Prace rozszczelniające urządzeń

„ORLEN LIETUVA” AB
INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY BDS-6/1
PRACE ROZSZCZELNIAJĄCE URZĄDZEŃ
Wydanie 2
str. 1 / 13
ZATWIERDZONE
Rozporządzeniem dyrektora
ds. jakości, ochrony środowiska i BHP
AB „ORLEN Lietuva”
Nr TV1(1.2-1)-51
z dn. 6 marzec 2012 roku
INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY BDS-6/1
AB „ORLEN LIETUVA”
PRACE ROZSZCZELNIAJĄCE URZĄDZEŃ
Wydanie 2
„ORLEN LIETUVA” AB
INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY BDS-6/1
PRACE ROZSZCZELNIAJĄCE URZĄDZEŃ
Wydanie 2
str. 2 / 13
I. CEL
1. Celem niniejszej instrukcji jest określenie wymogów dotyczących bezpieczeństwa i
higieny pracy (dalej – BHP), przy wykonywaniu prac rozszczelniających urządzeń,
zawierających lub mogących zawierać niebezpieczne substancje i preparaty chemiczne (dalej –
prace rozszczelniające urządzeń) w AB „ORLEN Lietuva” (dalej – Spółka).
II. ZASTOSOWANIE
2. Niniejsza instrukcja obowiązuje każdego pracownika Spółki, który organizuje, planuje
oraz / lub wykonuje prace rozszczelniające urządzeń, a także, w myśl warunków odpowiednich
umów o wykonawstwie ze Spółką, dotyczy pracowników organizacji wykonujących (dalej –
wykonawcy) takie prace.
3. Wymogi niniejszej instrukcji nie obowiązują w wypadku prac rozszczelniających
urządzeń, wykonywanych w elektrociepłowni.
III. ODNOŚNIKI
4. Niniejsze akty prawne obowiązują wraz z niniejszą instrukcją, z uwagi na ich aktualną
redakcję w momencie stosowania.
4.1. Ustawa Republiki Litewskiej o substancjach i preparatach chemicznych Nr VIII1641, przyjęta dn. 18 kwietnia 2000 r. (Žin; 2000, Nr 36-987; 2004, Nr 116-4329; 2005, Nr 792846; 2006, Nr 65-2381; 2008, Nr 76-3000; 2010, Nr 145-7434, 2010, Nr 157-7967);
4.2. Zasady ochrony pracowników przed zagrożeniami chemicznymi w pracy,
zatwierdzone zarządzeniem Nr 97/406 Ministra Bezpieczeństwa Społecznego i Pracy Republiki
Litewskiej oraz Ministra Ochrony Zdrowia Republiki Litewskiej z dn. 24 lipca 2001 r.
(Žin., 2001, Nr 65-2396; 2005, Nr 55-1907);
4.3. Litewska norma higieny HN 23:2011. „Wartości graniczne oddziaływania
zawodowego substancji chemicznych. Wymogi ogólne wobec pomiaru i oceny oddziaływania”,
zatwierdzona zarządzeniem Nr V-824/A1-389 Ministra Ochrony Zdrowia Republiki Litewskiej
oraz Ministra Bezpieczeństwa Społecznego i Pracy Republiki Litewskiej z dn. 1 września 2011 r.
(Žin., 2011, Nr 112-5274);
4.4. Instrukcja BDS-20 BHP pracowników AB „ORLEN LIETUVA” „Ogrodzenia”,
zatwierdzona zarządzeniem Nr TV1(1.2-1)-160 dyrektora Spółki ds. jakości, ochrony
środowiska i BHP z dn. 21 czerwca 2011 r.
4.5. Instrukcja znakowania urządzeń do izolacji energii, podczas przygotowywania
urządzeń do remontu, Nr BDS-29, zatwierdzona zarządzeniem Nr 5 zastępcy dyrektora
generalnego ds. technologii produkcyjnej i integracji kapitału z dn. 20 stycznia 2004 r.;
4.6. Instrukcja organizowania i wykonania prac w przestrzeniach zamkniętych Nr BDS6/2, zatwierdzona zarządzeniem Nr 101 zastępcy dyrektora generalnego Spółki ds. technologii
produkcyjnej i integracji kapitału z dn. 3 sierpnia 2005 r.;
4.7. Instrukcja magazynowania i wykorzystania niebezpiecznych substancji i preparatów
chemicznych Nr BDS-17, zatwierdzona zarządzeniem Nr TV1(1.2-1)-186 dyrektora Spółki ds.
jakości, ochrony środowiska i BHP z dn. 22 września 2010 r.;
4.8. Instrukcja wyjątków dla instrukcji bezpieczeństwa prac BDS-27, zatwierdzona przez
dyrektora generalnego Spółki dn. 24 października 2001 r.
„ORLEN LIETUVA” AB
INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY BDS-6/1
PRACE ROZSZCZELNIAJĄCE URZĄDZEŃ
Wydanie 2
str. 3 / 13
4.9. Procedura „Szkolenie pracowników w zakresie BHP PR-DS.-18”, zatwierdzona
przez Dyrektora generalnego Spółki zarządzeniem Nr 101 z dn. 23 kwietnia 2008 r.
IV. TERMINY I OKREŚLENIA
5. Terminy i określenia stosowane w niniejszej instrukcji:
5.1. Urządzenia to dowolne urządzenie, maszyna, rurociąg itp. powodujący zagrożenie
dla bezpieczeństwa i zdrowia pracowników z powodu zgromadzonej w nim albo z innego źródła
dostarczanej niebezpiecznej energii.
5.2. Urządzenie technologiczne – ogół w budynku albo na terenie otwartym na
budowlanych konstrukcjach nośnych i fundamentach zbudowanych, zamontowanych i
połączonych urządzeń do przetwórstwa ropy naftowej, mechanizmów, maszyn, urządzeń,
aparatów, przyrządów, naczyń, odseparowanych albo połączonych rurociągami.
5.3. Prace rozszczelniające urządzeń – to prace demontażu / rozbiórki urządzenia,
podczas których zostaje rozszczelniona zamknięta przestrzeń urządzenia, w którym znajdowały
się albo mogły się znajdować niebezpieczne substancje lub preparaty chemiczne (np. otwieranie
kołnierzy rurociągów, włazów zbiorników, zasuw, zaworów, wyjmowanie uszczelek, itd.).
5.4. W niniejszej instrukcji kierownik jednostki – to osoba, która jest odpowiedzialna za
bezpieczeństwo i zdrowie pracowników w przydzielonej jednostce oraz której wskazówki
obowiązują przynajmniej jednego pracownika: w rafinerii przetwórstwa ropy naftowej – są to
kierownicy urządzeń i kierownicy działów, w jednostce rurociągów i operacji terminalowych –
kierownik operacyjny terminalu oraz kierownik rurociągów magistralnych.
5.5. Osoba upoważniona do wydania pozwolenia - to wyszkolony specjalista i
nadzorujący pracownik wyznaczony z personelu eksploatującego obiekt (kierownik urządzenia,
starszy operator i in.) zarządzeniem kierownictwa wyższego szczebla jednostki (dyrektora,
kierownika produkcji, kierownika hali itp.) Osoba, mająca prawo do wydania pozwolenia, może
wydawać pozwolenia tylko na przydzielonym mu obiekcie / terenie.
5.6. Kierownik robót – to specjalnie wyszkolony kierownik prac rozszczelniających
urządzenia, któremu powierzono wykonanie (organizowanie) określonych prac z zakresu
rozszczelniania urządzenia.
5.7. Wykonujący prace – pracownicy wykonujący prace rozszczelniania urządzeń.
5.8. Nadzorujący prace - pracownik Spółki, któremu zlecono organizowanie i
koordynację należytego wykonania prac w ramach nadzoru stanu technicznego i nadzoru
eksploatacyjno-technicznego sprzętu / urządzeń mechanicznych, mechanizmów, zbrojeń i
rurociągów, urządzeń elektrycznych, urządzeń kontrolno-pomiarowych i sprzętu
zautomatyzowanego przydzielonej mu jednostki produkcyjnej, napraw bieżących i remontów
kapitalnych oraz planowego zatrzymania urządzeń w okresie wykonywania remontu zgodnie z
wymogami stosownej dziedziny i bezpiecznej pracy.
5.9. Pozwolenie na prace rozszczelniające urządzeń (dalej – pozwolenie) – to
dokument o określonej formie, w którym są wskazane zastosowane środki przygotowawcze,
niezbędne środki ochrony osobistej, inne środki zapewniające bezpieczeństwo pracy, środki
przeciwpożarowe i inne dane, związane z wykonywanymi pracami rozszczelniającymi urządzeń
oraz który podpisuje osoba uprawniona do wydania pozwolenia, kierownik robót albo w
wypadkach określonych w niniejszej instrukcji inne osoby odpowiedzialne. Na pozwoleniu, po
przejściu szkolenia, podpisują się wszystkie osoby wykonujące prace. Wzór druku pozwolenia
ustala Dział BHP.
„ORLEN LIETUVA” AB
INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY BDS-6/1
PRACE ROZSZCZELNIAJĄCE URZĄDZEŃ
Wydanie 2
str. 4 / 13
5.10. Niebezpieczne substancje i preparaty chemiczne (dalej - niebezpieczne
substancje chemiczne), materiały i substancje wysoce łatwopalne, materiały i preparaty palne
(dalej - substancje palne) są definiowane tak samo, jak w Instrukcji magazynowania i
wykorzystania niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych Nr BDS-17.
5.11. Substancje bardzo toksyczne to substancje chemiczne o działaniu niszczącym,
drażniącym, właściwościach bardzo toksycznych lub toksycznych, w wyniku których pracownik
może umrzeć, doznać ostrego zatrucia oraz / lub groźnego schorzenia. Lista substancji bardzo
toksycznych wymieniona jest w Załączniku nr 1.
V. OBOWIĄZKI
6. Osoba uprawniona do wydania pozwolenia jest zobowiązana:
6.1. Przed rozpoczęciem prac, kierując się listą środków izolacyjnych od źródeł energii
(dalej - EI) wizualnie sprawdzić rozszczelniane urządzenie i przekonać się, że jest ono należycie
odizolowane od źródeł niebezpiecznej energii wszelkiego rodzaju;
6.2. W formie ustnej (telefonicznie) uzgodnić możliwość wykonania prac
rozszczelniających urządzeń z kierownikami albo kierownikami zmian jednostek, w których
urządzeniach technologicznych będą wykonywane prace rozszczelniające urządzeń, oraz
jednostek, eksploatujących znajdujące się w pobliżu urządzenia technologiczne, na które, w tym
pracujące w nich oraz / lub znajdujące się osoby, mogą negatywnie oddziałać planowane prace
rozszczelniające urządzeń;
6.3. Ocenić istniejące albo mogące podczas wykonywania prac rozszczelniających
urządzeń zaistnieć czynniki ryzyka, planowane wykonać prace oraz ustalić, czy odpowiednie
prace mogą być wykonywane w konkretnym środowisku;
6.4. Po oszacowaniu istniejącego i potencjalnego ryzyka podczas wykonywania prac
rozszczelniających urządzeń, określić niezbędne do stosowania środki ochrony osobistej, ppoż. i
inne środki ochrony;
6.5. Otrzymać pozwolenie, zgodnie z określonym w niniejszej instrukcji trybem
otrzymywania pozwoleń;
6.6. Przed rozpoczęciem prac zarejestrować pozwolenie w Dzienniku rejestracji prac
niebezpiecznych oddziału (formularz dziennika ustala Dział BHP);
6.7. Przed rozpoczęciem prac zapoznać kierownika robót z wykorzystanymi do izolacji
urządzenia środkami izolowania od energii EI i pracami przygotowania terenu, pracami, które
powinny zostać wykonane, istniejącymi i mogącymi zaistnieć szkodliwymi, niebezpiecznymi
czynnikami ryzyka oraz specjalnymi środkami ochrony osobistej i innymi środkami ochrony;
6.8. Przed rozpoczęciem prac wykonać stosowne adnotacje na tablicy prac wykonywanych
na instalacji;
6.9. Poinformować stosowną zmianę roboczą o planowanych pracach rozszczelniających
urządzeń i spodziewanym ich zakończeniu, jak również dokonać wpisu w dzienniku
zmianowym;
6.10. Zapobiegać wykonywaniu prac z użyciem ognia lub innych prac w czasie prac
rozszczelniających urządzeń, które mogą być niebezpieczne dla pracowników oraz / lub
wykonywanych prac rozszczelniających urządzeń;
„ORLEN LIETUVA” AB
INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY BDS-6/1
PRACE ROZSZCZELNIAJĄCE URZĄDZEŃ
Wydanie 2
str. 5 / 13
6.11. Dokonywać regularnych kontroli prac rozszczelniających urządzeń i wstrzymać ich
wykonanie, gdy naruszane są wymogi bezpieczeństwa lub zmienione warunki powodują, że ich
kontynuowanie jest niebezpieczne;
6.12. Po zakończeniu prac poinformować o zakończeniu prac kierownika jednostki, w
której urządzeniach technologicznych są wykonywane prace rozszczelniające urządzeń oraz
kierowników lub kierowników zmian jednostek, eksploatujących znajdujące się w pobliżu
urządzenia technologiczne;
7. Kierownik robót jest zobowiązany:
7.1. Zapoznać (oraz potwierdzić to podpisem na pozwoleniu) wykonawców robót z
rodzajem robót, które powinny zostać wykonane, kolejnością ich wykonywania, bezpiecznymi
metodami pracy, koniecznością użycia specjalnych i zwykłych środków ochrony osobistej,
środkami ppoż. i innymi środkami ochrony;
7.2. Zapewnić, żeby wykonawcy robót nie rozpoczęli prac rozszczelniających urządzeń
przed otrzymaniem pozwolenia (tj. podpisów) wszystkich wymienionych w pozwoleniu osób
odpowiedzialnych;
7.3. Stale znajdować się w miejscu wykonywania robót i kontrolować, żeby wykonawcy
prac przestrzegali wymogów określonych w pozwoleniu i instrukcjach BHP Spółki, podczas
pracy wykorzystywali bezpieczne metody pracy, korzystali ze środków ochrony osobistej, ppoż.
i innych;
Uwaga: Kierownik robót może nadzorować kilka miejsc wykonywania prac
rozszczelniających urządzeń jednocześnie, jeżeli znajdują się one jedno obok drugiego i istnieją
wystarczające możliwości należytego ich doglądu.
7.4. Podpisać się na pozwoleniu uprzednio przekonawszy się, że rozszczelniane urządzenie
zostało odpowiednio odizolowane za pomocą środków izolowania od różnych niebezpiecznych
źródeł energii EI i należycie przygotowane do bezpiecznego wykonania prac;
7.5. Do wykonania prac wyznaczyć tylko pracowników odpowiednio wyszkolonych,
poinstruowanych i posiadających odpowiednie licencje – zabrania się wyznaczać do wykonania
prac rozszczelniających urządzeń tylko jednego pracownika;
7.6. Uwzględnić mogące powstać albo powstające zagrożenia wiążące się z
wykorzystywanie urządzeń w momencie prowadzenia prac oraz przedsięwziąć środki,
zapewniające bezpieczne wykonanie prac;
7.7. Zapewnić, żeby podczas prac rozszczelniających urządzeń używane urządzenia,
przyrządy i narzędzia były dobrze dobrane, sprawne, sprawdzone oraz / lub wypróbowane
zgodnie z wymogami obowiązujących w Republice Litewskiej normatywnych aktów prawnych z
dziedziny BHP;
7.8. Zapewnić, żeby pozwolenie na prace rozszczelniające urządzeń zawsze znajdowało się
w miejscu wykonywania tych prac;
7.9. Wstrzymać prace, jeżeli są one wykonywane w sposób niebezpieczny, albo, jeżeli
okoliczności powodują, że ich wykonywanie powoduje niebezpieczeństwo;
7.10. Po zakończeniu prac zorganizować uporządkowanie miejsca robót i przekazanie go
osobie upoważnionej do wydania pozwolenia albo kierownikowi jednostki eksploatującej
urządzenie technologiczne.
8. Wykonawcy prac są zobowiązani:
„ORLEN LIETUVA” AB
INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY BDS-6/1
PRACE ROZSZCZELNIAJĄCE URZĄDZEŃ
Wydanie 2
str. 6 / 13
8.1. Podpisywać się na pozwoleniu dopiero po wysłuchaniu szkolenia przeprowadzonego
przez kierownika i wyraźnym zrozumieniu, jakie prace mają być wykonane, stosowanych
wymogów BHP, niebezpieczeństw występujących w miejscu wykonywania robót, oznak ich
wystąpienia lub objawów i możliwych skutków;
8.2. Wykonywać wyłącznie prace wskazane w pozwoleniu i trzymać się wymogów
wymienionych w nim oraz w stosowanych instrukcjach BHP Spółki;
8.3. Używać specjalnych środków ochrony indywidualnej i zbiorowej określonych w
pozwoleniu;
8.4. Zawsze utrzymywać porządek w miejscu pracy tzn. usuwać niepotrzebne przedmioty,
a materiały potrzebne do pracy przechowywać w sposób uporządkowany itp.;
8.5. W wypadku powstania niejasności w dotyczących bezpiecznego wykonywania
określonej pracy, albo w razie powstania niebezpiecznej sytuacji, przerwać natychmiast prace i
poinformować o tym kierownika prac i osobę upoważnioną do wydania pozwolenia.
9. Nadzorujący prace jest zobowiązany:
9.1. Wydawać polecenia pracownikom wykonującym prace, nad którymi kontrola podlega
jego kompetencjom oraz kontrolować, żeby prace odbywały się bezpiecznie, z przestrzeganiem
regulaminu robót, wymogów BHP i bezpieczeństwa pożarowego;
9.2. Kontrolować, żeby do wykonania robót stosowano odpowiednie narzędzia, sprzęt oraz
/ lub inne narzędzia pracy;
9.3. Koordynować przebieg robót i kontrolować jakość wykonywanych robót. W wypadku
wykrycia braków, poinformować osobę upoważnioną do wydania pozwolenia, kierownika
jednostki lub innego pracownika, odpowiedzialnego za bezpieczną eksploatację urządzenia,
rozwiązywać wynikłe problemy i proponować środki ich likwidacji;
9.4. Wstrzymać prace, jeżeli nie są one wykonywane w sposób bezpieczny albo ich
wykonywanie powoduje zagrożenie;
9.5. O wstrzymanych pracach informować kierownika robót, osobę upoważnioną do
wydania pozwolenia, kierownika jednostki lub innego pracownika, odpowiedzialnego za
bezpieczną eksploatację instalacji.
10. Kierownik jednostki, w której wykonywane są prace rozszczelniające urządzeń,
jest zobowiązany:
10.1. Przed rozpoczęciem prac ocenić i ustalić możliwość wykonania prac;
10.2. W trybie określonym w niniejszej instrukcji zorganizować przygotowanie urządzeń
do wykonania prac rozszczelniających urządzeń;
10.3. Wyznaczyć osobę, upoważnioną do wydania pozwolenia;
10.4. Kontrolować wykonywanie wszystkich prac i zapewnić, żeby nie wykonywano prac z
użyciem ognia i innych, mogących powodować zagrożeniem dla pracowników oraz / lub
wykonywanych prac rozszczelniających urządzeń;
11. Kierownicy / kierownicy zmian jednostek, eksploatujących znajdujące się w
pobliżu urządzenia technologiczne są zobowiązani:
11.1. Po oszacowaniu czynników ryzyka, mogących powstać podczas planowanych prac
rozszczelniających
urządzeń,
ustalić
możliwość
wykonania
planowanych
prac
Wydanie 2
„ORLEN LIETUVA” AB
INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY BDS-6/1
PRACE ROZSZCZELNIAJĄCE URZĄDZEŃ
rozszczelniających
technologiczną);
urządzeń
(pod
względem
oddziaływania
na
str. 7 / 13
podległą
instalację
11.2. Po uzgodnieniu (poparciu) wykonywania prac rozszczelniających urządzeń:
11.2.1. informować powiązany personel zmiany o przewidzianych do wykonania pracach
rozszczelniających urządzeń oraz o ich zakończeniu i dokonać stosownych wpisów w
dziennikach zmianowych;
11.2.2. podczas prac rozszczelniających urządzeń w podległej instalacji technologicznej nie
wykonywać innych prac, mogących powodować zagrożenie dla pracowników oraz / lub
wykonywanych prac rozszczelniających urządzeń.
12. Każdy pracownik Spółki albo firmy podwykonawczej jest uprawniony i zobowiązany
wstrzymać wykonywanie prac rozszczelniających urządzeń, jeżeli te prace nie są wykonywane
w sposób bezpieczny albo z ich wykonywanie powoduje ryzyko awarii, incydentów, wypadków
itp.
V. POZWOLENIE NA WYKONYWANIE PRAC ROZSZCZELNIAJĄCYCH
URZĄDZEŃ
Sporządzanie pozwoleń
13. Pozwolenie wypełnia się w dwóch egzemplarzach. Pierwszy egzemplarz (biały) – to
oryginał, drugi (żółty) - to kopia.
14. W pozwoleniu powinno zostać wskazane dokładna nazwa urządzenia i miejsce
rozszczelniania urządzenia, niezbędne do wykonania prace, materiał, który znajdował się albo
znajduje się w urządzeniu, wykonane prace przygotowawcze, występujące albo mogące
wystąpić czynniki ryzyka, środki zapewniające bezpieczeństwo i zdrowie pracowników oraz
niezbędne środki ochrony osobistej.
Uwaga: Pozwolenie powinno być wypełnione łatwo czytelnym pismem, w formularzu
pozwolenia dokonując stosownych wpisów i odpowiednie wiersze zaznaczając symbolem „X”.
15. Wydane pozwolenie jest ważne tylko przez jedną zmianę, ale nie dłużej niż 12 godzin.
16. W części pozwolenia „Schemat zasadniczy urządzenia, rurociągu albo aparatu”
powinno zostać schematycznie przedstawione urządzenie i miejsce rozszczelnienia urządzenia.
Uwaga: Schemat może zostać wykonany również na osobnej kartce. W takim wypadku,
schemat wykonany na osobnej kartce powinien zostać podpisany przez osobę, upoważnioną do
wydania pozwolenia, z wskazaniem numeru rejestracyjnego.
17. Zabrania się wydawania pozwoleń na wykonanie prac, jeżeli osoba upoważniona do
wydania pozwolenia i kierownik prac nie mogą się porozumieć z powodu bariery językowej. W
takim wypadku przy wydawaniu pozwolenia powinien uczestniczyć tłumacz.
Podział i przechowywanie egzemplarzy pozwolenia
18. Pierwszy egzemplarz pozwolenia przechowuje osoba, upoważniona do wydania
pozwolenia, w operatorni, dyżurce albo w innym ustalonym miejscu wydania pozwoleń.
19. Drugi egzemplarz pozwolenia zostaje przekazany na przechowanie kierownikowi
robót. Ten egzemplarz przez cały okres wykonywania prac powinien się znajdować w miejscu
wykonywania prac.
20. Po zakończeniu prac pierwszy egzemplarz pozwolenia powinien być przechowywany
w jednostce, która wydała pozwolenie. Po upływie terminu przechowywania, kierownik
„ORLEN LIETUVA” AB
INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY BDS-6/1
PRACE ROZSZCZELNIAJĄCE URZĄDZEŃ
Wydanie 2
str. 8 / 13
jednostki, zgodnie z ustalonym w Spółce trybem, podejmuje decyzję w sprawie zniszczenia
pozwoleń.
VII. PRZEPISY BHP
Przygotowanie urządzeń do pracy
21. Należy ustalić znajdujące się w rozszczelnianym urządzeniu niebezpieczne środki
chemiczne i powodowane przez nie zagrożenia oraz stosowane wymogi BHP. W tym celu
wykorzystuje się istniejące schematy technologiczne, oznaczenia na rurociągach, karty
charakterystyk i in.
22. Urządzenie przeznaczone do rozszczelnienia powinno zostać odizolowane przy użyciu
EI od występujących i zdolnych do wytworzenia się niebezpiecznych źródeł energii, w oparciu o
instrukcję Spółki znakowania urządzeń do izolacji energii, podczas przygotowywania urządzeń
do remontu, Nr BDS-29.
23. Urządzenie przeznaczone do rozszczelnienia powinno zostać odizolowane od innych
urządzeń (znajdujących się w nich substancji chemicznych) za pomocą środków armatury
zamykającej (zawory, kołnierze, kurki, itd.).
24. Ciśnienie w urządzeniu przeznaczonym do rozszczelnienia powinno zostać
zmniejszone do ciśnienia atmosferycznego.
25. Wszelkie substancje niebezpieczne zawarte w rozszczelnianym urządzeniu powinny
zostać usunięte. W tym celu urządzenie należy osuszyć, przewietrzyć, zmyć, wyparzyć parą
wodną i przedmuchać gazem obojętnym itd. Ciekłe substancje chemiczne powinny zostać
usunięte do systemów zamkniętych (podziemne zbiorniki), gazy powinny być przemieszczone
do rurociągu pochodni.
26. Urządzenie przeznaczone do rozszczelnienia powinno zostać wystudzone do
temperatury 40°C.
Sprawdzenie poziomu przygotowania urządzenia
27. Sprawdzanie poziomu przygotowania instalacji powinno być rozpoczęte od odczytu
wskaźników ciśnienia, poziomu i wskaźników innych urządzeń pomiarowych urządzenia.
Następnie warunki wewnątrz przestrzeni zamkniętej urządzenia powinny zostać sprawdzone w
miejscach drenażu, odpowietrzania, pobrania próbek, przez powolne otwieranie armatury
zamykającej.
28. W wypadku, gdy w urządzeniu nie zostały wykonane miejsca drenażu, odpowietrzania,
pobrania próbek, z pomocą których można by było sprawdzić przygotowanie urządzenia do
rozszczelnienia, należy stosować środki wymienione w punkach 29, 30, 31 i 32.
Wymogi wobec wykonywania prac rozszczelniających urządzeń nieprzygotowanych
29. Jeżeli nie jest możliwe całkowite przygotowanie urządzenia zgodnie z wymogami
wyszczególnionymi w punktach 21-26 niniejszej instrukcji, jak również nie jest możliwe
sprawdzenie, czy urządzenie zostało przygotowane, podczas prac rozszczelniających urządzeń
należy zastosować następujące środki dodatkowe:
„ORLEN LIETUVA” AB
INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY BDS-6/1
PRACE ROZSZCZELNIAJĄCE URZĄDZEŃ
Wydanie 2
str. 9 / 13
29.1. W odległości nie przekraczającej 50 metrów należy zainstalować prysznic awaryjny
oraz myjki do oczu (zwane dalej myjkami bezpieczeństwa). Jeżeli stacjonarne myjki
bezpieczeństwa nie są zainstalowane w takiej odległości, powinny być zastosowane urządzenia
przenośne. Przed przystąpieniem do prac należy sprawdzić skuteczność (sprawność, dostępność,
łatwość dojścia i in.) myjek bezpieczeństwa.
29.2. W bezpiecznej odległości prace powinna nadzorować wyznaczona osoba
(obserwator), która w wypadku dojścia do oblania się, odprowadzi pracowników do myjki
bezpieczeństwa;
29.3. Należy używać odpornych na substancje chemiczne przykryć, osłon i tarcz,
chroniących pracowników przed oblaniem się i skierowujących substancje do przeznaczonych
do tego miejsc zbiórki.
30. W wypadku, gdy istnieje zagrożenie, że do środowiska mogą zostać uwolnione
substancje palne, należy przestrzegać następujących dodatkowych wymogów:
30.1. Strefa niebezpieczna powinna być wolna od źródeł zapłonu (prac z użyciem ognia,
maszyn z iskrowymi silnikami, tymczasowego wyposażenia elektrycznego, itd.);
30.2. Narzędzia robocze, w tym sprzęt, urządzenia i środki bezpieczeństwa powinny być
ograniczone do certyfikowanych przez producenta do prac w strefach zagrożonych wybuchem;
30.3. Narzędzia powinny być wykonane z metali nie tworzących iskier lub pokryte
metalami kolorowymi;
30.4. Wykonujący prace powinni nosić ubrania robocze uszyte z tkanin odpornych na
ogień i elektrostatycznych.
31. W wypadku istnienia prawdopodobieństwa, że podczas prac rozszczelniających
urządzeń do środowiska mogą zostać uwolnione szkodliwe, toksyczne i inne niebezpieczne
substancje chemiczne, które przenikając przez drogi oddechowe mogą spowodować zatrucie
pracownika, chorobę zawodową o ostrym przebiegu albo spowodować śmierć, należy
przestrzegać następujących dodatkowych wymogów:
31.1. Używać pomiarowych analizatorów gazu, które stale analizowałyby wybrane
parametry środowiska pracy oraz sygnałem dźwiękowym uprzedzały wykonawców o
wystąpieniu odchyłek od ustalonych parametrów tych substancji;
31.2. Do ochrony dróg oddechowych wykorzystywać autonomiczne aparaty oddechowe z
dopływem powietrza (np. aparaty oddechowe na sprężone powietrze).
32. Grupa zarządzania ryzykiem [4.8] powinna zostać wezwana, gdy podczas prac
rozszczelniających urządzeń:
32.1. Mogą się uwolnić substancje bardzo toksyczne;
32.2. Mogą się uwolnić substancje chemiczne o temperaturze powyżej 40°C;
32.3. Ciśnienie rozszczelnianej przestrzeni przekracza ciśnienie atmosferyczne.
33. W przypadku możliwego niebezpieczeństwa uwolnienia podczas prac
rozszczelniających urządzeń szkodliwych substancji chemicznych lub groźby powstania innych
niebezpieczeństw, strefa niebezpieczna powinna zostać ogrodzona zgodnie z instrukcją BHP
Spółki BDS-20 „Ogrodzenia“.
Zasady rozszczelniania urządzeń
„ORLEN LIETUVA” AB
INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY BDS-6/1
PRACE ROZSZCZELNIAJĄCE URZĄDZEŃ
Wydanie 2
str. 10 / 13
34. Podczas prac rozszczelniających urządzeń (np. połączeń kołnierzowych), należy z nimi
postępować w taki sposób, jak w wypadku istnienia w nich ciśnienia.
35. Przy rozszczelnianych kołnierzach należy stać tyłem do wiatru.
36. Pracownicy wykonujący prace rozszczelniające urządzeń powinni w pierwszej
kolejności poluzować (mniej więcej trzema obrotami nakrętki) śrubę najbardziej oddaloną od
nich, następnie poluzować sąsiednie śruby (mniej więcej dwoma obrotami nakrętki).
37. W wypadku, gdy określone w punkcie 36 śruby, kołnierze nie straciły szczelności,
powinny one zostać rozszczelnione rozszerzając przy pomocy specjalnych narzędzi.
38. Nakrętki powinny być założone na śruby przed rozszczelnieniem kołnierzy.
Zbieranie uwolnionych niebezpiecznych substancji chemicznych
39. Jeżeli istnieje prawdopodobieństwo podczas prac rozszczelniających urządzeń
uwolnienia niebezpiecznych substancji chemicznych, należy przewidzieć działania zmierzające
do ich zebrania tych substancji przed przedostaniem się na teren wykonywania robót, do gruntu
albo systemu kanalizacyjnego, itd. W tym celu należy użyć różnorodnych pojemników, tac, mat,
nakryć, itd.
40. W wypadku, gdy nie można zapobiec zanieczyszczeniu niebezpiecznymi substancjami
chemicznymi, prace takie powinny być uzgodnione z Działem ekologii.
Wymagania wobec dopasowania zaślepek
41. Zaślepki powinny być dopasowane do rurociągów technologicznych, biorąc pod uwagę
najwyższe możliwe ciśnienie w rurociągu.
42. Każda zaślepka powinna mieć dołączoną tabliczkę znamionową, zawierającą
następujące podstawowe dane zaślepki: materiał, z jakiego wykonana jest zaślepka, względną
średnicę i ciśnienie względne.
Środki ochrony osobistej (ŚOO)
43. Jeżeli prace przygotowawcze urządzenia nie wyeliminują wszystkich możliwych
zagrożeń BHP i ryzyko takie nie może być całkowicie wyeliminowane z powodu wysokich
kosztów pracy oraz / lub nakładów czasu, powinny być używane właściwe ŚOO, zapewniające
wystarczającą ochronę pracowników przed takimi zagrożeniami.
44. OOŚ dobiera się w myśl instrukcji BHP Spółki i innych powiązanych (stosowanych)
dokumentów, np. kart charakterystyki, instrukcji korzystania ze sprzętu, instrukcji eksploatacji,
paszportów itp. W pozwoleniu zazwyczaj wskazuje się tylko specjalne ŚOO.
Postępowanie awaryjne
45. W wypadku, gdy podczas prac rozszczelniających urządzeń powstają zagrożenia
nieprzewidziane w pozwoleniu i na które nie jest się przygotowanym (np.: uwolnienie
niebezpiecznych substancji chemicznych, w urządzeniu wykryto ciśnienie itd.), jeśli to jest
możliwe i bezpieczne, rozszczelnione miejsce powinno zostać niezwłocznie uszczelnione (np.
poprzez zakręcenie śrub na połączeniach kołnierzowych) i powiadomiona osoba uprawniona do
wydania pozwolenia, kierownik jednostki oraz / lub inny personel eksploatujący urządzenie.
46. Kierownik jednostki jest zobowiązany wyjaśnić przyczyny powstania
niebezpieczeństwa (sprawdzić przygotowanie urządzenia, zorganizować niezbędne badania
pobranych próbek powietrza itd.) i jedynie po wyeliminowaniu przyczyn powstania
niebezpieczeństwa, pozwolić na kontynuowanie prac rozszczelniających urządzeń. Na
kontynuowanie prac powinno zostać wydane nowe pozwolenie.
„ORLEN LIETUVA” AB
INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY BDS-6/1
PRACE ROZSZCZELNIAJĄCE URZĄDZEŃ
Wydanie 2
str. 11 / 13
47. Po wypadku spowodowanym przez uwolnienie niebezpiecznych substancji
chemicznych, dane o tych substancjach (karty charakterystyk, instrukcje pisemne i inne
dokumenty) powinny zostać niezwłocznie przekazane instytucji medycznej, w której są leczeni
poszkodowani.
VIII. SZKOLENIA PRACOWNIKÓW
48. Osoby upoważnione do wydawania pozwoleń i kierownicy robót przed rozpoczęciem
prac i okresowo - nie rzadziej niż raz na 12 miesięcy powinni przechodzić szkolenie i atestację
zgodne z trybem określonym w procedurze Spółki „Szkolenie w zakresie bezpieczeństwa i
zdrowia pracowników PR-DS-18”.
49. Pracownicy Spółki, planujący, organizujący, koordynujący lub w inny sposób
związani z wykonywaniem prac rozszczelniających urządzeń, powinni być przeszkoleni zgodnie
z trybem określonym w procedurze Spółki „Szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i
zdrowia pracowników PR-DS-18”.
50. Szkolenia pracowników wykonawcy w myśl niniejszej instrukcji organizuje i
wykonuje wyznaczona w tym celu osoba w trybie określonym przez akty prawne Republiki
Litewskiej.
IX. PRZEPISY KOŃCOWE
51. Niniejsza instrukcja ustala tylko podstawowe i minimalne wymogi BHP przy
wykonywaniu prac rozszczelniających urządzeń, dlatego wszyscy pracownicy organizujący oraz
/ lub wykonujący prace rozszczelniające, w razie potrzeby, mogą zaostrzyć wcześniej podane tu
wymagania i przedsięwziąć dodatkowe środki, zapewniające BHP.
52. Za niewykonywanie lub nienależyte wykonywanie określonych w niniejszej instrukcji
obowiązków osoby ponoszą odpowiedzialność w trybie określonym przez akty prawne
Republiki Litewskiej.
X. WPISY
53. Podczas wykonywania niniejszej instrukcji należy wykonywać następujące wpisy:
Nazwa wpisu
Miejsce przechowywania
Odpowiedzialny
Dziennik rejestracji
prac niebezpiecznych
W jednostce, w miejscu
wydania pozwoleń na prace
Kierownik
jednostki
Pozwolenie na prace
rozszczelniające
urządzeń
W jednostce, w miejscu
wydania pozwoleń na prace
Kierownik
jednostki
Okres
przechowywania
W okresie
ważności i przez
okres 1 roku po
wygaśnięciu
W okresie
ważności i przez
okres 1 miesiąca
po wygaśnięciu
XI. ZAŁĄCZNIKI:
Załącznik 1. Podstawowe mogące wystąpić w Spółce szkodliwe substancje chemiczne o
ostrej toksyczności
„ORLEN LIETUVA” AB
INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY BDS-6/1
PRACE ROZSZCZELNIAJĄCE URZĄDZEŃ
Sporządził
Starszy specjalista BHP
Egidijus Luomanas
28.02.2012 r.
Wydanie 2
str. 12 / 13
„ORLEN LIETUVA” AB
INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY BDS-6/1
Prace rozszczelniające urządzeń
Wydanie 2
str. 1 / 13
Załącznik 1
Podstawowe mogące wystąpić w Spółce szkodliwe substancje chemiczne o ostrej
toksyczności
Substancja chemiczna
Nazwa
Siarkowodór (siarczek wodoru)
Wodorotlenek sodu (soda kaustyczna)
Dwutlenek siarki
Dwutlenek azotu
Wartość graniczna koncentracji
wartość graniczna wartość graniczna nieprzekraczalna
oddziaływania
oddziaływania wartość graniczna
długotrwałego
krótkotrwałego
(NRV)
(WGOD)
(WGOK)
mg/m3
ppm
mg/m3
ppm
mg/m3
ppm
7
5
14
10
20
15
2
5
2
13
5
4
2
10
5