodnie z zasadą poufności.
Nie powinny być nigdy dostępne publicznie ani udostępnione pozostałym partnerom łańcucha.
Społeczność rolnicza korzysta w coraz większym stopniu z usług zamieszczonych w „chmurze”. Zwracamy
się do Komisji Europejskiej z apelem o stworzenie przepisów sprzyjających rozwojowi tego typu usług w
Europie, które będą jednocześnie gwarantować prawo do kontroli i bezpieczeństwo danych rolnych oraz
będą przestrzegać prawa własności społeczności rolniczej.
Należy także pochy lić się na kwestią wy miany informacji i dany ch rolny ch między UE a państwami
trzecimi. Musimy chronić te dane i stworzy ć transgraniczne mechanizmy , które zapewnią im ochronę
oraz będą szanować prywatność podmiotów, które są ich właścicielami.
BADANIA NAUKOWE I INNOWACJE
Copa i Cogeca pragną przy pomnieć, że europejskie rolnictwo produktuje produkty spoży wcze o dużej
wartości dodanej, a jest to możliwe dzięki stosowaniu rentownych rozwiązań opartych na wiedzy. Celem
naszego rolnictwa jest wy ży wienie rosnącej i coraz bardziej wy magającej światowej populacji. Jesteśmy
zdania, że technologia i rozwiązania opierające się na dany ch oraz innowacy jności mają ogromny
potencjał w zakresie tworzenia nowych produktów i usług, a także generowania nowych miejsc pracy w
całym łańcuchu wartości rolno-spożywczej. Big data będą odgrywać w tym kontekście kluczową rolę – co
do tego nie mamy wątpliwości.
Koszty związane z badaniami i analizą wy ników są największą przeszkodą dla mały ch i średnich
przedsiębiorstw rolny ch. Badania i inno wacje prowadzone i wprowadzane w gospodarstwach mają
ogromne znaczenie i są gwarantem możliwości otrzy mania odpowiedniego wsparcia finansowego oraz
pozwalają na wykorzystywanie i koordynowanie środków finansowych pochodzących z różnych DG (np. :
program badawczy Horyzont 2020, PEI Agri, Connect, programy rozwoju obszarów wiejskich, programy
operacy jne). Może to znaleźć przełożenie na konkretne działania badawcze prowadzone w samy ch
gospodarstwach.
Badania sto so wane mają ogromne znaczenie dla sektora rolnictwa. Łatwiej osiągną stawiane przed
nimi cele, jeśli zaangażują wszy stkie podmioty zajmujące się kwestiami związany mi z poszukiwaniem
innowacji, począwszy od najwcześniejszych etapów aż po wyniki końcowe. Mamy tu na myśli rolników,
spółdzielnie, właścicieli lasów oraz podmioty działające w sektorze akwakultury . Bardzo istotny m jest
promowanie rozwiązań technologiczny ch, które by ły już wy korzy sty wane w prakty ce i są efekty wne w
zakresie kosztów. Rozwiązania te powinny móc by ć łatwo przy jęte przez małe i średnie gospodarstwa
rolne. Mamy tu na myśli m.in. rozwiązania, które ułatwią transfer wiedzy między rolnikami.
Wzy wamy Komisję Europejską oraz władze państw członkowskich do dobrowolnego i innowacy jnego
poszukiwania możliwości wykorzystywania, wspólnie z rolnikami i spółdzielniami rolniczymi,technologii
informacy jno-komunikacy jny ch, dzięki czemu możliwe będzie uproszczenie kontroli i zmniejszenie
związany ch z nimi kosztów oraz obciążeń o charakterze biurokraty czny m. Aby to mogło się stać należy
pamiętać, że konieczny m jest przestrzeganie najważniejszy ch zasad w zakresie ochrony dany ch,
przestrzeganie prawa własności intelektualnej oraz prawa rolników do prywatności.
___________________