SYGNAŁY NA ROGACH (Warszawa 1820)
Transkrypt
SYGNAŁY NA ROGACH (Warszawa 1820)
Zamieszczamy tekst instrukcji dla tyralierów Królestwa Polskiego. Książka w oryginale jest dwujęzyczna - rosyjska i polska, prawdopodobnie była zapisem instrukcji dla całej armii carskiej w 1820 roku. Sądzę, że może być jakimś śladem instrukcji jegierskich z czasu Księstwa Warszawskiego i przez to uważam ją za cenny dokument świadczący o rozwoju taktyki lekkiej piechoty. Oryginalne wydanie zaopatrzone jest również w serię litografii obrazujących sposób wykonania poszczególnych komend przez batalion. Postaramy się pokazać je w którejś z kolejnych aktualizacji naszej strony. SYGNAŁY NA ROGACH (Warszawa 1820) 1mo Pół obrotu w prawo; ieżeli dwa razy, tedy w prawo. 2do Pół obrotu w lewo; ieżeli dwa razy, w lewo. 3tio We front 4to Zachodzenie. A po niem 1y lu 2gi numer, tedy zayście w prawo lub lewo. 5to Tiraliery naprzód; za drugim rozsypuią się , a za trzecim rozciągaią się. 6to rezerwy. 7mo Wszyscy, lub cały Batalion; z kolumn zaś rozwiianie się 8vo Prawe skrzydło. 9no Lewe skrzydło. 10no Pierwszy Dywizyon 11no Drugi ditto 12mo Trzeci ditto 13tio Czwarty ditto www.kompaniawoltyzerow.pl 14to Ściśnięcie Łańcucha. 15to Palba. 16to Ra, odbóy; dwa razy, Stóy; trzy razy, wstaway. 17mo Przemiana Łańcucha (kiedy zaśw ieden uformować trzeba tedy zatrąbić należy Nro 16ty, a to wtedy, kiedy tylny łańcuch dobiega do poprzedniego.) 18vo Ustepowanie (frontem na lewo w tył.) 19no Formowanie kolumny (ieżeli prosto, tedy kolumnę do boiu; za Nrem 1m, od prawego w kolumnę; a za Nrem 2m; od lewego w kolumnę.) 20mo Czworobok; w łańcuchu, formować kupki; we froncie, czworobok na 4ty i 5ty Plótony; w kolumnie czworobok przeciw Jeździe. 21mo Kłaśdź się. 22do Przeprawa; ieżeli prosty sygnał, to na prost; a z 18tym wtył. 23tio Marsz, stosownie do rodziu: zwyczynym, podwóynym lub bieżącym krokiem. 24to Zbieranie się do szyku boiowego; a w obozie, trwoga. 25to Ogólny sygnał wykonawczy. Poruszenia Batalionu Strzeleckiego frontem ściśnionym. Uwagi. Gdy Dowódca Batalionu zechce rozpoczynać manewra strzeleckie, rozkazuie doboszowi batalionowemu uderzyć pierwsze tempo marszu Strzeleckiego, co wszyscy dobosi powtórzyć maią. Przez to ostrzega się Batalion, że nie ma oczekiwać ostrzeżeń słownych, lecz zwrócić uwagę na odgłos rogu. Sygnały przeymuią ci tylko sygnaliści, do których się sygnały sciągaią. www.kompaniawoltyzerow.pl Manewra Sygnał Ostrzegaiący Wykonawczy ostrzegaiący Sygnalisty SYGNAŁY Batalionowego Batalion No 23. Tym No 23. No 25. naprzód rodzaiem Batalion marszemarszu iśdź ruie. należy, i tym samym wychodzą Chorągwie Stóy. No 16. dwa razy. No 16. dwa razy. No 25. Batalion staie. Batalion na No 18. ażeby No 18. No 23. lewo-w tył. maszerował Batalion obraca Batalion postęNo 25. się na lewo-w puie. tył, i Chorągwie wychodzą; potem No 23. Stóy No 16. No 16. No 25. dwa razy. dwa razy. Batalion obraca się na lewo-w tył, i zatrzymuie się. Od prawego w No 1 dwa razy i No 1 dwa razy No 25. kolumnę formuy No 19. i No 19. oprócz Biegną za się, 1szy Plóton 1go Plótonu, 1szy Plóton Stóy. wszystkie inne obracaią się na prawo. W lewo rozwiń No 7. No 7. No 25. się, 1szy Plóton Oprócz 1go Biegną i formuStóy. Plótonu, ią się. wszystkie inne obracaią na lewo. www.kompaniawoltyzerow.pl Od lewego w kolumnę formuy się, 8my Plóton Stóy No 2. dwa razy i No 19. W praworozwiń się, 8my Plóton Stóy. No 7. W kolumnę do boiu formuy się, 4ty i 5ty Plótony Stóy. No 19. Przeciwko Jeździe formuy czworobok No 20. No 2. dwa razy i No 19. prócz 8go Plótonu, wszystkie inne obracaią na lewo. No 7, Prócz 8go Plótonu, wszystkie inne obracaią na prawo No 19. Pierwsze trzy Plótony obracaią sięna lewo, a trzy ostatnie na prawo. No 20. W kolumnę do boiu formuy się, 4ty i 5ty Plótony Stóy. No 19. No 19. W prawo i w lewo rozwiń się, 4ty i 5ty Plótony Stóy. Na 4ty i 5ty Plótony formuy czworobok No 7. No 7. Obracaią gdzie należy No 25. Wszystko co iest w przepisie wyrażonem wykonywa się w biegu. No 25. Wszystko co iest w przepisie wyrażonem wykonywa się w biegu. No 25. Biegną do rozwiiania się No 20. No 20. Obracaią gdzie należy. No 25. Biegną do formowania się. www.kompaniawoltyzerow.pl No 25. Biegną za 8y Plóton No 25. Biegną i formuią się. No 25. Biegną za 4ty i 5ty Plótony. Na 4ty i 5ty plótony formuy front. Przeprawa na-przód na Chorągwie. No 7. No 22. Na Chorągwie rozwiń się. No 7. Przeprawa w tył od skrzydeł Batalionu. No 18. i No 22. Formuy front. No 7. No 7. Obracaią gdzie należy. No22. Pierwszy PółBatalion obraca się na lewo, drugi na prawo. No 7. No 25. Biegna do formowania się. No 25. Biegna na wprost za Chorągwiami. No 25. Chorągwie stoią, Batalion biegnie do formowania się. No 25. No 18. i No 22. Wykonywa się co w przepisie wyrażone No 7. No 25. Chorągwie zatrzymuią się obróciwszy na lewo w tył, a Batalion rozwiia się na nie. www.kompaniawoltyzerow.pl Dodatek do Manewrów Strzeleckich. Batalion Strzelecki nie wysyła Tiralierów, lecz cały iego trzeci szereg wychodzi na flankiery. Ażeby uformować Plótony tiralierskie, postępuie się tym samym sposobem iak w Batalionach liniowych, z tą iednak różnicą, że z kazdego Plótonu wychodzi na flankiery dwóch Podofficerów, a z Officerów dowodzący 2m Plótonem w każdym Dywizyonie, i ieden zamykaiący; we frncie zaś mieysca ubyłych zaymuią Officerowie zarotowi innych dwóch Plótonów, lub ieżeli tych niema starsi PodofficerowieStać zaś maią: Porucznik na prawem skrzydle, Podporucznik na lewem; Podofficerowie: ieden 1go Plótonu, na prawem skrzydle 2go szeregu; drugi z tegoż Plótonu, na lewem skrzydle tegoż szeregu; Podoficcerowie 2go Plótonu staią za drugiemi rotami skrzydeł; i toż samo wykonywa się od lewego skrzydła, w odwrotnym tylko porządku. Plóton się dzieli na 4 pikiety, po dwóch w szeregu: przy każdey iest ieden Podofficer, a przy dwóch ieden Officer; i tym sposobem ludzie 1go Plótonu są razem. Ludzie pierwszego szeregu, rozsypuią się za pierwszym Sygnałem, i idzie z niemi ich Officer i Podofficerowie. Rezerwy zostaią na mieyscu, iak w Piechcie liniowey; Officer starszy z dwóch pozostałych, dowodzi obiewiema rezerwami. Z resztą cały ich podział, prawidła i poruszenia są też co w Piechocie liniowey Kiedy zaś zaydzie potrzeba cały rozsypać Batalion, dla zaięcia większey przestrzeni, wtedy za drugiem tempem Strzeleckiego marszu, cały Batalion formuie się w kolumny kompaniami, tym porządkiem; Trzeci szereg pierwszych Plótonów w Dywizyonach robi na lewo wtył, odchodzi sześć kroków, i obraca do frontu; skrzydłowy Podofficer i zarotowy Sierżant starszy staią na prawem skrzydle, a lewy skrzydłowy zarotowy staie na lewem skrzydle szeregu. W tymze samym czasie cały 2gi Plóton każdego Dywizyonu obraca w prawo i idzie za pierwszy Plóton; trzeci zaś szereg idzie za trzeci szereg 1go Plótonu; Podofficerowie zamykaiący skrzydła drugich Plótonów zamykaią trzeci czyli Tiralierski Plóton; Dowódca 2go Plótonu staie na prawem skrzydle Plótonu 3go, a zarotowy 2go Plótonu na prawym skrzydle 2go; Dowódca Kompanii staie przed srodkiem kolumny, a zarotowy Officer 1go Plótonu na lewem skrzydle 3go Plótonu. Przy formowaniu tych Kolumn dyrekcya pozostaie na prawo w 1m i 2m Dywizyonie, w 3m zaż i 4m na lewo; odkąd i cały podział uskuteczniać się ma w odwrotnym tylko porządku. www.kompaniawoltyzerow.pl Jeżeli wypadnie odwołać wszystkie Plótony Tiralierów, tedy wykonywa się to zwyczaynym Sygnałem nazad; biegną wtedy wszyscy za kolumny, i tam się formuią; kompaniczne zaś kolumny pozostayą iak były, dotąd, aż póki Sygnał do rozwiiania się, niebędzie danym, za którym Kompanie formuią front na 3ci Dywizyon, iako na dyrekcyonalny.- Plótony Tiralierów pozostaią iednak na swoich mieyscach, za Dywizyami, dopóki Sygnał danym niebędzie do wstąpienia im na swoie mieysca. Uformowawszy się takim sposobem, Dowódca Batalionowy może wysłać w łańcuch ile chce Plótonów, lecz to zaczynać powinien od trżecich Plótonów; iezeli zaś z mieysca rozsypać się maią, tedy za: Nro5 dwa razy. Nro5 dwa razy. Nro 25. Wszystkie trzecie Plótony rozsypuią się w prawo i w lewo na przód kolumny, a na sygnał stóy, zatrzymuią się; po tym Sygnale każda Kompania składa iuż rezerwę swoiego łańcucha. Officerowie 3ch plótonów w łańcuchu, staią ieden na prawem, drugi na lewem skrzydle swych plótonów, wtyle łańcucha. Kiedy Batalion stoi na mieyscu, a wszystkie iego cztery plótony Tiralierów są iuż rozsypane, natychmiast formuie kolumny kompaniami; a nigdy nie wysyła kompanii Karabinierskiey samey. Podczas formowania kupek, kompaniczne kolumny formuią kupki tym samym sposobem, iak kompania Grenadierska w linii. Gdy wypadnie wysłać na Tiralierów z Batalionu stoiącego frontem którąkolwiek kompanią z osobna, ta, przeznaczoną zostawszy przez właściwy sygnał, ma się uformować natychmias w Plóton Tiralierów, a na sygnał naprzód, ma wystąpić w kolumnie; gdy odbierze sygnał do rozsypania się, wysyła naprzód 3ci, a potem 2gi Plóton, pierwszy zaś Plóton rozsypuie się w samey tylko konieczności, gdyż ten składa powszechnie ostatnią rezerwę. Z kolumn wysyłać należy Tiralierskie plótony następuiącym sposobem: na sygnał bębna, Podofficerowie prawych skrzydeł tych Plótonów, wybiegaią i staią ieden za drugim, tak iak się zwykło robić w piechocie liniowey, a ludzie formuią się przy nich. Można także z frontu cały rozsypać Batalion, lecz na ten przypadek trzeba zawsze wprzód uformować Plóton Tiralierski; w łańcuch staną Plótony podłóg starszeństwa swych numerów, przy Chorągwi zostaią chorągwiane roty i dobosze, i oni wtedy staią się iuż punktem zbiorowym Batalionu. Officerom pozwala się w takim przypadku miec po iedney rocie przy sobie, dla własney obrony, która wszędy za nimi postępować winna. W przypadku gdy cały Batalion ma bydź rozsypany na flankiery, postąpić sobie należy następuiącym sposobem: Gdy Batalion stoi w plótonowey ściśniętey kolumnie od prawego, tedy www.kompaniawoltyzerow.pl ostrzegłszy go przez pierwsze tempo Strzeleckiego marszu, za którem się manewra Strzeleckie rozpoczynaią, daią się sygnały. Nro 7. i Nro 7. Nro. 5. Nro 5. Nro 25. Na które cały Batalion się rozsypuie, a to tak, że pierwszy Plóton Batalionu a za nim drugi, daley 1szy Tiralierów a za tym inne. biegną aż do mety, to iest: pierwsze sześć Plótonów w prawo, a reszta w lewo, uważaiąc zawsze aby się nierozrywały, czego pilnować maią iak nayściśley Dowódcy Kompaniy i Batalionu; na sygnał zaś Stóy, łańcuch się zatrzymuie i staie w porządku, iak i wyżey iest wyrażonym. Uwagi. Plótony Tiralierów formuią się w biegu, to iest: trzeci szereg pierwszego Plótonu z mieisca odlącza się od Plótonu w lewo, i odkrywszy mieysce biegiem swoim drugiemu Plótonowi swego Dywizyonu, biegnie w równości, z obiema; trzeci zaś szereg drugiego plótonu w Dywizyonie, odłącza się i staie parami, przypieraiąc do trzeciego szeregu pierwszego Plótonu. Uwagi. Tym sposobem rozsypywać Batalion należy tylko w samey konieczności, i nie kiedy indziey, iak tylko wtedy kiedy ma za sobą drugą linią, mogącą go wzmocnić lub służyć mu za rezerwę. Lecz ieszcze i wtedy, ile możności, iak naydłużey należy wytrzymywać swoią rezerwę, to iest: ze swago Batalionu; lub przynaymniey w ten moment iak tylko będzie można, odwoływać z łańcucha iaką część Woyska, lub który Dywizyon. www.kompaniawoltyzerow.pl www.kompaniawoltyzerow.pl www.kompaniawoltyzerow.pl