zainwestuj w swoje kości nie daj się złamać!!! poznaj i

echo życia
TEMAT NUMERU
ZAINWESTUJ W SWOJE KOŚCI
NIE DAJ SIĘ ZŁAMAĆ!!!
POZNAJ I OGRANICZ
CZYNNIKI RYZYKA OSTEOPOROZY
3
TEMAT NUMERU
echo życia
NIE PĘKAJ ! BĄDŹ TWARDY !
OSTEROPOROZA
Rozwija się wiele lat, podstępnie i bezobjawowo. Może się pojawić w różnym wieku,
najczęściej jednak dotyczy osób starszych – kobiet w okresie menopauzalnym i mężczyzn
po 65. roku życia. Polega na powolnej demineralizacji i osłabianiu kości. Jej pierwszym klinicznym objawem, świadczącym jednocześnie o zaawansowaniu choroby, bywa złamanie.
Osteoporoza. Co zrobić, by jej uniknąć?
O zdrowe kości należy dbać przez całe
życie. To, na ile będą silne, zależy od odżywiania się i sposobu życia już od najmłodszych lat. Rozwój kości trwa do około 35
roku życia – to wtedy osiągają swoją maksymalną gęstość. Wprawdzie proces ich
odnowy nigdy się nie kończy, z upływem
lat jednak zachowanie równowagi między procesami niszczenia i odbudowy ich
struktury, okazuje się coraz trudniejsze.
Zdrowa dieta
Profilaktyka osteoporozy polega na dostarczeniu organizmowi odpowiedniej
ilości wapnia. Układ kostny to prawdziwy magazyn tego pierwiastka. Od niego zależy twardość i odporność kości na
złamania. Wapń jest jednak niezbędny
do prawidłowego funkcjonowania wielu
innych narządów, jeśli więc zabraknie go
w pożywieniu, organizm sięga po zapasy
zgromadzone w kościach. Dlatego warto
zadbać, by w naszych posiłkach nigdy go
nie zabrakło.
Bogatym i łatwo dostępnym źródłem
wapnia jest mleko i wszelkie jego przetwory, a także jajka, sardynki, łosoś, orzechy, migdały i suszone figi. Około 1500 mg
wapnia dziennie zapewni naszym kościom
zdrowie i dobrą kondycję.
Nie można pominąć także witaminy D.
To właśnie ona jest „katalizatorem” prawidłowego wchłaniania tego pierwiastka
w organizmie. Witaminę D znajdziemy w
maśle, żółtkach jaj, tłustych rybach i tranie.
Przede wszystkim jednak jest ona wytwarzana w naszej skórze pod wpływem światła słonecznego. 15 minut przebywania na
słońcu wystarczy, by organizm wyprodukował jej dzienną, niezbędną dawkę.
4
Pełnowartościowe białko to kolejny
składnik, niezbędny do prawidłowej budowy kości. Źródłem białka, a ponadto wartościowych witamin, są też owoce, warzywa
i zboża. Warto o nich pamiętać także z tego
powodu, że przy diecie, w której przeważają pokarmy pochodzenia zwierzęcego, w
szczególności mięso, wapń wypłukiwany
jest z organizmu.
Chcąc zachować zdrowe, silne kości powinniśmy zrezygnować, albo przynajmniej
mocno ograniczyć spożywanie alkoholu,
kawy i napojów gazowanych. Niekorzystny wpływ na procesy odnowy tkanki kostnej ma również palenie papierosów.
Spacer po zdrowie
Ogromną rolę w utrzymaniu zdrowych,
silnych kości, odgrywa aktywność fizyczna. Równomierne, systematyczne obciążanie mięśni, kości i stawów jest czynnikiem
pobudzającym procesy odbudowy układu
kostnego. Warto zaznaczyć, że nie chodzi
tu o forsowny wysiłek. Umiarkowane ćwiczenia, o średnim natężeniu, będą nie tylko przyjemniejsze – przyniosą dużo lepszy
efekt.
Najlepszą formą stymulacji procesów kościotwórczych przez ruch wydaje się spacer. Powinien on być nieco szybszy niż w
trakcie zwyczajnej przechadzki. Dobry
jest również jogging, taniec, czy zyskujący ostatnio ogromną popularność również
wśród seniorów – nordic walking. Jeśli ktoś
lubi pływać lub jeździć na rowerze – śmiało
może się oddać swoim przyjemnościom. Za
30 minut codziennego ruchu nasze kości na
pewno się odwdzięczą.
oprac. Antonina Niekrasz
echo życia
TEMAT NUMERU
Polki boją się osteoporozy,
ale się nie badają!
Aż 85 proc. Polek po 40. roku życia obawia się osteoporozy,
mimo to aż trzy czwarte spośród nich nigdy jeszcze nie badało
gęstości kości - wykazał sondaż TNS OBOP.
Wyniki badań mówią, że 91 proc. badanych Polek wie, że osteoporoza to grożąca złamaniami choroba metaboliczna kości.
Ale zdecydowana większość z nich lekceważy to zagrożenie.
Prof. Ewa Marcinowska-Suchowierska, kierownik Kliniki
Medycyny Rodzinnej Chorób Wewnętrznych i Chorób Metabolicznych Kości CMKP w Warszawie, przytoczyła dane wskazujące, że aż 20 proc. chorych ze złamaniami kości udowej umiera
z powodu powikłań w ciągu sześciu miesięcy, a ponad 50 proc.
- w następnym roku. - Osoby, które przeżywają takie złamanie, cierpią fizycznie z powodu bólu oraz psychicznie z powodu upośledzenia
ruchowego. Ponad połowa chorych, którzy przeżyli złamania szyjki
kości udowej, odczuwa pogorszenie jakości życia, a jedna trzecia nigdy
nie powraca do pełnej samodzielności i wymaga długotrwałej opieki. Pierwszym objawem osteoporozy może być złamanie, najczęściej
przedramienia, nadgarstka lub trzonów kręgów. Jednak wtedy mówimy już o zaawansowanej chorobie, która grozi kolejnym złamaniem,
jeszcze poważniejszym, tym razem szyjki kości udowej - podkreśliła
prof. Marcinowska-Suchowierska dodając, że leczenie opóźnia
postęp osteoporozy - po pięciu latach terapii ryzyko złamania
kości udowej jest o połowę mniejsze.
Według WHO, indywidualne ryzyko złamania można ocenić z dziesięcioletnim wyprzedzeniem metodą FRAX (fracture
risk assesment). Poza badaniem densymetrycznym szyjki kości
udowej uwzględnia ono takie czynniki ryzyka jak wiek i płeć,
niską masę ciała (wskaźnik BMI poniżej 20), złamania bliższego
końca kości udowej u rodziców, przebyte złamania po 50. roku
życia, palenie papierosów, zażywanie glikokortykosteroidów,
reumatoidalne zapalenie stawów i nadużywanie alkoholu.
Osobom z indywidualnym ryzykiem złamań, tzw. RB-10 niższym niż 10 proc. (zaleca się jedynie zdrowy styl życia i poprawę ogólnej sprawności fizycznej. Wysokie RB-10, powyżej
20 proc., wymaga zastosowania leczenia farmakologicznego).
Przy średnim zagrożeniu złamaniem (RB-10 pomiędzy 10-20
proc.), o leczeniu decyduje wielkość masy kostnej. Dopiero gdy
jest ona zbyt mała, należy rozpocząć terapię.
- Trzeba jednak pamiętać, że złamanie niezależy od wielkości masy
kostnej niesie ryzyko kolejnego złamania. A może się ono znowu zdarzyć nawet wtedy, gdy BMI jest prawidłowe. Oznacza to, że leczenie
farmakologiczne należy zastosować u wszystkich osób ze złamaniami
po niewielkim urazie, zwłaszcza trzonów kręgowych, kości przedramienia i bliższego odcinka kości udowej - stwierdziła prof. Marcinowska-Suchowierska.
W Polsce każdego roku dochodzi do około 150 tys. nowych
złamań.
PAP/Rynek Zdrowia
5